آیه بامداد چهارشنبه ، روز دحوالارض : #قرآن . سوره فصّلت‏ : إِنَّ الَّذِينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ أَلَّا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ «30» . همانا كسانى كه گفتند: «پروردگار ما خداست، پس (بر اين عقيده) #مقاومت نمودند، فرشتگان بر آنان نازل مى‏شوند (و مى‏گويند:) نترسيد و غمگين مباشيد و #بشارت باد بر شما به بهشتى كه پى در پى وعده داده مى‏شديد. . نكته ‏ها: نمونه‏ى روشن نزول #فرشتگان بر مؤمنان را در سوره‏ى آل عمران آيه‏ى 125 مى‏خوانيم كه مى‏فرمايد: «بَلى‏ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمِينَ» آرى، اگر شما رزمندگان جنگ بدر #استقامت و تقوا پيشه كنيد و دشمن به همين زودى به سراغ شما بيايد، خداوند شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان نشاندار يارى مى‏كند. . پيام‏ها: 1- آن چه ايمان را بارور مى‏كند و به نتيجه مى‏رساند، مقاومت است وگرنه چه بسيار مؤمنانى كه بد عاقبت شدند. «قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا» 2- استقامت، در كنار ايمان ارزش است وگرنه كفّار نيز بر باطل خود استقامت دارند. «قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا» 3- خالق بودن خدا را بسيارى قبول دارند ولى در تدبير امور پاى ديگران را به ميان مى‏آورند؛ مهم آن است كه انسان در ربوبيّت خداوند مقاومت كند يعنى هيچ قانون و برنامه‏اى را از غير خدا نپذيرد. «رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا» 4- استقامتى ارزشمند است كه طولانى باشد. «ثُمَّ اسْتَقامُوا» (كلمه‏ «ثُمَّ» براى زمان و فاصله‏هاى دور است) 5- انسان در اثر ايمان و مقاومت، فرشتگان را به خود جلب مى‏كند. «تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ» 6- فرشتگان بر غير پيامبران نيز نازل مى‏شوند. «تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ» 7- بر مؤمنان مقاوم فرشتگان نازل مى‏شوند. «تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ» و بر گناهكاران، شياطين. «هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلى‏ مَنْ تَنَزَّلُ الشَّياطِينُ تَنَزَّلُ عَلى‏ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ» 8- مقاومتِ در راه حقّ، هم خوف از آينده را برطرف مى‏كند. «أَلَّا تَخافُوا» و هم‏ حزن و اندوه نسبت به گذشته را. «لا تَحْزَنُوا» 9- بالاترين هديه‏ى آسمانى كه فرشتگان براى مؤمنان مقاوم مى‏آورند، #آرامش روحى و روانى است. «أَلَّا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا»

آیه بامداد پنجشنبه : #قرآن . سوره محمّد : وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ أَصْلَحَ بالَهُمْ «2» . و كسانى كه (به خدا) ايمان آورده و كارهاى نيكو انجام داده ‏اند و به آنچه بر محمّد نازل شده كه حق است و از جانب پروردگارشان است، ايمان آورده ‏اند، خداوند بدى‏ هاى آنان را پوشاند و كارشان را به #سامان رساند. . نكته‏ ها: كلمه «بال» يا به معناى كار و حالات و شئون است و يا به معناى روح و قلب. تكرار جمله‏ «آمَنُوا»، نشانه آن است كه بايد ايمان به وحى و دستورات پيامبر هم وزنِ ايمان به خدا باشد همچنين خداشناسى و جهان بينى صحيح و رفتارهاى خوب به تنهايى نجات‏بخش نيست، بلكه ايمان به رسالت پيامبر اسلام و شريعت او نيز لازم است. مراد از «عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» انجام تمام كارهاى صالح نيست، زيرا انجام تمام آنها براى انسان ممكن نيست. چنانكه مراد اين نيست كه تمام كارهاى مؤمنان صالح است، زيرا به‏ دنبال آن مى‏فرمايد: «كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ» بدى‏هاى آنان را جبران مى‏كنيم. بلكه مراد انجام كارهاى نيك در هر زمينه‏اى به مقدار توان و در حد امكان است. مراد از «بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ»، #وحى الهى است كه هم شامل قرآن مى‏شود و هم شامل سنّت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله. چنانكه در قرآن مى‏خوانيم: «ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‏» سخنان او از روى هوا و هوس نيست. همان گونه كه تكليف نماز و روزه بر پيامبر نازل شد، دستور تعيين #جانشين نيز در حجّةالوداع نازل شد. يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ‏ ... بنابراين بشارت در اين آيه مخصوص كسانى است كه به تمام آنچه بر پيامبر نازل شده (نه فقط به بخشى از آن)، ايمان داشته باشند. پيام‏ها: 1- ايمان، درجات و مراحلى دارد و امرى كمال‏پذير است. آمَنُوا ... وَ آمَنُوا 2- ايمان و #عمل، از يكديگر جدا نمى‏شوند. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ آمَنُوا» 3- ايمانى ارزش دارد كه به #اطاعت كامل از دستورات الهى بيانجامد. «بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ» 4- پيروى از دستورات انبيا، طبق ملاك و معيار حق است. «وَ هُوَ الْحَقُّ» 5- احكام و شريعت دين، براى رشد و تربيت انسان است. نُزِّلَ‏ ... مِنْ رَبِّهِمْ‏ (به‏ عبارت ديگر، ربوبيّت الهى اقتضا مى‏كند كه براى رشد و تربيت بندگان، برنامه‏اى حقيقى و به دور از انحراف فرو فرستاده شود.) 6- معيار حقّ وحقيقت، مطابقت با وحى ودستورات خداست. «هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ» 7- پيامبر اسلام از پيش خود حرفى نمى‏زند، آنچه مى‏گويد وحى است. نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ ... مِنْ رَبِّهِمْ‏ 8- براى دريافت الطاف الهى، ايمان به تنهايى كافى نيست، بلكه عمل صالح و پيروى از رسول خدا نيز لازم است. آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ ... كَفَّرَ عَنْهُمْ‏ ... وَ أَصْلَحَ بالَهُمْ‏ 9- ايمان و عمل صالح، گذشته ‏ها را #جبران و آينده را بيمه مى‏كند. كَفَّرَ ... أَصْلَحَ‏ 10- كفر، سبب تباهى عمل، و ايمان و عمل صالح، سبب اصلاح عمل مى‏گردد. الَّذِينَ كَفَرُوا ... أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ‏- الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ‏ ... أَصْلَحَ بالَهُمْ‏ 11- گناهان و بدى‏ها #مانع اصلاح انسان است، ابتدا بايد آنها برطرف شود تا زمينه اصلاح فراهم گردد. «كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ أَصْلَحَ بالَهُمْ» 12- خداوند با تهديد كفّار «أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ» و #بشارت به مؤمنان‏ «أَصْلَحَ بالَهُمْ»، از پيامبر و اهل ايمان دلجويى مى‏كند.

آیه بامداد شنبه : #قرآن . سوره فتح : إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً «8» همانا ما تو را گواه (بر اعمال) و بشارت دهنده و بيم دهنده فرستاديم. سوره فتح : لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ وَ تُسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا «9» . تا به خدا و رسولش ايمان آوريد و او را يارى كنيد و بزرگش بداريد و خداوند را بامدادان و شامگاهان، تسبيح گوييد. . نكته‏ ها: «تُعَزِّرُوهُ» از « #تعزير» به معناى بازداشتن است و مقصود آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله را از هرگونه اذيّت و آزار حفظ كنيد. ممكن است مراد از «شاهد» ارائه يك الگوى كامل باشد. وقتى گفته مى‏شود پيامبر شاهد است، يعنى او نمونه يك انسان كامل و تمام عيار است. جمله‏هاى‏ «تُعَزِّرُوهُ» و «تُوَقِّرُوهُ» ممكن است مربوطه به خدا باشد و امكان دارد مربوط به پيامبر باشد كه البتّه تكريم پيامبر، تكريم خداوند است. . پيام‏ها: 1- پيامبر در همه حال #ناظر و گواه بر اعمال ماست. «شاهِداً» (در قالب نكره و مطلق آمده است) 2- وظيفه پيامبر، نظارت بر اعمال و بيم و بشارت است. «شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً» و وظيفه مردم، دفاع از حريم الهى و پيامبر خدا و تكريم اوست. «لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ» 3- از اصول تربيت و هدايت الهى، معرّفى الگو در كنار بشارت و هشدار است. «شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً» 4- #بشارت و هشدار، تشويق و تنبيه، دو نياز ضرورى بشر براى رهيابى و انتخاب‏ راه صحيح است. «مُبَشِّراً وَ نَذِيراً» 5- لازمه‏ى ايمان، حمايت و حراست از حريم دين و رسول خداست. «تُعَزِّرُوهُ» 6- يارى و حراست از پيامبر، بايد همراه تعظيم و تكريم و برخاسته از عشق و معرفت باشد. «تُوَقِّرُوهُ» 7- همواره بايد ياد خدا باشيم و آغاز روز و پايان آن بهترين وقت ذكر و دعاست. «تُسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا»

آیات بامداد یکشنبه : #قرآن . سوره ذاريات‏ : فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً قالُوا لا تَخَفْ وَ بَشَّرُوهُ بِغُلامٍ عَلِيمٍ «28» . پس #ابراهيم از (غذا نخوردن) مهمانان در درون خود احساس ترس كرد، آنان به او گفتند: نترس (ما فرشتگان الهى هستيم) وآنگاه او را به نوجوانى دانا #بشارت دادند. . سوره ذاريات‏ : فَأَقْبَلَتِ امْرَأَتُهُ فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَها وَ قالَتْ عَجُوزٌ عَقِيمٌ ! «29» پس #همسر ابراهيم (با شنيدن مژده فرزند) فريادكنان پيش آمد و به صورت خود زد و گفت: پيرزنى نازا (چگونه صاحب فرزند شود)؟! . سوره ذاريات‏ : قالُوا كَذلِكَ قالَ رَبُّكِ إِنَّهُ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ «30» . (فرشتگان به ابراهيم) گفتند: پروردگار تو اين‏گونه گفته والبتّه او حكيم و داناست. . نكته ‏ها: «أوجس» از «ايجاس» به معناى احساس امرى در درون است. «خِيفَةً» از «خوف» به معناى ترس است و تنوين آن، تنويع و براى بيان نوع است، يعنى نوعى ترس ابراهيم را فرا گرفت. «صَرَّةٍ» در اينجا به معناى داد و فرياد است. «صك» به معناى ضربه محكم و سيلى، «عَجُوزٌ» به معناى عاجز و پير و «عَقِيمٌ» به معناى نازا است. #ساره، همسر اول حضرت ابراهيم نازا بود و لذا ابراهيم، هاجر را به همسرى گرفت. امّا خداوند به هنگام پيرى اين زن، بشارت فرزند به او مى‏دهد و او كه پذيرش چنين امرى برايش مشكل است، ناله و فرياد بر مى‏آورد كه من در جوانى نازا بودم، اكنون كه پير شده ‏ام و به طور طبيعى هيچ زمينه ‏اى براى فرزنددار شدنم نيست، چگونه فرزنددار شوم؟! . اين آيات مربوط به فرزنددار شدن حضرت ابراهيم از طريق ساره و منظور از «غلام عليم» #اسحاق است. . ( البتّه در آيه 101 سوره صافّات، بشارت تولّد #اسماعيل از طريق #هاجر، با تعبير «غلام حليم» آمده است. ) آن ترسى مورد انتقاد است كه ترس از دشمن و در جبهه‏ گيرى مقابل كفر باشد وگرنه ترس و نگرانى #طبيعى كه براى هر انسانى به طور ناخود آگاه پيدا مى‏شود، براى انبيا عيب نيست. . پيام‏ها: 1- روحيات و رفتار خوشايند و ناخوشايند مهمان بايد مورد توجه ميزبان باشد. «فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً» 2- انبيا از جنس بشر بوده ‏اند و مثل ساير مردم گاهى ترس و نگرانى‏ هايى پيدا مى‏كردند. «فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً» (نخوردن غذا نشانه به اصطلاح نمك‏گير نشدن و نوعى دشمنى است) 3- هر رفتار و حركتى هرچند ساده و كم اهميّت (همچون غذا نخوردن)، اگر موجب نگرانى ديگران شود، بايد به نوعى جبران شود تا نگرانى برطرف گردد. «أَ لا تَأْكُلُونَ‏- فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً- لا تَخَفْ وَ بَشَّرُوهُ» 4- كمال فرزند، به علم و دانش است. «بِغُلامٍ عَلِيمٍ» 5- انبيا، گاهى از طريق فرشتگان از آينده با خبر مى‏شدند. «بَشَّرُوهُ بِغُلامٍ عَلِيمٍ» 6- زن، موجودى احساسى و عاطفى است و در مقابل آنچه مى‏شنود معمولًا خيلى زود عكس العمل نشان مى‏دهد. «فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ» 7- مرد نبايد مانع بروز احساسات طبيعى زن شود. «فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ» (حضرت ابراهيم مانع ابراز احساسات همسرش نشد) 8- قدرت خداوند محدوديّت ندارد. از پيرمرد و پيرزنى نازا، فرزندى با استعداد به دنيا مى‏آورد. بِغُلامٍ عَلِيمٍ‏ ... عَجُوزٌ عَقِيمٌ‏ 9- اراده خداوند، بر عوامل طبيعى حاكم است. قالُوا كَذلِكَ‏ ... 10- دادن‏ ها وندادن ‏هاى الهى، همه عالمانه و حكيمانه است. «إِنَّهُ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ» (خداوند در جوانى به ابراهيم و همسرش فرزند نمى‏دهد و در پيرى، پسرى مى‏دهد كه پيامبر مى‏شود.)