✨بسم الله الرحمن الرحيم✨
#تفسیر_قرآن_جلسه_73
🌹 آیه 77 سوره نساء - بخش1
💥 أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُواْ الصَّلَوةَ وَءَاتُواْ الزَّكَوة فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةَ وَقَالُواْ رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلَآ أَخَّرْتَنَآ إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتاَعُ الدُّنْيَا قَلِيلٌ وَالْأَخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَى وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِيلا
ً
# ترجمه: آیا ننگریستی به كسانى كه (پیش از هجرت) به آنان گفته شد (اكنون) دست نگه دارید و نماز را بر پا دارید و زكات بپردازید. ولی وقتی که جهاد بر آنان مقرّر شد، گروهى از آنان از مردم (مشرک مكّه) چنان مى ترسیدند كه گویا از خدا مى ترسند، بلكه ترسی سخت تر از آن و (از روى اعتراض) گفتند:
پروردگارا! چرا جنگ را بر ما واجب كردى؟ چرا ما را تا سرآمدى نزدیک (مرگ طبیعى) مهلت ندادى؟ بگو: برخوردارى دنیا اندک و ناچیز است و آخرت برای کسی که تقوا پیشه كند بهتر است، و به اندازه ى رشته ى میان هسته خرما، به شما ستم نخواهد شد.
🌷 #ألم_تر: آیا ننگریستی
🌷 #کفوا_أيديکم: دست نگه دارید
🌷 #أقيموا: بر پا دارید
🌷 #الصلوة: نماز
🌷 #كتب: نوشته شد، مقرر شد ، واجب شد
🌷 #قتال: جنگ
🌷 #فریق: گروه
🌷 #یخشون: می ترسند
🌷 #أجل: سرآمد
🌷 #قریب: نزدیک
🌷 #متاع: برخورداری
🌷 #قلیل: اندک و ناچیز
🌷 #خیر: بهتر
🌷 #اتقی: تقوا پیشه کند
🌷 #فتیل: رشته میان هسته خرما
🔴 #شأن_نزول_آیه:
این آیه همانند سایر آیات سوره نساء در مدينه نازل شده است.
جمعى از مسلمانان صدر اسلام هنگامی که در دوران سخت مكّه بودند و تحت فشار و آزار شدید مشرکان قرار داشتند از #پیامبر_اسلام اجازه ى جنگ با مشركان را مى خواستند و مى گفتند: بگذار بجنگیم تا عزّت خود را به دست آوریم. پیامبر صلى الله علیه و آله كه آن هنگام مأمور به جنگ نبود، اجازه نمى داد، ولى پس از هجرت به مدینه كه دستور #جهاد آمد، جمعى از آنها دست به اعتراض و بهانه جویى زدند و مشرکان مكّه را بزرگ شمرده و از آنان به شدّت مى ترسیدند که این آیه 77 سوره نساء نازل شد.
#قرآن به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:
ألم تر إلى الذين قيل لهم کفوا أيديكم و أقيموا الصلوة و ءاتوا الزكوة فلما كتب عليهم القتال إذا فريق منهم يخشون الناس كخشية الله أو اشد خشية؛ آیا ننگریستی به کسانی که به آنان گفته شد دست نگه دارید و #نماز را بر پا دارید و #زکات بپردازید ولی وقتی که جهاد بر آنان مقرر شد، گروهی از آنان از مردم ( مشرک مکه ) چنان می ترسیدند که گویا از خدا می ترسند، بلکه ترسی سخت تر از آن.
راستی شگفت انگیز است حال جمعیتی که در یک موقعیت نامناسب با شور عجیبی تقاضای #جنگ می کردند اما اکنون که دستور جنگ به آنها داده شد گروهی از آنها ترس و وحشت یک باره وجود آنها را فرا گرفت و اعتراض کردند《و قالوا ربنا لم کتبت علینا القتال لو لآ أخرتنآ إلى أجل قريب: و گفتند: پروردگارا! چرا جنگ را بر ما واجب کردی؟ چرا ما را تا سرآمدی نزدیک (مرگ طبیعی) مهلت ندادی؟》که این آیه به #پیامبر می فرماید:《قل متاع الدنیا قلیل و الأخرة خير لمن اتقى و لا تظلمون فتيلا: بگو برخورداری دنیا اندک و ناچیز است و آخرت برای کسی که تقوا پیشه کند بهتر است و به اندازه رشته میان هسته خرما، به شما ستم نخواهد شد.》
⬅️ پیام های آیه در جلسه بعدی...
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قرآن_جلسه_5
🌹 آیه ۲ سوره انعام
💥هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ طِينٍ ثُمَّ قَضَىٰٓ أَجَلًا ۖ وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ ۖ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ
#ترجمه: او کسی است كه شما را از گِل آفرید، سپس برای عمر شما مدتی مقرّر كرد، و مهلتی معین نزد اوست، باز شما شکّ می كنید.
🌷 #هو_الذی: او کسی است که
🌷 #خَلَقَكُمْ: شما را آفرید
🌷 #طِين: از آمیخته شدن آب و خاک گِل به وجود می آید که به آن طین گفته می شود
🌷 #ثُم:َّ سپس
🌷 #قَضَىٰٓ: تعیین شده
🌷 #أَجَل: مدت ، مهلت
🌷 #مُسَمًّى: معین شده
🌷 #عِنْدَهُ: نزد او
🌷 #أَنْتُمْ: شما
🌷 #تَمْتَرُون: شک می کنید
آیه ۱ سوره انعام درباره آفرینش هستی بود و فرمود: سپاس ویژه خداست همان کسی که آسمان ها و زمین را آفرید و تاریکی ها و روشنایی را پدید آورد آن وقت کسانی که کافر شدند برای پروردگارشان شریک می تراشند.
آيه ۲ سوره انعام نخست به شگفت انگيزترين موضوع يعنى، #آفرينش آدمی از گِل اشاره كرده و مى فرمايد: «هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ طِينٍ؛ او کسی است که شما را از گِل آفرید» در آیات دیگر می فرماید: خداوند شما را از تراب ( #خاک ) آفرید.
و در جای دیگری می فرماید: هر موجود زنده ای را از #آب قرار دادیم. آب و خاک که با هم آمیخته و ترکیب شوند #طین به وجود می آید به این خاطر در این آیه می فرماید: شما را از گِل آفرید.
#خداوند از گِل که این همه ناچیز است انسان آفرید پس جایی برای تکبر و غرور آدمی نیست.
این پیامی به آدمی است که از #خاک هم خار بیرون می آید هم گل های زیبا روییده می شود رفتارهای ما هم به این صورت است بعضی رفتارها مثل گل است و بعضی رفتارها مثل خار می مانند پس مثل #گل باشیم که همیشه عطرهای خوش از خودش منتشر می کند و همیشه با طراوت و دوست داشتنی هستند پس مراقب باشیم چه رفتاری از خود در این دنیا می کاریم.
#خداوند آدم را از طین که ترکیب آب و خاک است آفرید. ما محصول نطفه هستیم و نطفه ها محصول خوراک هستند و این خوراک ها محصول آب و خاک است که در زمین روییده می شوند که پدران و مادران ما هم از آن تغذیه کردند پس ریشه همه ما از آب و خاک است به این خاطر می فرماید شما را از طین (ترکیب آب و خاک) آفرید.
این آدمی در این #دنیا زیاد نخواهد ماند که می فرماید: «ثُمَّ قَضى أَجَلاً وَ أَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ؛ سپس برای عمر شما مدتی مقرر کرد، و مهلتی معین نزد اوست»
#خداوند برای عمر انسان دو نوع اجل قرار داده است دو بار کلمه أجل آمده است یکی حتمی است که أجل مسمی نامیده می شود که اگر همه مراقبت ها هم عمل شود باز تمام می شود یعنی کاملا معین است در چه سالی در چه ساعتی فلان شخص از دنیا می رود که فقط خداوند آن را می داند. و دیگری اجل غیر حتمی که در این آیه #أجل نامیده می شود یعنی مربوط به رفتارمان است مثلا خداوند تعیین کرده فلانی تا ۶۰ سالگی زندگی کند ولی کارهایی مانند زکات ، صله رحم ، صدقه و دعا انجام می دهد خداوند زمانش را تغییر می دهد مثلا ۸۰ سالگی کند. یا مثلا تعیین کرده فلانی ۷۰ سالگی زندگی کند ولی از سلامتی اش مراقبت نمی کند مبتلا به انواع بیماری ها شود ۴۰ سالگی از دنیا برود یا در حال رانندگی است بی احتیاطی کند مراقبت نکند تصادف کند و در سن کم از دنیا برود بعضی اجل ها بستگی به شرایط و دست خودمان است می تواند زودتر یا دیرتر از مهلت تعیین شده اتفاق بیفتد.
و سپس مى فرماید: «ثم أنتم تمترون: باز شما شک می کنید» شما درباره آفريننده اى كه #انسان را از اين اصل یعنى گِل آفريده و از اين مراحل حيرتانگيز و حيرت زا گذرانده است شکّ و ترديد به خود راه مىدهيد. و مرگ دیگران را با چشمان خود می بینید که مهلت زندگیشان تمام شده و به زودی مهلت عمر شما هم تمام میشه باز شما در قدرت پروردگار بر #قیامت و زنده كردن مردگان هنوز شکّ و ترديد داريد.
🔹پیام های آیه ۲ سوره انعام🔹
✅ مدت #عمر و پایان زندگی طبیعی، به دست ما نیست.
✅ تنها #خداوند بر أجل ما آگاه است.
✅ با آنکه #آفرینش و پایان کار انسان، همه از خدا و به دست اوست، پس چرا در قدرت خدا و قیامت شک کنیم؟
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قران_جلسه_92
🌹 آیات ۱۲۸ و ۱۲۹ سوره انعام
💥 وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ ۖ وَ قَالَ أَوْلِيَآؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَ بَلَغْنَآ أَجَلَنَا الَّذِيٓ أَجَّلْتَ لَنَا ۚ قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَآ إِلَّا مَا شَآءَ اللَّهُ ۗ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ (۱۲۸)
💥 وَ كَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (۱۲۹)
#ترجمه: و روزی كه همه جنّ و انس را جمع می كنیم ای گروه جنّ! شما در بسیاری از انسان ها میل و رغبت كردید و دوستانشان از میان انسان ها می گویند: ای پروردگار ما! هر یک از ما دو گروه از دیگری بهره برداری كردیم تا به آن مدّت از عمری كه برای ما مقرّر كرده بودی رسیدیم.
[خدا] میگوید: آتش جایگاه شماست، در آن جاودانه اید، مگر آنكه خدا نجات شما را بخواهد؛ یقیناً پروردگارت حكیم و داناست (۱۲۸)
و این گونه بعضی ستمكاران را بر بعضی به كیفر گناهانی كه همواره مرتكب می شدند، مسلط می كنیم (۱۲۹)
🌷 #یوْم: روز
🌷 #يَحْشُرُهُمْ: جمع می کند
🌷 #مَعْشَر: جماعت، عشر در لغت به معنی معاشرت و مصاحبت است. ظاهرا به جماعت و گروه از آن معشر گفته اند که با هم مصاحبت دارند.
🌷 #اسْتَكْثَرْتُمْ: زیاد کردن کار
🌷 #اسْتَمْتَعَ: نفع برد
🌷 #أَجَّلْت: مقرر کرده بودی
🌷 #النَّار: آتش
🌷 #مَثْوَاكُمْ: جایگاه شما
🌷 #خَالِدِين: جاویدان
🌷 #عَلِيم: دانا
🌷 #نُوَلِّي: مسلط می کنیم، سرپرست می کنیم
🌷 #يَكْسِبُونَ: انجام می دادند
این آیات همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است.
در آيه ۱۲۸ سوره انعام مجدّداً #قرآن به سرنوشت مجرمان گمراه و گمراه كننده باز مى گردد و بحث هاى آيات گذشته را با آن تكميل مى كند.
آنها را به ياد روزى مى اندازد كه رو در روى شياطينى كه از آنها الهام گرفته اند مى ايستند و از اين پيروان و آن پيشوايان سؤال مى شود.
نخست مى فرماید: «و یوم يَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً يا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ؛ و روزی که همه جن و انس را جمع می کنیم ای گروه جن! شما در بسیاری از انسان ها میل ورغبت کردید»
منظور از كلمه «#جن» در اينجا همان شياطين است، زيرا جنّ در اصل به معنى هر موجود ناپيدا مى باشد و در آيه ٥٠ سوره #كهف درباره رئيس شياطين «ابليس» مى خوانيم: كانَ مِنَ الْجِنِّ ؛ يعنى او از جنّ بود.
امّا شياطين اغواگر گويا در برابر اين سخن پاسخى ندارند و سكوت مى كنند، ولى «وَ قالَ أَوْلِياؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنا بِبَعْضٍ وَ بَلَغْنا أَجَلَنَا الَّذِي أَجَّلْتَ لَنا؛ و دوستانشان از میان انسان ها می گویند: ای پروردگار ما! هر یک از ما دو گروه از دیگری بهره برداری کردیم تا به آن مدت از عمری که برای ما مقرر کرده بودی رسیدیم»
منظور از «#اجل» در اين آيه پايان زندگى است. زيرا اجل به اين معنى در بسيارى از آيات #قرآن به كار رفته است.
خداوند همه اين پيشوايان و پيروان مفسد و فاسد را مخاطب ساخته مى گويد: «قالَ النّارُ مَثْواكُمْ خالِدِينَ فِيها إِلاّ ما شاءَ اللّهُ:؛ [خدا] می گوید: آتش جایگاه شماست، در آن جاودانه اید، مگر آنکه #خدا نجات شما را بخواهد»
و در پايان آيه مى فرمايد: «إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيم؛ یقینا پروردگارت حکیم و داناست» هم كيفرش روى حساب است و هم عفو و بخشش، و به خوبى از موارد آنها آگاه مى باشد.
در آيه ۱۲۹ #سوره_انعام به يک قانون هميشگى الهى در مورد اين گونه اشخاص اشاره نموده و مى فرمايد: «وَ كَذلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظّالِمِينَ بَعْضاً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ؛ و این گونه بعضی ستمکاران را بر بعضی به کیفر گناهانی که همواره مرتکب می شدند، مسلط می کنیم»
تعبير «بما كانوا يكسبون» نشان مى دهد كه اين بدبختى به خاطر اعمال خودشان است و اين يک سنّت الهى و قانون #آفرينش است كه رهسپاران راه هاى تاريک، جز سقوط در چاه و درّه بدبختى فرجامى نخواهند داشت.
🔹پیامهای آیات۱۲۸ و ۱۲۹سوره انعام
✅ #شیطان، به گمراه كردن گروه كم راضى نیست و گروه زیادى از انسان ها را منحرف كرده است.
✅ دادگاه #قیامت، علنى است.
✅ در #قیامت، جنِّ اغواگر پاسخى در برابر توبیخ ندارد و تنها پیروان انسانى او سخن مى گویند.
✅ بهره گیرى #انسان و #جنّ از یكدیگر طرفینى است.
✅ در #قیامت، انسان و جنّ، یک جا جمع و محشور مى شوند.
✅ پیروى از وسوسه هاى شیطانى، به تدریج انسان را به ولایت پذیرى از او وا مى دارد.
✅ احكام دادگاه #الهى، بر مبناى علم و حكمت است.
✅ همان گونه كه شیاطینِ جنّ بر #انسان مسلّط مى شوند، بعضى از ظالمان نیز بر بعضى دیگر تسلّط مى یابند
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم
#تفسیر_قرآن_جلسه_۲۵
🌹 آیات ۳۴ تا ۳۶ سوره اعراف
💥وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ ۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَ لَا يَسْتَقْدِمُونَ (۳۴)
💥يَا بَنِيٓ آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي ۙ فَمَنِ اتَّقَىٰ وَ أَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لَا هُمْ يَحْزَنُونَ (۳۵)
💥 وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُوا عَنْهَآ أُولَٰٓئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ (۳۶)
#ترجمه: برای هر امّتی زمانی معیّن است، پس هنگامی كه اجلشان سرآید، نه ساعتی پس می مانند و نه ساعتی پیش می افتند (۳۴)
ای فرزندان آدم! چون پیامبرانی از جنس خودتان به سویتان آیند كه آیاتم را بر شما بخوانند؛ پس كسانی كه تقوا پیشه کنند و اصلاح كنند، پس ترسی بر آنان نیست و نه اندوهگین می شوند (۳۵)
و کسانی كه آیات ما را تكذیب كردند و از پذیرفتن آنها تكبّر ورزیدند آنان اهلِ آتش اند و در آن جاودانه اند (۳۶)
🌷 #لِكُلِّ_أُمَّة: برای هر امت
🌷 #اجَل: زمان معین
🌷 #لا_یسْتَأْخِرُونَ: پس نمی مانند
🌷 #لا_يَسْتَقْدِمُونَ: پیش نمی افتند
🌷 #يَأْتِيَنَّكُمْ: به سویتان آیند
🌷 #رُسُل: پیامبران
🌷 #يَقُصُّونَ_عَلَيْكُمْ: بر شما می خوانند
🌷 #خَوْف: ترس
🌷 #لَا_يَحْزَنُونَ: اندوهگین نمی شوند
🌷 #كَذَّبُوا: تکذیب کردند
🌷 #أَصْحَابُ_النَّار: اهل آتش
🌷 #خَالِدُونَ: جاودانه اند
این آیات در #مکه نازل شده است.
در آيه ۳۴ سوره اعراف #خداوند به يكى از قوانين آفرينش يعنى فنا و نيستى ملّت ها، اشاره مى كند و بحث هاى مربوط به زندگى فرزندان آدم در روى #زمين و سرانجام و سرنوشت گناهكاران كه در آيات قبل گفته شد با اين بحث روشنتر مى شود؛
نخست مى فرمايد: {وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ: و برای هر امتی زمانی معین است} {فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لا يَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لا يَسْتَقْدِمُونَ: پس هنگامی که اجلشان سر آید، نه ساعتی پس می مانند و نه ساعتی پیش می افتند}
يعنى، ملّت هاى جهان همانند افراد، داراى مرگ و حياتند، ملّت هايى از صفحه زمين برچيده مى شوند، و به جاى آنها ملّت هاى ديگرى قرار مى گيرند،
قانون مرگ و حيات مخصوص افراد #انسان نيست، بلكه اقوام و جمعيّت ها و جامعه ها را نيز در بر مى گيرد؛ با اين تفاوت كه مرگ ملّت ها غالباً بر اثر انحراف از مسير حقّ و #عدالت و روى آوردن به ظلم و ستم و غرق شدن در درياى شهوات و فرو رفتن در امواج تجمّل پرستى و تنپرورى مى باشد.
هنگامى كه ملّت هاى جهان در چنين مسيرهايى گام بگذارند، و از قوانين مسلّم آفرينش منحرف گردند، سرمايه هاى هستى خود را يكى پس از ديگرى از دست خواهند داد و سرانجام سقوط مى كنند.
در آیه ۳۵ سوره اعراف بار ديگر #خداوند فرزندان آدم را مخاطب ساخته، مى فرمايد: {يا بَنِي آدَمَ إِمّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتِي فَمَنِ اتَّقى وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ: ای فرزندان آدم! چون پیامبرانی از جنس خودتان به سویتان آیند که آیاتم را بر شما بخوانند؛ پس کسانی که تقوا پیشه کنند و اصلاح کنند، پس ترسی بر آنان نیست و نه اندوهگین می شوند}
و سپس در آیه ۳۶ #سوره_اعراف اضافه مى كند: {وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها أُولئِكَ أَصْحابُ النّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ: و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند و از پذیرفتن آنها تکبر ورزیدند آنان اهل آتش اند و در آن جاودانه اند}
🔹پيامهای آیات ۳۴ تا ۳۶اعراف🔹
✅ به دنیا و عناوین آن مغرور نشویم و از حرام ها پرهیز كنیم.
✅ در هستى، هیچ تحوّلى، تصادفى و خارج از تدبیر و نظم دقیق و حساب شده ى الهى نیست. برامّت ها نیز قوانینى حاكم است.
✅ ستمگران، مهلت #الهى را نشانه ى لطف او بر خود ندانند. زیرا زمان آنان هم سرخواهد آمد.
✅ مجاهدان راه #خدا، به خاطر سلطه ى طاغوتیان، گرفتار یأس نشوند. تلاش كنند، چون طاغوت ها نیز رفتنى هستند.
✅ از سنّت هاى الهى، ارسال رسولان براى بیان وحى #الهى است.
✅ از راه هاى نفوذ و تأثیر سخن، سنخیّت پیامآور با خود #مردم است.
✅ #انسان، آزاد و داراى اختیار است و سرنوشتش در گرو گرایش و عمل خود اوست.
✅ متّقى، اصلاح گر و داراى فعّالیّت مثبت است، نه گوشه گیر
✅ #تقوا و خودسازى باید قبل از اصلاح دیگران باشد و اصلاحگران باید خود متّقى باشند.
✅ مؤمنان و پیروان واقعى #انبیا، آنانند كه اهل تقوا و اصلاح باشند.
✅ آرامش حقیقى در سایه ى #تقوا و اصلاح است.
✅ پیامد #تكذیب، تكبّر و سرپیچى از انبیا، عذاب ابدى و دوزخ است.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری