در مسیر اجتهاد
#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهارم تا قرن #یازدهم ) 🔺 🔰 مدرسه
#شخصیت_شناسی 2
#ابن_بابویه
💠 ابن بابویه (پدر شیخ صدوق)
🔻 ابْنِ بابِویهْ، ابوالحسن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (۳۲۹ق)، فقیه، محدث شیعی و مرجع مردم #قم و اطراف آن بود. ایشان به «فقیه» و «الصدوق الاوّل» و «ابن بابویه» شهرت داشته است.
💯 در بیان عظـمت علمی و منزلت قدس و تقوای او، همین بس است که فقهای ما در مواردی که حدیثی از اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نرسیده باشد و از ایشان فتوایی در آن زمینه وجود داشته باشد، فتوای او را نشانی از وجود حدیث در آن زمینه قلمداد میکنند.
🕌علی بن بابویه در سال ۳۲۹ هـ ق در همان سال رحلت ثقة الاسلام محمد بن یعقوب #کلینی درگذشت، و در قم، نزدیک صحن مطهر حضرت معصومه (ع) (نزدیک مدرسه آیت الله گلپایگانی فعلی) مدفون گردید و مزارش هماکنون مورد زیارت و عنایت مردم میباشد.
🔹 سال وفات ایشان را به علت درگذشت چند تن از بزرگان شیعه، سال «#تناثر_النجوم» گفتهاند.
📕 از آثار او میتوان به کتابهای: الوضوء، الصلوة، الجنائز، الامامة و التبصرة من الحیرة، الاملاء، نوادر، کتاب المنطق، الاخوان، النساء و الولدان، الشرایع (که برای فرزندش فرستاده)، کتاب التفسیر، النکاح، مناسک الحج، قرب الإسناد، التسلیم،الطب، المواریث و المعراج اشاره کرد.
📚رجال النجاشی، ج1، ص261 و262؛ تنقیح المقال، ج2، ص283
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 3
💠 وثاقت همه روات بعد از زمان مرحوم #کلینی:
🔻مرحوم #شهید_ثانی در کتاب «الرعایة فی علم الدرایة» این مطلب را فرموده و صاحب وسائل نیز در خاتمه وسائل آن را نقل کرده است:
🔹 شهید ثانی معتقد است تنها برای کسانی نیاز به اثبات وثاقت است که عدالت آنها #مشهور نباشد، اما کسانی که #عدالت شان مشهور است، بالاتر از وثاقت هستند و نیاز به اثبات وثاقت ندارند.
🔸 سپس فرموده است: از زمان مرحوم کلینی تا زمان ما، همه مشایخ مشهور، مشهور به عدالت هستند.
🔹 نکته مهم اینکه شهید ثانی نفرموده است: من توثیق یا تعدیل میکنم، بلکه میفرماید که مشهور به عدالت هستند. مثل اینکه گفته شود که شیخ انصاری یا صاحب جواهر یا علامه حلی و ... مشهور به وثاقتاند که اینها، گزارش هایی حسی است و ما سینه به سینه شنیدهایم.
🔺 با این وجه وثاقت روات مشهور واقع در قرن چهارم به بعد (همچون #اساتید شیخ طوسی و نجاشی و شیخ صدوق) اثبات میشود.
📚 ر.ک: الرعایة فی علم الدرایة 1: 192؛ وسائل الشیعة 30: 238.
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین
#نکات_حدیثی:
💠 بررسی اعتبار روضه کافی:
🔹 برخی معتقدند بین #روضه کافی و بقیه مجلدات آن تفاوت وجود دارد و روضه به قوّت آنها نیست. نسبت به سایر مجلّدات تواتر قطعی در همه نسلها و زمانها وجود دارد که آنها جزء کافی و از #کلینی هستند. اما نسبت به کتاب روضه دغدغه وجود دارد و اینکه بتوان از راه تواتر جزم پیدا کرد جزء کافی است، مقداری محل تأمل و اشکال است. حتی برخی از بزرگان روضه کافی را به ابن ادریس نسبت دادهاند، که البته غیر مقبول است.
🔸 به نظر ما هر چند روایات روضه کافی همه جا به قوت روایات اصول و فروع کافی نیستند. اما در عین حال بزرگانی از علمای سابق شهادت دادهاند که این کتاب جزء کافی است، شهادت آنها هم برای سایر فقها معتبر است. پس از طرفی حجّت وجود دارد که این روایت جزء کافی است و از طرف دیگر حجّت وجود داد آنچه در کافی است اعتبار دارد؛ چون کلینی شهادت به صحت روایات کافی داده است و #صحیح در کلام قدما به معنای لغوی استعمال میشود، یعنی «ما صدر من المعصوم ع لبیان الحکم الواقعی». بنابراین ضمّ این دو حجّت باعث میشود بتوان اعتبار روایات موجود در روضه کافی را همچون بقیه مجلدات آن اثبات کرد.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1396
👈 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
💠 روشهای قبول روایت در میان قدما
1️⃣ روش فهرستی (تلقی به قبول مشایخ حديث)
🔸این روش از زیر مجموعه های روش فهرستی است. مراد از مشایخ حديث، مشایخی است که (يؤخذ عنهم) و (إمام الحدیث) بودهاند.
همچون استثناءات فهرستی ابن وليد از کتاب نوادر الحکمة، که گفته است نقل حدیث این چند نفر مورد قبول نیست.
🔹از میان قدما مرحوم #کلینی طبق این روش نقل حدیث کرده است.
2️⃣ روش رجالی (حجیت خبر ثقه)
🔸در این روش، روات حديث تک تک مورد بررسی قرار میگیرند. به طور مثال کتاب نوادر الحکمة هم در دسترس کلینی و هم در شیخ طوسی بوده است، اما کلینی هر حدیثی را از آن نقل نکرده چون مسلک مشایخی داشته است؛ در حالی که شیخ طوسی بنابر مبنای خود که حجیت خبر ثقه است روایاتی را که کلینی از این کتاب نقل نکرده را نقل کرده است.
🔹از میان قدما مرحوم شیخ #طوسی طبق این روش نقل حدیث کرده است.
🔸شیخ دقت نکرده که روایاتی را که کلینی در کافی و همینطور شیخ صدوق در فقیه نمیآورند، به دلیل این است که مشایخ حديث آنها را قبول نکردهاند. شیخ صدوق قطعاً «کتاب الرحمة» سعد بن عبد الله را نزد ابن ولید خوانده، ولی از این کتاب روایت نقل نمیکند چون شیخ او آن را قبول نکرده بود؛ اما شیخ طوسی چون سند را معتبر دانسته نقل کرده است.
✅بیش از هشتاد درصد تعارضات روایات به خاطر خلط مسلک شیخ است و این هم تنقیص ایشان نیست؛ چرا که مبنای ایشان بوده است.
👈🏻 روش رجالی تاریخ است، ولی روش فهرستی روح تاریخ و برررسی سیر طائفهی شیعه است.
📚ر.ک: تقریرات درس حدیث استاد #مددی (حفظه الله)
👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین