#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #یازدهم تا قرن #چهاردهم ) 🔺 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔@dar_masire_ejtehad

#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهاردهم تا قرن #پانزدهم ) 🔺 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔@Dar_masire_ejtehad

#شخصیت_شناسی #نکات_اخلاقی #فقه_وفقاهت 📣 شرح حال زندگی فقهای بزرگوار امامیه و توضیح کوتاهی در مورد آثار آنان به تدریج در کانال بارگذاری خواهد شد. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#اصطلاحات_حدیثی #نکات_حدیثی #تواتر ✅ انواع تواتر 1️⃣ تواتر #لفظی 👈 وقتی لفظ و معنا متواترا به دست ما رسیده باشد. 🔺 مثل حدیث ثقلین و روایت «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» 2️⃣ تواتر #معنوی 👈 وقتی چند روایت با الفاظ مختلف ـ اما مضمون واحد ـ متواترا به ما برسد. 🔺مثل شجاعت امیرالمؤمنین علی ع که از روایات مختلف مثل جنگ خیبر، خندق و خوابیدن حضرت در بستر رسول خدا ص در لیله المبیت و... استفاده می شود. 3️⃣ تواتر #اجمالی 👈 وقتی چند روایت با چند مضمون مختلف به دست ما رسیده، که لااقل به صدور یکی از آنها یقین داریم. در نتیجه می توانیم اخص آنها (قدر متیقن آنها) را اخذ کنیم. 🔺مثل اینکه سه دسته روایت در مورد خبر واحد صادر شده است: دسته اول، دال بر لزوم اخذ خبر امامی است، دسته دوم، دال بر اخذ خبر هر ثقه ای است و دسته سوم، دال بر لزوم اخذ خبر عادل است، که قدر متیقن این سه دسته، لزوم اخذ خبر عادل (امامی ثقه عدل) است. 📚كفاية الأصول (طبع آل البيت)، ص302 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔@dar_masire_ejtehad

#سخن_بزرگان #نواندیشی #آزاداندیشی #دیدگاه_رهبری ✅ اهمیت نواندیشی فقهی از منظر مقام معظم رهبری «مدظله العالی» : 🔻 محقّقِ امروز نباید به همان منطقه‌ای که مثلاً شیخ انصاری (علیه‌الرّحمه) کار کرده است، اکتفا کند و در همان منطقه‌ی عمیق، به طرف عمقِ بیشتر برود. این، کافی نیست. 🔹 محقّق، باید آفاق جدید پیدا کند. این کار در گذشته هم شده است. مثلاً شیخ انصاری حکومت را در نسبت بین دو دلیل کشف و ابداع کرده است. بعد دیگران آمدند و تعمیق کردند و آن را گستراندند و مورد مداقّه قرار دادند. 🔸 آفاق و گستره‌های جدید در امر فقاهت لازم است. چه دلیلی دارد که بزرگان و فقها و محقّقان ما نتوانند این کار را بکنند؟ حقیقتاً بعضی از بزرگانِ این زمان و نزدیک به زمان ما، از لحاظ قوّت علمی و دقّت نظر، از آن اسلاف کمتر نیستند. منتها باید این اراده در حوزه راه بیفتد. 💯 باید این گستاخی و شجاعت پیدا شود و حوزه آن را بپذیرد. البته این طور نباشد که هر کس هر صدایی را بلند کرد، حوزه آن را قبول کند. درعین‌حال، نباید حرف جدید در حوزه و در چارچوبهای مورد قبول، مستنکر باشد. 🔺 دیدار با نخبگان حوزوی 1374/9/14 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_فقهی #اصطلاحات_فقهی #اجماع #اجماع_مدرکی ✅ تفاوت قبل الاجماع و بعد الاجماع: 🔹 وقتی عبارت به این صورت باشد (یدل علیه #قبل الاجماع روایة ...) مشخص می شود اجماع #مدرکی است و حجیت ندارد؛ زیرا از این عبارت استفاده می شود که به نظر نویسنده مدرک مجمعین همین دلیلی است که به دست او رسیده است. 🔸 اما اگر عبارت به این صورت باشد (یدل علیه #بعد الاجماع روایة ....) مشخص می شود طبق نظر نویسنده این اجماع #حجت است. یعنی هر چند روایت وجود دارد، اما به دلایلی قطعا این روایت نمی توانسته مدرک مجمعین باشد. 📚 برگرفته از درس خارج فقه آیت الله #جوادی آملی (مبحث بیع، 90/08/22) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#شخصیت_شناسی 1 #کتابشناسی #الکافی #الکلینی ✅ آشنایی با کتاب کافی و مؤلف آن: 🔻مؤلف: ابو جعفر، محمد بن يعقوب كلينى رازى از برجسته ترين علماى شيعه در آغاز قرن چهارم هجرى (متوفاى 329 ق) 🔹 كتاب كافى جزو معدود کتاب هایی است که شامل مجموعه روايات در باب #اصول و فروع دين است و اولین کتاب از کتب اربعه حدیثی و شاید معتبرترین آنها باشد. 🔸 این كتاب از قديمى‌ترين و معتبرترين كتاب‌هاى روايى شيعه مى‌باشد كه در عصر #غيبت_صغرى نگاشته شده است و مرحوم کلینی مدت #بیست سال برای آن زمان صرف کرده است. 💠 از ويژگی هاى مهم اين كتاب: 1️⃣ هم عصر بودن مؤلف با نواب خاص امام زمان عج و دسترسى به آنهاست، خصوصا كه سال وفات ایشان مصادف با سال وفات آخرين نایب خاص (على بن محمد سمرى) بوده است. 2️⃣ مؤلف در اين كتاب مقيد به ذكر كل سند تا امام معصوم عليه السلام است و اين خود ارزش و اعتبار خاصى به روايات كتاب مى‌دهد. 3️⃣ شيخ كلينى اين كتاب را به درخواست يكى از دوستان خود به نگارش درآورده است؛ چنانچه خود در مقدمۀ كتاب تصریح کرده است. 4️⃣ ایشان عباراتی در مقدمه آورده، که برخی از آن، حجیت کل روایات و یا اعتبار کل روات کتاب را استفاده کرده اند. 📚 برگرفته از نرم افزار فقه اهل بیت (2) 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_حدیثی #نکات_وسائل_الشیعة #فتوای_شیخ_حر 💠 فتوای شیخ حر عاملی (ره) را چگونه به دست آوریم؟ ✅ از عناوین ابواب وسائل الشیعۀ، می‌توان به فتوای شیخ حر عاملی (ره) پی برد، با این توضیح که عناوین باب وسائل الشیعه، به دو صورت است: 1️⃣ گاهی بعد از کلمه «باب» یکی از احکام خمسه ذکر شده است؛ مثل «باب وجوب ..، باب استحباب...، باب کراهة..، باب حرمة...» در این صورت، ایشان فتوا به وجوب یا استحباب و.... داده است؛ مثلا ایشان در جلد 4، ص 35 می فرماید: «باب کراهة تخفیف الصلاۀ». 🔺از این عنوان به دست می آید ایشان از روایاتی که ذیل این باب ذکر کرده است، #مکروه بودن تخفیف نماز را برداشت کرده و به آن فتوا داده است. 2️⃣ گاهی ایشان واژه «وجوب، استحباب و ...» را ذکر نمی کند، بلکه تعبیر به «باب حکم ...» می کند، در این صورت معلوم می شود ایشان توقف کرده و در این مسأله فتوا نداده است؛ مثلا در جلد 10، ص 65 می فرماید: «بَابُ حُكْمِ مَنْ نَسِيَ غُسْلَ الْجَنَابَةِ حَتَّى مَضَى شَهْرُ رَمَضَانَ أَوْ بَعْضُه‏». 🔺این تعبیر می رساند ایشان در مورد قضای روزه کسی که در ماه رمضان جنب شده، ولی فراموش کرده غسل جنابت کند، #توقف کرده و فتوایی نداده است. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله علی #عندلیبی (زید عزه) در درس خارج فقه 🔺 ارسالی از: جناب حجت الاسلام یحیی گوهری (از اساتید سطح دو مدرسه شهیدین) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_اصولی #قاعده_اصولی #قاعده_فقهی 💠 تفاوت قاعده #اصولی با قاعده #فقهی: ✅ قدر مشترک از تعاریف لغویون، اصولیون و فقها در تعریف #قاعده، این است: 👈 «قاعده، قانون و ضابطه ای کلی است که مصادیق متعدد دارد و فروعاتی ـ چه در یک باب و چه در ابواب متعدد ـ بر آن مترتب می شود». (قواعد اصول الفقه، ص13) 🔻 برای شناخت معنای قاعده فقهی، می‌بایست تفاوت های قاعده فقهی و اصولی روشن شود: 🔹 در فرق بین قاعده اصولی و فقهی حدود #پانزده فرق ارائه شده، که به اهم آنها اشاره می‌شود: 1️⃣ قاعده ای که نتیجه و فایده آن مختص مجتهد باشد؛ مثل استصحاب، قاعده اصولی و قاعده ای که نتیجه آن مشترک بین مجتهد و مکلف باشد؛ مثل قاعده طهارت، فقهی است. (رسائل، ج 3، ص 18) 2️⃣ اگر امکان استنتاج حکم جزئی از قاعده وجود نداشته باشد، اصولی و الا فقهی است؛ مثلا از حجیت خبر واحد، بدون ضمیمه کردن صغری، نمی‌توان وجوب نماز جمعه را نتیجه گرفت و به همین جهت قاعده اصولی محسوب می شود. (فوائد الاصول، ج1، ص 19) 3️⃣ قاعده اصولی حکم کلی است که مستقیما به افعال مکلف تعلق نمی گیرد؛ مثل حجیت خبر واحد، بر خلاف قاعده فقهی؛ مثل قاعده طهارت. (فوائد الاصول، ج 4، ص 309) 4️⃣ در قاعده اصولی استنتاج حکم شرعی به نحو استنباط است، در حالی که در قاعده فقهی به نحو تطبیق. (محقق خویی، محاضرات، ج1، ص 5) 5️⃣ قواعد اصولی در همه ابواب فقه جاری می شوند، ولی قواعد فقهی مختص یک یا چند باب است. (کفایة الاصول، ج3، ص 7) 🔻 به نظر می رسد همه این فرق ها، بیان تفاوت ها در مقام تطبیق می باشد و فرق حقیقی قاعده فقهی با قاعده اصولی، این است: 🔺«قاعده اصولی، قاعده ای #آلی است که کبرای استنتاج احکام کلی یا وظیفه عملی قرار می گیرد، اما قاعده فقهی، حکم کلی الهی #غیرآلی است که خودش مد نظر است و احکام کلی دیگری نیز توسط آن ثابت می شود». (امام خمینی، مناهج الوصول، ج1، ص51) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#سخن_بزرگان #امام_خمینی #فقه_جواهری #فقه_پویا 💠 بیانات حضرت امام خمینی (قدس سره) در مورد فقه جواهری پویا: 🔻«اما در مورد دروس تحصیل و تحقیق حوزه‌ها، این‌جانب معتقد به فقه #سنتی و اجتهاد #جواهری هستم و تخلف از آن را #جایز نمی‌دانم. 🔹 اجتهاد به همان سبک صحیح هست؛ ولی بدان معنا نیست که فقه اسلام #پویا نیست؛ زمان و مکان دو عنصر تعیین‌کننده در #اجتهاد ند. 🔸 مسأله‌ای که در قدیم دارای حکمی بوده است، به ظاهر همان مسأله در روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد یک نظام ممکن است حکم جدیدی پیدا کند. 🔺بدان معنا که با شناخت دقیق روابط اقتصادی و اجتماعی و سیاسی، همان موضوع اول که از نظر ظاهر با قدیم فرقی نکرده واقعاً موضوع جدیدی شده است که قهراً حکم جدیدی می‌طلبد». 📚 بیانات حضرت امام خمینی (اسفند 67) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_فقهی #فعل_معصوم #سیره_معصومین 💠 حجیت #فعل معصوم 🔻 سیره معصومین ع بر دو نوع است: الف. #فعل معصوم ب. #ترک معصوم ✅ فعل معصوم تنها جواز (به معنای اباحه) را می‌رساند و وجوب و استحباب را نمی‌توان از آن استخراج کرد. 👈 مگر در #چهار مورد، که می توان حداقل #استحباب را از فعل و سیره معصوم استفاده کرد: 1️⃣ اگر فعل در کلام خود آن معصوم یا در کلام معصوم دیگری بیان شده باشد؛ که در این صورت به منزله #تشریع است. 🔺 مثلا: امام صادق ع فعل امیرالمؤمنین علی ع را نقل کند. 2️⃣ اگر فعل و سیره معصوم از سنخ #عبادات باشد. 🔺 مثلا: معصوم ع فلان ذکر را بعد از نماز بگوید. 3️⃣ اگر آن فعل توسط معصوم #تکرار شود. 🔺 مثلا: معصوم ع همیشه قبل از غذا نمک بخورد. 4️⃣ آن فعل و سیره به صورتی نقل شده باشد که دالّ بر برداشت اِعمال مولویت معصوم در آن سیره توسط راوی باشد. 🔺 مثلا: معصوم ع در مقام آموزش باشد. 📚 برگرفته از درس خارج فقه آیت الله استاد #اعرافی (1395/8/3) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔@Dar_masire_ejtehad

#آداب_تعلیم_و_تعلم #منیة_المرید 💠 آداب تعلیم و تعلم (1) ✅ به تدریج از کتاب شریف #منیة_المرید فهرست آداب و وظایف استاد و شاگرد بیان خواهد شد؛ 📌 امیدواریم همه ما سربازان امام زمان (عج) در کسب فضایل اخلاقی در کنار تحصیل علوم دینی موفق باشیم. 🔻 آداب مشترک بین استاد و شاگرد (آداب فارغ از مجلس درس): 1️⃣ ادب اول: اخلاص 🔹 عنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: مَنْ‏ طَلَبَ‏ الْعِلْمَ‏ لِيُبَاهِيَ‏ بِهِ الْعُلَمَاءَ أَوْ يُمَارِيَ بِهِ السُّفَهَاءَ أَوْ يَصْرِفَ بِهِ وُجُوهَ النَّاسِ إِلَيْهِ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ الرِّئَاسَةَ لَا تَصْلُحُ إِلَّا لِأَهْلِهَا. (الكافي، ج‏1، ص47) 🔸 «هر كه طلب علم كند از براى آن‏كه فخر و مباهات كند با علما، يا با سفيهان كم عقل به آن جدال و ستيزه نمايد، يا به آن روى مردم را به سوى خويش گرداند، جاى خويش را در جهنم آماده داند؛ زيرا كه رياست و مهترى صلاحيت ندارد، مگر از براى اهل آن». 📚 ر.ک: منیة المرید، شهید ثانی، ص 138 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_اصولی #حکم_موضوع_متعلق 💠 تفاوت میان حکم، موضوع و متعلق: 🔻 گاهی در علم اصول در مورد قضایای شرعیه، تعبیر به #حکم، #موضوع و #متعلق می شود که می‌بایست تفاوت میان آنها روشن شود: 🔷 حکم: آنچه شارع آن‌ را جعل کرده باشد؛ چه حکم تکلیفى (مانند وجوب) و چه حکم وضعى (مانند طهارت) 🔶 موضوع حکم: آن چیزی که حکم روی آن رفته است، که گاهی به آن «متعلق المتعلق» نیز اطلاق می‌شود. البته گاهی به «مکلف» نیز موضوع حکم گفته می‌شود، که اصطلاح دوم خارج از محل بحث است. 🔷 متعلق حکم: فعل اختیاری مکلف که مولی انجام یا ترک آن را ازمکلف خواسته است. به همین جهت متعلق حکم مختص احکام تکلیفیه است، ولی در احکام وضعیه -که بر افعال اختیاری عبد تعلق نمی گیرد- متعلق حکم وجود ندارد. 🔶 متعلق موضوع: وصف یا قیدی که مربوط به موضوع حکم است. 💯مثال اول: در جمله «اکرم العالم العادل»: #وجوب که از فعل امر «اکرم» فهمیده می‌شود، «حکم» است. #اکرام کردن که فعل مکلف است، «متعلق حکم» می‌باشد. #عالم که وجوب اکرام روی آن رفته است، موضوع حکم است و #العادل که قید موضوع است، متعلق موضوع می‌باشد. 💯مثال دوم: «الخمر نجس». #نجاست که حکم وضعی است، «حکم» است و #خمر که نجاست روی آن رفته، موضوع حکم است. اما از آنجائی که نجاست خمر، حکم وضعی است، متعلق حکم در اینجا وجود ندارد و از آنجایی که خمر قیدی ندارد، متعلق موضوع نیز وجود ندارد. 📚 برای مطالعه بیشتر ر.ک به: محقق نائینی، فوائد الاصول، ج 1، ص 145؛ شهید صدر، دروس فی علم الاصول، 121 الی 126؛ شرح اصول مظفر محمدی، ج 1، ص 223. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#سخن_بزرگان #آیت_الله_جوادی_آملی 💠 #نهال_فروشی در حوزه ممنوع: ✅ آیت الله #جوادی آملی صبر و حوصله برای رسیدن به #اجتهاد را لازم دانسته و در این زمینه می‌فرماید: 🔻 لازم است #نخبگان در حوزه ها بمانند و به امر تحقیق و تالیف مشغول باشند، #نهال_فروشی از بزرگترین آفات #حوزه ها است، 🔹 شما مسئول هستید که مواظب باشید استعدادهای راقی و برتر چه در طلبه های خواهر و چه در طلبه های برادر از دست حوزه نرود. 🔸 باید کار سید مرتضی در مدیریت حوزه علمیه نجف را انجام دهیم، او با زنده کردن وقف، آن را در خدمت پرورش طلبه های با استعداد قرار داد و اگر امروز همه حوزه های علمیه در سرتاسر جهان بر سر سفره حوزه علمیه #نجف نشسته اند به همین علت است. 📚 دیدار معظم له با شورای سیاست‌گذاری حوزه های علمیه خواهران در تاریخ، 1398/2/3 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_رجالی #کتابشناسی 2 #کتاب_فقه_الرضا ✅ بررسی کتاب فقه الرضا 🔻 این کتاب را می بایست از دو جهت مورد بررسی قرار داد: 1️⃣ جهت #اول: (بحث کبروی) 👈 آیا کتاب فقه الرضا نوشته #امام_رضا علیه‌السلام است؟ 💠 چهار نظریه: 🔹1. فقه الرضا تألیف #امام_رضا علیه‌السلام به نحو نوشته یا امضاء است. (الحدائق الناضرة، ج1، ص27و26؛ لوامع صاحب قراني، ج1، ص613؛ بحار الانوار، ج1،ص11) 🔸 2. فقه الرضا تألیف علی بن حسین #بن_بابویه (پدر شیخ صدوق) است. (رياض العلماء، ج6، ص43 و ج2، ص31) 🔹 3. فقه الرضا تألیف #شلمغانی است که بعدها (در زمان غیبت صغری) منحرف شد. (فصل القضاء، سيد حسن صدر، ص 414و 413.) 🔸 4. فقه الرضا تألیف یکی از فقهاست که نامش به دست ما نرسیده است. (امل الامل، شیخ حر عاملی، ج2، ص364.) 👈 مدعا: مولف کتاب، امام رضا علیه‌السلام نیست. حال تالیف چه کسی است، مطلب دیگری است. 💠 ادلّه: ❇️ مطالب فراوانی در این کتاب ذکر شده که #خلاف_مسلّمات دین و مذهب است، که تنها به دو نمونه اشاره می شود: 🔸 الف. ص 79: جواز مسح و غَسل رِجلین در وضو با استناد به جواز قرائت کسر و فتح در آیه. (رسالة الخوانساری، ص 22) 🔹 ب. ص 103-102: تحریف قرآن: معوذتین جزو قرآن نیستند. (الذکری، ص 195) 🔺 بنابراین کتاب فقه الرضا ارزش روایی ندارد و تنها عباراتی که از «العالم» نقل شده روایات مرسله امام رضا علیه السلام به شمار می رود. 📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (زید عزه) 🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_رجالی #کتابشناسی 2 #کتاب_فقه_الرضا ✅ بررسی کتاب فقه الرضا 2️⃣ جهت #دوم: (بحث صغروی) 👈 آیا فقه الرضای موجود همان کتاب اصلی است؟ 🔹 از این کتاب تا زمان علامه مجلسی هیچ اثری نبوده است، تا اینکه در زمان علامه #مجلسی، شخصی به نام سید میر حسین #میرقاضی، بدون هیچ سند و طریقی آن را مطرح کرده است و از آنجایی که این کتاب منسوب به «علی بن موسی» بود، علامه و پدرش روایات آن را به عنوان روایات امام رضا علیه‌السلام نقل کرده‌اند. (بحار الانوار، ج1، ص11) ✳️ بنابراین بر فرض هم که این کتاب نوشته امام رضا علیه‌السلام باشد، باز ثابت نمی‌شود کتاب موجود، همان کتاب اصلی باشد؛ زیرا نه با سند معتبر به دست ما رسیده و نه کتاب مذکور متواتر و مشهور بوده است. 📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (زید عزه) 🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

🏴 آغاز ماه عزای سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله #الحسین ع را بر منتقم خون خدا حضرت بقیة الله الاعظم (عج) و همه آزادی خواهان جهان تسلیت عرض می‌کنیم. #اجازه_نقل_روایت 📜اجازۀ #روضه‌خوانی آیت‌الله‌ میرزا محمدحسین #نائینی به ملاغلامعلی دزفولی در ۹۱ سال پیش 👆 📚 برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی عالمون 💠 یکی از رسوم بسیار زیبا و مناسبی که متأسفانه از رواج افتاده و باید در حوزه‌های علمیه #احیا شود، اجازه نقل #روایت است. 🔺 از مهم‌ترین فواید این اجازه نامه‌ها، این بوده که هر مداح یا طلبه‌ای حق نداشته بالای منبر برود و از هر منبع ضعیف و غیر معتبری نقل روایت کند. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#روضه_علما #محرم 📢 نقل حکایت صحیح‌السند از آیت‌الله #وحید خراسانی«دام ظله» 🔹به مناسبت ماه محرم و عزاداری حضرت اباعبدالله #الحسین«علیه‌السلام» 🔻توسط حضرت آیت‌الله #استاد_شب_زنده_دار «دام ظله» 🔺 و بیان توصیه‌های شنیدنی معظم‌له در مورد اهمیت #روضه‌خوانی 📆تاریخ بیان مطلب: 1400/05/18 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#اجتهاد #پیش_نیازهای_اجتهاد 💠 در مورد پیش‌نیازهای #اجتهاد چند نظریه وجود دارد: 1️⃣ شهید ثانی: 👈 صرف، نحو، لغت، اشتقاق، معانی، بیان، بدیع، اصول فقه، منطق، رجال، حدیث و تفسیر آیات‌الاحکام (منیة المرید، ص289 و 377؛ الروضة البهیة، ج3، ص63) 2️⃣ امام خمینی: 👈 شناخت کتاب و سنت، اصول فقه، منطق، رجال، تمرین استنباط، سلف شناسی (ر.ک: مقاله: پیش نیازهاى اجتهاد از نگاه امام خمینى) 3️⃣ مرحوم خویی: 👈 آشنایی با «ادبیات عرب» و اجتهاد در «رجال» و «اصول فقه» (التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج1، ص24) 4️⃣ آیت الله مکارم: 👈 این علوم بر دو قسم می‌باشند: 🔹 موارد اجماعی: لغت، صرف، نحو، تفسیر در حدّ آیات الاحکام، اصول فقه، فقه و قواعد فقهیّه. 🔸 موارد اختلافی: کلام، فلسفه، منطق، بلاغت و رجال. (ر.ک: دائرة المعارف فقه مقارن) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#آداب_تعلیم_وتعلم #منیة_المرید 💠 آداب تعلیم و تعلم (2) 🔻 آداب مشترک بین استاد و شاگرد (آداب فارغ از مجلس درس): 2️⃣ ادب دوم: عمل به علم 🔹و قَدْ رُوِيَ عَنْ عَلِيٍّ ع أَنَّهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: الْعُلَمَاءُ رَجُلَانِ رَجُلٌ عَالِمٌ آخِذٌ بِعِلْمِهِ فَهَذَا نَاجٍ وَ عَالِمٌ تَارِكٌ لِعِلْمِهِ فَهَذَا هَالِكٌ وَ إِنَّ أَهْلَ النَّارِ لَيَتَأَذَّوْنَ مِنْ رِيحِ الْعَالِمِ التَّارِكِ لِعِلْمِهِ وَ إِنَّ أَشَدَّ أَهْلِ النَّارِ نَدَامَةً وَ حَسْرَةً رَجُلٌ دَعَا عَبْداً إِلَى اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَاسْتَجَابَ لَهُ وَ قَبِلَ مِنْهُ فَأَطَاعَ اللَّهَ فَأَدْخَلَهُ الْجَنَّةَ وَ أَدْخَلَ الدَّاعِيَ النَّارَ بِتَرْكِهِ عِلْمَهُ وَ اتِّبَاعِهِ الْهَوَى وَ طُولِ الْأَمَلِ أَمَّا اتِّبَاعُ الْهَوَى فَيَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ وَ طُولُ الْأَمَلِ يُنْسِي الْآخِرَة. 🔸 رسول خدا ص فرمودند: علماء دو دسته اند، دسته ای عالم و دانشمند که به علم خود عمل می‌کنند؛ اینان ناجی و رستگارند، و دسته دوم که #تارک عمل اند ایشان هالک اند. و همانا اهل آتش از #بوی_گند مرد عالمی که به وظیفۀ علمی خود عمل ننماید، متأذی هستند. و سخت ترین مردم از نظر #حسرت و پشیمانی در روز قیامت، مردی است که بنده ای را به سوی خدا بخواند و او سخنش را بپذیرد و راه خدای پیشه نماید و طبق دستور او به اطاعت کردگار عالم قیام کند؛ روز جزا او را به #بهشت برند، و آن #بیچاره بر اثر ترک عمل و پیروی از هوای نفس و بسیاری امل و آرزو به #دوزخ روانه شود. اما پیروی از هوای نفس از راه حق جلوگیری کند، و درازی آرزو موجب فراموشی آخرت گردد. 📚 ر.ک: منیة المرید، شهید ثانی، ص146 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_اصولی #تزاحم #مصلحت #مفسده 💠 تزاحم مصلحت و مفسده: ✅ دو نوع تزاحم مصلحت و مفسده وجود دارد: 1️⃣ اول: تزاحم مصلحت و مفسده در مقام امتثال: این تزاحم مربوط به مکلفین است و باید #اهم را مقدم کرد. 👈 مثل جایی که نجات غریق مستلزم وارد شدن به حریم خصوصی شخص دیگری باشد. 2️⃣ دوم: تزاحم مصلحت و مفسده در مقام ملاکات: یعنی یک چیزی می‌تواند فی نفسه مصلحت داشته باشد، ولی این مطلب همیشه نمی‌تواند موجب حکم شارع بر اساس آن شود؛ 👈 مثلا اگر آمر [شارع مقدس] بخواهد حکم وجوب یا استحباب بر اساس آن مصلحت دهد، این حکم مستلزم مفسده‌ای خواهد شد و به همین جهت آمر بعضی وقت‌ها از خیر آن حکم می گذرد. 💯 مثال اول: برخی از موارد سیره می‌تواند از این باب باشد. مثلا یک چیزی سیره عقلائیه باشد و همه عقلاء در تمام اعصار و امصار به آن عمل کرده باشند، شارع هم به عنوان یکی از عقلا قطعا موافق با این مطلب است و آن را خیلی هم خوب می‌داند، اما معلوم نیست این سیره را امضاء کرده باشد؛ زیرا شاید در مقام تزاحم ملاکات، امضاء آن و ادامه آن سیره از طرف متشرعه، مفسده ای را به وجود می آورد که غالب بر مصلحت می‌شود. 💯 مثال دوم: در مورد شراب که خداوند متعال می‌فرماید: هم منفعت و هم ضررهایی دارد؛ این هم از باب تزاحم مصلحت و مفسده در باب ملاکات است و ربطی به مکلفین ندارد؛ یعنی چون در مجموع مفسده آن بیشتر بوده است، شارع مقدس آن را حرام کرده است، اگرچه وجوه خوبی هم دارد و ضرر صرف نیست. 📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی #عندلیب (زید عزه) (استاد درس خارج 2 مدرسه شهیدین) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#شخصیت_شناسی 2 #ابن_بابویه 💠 ابن بابویه (پدر شیخ صدوق) 🔻 ابْن‌ِ بابِویه‌ْ، ابوالحسن‌ علی‌ بن‌ حسین‌ بن‌ موسی‌ بن‌ بابویه‌ قمی‌ (۳۲۹ق‌)، فقیه‌، محدث‌ شیعی‌ و مرجع‌ مردم‌ #قم‌ و اطراف‌ آن‌ بود. ایشان به «فقیه» و «الصدوق الاوّل» و «ابن بابویه» شهرت داشته است. 💯 در بیان عظـمت علمی و منزلت قدس و تقوای او، همین بس است که فقهای ما در مواردی که حدیثی از اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نرسیده باشد و از ایشان فتوایی در آن زمینه وجود داشته باشد، فتوای او را نشانی از وجود حدیث در آن زمینه قلم‌داد می‌کنند. 🕌علی بن بابویه در سال ۳۲۹ هـ ق در همان سال رحلت ثقة الاسلام محمد بن یعقوب #کلینی درگذشت، و در قم، نزدیک صحن مطهر حضرت معصومه (ع) (نزدیک مدرسه آیت الله گلپایگانی فعلی) مدفون گردید و مزارش هماکنون مورد زیارت و عنایت مردم می‌باشد. 🔹 سال‌ وفات‌ ایشان را به‌ علت‌ درگذشت‌ چند تن‌ از بزرگان‌ شیعه‌، سال‌ «#تناثر_النجوم‌» گفته‌اند. 📕 از آثار او می‌توان به کتاب‌های‌: الوضوء، الصلوة، الجنائز، الامامة و التبصرة من‌ الحیرة، الاملاء، نوادر، کتاب‌ المنطق‌، الاخوان‌، النساء و الولدان‌، الشرایع‌ (که‌ برای‌ فرزندش‌ فرستاده‌)، کتاب التفسیر، النکاح، مناسک الحج، قرب الإسناد، التسلیم،الطب، المواریث و المعراج اشاره کرد. 📚رجال النجاشی، ج1، ص261 و262؛ تنقیح المقال، ج2، ص283 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_فقهی #باب_معاملات #عقد_صلح 💠 آشنایی با عقد صلح: 🔻 تعریف عقد صلح: 👈 «توافق و سازش میان دو یا چند نفر بر ایجاد چیزی میان خودشان، از قبیل تملّک عین مال یا منفعت آن و یا نقل حقی و یا اسقاط آن و یا ابراء دینی و غیر آن» 🔻 انواع صلح: 🔹 صلح معوض: صلح در مقابل دریافت چیزی 🔸 صلح غیر معوض: صلح رایگان و بدون عوض 🔻 ماهیت عقد صلح (اختلافی): 1️⃣ گروهی از فقها بر این باورند که صلح تنها به فرض وجود منازعه اختصاص دارد (محقق حلی، شرایع، ج2، ص99) 2️⃣ برخی از فقها صلح را عقدی می‌دانند که بدون فرض منازعه نیز مشروعیت دارد (شهید ثانی، الروضه البهیه، ج4، ص173؛ بحرانی، الحدائق، ج21، ص84) 3️⃣ برخی دیگر معتقدند صلح هرچند در اصل برای از بین بردن نزاع تشریع شده است؛ لیکن قطع نزاع حکمت تشریع است و نه علت آن؛ از این رو، لازم نیست در همه موارد صلح نزاعی وجود داشته باشد (نجفی، جواهر، ج26، ص211) ✅ ثمره نزاع 👇👇 🔻 گروه دوم و سوم برای حل مشکل بیع هایی که دارای اشکال هستند، می‌توانند از «#صلح» استفاده کنند، اما گروه اول در مواردی که نزاعی در بین نیست، نمی‌توانند از این راهکار بهره ببرند. 🔺 به عنوان نمونه: «قرارداد آتی» در بحث #بورس_کالا دارای اشکالاتی است که نمی‌توان آن را بیع دانست، (بیع کالی به کالی که مشهور آن را باطل می‌دانند) اما گروه دوم و سوم می‌توانند با راهکار #صلح این معامله را تصحیح کرده و آن را عقدی شرعی بدانند. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#سخن_بزرگان #اجتهاد #روش_استنباط 💠 مقام معظم رهبری: با اجتهاد، روش استنباط در #همه_معارف را می‌آموزید 🔻 عالم دین می‌خواهد معارف اسلامی را به دست بیاورد؛ از کجا؟ از کتاب و سنّت و عقل ... خب باید بداند که #چه_جوری به دست بیاورد؛ این همان اجتهاد است. #اجتهاد یعنی #چگونگی استفاده از منابع؛ یعنی #متُد استفاده‌ از منابع؛ این اجتهاد است. 🔹این اجتهاد را اگر بخواهد انسان دارا بشود، باید #تمرین کند، باید کار کند. این درس فقهی که شما می‌خوانید و لو طهارت باشد، به شما این #شیوه_استنباط را یاد می دهد ... شما باید بدانید چه جوری استنباط کنید. 🔸 اگر این #طریقه‌_استنباط را یاد گرفتید، آن وقت [به جز احکام]، ارزش‌های #اخلاق ی را هم درست از کتاب و سنت استنباط می‌کنید، برای فراگیری معارف اسلامی #اجتهاد لازم است. 🔺 طلبه روشنفکر امروزی حق ندارد بگوید که «آقا، ول کن این حرف‌ها را، [این] درس ها را»؛ نه، باید درس خواند؛ بی‌مایه [فطیر است]. زمان مبارزات که ما مثلاً مکاسب می‌گفتیم، کفایه می‌گفتیم، بعضی از طلبه‌های پرشور می‌گفتند «آقا، این چیست؟»؛ من به آنها می‌گفتم اگر [این بحث‌ها را] نکنید، بعد نمی‌توانید به درد #نظام_اسلامی بخورید، نمی‌توانید به #مردم چیزی یاد بدهید؛ درس #فقه را جدی بگیرید. 📚 بیانات معظم‌له مورخه ۱۳۹۸/۲/۱۸ 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_فقهی #موافقت_عامه #تقیه 💠 انواع روایات تقیه‌ای: 1️⃣ گاهی در مقام #عمل مراعات تقیه می‌شود. مثلا: امام به علی بن یقطین فرمود: «تَوَضَّأْ ثَلَاثاً ثَلَاثاً» (استبصار، ج1، ص71) 2️⃣ گاهی در مقام #افتاء مراعات تقیه می‌شود؛ 🔹الف. یا بخاطر خوف از #سلاطین مثلا: در زمان بنی امیه، خلفاء به مسأله صید عقاب و باز شکاری حساس بوده اند، لذا امام باقر ع از آنها تقیه کرده، اما در زمان امام صادق ع عامل تقیه از بین رفته است. (تهذیب الاحکام، ج9، ص33) 🔸 ب. یا بخاطر خوف از #مردم به این بیان که اگر امام مسلمات عامه را زیر سؤال ببرد، موقعیت اجتماعی و علمی اش زیر سؤال رفته و دیگر نمی‌تواند نقش خود را در جامعه ایفاء کند. 🔻 اشکال: تقیه نسبت به کسی انجام می‌شود که دارای قدرت باشد، در حالی که اکثر فقهاء عامه صاحب قدرت نبودند. 🔺پاسخ: اولا امثال ابوحنیفه فقیه عراق بودند و شاگردانش (ابن ابی لیلی و شیبانی) در زمان خلافت بنی عباس به قدرت رسیدند و ابن ابی لیلی قاضی القضات بوده است. ثانیا گاهی منشأ فتوای امثال ابوحنیفه و شافعی و.. روایتی است که بین عامه مطرح بوده و بر اثر این روایت، بعدها شافعی و ابوحنیفه نیز به آن نظریه قائل شده‌اند. 3️⃣ گاهی تقیه ائمه علیهم‌السلام از خود #شیعه بوده است. به این بیان که گاهی نفس القاء اختلاف بین شیعه به جهت تقیه بوده است، تا شیعیان شناخته نشوند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد آیت الله #شهیدی (1397/6/10) 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad