#دونه_سر #دینه_سر #متالون
🌍دونه سر از آبادیهای تاریخی و با قدمت طولانی از شهرستان بابل میباشد که از شمال به روستای شیرسوار، جنوب به درزیکلا آخوندبابا و بنگرکلا، شرق به بالا سرست و میرکلا و غرب به نوشیروانکلا و آهنگرکلا و قمیکلا، متصل است.
از خندق برداری نسخهای زراعی کشان معروف به (کتی) و (اودنگ سر) و همینطور تسطیح اراضی مزبور در سالهای اخیر و خروج دفینهها از جنس مفرق اینگونه بر میآید که ابتدا محل قدیمی روستای دونه سر در ضلع جنوب شرقی محل فعلی گسترش داشتهاست.
همچنین در این خاک برداریها پیدا شدن جمجمه انسانها و همچنین استخوان اسبها در کنار ابزار رزمی آن دوران حاکی از این است که مردمی که در اینجا زندگی میکردند جنگجوبوده و دفن انسان به همراه ابزار رزمی بیانگر اهمیت دادن مردم قدیم این روستا به جنگ آوری و سلحشوری است. مکان فوق جزء آثار باستانی کشور به ثبت رسیدهاست.
#رودخانه
📌همچنین این روستا در کنار رودخانه #متالون بنا شدهاست و منطقهای که به #اودنگ_سر معروف است،نشان از احداث آسیاب آبی با بهره گیری از آب این رودخانه میدهد.
📌سینه به سینه نقل شدهاست که دونه سر قدیم دارای ۱۲ تکیه (حسینیه) بودهاست این در حالی است که در حال حاضر علارغم اینکه روستای دونه سر از روستاهای اطراف خود بسیار بزرگتر است تنها ۳ تکیه دارد. دونه سر فعلی کمی پایینتر از منطقه (کتی) ایجاد گردیده است و علت تخلیه محله قدیم بیماری وبا و طاعون و افزایش مرگ و میر بوده طوریکه نقل شده، در هر خانواده چندین نفر فوت نمودهاند.
📌نام قدیم دونه سر #شهنه_کلا بودهاست و در گذشته #شهنه به افراد نظامی نسبت داده می شد.
این نام و آن تعریف ابتدای معرفی #دونه_سر، نظامی گری و جنگجویی مردم قدیم دونه سر را تداعی و اثبات میکند.
📌در حال حاضر نیز قشر زیادی از خانوارهای دونه سر به نام #عسکری یا #عسکردون میباشند. احتمالا پس از حمله اعراب به ایران و رواج لغات عربی واژه شهنه به عسکر که همان معنی (نظامی) را میدهد جایگزین گشته است.
📌اما دونه سر که در برخی نوشتهها به اشتباه دونسر یا دون سر نوشته میشود و معمولاً در پسوند بعضی از اهالی به اختصار (دون) ثبت شده غیر معنای لغوی خود در زبان فارسی که به معنای کوچک است مفهوم متولد دونه سر را تداعی میکند.
📌روستای دونه سر از زمان قاجاریه محل بیتوته خانها بوده و علیرضاخان عضدالملک (نایبالسلطنه احمدشاه) فرزند موسی خان و از بستگان مهد علیا، که از مخالفان جدی اعدام شیخ فضلالله نوری بود و پس از این واقعه دستور داد تا مراسم تعزیتی برای وی برپا دارند توجه ویژهای به این روستا داشت. و فرزندش امیر مصطفی امیر سلیمانی معروف به مشیر السلطنه که دربار احمدشاه سمت هایی احراز کرده بود وی عمارتی در این روستا بنا نمود که تاکنون باقی است و این ملک و عمارت تقریباً ۲۰ هکتاری بعد از مشیر السلطنه توسط فرزندانش علیرضا خان که جزء سناتورهای انتصابی زمان پهلوی دوم بوده و برادرش علی اکبر خان، به فردی به نام محمد مستوفی الممالکی فرزند میرزا حسن خان مستوفی که از نخست وزیران مشهور عصر قاجار بود فروخته شد. به همین دلیل به لحاظ فرهنگی و آبادانی از گذشته تاکنون نسبت به نواحی اطراف پیشرفته تر بودهاست. بطوریکه در زمانهایی که حتی بابل برق نداشت معابر این روستا دارای چراغ روشنایی بود، و اولین اتومبیلهای وارداتی به این روستا رفتوآمد میکردند.
📌مفهوم اصلی دونه سر برگرفته از واژه محلی (دونه) به معنی برنج میباشد و دونه سر یعنی محلی که شلتوکهای برنج به برنج سفید و به زبان محلی دونه تبدیل میشود گفته شدهاست. درزمان حکومت حجاج ابن یوسف ثقفی که وی شدیداً دشمن علویان بود و شیعیان در زمان حکومت او امنیت جانی و مالی نداشتند، دو برادر به نامهای درویش سید محمد و سید و قر از سبزوار متواری و به دونه سر، شهنه کلای قدیم، مهاجرت کردند. این دو برادرسید، افرادی پاکدامن و مورد احترام اهالی بودند، آنها در کنار رودخانه متالون آسیاب آبی، بنا کرده و با تبدیل شلتوک به برنج امرار معاش میکردند. از آنجایی که این صنعت در روستاهای اطراف وجود نداشت علاوه بر مردم روستای دونه سر روستاهای دیگر نیز برنجهای خود را به محل آسیاب میآوردند و در جواب سؤال دیگران که به کجا میروید میگفتند به دونه سر-یعنی محلی که شلتوکها به برنج تبدیل میشود- میرویم. بدین صورت کمکم شهنهکلا به دونه سر تغییر نام یافت.
📌دونه سر در ۸ کیلومتری جنوب شهر بابل و ۴ کیلومتری شمال غرب شهر گتاب قرار دارد. این روستا که در حال حاضر نقش مرکزیت روستاهای اطراف را دارد، از شمال به روستای شیرسوار, جنوب به درزیکلا آخوندبابا و بنگرکلا، شرق به بالا سرست و پایین میرکلا و غرب به نوشیروانکلا و آهنگرکلا و قمیکلا، متصل است.
"دونه سر - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد"
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#گاوان_کلا #متالون #رودخانه
🌍روستاهای سرسبز و دیدنی بسیاری در بابل وجود دارند که یکی از آنها روستای گاوان کلا بوده که یکی از مقاصد توریست هایی است که به این شهر سفر می کنند.
📌روستای گاوان کلا در فاصله ی ۱۸ کیلومتری شهرستان بابل و ۵ کیلومتری بخش #گتاب، یکی از نوزده روستای دهستان گتاب جنوبی است که به دو قسمت بالا محله و پایین محله تقسیم شده است.
📌این روستا از جنوب به تپه سرسبز رجه از بخش بندپی شرقی، از شمال به روستاهای بالا میر کلا و کوتیج کلا، از شرق به رودخانه ی #متالون و روستاهای ابوالحسن کلا و اتاقسرا و از غرب به رودخانه #کلارود و روستاهای سنگرودپی و کرکنار منتهی می گردد.
📌 اهالی این روستا به کشاورزی و باغداری مشغولاند و محصولات اصلی شامل برنج، انواع مرکبات و صیفیجات است که بخش قابل توجهی از اقتصاد روستا را تشکیل میدهد.
📌گاوانکلا دارای دبستان، مسجد، حسینیه، سقانفار و خانه بهداشت است.
تکیه گاوانکلا که قدمت آن به دوره قاجار بازمیگردد، با شماره ۸۸۰۴ در سال ۱۳۸۲ ش به ثبت ملی رسیده است. مردم این روستا به زبان طبری سخن میگویند.
🌍#گتاب #گتو
✍در مورد وجه تسمیه شهر گتاب نظرهای مختلفی وجود دارد اما بیشترین فرضی که در بین مردم مرسوم می باشد این است که با توجه به موقعیت جغرافیای منطقه که درمحدود رودخانه های #سجادرود [#سجرو]، #متالون،#کلارود و #بابلرود قرار دارد به دلیل طغیان رودخانه سجادرود ( دارای زیر شاخه های بسیار در محدود گتاب می باشد ) که از البرز مرکزی سرچشمه می گیرد به بابلرود می پیوندد وسعت و گستردگی آب جاری شده به اندازه ای اعجاب آور و حجیم بوده که نام گتو ( گت+او = آب بزرگ ) براین واحد نام نهادند که از زبان طبری عامیانه مردم به معادل فارسی خود به نام گتآب تغییری پیداکرده است.
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/457
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/4054
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#رودخانه #متالون #متالان #مطالون #مطالان #زریجا #روار #نهر_سجرو #نهر_متالون #زریجاکیله #ادملا
📜موقعیت متالان | متالون در روستای ادملا:
🔷نهر متالون در ضلع شرقی روستای ادملا قرار گرفته است که از چشمه های مراتع اطاقسر و برف چالسی سرچشمه می گیرد.
📜در اسناد خطی نام این نهر #مطالان [سنه ۸۶۷ قمری ] و مطالون [ربیع الاول سال ۱۱۱۴ قمری ] آمده است.
✍اهالی روستای ادملا در گویش محلی از آن به متالان و متالون بیشتر استفاده می کند.
این نهر اما در ادملا نام دیگری بواسطه ی دو چشمه ی معدنی #زریجاچشمه به زریجاکیله نیز شهرت دارد. این دو چشمه [آب گرم و سرد] تا دهه ی ۱۳۶۰ بسیار مورد توجه اهالی و حتی مسافرین بودند، اما شوربختانه در پی هجمه ی نابخردانه ی برخی قاچاقچیان میراث فرهنگی مورد تجاوز قرار گرفتند و این موجب امحا چشمه گردیده و در تاریخ به فراموشی سپرده شدند.
🔹زریجا چشمه در پشت خانه سرای فعلی مرحوم علی اعظم محمدزاده باکر و ضلع جنوبی مرتع کرات ادملا واقع شده است.
📌نیاکان باکر جهت ارتزاق آب مصرفی کشاورزی خود، انشعابی از رودخانه ی #چادرکا، نهر #روآر را احداث کردند که این نهر در مرتع بالا کرات؛ خانه سرای فعلی مرحوم غلامعلی محمدزاده باکر به متالون متصل می شود.
📌از سوی دیگر جماعت #باکر در گذشته ی دور با احداث #نهر_سجرو در مرتع #سِه_بِن و اتصال آن به متالون در محل کرات ادملا، بر شدت و حجم میزان آب نهر متالون تاثیر نهادند. هر چند امروزه آبی از آن نهر به ادملا نمی رسد اما آثار این نهر باستانی و مهندسی شده باقی است به طوری که هنوز در مسیر #سِه_بِن تا ادملا نهر کم و بیش با آجرهای خشتی قدیمی اش نفس می کشد و از هویت خویش دفاع می کند.
اهالی ادملا بویژه کشاورزان با تعصب خاصی در احیای #نهر_سجرو تلاش دارند، اما بدلیل شرایط جغرافیایی، عدم هماهنگی، مخالفت روستاهای پیرامون، فقدان اعتبارات مالی و...امکان این امر در حال حاضر ممکن نیست.
🔷روار واژه مازنی است که به شاخه ای از رود گفته می شود که عمدتا برای استفاده در زمین کشاورزی اقدام به حفر این نهر ((روار)) می نمایند.
نیاکان تبار باکر در روستای ادملا که اطلاعات دقیقی از زمان احداث این راهکار مهندسی ((روار)) در دسترس نیست، با هوشیاری و تدبیر عالی اقدام به احداث روار نمودند.
این نهر شاخه ای از رودخانه ی ((چادرکا)) ادملا بوده که در محل ((جورسره)) ، موسوم به #سَدِّسَر انشعاب گرفته و پس از عبور از ضلع شمالی مقبره ی ((پادشاه علی مرعشی)) و عبور از ورودی محل به دو شاخه تقسیم می شود.
در ضلع شرقی ورودی ادملا به رودخانه ی ((متالون یا زریجا)) می رسد و در ضلع شمالی به زمین کشاورزی ادملا گره می خورد.
نهر روآر به واسطه ی آن که از کنار مقبره ی حضرت پادشاه علی مرعشی علیه الرحمه ادملا عبور می کند به آن ((#چهارشمین)) نیز می گویند.
در گذشته روار دارای ماهیان بومی و آب آن قابل شرب بوده است به گونه ای که تا اواخر دهه ی ۱۳۷۰ شمسی در آن حتی اهالی شنا می کردند. شوربختانه در سالهای اخیر به حریم ((نهر روار)) تجاوز شده و آب آن نیز به دلیل ورود فاضلاب انسانی و حیوانی کاملا غیربهداشتی و حتی به نظر می رسد استفاده ی آن در اراضی کشاورزی نیز شاید دارای محدودیت های بهداشتی داشته باشد.
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/327
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/4055
🖊#محسن_داداش_پور_باکر
۱۳۹۹/۱۲/۲۴
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
@edmolavand ﷽
📎#کانال_تخصصی_در_ایتا
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
*مــیــخــوایــم گــروه رو چــراغــونــی ڪــنــیــمــ*
*جــشــن بــزرگ درراه اســتــ*
*حــلــول مــاه شــعــبــان واعــیــادشــعــبــانــیــه*
👏👏 مــو🌹🌹🌹🌹
💡💡◎◎◎ 💡💡◎◎◎💡💡
🎊 🎊 🎊 💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡
🎊 🎊 🎊
*چــراغــونــی اول بــه خــاطــر تــولــد امــام حــســیــن وابــوالــفــضــلــ(عــ) 🌹*🌹🌹🌹🌹
💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡
🎊 🎊 🎊 💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡
🎊 🎊 🎊
*چــراغــونــی دوم رو بــه یــمــن قــدوم مــبــارک امــام ســجــاد وعــلــی اڪــبــر(عــ) 🌹🌹🌹🌹🌹*
💡💡◎◎◎💡💡 ◎◎◎💡💡
🎊 🎊 🎊
💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡
🎊 🎊 🎊
*وســومــیــن چــراغــونــی رو بــه یــمــن قــدوم ســبــز مــولــا وآقــامــون حــضــرت ولــی عــصــر، مــهدی صــاحــب الــزمــانــ(عــجــ)* 🌹🌹👏👏👏👏👏
💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡
🎊 🎊
💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡 🎊 🎊 💡💡◎◎◎💡💡◎◎◎💡💡
*🌺☘️ تــولــد ایــن نــورهای امــامــت پــیــشــاپــیــش بــرشــمــا عــزیــزان مــبــارک ﻣﺒﺎﺭڪــ🌺🌺🌺🌺*
🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄﷽🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄•
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
@edmolavand
#قرارگاه_فرهنگی_میرمریم
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
شور2.mp3
12.54M
🌹 یا اباصالح تولد جدتون مبارک 🌹
🔴 امام حسین علیه السلام فرمودند:
🔵 نهمین فرزند من، قائم به حقّ است. خداوند به وسیله او زمین مرده را دوباره زنده خواهد ساخت.
💚 عاشقان حسین، منتظران مهدی💚
#ماه_شعبان
#میلاد_امام_حسین
#دهه_فجر
🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄﷽🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄•
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
@edmolavand
#قرارگاه_فرهنگی_میرمریم
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─