✍احمدنادعلیان: کافیست بدانیم که سنگسری ها از فراورده های شیری نوعی شیرینی به نام “#چیکو” تولید می نمایند. غذای گرم سنگسری  “#دیگی” است. که برای پخت آن گوشت و برنج و به میزان لازم آب در زیر خاکستر و ذغال پنهان می شود.  برای طبخ این غذا تجربه و دقت عمل ضروری است.  “دیگی” غذایی بوده است که چوپان ها شب پس از افروختن آتش، برنج و گوشت را در دیگ مسی در دار قرار داده، به مقدار لازم آب به آن اضافه می کردند و سپس آن را در دل ذغال و خاکستر باقیمانده از آتش دفن می کردند. آنچه که باید با دقت محاسبه شود میزان حرارت، میزان آب و زمان می باشد. چوپان سنگسری در سپیده دم پس از صرف چنین غذایی گوسفندان را به چراگاه می برد. 💥#جشن_نرون: این جشن یکی از جشنهای کهن و #اساطیری ایل سنگسر است. نرون یا انیران به معنای روشنایی بی پایان است و در شهریور ماه اجرا میشود که جشن نرون در #مهدیشهر و به خصوص در بین عشایر ایل سنگسر از تاریخ ۶ شهریور شروع شده و به مدت یک هفته ادامه می‌یابد. 💥جشن تیرگان: این جشن نیز در میان سنگسری‌ها به جشن تیر مُ ای سیزده مشهور است. در سیزدهمین روز از ماه تیر تقویم سنگسری (مصادف با ۷ آبان ماه شمسی)، خانواده‌ها به دیدار بزرگ فامیل می‌روند، اشعاری از فردوسی و حافظ و افسانه‌های کهن منطقه سنگسر می‌خوانند و بدین شکل این جشن باستانی را پاسداری می‌کنند. در این جشن غذای محلی به نام «سیزده تامو» پخت می‌شود. 📜#زبان_سنگسری (ISO/DIS ۶۳۹–۳)، زبانی مخصوص و عضوی از گروه زبان‌های سمنانی شاخهٔ شمال‌غربی، غربی و زبان‌های ایرانی است که خود شاخه‌ای از زبان‌های هندوایرانی و آن نیز به نوبه خود شاخه‌ای از زبان‌های هندواروپایی است. در برخی منابع زبان سنگسری مستقلاً عضوی از شاخهٔ شمال‌غربی زبان‌های ایرانی قرار گرفته‌ است و با زبان سمنانی، سرخه‌ای و لاسگردی نزدیکی و شباهت خاصی دارد. همچنین زبان سنگسری در موارد عدیده مشابهت به خوارزمی قدیم دارد برای مثال در گاهنمای سنگسری «نو سال» همان است که در تقویم سغد قدیم به نام نوسرد و در تقویم خوارزم آن روزگار به نام «ناوسارجی» خوانده میشده‌است. 📌دکتر #احمد_صداقتی در کتاب نوجویانه‌ی «#دیپایین_سنگسری» به ابداع شیوه‌ی نگارشی پرداخته است که برپایه و بنیاد دبیره‌ی اوستایی است. روش او راه تازه‌ای برای نگارش واکه‌های(:حروف) هشت‌گانه‌ی زبان سنگسری است. پس او را باید آغازگر و بنیان‌گذار این شیوه‌ی نگارشی دانست. روش پیشنهادی احمد صداقتی برای نگارش زبان سنگسری در کتاب «دیپایین سنگسری» فراهم آمده و چاپ شده است. صداقتی «دیپایین» را به چم «شیوه‌ی نگارش» به‌کار بُرده است. کتاب «دیپایین سنگسری» خودآموزی برای آشنایی و آموزش زبان سنگسری است. تصویرهای فراوان کتاب، نوآموزان را یاری می‌رساند تا به شیوه‌ی دبیره‌ی اوستایی، به زبان سنگسری بنویسند و از پس ریزه‌کاری‌های این زبان دیرینه برآیند. 📌در زبان سنگسری #واژه‌های بسیاری وجود دارد که با واژه‌های اوستایی همانند می‌باشد که به طور مثال چند واژه ی زیر ذکر می‌گردد: کَس: کوچک (که) مَس: بزرگ (مَه) مونگ: ماه اِسِه: اکنون هَپو: آب (کودکانه) تَ: مال تو لوژِنگ: هواکش، روزن شته واش: نوعی گیاه سمی اِسپِه: سگ ورف/وفر: برف دَس: ده گوت: سراپرده، خیمه اینو: پیر و ناتوان وَرک: گرگ نسوم: زمین پست، دور از تابش آفتاب گوراسکا: سوراخ و حوش پیمه: زمین (از پیمودن) مشتی مچی: به اندازهٔ یک مشت اَ: من پَس: گوسفند 📌بسیاری از واژه‌های #پهلوی #اشکانی همانند یا مشابه واژه‌های سنگسری است. مثلاً: شپ: جهش گریو: گردن (گریبان) تر: ناحیه کرند: کنند واش: گیاه، علف از: من ورگ: برگ واخت: گفته واژندم: به من می‌گوید وَر: حصار، محوطه 📌از دلایل ساکن شدن #سکاها در #سنگسر وجود واژه‌های فراوان زبان سکایی در زبان #سنگسری است. مثلاً واژه‌های: چفت: آغل زرژ: کبک پشه: پدر 📌همچنین پاره‌ای از واژه‌های سنگسری حکایت از اعتقادات و اعمال #زرتشتی در قدیم دارد. از جمله: شوی: پیراهن مقدس سدره: شپیک ستره: سدره یا همان پیرهن مقدس زنافر: مقدار کم اهمیت، تنافور فتات: کاملاً شسته شده، پاتیات شستشوی همراه با اوراد یا تطهیر مذهبی 🖊گردآورنده: #محسن_داداش_پور_باکر http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3339 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─ ادامه👇👇

📜قدیمی ترین نقش برجسته شناخته شده در ایران 📌آنوبانینی قدیمی‌ترین #کتیبۀ شناخته شده ایران‌زمین است که بیش از ۴۳۰۰ سال قدمت دارد. 📌یعنی هزار سال قبل از آنکه زیگورات #چغازنبیل ساخته شود یا ۱۸۰۰ سال قبل از آنکه #هخامنشیان به حکومت برسد. 📌ارتفاع نقش آنوبانینی از زمین ۱۶ متر است. 📌در پایین نقش انوبانینی نقش گودرز شاهنشاه #اشکانی را خواهید دید... http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3351 🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄﷽🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄• 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ @edmolavand #قرارگاه_فرهنگی_سیده_میر_مریم 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

‍ ‍ 📚#فرهنگ_عامه ‍۱۶ مهر #جشن_مهرگان 🌸#مهرگان، در طول تاریخ دومین جشن بزرگ ایرانیان پس از نوروز بوده است. برای برگزاری جشن مهرگان، ریشه‌های طبیعی، تاریخی، استوره‌شناسی، اخترشناختی و آیینی بر شمرده‌اند. 📜#فردوسی نیز در #شاهنامه آنجا که درباره فریدون و پیروزی کاوه آهنگر بر ضحاک "بیوراسب" سخن می‌گوید به برگزاری جشن مهرگان در «سَرِ مهرماه» اشاره می‌کند. 📌با گسترش آیین مهر در ایران و زیر تاثیر باورهای مهری، تا پایان دوره #هخامنشی و شاید تا اواخر دوره #اشکانی، جشن ویژه #مهر یا #میترا "میتراکانا" در آغاز مهرماه برگزار می‌شده است.  📌چنان‌که نوروز در نخستین روز از بهار، برابر با نقطه‌ اعتدال بهاری برگزار می‌شود، جشن مهرگان "#میتراکانا" نیز در اعتدال‌ دوم یا اعتدال پاییزی برگزار می‌شده است؛ به‌سخن دیگر درسال خورشیدی طبیعی، پس از فصل بهار و تابستان که هر یک دارای سه ماه ۳۱ روزه هستند، به‌نقطه اعتدال پاییزی "مدت روز و شب‌ برابر است" می‌رسیم که بر این بنیان اخترشناختی روز برگزاری جشن مهرگان، یکم مهرماه بوده است. 📌اما از دوران #ساسانی جشن مهرگان در مهر روز از مهرماه "شانزدهم مهرماه" برگزار می‌شود، چون در گاه‌شماری ایرانی، شانزدهمین روز هرماه و هفتمین ماه هرسال «مهر» نام دارد، از این روی به فرخندگی این هم‌نامی روز مهر از ماه مهر یا شانزدهم مهرماه جشن مهرگان برگزار می‌شود. ‌این جشن از روز شانزدهم مهر آغاز می‌شود و شش روز به‌طول می‌انجامد و در روز ۲۱ مهر به‌پایان می‌رسد. در گذشته نخستین روز این جشن را مهرگان همگان "#عامه" و آخرین روز این جشن را مهرگان ویژگان "#خاصه" می‌نامیدند. 📌مهر یا میترا، ستاره و ایزد روشنایی، پیمان‌داری، دوستی و مهرورزی است. در باور، فرهنگ و ادب ایرانی پرتوهای زندگی‌بخش بزرگ‌ترین سرچشمه نور مادی "#خورشید" را نیز "مهر" می‌نامند. 👈نیاکان ما با ژرف‌نگری در شناخت درونی بزرگ‌ترین سرچشمه نور مینوی "#خداوند" فروزه‌های پاک و جاودانش همچون «مهر مینوی» را نیز ستودند و کوشیدند تا برترین صفاتی را که برای او متصور بودند همچون مهرورزی و پیمان‌داری و میانه ‌روی و دادگستری را در نهاد خود نیز پرورش دهند. 📌مهرگان «روز مهر ایرانی» و «جشن مهرورزان» است. مهر همواره بر پیمان و پیمان‌داری استوار است. مهر در اوستای‌نو ایزد فروغ و روشنایی و پیمان‌شناسی است. به‌گزارش بندهش، مشی و مشیانه "مهری و مهریانه" یا نخستن مرد و زن نیز در باورهای ایرانی در مهرماه و مهر روز "هنگام جشن مهرگان" از تخمه کیومرث از زمین بروییدند و به‌هم پیچیدند، و در آغاز گیاه‌پیکر بودند و سپس مردم‌پیکر شدند. سراینگان پارسی‌گو به ارتباط جشن مهرگان و مهرورزی اشاره کرده‌اند: 👈 مسعود سعدسلمان: روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان/مهر بفزای ای نگار مهرجوی مهربان 👈 ادیب ترمذی: تویی که مهر تو در مهرگان بهار من است/که چهره تو گلستان و لاله‌زار من است 👈خيام نيشابوري در این درباره در نوروزنامه نوشته: «مهرماه، اين ماه را از آن مهرماه گويند که مهرباني بود مردمان را بر يکديگر، از هرچه رسيده باشد از غله و ميوه نصيب باشد بدهند، و بخورند به‌هم...» 📌برگزاری مهرگان در نخستین ماه پاییز و همزمان با پایان فصل کشت و برداشت محصولات کشاورزی از دیرباز در جامعه ایرانی استوار بر کشاورزی، رنگ و بویی ویژه داشته است. بر این پایه، گستردن خوان مهرگانی با پارچه‌ای ارغوانی و نهادن کتاب، آب و بوی‌های خوش همچون گلاب در گلاب‌دان و اسپند و عود و صندل، گل‌های همیشه‌بشکفته یا سرخ رنگ با شاخه‌های همیشه سبز گیاه مورد، هفت دانه مورد، نیلوفر، آيینه، آويشن و میوه‌هایی همچون، انار سرخ، سیب سرخ، بهی "به" انجیر، سنجد، انگورسفید، خرما، خرمالو و دانه‌هایی همچون گردو، بادام، پسته، فندق، تخمه و نخودچی کشمش در کنار نان‌های سنتی و شیر و شربت و شکر و شیرینی و هفت دانه خوراکی مانند گندم، جو، برنج، نخود، عدس، ماش و لوبیا در کنار آتش فروزان در آتشدان یا شمع و سپس دست‌افشانی، پایکوبی و سرنا و دف‌نوازی و شادمانی همگانی، از سنت‌های زیبای جشن مهرگان و سپاس و ستایش داده‌های اهورایی است. 📌مهرگان، یادروز داریوش بزرگ هخامنشی نیز هست. پیرو گزارش‌های تاریخی، داریوش بزرگ در روز دهم از ماه هفتم گاهشماری پارسی، گئومات مغ را کنار زد و سپس در روز شانزدهم از ماه هفتم گاهشماری یادشده برابر با روز جشن مهرگان به شاهنشاهی ایران رسید. بر این پایه، روز ۱۶ مهرماه هرسال همزمان با جشن مهرگان از سوی دوستداران فرهنگ ایران به‌نام روز نکوداشت داریوش بزرگ هخامنشی گرامی داشته می‌شود. 🖊#شاهین_سپنتا https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3500 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─