استاد #یزدان_پناه:
#خواجه_طوسی [به ترتیب اهمیت علوم]،
به طالبان علم فلسفه، دو درهم
و به طالبان علم ریاضی، یک و نیم درهم
و به طالبان علم فقه، یک درهم
شهریه می داده است.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
به نام خدا
خدمت حجتالاسلام سید احمد خاتمی عرض میکنیم، بهترین پیشنهادات و انظار برای حوزه علمیه را بزرگان و علمای جامعالاطراف و اسلام شناسانی چون #رهبرمعظم انقلاب، علامه #جوادی_آملی و علامه #مصباح_یزدی دادهاند.
در صورتی که واقعا قصد و عزم و اراده اصلاح، پیشرفت، تقویت و برجسته کردن جایگاه حوزه و حوزویان را دارید، به فرامین این سه بزرگوار عمل کنید.
در این زمینه، ۳ مورد را پیشنهاد میدهیم:
۱. کتابهای تحول در حوزه از بیانات رهبری (چندین کتاب در این زمینه و با این نامها چاپ شده)
۲. کتاب مباحثی درباره حوزه ( آیت الله مصباح یزدی چاپ موسسه امام خمینی)
۳. کتاب حوزه و روحانیت ( آیت الله جوادی آملی چاپ اسراء)
در سه مورد فوق، بیانات رهبری بسیار گستردهتر و وسیعتر است و به راحتی حدود ۱۰۰ فرمان ناب و اثر گذار را در آنها خواهید دید.
این گوی و این میدان
اکثر مشکلات برمی گردد به عدم تبعیت برنامه ریزان حوزه از علمای جامع و دین و دنیا شناسی مانند: #امام_خمینی، #رهبرمعظم، شهید #مطهری، علامه #طباطبایی، #مصباح_یزدی و #جوادی_آملی. امیدواریم که این عدم تبعیت، بابت عدم اعتقاد به بینش و بصیرت این دسته از بزرگان نباشد بلکه صرفا به خاطر عدم آگاهی باشد.
و جای تعجب است که ظاهرا مسئولان بزرگوار تا کنون یک طرح جامع و نقشه راه، تبیین و مهیا نکردهاند و تازه به فکر ارتقای سطح حوزه و پیشنهادات و انتقادات افتادهاند.
به قول خیام:
جمعیت کفر از پریشانی ماست
آبادی میکده ز ویرانی ماست
_ امین دهقانی، سطح۳ حوزه قم و پژوهشگر فلسفه
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💢 مصاحبه با استاد #فنایی_اشکوری
⭕️ سوال :
مقام معظم رهبری بارها از جمله در سفر چند سال پیش به قم و همچنین اخیرا در دیدار با اعضای برگزار کننده همایش حکیم طهران و اعضای مجمع عالی حکمت اسلامی به ترویج علوم عقلی و فلسفه در حوزه علمیه اشاره و تأکید داشتند. به نظر شما این دسته از علوم چه روندی را اکنون در حوزه ها طی می کنند که ایشان نسبت به آن هشدار دادند؟
🔴 پاسخ :
🔶 در مقایسه با گذشته امروزه در حوزۀ علمیه قم استقبال خوبی از علوم عقلی می شود و درس های متعددی در زمینه های کلام، فلسفه و عرفان وجود دارد. همچنین مراکز و مؤسساتی در زمینه های مختلف علوم عقلی فعال هستند، مانند مجمع عالی حکمت اسلامی که به پیشنهاد مقام معظم رهبری و حمایت معظم له تأسیس شد. وضع نشریات اعم از مجله و کتاب نیز در این زمینه ها بد نیست.
🔶 اما با این حال کمبودها و مشکلات در این حوزه بسیار است. آنچه در حال حاضر داریم برای جبران عقب ماندگی های چند صد ساله کافی نیست و برای جبران این عقب ماندگی به تدبیر و تلاش بیشتری نیازمند هستیم.
🔶 افزون بر این متاسفانه جریانی که در طول تاریخ با تفکر و عقل ورزی و علوم عقلی مخالفت ورزیده، مجددا فعال شده و با طرح شبهه های بی پایه، طلاب جوان را از روی آوردن به علوم عقلی دلسرد می کند
آن ها با طرح تقابل بین علوم عقلی و معارف اهل بیت به عقل ستیزی رنگ قداست می دهند، در حالی که نمی دانند با عقل ستیز معرفی کردن مکتب اهل بیت به این مکتب که بیش از هر مکتبی مشوق عقلانیت و تفکر عقلی است ضربه می زنند و آن را ضد عقل نشان می هند
گاهی بین علوم عقلی و فقه تقابل مصنوعی ایجاد می کنند و در موضع دفاع از فقه علوم عقلی را تحقیر می کنند و فتوا به کفر عالمان علوم عقلی می دهند؛ در حالیکه هیچ تقابلی بین فقه و علوم عقلی نیست و عالمان علوم عقلی ما اغلب خود فقیه هستند
موضوع فقه و علوم عقلی کاملا از هم جدا است. حوزۀ فقه احکام شرعی فرعی است، و حوزۀ علوم عقلی عقاید و الاهیات است و تصور تعارض بین این ها نامعقول است. گاهی روایات اسلامی را در تقابل با علوم عقلی جلوه می دهند، در حالی که روایات اهل بیت بزرگترین مشوق علمای شیعه برای روآوردن به علوم و معارف عقلی است
🔶 برخی از کسانی که با فلسفه آشنا نیستند می پندارند که فلسفه خواندن به معنای تقلید از یونانیان است. آنها فکر می کنند یک فلسفه ای در یونان پدید آمد که از آن زمان تا امروز همۀ کسانی که به فلسفه علاقمند هستند، پیرو یونانیان هستند
این کاملا نشان از بی خبری و ناآگاهی آنها از فلسفه است. در فلسفه تقلید بی معنا است و تقلید با روح فلسفه در تناقض است. به این ها باید گفت بدنیست یک دوره تاریخ فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ غرب را مطالعه کنید تا به تنوع مکتب های فلسفی پی ببرید. صد ها مکتب فلسفی در دنیا هست که هیچ شباهتی به فلسفۀ یونان ندارد. در هند و چین هم فلسفه هست. در ایران قدیم هم فلسفه بود، چنانکه در غرب امروز هم فلسفه رایج است. بله، نام همه فلسفه است و در برخی مسائل بین آنها ممکن است مشابهتی باشد، اما این باعث نمی شود که بگوییم فلسفۀ علامه #طباطبایی مثلا همان فلسفه ارسطو است
این مثل آن است که بگوییم یهود علم تفسیر و فقه و کلام دارد و مسلمین هم علم تفسیر و فقه و کلام دارند و چون نام هر دو یکی است و برخی مسائل آنها شبیه هم هستند پس تفسیر و فقه و کلام اسلامی همان تفسیر و فقه و کلام یهودی است و علمای اسلام در این حوزه ها دنباله رو علمای یهودند!
همان قدر که این حرف دربارۀ تفسیر و فقه و کلام خام و نادرست است دربارۀ فلسفه و عرفان هم خام و نادرست است. مثلا در فلسفه اسلامی معاصر ما مباحثی دربارۀ هستی شناسی و معرفت شناسی و انسان شناسی مطرح می شود و عقاید و آراء گوناگون در آن بررسی می شود، اعم از آراء یونانیان، آراء فلاسفه اسلامی و آراء فلاسفۀ معاصر غرب
🔶 فلسفه و هیچ علمی با خطابه و توهین و بکارگیری عبارت های اهانت آمیز (مثل، کشک، پشم، قی کردۀ کفار و... ) و تمسخر و تکفیر اهل آن ابطال نمی شود. راه بحث در این زمینه توهین و تمسخر و تکفیر و خطابه و هوچی گری نیست، بلکه راهش وارد شدن به بحث علمی استدلالی است که مستلزم رسوخ در مباحث عقلی و قدرت استدلال منطقی است، که البته کار هرکسی نیست
🔶 منظور ما از فلسفه در اینجا مکتب یا فرد خاص از فلاسفه یا کتاب خاص نیست، بلکه مراد تفکر فلسفی است که همان تفکر عقلی روشمند است. و دفاع ما از فلسفه به این معنا است، نه دفاع از همۀ آراء یک مکتب فلسفی خاص یا یک فرد مثل ابن سینا و ملاصدرا. آنچه مهم است روش تفکر فلسفی است. از این روش دفاع می کنیم، و گرنه هیچ مکتب فلسفی و هیچ فیلسوف و کتاب فلسفه ای کامل و غیر قابل نقد نیست. چنانکه هیچ علمی ورای نقد نیست. جزء مهمی از فلسفه، نقد فلسفه ها و آراء فلاسفه است.
_ @dreshkevari
♦️کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
🌸 منتظر حقیقی حضرت حجت (عج) کسی است که ...
______
✅ t.me/Islamicphilosophy_ir
مگر ذهن چقدر ظرفیت دارد؟! کسی که هر روزنامهای به دستش برسد رامطالعه میکند و شب سریال تماشا میکند و ... ، محقق نمی شود. / علامه #جوادی_آملی
__________________
در صورت علاقه میتوانید واژه ی #سیرمطالعاتی را در کانال سرچ فرمایید و مطالب مربوطه را بخوانید.
✅ t.me/Islamicphilosophy_ir
4_5859288122864436599.mp3
5.8M
🎤 استاد سیدیدالله #یزدان_پناه:
💢 " آنهايي به نتيجه رسيدند
كه از تعـطيـلات استفــــــاده كردند."
_ از تعطیلات خیلی خیلی میشود استفاده کرد
_ به ویژه با امکاناتی (سیدی و شروح و ...) که الان هست
#سبک_طلبگی_واقعی
#راه_پیشرفت_تحقیقاتی
🕰 ٤ دقيقه | ٥ مگابايت
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
هدایت شده از مصباح دوستان
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻علامه #مصباح :
طلبگی از اوجب واجبات است
━━━💠🍃🌸🍃💠━━━
🌹@mesbahedustan🌹
✳️ #تزکیه_و_سلوک
#امام_خمینی:
👇👇👇👇👇
http://rahemahbub.blog.ir/1395/02/06/%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%82%D8%AF%D8%B3-%D8%B3%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
هدایت شده از نکات و تمثیلات آیت الله حائری شیرازی
🔹آیت الله حائری شیرازی🔹
🔸حجاب در دنیا در حال پیشروی است🔸
عده ای میخواهند «بی حجابی» را عادیسازی کنند. در مقابل، انقلاب اسلامی دارد «#حجاب» را در عالَم #عادیسازی میکند، نظام، خوب برخورد میکند!
ببینید من درعینحالی که میگویم بدحجابی چه مقدار خطرناک است، اما وقتی این خانم میرود برای مسابقات تیراندازی، این نشانه ی پیشروی شما است. چون دارید حجاب را میبرید داخل محیط هایی که اصلاً نمیتوانستند حجاب را تحمل کنند!
اینها با نظر رهبری است و از #خوش_فهمی او است که این کارها را میکند. نمیخواهد حجاب را دستکم بگیرد. اما قومی که اصلاً سرِ پوشیده را خرافات میدانستند، وقتی مشاهده میکنند که زنی با سرِ پوشیده آمده و بازی میکند، درباره او فکر بهتری میکنند. حجاب در حال پیشروی است در دنیا.
اینها را علامت عقب رفت و ابتذال فرهنگی نظام نبینید.
رهبری، آدم #کارکشتهای است. در مبارزات فرهنگی #دقیق است.
@haerishirazi
◾️ انا لله و انا اليه راجعون
روح بلند و ملكوتی حضرت آيت الله #ممدوحی به لقای الهی پيوست.
شادی روحشان فاتحه و صلواتی عنايت كنيد.
ایشان عضو مجمع عالی حکمت اسلامی، مدرس اسفار و نویسنده آثار ارزشمندی مانند "شهود و شناخت؛ ترجمه و شرح صحیفه سجادیه" (۴جلدی) و شرح مصباح الهدایه امام خمینی بودند.
✅ t.me/Islamicphilosophy_ir
💢 مراد از حوزه انقلابی مطلوب و ایدهآل
❌ شیرازی و صانعی
مراد از حوزه انقلابی آن است که به خط و مشی #امام_خمینی (ره) توجه کرده و از کلام و رفتار ایشان محوریت و مسیر اصلی را بیابیم و در راستای همان حرکت کنیم.
رفتار #رهبر_معظم انقلاب کاملاً بر اساس شاخصه های حوزه انقلابی است.
حوزه علمیه قم انقلابی هست، اما انقلابی مطلوبِ ایده آل نیست و باید تلاش کند سطح انقلابی گری خود را افزایش دهد.
برخی جریانات همواره سعی می کنند تا حوزویان را از مسیر امام و رهبری دور کنند که جریان #شیرازی و #صانعی از جمله این جریانات است.
آیت الله توکل / آذر ۹۸
🌐 rasanews.ir/002dg9
🆔 @rasanewsagency
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
هدایت شده از حوزه علمیه تمدن ساز
💢 طلبه موفق و کارآمد
آیت الله #ممدوحی (ره):
آقایانی که مدیرند به فلسفه اهمیت دهند و بدانند که در معضلات کشور، طلبههایی میتوانند پاسخگو باشند که به علوم عقلی مسلطاند.
اصل مثبت و تعارض متزاحمین و… به تنهایی کارساز نیست.
من اعتقادم این است، طلبهای که میخواهد در جامعه علمی موفق شود و جوابگوی مشکلات جامعهاش باشد، چه در اتوبوس و مترو و چه در دانشگاه و حوزه، یا اینکه اگر میخواهد درسهایش را متقن فرا بگیرد، باید فلسفه را خوب بخواند، هم فلسفه #اشراق و هم #مشاء و هم #حکمت_متعالیه را. حتماً #اشارات را و #منظومه و #نهایه را بخواند. بعد از اینها یک دوره #اسفار بخواند تا بتواند انسانی شود که خودش را جا بیندازد.
📃 رهنامه پژوهش، ش ۱۷و۱۸ ، ص۵۲
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
هدایت شده از حوزه علمیه تمدن ساز
#شرط_شاگرد_حضرت_بودن
💢 چه کسی میتواند حرف جهانی بزند و جهان را اصلاح کند و حرف حضرت حجت (عج) را به جهان برساند؟
💢 طرح و اندیشه "حرم تا جمکران" یا طرح و اندیشه "حرم و جمکران تا جهان"؟!
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 علمای مسلط به حکمت متعالیه هنگام حملهی به دین فقط غصه نمی خورند بلکه می زنند و می بُرند ... اما بقیه میمانند تویش! هیچی!!
علامه #حسینی_طهرانى:
🔶 آخر، حكمت يعنى درس كلام؛ كلام اسلامى يعنى پشتيبان مسائل اعتقادى، پشتيبان امامت، پشتيبان معاد، پشتيبان توحيد،
ردّ نصارى، ردّ كمونيست ها، و ردّ ماديين
همه با حكمت است ديگر!
🔶 والّا اين آقايانى كه حكمت نخواندند اگر مرجع هم بشوند ازشان بپرسيد: فلان مسأله؟ می مانند تويش! هيچى!!
و [اگر] يك قضیه هایى پيش بيايد، يك سر و صدايى يكجا بشود بر عليه دين، يك اقداماتى بشود،
فقط همين [است که] آن ها غصّه میخورند؛
🔶 و امّا نه، آنهايى كه درس (حکمت) خوانده هستند
غصّه نمی خورند
آنها می زنند و می بُرند،
يا در سخنرانیشان يا در نوشته جاتشان يا بواسطه همان شاگردانشان قلبشان مطمئن است و انتشار می يابد.
📜 لوح فشرده: متن سخنراني هاى علامه طهرانى، ص: ۹۴۳ تا ۹۴۷ تحت عنوان«تغيير و تحول روش حوزه علمیه توسط استعمار»
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
#رهبرمعظم انقلاب :
شما آقایانی که این عمامه را سرتان گذاشتید، از لحاظ مادّی و فیزیکی، چند سیر بیشتر جِرم و ثقل ندارد. البته بعضی ازعمامهها الان که من دست میزدم، خیلی سفت و وزندار بود؛ اما بعضی از آنها اینطور نبود. خود عمامه، یک چند متر پارچه است که اگر در ترازو بگذاریم، چند سیری بیشتر نمیشود؛ اما ثقل معنوی این عمامه خیلی زیاد است.
حقیقتاً یک گردنِ کلفت و قوی معنوی لازم دارد که بتواند زیر این تاب بیاورد.
بعضی از گردن ها زیر بار عمامه می شکنند، بعضی هم اصلاً آن قدر تخدیر می شوند که آن بار را احساس نمی کنند.
این ها درست نیست.
بایستی ما واقعاً از لحاظ معنوی خودمان را قوی کنیم. بنیهی معنوی قوی لازم دارد.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
آیت الله #جوادی_آملی:
علم النفس بايد در حوزه تدریس شود.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
چرا باید امام راحل فریاد بزند و در نامهای به گورباچوف تأکید کند که متفکران شما باید در حوزههای علمیه ما زانو بزنند و اگر خدا توفیق داد بفهمند عرفان الهی چه میشود. امام(ره) با این نامه حوزه را خطاب قرار میدهد که شما باید مرکز باشید و آنها اینجا رفت و آمد کنند.
امام خمینی(ره) کانون عرفان، فلسفه، فقه و علوم قرآن بودند ولی چرا با ایشان فاصله داریم و تربیتمان نسبت به ایشان اسوه نباشد؟ ایشان مگر اسوه نیستند؟! امام راحل عارف، فقیه و حکیم بودند ولی چرا تنها در فقهاش ماندهاند؟
چرا ایشان در کشف اسرار اصرار میکند که ما سه فقه اصغر، اوسط و اکبر داریم که فقه اصغر فقه معمولی، فقه اوسط حکمت و فقه اکبر عرفان است؟!
_ استاد یحیی #کبیر
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
آیت الله #جوادی_آملی: علم النفس بايد در حوزه تدریس شود. ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar
علامه #حسن_زاده_آملی :
کتاب "دروس #معرفت_نفس " را برای هشیارى و بيدارى جوانان گفته ام.
📗 کتاب گفتگو (مصاحبه ها با علامه حسن زاده)، ص۶۷
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💢 توصیه های آیت الله سیدرضی شیرازی به حوزه علمیه و طلاب/ تخصصی کردن علوم حوزوی / ۵ توصیه
👇👇👇
https://sayyedrazishirazi.ir/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%A8/
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
🌸 حیات و طراوت و شادابی حوزههای علمیه در تدریس فلسفه و عرفان است.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
عمده نظر من به این است که حیف است یک دسته ای از اهل علم که مردم صالح و خوبی هستند اینها #محروم بمانند از یک مسائلی ...
این موجب تاثر است که یک حوزه ای از یک خیراتی که هست، محروم بماند ؛ حتی فلسفه که یک امر عادی است. تابرسد به یک مسائل دیگر ...
عمده نظر من به این بود که جلوی معارف گرفته نشود.
اسلام فقط عبارت از احکام فرعیه نیست؛ فرعند اینها، #اساس_چیز_دیگر_است.
نباید ما اصل را فدای فرع بکنیم و بگوییم که اصل، از اساس بیخود(است).
🍃 تفسیر سوره حمد #امام_خمینی، ص۱۸۷-۱۹۱
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💢 معترضان فلسفه برای اثبات مدعای خود چه ادلهای ارائه میدهند؟
🍃 نقد و بررسی آراء و اندیشههای معترضان فلسفه از منظر آیت الله العظمی #سبحانی
@e_sobhani
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
بخشى از مصاحبه تعجب برانگیز و خلطهای راهبردی آقای سیدجواد علوی بروجردی:
⭕️ ما اقتصاد اسلامی نداریم! ما چطور میآییم در اینجا، میخواهیم یک رشتهی اقتصاد اسلامی درست بکنیم؟ ما چندتا روایت و آیه داریم برای اینکه اگر تورم بالا رفت چجور بخواهیم کنترلش بکنیم؟ چندتا آیه و روایت داریم که رشد اقتصادی با چه فرمولی باید درست بشود؟
⭕️ این مکاتب اقتصادی در دنیا هست، اقتصاددانها هستند. اصلا اسلام نیامده است که علم بیاورد.
⭕️پیغمبر یک مرشد معنوی هست. آمده ارزشهای معنوی جامعه را بالا ببرد. نه اینکه بیاید اقتصاد درست بکند، نه اینکه بیاید علوم درست بکند. اقتصاد اسلامی هم یک شوخی است.
✅ t.me/Islamicphilosophy_ir
❌ نقد این بیانات را در پست زیر بخوانید: 👇👇👇
@feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
بخشى از مصاحبه تعجب برانگیز و خلطهای راهبردی آقای سیدجواد علوی بروجردی: ⭕️ ما اقتصاد اسلامی نداریم
💢 نقدی بر سخنان آقای علوی بروجردی
در چند بند، به نقد بیانات آقای علوی بروجردی میپردازیم:
۱. آقای علوی از طرفی دچار خلط بین علوم انسانی و علوم تجربی میشود؛ یعنی برای رد اقتصاد اسلامی مثال هایی تجربی میآورد و میگوید: همان گونه که فیزیک اسلامی و شیمی اسلامی و جراحی مغز اسلامی نداریم، اقتصاد اسلامی هم نداریم.
در جواب باید گفت: از طرفی خلط علوم انسانی با علوم تجربی خطایی راهبردی است. و از طرف دیگر چه کسی گفته شیمی و فیزیک اسلامی؟! اگر منظور شما آن دیدگاهی است که کلیه علوم تکوینی را با یک شرط خاص (التفات به عینالربط بودن پدیدهها نسبت به واجببالذات) اسلامی می داند، پس معلوم است که اساسا شما متوجه حرف و نظر آن ها نشدهاید. که دست به این تمثیل زدهاید!
۲. ایشان سپس دایرهی حرف خود را تعمیم می دهد و عمق فاجعه را بیشتر می کند و بحث را به علوم انسانی (مانند روانشناسی و جامعه شناسی) تعمیم می دهد. و آنها را صرفا عقلایی میداند.
در پاسخ به ایشان باید گفت: ضعف و استیصال خودتان را در تولید منظومه علمی اقتصاد اسلامی و منظومه علمی روانشناسی اسلامی و همین طور سایر علوم انسانی، به اسلام سرایت ندهید.
۳. وقتی حوزهها برای تشریح یک روایت "لا تنقض الیقین" دهها جلد کتاب (به تعبیر آیت الله جوادی آملی: ۵۰ جلد کتاب با حذف مکررات راجع به تفصیل این روایت نوشته شده) مینویسد اما همین روش را روی هزاران روایت اعمال نمیکند، این کاستی به خود حوزه بر میگردد. ما اکنون صدها روایت در حیطه نفس شناسی و روانشناسی داریم، چرا یکی از این روایات به صورت درس رسمی حوزویون مانند حدیث "لا تنقض" مورد بررسی و واکاوی قرار نمی گیرد؟! همین طور در سایر زمینهها.
۴. خوب شد حداقل همین مباحث اصولی، مرسوم است، وگرنه آقای علوی برای همین مباحث الفاظ هم میفرمود ما چیزی نداریم و باید برویم از ویتگنشتاین و راسل و فرگه، واردات انجام دهیم.
۵. عجبا و اسفا، آیا پیغمبر صرفا یک مرشد معنوی است؟!! مگر می شود بدون ارائه یک سری قوانین الهی در حیطههای کلانی مانند انسان شناسی و جامعه شناسی و اقتصاد و ... جامعه و مردم را رشد معنوی داد؟
۶. علوم انسانی اسلامی با علوم انسانی غربی، تفاوتهای اساسی و بنیادین دارد. و در نتیجه فروعات و نتایج آن ها هم متفاوت خواهد بود. آن ها می گویند مبدایی نیست و ما از خاکیم. ما می گوییم ما از ملکوتیم. آن ها می گویند انسان یک حیوان است با یک مغز پیچیده، ما می گوییم انسان علاوه بر مغز پیچیده دارای یک روح مجرد است. آن ها می گویید نهایت سیر انسان خاک است، ما می گوییم انسان با مرگ نمیپوسد بلکه پوسته عوض می کند. آن ها نه مبدا را قبول دارند و نه معاد را و جهان بینی آن ها یک جهان بینی ابتر و منقطعالاول و الآخر است، اما ما به قوس نزول و قوس صعود معتقدیم.
بله، بدون تردید ما می توانیم از برخی از تحقیقات آن ها استفاده کنیم، اما چارچوبها و خطوط کلی ما به طور کامل با آن ها متفاوت است.
۷. آیا میتوان به طور کلی گفت علوم انسانی، عقلایی است؟!! مبانی و هسته و محور علوم انسانی مبتنی بر مسائل مهمی است مانند: وجود یا عدم وجود خدا، گذشته (مبدا و واجببالذات) و حال (دنیا) و آینده (آخرت) انسان و هستی ... و مسائلی در زمینه سعادت و شقاوت ... آیا می توان علوم انسانی که ریشهی آنها در یک چنین مسائلی است را امری عقلایی دانست؟!! اگر به بناء عقلا باشد، که بسیاری از عقلاء، انسان و عالم را صرفا امری مادی تلقی می کنند و در نتیجه تمامی برداشتهای روانشناسی و جامعه شناسی و اقتصاد و سیاست خود را بر انسان فیزیکالیستی و عالم ماتریالیستی بنا مینهند و مبتنی می کنند!!
کاستی و ضعف خود در استخراج نظاممند علوم مختلف انسانی اسلامی را بر عهده دین اسلام نیندازید. گرچه در زمینههای علوم انسانی اسلامی هم آثار خوبی توسط محققان دغدغهمند و دین و دنیا شناس ما نگاشته شده است.
خداوند حوزهها و دانشگاههای ما را از دو خطر بزرگ التقاط (دگم روشنفکری) و تحجر (دگم تحجر) حفظ نماید. و ما را به صراط مستقیم اجتهاد صحیح، رهنمون فرماید.
امین دهقانی
✅ @feghheakbar