✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ 🔻 ادله‌ای که می‌توانند به صورت عام یا خاص به وظایف حکومت در امر تربیت دلالت داشته باشد عبارتند از؛ 1️⃣ عهدنامه مالک اشتر: ⬅️ امیرالمومنین علیه السلام در ابتدای نامه می‌فرماید: «هَذَا مَا أَمَرَ بِهِ عَبْدُ اللَّهِ عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ مَالِکَ بْنَ ... وَ اسْتِصْلَاحَ أَهْلِهَا». ❇️ بررسی سندی عهدنامه مالک ⬅️ در خصوص عهدنامه مالک اشتر سندی در کتب روایی نداریم بلکه سند آن در کتاب رجالی (رجال نجاشی و فهرست) ذکر شده است. ⬅️ اشتهار عهد: اگر نگوییم مشهورتر از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام است کمتر هم نیست و به خاطر اشتهار این سند متعلق به آن روایت است. ⬅️ مرحوم سید رضی نهج‌البلاغه را از صافی ادبی گذرانده است نه از صافی یک مبحث رجالی دقیق. زیرا مبنای ایشان در رجال اعم بوده یا به هر دلیل دیگری متن را می‌گفته معلوم است از امام است. ⬅️ نهج‌البلاغه چه در صورت معتبر دانستن و چه معتبر ندانستن، من حیث المجموع سند واحدی ندارد. ❇️ بررسی دلالی عهدنامه ⬅️ صلاح از واژه‌های لغوی است که تعریف دقیقی در لغت برای آن بیان نشده است؛ زیرا مفهوم آن خیلی وضوح دارد. حداکثر این است که در لغت به ضدالفساد معنا شود. ⬅️ دو مقصود را می‌توان برای صلاح اهل بیان کرد: نخست صلاح شرعی؛ یعنی معیارهای دینی را در مردم دنبال کنید تا متخلق به آن معیارها شوند. دوم اینکه صلاح را یک مفهوم عرفی و عقلایی بدانیم که شارع معیارهای خود را در ضمن آن گنجانده است. مراد ما همین معنا می‌باشد. ⬅️ صلاح اختصاص به تربیت دینی به معنای خاص ندارد گرچه قدر متیقن آن است؛ یعنی تربیت اعتقادات مردم و تقیّد آنها به عبادات، احکام و آداب شریعت قوام صلاح است. ولی صلاح اهل این است که مردم سالم باشند؛ بنابراین ساحت‌های مختلف تربیت مانند اعتقادات، عبادات، امور اجتماعی، اقتصادی، سلامت جسمی و .. می‌تواند در این جمله نهفته باشد. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ⬅️ از آیات دیگری که دال بر وجود قوانین اجتماعی در دین می‌باشد، آیه 139 آل‌عمران و آیه 35 سوره محمد است. جمله «انتم الأعلون» درهر دو آیه بکار رفته است. ⬅️ ظاهر این است که جمله «انتم الأعلون» به این معنا است که اسلام به همراه خود علو می‌آورد، ایمان به انسان شأنیت و ارزش می‌دهد و همین امر سبب می‌شود مسلمین در برابر کفار علو پیدا کنند؛ از این رو نباید اقداماتی را انجام داد که موجب ذلت مسلمانان می‌شود. آیه مثال می‌زند به اینکه شما پیشنهاد صلح ندهید زیرا بیانگر ضعف است. مراد از این صلح، صلحی است که به مصلحت مسلمانان نباشد و نشان از ضعف آنها باشد. ⬅️ از این آیات استفاده می شود که خداوند برای جامعه مسلمین به اعتبار اسلام، اعتبار و علوی قرار داده است. این علو منحصر در جامعه اسلامی نیست بلکه تک تک مسلمانان درمقابل کفار دارای علو و برتری هستند. ⬅️ امروزه عده‌ای به اسم حقوق شهروندی، ملاک کفر و ایمان را مساوی قرار داده‌اند؛ به عنوان مثال می‌گویند باید حاکم هر حقی را که برای مسلمان قرار می‌دهد، به همان میزان برای غیر مسلمان نیز قرار دهد، در حالی که این اقدام با آیه 35 سوره محمد سازگاری ندارد. از سوی دیگر «انتم الأعلون» به این معنا است که مسلمین در این دنیا علو دارند؛ در نتیجه باید بر این علو بودن آثار و احکامی بار کرد. ⬅️ در کتابهایی مانند مجمع البیان و تفسیر المیزان، «اعلون» به معنای غالبون معنا شده است. در این صورت معنای آیه 35 سوره محمد چنین می‌شود که شما در حال پیروز شدن هستید، سستی به خرج ندهید و مقاومت کنید تا پیروزی حاصل شود. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_فاضل_لنکرانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ⬅️ آیات 151 تا 153 سورۀ انعام از جملۀ اساسی‌ترین آیاتی هستند که جامعۀ مبتنی بر تعالیم دینی را که باعث وحدت و انسجام جامعه است به رسمیت شناخته و احکام عمومی را که لازمۀ هر جامعۀ یک‌پارچه‌ است، بیان می‌کنند. ⬅️ در آیه 151 سوره انعام برای جامعۀ سیاسی دینی چهار ویژگی بیان شده است. 1- جامعۀ توحیدمحور 2- جامعۀ خانواده‌بنیاد با دو عنصر احترام به والدین و جایگاه بالای فرزندان و تکثیر نسل 3- جامعۀ اخلاقی مبتنی بر عفت و دوری از گناه 4- جامعۀ عاری از جرم و جنایت. ⬅️ با توجه به اینکه آیات بیان‌شده، جامعۀ یک‌پارچۀ انسانی را به رسمیت شناخته‌اند؛ می‌توان چنین نتیجه ‌گرفت که عدم پیروی از راه رهبر جامعه، مساوی است با تفرقه و ایجاد گسست در جامعه. جامعه‌ای که این دستورات را عمل نکند دچار فروپاشی خواهد شد. ⬅️ برای تحقق جامعۀ مطلوب اسلامی، دو سازوکار مهم فقهی وجود دارد که عبارتند از؛ 1- رهبر الهی 2- روابط مبتنی بر برادریِ الهی. جهت تحقق جامعۀ اسلامی برادر بودنِ مسلمانان با یکدیگر از لحاظ فقهی واجب است. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم ✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی فقیه در عصر غیبت از معصوم علیه السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار رأی مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام. ❇️ مقبوله ابن حنظله: قال سألت أبا عبْد اللَّهِ (ع) عنْ رجلین من أصحابنا بینهما منازعة فی دَین او میراث فتحاکما إلى السلطان وَ إلى القضاة أیحلّ ذلِکَ؟ ... 🔻 نقد و داوری: ⬅️ نکته روش شناسی: زمانی که با سند طولانی مواجه می‌شویم مانند روایت مورد بحث، به دو صورت می‌توان آن را بررسی کرد. نخست اینکه مفردات آن را به صورت جزیره‌ای بررسی می‌کنیم. دوم اینکه روایت را به صورت سیستمی و مجموعی بررسی کنیم. ⬅️ در سه برداشتی که از روایت ذکر شد، آیت الله خویی روش نخست را در پیش گرفته است اما امام خمینی و آیت الله نائینی روش دوم را در پیش گرفته و نگاه سیستمی به روایت دارند. ⬅️ بنظر می‌رسد روایت مختص باب قضا است؛ زیرا زمانی ابن حنظله به خدمت امام می‌رسد که حکومت در دستان امام نبوده و سوال وی نیز برای خود او و ناظر به زمان خودش است نه برای دوران عصر غیبت. اگر گفته شود این حدیث ناظر به ولایت فقیه و برای عصر غیبت است، دیگر برای مورد خود که عصر حضور باشد کارایی ندارد. ⬅️ از روایت به دست می‌آید امام در مقام بیان این نکته است؛ تا زمانی که در میان شیعیان افرادی وجود دارند که می‌توانند داوری کنند و حکومت نیز به این کار حساس نمی شود، قضاوت به عهده شیعیان است. از آن جهت که قاضی برای قضاوت نیازمند ولایت است، منِ امام صادق به این افراد با این شرایط ولایت میدهم. ⬅️ با توجه به اینکه هر مفادی برای بیان نیازمند قالبی است. بحث ولایت مطلقه فقیه بر همه شئون مردم بدون رأی مردم، مفاد روایت نیست و این امر با نگاه سیستمی به روایت به دست می‌آید. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد: ✅ بیشترین تمرکز نویسندگان و متفکران ما بر روی عدالت رفته است و کمتر به موضوع قدرت که ناظر به جامعه اسلامی در مقایسه با خارج است، پرداخته اند. ✅ از جمله اهداف قدرت، دست‌یابی کشور اسلامی به جایگاه قدرت اقتصادی است. در این صورت کفار جرأت نمی کنند به این کشور حمله کنند؛ زیرا قدرت اقتصادی از عوامل مهم قدرت سیاسی است. ✅ اگر می خواهیم تفکر اسلامی را ترویج کنیم باید شاخصه قدرت اقتصادی را در جامعه اسلامی ایجاد کنیم. بحرانهای اقتصادی منجر به بحرانهای فرهنگی و عقیدتی می‌شود. از سوی دیگر ضعف کشور ما در اقتصاد توان ما در عرصه جهانی اسلام را با مشکل مواجه کرده است؛ زیرا دیگران چنین فکر می‌کنند؛ شما نمی‌توانید خودتان را اداره کنید ما هم مسلمان بشویم مانند شما می‌شویم. در نتیجه قدرت اقتصادی اسلام، عاملی برای اشاعه اسلام است. ✅ یکی از اهداف اقتصادی ما استقلال اقتصادی است؛ زیرا استقلال اقتصادی شرط قدرت است. اگر کشوری وابسته باشیم، در عمل قدرتمند نخواهیم شد؛ زیرا کشورهایی که به آنها وابسته هستیم هر زمانی که بخواهند می‌توانند با کنترل چیزهایی که ما به آن وابسته هستیم، قدرت ما را از بین ببرند. ✅ برای حفظ قدرت و عدالت اقتصادی و تبدیل آنها به یک امر پایدار، نیازمند رشد اقتصادی هستیم. اگر اقتصاد رشد نداشته باشد نمی‌تواند در طولانی مدت عدالت داشته باشد؛ بنابراین ار دیدگاه ما اهداف اقتصاد اسلام دارای چهار هدف است؛ عدالت اقتصادی، قدرت اقتصادی، استقلال اقتصادی و رشد اقتصادی. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ 🔻 ادله‌ای که می‌توانند به صورت عام یا خاص به وظایف حکومت در امر تربیت دلالت داشته باشد عبارتند از؛ 2️⃣ روایات: ✅ امام علی علیه‌السلام: «عَلَى‏ الْإِمَامِ‏ أَنْ‏ يُعَلِّمَ‏ أَهْلَ‏ وَلَايَتِهِ‏ حُدُودَ الْإِسْلَامِ وَ الْإِيمَانِ» 🔻 بررسی سندی روایت: به دلیل اینکه اسناد کتاب غررالحکم و درر الکلم ساقط شده است، محلی برای بحث سندی وجود ندارد. 🔻 بررسی دلالی روایت: ⬅️ دلالت روایت بر وجوب؛ عبارت «عَلَى‏ الْإِمَامِ‏ أَنْ‏ يُعَلِّمَ‏» ظهور در الزام دارد. هرچند صراحت در وجوب ندارد ولی با توجه به مقدمات حکمت و اطلاق، روایت حمل بر وجوب می‌شود. ⬅️ دامنه شمول روایت در وظایف حاکمیت؛ آیا روایت شامل وظایف تربیتی و تزکیتی نیز می‌شود یا نه؟ دو پاسخ برای این پرسش مطرح شده است. نخست اینکه در بیان حضرت امیر علیه‌السلام موضوعیتی برای تعلیم وجود ندارد بلکه بیان کردن لفظ تعلیم از این حیث است که شارع می‌خواهد افراد، در اعتقاد، اخلاق و عمل متدین و پایبند به شریعت باشند. لکن عبارت آموزش به این جهت ذکر شده است که برای رسیدن به پرورش انسان‌های متدین باید آن‌ها را آموزش داد. دوم اینکه بگوییم روایت منحصر در تعلیم است؛ یعنی وظیفه امام و حاکم، آموزش دادن حدود اسلام و ایمان است. ⬅️ محدودهٔ ولایت امام و حاکم؛ عبارت «أَهْلَ‏ وَلَايَتِهِ‏» حاکی از آن است که مأموریت حاکم در محدوده ولایت و تصرف او است؛ از این رو محدوده ولایت حاکم اصلی تمام بشر خواهد بود و مقید نمی‌شود. اما مأموریت حاکمان خاص مانند استاندار و ... ، در محدوده خاص خود آن‌ها است و در محدوده دیگری وظیفه‌ای ندارند. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com