✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ⬅️ خداوند متعال جهت تشکیل جامعۀ مطلوب فقط احکام تشریعی را بیان کرده و تکویناً چنین جامعه‌ای را ایجاد نکرده است. ⬅️ همان‌طور که جامعه بر شخصیت و رفتار افرادِ آن اثر دارد، افراد نیز با عمل‌ یا ترک‌ احکام الهی، در نوع شکل‌گیری جامعه اثرگذارند. ⬅️ برای تحقق جامعۀ مطلوب اسلامی، دو سازوکار مهمی از لحاظ فقهی وجود دارد که عبارت‌اند از: 1- رهبر الهی 2- روابط مبتنی بر برادریِ الهی. جهت تحقق جامعۀ اسلامی برادر بودنِ مسلمانان با یکدیگر از لحاظ فقهی واجب است. به همین علت پیامبر اکرم (ص) جهت تشکیل جامعه و دولت‌سازی، بین مسلمانان برادری ایجاد کرد. ⬅️ اصل در خطابات قرآنی، عام استغراقی بودن آنها است. نتیجه چنین خطابی این است که اگر هیچ فردی آن را انجام ندهد حاکم اسلامی باید تدبیری بیاندیشد تا آن تکلیف در جامعه انجام شود. ⬅️ اگر در جامعه‌ای همۀ مسلمانان خمس و زکات خود را داده ولی هم‌چنان در جامعه فقیر وجود داشته باشد، باید مسلمانان به دلیل آیۀ «وَ أَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ الله» به فقرا انفاق کنند. اگر انفاق صورت نگیرد، حاکم می‌تواند مالیاتی خاص قرار داده تا خطابِ «وَ أَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ الله» محقق شود. ⬅️ مراحل دعوت پیامبر (ص) نشان می‌دهد ایشان درصدد تشکیل جامعۀ مستقل سیاسی بوده است. بیعت عقبه ثانیه برخلاف بیعت عقبه اولی که تنها ایدئولوژیک و اعتقادی بود، به هدف جامعه‌سازی بوده و متضمن پذیرفتن ولایت رسول اکرم (ص) و جهاد در راه ایشان بود. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ با تمسک به آیه «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» می‌توان گفت ولایت باید بر عهده عالمان عادل و عاقل باشد. سه وصف عالم، عاقل و عادل شرط لازم برای ولایت می‌باشند و شرط کافی، انتخاب آنها توسط مردم است؛ زیرا بر اساس روایت «الناس مسلطون علی اموالهم» مردم در شئونی که مرتبط به آنها است باید خود یا نماینده ایشان حضور داشته باشد و لذا اگر فردی فاقد علم، عقل و عدل لازم را انتخاب کنند، رأی ایشان اثر نخواهد داشت. ⬅️ بر اساس اقتضای اسناد دال بر اعتبار رأی مردم در اداره امور خویش، باید گفت: آن چه اصالت دارد، رضایت مردم است و اگر در جایی رضایتی باشد، نیازی به آرای مردم نیست. رضایت مردم مانند زمان حکومت پیامبراکرم صل‌الله‌علیه‌وآله در مدینه، برای تثبیت حکومت بود نه برای شروع کار حکومت. ⬅️ اصالت رضا در مقایسه با رأی و انتخاب؛ به این معنا است که رأی و انتخاب برای کشف رضا، موضوعیت دارند. پس رضایت اصل و رأی مردم طریق به رضایت می‌باشد. ⬅️برخی گفته‌اند: در حکومت پیامبر، امیرالمومنین و امام حسن علیهم‌السلام مشاهده نشده است که مردم رأی بدهند؛ بنابراین رأی مردم اعتبار ندارد. در پاسخ باید گفت نباید از عدم رأی‌گیری، عدم اعتبار را برداشت کرد؛ زیرا اولا: تساوی‌انگاری مقام عصمت و غیر عصمت در امور سیاسی و اجتماعی نیازمند دلیل محکمی است. ثانیا: در حکومتی مانند حکومت پیامبر اکرم صل‌الله‌علیه‌وآله بیعت مردم با ایشان به معنای رضایت آنها از حکومت پیامبر می‌باشد. ثالثا: تشابه حکومت بسیط، ساده و غیر مدرن قدیم با حکومتهای مدرن گسترده امروزی، نامتناسب و اشتباه است. متن کامل: https://b2n.ir/g36376 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله شب‌زنده‌دار در سخنانی بیان داشت؛ ⬅️ تبیین وظیفه حوزه در قبال فقه نظام توسط آیت‌الله شب‌زنده‌دار در دیدار مدیران مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر و پژوهشگاه فقه نظام ⬅️ از این ساختار فعلی شورای محترم نگهبان نمی‌توان انتظار پرداختن به فقه نظام با آن مبانی، رویکردها و اهداف را داشت. اینقدر درگیر کار و مصوبات مجلس، هیئت وزیران، دیوان عدالت و آیین‌نامه‌ها هستیم که دیگر نوبت به فقه نظام و رسیدن به اهداف شریعت اسلام نمی‌رسد. ⬅️ این‌که برای رسیدن به اهداف و مقاصد اسلامی باید چطور برنامه‌ریزی کرد، نیازمند جایگاه دیگری است که فقه نظام عهده دار آن است. یعنی فقه نظام باید اهداف کلان و میان مدت را کشف کرده، برای طریق وصول به آن برنامه‌ریزی کند. این کاری است که حوزه‌های علمیه می‌توانند انجام بدهند و باید هم انجام بدهند. ⬅️ خواندن دروس حوزه به شکل قوی حتما لازم است که عرض کردم. اما این که آدم بخواهد با صرف خواندن درس‎های حوزوی به این نقطه برسد نمی‌شود. حتما اطلاعات مربوط به مسائل و موضوعات جدید را لازم دارد. ⬅️ یادم هست وقتی نوجوان بودم، مرحوم آقای مصباح و پدرم کتاب‌های جامعه‌شناسی و روان‌شناسی را تهیه کرده بودند. آقایی هم که در دانشگاه این‌ها را خوانده بود دعوت کرده بودند. این شخص دانشگاهی می‌آمد و این کتاب‌ها را برای این دو نفر تدریس می‌کرد. چون می‌خواستند با جوان‌ها ارتباط داشته باشند لازم بود که این مطالب را بدانند. 📝 متن کامل: yun.ir/e96tya ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فقه_نظام #آیت_الله_شب_زنده_دار 🆔 @fiqhenezam_com

✅ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد: 🔻حاکمیت قانون یکی از عوامل آزادی اقتصادی در جامعه است که دارای سه شاخصه می‌باشد. 1️⃣ حقوق مالکیت؛ به این معنا که باید مالکیت در ابعاد مختلف محترم شناخته شود. هرچند در متون دینی مالکیت اموال منقول و غیر منقول پذیرفته شده است اما در خصوص مالکیت معنوی میان بزرگان اختلاف می‌باشد. 2️⃣ اثر بخشی قضایی: اگر شخصی نسبت به حق و مالکیت تضییع شده خود، اعتراض داشته باشد، دستگاه قضا باید در یک سیستم قابل قبولی به این موضوع رسیدگی و به نتیجه مطلوب برسد. اینکه حصول نتیجه زمان بر یا پیچیده باشد، به حوزه اقتصاد صدمه می زند. اگر دولت از یک حد بزرگتر یا کوچکتر شود، تبعاتی را برای اقتصاد به همراه دارد. اندازه هر دولت را سه شاخصه هزینه مالیاتی، هزینه های دولت و بهداشت مالی تعیین می‌کند. ⬅️ نظارت باید به گونه ای باشد که اثر داشته باشد. قرار نیست هر کاری را که میخواهیم انجام بدهیم از صفر شروع کنیم. دیگران نیز در اداه امور دنیای خود به این موارد نیازمند بودند. باید سیستمهای نظارتی کارآمد کشورهای دیگر را بررسی کنیم سپس با ارزشهای اسلامی، ارزشهای بومی و ویژگی های اقلیمی سنجیده و آن را متناسب با این موارد تغییر دهیم. ⬅️ هرچند سیره عقلا بر این بوده که هر کاری نیازمند صدور مجوز است اما فرایند صدور آن مهم است. در کشور ما به دلیل طولانی و پیچیده بودن فرایند صدور مجوز، در بین مردم مجوز، خرید و فروش می شود در حالی که در کشورهای دیگر اینگونه نیست. 3️⃣ جایگاه دولت در اقتصاد اسلامی. 📝 متن کامل: yun.ir/uu0ee2 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ ✅ مقصود از تفاوتهای اجتماعی، تفاوتهایی می‌باشند که در جامعه به لحاظ پایگاه اجتماعی به وجود می‌آیند. در غالب جوامع افرادی وجود دارند که به دلیل انتساب به شخصیتهای بزرگ اجتماعی، نسبت به دیگران از برتری اجتماعی، احترام و جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌شوند. حال بحث این است که آیا اینگونه تفاوتها می‌توانند منشأ امتیاز سیاسی، اقتصادی و... شوند؟ ✅ بر اساس تفاوتهای اجتماعی می‌توان چهار نوع امتیاز را تعریف کرد؛ 1️⃣ امتیاز سیاسی؛ یعنی کسی که وابسته به خانواده معین، قشر معین یا گروه معینی است و به دلیل چنین وابستگی از یک امتیاز سیاسی برخوردار می‌شود. وجود چنین امری در جوامع خطرناک است. متاسفانه نظامهای حزبی منجر به چنین تفاوتی می‌شوند. 2️⃣ امتیازهای اقتصادی؛ در مواقعی منشأ امتیازهای اقتصادی، تفاوتهای اجتماعی است؛ فرض کنید مقداری از بیت المال را می‌خواهند میان مردم تقسیم کنند، حال می‌گویند کسانی که از این طبقه اجتماعی هستند، سهم بیشتر دارند و دیگر طبقه‌های اجتماعی سهم کمتری دارند. 3️⃣ امتیازهای قضایی؛ به عنوان نمونه دو نفر نزد قاضی میروند، رأی دادگاه به علت انتساب یکی از طرفین دعوا به شخص یا عشیره خاصی به نفع او صادر می‌شود. نه به این دلیل که حق با اوست بلکه به دلیل انتساب او به گروه خاص . 4️⃣ تفاوتهای اجتماعی منشأ امتیاز علمی شود؛ به عنوان مثال در نظام ایران قدیم، علم آموزی مخصوص طبقه اشراف بود و عامه مردم حق آموختن علم را نداشتند. در زمان کنونی نیز در مواردی مشاهده میشود که فردی به دلیل انتساب به حزب خاص، بورسیه می‌شود. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/s03781 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ⬅️ غرض ما از فقه مضاف، ایجاد علم جدید نیست بلکه بیان بخشی از علم فقه است. وسعت بخشیدن به گستره فقه با این معنا بلا مانع می‌باشد. ⬅️ برخی بر این باور هستند که با کنار هم قرار دادن قواعد سیاسی موجود مانند حرمت تسلط کفار بر مسلمین، اعانت بر اثم و ... می‌توان قواعد دیگری با تغییر موضوع، استنباط کرد و نام آن را نظام سیاسی گذاشت یا اینکه با کنارهم قرار دادن احکام اقتصادی مانند بیع، اجاره و ... نظام اقتصادی را ایجاد کنیم. طرفداران این نظریه به چنین روشی، فقه نظامات می‌گویند. ⬅️ این سخن مجرد خیال و توهم است. هرچند معتقد هستیم که برخی از قوانین کشف نشده است اما از دیدگاه ما نظام همان قواعد موجود است. ⬅️ در متون دینی احکام اقتصادی مانند حرمت ربا، اکل مال بالباطل و... بیان شده‌اند که ابعاد و زوایای نظام اقتصاد اسلام هستند. نمی‌توان قاعده «اکل مال به باطل» را در کنار آیه شریفه «لکی لایکون دوله بین الاغنیا» قرار داد. «اکل مال به باطل» یک قانون است و آیه مذکور نیز یکی از اغراض فیء است. نمی‌توان این قواعد را در کنار آیات قرار داد و از آنها نظام اقتصادی یا سیاسی را استنباط کرد. ⬅️ اگر گفته شود نظام سیاسی و ... را باید به دست آورد؛ به این معنا است که اگر اجتهاد نبود، اسلام نظامی نداشت. دین موجود ما هم اکنون نیز دارای نظاماتی مانند نظام اخلاقی است. البته باید به این نکته توجه داشت که امروزه مسائل جدیدی نیز در جوامع بشری ایجاد می‌شود که نیازمند اجتهاد فقها می‌باشد. 📝 متن کامل: yun.ir/s1h0yc ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_محمد_جواد_فاضل 🔎@fiqhenezam_com