📌 حرکت، تعقل و تأله (درآمدی بر حکمت عملي) بخش سوم: 🔸 وجه تمایز نوع انسان با سایر حیوانات و برتری بر آنها به لحاظ استعداد و ظرفیت، عقل (قوه ادراک کلیات) و فطرت (استعداد و قوه میل به کمالات و تنفر از نقص) است. این دو استعداد زیرساخت تحریک اراده و عاملیت انسان است. لکن افراد انسان می‌بایست این کرامت و استعداد نهفته درونی همچون عقل و فطرت را بالفعل کنند. این پدیده‌ی فعال‌سازی، نیازمند سعی و کوشش فراوانی نظری و عملی است چرا که انسان به اقتضای طبیعت و خلقت در بستر ماده متولد می‌شود و در مراحل اولیه حیات، قوانین طبیعت بر او حاکم است و غلبه از آن قوای حیوانی خواهد بود. لذا حکما گفته اند هنگامی که انسان متولد می‌شود حیوان کامل و انسان بالقوه است که می‌تواند و می‌بایست استعداد انسانیت و عاملیت خود را رشد و توسعه دهد. 🔹 از این رو، عقل را باید به صورت تدریجی به کار گرفت و آن را رشد داد. زیرا عقل آدمی در مراحل اولیه حیات بسیار بسیط و بسته است و خود به خود بالفعل و پیچیده نمی‌شود بلکه بواسطه تربیت و تجربه، مطالعه و علم‌آموزی بر فعلیت آن افزوده می‌شود و به تدریج از حالت انفعالی خارج و حالت فعال فعلی به خود می‌گیرد و به سنجش واردات ذهنی و تدبیر امورات زندگی می‌پردازد. بنابراین به میزان فعلیت‌بخشی به عقل و استفاده صحیح و منطقی از آن در فرایند آگاهی و تدبیر امورات، مراتبی از تعقل و تدبیر بوجود خواهد آمد. لذا افراد براساس این مراتب دسته‌بندی می‌شوند. 🔸 اساس قدرت عقل، درک مفاهیم کلی و انتزاعی است که براساس آنها نظام معرفتی شکل می‌گیرد و امکان استدلال قیاسی فراهم می‌شود. توضیح اینکه انسان در ارتباط با اشیا به مفاهیم جزئی دست پیدا می‌کند اما مفاهیم جزئی امکانی برای استدلال قیاسی و درک روابط پنهان واقعیات فراهم نمی‌کند. لکن استعدادهایی در نفس ناطقه وجود دارد که می‌تواند ادراکات جزئی را مورد بررسی و طبقه بندی قرار دهد و پس از آن به تجزیه و ترکیب و یا تجرید و تعمیم آنها بپردازد و از این طريق مفاهیم جدیدی را ابداع کند و بواسطه‌ی آنها نسبت میان مفاهیم را درک کند و یا از روابط واقعی میان واقعیت بحث و گفتگو کند. 🔹 مفاهیم کلی که محصول فرایند تعقل است بر دو دسته‌اند. ۱. مفاهیم حقیقی ( که شامل معقولات اولیه/ماهوی، معقولات ثانیه منطقی و فلسفی می‌شود) ۲. مفاهیم اعتباري. 🔸 انسان بواسطه‌ی مفاهیم حقیقی واقعیت‌های حقیقی (موجودات مستقل از آگاهی و اراده‌ی انسان) را می‌تواند بشناسد و به روابط واقعی میان پدیده‌ها پی ببرد. از جمله واقعی‌ترین روابط میان واقعیت‌ها، رابطه علی و معلولی و رابطه سبب و مسببی است که کل موجودات را در یک نظام واحد هماهنگ ترسیم می‌کند. براساس این مفهوم کلی و بنیادین انسان می‌یابد که این جهان یک مجموعه به هم پیوسته و به هم مرتبط است که علتی، واجب، احد، بی‌نیاز و کامل دارد. بنابراین اوج رشد و به کارگیری عقل در امور حقیقی درک نظم حاکم بر هستی و شناخت مبدأ و معاد نظام هستی است که نتیجه آن گذار از کثرت به سمت وحدت و پی بردن به واقعيت بنیادین هستی است‌. 🔹 اما مفاهیم اعتباري ازتاثیر وپیچیدگی بیشتر درارتباط باعمل وحرکت‌‌های ارادی برخوردار است. مفاهیم اعتباری، ابزار اصلی عقل برای تدبیر فعالیت‌ها وزندگی اجتماعي انسان است. بدون این دسته از #مفاهیمِ_عقل‌ساز امکان زندگی اجتماعی وتدبیر اعمال وفعالیت‌های ارادی انسان وجود ندارد. لذا کمیت وکیفیت عاملیت انسان به مفاهیم اعتباري گره خورده است. 🔸 انسان به اعتبار قوه‌ی عاقله #موجود_اعتبارساز است واز طریق اعتبارسازی بااشیا وپیده های پیرامون خود ارتباط برقرار می‌کند وجهان خودرا می‌سازد. به این معناکه براساس یک طرح پیشینی وذهنی برخی از اشیا وپدیده‌ها را مطلوب، حسن، زیبا، خوب می‌بیند وبرخی را نامطلوب، قبیح، زشت و بد می‌پندارد و برهمین اساس به برخی نزدیک می‌شود و گم‌شده‌ی خود رادر آنها می‌جوید و به سوی آنها حرکت می‌کند وبرای کسب آنها تلاش می‌کند. درعوض ازبرخی دوری می‌جوید ونسبت به آنها احساس استغنا دارد. 🔹 این قُرب و بُعد، حرکت و تلاش برای نزدیک شدنها واکتسابها ودوری‌گزیدن‌ها وفاصله‌گرفتن‌ها سازنده جهان پیرامونی انسان است. 🔸 انسان براساس فطرت به #کمال_مطلق میل دارد و از نقص تنفر دارد لذا قرب و بعد خود را براساس تصوری که بواسطه عقل یا وهم از کمال و نقص دارد تنظیم می‌کند و اعتبارات خود را بر آن اساس ترسیم می‌کند. یعنی اگر نسبت به یک شئ خاصی احساس نیاز کند و اکتساب آن را کمال و مطلوب بپندارد برای آن ارزش قائل می‌شود واگر امکان دسترسی به آن سخت باشد ورقابت وتزاحمی هم در جریان باشد برمیزان ارزش واعتبار آن می‌افزاید وحرکت و تلاش خود رابرای تصاحب آن دوچندان بلکه صدچندان می‌کند. 🔴 ادامه دارد... #حرکت #تعقل #معقولات #اعتباریات #عاملیت #حکمت_عملی #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 مکتب عرفانی و تربیتی امام خمینی ❇️برشی از بخش پایانی وصیت‌نامه الهی - سیاسی امام خمینی معرف مکتب عرفانی و تربیتی امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) است که هیچ نمونه‌ای برای آن در کتب عرفای دیگر وجود ندارد: «یك مرتبه دیگر در خاتمه این وصیتنامه ، به ملت شریف ایران وصیت می كنم كه در جهان حجم تحمل زحمتها و رنجها و فداكاریها و جان نثاریها ومحرومیتها مناسب حجم بزرگی مقصود و ارزشمندی و علو رتبه آن است، آنچه كه شما ملت شریف و مجاهد برای آن بپاخاستید و دنبال می كنید و برای آن جان و مال نثار كرده و می كنید، والاترین و بالاترین و ارزشمندترین #مقصدی است و #مقصودی است كه از صدر عالم در ازل و از پس این جهان تا ابد عرضه شده است و خواهد شد؛ و آن #مكتب_الوهیت به معنی وسیع آن و ایده #توحید با ابعاد رفیع آن است كه اساس خلقت و غایت آن در پهناور وجود و در درجات و #مراتب_غیب_و_شهود است ؛ و آن در #مكتب_محمدی - صلی الله علیه و آله وسلم - به تمام معنی و درجات و ابعاد متجلی شده ؛ و كوشش تمام انبیای عظام - علیهم سلام الله - و اولیای معظم - سلام الله علیهم - برای تحقق آن بوده و #راهیابی به #كمال_مطلق و جلال و جمال بی نهایت جز با آن میسر نگردد. آن است كه خاكیان را بر ملكوتیان و برتر از آنان شرافت داده، و آنچه برای خاكیان از سیر در آن حاصل می شود برای هیچ موجودی در سراسر خلقت در سر و علن حاصل نشود. شما ای ملت مجاهد، در زیر پرچمی می روید كه در سراسر جهان مادی و معنوی در اهتزاز است ، بیابید آن را یا نیابید، شما راهی را می روید كه تنها راه تمام انبیا - علیهم سلام الله - و یكتا راه سعادت مطلق است . در این انگیزه است كه همه اولیا #شهادت را در راه آن به آغوش می كشند و مرگ سرخ را "احلی من العسل " می دانند؛ و جوانان شما در جبهه ها جرعه ای از آن را نوشیده و به #وجد آمده اند و در مادران و خواهران و پدران و برادران آنان جلوه نموده و ماباید بحق بگوییم یا لیتنا كنا معكم فنفوز فوزا عظیما. گوارا باد بر آنان آن نسیم دل آرا وآن جلوه شورانگیز. و باید بدانیم كه طرفی از این #جلوه در كشتزارهای سوزان و در كارخانه های توانفرسا و در كارگاهها و در مراكز صنعت و اختراع و ابداع ، و در ملت به طوراكثریت در بازارها و خیابانها و روستاها و همه كسانی كه متصدی این امور برای اسلام و جمهوری اسلامی و پیشرفت و خودكفایی كشور به خدمتی اشتغال دارند #جلوه گر است . و تا این #روح_تعاون و #تعهد در جامعه برقرار است كشور عزیز از آسیب دهران شاءالله تعالی مصون است . و بحمدالله تعالی حوزه های علمیه و دانشگاهها و جوانان عزیز مراكز علم و تربیت از این #نفخه_الهی غیبی برخوردارند؛ و این مراكز دربست در اختیار آنان است ، و به امید خدا دست تبهكاران و منحرفان ازآنها كوتاه . و وصیت من به همه آن است كه با یاد خدای متعال به سوی خودشناسی وخودكفایی و استقلال، با همه ابعادش به پیش ، و بی تردید دست خدا با شمااست ، اگر شما در خدمت او باشید و برای ترقی و تعالی كشور اسلامی به روح تعاون ادامه دهید. و اینجانب با آنچه در ملت عزیز از بیداری و هوشیاری و تعهد و فداكاری وروح مقاومت و صلابت در راه حق می بینم و امید آن دارم كه به فضل خداوندمتعال این معانی انسانی به اعقاب ملت منتقل شود و نسلا بعد نسل بر آن افزوده گردد. با #دلی_آرام و #قلبی_مطمئن و #روحی_شاد و #ضمیری_امیدوار به فضل خدا از خدمت خواهران و برادران مرخص ، و به سوی #جایگاه_ابدی سفر می‌كنم. و به دعای خیر شما احتیاج مبرم دارم . و از خدای رحمان و رحیم می خواهم كه عذرم را در كوتاهی خدمت و قصور و تقصیر بپذیرد. و با قدرت و تصمیم اراده به پیش روند و‏‎ ‎‏بدانند که با رفتن یک #خدمتگزار در سد آهنین ملت خللی حاصل نخواهد شد كه #خدمتگزاران بالا و والاتر درخدمتند، والله نگهدار این ملت و مظلومان جهان است .» #مکتب_تربیتی_امام_خمینی #مکتب_عرفانی_امام_خمینی #توحید_اجتماعی #مردم_سالاری_دینی •┈┈••✾••┈┈• ❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121/2055