✳️ #عمیدی_نوری همراه قوام به مسکو رفت
از پست های قبل بخوانید
https://eitaa.com/iichs_ir/2991
https://eitaa.com/iichs_ir/2990
#خسرو_معتضد ، سخنران بعدی این نشست، ضمن خیر مقدمگویی به خانواده عمیدی نوری، اقدام آنها برای در دسترس قرار دادن دفترچههای یادداشت این روزنامهنگار بنام را خدمت بزرگی به تاریخ ایران خواند و سپس از پژوهشکده تاریخ معاصر و بهویژه ریاست این پژوهشکده، موسی حقانی، تشکر کرد که با انتشار این یادداشتها اقدام مهمی در روشنسازی بسیاری از زوایای تاریخ پهلویها انجام داده است. پس از آن این پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر از اهمیت کتاب «یادداشتهای یک روزنامهنگار» (تحولات نیمقرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری) سخن گفت و آن را همسطح کتاب «یادداشتهای روزانه اعتمادالسلطنه» دانست. چگونگی چاپ یادداشتهای اعتمادالسلطنه موضوعی بود که در این بخش از سخنان معتضد بیان شد. او در ضمن بیان این موضوع گفت: یکی از علل عصبانیت رضاشاه از داور، خبر او درباره چاپ کتاب یادداشتهای اعتمادالسلطنه بود؛ زیرا مطالب آن را توهین به مقام سلطنت میدانست. همانطور که رضاشاه از چاپ این کتاب عصبانی شد، سلطنتطلبها نیز از چاپ یادداشتهای علم عصبانی شدند؛ چون با چاپ این یادداشتها بسیاری از موضوعات مربوط به زندگی شاه و اطرافیان او آشکار شد. اگر محمدرضاشاه میدانست که علم چنین کاری انجام میدهد و همه وقایع روزانه را که میبیند و میشنود ثبت میکند، دست او را قطع میکرد.
این پژوهشگر تاریخ در ادامه به موضوع اعدام ابوالحسن عمیدی نوری اشاره کرد و با سوءتفاهم خواندن آن گفت: عمیدی نوری روزنامهنگار جسور و ورزیدهای بود که ابتدا در روزنامه «ستاره ایران» مینوشت، ولی بعدها «دال» را منتشر کرد. از کنار همین روزنامه بود که مجله «دانشمند» وارد عرصه مطبوعات شد. در این روزنامه نویسندگان بنامی مطلب مینوشتند. ابوالحسن عمیدی نوری در عرصه روزنامهنگاری به قدری اهمیت داشت که قوام در ماجرای آذربایجان و مذاکرات مربوط به نفت شمال، او را همراه خود به مسکو برد. عمیدی نوری در دولت کودتا فقط در حدود پنج ماه معاون سیاسی نخستوزیر بود و این مسئله به گونهای نبود که او محکوم به اعدام شود.
موضوع بعدی سخنان خسرو معتضد درباره نقاط قوت کتاب خاطرات عمیدی نوری بود. او دراینباره گفت: این کتاب از جذابترین منابع است؛ زیرا عمیدی نوری به دلیل احاطه بسیار بر مسائل دربار پهلوی و معاملات آنها، اطلاعات ذیقیمتی در اختیار خوانندگان قرار میدهد. گفتنی است عمیدی نوری گعدههای بسیاری با رجال عصر پهلوی داشت و در همین گعدهها اطلاعات بسیاری از ابعاد مختلف حکومت و اجتماع کست و در یادداشتهایش ثبت میکرد؛ بنابراین کتاب خاطرات او را میتوان در سطح دایرهالمعارف دانست؛ البته این تعریفها به معنای آن نیست که نباید به مطالب کتاب به دیده انتقادی نگریست و صحت و سقم آنها را بررسی کرد. از نمونههایی که در این کتاب مطرح شده، اما واقعیت ندارد میتوان به آنچه درباره ترور محمدرضاشاه در بهمن ۱۳۲۷ بیان میکند یا مطالب مربوط به بزمهای ملکه مادر اشاره کرد. اما در کل انتشار این یادداشتها، که چیزی در حدود ۱۰ جلد خواهد شد، اقدام بسیار ارزشمندی است و امیدوارم که کتاب «آذربایجان دموکرات» به قلم عمیدی نوری هم به مجلدات دیگر این کتاب اضافه شود.
ادامه در پست بعد
✳️ در یادداشتهای #عمیدی_نوری خلقیات ما ایرانیها به خوبی منعکس شده
از پست های قبل بخوانید
https://eitaa.com/iichs_ir/2990
https://eitaa.com/iichs_ir/2991
https://eitaa.com/iichs_ir/2997
پیش از رونمایی جلد ششم کتاب «یادداشتهای یک روزنامهنگار» (تحولات نیمقرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، #موسی_حقانی ، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر، به برخی نکات تکمیلی درباره این کتاب اشاره کرد. او ضمن عذرخواهی از خانواده عمیدی نوری به دلیل بیان نقاط ضعف او، کار تاریخ را بیان واقعیتها ــ چه نقاط قوت و چه نقاط ضعف ــ دانست. پس از آن بهاجمال شخصیت ابوالحسن عمیدی نوری را معرفی کرد و گفت: او از جوانی وارد عرصه روزنامهنگاری شد. از نکات مهم در این حوزه از زندگی او میتوان به انتشار مطالبی درباره زمینخواری رضاشاه اشاره کرد؛ دراقع بعد از شهریور 13۲۰، عمیدی نوری و خلعتبری جزء اولین کسانی بودند که درباره زمینخواری رضاشاه مطلب نوشتند و چوب آن را هم بعدها خوردند. کار عمیدی نوری به عرصه روزنامهنگاری محدود نبود؛ او همچنین وکیل دادگستری، نماینده مجلس شورای ملی، ملاک و فعال سیاسی بود. ارتباطات عمیدی نوری با برخی از چهرهها، بهویژه در گعدههای روز جمعه، سبب اطلاع او از مسائل متفاوتی شده است. مسئولیت دیگر عمیدی نوری معاونت سیاسی فضلالله زاهدی طی دورهای کوتاه در دولت کودتا بود. شاید یکی از اشتباهات عمیدی نوری همین مقطع است که با رژیم کودتا همکاری کرد. او معتقد بود مصدق با روندی که در اداره کشور در پیش گرفته است آن را به سمت سقوط میبرد. شاید با این فکر بود که او با عوامل کودتا همکاری کرد؛ زیرا نطقهای او در مجلس هیجدهم و نوزدهم، که به نمایندگی از بابل در آنها حضور داشت، نشان میدهد که فرد مستقلی است.
رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر در ادامه وارد موضوع ابعاد مطالبی شد که در این یادداشتها مطرح شده است. آنچه در این بخش بیان شد چنین بود: کتاب «یادداشتهای یک روزنامهنگار» منبع بینظیری برای شناخت تاریخ ایران از ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ است؛ زیرا عمیدی نوری همچون یک روزنامهنگار ماهر، خیلی خوب اخبار را شکار میکرد. در این کتاب، بوروکراسی و فساد اداری، که متاسفانه هنوز ادامه دارد، به خوبی بیان شده است؛ همچنین چون او وکیل دادگستری بود و کار وکالت پروندههای مهم را برعهده داشت و نیز در گعدههای خود با وکلا، اطلاعاتی درباره پروندههایی از این دست کسب میکرد، یادداشتهای او توصیف خوبی از وضع محاکم دوره پهلوی بهدست میدهد. اطلاعات او درباره وضعیت کشاورزی و کشاورزان ایران قبل و بعد از اصلاحات ارضی، بخشی از مطالبی است که در توصیف وضع اقتصادی ایران بیان کرده و ازآنجاکه او ملاک بوده این اطلاعات برای پژوهشگر تاریخ بسیار ارزشمند است. نظام بانکداری و مشکلاتی که این نظام ایجاد کرده بود، وضعیت بهداشت، باغداری، وضع قانونگذاری در کشور و مسئله دوتابعیتیها از مباحث دیگری است که با مطالعه این یادداشتها میتوان به ابعاد مختلف آن در دوره پهلوی پی برد.
#حقانی این یادداشتها را یک دوره رجالشناسی دانست و گفت: عمیدی نوری نه تنها با رجال دربار پهلوی، بلکه با پزشکان، افسران بازنشسته ارتش، روزنامهنگاران، نمایندگان مجلس و علما ارتباط داشت و حین ثبت اطلاعات خود، ویژگیهای شخصیتی آنها را نیز بیان کرده است. در این یادداشتها حتی خلقیات ما ایرانیها به خوبی منعکس شده است. نمونه این مسئله را در شایعاتی که در جامعه منتشر میشد میتوان دید. یکی از این موارد که عمیدی نوری به آن اشاره کرده شایعه مرگ ملکه مادر پیش از برگزاری جشن تاجگذاری است.
رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر، پس از اشاره به خبرهای ناب جلدهای 7 تا 9 یادداشتهای عمیدی نوری، که در دست آمادهسازی است، از مشکلاتی که در کار استنساخ این یادداشتها وجود داشت یاد کرد و گفت: یادداشتهای عمیدی نوری در دفترچههایی در قطع کوچک، آن هم با خودنویس و در خطوطی نزدیک به هم نوشته شده که این کار تشخیص بعضی از واژهها را بسیار دشوار و گاه حتی ناممکن میسازد.
در انتهای این نشست، جلد ششم کتاب «یادداشتهای یک روزنامهنگار» (تحولات نیمقرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری) با حضور آقایان غلامعلی حداد عادل، خسرو معتضد، مجید تفرشی و موسی حقانی رونمایی شد.
گفتنی است نشست «تحولات نیمقرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری» سهشنبه 13 شهریور 1397 در پژوهشکده تاریخ معاصر برگزار شد.
http://yon.ir/a7ap6
@iichs_ir
✳️ مجلس چهاردهم و وضعیت سیاسی کشور!
«... #محمدرضا_شاه در مجلس چهاردهم اثر فعالانهای نداشت؛ زیرا علنا میدید که اولا ملتی تشنه انتخابات آزاد پس از نُه دوره انتخابات از طرف پدرش تصمیم قطعی گرفته است در این میدان وارد شود؛ ثانیا هنوز جنگ متحدین و متفقین ادامه دارد و کشور ایران در اشغال ارتش روس و انگیس و آمریکاست و باید در مقابل این عامل نیز رویه احتیاط و ظاهرا تماشاچی را در امر انتخابات بازی کند؛ ثالثا راهی برای اعمال نفوذ کافی نداشت؛ زیرا علی سهیلی، نخستوزیر وقت، به خوبی واقف بود شرط روی کار آمدن و یا سقوط کابینهاش این نیست که شاه باید از او راضی یا ناراضی باشد، بلکه عوامل مختلف خارجی و داخلی از قبیل تمایل مأمورین سیاسی روس و انگلیس و رأی مجلس و هیاهوی مطبوعات مؤثرتر از تمایل شاه است که فقط باید فرمان نخستوزیرش را پس از ابراز رأی تمایل مجلس شورا امضا کند. این بود که نه شاه به او میگفت لیست انتخابات درست کن که من آن را تصویب نمایم و از آن حق نداری تخلف ورزی و نه اینکه همچه قدرتی در علی سهیلی بود که انتخابات لیستی برای مجلس چهاردهم انجام دهد. بنابراین موردی برای چنین تصوری باقی نبود. بدین جهت است که محمدرضاشاه در انتخابات مجلس چهاردهم بسیار ناراضی بود؛ چنانکه در نطقها و نوشتههای پس از سال 1332 که حاکم بر اختیارات مطلق کشور شده بود در مقام تخطئه انتخابات مجلس ایران از فساد آن انتخابات که روس و انگلیس کاندیدای خود را علنا حمایت مینمودند دلیل و شاهد میآورد منتها نتیجهای که گرفته این است که خودش قائممقام روس و انگلیس و مالک و آزادیخواه و [دارای] پول و نفوذ و قدرت روحانی شده، شخصا به میل خود لیست انتخابات تهیه نماید و ظرف 24 ساعت نیز آن لیست را به صورت انعکاس صوت خود از صندوقها از طرف مأمورین دولت خود با تلگراف دریافت دارد.»1
#شرح_عکس
#محمدرضا_پهلوی در لباس نظامی هنگام ورود به مجلس شورای ملی جهت ادای سوگند پادشاهی
شماره آرشیو: 2769-1ع
1. ابوالحسن #عمیدی_نوری ، یادداشتهای یک روزنامهنگار (تحولات نیمقرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، به کوشش: مختاری حدیدی ـ جلال فرهمند، ج 2، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1384، ص 210.
https://instagram.com/iichs.ir
@iichs_ir
✳️ مدل حکومتی #رضاخان
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #عمیدی_نوری در خاطرات خود به مدل حکومتی رضاخان اشاره میکند و مینویسد: «عیب کار او این بود که چون مردی بود نظامی و بیسواد، در اداره نمودن کشور هم خوی سپاهیگریاش حکومت مینمود. از رژیم حکومت مشروطه جز ظواهر آن، که چند روزنامهای باشد و مجلسی که هر دو قوه، ابزار بلا ارادهاش باشند خبری نبود».[1]
پینوشت:
[1] . مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشتهای یک روزنامهنگار (تحولات نیمقرن تاریخ معاصر ایران از نگاه عمیدی نوری)، ج 1، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 303.
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug