مسلمنا muslimnair
⚡️الازهر در سوگ استاد بلندپایه اصول فقه و نظریه پرداز جایگاه قصص قرآنی در استنباطات فقهی
✍به قلم: سیّدعلی بطحائی
➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا
🔹روز گذشته «اسامه محمّد عبدالعظیم حمزه»حافظ قرآن، استاد طراز اول علم اصول در جامعه الازهر الشریف و تئوریسین نقش قصص قرآنی در فقه و از چهره های برجسته دعوت گر سلفی مصر در آستانه هفتاد سالگی در قاهره از دنیا رفت. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو، به نکاتی در مورد شخصیت علمی و روش شناسی او در استنباط احکام فقهی از قصص قرآنی خواهیم پرداخت.
🔸یکم:
شیخ اسامه عبدالعظیم(1948-2022)، استاد اصول فقه جامعه الازهر و رئیس سابق بخش شریعت دانشگاه الازهر قاهره بود. او یکی از اساتید فقه شافعی جامعه الازهر است که توانسته بود در میان طیف سنّتی الازهر، جایگاه والایی پیدا کند. هرچندبرخی برآنند تا او را از طیف سلفی الازهر معرفی کنند، ولی پایبندی او بر ترویج فقه واصول سنّتی و دوری او از اسلوبهای فقه سلفی، شواهد مهمی بر گرایش او به گفتمان فقه سنّتی الازهر دارد. بررسی ها نشان می دهد این واعظ و خطیب مشهور مصری، در منطقه تونسیه قاهره و مسجد محمد بن ادریس شافعی، پایگاه مهمی برای ترویج کلام سلفی در قاهره را برعهده داشت و از جهت عقیدتی، سلفی مأب است. این استاد فقه واصول دانشکده شریعت کویت، پس از اتمام دکتری فقه تمام توان خود را به ترویج اصول فقه سنتی در الازهر و کلام سلفی گذراند و طیف عظیمی از اساتید برجسته فقه واصول در الازهر، از شاگردان او محسوب می شوند. القصص القرآني وأثره في استنباط الأحكام، اسباب الاجمال فی الکتاب والسنه واثرها فی الاستنباط، تحقیق وتحشیه بر کتاب «الکبائر» شمس الدین ذهبی و «نسخ فی القرآن» و.. از مهمترین آثار مکتوب اوست.
🔹دوم:
ایده شاخص اسامه عبدالعظیم، بررسی جایگاه قصص قرآنی در فرآیند اجتهادفقهی است. او با تأکید بر نقش قصص قرآنی و همچنین نگاه اصول فقهی به حکایات قرآنی برآن بود که قصه های قرآن مجید، علاوه بر آنکه مشتمل بر عبرت ها ومواعظ اخلاقی هستند، از نظر فنی نیز می توان با استخراج قواعدی ثابت در فقه دست یافت. او برآن بود که قصص قرآنی از مغفولترین حوزه هایی که اصولیون توجه شایانی بدان نداشته اند و ازمجرای آنها حتی می توان احکام جدیدی را استخراج نمود و عرصه های جدیدی برای اجتهاد واستنباط گشود. او با مراجعه به قصه های قرآنی و توجه به نکات فقهی آنها، موارد متعددی از این عبرت ها را درمباحث بیع وشرا، تجارت، قضاوت، بررسی انواع معاملات راهگشا دانسته وجواز قرعه، قلمرو حیله های شرعی، مشروعیت جعاله وضـمانت، وکالـت، اجـاره، جواز اطلاق نام فرزنـد بـر دخترزاده و حرمت غنا و موسیقی را در این قصص رهگیری نمود.
🔸سوم:
شاید مهمترین نکته ای که اسامه عبدالعظیم حمزه بر آن تأکید دارد این است که از قصه های قرآنی نمی توان صریحا حکمی فقهی را استنباط کرد و دلالت قصه های قرآنی برفقه، بالتبع و عرضی اسـت؛ بنابراین مراجعه به انواع دلالت های اصولی و منطقی همانند(مفهوم موافق ومخالف، مفهوم شرط و... دلالت ایماء، دلالت اقتضا ومنطوق) در این مکانیزم بسیار جدی و ضروری است. از جمله نوآوری های او، نقدهای او بر استدلالهای پیشینیان بر احکامی است که با اصول فقه هماهنگ نیست. او با بکارگیری اصول فقه در قصص قرآنی بسیاری از استنادات فقهی پیشنیان را بلاوجه می دانست و نقدهای جدی بر شیوه آنها وارد نموده است.
🔹چهارم:
دلالت داستان حضرت یوسف(ع) بر مشروعیت جعاله، حکایت حضرت عیسی(ع) بر جواز اطلاق نام فرزند بر دخترزاده، ماجرای حضرت ابراهیم(ع) در بررسی احکام اهل ذمه، داستان اصحاب کهف برمشروعیت وکالت، قصه حضرت ایّوب بر مشروعیت حیله های شرعی از جمله مواردی است که اسامه به عنوان شاهدمثال آورده است.
🔸النهایه:
با توجه به ضرورت شناخت دقیق از مشرب های جدید قرآن پژوهی و اصول فقه معاصرجهان اسلام و عدم وجود متنی قابل اعتماد به زبان فارسی در مورد زندگی نامه، روش شناسی اصولی -قرآنی او، پیشنهاد تنظیم مقاله علمی- پژوهشی یا پایان نامه از آرا وسیره و اندیشه های اسامه بن عبدالعظیم و تطبیق آرای ایشان با بزرگان قرآن پژوه شیعه را به طلاب ودانشجویان محترم، پژوهشگران، فقه پژوهان و... مورد تأکید قرار می دهیم.
#اسلام_سنتی
#فقه_سنتی
#جامعه_الازهر
#اسامه_عبدالعظیم
#سید_علی_بطحائی
#پیشنهاد_پژوهش
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
➣ واتس اَپ(1):
➣ https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J
#تازه_های_نشر
📚 عنوان کتاب: مکاتب شرق شناسی و اسلام؛ دکترمحمدفاروق النبهان(عضوآکادمی پادشاهی مراکش)
🔻ناشر عرب: سازمان اسلامی، آموزشی، علمی و فرهنگی ISESCO، ٢٠١٢میلادی.
🔺ناشر ایرانی: میراث ماندگار، ترجمه علی طاها نسب، مرداد ۱۴۰۱شمسی
➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا
📚 در این اثر پدیدهٔ شرق شناسی، تاریخچهٔ پیدایش، انگیزه های شرق شناسی، تداخل سیاست در پروژه های پژوهشی شرق شناسان بررسی شده است.
📚 معرفی مراحل فراز و فرود شرق شناسی در آکادمی های غربی، از موضوعات جذابی است که در این کتاب معرفی و تحلیل شده است.
📚 در فصل دوّم این نوشتار سه مکتب شرق شناسی فرانسه، آلمان وانگلیس وسایرخرده جریانات شرق شناسی معرفی، بزرگان و آثار شاخص آنها بررسی شده است.
📚 در فصل سوّم نگارنده به آثار مثبت پژوهش های شرق شناسی بر اندیشه اسلامی پرداخته و تأثیرات خوب آنها مشتمل بر توجه به نسخ خطی، دائره المعارف نویسی و فرهنگ نامه نویسی و...اشاره شده است.
📚 در چهارمین فصل مصنّف به نگرش شرق شناسان به اسلام، قرآن، ترجمه های وحی، پیامبر و سنت وسیره آن حضرت، فلسفه وفقه به تفکیک پرداخته است.
📚 واپسین بخش این کتاب واکنش های متنوّع متفکران مسلمان نسبت به آثار شرق شناسی است. مصنف با تأکید بر دیدگاه های ادوارد سعید، آرکون، پرفسور انور عبدالملک، عکس العمل طیف های مسلمانان را نسبت به این پدیده را بررسی کرده است.
📚 بررسی موردی کتاب «العقیده والشریعه فی الاسلام» اثرگولدلیتسیهر شرق شناس مجاری، به عنوان مصداق عینی چگونگی مواجه شرق شناسان با اسلام در پایان این نوشتار آمده است.
✍️ پانوشت:
با توجه به خلاء معرفی و ارزیابی جریانات شرق شناسی در آثار پژوهی قارّه آمریکا به زبان فارسی، پیشنهاد معرفی روند شرق شناسی در آمریکا و به ویژه آثار دهه های اخیر آنها در قالب رساله های دانشجویی مورد تأکیدقرار می دهیم.
#اسلام_روشنفکری
#تازه_های_نشر
#معرفی_کتاب
#مستشرقین
#پیشنهاد_پژوهش
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
مسلمنا muslimnair
⚡️بررسی چگونگی تأثیر عمیق قرضاوی در آرای مسلمانان هند
➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا
✂️برشهایی از متن:
🔸با وجود اختلافات متعدد بین نوسلفیه دیوبند با نوسلفیه اخوانی، قرضاوی توانست تأثیر پذیری پایداری در مسلمانان شبه قاره بوجود آورد. این نفوذ پر هیمنه و البته اختلاف عمیق مشرب فکری او با نوسلفیان دیوبند را از پیام پر کنایه محمدتقی عثمانی در فوت قرضاوی نیز می توان دریافت کرد. اما چگونه قرضاوی با همه این تفاوت فکری توانست به سهولت جای خود را در بین مسلمانان هند باز کند؟
🔹میدل ایست در شماره اخیر خود ویژه نامه ای درباره مرگ یوسف القرضاوی منتشر کرده است و در بخشی از آن اشاره کرد که متفکر و شیخ بانفوذ یوسف القرضاوی، در سرتاسر جهان پیروانی پروپاقرصی داشته و در ایالت کرالای واقع در جنوب هندوستان بسیار محبوب است. او به عنوان نماد «اعتدال اسلامی» مورد ستایش جهان اسلام است و هنگامی که ابوالعلی مودودی برجسته ترین شخصیت اسلامی شبه قاره هند در سال1979درگذشت، شیخ یوسف القرضاوی برای او نماز خواند.
🔸 دارالندوه لکهنو هند از مخالفان سرسخت اسلام گرایان هستند، ولی همچنان او را به خاطر فقه تیسیری که شعارش «ساده کن و پیچیده نکن» بود، بسیار دوست داشتند.
🔹 القرضاوی فقه را به عنوان ابزاری برای حل مشکلات می دید؛ تا توشه ای دست و پاگیر از سنت.
🔸 او از زبان معاصر برای انتشار عقاید خود استفاده می کرد و برعکس بسیاری از علمای اسلام که سختگیرانه فقه را تفسیر می کردند، همچنان در مورد موسیقی و فیلم دگم بودند، اما القرضاوی فتواهایی به نفع هنرهای خلاقانه و سرگرمی مدرن می داد.
🔹قرضاوی مفهوم اعتدال و اعتدال را در بین اسلامگرایان به منصه ظهور رساند ونحوه مشارکت در روند دموکراتیک را به اسلام گرایان آموزش می داد و از آنها می خواست که به زبان شهروندی صحبت کنند. او یکی از اولین کسانی بود که از اینترنت برای انتشار افکار خود از جمله با صدور فتوا از طریق وب سایت انگلیسی زبان اسلام آنلاین استفاده کرد.
🔹 ترجمه این گزارش را اینجا بخوانید↙️
http://muslimna.ir/news/3292-2022-10-09-21-29-12.html
#اسلام_سلفی
#نوسلفیه
#یوسف_قرضاوی
#دیوبندیه
#اخوان_المسلمین
#هندوستان
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
⚡️فضل الرحمن و گسست روشمند از تفسیر سنتی قرآن
✍ به قلم: داوود احسانی
➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا
🔷 فضل الرحمن ملک(متولد ۲۱ سپتامبر ۱۹۱۹ در شهر هزاره هند(امروز در پاکستان واقع شده است) و متوفای ۲۶ ژوئیه ۱۹۸۸ در ایالت شیکاگوی آمریکاست. او یکی از برجسته ترین متفکران و روشنفکران اسلامی در قرن بیستم است. فضلالرحمن در مورد فهم قرآن با طرح دیدگاه هرمنوتیکی، نگاهی نو در تفسیر وحی ارائه نموده است. متأسفانه از آنجا که دیدگاه های ایشان به زبان فارسی و عربی ترجمه نشده و خود او هم نوشته ای هم به این دو زبان ندارد و بيشتر آرای او به زبان لاتین است؛ این شخصیت و آراء و اندیشه های او در بین اندیشمندان و روشنفکران ایرانی ناشناخته است. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در مورد آرا او اشاراتی می کنیم.
🔶 یکم:
فضل الرحمن معتقد است دوران نگاه سنتی به دین و فهم قرآن کلاسیک سپری شده است. او تفسیر سنتی از کلام الهی که معتقد است احكام دین ثابت براي همه زمانها است را ناکارآمد می داند؛ زیرا این گروه اجرای احکام ثابت را با تغييرات فعلی اجتماعی و نیازهای امروزی و مقتضیات کنونی به خوبی ارائه نمی کنند. او با گسست از تفسیر سنتی و پیوست به تفسیر هرمنوتیکی از کلام الهی و توجه به چالش های مدرنیته در دوران معاصر، سعی در بازسازی و ارائه نگاه جدیدی به تفسیر قرآن نموده است. در این راستا فضل الرحمن با ارائه ساختاری منسجم به تفسير قرآن و تدوین راهحل تعارض بين اسلام و مدرنيته را مطرح کرد كه بسياري از روشنفكران پس از ایشان از وی متأثر شده اند.
🔷 دوم:
غایت ایشان از اسلام و مدرنیته این است که با اجتهاد پويا و تفسیر هرمنوتیکی از قرآن، می توان به جاودانگی دین و گسترش احكام دينی به سایر فرهنگها و تمدن ها بپردازیم. فضلالرحمان برای تحقق این منظور شیوه دوحركتی در تفسیر متن مقدس را ارائه می کند؛ به اين معنا كه ابتدا حركتی از خواننده و مفسر به متن مقدس صورت میگیرد یعنی مفسر بايد به مطالب قرآن با توجه به زمان نزول و فرهنگ حاکم و شأن نزول روح حاکم بر آیات قرآنی را دریابد، این همان حركت اول است. در حركت دوم که حرکت از زمان نزول به دوران حاضر است؛ مسائل و مشكلات امروز خود را با مراجعه به روح حاکم بر دين، نه صرفاً احکام آن دوران برطرف می كنيم. این دو حرکت، شاکله تفکر و تفسیر جدید فضل الرحمان را تشکیل داده اند.
🔶 سوم:
کم رغبتی پژوهشگران ایرانی به بررسی آرای فضل الرحمان سبب شده تا دگراندیشان از وی یک چهره سکولار ترسیم کنند؛ در حالی که شواهد متعددی در اندیشه های او وجود دارد که نشان می دهد آرای او فرسنگها از سکولاریسم دور است. بر این باوریم که بررسی دقیق اندیشه های روشنفکری فضل الرحمان می تواند تأثیرات راهگشایی بر اصلاح تفکر دینی برجای بگذارد.
🔹 چهارم:
ان شاالله به زودی رساله دکتری اینجانب در «بررسی تطبیقی آرای تفسیری فضل الرحمان ملک با آیت الله جوادی آملی» در دانشکده مذاهب دانشگاه ادیان و مذاهب قم ارائه و از آن دفاع خواهد شد.
🎥 برای مشاهده دیدگاه های دیگر در مورد «فضل الرحمان ونظریه اصلاح اندیشه دینی در اسلام» ویدئو پیوست را نیز مشاهده کنید:
https://m.youtube.com/watch?v=wSQa9XOChfs
#اسلام_روشنفکری
#تفسیر_سنتی
#تفسیر_هرمنوتیکی
#آیت_الله_جوادی_آملی
#فضل_الرحمن_ملک
#داود_احسانی
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
مسلمنا muslimnair
⚡️اخوان المسلمین در سوگ رهبر معنوی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا 🔹یوسف قرضاوی رهبر معنوی اخ
⚡️ دولت مصر و الازهر پس از سکوت طولانی پس از انتشار خبر درگذشت قرضاوی، امروز نام او را در سرلیست گروهک تروریستی اعلام کردند.
🔸بنا به این دستور کم سابقه، دادگاه جنایی مصر او به همراه ۲۴۱ نفر دیگر را به مدت سه سال تحت شدیدترین احکام قضایی قرار داد و از این به بعد احکام سنگین جنایی بر آنها و منسوبین آنها مترتب خواهد شد!!!
🔸 بیشتر نیز الازهر در اقدامی کم سابقه، مدرک دکترای قرضاوی را پس گرفته بود و آن را باطل اعلام کرده بود.
#اسلام_سیاسی
#اسلام_سنتی
#الازهر
#مصر
#یوسف_قرضاوی
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
⚡️احمد بن حمد الخلیلی مفتی اعظم عمان به مناسبت روز ملی زن عمانی در سخنانی گفت:
در فرهنگ عمومی چنین رایج شده که زن نصف جامعه است؛ ولی من امروز اعلام می کنم که زن در فرهنگ اباضیه، تمام جامعه و کل اجتماع محسوب می شود.
منبع: قبس الاخباریه
#اسلام_سنتی
#اباضیه
#حقوق_زنان
#احمد_بن_حمد_الخلیلی
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
مسلمنا muslimnair
⚡️تحقیر بی سابقه شیخ الازهر توسط السیسی
➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا
🔹 هفته گذشته ودر هنگامه برگزاری مهمترین جشن حکومتی - دینی دولت مصر(مؤتمر فی احتفال المولد النبوی) رسانه های مصری ویدئویی را از برخورد سرد السیسی با احمدالطیب مخابره کردند که در تاریخ روابط الازهر با دولت مصر کم سابقه است. در این دیدار برخلاف همیشه که رئیس جمهور دست در دست شیخ الازهر در مراسم میلاد پیامبر(ص) شرکت می کرد و تا صدر مجلس یکدیگر را مشایعت می کردند، السیسی هنگام ورود به کاخ المناره بدون توجه به احمدالطیب و دادن پاسخ سلام او، به اشاره ای تلویحی به وی اکتفا(بخوانید بی اعتنایی) کرد و با عجله وبدون همراهی او به صدر مجلس رفت و احمدالطیب را همانند یک مدعو معمولی در این جشن مهم که شیخ الازهر از مجریان اصلی برگزاری آن بود به حساب آورد.
🔸 این رفتار تحقیرآمیز از چشم فعالان و ناظران پنهان نماند و هشتگ «شیخ الازهر» در صدر فهرست پرکاربردترین شبکههای اجتماعی توییتر مصر قرار گرفت؛ تا جایی که بسیاری از توئیت ها از نادیده گرفتن(تجاهل)السیسی، شیخ احمد الطیب در جشن میلاد پیامبر اسلام (ص) انتقادات تندی کردند. این هشتگ ها حتی از سوی حامیان اسلام سیاسی واخوان که ضربات متعددی از بی تفاوتی شیخ ازهر خورده بودند منتشر شد. سمیر الارکی نویسنده مشهور مصری نوشت: «السیسی وارد کاخ المناره شد. برای همایش هایی در جشن میلاد پیامبر بدون سلام و احوالپرسی به شیخ الازهر، ژست گرفتن، سپس سرعت دادن به تالار بدون حتی گفتن اینکه منتظر ورود به همراهی شیخ احمد الطیب است، رفتاری که با صمیمیت السیسی نسبت به مهمانان معمولی مجلس قابل مقایسه نیست. جمال سلطان، نویسنده روزنامه نگار نوشت: «نحوه برخورد السیسی با شیخ الازهر در هنگام پذیرایی از وی قبل از جشن های مولود شرم آور است و اصلا مناسب و جایز نیست. شیخ الازهر در دنیا مورد استقبال قرار می گیرد. از پادشاهان، رؤسای جمهور و رهبران. این استکبار و غرور السیسی است و نه چیز دیگر.
🔹 در عوض، شیخ الازهر علیرغم اهانت کم سابقه ای که السیسی با او در هنگام ملاقات داشت، مراسم تنوره را در این جشن به خوبی اجرا کرد و در نهایت به السیسی ادای احترام کرد ودر سخنانی مدعی شد: «تلاش خستگی ناپذیر و کار خستگی ناپذیر السیسی تنها به خاطر اعتلای منزلت مصر و مصریان است.» وی در پایان همچنین دعا کرد که خداوند به کشور پیشرفت، سعادت، قدرت، سربلندی و بی گناهی، خیر و برکت عنایت کند.
🔹احمد الطیب از حامیان انقلاب ژانویه ۲۰۱۱ نبود و آن را «دعوت به هرج و مرج و یک تابو قانونی» می دانست و پس از چراغ سبز مشروع رئیس جمهور محمد مرسی، موضع خود را با رئیس جمهور قانونی مصر محمد مرسی تغییر داد. او از کودتای السیسی علیه مرسی حمایت کرد و در بیانیه کودتا فعالانه شرکت کرد و گفت: «این کودتا مطابق یک قانون شرعی است که می گوید در ارتکاب دو شر، انتخاب شر کوچکتر یک وظیفه مشروع و یک راه است. از بن بست سیاسی که مردم در آن گرفتار شدند، بین موافقان و مخالفان، من از تصمیم برای برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری حمایت می کنم.»
بعدها شیخ با السیسی و حامیانش درگیری رسمی پیدا کرد که باعث شد طرفداران السیسی خواستار صدور قانونی شدند که به او اجازه می دهد شیخ الازهر را برکنار کند، اما این قانون پیشرفت قابل توجهی نداشت.
🔸بارزترین اختلاف بین آنها مربوط به امتناع الطیب از پیشنهادهای نظامی مربوط به متون حقوقی و فقهی و همچنین «تجدید گفتمان دینی» در صحنهای بود که بیش از یک بار تکرار شد، تا اینکه السیسی در یک جلسه، الطیب را مورد خطاب قرار دادو گفت «ای امام بزرگوار مرا خسته کردی».
🎥 برای دریافت ویدئو لینک ذیل را ببینید:
https://twitter.com/s_alaraki/status/1577586314165338113
#اسلام_سنتی
#جامعه_الازهر
#احمد_الطیب
#عبدالفتاح_السیسی
#اسلام_سکولار
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
➣ واتس اَپ(1):
➣ https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J
50.63M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 وبینار رویکردهای وحدت و تقریب اسلامی
➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا
🎙حجه الاسلام والمسلمین دکتر مهدی فرمانیان(استاد تمام دانشگاه ادیان و مذاهب و متخصص جریانات، ملل و نحل اسلامی)
⌚️زمان: ۱۹ مهرماه ۱۴۰۱
🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
@howzehmelalfars
➣ تلگرام:
➣ https://t.me/Muslimnair
➣ ایتا:
➣ https://eitaa.com/muslimnair
➣ واتس اَپ(1):
➣ https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J