⚡️جابر عصفور؛ روشنفکری در افق فکری طه حسین(واکاوی زیرپوست فرهنگ حاکمان مصر، در مواجه با جریانات اسلامی) ✍️به قلم:سیدعلی بطحائی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا ✂️برشهایی از یادداشت: 🔹جابر عصفور(Gaber Asfour) وزیرفرهنگ مصر در دوران پسامُرسی، فعّال فرهنگی، رئیس هیأت مدیره موزه طه حسین، منتقد، روشنفکر، دانشنامه نویس و پیشقراول در جدال میان اسلام روشنفکری با سایر جریانات فعّال در مصر معاصر؛ در واپسین روز از سال ٢٠٢١ میلادی درگذشت. یادداشت پیش رو که تنها نوشتار فارسی در مورد اوست، به نقش او در مقابله با جریانات اسلامی می پردازد. 🔶 جابر عصفور حامی جدی انتشار و مروّج پروپاقرص کتاب «الاسلام واصول الحکم» علی عبدالرزاق(١٩٦٦م) در بین نسل جدید مصر بود. او بر این اثر، مقدمه ای مدافعانه نوشت. کتاب الاسلام و اصول الحکم جنجالی ترین نوشته تاریخ مصر پس از ورود صنعت چاپ به فُسطاط است و عنوان «منشور سکولاریسم» در جهان اسلام را یدک می کشد. مقدمه او بر این اثر و حمایت همه جانبه اش از این کتاب؛ حاکی از دلبستگی تامّ او به سکولاریسم و حذف ایده خلافت در سپهر حکمرانی از نظر حاکمان مصر دارد. 🔷 جابر در طول عمر خود، همواره با «اسلام سنتی» و جامعه الازهر در ستیز بود. جمله ای از او در لسان روشنفکران مصری مشهور است که: «الأزهر ليس من شأنه الفتوى ومن حق كل مسلم أن يفتى». عصفور بزرگترین مانع برای تغییر گفتمان دینی در مصر را، مزاحمی به نام «الازهر» می دانست و می گفت: با وجود بحرانی به نام ازهر، نمی توان بحران های دیگر را حل کرد. 🔸مخالفت عصفور با «اسلام سیاسی» و اِخوان المسلمین هم حکایتی درازدامن دارد. او می گفت که از دهه هفتاد میلادی تاکنون، این اِخوان المسلمین است که نبض آموزش مصر را در دست گرفته و تا آموزش و فرهنگ را از چنگال اخوان المسلمین پس نگیرم؛ آرام نخواهم گرفت. وی می افزود که با اِخوان المسلمین هیچ آشتی وجود ندارد، زیرا پروژه اِخوان المسلمین، ساختن یک کشور مذهبی است و برپایی یک دولت مذهبی مصر را به سمت فاجعه بزرگی می کشاند. اِخوان المسلمین و مصر را در زمان قدرت گرفتن مُرسی را ببینید که در سالهای قبل قدرت را در مصر به دست گرفتند. اخوانیون از پایه مخالف دولت مدنی هستند، زیرا به ایده خلافت اعتقاد راسخی دارند. 🔷 روی دیگر مبارزه عصفور با «اسلام سلفی» و ابواسحاق الحُوِینی بود. هر چند«جمعیته الشرعیه»، «جماعه انصار السنه المحمدیه» و «الدعوه السلفیه» از جریانات رایج سلفی در مصر هستند؛ ولی جابر انگشت روی حوینی ها میگذارد. سلفی گری نسخه حُوینی، مشهورترین جریان سلفی در مصر است. او ضمن تأیید راهبرد عدم ورود سلفیت حُوینی به قلمرو سیاست، و این جمله مشهور حوینی به نقل از استادش اَلبانی که «بهترین سیاست، ترک سیاست است» را مدح وتمجید می کرد و حُوینی ها را بخاطر این شعار می ستود. ولی از سوی دیگر، خاموش نشدن آتش جنگ و خونریزی در جهان اسلام را بخاطر روشن شدن تفکر سلفیت می دانست. ☑️ مطالعه کامل ⬅️↙️yun.ir/hua0o #جهان_اسلام_را_عالمانه_بشناسیم #اسلام_روشنفکری #جابر_عصفور #سید_علی_بطحائی #مصر 🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ✔️ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ✔️ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ✔️ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7 ✔️واتس اَپ(2) ➣ https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL ✔️ واتس اَپ(3): ➣ https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z ➣ واتس اَپ (4): https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu

⚡️ دربارهٔ جودت سعید، گاندیِ جهان اسلام و مخالف سرسخت جنگ های ده ساله در سوریه ✍️به قلم: سیدعلی بطحائی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا ✂️برش هایی از متن: 💠 در هفته گذشته، حجم انبوهی از تحلیلهای صفحات اندیشه در رسانه های منطقه آناتولی و غرب جهان اسلام به بازتاب خبر درگذشت «جودت سعید» و بررسی آرای او اختصاص داشت. شوربختانه علی رغم مشهور بودن او در جهان اسلام، هیچ پژواکی از او در رسانه های داخلی، مشاهده نشد. 🔹 این متفکر سوری که سالیان واپسین عمرخود را در تبعید و در شهر استانبول می گذراند؛ با طرح ایده شاخص «صلح طلبی» و «مخالفت با اندیشه های سیدِقطب» در جهان اسلام شناخته می شد. در یادداشت ذیل که نخستین متن به زبان فارسی است؛ برآنیم تا با سیر تطوّر فکری او از ساحلِ اسلام سیاسی تا اعماقِ اسلام روشنفکری نکاتی را اشاره کنیم. 💠 یکی از تمایزات روش شناختی جودت سعید در تفسیر قرآن، توجه ویژه او به «کسب تجارب انسانی» پیش از نوشتن تفسیر از متون مقدس است. 💠 او تکرار چندبارهٔ آیه «قُل سِیروُا فِی الاَرض» را رسالتی سنگین برای مفسرین می دانست و مخاطب ویژه این آیه را مفسران می خواند. به باور جودت، مفسر باید نخست سیرحضوری در زمین انجام دهد، تا بتوانند حق تفسیر آیات قرآن را ادا کند. 🔹مفسر معاصر کسی است که از طریق این سیر فی الارض، آگاهی دقیقی از سرگذشت پیشینیان، اوضاع زندگی معاصرین، اطلاع از تجارب فعلی بشری وآشنایی باعلوم جدید بویژه روانشناسی و جامعه شناسی داشته باشد و معلومات خود را در این حوزه ها تقویت کند. سپس مفسر با مراجعه به متن مقدس می تواند دریافت های نو و متفاوتی از آیات قرآن ارائه دهد. 💠 این شیوه در تفسیر متون مقدس، دقیقاً همان روش تحقیق«go and see/ برو و ببین»است که از روش تحقیق «sit and think/بنشین وفکر کن»در تفسیر متون مقدس، برتر و کاربردی تر است. 🔹نگاه جودت سعید به علم تاریخ یک نگاه کلیشه ای و علم پایین دستی نبود، بلکه او علم تاریخ را منشا الهامات و برداشت های جدید از متن مقدس میخواند. 💠 جودت سعید مطالعه کتاب «شُروط النهضه» مالک بن نبی را مبدأ تحوّل فکری خود می دانست. وی تصریح می کرد که بیش از هفتاد مرتبه این کتاب را خوانده که تنها هفت مرتبه از آن، مطالعهٔ سطر به سطر این کتاب بوده است. در این کتاب نگاه متفاوت وساختارمند مالک بن نبی، به عناصرسه گانه تمدن و توجه جدی به تحوّل فرهنگی در جهان اسلام به عنوان راه حل پایدار برای جبران عقب ماندگی دنیای اسلام از دنیای غرب معرفی شده است. 🔴 خطبه های آتشین او، برای سردکردن آتش جنگ در سوریه یکی از عوامل تبعید او شمرده شده است. دریکی از سخنان خود در آغاز جنگ سوریه نهیب می زد و می گفت: «اگرجنگ سوریه از طریق سلاح به موفقیت برسد، همان نظام خشونت‌آمیز که از دوران هزاروچهارصدسال قبل و معاویه وجود داشته، بر ما حکومت خواهد کرد». 🔸گاندیِ سوریه، اکتشاف دموکراسی را برترین اختراع عالم بشریت از ابتدا تا کنون می دانست و حل بحرانهای پیش روی جهان اسلام را منوط به توجه جدی به آن می خواند. 🔷 سعید به تحلیل داستان «قابیل و هابیل» علاقه وافری داشت و اینکه چگونه هابیل از خشونت استفاده نکرد، حتی اگر برادرش مشتاق کشتن او بود را در اکثر نوشته ها وخطبه ها با نقل جزئیات بیان می کرد. 💠 از نظر سعید، عدم خشونت توسط پسر آدم، «موقعیتی است که همه بشر باید آرزوی آن را داشته باشد و پایبندی به آن، یعنی تسلیم شدن در برابر یکی از احکام مهم خداوندسبحان است». 📚 مدیریت علمی سایت و کانال تخصصی مُسْلِمْنا با توجه به عدم وجود پژوهشی معتبر به زبان فارسی در مورد آرا واندیشه های جودت سعید، پیشنهاد ترجمه آثار یا معرفی کتب و... به ویژه نقدهای او بر سید قطب در قالب مقالات علمی - پژوهشی و پایان نامه های دانشجویی را مورد تأکید قرار می دهد. ✔️مطالعه کامل یادداشت⬅️↙️ yun.ir/oiuoa1 🆔 آدرس سایت رسمی نشر آثار جودت سعید در اینترنت https://www.jawdatsaid.net/en/index.php/Main_Page #سوریه #جودت_سعید #اسلام_سیاسی #اسلام_روشنفکری #سید_علی_بطحائی #پیشنهاد_پژوهش 🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ✔️ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ✔️ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ✔️ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7 ✔️واتس اَپ(2) ➣ https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL ✔️ واتس اَپ(3): ➣ https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z ➣ واتس اَپ (4): https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu

📎به پیوست یک نسخه P.D.F از کتاب «شروط النهضه» مالک بن نبی (١٩٧٣م) به زبان عربی تقدیم مخاطبین فرهیخته کانال می شود. 📚 این کتاب از آثار جریان ساز در اسلام روشنفکری است و نگاه متفاوت تمدنی وی را نمایانده است. 📚مالک بن‌ نبی جهت حل ریشه ای بحرانهای جهان اسلام، با طرح اندیشه تمدنی کوشید به عناصر اصلی مورد نیاز جهت اصلاح جوامع اسلامی بپردازد. نبی ضمن ترسیم الگویی تاریخی از تمدن اسلامی، جوهره‌ مشکلات همه ملت ها را «معضلات تمدنی» می خواند و بر آن بود که تنها راه‌حل مشکلات جهان اسلام، درک درست از علل تمدن‌‌ساز و تمدن سوز است. 📚 فایل این اثر، از طرف استاد فرهیخته حجه الاسلام و المسلمین دکتر محمد علی میرزایی دانشیار جامعه المصطفی(ص) تقدیم و خبر مسرت بخش اینکه، در مرحله بازبینی نهایی ترجمه است و به زودی به زیور طبع آراسته خواهد شد. 📚 در یادداشت جودت سعید اشاره شد که کتاب «شروط النهضه» تاثیرات شگرفی بر اندیشه وتحوّل فکری او از اسلام سیاسی به اسلام روشنفکری برجای نهاد. #مالک_بن_نبی #شروط_النهضه #اسلام_روشنفکری #اسلام_تمدنی 🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ✔️ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ✔️ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ✔️ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7 ✔️واتس اَپ(2) ➣ https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL ✔️ واتس اَپ(3): ➣ https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z ➣ واتس اَپ (4): https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu

❇️ نگاه متفاوت «داریوش شایگان» به آیندهٔ جهان اسلام در قرن جدید ✍️به قلم: سیدعلی بطحائی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا ✂️برشهایی از متن: 💠 دوّم فروردین ماه مصادف با چهارمین سالگرد درگذشت داریوش شایگان فیلسوف، هندپژوه و روشنفکر ایرانی است. گزافه نیست اگر ادعا کنیم که در میان متفکران ایرانی، اندیشوری همانند «داریوش شایگان» متعمّق درموضوع رابطه مدرنیته وسنت نشده است. شاید این مسئله محوری ترین دغدغه‌ او در طی پنجاه سال گذشته بوده است. 🔷 آینده جهان اسلام در قالب تئوری «آمیزش افق‌ها» و کتابی با همین عنوان از وی گنجانده شده است. شایگان درست برخلاف نظریه برخورد تمدنها هانتیگنتون، معتقد بودکه«در دوران آینده، جهانی شدن دیگر معنایی ندارد و برخورد تمدّن‌ها به هیچ وجه اتفاق نمی‌افتد. به دلیل اینکه در آینده هیچ تمدّن خالص و ناب روی کره زمین باقی نخواهدماند.» 💠 شایگان - که تجارب معنوی فراوانی از همنشینی با علامه طباطبایی کسب کرده بود - درباره آینده جهان اسلام می نویسد: همه ما درمرحله آمیزش تمدنی به سر می بریم وتمدن در دنیای آینده محصول مشترک وثمره پیوند جهان اسلام و سایر تمدنهاست. او می نویسد: «همه ما در افق یک تمدن جهانی قرارگرفته ایم و در این مسیر شرقی و غربی، چینی، ژاپنی، ایرانی، عرب یا فرانسوی ومسلمان یکسان هستند.» 🔹 شایگان علّه العلل انزجار جهان اسلام از غرب را، ناشی از «شکست تاریخی جهان اسلام» از دنیای غرب معرفی می کند و می نویسد: «هنگامی که به پرسش از علّت انزجار جهان اسلام از غرب مواجه می شویم، به این نکته برخورد می کنیم که اگر پارامتر مواجه جهان اسلام با استعمار را نادیده بگیریم، علّت اصلی این نفرت کنونی را باید در شکست تلخ تاریخی جهان اسلام جست وجو کرد. احساس حقارت همه جانبه در جهان اسلام و موفقیت غرورآمیزی که غرب بدان نایل شده است؛ ریشه در این نفرت دارد. 💠 مؤلف کتاب آسیا در برابر غرب بر آن بود که در نهایت سرنوشت هویتی جهان اسلام با سه هویت بومی، هویت اسلامی و هویت مدرن اروپایی آمیزش خواهد کرد و همه اینها به شهروندان جهان اسلام احساس تکامل شخصیت می‌بخشد و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و ما با یک ایرانیِ مسلمانِ مدرن رو به رو خواهیم بود 📸داریوش شایگان یکی از همراهان اصلی هانری کُربَن، در جلسات شیعه شناسی با علامه طباطبایی بود که در تصویر پیوست نفر دوم از سمت راست نشسته است. مطالعه کامل⬅️↙️ yun.ir/u7xa1c #اسلام_روشنفکری #داریوش_شایگان #ایران #آینده_نگاری #چالش_های_جهان_اسلام #سید_علی_بطحائی 🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ✔️ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ✔️ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ✔️ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7 ✔️واتس اَپ(2) ➣ https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL ✔️ واتس اَپ(3): ➣ https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z ➣ واتس اَپ (4): https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu

⚡️سیدمحمّدباقرصدر؛ سرحلقهٔ اتصال اسلام سنتی با اسلام روشنفکری ✍️به قلم حیدر حب اللّه و ترجمه محمدجواد اصغری ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا ✂️ برشهایی از متن: 🔸 مشکل اصلی رابطه روشنفکر و فقیه سنتی این است که تا مدّت‌ها روابط آنها نامناسب بوده و ریشهٔ تاریخی آن به چالش رابطه‌ بین فقیه و فیلسوف در قرن نخست هجری بازمی‌گردد. اصطکاک معتزله با اهل حدیث و نزاع عقلگرایی ونقلگرایی در بستر تاریخ و چهره معاصر این شکاف، به چند دهه پیش می‌رسد. 🔹طرفین تصوّر می‌کنند که سوی دیگری «هیچ» است. فقیه سنتی می‌گوید روشنفکران سهمی از علم ندارندو سطحی‌نگرند و حرف‌هایشان ادبیات، ژورنالیسم و شعر است. روشنفکران نیز می‌گویند که سنتی ها سهمی ازعلم ندارند، میراث داران کتاب و سنت و داستان‌های تاریخی هستند. بنابراین طرفین احساس اعتماد به نفس و رضایت از این فراق می‌کنند. 🔸 اوّلین گام در قرابت اسلام روشنفکری و اسلام سنتی این است که نوعی تقریب و همگرایی فکری بین طرفین بوجود آید. اگر فقیه سنتی و روشنفکر مدرن از فکر و روش یکدیگر بیگانه باشند، مشکلات تشدید می‌شود. وقتی می‌گوییم فقیه سنتی را روشنفکر کنید یعنی به عنوان یک فقیه، سعی می‌کنم با طرز فکر روشنفکر ارتباط برقرار کنیم و با او همزاد پنداری کنیم. وقتی به روشفکر می‌گوییم که فقه و علوم حوزوی را بیاموزد، کوه یخ بین دو گروه را شکسته ایم؛ البته مشروط بر اینکه هر دو طیف در حالت طبیعی و عادی باشند و تقابلی نداشته باشند. 🔹شهید محمد باقر صدر کتاب «المعالم الجدیده للأصول» را به منظور آشنایی روشنفکران با علم فقه – از اصیل‌ترین علوم اسلامی- با هدف همگرایی حوزه و دانشگاه می‌نویسد. چرا می‌خواهد روشنفکر و دانشگاهی را با «حقیقیت»، «مجاز»، «علم اجمالی» و «استصحاب» آشنا کند؟ این کار چه فایده‌ای دارد؟ ضرورتی ندارد، اما وقتی شهید صدر می‌خواهد روشنفکر با اصول فقه آشنا شود، هدفش این است که او را به فضای فکری موجود در حوزه نزدیک کند، انگار می‌خواهد او را فقیه کند. 🔸 پروژه «الأسس المنطقیّه للاستقراء» شهید صدر همان روشی است که علم دینی را‌می‌توان با درصد کمی تفاوت تولید کرد. هنگامی که شهید صدر این پروژه را انجام داد، قرابت هوشمندانه ای را بین شیوه تفکّر فرهنگی و علمی معاصر و طرز تفکر دینی سنتی ایجاد کرد زیرا روش‌ها را به یکدیگر نزدیک کرده است. مطالعه کامل⬅️↙️ yun.ir/lhdng7 #اسلام_سنتی #اسلام_روشنفکری #محمد_باقر_صدر #حیدر_حب_الله 🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7 ➣ واتس اَپ(2) ➣ https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL ➣ واتس اَپ(3): ➣ https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z ➣ واتس اَپ(4): ➣ https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu ➣ واتس اَپ(5) ➣ https://chat.whatsapp.com/E38m8KOwJ0Y8ftQAlqGHpY

#دیدگاه ⚠️ اعلام سوت پایان اسلام سنّتی در جهان معاصر ✍️ بیژن عبدالکریمی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا 💠 طرح بحث: آینده پژوهی اسلام سنتی از پژوهش های مغفول در جریان شناسی است. در حالی که دکتر سید حسین نصر معتقداست سرنوشت و آینده جهان اسلام را گفتمان سنتی رقم خواهد زد؛ دکتر عبدالکریمی پایان این جریان را نوید داده است. در ادامه تقریر این دیدگاه را خواهیم خواند. ✂️ گزینشی از تقریر: 🔹 نخستین شکاف در اسلام سنّتی توسط مدرنیته ایجاد شد و درّه و شکاف دوم را پسامدرنیته بوجود آورد. ما هنوز از سیلی اول مدرنیته گیج و گنگ بودیم که سیلی دوم حاصل از شرایط پسامدرنیته بر گونه‌های فرهنگ و تفکر ما نواخته شد و ما را گیج‌تر و گنگ‌تر از قبل ساخت. اگر تمام مبانی و باورهای عالَم سنّت و جهان پیشامدرن و به گفته مشهور مارکس هر آنچه متصلّب، مقدّس، سفت و سخت بود با ظهور مدرنیته و جهان جدید دود شد و به هوا رفت، در جهان پسامدرن نیز تمام مبانی و باورهای عالَم مدرن مجدداً مورد تردیدها، چالش‌ها و بازخوانی‌های انتقادی بسیار زیادی قرار گرفت. 🔸 ما نمی‌توانیم به ضرس قاطع بگوییم که اسلام پایان یافته است؛ ولی مشخص است که اسلام سنّتی دوره‌اش به پایان رسیده است. آیا تفکر آینده با اسلام نسبتی دارد یا نه؟ بی‌تردید نسبت دارد. یعنی تفکر آینده نمی‌تواند نسبت به میراث و مآثر ماقبل مدرن بی‌تفاوت باشد. اما آنچه را که تفکر آینده از اسلام خواهد فهمید و آن دسته از مؤلفه‌هایی که از اسلام استخراج و بر آنها تأکید خواهد شد و آنچه از اسلام جذب تفکر آینده و جذب آینده تفکر خواهد شد، معلوم نیست که لااقل از چشم‌انداز اسلام سنّتی بتوان آن را اسلام نامید. 🔹 یکی از ویژگی‌های جهان پسامدرن این است که ارزش، جایگاه و مرجعیّت همه نهادهای کهن فروریخته است. درست همانطور که حیات و کارکرد نهاد خانواده یا نهاد آموزش و تعلیم و تربیت در دوران ما، همچون وجود و فعالیت این دو نهاد در گذشته نیست، قدرت‌ها و نهادها و نظام‌های سیاسی نیز از اتوریته و مرجعیت پیشین خویش برخوردار نیستند و در سراسر جهان توده‌ها آنها را خیلی به حساب رانمی‌آورند. اسلام نیز در روزگار ما دیگر از همان مرجعیتی که در گذشته در میان توده‌ها، جوانان، طبقات متوسط و بالای اجتماعی برخوردار بود، برخوردار نیست و حوزه‌های علمیه دیگر آن مرجعیّت پیشین را ندارند. ✍️ پانوشت: این دیدگاه بر اساس نگاه شکسته از اسلام سنّتی ارائه شده است. کلیّت این دیدگاه بر طیف محافظه کار سنتی قابل تطبیق است؛ ولی امروزه پوست اندازی اسلام سنّتی و رونمایی طیف های جدید درون اسلام سنّتی همانند فقه نظام ساز و فقه مقاصدی در حال اثبات کارآمدی گفتمان سنّتی در هزاره جدید هستند. مطالعه کامل⬅️↙️ http://muslimna.ir/news/3271-2022-07-13-20-51-42.html #اسلام_سنتی #دیدگاه #نقد_و_نظر #اسلام_روشنفکری #بیژن_عبدالکریمی 🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7 ➣ واتس اَپ(2) ➣ https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL ➣ واتس اَپ(3): ➣ https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z

📚 واکاوی ریشه های تاریخی تغییر نظام خلافت به سلطنت اموی در دوران عثمان(مروری بر کتاب هشام جعیط) ✍️ به قلم: زینب ایزدی 📚 هشام جعیط متوفی ۲۰۲۱ روشنفکر تونسی و متخصص تاریخ اسلام است که در رشتهٔ تاریخ اسلام از دانشگاه پاریس فارغ‌التحصیل شد. جعیط استاد دانشگاه تونس و استاد مدعو در دانشگاه‌ مک‌گیل و برکلی بود و مدتی نیز ریاست آکادمی علوم و فنون تونس را برعهده داشت. از میان افتخاراتش می‌توان به دریافت جایزهٔ سلطان عُویس در ۲۰۰۷ اشاره کرد. 📚 کتاب «فتنه: دیالکتیک دین و سیاست در اسلام آغازین» (۱۹۸۹) یکی از آثار مهم او به زبان فرانسه است که خلیل احمد خلیل، استاد عرفان و فلسفه در دانشگاه لبنان، آن را به زبان عربی ترجمه کرده است. 📚 جعیط در این کتاب دورهٔ بحران و جنگ‌های داخلی دوران فتنۀ اول، یعنی از نیمهٔ دوم خلافت عثمان تا پایان حکومت علی‌ بن‌‌ ابی‌طالب، را بررسی می‌کند و می‌کوشد تأثیرگذاریِ این فتنه را در تاریخ اسلام و قضایای بعد از آن روشن کند. 📚 پرسش محوری این کتاب حول موضوع خلافت و سلطنت در اسلام است و اینکه گروه‌های مختلف مسلمانان، به‌ویژه در دوران اولیهٔ اسلامی، چه نگاهی به این موضوع داشته‌اند. او تأکید می‌کند که نگرش مسلمانان به موضوع حاکمیت اسلامی پیش و پس از فتنه، و به‌ویژه پس از تأسیس سلسلهٔ اموی، بسیار تغییر کرد. 🆔@doornamaa #اسلام_روشنفکری #هشام_جعیط 🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

#تازه_های_نشر 📚 عنوان کتاب: مکاتب شرق شناسی و اسلام؛ دکترمحمدفاروق النبهان(عضوآکادمی پادشاهی مراکش) 🔻ناشر عرب: سازمان اسلامی، آموزشی، علمی و فرهنگی ISESCO، ٢٠١٢میلادی. 🔺ناشر ایرانی: میراث ماندگار، ترجمه علی طاها نسب، مرداد ۱۴۰۱شمسی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا 📚 در این اثر پدیدهٔ شرق شناسی، تاریخچهٔ پیدایش، انگیزه های شرق شناسی، تداخل سیاست در پروژه های پژوهشی شرق شناسان بررسی شده است. 📚 معرفی مراحل فراز و فرود شرق شناسی در آکادمی های غربی، از موضوعات جذابی است که در این کتاب معرفی و تحلیل شده است. 📚 در فصل دوّم این نوشتار سه مکتب شرق شناسی فرانسه، آلمان وانگلیس وسایرخرده جریانات شرق شناسی معرفی، بزرگان و آثار شاخص آنها بررسی شده است. 📚 در فصل سوّم نگارنده به آثار مثبت پژوهش های شرق شناسی بر اندیشه اسلامی پرداخته و تأثیرات خوب آنها مشتمل بر توجه به نسخ خطی، دائره المعارف نویسی و فرهنگ نامه نویسی و...اشاره شده است. 📚 در چهارمین فصل مصنّف به نگرش شرق شناسان به اسلام، قرآن، ترجمه های وحی، پیامبر و سنت وسیره آن حضرت، فلسفه وفقه به تفکیک پرداخته است. 📚 واپسین بخش این کتاب واکنش های متنوّع متفکران مسلمان نسبت به آثار شرق شناسی است. مصنف با تأکید بر دیدگاه های ادوارد سعید، آرکون، پرفسور انور عبدالملک، عکس العمل طیف های مسلمانان را نسبت به این پدیده را بررسی کرده است. 📚 بررسی موردی کتاب «العقیده والشریعه فی الاسلام» اثرگولدلیتسیهر شرق شناس مجاری، به عنوان مصداق عینی چگونگی مواجه شرق شناسان با اسلام در پایان این نوشتار آمده است. ✍️ پانوشت: با توجه به خلاء معرفی و ارزیابی جریانات شرق شناسی در آثار پژوهی قارّه آمریکا به زبان فارسی، پیشنهاد معرفی روند شرق شناسی در آمریکا و به ویژه آثار دهه های اخیر آنها در قالب رساله های دانشجویی مورد تأکیدقرار می دهیم. #اسلام_روشنفکری #تازه_های_نشر #معرفی_کتاب #مستشرقین #پیشنهاد_پژوهش 🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair

⚡️فضل الرحمن و گسست روشمند از تفسیر سنتی قرآن ✍ به قلم: داوود احسانی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا 🔷 فضل الرحمن ملک(متولد ۲۱ سپتامبر ۱۹۱۹ در شهر هزاره هند(امروز در پاکستان واقع شده است) و متوفای ۲۶ ژوئیه ۱۹۸۸ در ایالت شیکاگوی آمریکاست. او یکی از برجسته ترین متفکران و روشنفکران اسلامی در قرن بیستم است. فضل‌الرحمن در مورد فهم قرآن با طرح دیدگاه هرمنوتیکی، نگاهی نو در تفسیر وحی ارائه نموده است. متأسفانه از آنجا که دیدگاه های ایشان به زبان فارسی و عربی ترجمه نشده و خود او هم نوشته ای هم به این دو زبان ندارد و بيشتر آرای او به زبان لاتین است؛ این شخصیت و آراء و اندیشه های او در بین اندیشمندان و روشنفکران ایرانی ناشناخته است. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در مورد آرا او اشاراتی می کنیم. 🔶 یکم: فضل الرحمن معتقد است دوران نگاه سنتی به دین و فهم قرآن کلاسیک سپری شده است. او تفسیر سنتی از کلام الهی که معتقد است احكام دین ثابت براي همه زمان‌ها است را ناکارآمد می داند؛ زیرا این گروه اجرای احکام ثابت را با تغييرات فعلی اجتماعی و نیازهای امروزی و مقتضیات کنونی به خوبی ارائه نمی کنند. او با گسست از تفسیر سنتی و پیوست به تفسیر هرمنوتیکی از کلام الهی و توجه به چالش های مدرنیته در دوران معاصر، سعی در بازسازی و ارائه نگاه جدیدی به تفسیر قرآن نموده است. در این راستا فضل الرحمن با ارائه ساختاری منسجم به تفسير قرآن و تدوین راه‌حل تعارض بين اسلام و مدرنيته را مطرح کرد كه بسياري از روشنفكران پس از ایشان از وی متأثر شده اند. 🔷 دوم: غایت ایشان از اسلام و مدرنیته این است که با اجتهاد پويا و تفسیر هرمنوتیکی از قرآن، می توان به جاودانگی دین و گسترش احكام دينی به سایر فرهنگ‌ها و تمدن ها بپردازیم. فضل‌الرحمان برای تحقق این منظور شیوه دوحركتی در تفسیر متن مقدس را ارائه می کند؛ به اين معنا كه ابتدا حركتی از خواننده و مفسر به متن مقدس صورت می‌گیرد یعنی مفسر بايد به مطالب قرآن با توجه به زمان نزول و فرهنگ حاکم و شأن نزول روح حاکم بر آیات قرآنی را دریابد، این همان حركت اول است. در حركت دوم که حرکت از زمان نزول به دوران حاضر است؛ مسائل و مشكلات امروز خود را با مراجعه به روح حاکم بر دين، نه صرفاً احکام آن دوران برطرف می كنيم. این دو حرکت، شاکله تفکر و تفسیر جدید فضل الرحمان را تشکیل داده اند. 🔶 سوم: کم رغبتی پژوهشگران ایرانی به بررسی آرای فضل الرحمان سبب شده تا دگراندیشان از وی یک چهره سکولار ترسیم کنند؛ در حالی که شواهد متعددی در اندیشه های او وجود دارد که نشان می دهد آرای او فرسنگ‌ها از سکولاریسم دور است. بر این باوریم که بررسی دقیق اندیشه های روشنفکری فضل الرحمان می تواند تأثیرات راهگشایی بر اصلاح تفکر دینی برجای بگذارد. 🔹 چهارم: ان شاالله به زودی رساله دکتری اینجانب در «بررسی تطبیقی آرای تفسیری فضل الرحمان ملک با آیت الله جوادی آملی» در دانشکده مذاهب دانشگاه ادیان و مذاهب قم ارائه و از آن دفاع خواهد شد. 🎥 برای مشاهده دیدگاه های دیگر در مورد «فضل الرحمان ونظریه اصلاح اندیشه دینی در اسلام» ویدئو پیوست را نیز مشاهده کنید: https://m.youtube.com/watch?v=wSQa9XOChfs #اسلام_روشنفکری #تفسیر_سنتی #تفسیر_هرمنوتیکی #آیت_الله_جوادی_آملی #فضل_الرحمن_ملک #داود_احسانی 🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair

💠 فقه مقاصدی، حلقه اتصال اسلام سنّتی با اسلام روشنفکری 🔹 به بهانه انتشار کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» ✍ به قلم: سیّدعلی بطحائی ➣ https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا ✂️برشهایی از متن: 📚 انتشار کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» پژوهشِ حجه الاسلام والمسلمین سیّد ابوالحسن نوّاب را می توان در راستای تعمیق، توسعه و تداوم ایده امام موسی صدر در ارائه مقاله «روح الشریعه الاسلامیه و واقع التشریع الیوم فی العالم الاسلامی» در هشتمین کنگره «التعرف علی الفکر الاسلامی» در سال ۱۹۷۳میلادی/۱۳۵۱شمسی الجزایر دانست. 📚 ارائه آن مقاله سبب شد تا امام موسی صدر به عنوان «نجم مؤتمر» معرفی شود و بر همین اساس می توان این اثر را به عنوان «نجم آثار» و پژوهش های دانشگاه ادیان و مذاهب در سال ۱۴۰۱ معرفی کرد. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به معرفی این نظریه و مفاد این کتاب خواهیم پرداخت. 📚 شریعت، از ارکان اصلی دین است که از طرفی به اوامر آسمانیان وابسته و از سویی دیگر با نیازهای سیّال زمینیان پیوند خورده است. شریعت اسلام هدفمند است و احکام آن، داراى مقاصد و عللى است. در موارد متعددی در منابع دینى مقاصد و علل احکام شرعی اشاره شده است. عقل، بناى عقلا، شئون بیان نصوص قرآن و روایات، از راه هاى تشخیص مقاصد شریعت شمرده شده اند. رابطه تنگاتنگ شریعت و مقاصدش، این پرسش را ایجاد مى‏کند که مجتهد در مقام استنباط تا چه حدّ می تواند به مقاصد شریعت تکیه کند؟ 📚 مهمترین کارکرد اجتهاد پویا و تمایز آن با اجتهاد راکد دقیقاً در کاربست نظریه تعلیل گرایی وجود دارد. به عبارتی دیگر اجتهاد پویا در نسبت سنجی میان قوانین ثابت و متغییر در بستر تعلیل گرایی و فقه المقاصد نهفته شده است. رسالت اصلی اجتهاد تعلیل گرا، نو به نوکردن احکام دین در پرتو مقتضیات زمانه و ارائه نسخه ای کارآمد از فقه در دنیای معاصر است. از جهت تشبیه معقول به محسوس، گزافه نیست اجتهاد تعلیل گرا را به عنوان قلب ایده «فقه نظام ساز» معرفی کرد. 💠 چنانچه جریان شناسان تصریح کرده اند: «التقاط» و «مُدگرایی» دو آسیب روشنفکری هستند. این دو آفت، بیماری صنفی روشنفکرانند؛ چنانچه «سِل» بیماری حرفه ای معدن کاران و «کرونا» بیماری صنفی مدافعان سلامت. اسلام سنّتی با حرکت در ظِلّ فقه المقاصد می تواند این دو آفت روشنفکری را به حداقل برساند. 📚 اتّخاذ رویکرد تعلیل مداری در شریعت همچنین می تواند زمینه همگرایی و تفاهم بیشتر دو جریان روشنفکر و سنّتی را فراهم آورد. اگر مدّت ها پیش تقریری جامع از تعلیل گرایی در اجتهاد ارائه می شد؛ شاید زمینه تعارض دو طیف اسلام شناس به حداقل می رسید. اینجاست که می توان جایگاه تعلیل مداری در جریان شناسی اجتهاد را در مرتبه «التیّار بین التیّارین» معرفی کرد. امروزه سخن گفتن از المنزله بین المنزلتین واصل بن عطا رنگ و لعابی ندارد و شاید برترین مصداق منزله بین المنزلتین در دوران معاصر را در منزلت تعلیل گرایی بین دو طیف سنّتی و روشنفکر معرفی کرد. فقه المقاصد - چنانچه در این اثر منقح شده است - به عنوان حلقه پیوند عمیق بین دو جریان روشنفکری وسنّتی است و موجب همپوشانی بیشتر این دو جریان خواهد شد. 📚 هر چند روشنفکران می توانند ارتباط خوبی با داده های این کتاب برقرار کنند؛ ولی سبک و سیاق نظریه پردازی کتاب «رویکرد تعلیل گرایی در اجتهاد» در چارچوب قواعد فقه سنّتی یا جواهری است.  مطالعه کامل یادداشت⬅️↙️ yun.ir/m0s41c 🏷#اسلام_سنتی #اسلام_روشنفکری #فقه_سنتی #رویکرد_تعلیل_گرایی #تازه_های_نشر #سید_ابوالحسن_نواب 🌐 آدرس کانالهای علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ سروش پلاس: ➣ https://splus.ir/muslimnair ➣ روبیکا: ➣ https://rubika.ir/Muslimnair ➣ بله: ➣ https://ble.ir/muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️ انتشار ترجمه فارسی از متفاوت ترین تفسیر قرآن کریم ➣ https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا 📚 فهم قرآن حکیم، محمّدعابدالجابری، ترجمهٔ محسن آرمین، نشر نی، ۱۴۰۱ شمسی. 📚 «فهم القرآن الحكيم؛ التفسير الواضح حسب ترتيب النزول» یکی از خلاقانه ترین تفاسیر ارائه شده بر سخن خداست. این تفسیر توسط روشنفکر شهیر معاصر، محمّد عابد الجابری (م ۲۰۱۰میلادی) نوشته شده است. 📚 در حالی که عموما دو مشرب تفسیر «ترتیبی» و تفسیر «موضوعی» در بین مفسرین رایج است؛ عابد الجابری در شیوه ای نو «تفسیر نزولی» را از قرآن مجید ارائه نمود. 📚 در این سبک تفسیری، روشنفکر مراکشی با شیوه‌ای نوین تفسیر سوره‌ها را بر حسب شأن نزول آنها تفسیر کرد. این امر سبب شده تا برخلاف دیگر تفاسیر که با سوره‌ٔ حمد آغاز می‌شوند، این تفسیر با سوره‌ٔ علق آغاز شود. 📚 این کتاب به چند بخش کلی تقسیم می شود که هر بخش به زیر بخش هایی با عناوین مطرح شده در قرآن کریم شاخه بندی می شود و شامل تقسیر سوره‌های مربوطه است. 📚 از مفاهیم مطرح شده در جلد نخست می توان به بعثت، ربوبیت و شئون الهی، باطل بودن شرک و بت پرستی، نبوت و اعجاز، معاد و رستاخیز اشاره کرد. در جلد دوّم نیز ضرورت پایداری در اجرای احکام و ارتباط با قبائل، حصر پیامبر در شعب ابی طالب و هجرت به حبشه و جریانات پس از محاصره و آماده سازی مسلمانان برای هجرت به مدینه مطرح شده است. مجموع تفاسیر ارائه شده در این دو جلد شامل نود سوره است که از سورهٔ علق تا حج را شامل می شود و بیست و هشت سورهٔ باقیمانده به زودی در جلد سوم این کتاب منتشر خواهد شد. 📚 محسن آرمین - مترجم کتاب - در بخشی از مقدمه فهم قرآن حکیم می نویسد: «از نظر محمّد عابد الجابری، قرآن به مثابه وحی الهی، محصول یک فرایند [تاریخی] است؛ فرایندی که مراحل و فراز و نشیب های دعوت محمّدی در دوره های مکّه و مدینه آن را شکل داده است. در نتیجه، هرگونه فهمی از قرآن باید بر اساس همین واقعیت انجام پذیرد. الجابری در کتاب «رهیافتی به قرآن کریم» با ارائه چنین تعریفی از قرآن، روش پیشنهادی خود برای فهم این کتاب را به دست می دهد. به باور او، برای فهم قرآن تنها توجه به روایات اسباب نزول به مثابه گزارش های تاریخی از سبب نزول این آیه یا آن سوره کفایت نمی کند؛ بلکه باید قرآن در متن جریان تاریخی دعوت نبوی در قرآن در طول بیست و سه سال با همه فراز و نشیب ها و چالش هایی که دعوت محمدی با آن روبه رو بوده فهمیده شود.» 📚 کتاب «فهم قرآن حکیم» در واقع نمونه عملی کاربست این روش در فهم معانی قرآن است. او همه جا به اصل معنا کردن قرآن «معاصر با خود» و فهم قرآن «معاصر با ما» پایبند است و از میان این دو، بر بخش نخست تاکید ویژه دارد. به این ترتیب، «فهم قرآن حکیم» یک تجربه نوین در تفسیر قرآن کریم است که افق جدیدی را در حوزه تفسیر به روی قرآن پژوهان می گشاید و آنان را به نگرش به قرآن از منظری متفاوت فرا می خواند که در پرتو آن پاره ای معانی و دقایق ناپیدای قرآن ظاهر و یا دست کم دست یافتنی تر و شفاف تر می شوند. 📚 جابری کتاب خود را تفسیری موفق در فهم قرآن از طریق سیره، و قرائت سیره از طریق فهم قرآن می داند و از آن احساس رضایت می کند. اگر مقصود از «تفسیری موفق» اولین گام و البته گامی بلند در این مسیر باشد، بجاست در این احساس با او همراه شد. ✍ پانوشت: عبدالقادر آل غازی سوری (متوفای ۱۳۹۸ قمری) در تفسیر «بیان المعانی» سنگ بنای این سبک تفسیری را بنیان نهاد. او بنا به شیوه‌ٔ حضرت علی (ع) مبنی بر جمع مصحف حسب ترتیب نزول این امر را آغازید. پس از وی، محمد عزت دروزه فلسطینی (متوفی ۱۴۰۰قمری) با نگارش «التفسیر الحدیث» از سوره علق تا سوره نصر این امر را ادامه داد. در گام بعد عابد الجابری تفسیر خود را در این سیاق ارائه داد. هر چند نمی توان تلاش های مهندس مهدی بازرگان در کتاب «پا به پای وحی» و عبدالکریم بهجت پور در «همگام با وحی» در ارائه این سبک تفسیری را نادیده گرفت. 🔹بجاست طلاب عزیز، دانشجویان محترم و قرآن پژوهان با مقایسه و بررسی تطبیقی این سه تفسیر به معرفی ثمرات، روش شناسی، شباهت ها، نقاط ضعف و قوت این سبک تفسیری در قالب رساله، پایان نامه و محصولات دانشجویی بپردازند. 📚 کتابهای خوب و استاندارد را معرفی کنیم. 🏷 #اسلام_روشنفکری #عابد_الجابری #معرفی_کتاب #فهم_قرآن_حکیم #پیشنهاد_پژوهش 🌐 آدرس کانالهای علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ سروش پلاس: ➣ https://splus.ir/muslimnair ➣ روبیکا: ➣ https://rubika.ir/Muslimnair ➣ بله: ➣ https://ble.ir/muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️بازخوانی ایده ایرانشهری: تأملی در مبانی اندیشه‌های سید جواد طباطبایی، نوشته سید جواد میری، انتشارات نقد فرهنگ. https://t.me/seyedjavadmiri 📚 جدیدترین اثر سید جواد میری با عنوان ایده ایرانشهری به تازگی منتشر شده است. این کتاب دارای شش فصل و یک پیشگفتار است. در فصل اول میری به مسئله ابن خلدون و علوم اجتماعی در روایت طباطبایی پرداخته است؛ در فصل دوم مسئله تداوم فرهنگی ایران در روایت طباطبایی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است؛ در فصل سوم میری مفهوم زوال سیاسی در روایت طباطبایی را مورد بازخوانی قرار داده است؛ در فصل چهارم مفهوم "دلِ ایرانشهر" در روایت طباطبایی مورد نقد بنیادین قرار گرفته است؛ در فصل پنجم میری رویکرد طباطبایی در اسلام شناسی را مورد بازخوانی قرار داده است؛ در فصل ششم ایده دانشگاه ایرانشهری در روایت طباطبایی مورد نقد جدی قرار گرفته است. 📚 در این کتاب سید جواد میری تلاش کرده است تا معضلات «سنت باستان‌گرایی ناسیونالیسمی فارسی گرا» را مورد نقد جدی قرار دهد و در پیشگفتار به این نکته اشاره شده است که چرا در «قوس نزول اسلامگرایی» ما شاهد «قوس صعود ناسیونالیسم باستانگرا» هستیم و در بستر قوس صعودی ناسیونالیسم رادیکال خوانش گفتمان سید جواد طباطبایی اهمیت ویژه ای دارد ولی این اهمیت از این منظر نیست که در آن "ماواء" کنیم بلکه فرا گیریم که چگونه از آن "عبور" کنیم. 📚 در این دفتر مؤلف بر این بوده است که با رویکرد تحلیل متون دست اول فهمی از ایرانشهری و گفتمانی که دکتر سید جواد طباطبایی در باب ایران و زبان و ملیت و مفهوم ملی و اسلام و اسلام‌شناسی برساخته است را مورد بازخوانی انتقادی قرار دهد. 📚 طباطبایی، آخرین نماینده کلاسیک اندیشه باستان گرا در باب هستی سیاسی ایران است. او از تمامی منابع و ذخایر تمدنی ایران استفاده می‌کند تا تکثر فرهنگی و تنوع زبانی در ایران را به لحاظ مفهومی سرکوب کند. 📚 در این گفتمان شاهد قوس نزول اسلام گرایی و قوس صعود ناسیونالیسم رادیکال هستیم. گفتمان سید جواد طباطبایی می‌تواند قوس صعود ناسیونالیسم رادیکال در ایران را به شدت تقویت کند. 🏷 #اسلام_سیاسی #ایران #اسلام_روشنفکری #سید_جواد_طباطبایی  #معرفی_کتاب #سیدجواد_میری 🌐 آدرس کانالهای علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ سروش پلاس: ➣ https://splus.ir/muslimnair ➣ روبیکا: ➣ https://rubika.ir/Muslimnair ➣ بله: ➣ https://ble.ir/muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️آینده جهان اسلام، آمیزش افق ها یا نبرد خونین جریانات فکری ➣ https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا 🔸دوم فروردین، پنجمین سالگرد درگذشت داریوش شایگان نویسنده کتاب «آسیا در برابر غرب» و «آمیزش افق ها» است. گزافه نیست اگر شایگان را متعمق ترین روشنفکر ایرانی را در موضوع رابطه سنت و مدرنیته بدانیم. او پایان طوفان نبرد جریانات اسلامی را رسیدن به ساحل آرام آمیزش افق های گفتمانهای فکری می دانست. 💠 شایگان - که تجارب معنوی فراوانی از همنشینی با علامه طباطبایی کسب کرده بود - درباره آینده نبرد جریانات فکری جهان اسلام می نویسد: «همه ما در مرحله آمیزش تمدنی به سر می بریم و تمدن در دنیای آینده محصول مشترک و ثمره پیوند جهان اسلام و سایر تمدنهاست. او می نویسد: «همه ما در افق یک تمدن جهانی قرارگرفته ایم و در این مسیر شرقی و غربی، چینی، ژاپنی، ایرانی، عرب یا فرانسوی ومسلمان یکسان هستند.» 💠 مؤلف کتاب آسیا در برابر غرب بر آن بود که در نهایت سرنوشت هویتی جهان اسلام با سه هویت بومی، هویت اسلامی و هویت مدرن اروپایی آمیزش خواهد کرد و همه اینها به شهروندان جهان اسلام احساس تکامل شخصیت می‌بخشد و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و ما با یک ایرانیِ مسلمانِ مدرن رو به رو خواهیم بود. مطالعه کامل⬅️↙️ yun.ir/u7xa1c 📸 عکس نوشت: داریوش شایگان یکی از همراهان اصلی هانری کُربَن، در جلسات شیعه شناسی با علامه طباطبایی بود که در تصویر پیوست نفر دوم از سمت راست نشسته است. 🏷 #اسلام_روشنفکری #داریوش_شایگان #ایران #آینده_نگاری #چالش_های_جوامع_مسلمان 🌐 آدرس کانالهای علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ سروش پلاس: ➣ https://splus.ir/muslimnair ➣ روبیکا: ➣ https://rubika.ir/Muslimnair ➣ بله: ➣ https://ble.ir/muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️عبور نسل جدید جهان عرب از اندیشه های ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب ➣ https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا 🔹 دیشب و در پی انتشار خبر مرگ «میلان کوندرا» هشتگ های #وداعا_یاکوندیرا و #شكرا_الكاتب_الكبير_كونديرا در توئیتر ترند (پرطرفدار) شد. 🔸 این حجم از واکنش مثبت نسبت به مرگ او برای برخی بهت آور و برای دسته ای نیز غیر قابل انتظار بود. 🔹 این رمان نویس چک، در آثارش با بن مایه های فلسفی، از شیوه اروتیک استفاده و به نقد سیاسی جوامع می پرداخت و محبوب نسل جدید جهان عرب بود. این محبوبیت تا حدی بود که آثارش با فاصله کمتر از یکسال از فرانسوی به عربی ترجمه و توسط نشر معتبر «المرکز الثقافی العربی» به مخاطبان نسل جدید می رسید. 🔸 مشهورترین رمان او «سبکی غیرقابل تحمل کائنات» بود که در این رمان در ضمن نشان دادن زندگی و دغدغه های روشنفکران به دنبال این نکته فلسفی است که راه غلطی در دنیا وجود ندارد و به نوعی باید از تفکر سنتی انحصارگرایانه عبور کرد. ✍ پانوشت: این نکته زیر پوست نسل جدید و جهان عرب آینده را گونه ای دیگر ترسیم می کند که زمان توجه به تفکر محمد بن عبدالوهاب، ابن قیم و محمد بن عبدالوهاب گذشته و مرجعیت فکری نسل جدید عرب، کسان دیگری هستند و این نکته نباید از چشم سلفی پژوهان معاصر ایرانی پنهان بماند. 🏷 #چالش_های_جوامع_مسلمان #اسلام_روشنفکری 🌐 آدرس کانالهای علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ واتس اَپ(۱): https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️آینده جهان اسلام، آمیزش افق ها یا نبرد خونین جریانات فکری ➣ https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا 🔸دوم فروردین، ششمین سالگرد درگذشت داریوش شایگان نویسنده کتاب «آسیا در برابر غرب» و «آمیزش افق ها» است. گزافه نیست اگر شایگان را متعمق ترین روشنفکر ایرانی را در موضوع رابطه سنت و مدرنیته بدانیم. او پایان طوفان نبرد جریانات اسلامی را رسیدن به ساحل آرام آمیزش افق های گفتمانهای فکری می دانست. 💠 شایگان - که تجارب معنوی فراوانی از همنشینی با علامه طباطبایی کسب کرده بود - درباره آینده نبرد جریانات فکری جهان اسلام می نویسد: «همه ما در مرحله آمیزش تمدنی به سر می بریم و تمدن در دنیای آینده محصول مشترک و ثمره پیوند جهان اسلام و سایر تمدنهاست. او می نویسد: «همه ما در افق یک تمدن جهانی قرارگرفته ایم و در این مسیر شرقی و غربی، چینی، ژاپنی، ایرانی، عرب یا فرانسوی ومسلمان یکسان هستند.» 💠 مؤلف کتاب آسیا در برابر غرب بر آن بود که در نهایت سرنوشت هویتی جهان اسلام با سه هویت بومی، هویت اسلامی و هویت مدرن اروپایی آمیزش خواهد کرد و همه اینها به شهروندان جهان اسلام احساس تکامل شخصیت می‌بخشد و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و ما با یک ایرانیِ مسلمانِ مدرن رو به رو خواهیم بود. مطالعه کامل⬅️↙️ http://muslimna.ir/news/3249-2022-03-21-19-33-49.html 📸 عکس نوشت: داریوش شایگان یکی از همراهان اصلی هانری کُربَن، در جلسات شیعه شناسی با علامه طباطبایی بود که در تصویر پیوست نفر دوم از سمت راست نشسته است. 🏷 #اسلام_روشنفکری #داریوش_شایگان #ایران #آینده_نگاری #چالش_های_جوامع_مسلمان 💥مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله: ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

🏆 مایکل کوک و سید حسین مدرسی برندگان جایزه جورجو لوی دلا ویدا ۲۰۲۴ در تمدن اسلامی 🏅 مراسم «جایزه جورجو لوی دلا ویدا ۲۰۲۴ / The 2024 Giorgio Levi Della Vida Award presentation and conference» در روزهای ۱۶ و ۱۷ می ۲۰۲۴ مصادف با ۲۷ و ۲۸ اردیبهشت۱۴۰۳ در دانشگاه یو.سی.ال.ای برگزار خواهد شد. 🏆 این جایزه به طور مشترک به مایکل کوک (استاد کلاس ۱۹۴۳ مطالعات خاور نزدیک دانشگاه پرینستون) و سید حسین مدرسی (صاحب کرسی بیرد داج در مطالعات خاور نزدیک دانشگاه پرینستون) به منظور قدردانی از همکاری‌های چند ده‌ ساله و ایفای نقش سترگ ایشان در حوزه‌های مطالعات خاور نزدیک و مطالعات اسلامی اهدا خواهد شد. 🎖در این مراسم مجموعه‌ای از موضوعات مرتبط با تاریخ متقدم و تحولات اولیه زبان عربی، هویت عربی و گفتمان‌های نقلی و حقوقی نخستین درباره زبان و معناشناسی بررسی خواهد شد. این کنفرانس در امتداد برنامه‌ای است که گوستاو فون گرونبام (اولین مدیر مرکز مطالعات خاور نزدیک در یو.سی.ال.ای) برای تشویق پژوهش در حوزه مطالعات اسلامی پایه گذاشت. ✍ پانوشت: جایزه سالانه جورجو لوی دلا ویدا به دانشمندانی تعلق می گیرد که آثارشان به پیشرفت‌های چشمگیر و پاینده در مطالعه تمدن اسلامی انجامیده است. 🏷 #اسلام_روشنفکری 💥مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله: ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

#تازه_های_نشر 📚 گرایش تدریجی روشنفكران ایرانی به اسلام سیاسی، سید قاسم ذاکری، انتشارات ایران، بهار ۱۴۰۳. 📚 نویسنده کوشیده تشكیلات سیاسی همچون نهضت آزادی، سازمان مجاهدین خلق ایران و كانون نشر حقایق اسلامی با دقتِ بیشتری موشكافی و بررسی شود. تمركز نویسنده صرفا بر نقش محافل غیر حوزوی در مقوله اسلام سیاسی بوده است لذا روحانیت و روحانیون موضوع این كتاب نبوده است. 📚 بومی گرایانِ ایرانی به جای اسلامگرایی در واقع غرب را پذیرفته‌ بودند و ضمنِ اصالت دادن به غرب، درصدد آشتی دادنِ فرهنگ ایرانی با غرب برآمده بودند. به عبارتی دیگر، بومی‌گرایی اعم از اسلامگرایی است و برخی بوم‌گرایان ایرانی كمترین تعلق خاطری به اسلام نداشته‎اند.  📚 در سال‎های پس از جنگ جهانی دوم، سه گونه گرایشِ فكری در میان روشنفكرانِ ایرانی شكل گرفت.  1⃣ روشنفكرانِ منادی غربی شدن كه میراث ایشان به اوایل قاجاریه می‎رسید و در سرتاسر حكومت پهلوی اول و دوم تبدیل به جریانِ رسمی و حكومتی در ایران شده بودند.  2⃣ روشنفكرانِ چپ ماركسیستی كه جریان غالب و مسلط بر روشنفكری و محافلِ دانشجویی در ایران بودند. 3⃣ جریان حاشیه‌ای و نوظهور اسلامگرایی كه موضوع این كتاب است. روشنفكرانِ ایرانی، بر اثر دو تجربه تلخِ جنگ‎های جهانی اول و دوم چون شاهد نابودی اروپا بودند به این نتیجه رسیدند كه ۱- كار اروپا تمام شد. ۲- غرب به خاطر بحران معنویت نمی‎تواند هادی و راهنمای ما در مشرق زمین باشد لذا در فضای پس از شهریور ۲۰ به تدریج شاهد نضج‌گیری جنبش بازگشت به خویشتن در میان روشنفكرانِ ایرانی بوده‌‎ایم. بخش قابل توجهی از منادیان جنبش «بازگشت به خویشتن»، به‎سرعت به اسلامگرایی هدایت شدند؛ اسلامگرایی به معنای نفی غرب، جست‌وجوی معنویتی كه غرب فاقدِ آن است در ادیان شرقی و دخالت دادنِ دیانت در سیاست تا حد تشكیل حكومت اسلامی! ⏺ موضوعی كه در این زمینه به كمك جریان روشنفكری اسلامگرا در ایران آمد عبارت بود از: اولا آگاهی این قشر از روشنفكران نسبت به بحران معنویت در اروپا و آگاهی این قشر از اینكه نخبگان و خواص در اروپا خودشان در جست‌وجوی معنویت در مشرق زمین هستند، دوم رشدِ فزاینده جنبش و گفتمانِ اسلام سیاسی و اسلامگرایی در پهنه جهان اسلام! به عبارتی جریان نوظهور اسلامگرایی در ایران از یك طرف از بحرانِ معنویت در غرب و از طرف دیگر از روند فزآینده و رو به رشدِ اسلامگرایی در جهان اسلام تغذیه می‎شد. 📚 اقلیتی از روشنفكران كه در ایران پرچمدار اسلام سیاسی شده بودند به‎هیچ‌وجه در حوزه نظر و عمل مثلِ همدیگر نبودند؛ ایشان به سه گروه تقسیم می‎شدند:  ۱- افرادی كه صرفا در لفظ و كلام مروجِ اسلام سیاسی بودند؛  ۲- عده‎ای كه تحتِ تأثیرات و سیطره علم‌گرایی و رونق یافتنِ فلسفه پوزیتیویسم در غرب، اصالت را به غرب داده و درصدد آشتی دادنِ اسلام با غرب برآمده بودند. افكار و عقایدِ التقاطی و شك برانگیزِ سید جمال‌الدین افغانی (اسدآبادی)، مهم‎ترین راهنمای فكری این دسته از اسلامگرایان بوده است. ۳- اسلامگرایانی كه تحت تأثیر افكار سید قطب در مصر و شیخ فضل‌الله نوری در ایران، ضمنِ اصالت دادن به اسلام، اساسا در پی نفی تام و تمام غرب برآمده بودند و در پی این بودند كه در مقابل غرب طرحی نو در بیندازند. شاید بشود وابستگان این نحله فكری اخیر را اصولگرایان اسلامی نامید. 📚در میان خواص و روشنفكرانِ اسلامگرا در خارج از مرزهای سیاسی ایران شاید كمتر كسی به اندازه علامه محمداقبال لاهوری بر ایرانیان اثر گذارده باشد چرا كه آثارِ او به زبان فارسی بوده و اینكه ایشان نقش ویژه‌ای برای ایران و ایرانیان در تحول و بیداری اسلامی و تمدنی در كلیتِ جهان اسلام قائل بوده است. 📚 بدون شك گفتار و كردار اسلامگرایان ایرانی (تا پیش از انقلاب اسلامی) خالی از نقد و خطا نبوده است هرچند همین خطاكاران نیز خود دو دسته بوده‎اند: روشنفكران صادقی كه برای جامعه و كشورشان نیتی خیر داشته‌اند و افرادی فرصت‌طلب كه صرفا در پی موج‌سواری بر اسلام برای دستیابی به قدرت بوده‎اند.كتاب گرایش تدریجی روشنفكران ایرانی به اسلام سیاسی شامل فصل‎های «انقلاب اسلامی ایران مهم‎ترین فراز اسلام سیاسی، اروپا در مطلع قرن بیستم، گرایش تدریجی روشنفكران ایرانی پس از جنگ جهانی دوم به اسلام سیاسی، تشكل‎های سیاسی برآمده از روشنفكری اسلامی، اقبال لاهوری و سید قطب دو نویسنده غیر ایرانی اثرگذار بر جنبش اسلامگرایی ایران در دهه‌های 40 و 50 و نتیجه‌گیری» است. 📚 کتابهای خوب و استاندارد را معرفی کنیم. 🏷 #اسلام_روشنفکری #اسلام_سیاسی #تازه_های_نشر 💥مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله: ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️ التقاط بیماری شغلی اسلام روشنفکری ✍ به قلم: محمد اسفندیاری 📚 التقاط، بیگانه زدگی و از همجواری و آشنایی با مکاتب و فرهنگ ها بوجود می آید. 📚 اسلام روشنفکری مطالعات بیرون دینی دارد و دوفرهنگی است و خیلی سریع ممکن است از بیرون رنگ پذیرد و دچار التقاط شود‌. 💥 التقاط بیماری شغلی روشنفکران است؛ چنانچه سل بیماری شغلی معدن کاران. 📚 قصد نداریم از قبح التقاط بکاهیم، بلکه می خواهیم عجیب نبودنش را یادآور شویم. 📚 اضافه شود که اگر دیگر جریانهای اسلامی دچار بیماری التقاط نیستند، افتخاری برایشان نیست. آنها سری در فرهنگ ها و مکاتب دیگر ندارند تا از آنها تأثیر بپذیرند. ✂️ برشی از کتاب «حقیقت و مدارا»، استاد محمد اسفندیاری، نگاه معاصر، صفحه ۲۱۳. #کتابهای_خوب_و_استاندارد_را_معرفی_کنیم 🏷 #اسلام_روشنفکری 💥 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله: ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️فمنیسم غربی و نجات بانوان مسلمان (مروری بر کتاب «آیا زنان مسلمان به نجات نیازمندند؟» نوشته: لیلا ابولُغد) ✍️ به قلم: فاطمه توفیقی 🔹لیلا ابولُغد، انسان‌شناس امریکایی فلسطینی‌الاصل، استاد علوم ‌اجتماعی در گروه انسان‌شناسی دانشگاه کلمبیا در نیویورک است. پدرش، ابراهیم ابولُغد، از دانشمندان سرشناس فلسطینیِ علوم‌ سیاسی در امریکا (و در اواخر عمر در کرانۀ باختری) بود و مادرش، ژانت ابولُغد، از استادان پرکار علوم اجتماعی. خودِ ابولغد چند سال را به مردم‌نگاری در میان عشایر مصر گذرانده بود که نتایج آن در کتاب‌های «نوشتن جهان‌های زنان» (۱۹۹۳) و «عواطفی پوشیده: حیا و شعر در جامعه‌ای عشایری» (۲۰۰۰) آمده است. او در این آثار تصویری نو از زنان عشایری به دست داده است، زنانی که اغلب به‌غلط فاقد عاملیت و درک مناسب از جهان قلمداد می‌شوند. 🔸 کتاب «آیا زنان مسلمان به نجات‌ نیازمندند؟» در ۲۰۱۳ در انتشارات دانشگاه هاروارد منتشر شده است. عنوان کتاب یادآور مقالۀ بسیار مشهور ابولغد است: «آیا واقعاً زنان مسلمان به نجات‌ نیازمندند؟ تأملاتی انسان‌شناسانه در نسبی‌گرایی فرهنگی و دیگری‌های آن» که در سپتامبر ۲۰۰۲ تنها یک سال پس از فاجعهٔ ۱۱ سپتامبر و اندکی پس از آغاز‌ «جنگ علیه ترور» منتشر شد. تصویر روی جلد کتاب عکسی است از رانیا مطر، هنرمند معروف لبنانی-امریکایی: زنی جوان در حال مرتب‌کردن روسری‌اش در آینه‌ای شکسته. قرار گرفتن عنوان کتاب در این تصویر، حتی به مخاطبی که از پیشینهٔ عنوان در مقالهٔ نام‌دار و انقلابیِ ابولغد آگاه نیست، این تلنگر را می‌زند که قرار است از پشت سر این زن به آینهٔ شکستهٔ پیش رویش (یعنی نظام‌های سلطه) نگاه کنیم و ببینیم او چگونه دیده شده و باید دیده شود. استفهام انکاری از رویکرد انتقادی نویسنده به نگاه‌های پیشین به آن زن مسلمان حکایت می‌کند. 🔹 مدعای مهم لیلا ابولغد در کتاب «آیا زنان مسلمان به نجات‌ نیازمندند؟» این است که گرچه زنان مسلمان در بسیاری از نقاط جهان از نظام‌های مردسالارانه و سلطه‌گرانه آسیب می‌بینند، تلاش‌های سیاست‌مداران و فعالان رسانه‌ای در کشورهای غربی برای نجات‌دادن آن‌ها نیز در خدمت سلطه‌گریِ امپریالیستی است و باید در صداقت آن تردید کرد. برای فهم مدعای ابولغد باید تفکر انتقادی را بشناسیم. تفکر انتقادی به‌طور کلی در پی آن است که عوامل یک رخداد را بشناسد و تا حد ممکن آن را تک‌عاملی نداند و در پی بررسی و سنجش تبیین‌های گوناگون برای آن باشد. در تفکر انتقادیِ رایج در آثار ادبی و علوم اجتماعی، به‌طور خاص، نوعی هرمنوتیک سوءظن حاکم است که موجب می‌شود انگیزه‌های نهفته در پسِ متن هم شناسایی شود. 🔸 نظریۀ پسااستعمار در سال ۱۹۷۸ با انتشار کتاب مهم شرق‌شناسی اثر ادوارد سعید ظهور یافت. سعید با بهره‌گیری از نظریۀ فوکو دربارهٔ ارتباط دانش و قدرت نشان داد که ادبیات غربی (در جایگاه دانش) در خدمت پروژۀ استعماریِ قدرت‌های غربی بوده است. تصویر زنان حرم‌سرا و مردان زن‌باره و کاهل شرقی در ادبیات انگلیسی برای آن بوده که مردان غربی خود را از نظر جنسی و کاری منضبط نشان دهند. بدین‌ترتیب هم به شکل‌گیری هویت خود به عنوان افرادی منضبط و وارسته و آراسته کمک کردند و هم نشان دادند که شرقیان به کمک و عمران و استعمار غربی نیازمندند. مطالعه کامل B2n.ir/b56235 🏷 #اسلام_روشنفکری #فمینیسم 💥 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله: ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ➣ واتس اَپ: https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️«یک بار در تمام زندگی»؛ نگاهی به سفرنامه حج و جدیدترین کتاب آمنه ودود ✍ به قلم: مهدیه محمد خانی 🔹بانو ماری تسلی [آمنه ودود] امام جماعت [lady Imam]، روشنفکر و مفسر قرآن فمنیست در خانواده‌ای آفریقایی‌تبار در مریلند به دنیا آمد. پدر او مبلغ پروتستان بود و در ۲۰ سالگی مسلمان شد و دو سال بعد رسماً نام خود را به آمنه تغییر داد. وی دارای دو دکترای ادبیات عرب و مطالعات اسلامی از دانشگاه میشیگان است و در حوزه تفسیر و مطالعات اسلامی در دانشگاه قاهره و در رشته فلسفه در الازهر تحصیل کرد. حوزه تخصصی وی جنسیت و مطالعات قرآنی است. 🔸 آمنه ودود در سال ۲۰۲۲، تجربه سفر حج خود را در کتابی با عنوان once in a life time؛ (یک بار در تمام زندگی) در ۱۸۲ صفحه به نگارش در می‌آورد. این اثر توسط انتشارات Kantara Press Limited؛ (مطبوعات محدود کانتارا) به چاپ رسیده است. 🔹 از نظر خانم ودود در طول تاریخ، مذهب در زندگی انسان مؤثر داشته است و به نظر می‌رسد مذهب را باید بخشی از درک انسان بودنِ انسان و بخشی از وجوه او فهمید. نگارش کتاب توسط خانم ودود در چهلمین سال فعالیت او در عرصه مطالعات اسلامی و همچنین مقارن با اولین زیارت او در خانه خدا آغاز شده که به بیان او بهترین سفر طول عمرش، همان حج محسوب می‌شود. ودود ماه رمضان را چون ملکه‌ای معرفی می‌کند که هر ساله به صورت غیر تبعیض‌آمیزی از ما بازدید می‌کند و حج را چون پادشاهی می‌داند که شاید تنها یک بار در زندگی بتوان او را ملاقات کرد. 🔸ودود در حال گذراندن دوران دبیرستان با خانواده‌های یهودی، کاتولیک و جهان گرایان توحیدگرا زندگی کرده است و این در حالی است که خودش قبل از آنکه مسلمان شود، مسیحی بوده و بیشتر تنوع‌های دینی را در سال‌های ابتدایی در دانشگاه به وسیله مطالعه سنت‌های دینی شرقی تعقیب کرده است. او در روز شکرگزاری ۱۹۷۲ در شهر واشنگتن دی سی شهادتین می‌گوید. ۴ ماه بعد از واقعه روز شکرگزاری، با قرآن آشنا می‌شود و همین آشنایی او با قرآن سبب تغییر عمیقی در او می‌شود. برای فهم بیشتر قرآن مطالعه زبان عربی را در مسجدی شروع می‌کند و با سفر به کشورهای عربی زبان مانند لیبی، مصر و… هر چه بیشتر در زبان عربی غوطه‌ور می‌شود. تلاش او سبب شد سرانجام مانند یک دانشجوی بومی، مهارت زبان عربی را بیاموزد. 🔹 آشنایی آمنه ودود با لباس احرام، که سراسر سفید است و در مردان و زنان اندک تفاوت‌هایی دارد نیز برای او جالب به نظر می‌رسد. از جمله این تفاوت‌ها آنکه زنان می‌توانند به سلیقه خودشان رنگ‌های دیگری غیر از سفید نیز بپوشند، اما برای افزایش یکپارچگی آنان نیز غالباً سفید به تن می‌کنند. توصیف اجزای لباس سفیدی که برای خودش سفارش می‌دهد نیز بیان دقتی است که او در معنای آن دارد. 🔸 ودود سفرهای زیادی در حدود سفر به بیش از ۴۰ کشور داشته است اما سفر حج فقط به این دلیل است که او قلبا می‌خواهد انجام بدهد. ودود زمانی را که مردم برای نماز در تاریکی پیش از سپیده دم به سوی مسجد الحرام، درحرکت بودند را غیر قابل وصف می‌داند و این گونه می‌گوید که مردم به سمت چیزی که دیده نمی‌شود، چیزی در دوردست، اما با هدفی والا، حرکت می‌کردند. 🔹تصویری که آمنه ودود از طواف در ذهن ترسیم می‌کند بسیار زیبا است. او طواف را ریسمانی که یک سر آن به صورت گره‌ای در داخل قلب شما به کعبه بسته شده است می‌داند.کعبه نیز نیروی مغناطیسی بسیار قوی‌ای است که شما را به دور خود می‌کشد. حج سبب عشق بیشتر او به جمعیت مسلمان، به اعمال مذهبی و به نماز شده است. در آنجا تنها وجوب نماز است که مهم تلقی می‌شود و مردان، زنان و کودکان وقتی به سمت کعبه می‌روند، در هر جایی که هستند و در هر موقعیتی که قرار می‌گیرند بر یگانگی خداوند تمرکز می‌کنند، نه بر ادعاهایی که هنوز در برخی از فرهنگ‌های مسلمان رایج است.او به وجد می‌آید که در آنجاهیچ کس باعث نمی‌شود که زنان عقب بمانند، بیرون بمانند. در آنجا تماس بدنی بسیار زیادی وجود دارد که یک فرد به اشتباه می‌تواند بدون معیار جنسیت با همه نوع بشر یکی شود. 🔸در ادامه انجام مراسم مذهبی، ودود پرتاب سنگ در دور اول را برای از بین بردن نمادین دیو درونی خودمان می‌داند. اما پرتاب سنگ پس از عرفات و با لوح سفید شده از فرد، به نظر او به این دلیل است که بشر بداند حتی با لوح سفید و تمیز هم ممکن است گرفتار وسوسه‌های شیطانی شود. همچنین شما می‌خواهید با تمام انرژی که می‌توانید سنگ‌ها را برای هدف‌هایی مثل رهایی از خواسته‌ها، کمبودها، وسوسه‌ها، اعتیادها، ترس‌ها، ضعف‌ها و افکار یا عادات منفی پرتاب کنید. 🏷 #اسلام_روشنفکری #آمنه_ودود #سفرنامه_حج 💥 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair

⚡️نگاه شکسته عبدالعلی بازرگان به سنت؛ قرآن محوری یا شریعت ستیزی؟ 00:30 ایدۀ اصلی آقای بازرگان: سانسور احادیث! 03:18 ما حرف‌های چندروز پیش خودمان را فراموش می‌کنیم؛ چه برسد به احادیث قرون گذشته؟! 04:41 آیا پیامبر ﷺ از نقل احادیث نهی کرده‌اند؟! 06:26 فقهای هفت‌گانه/چهارگانه و نوشتن کتاب حدیث 08:09 صحیح بخاری، نخستین کتاب حدیث! 09:57 آیا بخاری تنها چهارهزارحدیث را صحیح شمرده است؟ 11:13 آیا مسلمانان، قرآن را به خاطر احادیث کنار گذاشتند؟ 💠 تذکر: این نقد بر اساس باورها و مصادر غیرشیعی ارائه شده است. 🏷 #اسلام_روشنفکری #عبدالعلی_بازرگان 💥 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا: ʲᵒᶦⁿ↷                ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair

⚡️گرگ های هار و بی مهار در بیروت و غزه 📎 به پیوست موضع گیری روشنگرانه دکتر عبدالکریم سروش در جنایات اخیر غزه و بیروت که شکستن حریم اخلاق و انسانیت را نشانه رفته تقدیم می شود. 💥 مگر بعد از جنگ غزه و کشتار اخیر می توان خندید و با کسی شوخی کرد!!! 🚨 ناتوانی سازمان ملل متحد در مهار لجام گسیختگی اسراییل، ضرورت انتظار یک منجی الهی را دوچندان کرده است.... ✍ پانوشت: تعبیر «انسان ها گرگ یکدیگرند» که در این کلیپ به عنوان کلیدواژه خطاب به اسراییل عنوان شده، از «توماس هابز» انگلیسی (م ۱۶۷۹) نویسنده کتاب «لویاتان» است که یکی از برجسته ترین تئوریسین های نظام های مهم سیاسی کنونی حاکم بر جهان است. سروش با دو قید اضافه گرگ های «هار» و «بی مهار»، به درستی اسراییل را در عمق سیاه چاله خباثت و ضدیت با انسانیت، اخلاق و ارزش ها توصیف کرده است. 🏷 #اسلام_روشنفکری #اسلام_دگراندیشی #عبدالکریم_سروش #اسرائیل #بیروت #غزه 💥 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️ مروری به تحول فکری دکتر عبدالکریم سروش دربارهٔ مهدویت و دموکراسی ✍ به قلم: احمد سواری  عبدالکریم سروش در پیامی تصویری اخیرش، ضمن محکوم کردن جنایات اخیر رژیم غاصب اسرائیل، از ناکارآمدی «ازدحام نفوس» و «اجتماع عقول» سخن گفته و خواستار تعجیل در «ظهور» شده است و در انتهای پیام تصویری خود می‌گوید: «آدمی گاهی فکر می‌کند منجیانی که ادیان وعده داده‌اند باید ظهور کنند…» در این یادداشت خواندنی، که در سایت دین آنلاین منتشر شد، مروری به تحول فکری عبدالکریم سروش در موضوع مهدویت و دموکراسی شده است. مطالعه کامل⬅️↙️ https://www.dinonline.com/43956/%d8%b9%d8%a8%d8%af%d8%a7%d9%84%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%85-%d8%b3%d8%b1%d9%88%d8%b4-%d9%85%d9%87%d8%af%d9%88%db%8c%d8%aa-%d8%af%d9%85%d9%88%da%a9%d8%b1%d8%a7%d8%b3%db%8c/ 🏷 #اسلام_روشنفکری #اسلام_دگراندیشی #عبدالکریم_سروش #مهدویت #دموکراسی #احمد_سواری 💥 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️به بهانه انتشار ترجمه ای فاخر از «شروط النهضه» مالک بن نبی [مشهور به ابن خلدون معاصر] 💥 شروط النهضه؛ پر ارجاع ترین و تاثیرگذارترین کتاب جهان اسلام ✍ به قلم: سید علی بطحائی 📚 بالاخره بعد از گذشت ۷۶ سال از انتشار کتاب سترگ «شروط النهضه» به زبان فرانسوی و ۶۴ سال از انتشار آن به زبان عربی، مخاطبان فارسی زبان برای نخستین بار در آبان‌ماه ۱۴۰۳ کتاب مشهور مالک بن نبی الجزایری را با ترجمه انتقادی دکتر محمد سلطانیه استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی را روی پیشخوان کتابفروشی ها خواهند دید. 📚 مالک بن نبی (متوفی ۱۳۹۳ق؛ ۱۳۵۲خورشیدی) که به گفته بسیاری پس از ابن خلدون (م۸۰۸ ق) منقح ترین اندیشه های تمدنی و ساختارمندترین متدولوژی مواجه با غرب را دارد و توجه به نسخه های او به عنوان یک روشنفکر اصیل و دغدغه مند، بخشی از خلاء عقب ماندگی جهان اسلام از غرب را جبران خواهد کرد. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در مورد این اثر و توجه به آرای مالک بن نبی و ضرورت به روز رسانی اندیشه های او خواهیم پرداخت. 1⃣ یکم: مالک بن نبی روشنفکر الجزایری، دقیقا در بهترین زمان تاریخ اروپا این کتاب را نوشته است. از منظر «تاریخ نگاران اندیشه اروپا» مثل آیزیا برلین ایتالیایی الاصل، دوران بین جنگ جهانی اول و دوم، بهترین زمان شکوفایی تاریخ اندیشه در اروپاست که عقلانیت و عبور از پوزتیویسم (الوضعیه) در اروپا نضج و افراط گری ها کاهش یافته است. شروط النهضه دقیقا در چنین دوران و در پاریس نوشته شده است. ارجاعات بی نظیر مالک بن نبی به آثار نیچه آلمانی، دورکیم فرانسوی و نقدهای جانانه به امانوئل کانت پوزتیویست و زخم هایی که وطنش از استعمار فرانسه (بعنوان نخستین نقطه تلاقی جهان اسلام با غرب) خورده قوام تفکر او را در این اثر نمایانده است. 2⃣ دوم: شروط النهضه کتاب راهنمای بسیاری از نواندیشان جهان اسلام بوده و به عبارتی سایتیشن بالایی در جهان عرب دارد. در تک عبارتی از جودت سعید (مشهور به گاندی جهان اسلام) آمده که چهل مرتبه این کتاب را خوانده که هفت مرتبه آن مطالعه سطر به سطر آن بوده و تصریح می کند که با خواندن آن «تولد فکری تازه ای» یافتم!!! 3⃣ سوم: رنسانس فکری، خیزش تمدنی و استقلال فکری جهان اسلام در مواجه با غرب و بازسازی تفکر دینی، شاکله این اثر است. مالک بن نبی، بصورت محسوس در صدد ارائه نسخه ای عملیاتی برای پیشرفت است که عقب ماندگی جهان اسلام از غرب را جبران کند. از سوی دیگر، این کتاب پیوستی بین المللی دارد و تجویزهایش برای دنیای ادیان و انسانیت نیز راهگشاست. مالک با بررسی دقیق تاریخ اسلام و با رویکرد تحلیل فلسفه تاریخی، انحطاط تمدن اسلام را به دلیل تکیه بیش از حد بر قدرت نظامی و غفلت مسلمانان از قدرت تمدنی خود می داند. 4⃣ چهارم: تعریف جامع و مانع مالک بن نبی از تمدن، شرایط مهم برای پیشرفت یک تمدن (انسان، نهادهای سازمانی و محیط)، مسئولیت های فردی و اجتماعی، نقش دین و ضرورت همگرایی اجتماعی بایسته های پیشرفت و حرکت تمدن اسلامی نسخه پیشنهادی او هستند که مو به مو آنها را شرح داده است. وی در اختلاف منش سیدجمال الدین اسدآبادی و شاگردش شیخ محمد عبده، منش عبده را که اصلاح فرهنگی، آموزش و تعلیم و اصلاح الازهر را پسندیده و بر همین اساس به سه عنصر انسان، خاک و زمان به عنوان عناصر ثلاثه خیزش انسان به سمت متمدن شدن پرداخته است. 🔚 النهایه: مدیریت کانال علمی- تخصصی مسلمنا، ضمن تبریک به متولیان پژوهشگاه مطالعات تقریبی بخاطر انتشار ترجمه ای دقیق، روان، فاخر و انتقادی از این اثر، پیشنهاد نگارش رساله های دکتری و سطح چهار حوزه، پایان نامه های ارشد و سطح سه حوزه و مقالات دانشجویی درباره نسخه متمایز مالک بن نبی و به روز رسانی آن در احیای مفاهیم تمدنی، اخلاقی و دینی را مورد تاکید قرار می دهد. 📚 عنوان کتاب: بازخوانی انتقادی شروط خیزش تمدنی جهان اسلام، مالک بن نبی، محمد سلطانیه، مجمع جهانی تقریب مذاهب، ۱۹۹ صفحه، پاییز ۱۴۰۳، ۱۵۰ هزارتومان. 🏷 #اسلام_روشنفکری #شروط_النهضه #مالک_النبی #پیشنهاد_پژوهش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️اندیشه های نصر حامد ابوزید ✍ به قلم: نفیسه مرادی 🔹 نصر حامد ابوزید استاد ادبیات عرب دانشگاه آمریکایی قاهره با جنجال بر سر کتاب «نقد الخطاب الدینی» به جهان عرب و اسلام شناسانده شد. 🔸ابوزید در این کتاب با نقد دو جریان سنتی راست اسلامی و چپ اسلامی، به معرفی مسیر خود در فهم تراث دینی می‌پردازد. 🔹 آشنایی با اندیشه‌های ابوزید از چند جهت برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به مباحث دینی ضروری است: 1⃣ ابوزید سعی می‌کند به‌جای استفاده از ابزار معرفتی سده‌های پنج و شش (ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه و ..) با ابزارهای معرفتی نوین هم‌چون هرمنوتیک و روش‌های جدید فهم متن و قرآن را درک کند. 2⃣ آشنایی با چگونگی مواجهه ابوزید با تراث دینی باعث تقویت تفکر انتقادی در پژوهشگران می‌شود. او سعی کرد قرآن را در بستر تاریخی و شرایط عصری نزول بفهمد. بنابراین تاریخمندی برخی آیات را مطرح کرد که همین امر باعث شد مقالات بسیاری در رد یا تایید آن نوشته شود. 3⃣ برخلاف برخی منتقدان دین، ابوزید همواره خود را مسلمان می‌دانست و از دایره اسلام خارج نشد و تلاش می‌کرد با فهم جدید از متون دینی از اسلام دفاع کند. این نکته مهمی برای همگان است که وجود سوالات و انتقادات به دین در ذهن، مساوی رها کردن یا خارج شدن از دین نیست. 🔸هر چند به اندیشه‌ها و مبانی نصر حامد ابوزید نقدهای متفاوتی وارد است، اما شناخت وی به‌عنوان یک اندیشمند دگراندیش هم برای به‌چالش کشیدن ذهن پژوهشگران مفید است و هم برای تولید آثار علمی جدید مثمر ثمر است. 🆔 t.me/ensanemoannas 🏷 #اسلام_روشنفکری #نصر_حامد_ابوزید ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair

⚡️ گزارش دست اول از جریان شناسی چند مسئله مهم جهان عرب در یک کتاب جدید الانتشار ✍️ به قلم: سید علی بطحائی 📚 مشخصات کتاب: گرایش ها و گزارش های اندیشگی جهان عرب، سیدحسن اسلامی اردکانی، نشرکرگدن، پاییز۱۴۰۳، ۳۵۰،۰۰۰ تومان. ✅ در برگ ریزان طبیعت ۱۴۰۳، نشر کرگدن اوراقی سبز از دفتر آرای روشنفکران جهان عرب را منتشر و بهار اندیشه ورزی را در ایران تازه کرد. «گرایش‌ها و گزارش‌های اندیشگی در جهان عرب» که درصدد نشان دادن هم افقی دغدغه های نواندیشان عرب و ایران است، اثری فاخر از دکتر سید حسن اسلامی اردکانی است. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در این زمینه اشاراتی خواهیم داشت. 1️⃣ یکم: روح حاکم در این اثر برای پاسخ به دغدغه مشترک اندیشمندان عرب و دانشوران ایرانی به سئوال ریشه عقب ماندگی مسلمانان (التخلف) است. در مقدمه ضمن اعتراف به پیشتازی متفکران عرب در پاسخ به مسئله «لماذا تاخر المسلمین»، با کرنولوژی از گرایش های نسل نخست همعصران محمد علی پاشا (شیخ حسن العطار، رفاعه رافع طهطاوی، عبدالرحمن الجَبَرتی و خیرالدین تونسی) تا نسل بعد (سید جمال و عبده) قلم رانده و به رویکردهای آنها اشاراتی کرده است. هر چند جای خالی بررسی نسل اول اندیشمندان در رویارویی با غرب در کتاب های فارسی احساس می شود [بجز درس گفتارهای مقصود فراستخواه]، ولی این کتاب در مقدمه و بخش «فلسفه المشروع الحضاری» تا حدودی این خلاء را مرتفع کرده است. در بخش معرفی پروژه عقل الجابری نیز همین خط زمان با پیوندش با جریان شناسی مسئله «عقل» در ادوار تاریخی پیگیری شده و سر نخ قصه پیچیده عقل در تاریخ اسلام و تطورات آن قرن به قرن دنبال شده است. در جریان شناسی تطبیقی فمینیسم ایرانی و عربی با مقایسه تطبیقی زمانی آرای «امینه ودود»، «لیلا احمد» با فمینیست های وطنی نیز این مهم دنبال شده است. تسلط نویسنده بر حوزۀ مغفول تاریخ اندیشه های اصلاحی در جهان عرب باعث شده که مباحثی همچون مسئله تغییر زبان و ناسیونالیست در طه حسین و زبان پاک در کسروی و ابراهیم پور و داد و ستد فکری آنها از یکدیگر رمزگشایی شود. 2️⃣ دوم: از ویژگی های خوب این اثر انتخاب های هدفمند متفکران عرب است. مولف با صرافتی خاص اندیشورانی را گزینش کرده که قلمرویی وسیع از اندیشه ها را دارند. انتخاب الجابری مراکشی با مسئله نقد عقل عربی، فهمی جدعان فلسطینی آنتی اسلام سیاسی و مسئله عقب ماندگی و جریان شناسی فمینیسم در جهان عرب، ظاهر و سرگذشت سکولاریسم و کنش های اخوان المسلمین، کارنامه و تبار شناسی حقوق بشر در جهان عرب، تعلیم و تربیت و ملی گرایی عربی از مسائلی هستند که نویسنده به آنها پرداخته است. 3⃣ سوم: اگر علاقمند به پیگیری فراز و فرود فمینیسم در روشنفکران جهان عرب هستید، مونوگرافی موضوعی فهمی جدعان در این اثر شما را به سرچشمه های جریان شناسی فمینیسم آشنا می کند. دکتر اسلامی در این اثر کوشیده کاملا آکادمیک و بدون پیش داوری گزارش های فمینیسم در جهان عرب را تقریر کند، ولی از کنار گزاره های چندپهلوی روشنفکران عبور نمی کند و نظرات خود را به صورت شفاف بیان کرده است. وی با اینکه در این کتاب از لایه های درونی اندیشه های روشنفکری گزارش داده، ولی گرفتار التقاط روشنفکران نشده و بر آن است که می توان از دل سنت به گزاره های روشنفکری نگریست و دچار التقاط نشد. گفته اند: التقاط، بیماری حرفه ای روشنفکران است؛ چنانچه سل بیماری معدن کاران و دیسک کمر بیماری شغلی رانندگان. به بیان دیگر نویسنده با اینکه سه دهه مواجه مستقیم با آرای روشنفکری دارد، عمیقا به بازسازی سنت اسلامی امیدوار است و با اصالت بخشی به سنت عقلانی - وحیانی با گزاره های روشنفکری مواجه شده و با نقدهای بنیانی اش، گزاره های سنت افکن روشنفکران را دچار چالش کرده است. کافی است به شش کامنت این اثر در بحث جریان شناسی فمینیسم اسلامی [همدلی تا خموشی] بنگرید تا این نکته را با گوشت و پوست خود لمس کنید. 🔚 النهایه: قلم پاکیزه با وجود صعوبت طرح مباحثی عصا قورت داده همچون عقل آنچنان جذابیتی به این اثر داده که نه تنها از مطالعه متن خسته نمی شوید؛ بلکه به آن وابسته و از اعماق وجود احساس غرور از رویارویی عالمانه یک هموطن با اندیشه های روشنفکران جهان عرب خواهید کرد. از تمام محسنات این کتاب اگر چشم بپوشیم، ولی این نکته را نمی توان نادیده گرفت که اسلامی با هایپر انبوه خوانی هایش یک تنه به میدان فکری روشنفکران عرب رفته و سکه مواجه با آرای روشنفکران عرب را به نام خود ضرب کرده است. باشد که این پیش قراولی، بستری را برای اندیشوران، طلاب و دانشجویان نسل جدید فراهم تا با پیمودن این مسیر، اقدام به نوشتن محصولات دانشجویی در این مسائل عام البلوای روشنفکری را در دستور کار خود قرار دهند. چنین باد... 🏷 #اسلام_روشنفکری 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair

⚡️درباره دیالوگ اسلام سنتی با اسلام روشنفکری (Open-mind) ✍ به قلم: یحیی جهانگیری 🔹 فارغ از قضاوت در مورد نتیجه محتوای گفتگوی «آیت الله علیدوست» با «دکتر عبدالکریم سروش» نفس این گفتگو را باید ستود. 🔸 صف شکنی آیت الله علیدوست برای ورود به این میادین هم قابل تحسین است و هم شایسته تعمیم. 🔹 ایشان ثابت کردند که فقیهان فقط بر کرسی مونولوگ درس خارج نمی نشینند و بلکه به وقتش، بر سفره دیالوگ هم همنشینی می کنند. 🔹رقیبان هم متوجه می شوند که حوزه سنتی؛ «زبان تفکیر» دارد نه «زهر تکفیر». هر چند در دیالوگ هرگز نبایددنبال برنده نباشیم اما بی شک برنده این دیالوگ؛ حوزه های علمیه سنتی هستند. تا باد چنین بادااااا. ✍ پانوشت: چقدر آرزو دارم روزی اسلام پژوهان حوزوی ما با اسلام پژوهان غرب مطول و مفصل گفتگو کنند؛ تا جهان امروز عمق راهبردی مکتب فکری سنتی ما را درک کند و مسلک اجتهادی مان را ببیند. در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، طرحی را پیگیر هستم که اگر همت ها، همراه باشد به زودی رونمایی خواهد شد. ✅ قم و اسلام سنتی، هاب این گونه رویداد خواهد شد، البته در مقیاسی جهانی. 🆔 @yahyajahangiri 🏷 #اسلام_سنتی #علیدوست #اسلام_روشنفکری #سروش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ درباره طه حسین؛ روشنفکر بدون تاریخ مصرف مصری 💥 به بهانه حواشی تخریب آرامگاه طه حسین پس از نیم قرن ✍️ به قلم: سید علی بطحائی 🔹 طه حسین مصری با عنوان «عمید الادب العرب؛ سردار ادبیات عرب» نقطه عطفی در روشنفکری و ادبیات جهان عرب است. امروزه، دولت مصر روی وی به عنوان «چهره ای متنفذ در فرهنگ مصر» سرمایه گذاری کرده و کماکان پرونده روشنفکری در مجامع نواندیشی مفتوح است. جایزه سالیانه «طه حسین» و نشست های ناسیونالیستی - روشنفکری با نام او در فضای دانشجویی مصر پرطرفدار است. از چند ماه قبل شهرداری قاهره قصد تخریب آرامگاه وی را داشت که با تهدید دخترش که بدن پدر را به فرانسه منتقل خواهد کرد این تصمیم به تعویق افتاد. در چند روز اخیر شهردار قاهره اعلام کرد با احداث یک پل هوایی از روی آرامگاه طه حسین، این قبر تخریب نخواهد شد. از آن سو مخالفان سرسخت به جهت تحقیر و تسویه حساب، بر روی در و دیوار قبرش عبارت «ازاله: محو کردن» را نوشتند و خواستار محو او از ذاکره مصریان هستند. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی درباره طه حسین و آرای جنجالی اش اشاراتی خواهیم داشت. 1️⃣ یکم: وزیر معارف اسبق مصر با اینکه از سه سالگی قوه بینایی خود را از دست داد، در الازهر درس خواند و سپس دکتری ادبیات خود را از دانشگاه سوربن گرفت. وی بعد از بازگشت به مصر رئیس دانشگاه هنر قاهره و سپس سه‌ سال وزیر معارف شد. اجرای آموزش رایگان، اختصاص لوازم التحریر و غذای مجانی به دانش‌آموزان مصری را این روشنفکر نابینا برای نخستین بار در مصر انجام داد. «سهیر القلماوی» فمنیست کمتر شناخته شده در ایران خود را وامدار تلاش های وی در زمان وزارتش می داند. زمانی که فرانسه قصد تقدیم نشان لژیون افتخار [که بالاترین نشان دولتی افتخار فرانسه است] را به وی را داشت، طه حسین به دلیل اشغال فرانسه توسط ناپلئون (۱۷۹۸م و ۱۲۱۳ ق) و کشتار الجزایریان توسط فرانسه، از پذیرش این مدال معتبر جهانی خودداری کرد. 2️⃣ دوم: کتاب خواندنی «الایام» با ترجمه فارسی «آن روزها» از دکتر حسین خدیوجم [از شیفتگان ایرانی اش] به سرگذشت بخش ابتدایی عمر او و مواجه تلخش با الازهر نوشته شد و طه حسین به امید خلاصی مصر از تعالیم الازهر با قلمی شیوا، الازهر را به چالش کشید. به تعبیر گارسیا گومز خاورشناس اسپانیایی و مترجم الایام به اسپانولی، عمیق‌ترین نقد روان‌شناختی و جامعه‌شناختی از اسلام سنتی و الازهر است. قلم رسای نویسنده و مترجم باعث شده که این کتاب سلیس، به عنوان متن خوشخوان و فاخر در «کتاب نثر؛ نثر فصیح نویسندگان اسلامی در قرن چهاردهم» استاد محمد اسفندیاری به عنوان نثری طراز معرفی شود. 3️⃣ سوم: جنجالی ترین کتاب وی «فی الشعر الجاهلی» است. این کتاب درصدد بی اعتبار کردن قصص قرآنی و با شیوه شک دستوری رنه دکارت نوشته شد. دکارت فرانسوی [همعصر ملاصدرا و میرداماد] با شک عقلی و تجزیه گزاره های علمی به قضیه های کوتاه سعی در ارایه شیوه جدیدی در روش تحقیق بود. طه حسین هم با استفاده این روش و تمرکز بر اشعار «سبعه معلقه» و اثبات اینکه این اشعار پس از اسلام سروده شده و ربطی به فرهنگ عرب جاهلی ندارد، نتیجه گرفت که قصص قرآنی نیز قضایای واقعی نیستند. پس از انتشار عمومی این کتاب و در اثر تظاهرات مردمی و شکایت شیخ الازهر وی به دادگاه فراخوانده و مجبور شد بخش های جنجالی کتابش را حذف و نام آن را به «فی الادب الجاهلی» تغییر دهد. یکی از شیوخ الازهر و همدوره ای اش با نام مصطفی صادق الرافعی در پاسخ اتهامات وی کتاب «تحت رایة القرآن» را نوشت و طه حسین را با عناوین «موسیو طه حسین» خطاب و او را آلت دست استعمار بریتانیا خواند. 4️⃣ چهارم: عجیب اینکه جنجالی ترین کتاب او «مستقبل الثقافه فی مصر» مورد اعتراض هیچ جریان فکری واقع نشد. در این اثر طه حسین خواستار حذف زبان عربی از مصر شد و علنا مسیر پیشرفت مصر و یونان باستان را یک مسیر واحد دانست و عربیت را زاید بر فرهنگ مصر خواند. بعدها هم هیکل با استناد به این ایده گفت: کاش مصر، مثل ایران یک فردوسی داشت تا می توانست زبان باستانی مصریان را از زبان عربی نجات می داد. 🔚 النهایه: با توجه به عدم پژوهش مستقل درباره کنش جریانی طه حسین و همچنین تاثیرگذاری عمیق او در مصر معاصر به راهبری ابراهیم عیسی و موسسه تکوین الفکرالعربی، پیشنهاد نگارش پژوهش دانشجویی در مورد آرای او را مورد تاکید قرار می دهیم. 🏷 #اسلام_روشنفکری #طه_حسین #مصر 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ به بهانه دیالوگ نماینده اسلام سنتی با نماد اسلام روشنفکری 💥 گردوخاک‌های دهه‌ی هفتادی ✍ به قلم: مهراب صادق نیا 🔹 بخش نخست از گفتگوی ابوالقاسم علی‌دوست و عبدالکریم سروش را گوش کردم. آن‌گونه که گمان می‌رفت پُر سر و صدا بود و دست به دست چرخید. هواخواهان هر دو سوی ماجرا احساس برد داشتند. برابرِ معمول، سروش با نقد نهاد فقاهت آغاز کرد و بر فقه تاخت؛ و علی‌دوست که ناخواسته به نمایندگی از فقه و حوزه‌ی علمیّه سخن می‌گفت، کوشید از اخلاقی بودن فقه دفاع کند. علی‌دوست، در حوزه‌ی علمیه‌ی قم استاد ممتازی است که زبان جهان جدید را می‌فهمد و تلاش دارد با مطرح کردن «فقه مقاصدی» سویه‌های انسانی و اخلاقی فقه را پررنگ کند؛ ولی نگرانی از واکنش رویکردهای سنتی‌تر به فقه او را ملاحظه‌کار کرده است. 🔸 جوری که در این «مناظره» نیز آشکار بود. او اگر خوش می‌بود و خود را نمایندگی می‌کرد، می‌توانست سمت و سوی بحث را به جای درستی ببرد. گفتگوی اسلام سنتی و اسلام روشن‌فکری (فقیهان و روشن‌فکران) چیز تازه‌ای نیست و از قضا این بار محتوای تازه‌ای هم نداشت. 🔹 در این رویارویی، عبدالکریم سروش هنوز همان گردوخاک‌های دهه‌‌های شصت و هفتاد را هوا می‌کرد و علی‌دوست هم تلاش می‌کرد همان گرد و خاک‌ها را کنار بزند. 🔸 این گفتگو برای نسل‌های تازه‌تر کِششی ندارد و جوان‌ترها آن را نشنیدند و درانتظار بخش‌های دیگرش نیز نخواهند بود. سروش و علی‌دوست دیگی را هم می‌زدند که حتی اگر آشی در آن پخته شود، آشوبی را نمی‌خواباند و باب میل جوانان امروز جامعه‌ی ایران نیست. این جامعه از این پرسش و پاسخ‌ها گذشته است. البته جای نگرانی و ناامیدی است که هم فقه سنتی و هم روشن‌فکری‌فکری دینی هر دو از جامعه‌ی خود عقب بمانند. شکاف میان واقعیت اجتماعی و روشن‌فکری دینی با این گرد و خاک‌ها پر نمی‌شود. اندیشه‌هایی که نتیجه‌ی پشت‌میز نشینی است، چه از یک متفکر اسلام سنتی برآید چه از یک روشن‌فکر دانشگاهی، اندیشیدن بر سرِ هیچ است. 🆔 @sadeghniamehrab 🏷 #اسلام_سنتی #علیدوست #اسلام_روشنفکری #سروش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️درباره برگزاری مناظره اسلام سنتی با اسلام روشنفکری؛ از دیالوگ بالنده تا جریان سازی سازنده ✍ به قلم: سید علی بطحائی 💠 طی چند روز گذشته مناظره نماینده اسلام سنتی جناب آیت الله آقای ابوالقاسم علیدوست با نماد اسلام روشنفکری جناب آقای دکتر عبدالکریم سروش برگزار شد‌. عده ای برگزاری این مناظره را «دیر؛ اما خوب» و خواستار تداوم آن و برخی نیز آن را شبیه «گرد و خاک دهه هفتاد» دانسته و مناقشاتی به موضوعات مطرح شده داشتند. برخی نیز آن را «رویارویی اسلام مقاصدی با اسلام روشنفکری» خوانده و به نقد کنش طیف های ثلاثه اسلام سنتی داشتند. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو اشاراتی در مورد بایسته های پسینی انجام مناظرات بین دو جریان فکری خواهیم داشت. 1⃣ یکم. امروزه الگوی برگزاری مناظرات بزرگ (Great Debates) بهترین شیوه وزن کشی اندیشه ها و ارزیابی جریان های فکری و علمی است و این مناظرات در غرب امری متداول است. برگزاری چهار مناظره بزرگ بین واقع گرایان [رئالیست ها]، لیبرال ها و مارکسیست ها باعث پدید آمدن نظریاتی متعارض در علوم اجتماعی و روابط بین الملل شده و از دل این مناظرات جریان های جدید علمی و فکری متولد شده اند‌. به عنوان نمونه از دهه چهل تا هفتاد میلادی برگزاری چهار مناظره بزرگ باعث تولد نظریاتی معتبر در سطح جهانی شده است. تا جایی که مناظرات بزرگ، جایگزین اصلی برای انتظار کاذب ظهور دانشمندان انفرادی [که متحول کننده دانش ها معرفی شوند] را گرفته است. 2⃣ دوم: تقریبا امروزه انتظار ظهور مارتین لوتر (متوفی۱۵۴۶میلادی و۹۵۲قمری و همعصر شهید ثانی و مقدس اردبیلی) در جهان اسلام ناممکن است. چرا که نه عقلگرایی اسلام، مثل عقل گریزی مسیحیت است و نه تنوع علوم امکان ظهور کسی که را می طلبد که یک تنه اندیشه ها را تغییر دهد و این امر مهم بر عهده مناظرات بزرگ بین جریانهای فکری و فلسفی گذاشته شده است. طرفه آنکه؛ برگزاری مناظرات بزرگ ثمراتی دارد که جای خود را به کارکردهای ظهور منجیان انفرادی در علوم داده است. 3⃣ سوم. در غرب به محض برگزاری یک مناظره بزرگ کار را خاتمه یافته نمی دانند و پژوهشگران، نظریه پردازان میانی دست به کار می شوند و با برگزاری کرسی های نقد و نظر، نشست های علمی پیرامون مناظره، ویژه نامه های مجلات پژوهشی (Special issue) و... چراغ مناظره را تا کلاس های درس دانشجویان ادامه و محصولات پژوهشی متنوعی را منتشر می کنند. از این رهیافت است که آنها «شمع مناظرات بزرگ» را به «خورشید جریان های فکری» تبدیل می کنند. باید متفطن باشیم که از این به بعد نوبت اندیشکده ها، مراکز پژوهشی و آموزشی حوزوی و دانشگاهی است که با انتشار محصولات علمی ناظر به مناظره اخیر، کار نیمه تمام مناظره «علیدوست - سروش» را به فرجام برسانند تا این دیالوگ بین الاثنینی به جریان فکری تبدیل شود. [اگر بتوان این مناظره را در سطح مناظرات بزرگ معرفی کرد.] 4⃣ چهارم: تجربه ی موضوعات مطرح شده در مناظرات بزرگ راهگشاست. از منظر برگزارکنندگان مناظرات بزرگ در غرب، موضوعات مطرح شده باید مسئله ای را حل و مشکلی را برطرف کند. قضاوتی در مورد موضوعات مناظره «علیدوست - سروش» نداریم، ولی با وجود مشکلات عدیده فکری جامعه ما، طرح مباحثی مثل چالش های کلان پیش روی جهان اسلام، مسئله راهکارهای جبران عقب ماندگی مسلمانان از غرب، سنت و مدرنیته، موضوعات کلان تمدنی، باید و نباید های اسلامی سازی علوم انسانی، حقوق زن، آزادی، حقوق بشر، حجاب، قلمرو امر سیاسی و... از مسائل مهمی هستند که نبایست از آنها در مناظرات بزرگ غفلت کرد. تن دادن به مسئله نما یا شبه مسئله، امیدها به کارآمدی چنین مناظراتی را از بین می برد. بجاست متولیان برگزاری مناظرات بعدی بصورت کاملا مهندسی شده موضوعات کلان جامعه را از منظر دو جریان فکری نقد و بررسی کنند. 🔚 النهایه. برگزاری این مناظره بسیار بجا بود و به آینده پژوهی و پوست اندازی دو جریان فکری کمک شایانی خواهد کرد. در حالی که برخی از روشنفکران، زودهنگام سوت پایان اسلام سنتی را کشیده اند، این مناظره توانست چهره ای جدید از اسلام سنتی را به نمایش بگذارد و می تواند بستری را برای زایش جریان های جدید درون اسلام سنتی را بوجود آورد. در بستر این مناظرات، زاویه دید آینده نگرانه در اسلام روشنفکری می تواند نگاه گذشته گرای سنتی ها را تا حدودی تعدیل کند و اسلام سنتی را جانی تازه ببخشد. چنین باد..‌. 🏷 #اسلام_سنتی #علیدوست #اسلام_روشنفکری #سروش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o