🌹بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحیم🌹   🔹🔸🔸 نفش در دوران 🍃🌸 لشکرکشی و تخریب 🌺🍃 بخشی از این حدیث در کتاب نهج السعادة در مستدرک نهج البلاغه اضافه شده و بخشی دیگر از این خطبه در کتاب عیون الاخبار نوشته ابن قتیبه از حسن بصری روایت شده که در ادامه آن آمده است: " اما از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که میفرمود سرزمینی فتح خواهد شد که بصره نامیده میشود از نظر قبله با ثبات ترین قسمت زمین هاست، قاریان آن از بهترین قاریان و عبادت کنندگان آن بهترین عابدان و دانشمندان و علماء آن دیار داناترین اندیشمندان و صدقه دهندگان و تجار آن بزرگترین تاجرانند، از این شهر تا منطقه ای که " ابله " نام دارد چهار فرسخ فاصله است. در آستان مسجد جامع این شهر تعداد چهل هزار نفر به شهادت میرسند که هر شهید آنان مانند شهیدی است که با من در جنگ بدر حضور داشته است ". اگر این بخش از سخنان حضرت جزو روایت و سند آن صحیح باشد، نمیتوان حدس زد که آیا این تخریب بصره، متصل به زمان ظهور است یا نه. آنچه از منابع تاریخی استفاده میشود این است که خطبه امیر مؤمنان علیه السلام در بصره و سخنان آن حضرت از حوادث و پیشامدهای حتمی و مشهور است، اما روایات آن در طولانی و کوتاه بودن و از نظر محتوا با هم اختلاف دارند. دو روایتی که نقل کردیم به تنهائی تخریب بصره با غرق شدن بعد از فرو رفتن را بیان میکند و این ماجرا در دو مرحله غرق شدن قبلی و یا در انقلاب زنگیان رخ نداده است. از طرف دیگر، تنها این دو روایتند که به بیان تعداد چهل یا هفتاد هزار شهید بصره پرداخته و آنان را هم رتبه شهدای بدر دانسته و از گریستن امیر مؤمنان علیه السلام و در روایتی دیگر از گریه پیامبر صلی الله علیه و آله بر آنان سخن گفته است. روایت اول محل شهادت آنان را بین بصره وابله بیان کرده که اکنون محله ای در نزدیکی ایستگاه قطار بصره است. در حالی که روایت ابن قتیبه شهادت آنان را کنار مسجد جامع که ظاهرا مراد از آن مسجد بصره است بیان کرده. بنابراین باید جریان شهادت آنان قبل از ظهور حضرت مهدی علیه السلام باشد، زیرا بعد از ظهور آن بزرگوار هیچ ستمگر و ظالمی وجود ندارد تا شهدا پیش آنان ذلیل و خوار باشند چنان که از روایت برداشت میشد همچنانکه روایت به روشنی بیان ننموده که آنها به دست چه کسانی کشته میشوند و شاید کلمه " برادران " اشتباها بجای کلمه دیگری نوشته شده باشد. و دجالی که نامش مطرح شد و گفته شد بعد از آنها خواهد آمد و دارای طرفدارانی بالغ بر هفتاد هزار تن از نصارا است، بعید نیست که غیر از دجال موعود باشد زیرا او بعد از ظهور حضرت مهدی علیه السلام ظاهر خواهد شد. علاوه بر این نکات مبهم، روایت مذکور دارای اشکال‌های دیگری نیز هست از جمله اینکه روایت ابن قتیبه به بیان شهدای ابله اکتفا نموده و نامی از دجال به میان نیاورده است و از طرفی ابن میثم منبع این روایت را متذکر نشده که این خود نیاز به تحقیق و بررسی بیشتر دارد. در تفسیر نور الثقلین درباره این آیه شریفه که میفرماید: " وجاء فرعون ومن قبله والمؤتفکات بالخاطئة " [۱] (یعنی: فرعون و کسانی که قبل از او بودند و شهرهای زیر و رو شده مرتکب خطا شدند) آمده است که منظور از شهرهای زیر و رو شده شهر بصره است همچنین در تفسیر آیه شریفه " والمؤتفکة أهوی " [۲] (یعنی: شهرهای زیر و رو شده را فرو افکند) از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: " مراد اهل بصره است و هم آن شهر است که زیرورو شده است " و در تفسیر آیه ۹ سوره حاقه، امام صادق فرمود: " آنان قوم لوط اند که شهرشان زیر و رو و بر سرشان واژگون شد " و در همین تفسیر مطلبی از کتاب " من لا یحضره الفقیه " از جویریة بن مسهر عبدی آمده است که گفت: " با امیر مؤمنان علیه السلام از جنگ با خوارج بر میگشتیم، وقت نماز عصر بود که به سرزمین بابل رسیدیم، حضرت به همراه مردم در آن منطقه فرود آمد سپس امام رو به مردم فرمود: " ای مردم این سرزمین ملعون است و در طول زمان سه مرتبه گرفتار عذاب الهی شده " در روایتی دیگر به دو مرتبه اشاره شده که در انتظار سومین مرحله است. و گفته شده که بصره یکی از سرزمین‌های زیر و رو شده است. حال با نگرش دوباره بر احادیث حوادث بصره و تخریب آن قبل از ظهور امام زمان عجّل الله فرجه الشّریف در مییابیم که ارتباط این احادیث با علائم ظهور چندان قابل قبول نیست مگر برخی از آنها مثل روایت شیخ مفید که از امام صادق علیه السلام چنین نقل میکند [۱]:..... ---------- 📚منابع: [۱]: ۱. حاقه / ۹. [۲]: ۲. نجم / ۵۳. [۱]: ۱. کتاب ارشاد ص ۳۶۱. ❌ فقط با ذکر به نیت امام عج ❌ ~~~~⚜🔸💠🔸⚜~~~~~~~~ کانال نشر فضایل امیر المؤمنین علی علیه السلام 🔹⚡️🔸⚡️🔹 💫 @ya_amiralmomenin110 💫