✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا هر گونه «سخن درگوشى» در اسلام حرام است؟
🔹#نجوا تنها به معنى «سخنان درگوشى» نیست، بلکه هر گونه #جلسات_سرّى و مخفیانه را نیز شامل مى شود؛ زیرا در اصل، از ماده «نجوة» - بر وزن دفعة - به معنى «سرزمین مرتفع» گرفته شده است، بدین جهت که سرزمین هاى مرتفع از اطراف خود جدا هستند، و از آنجا که #جلسات_سرّى و #سخنان_درگوشى از اطرافیان جدا مى شود، به آن #نجوا گفته اند. بعضى معتقدند: همه اینها از ماده «نجات» به معنى «رهایی» گرفته شده است؛ زیرا یک نقطه مرتفع از هجوم سیلاب در امان است، و یک «مجلس سرّى» یا #سخن_درگوشى از اطلاع دیگران برکنار مى باشد.
🔹به هر حال در «آیه ۱۱۴ سوره نساء» مى خوانیم: (در غالب جلسات محرمانه و مخفیانه آنها که بر اساس نقشه هاى شیطنت آمیز بنا شده خیر و سودى نیست)؛ «لا خَیْرَ فی کَثیر مِنْ نَجْواهُمْ». پس از آن براى این که گمان نشود هرگونه #نجوا و #سخن_درگوشى یا جلسات سرّى مذموم و ممنوع است، به چند مورد به عنوان مقدمه بیان یک قانون کلى، به صورت استثناء در ذیل آیه اشاره کرده، مى فرماید: (مگر کسى که در #نجواى خود، توصیه به #صدقه و #کمک به دیگران، یا انجام #کار_نیک، و یا #اصلاح در میان مردم نماید)؛ «إِلاّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَة أَوْ مَعْرُوف أَوْ إِصْلاح بَیْنَ النّاس».
🔹و (این گونه #نجواها اگر به خاطر #تظاهر و ریاکارى نباشد، بلکه منظور از آن کسب #رضای_پروردگار بوده باشد، خداوند #پاداش_بزرگى براى آن مقرر خواهد فرمود)؛ «وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ فَسَوْفَ نُؤْتیهِ أَجْراً عَظیما». اصولاً «نجوا»، #سخنان_درگوشى و «تشکیل جلسات سرّى» در قرآن (سوره مجادله آيه ۱۰) به عنوان یک #عمل_شیطانى معرفى شده است، مى فرماید: «اِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّیْطانِ»؛ (نجوا از #شیطان است). زیرا این کار غالباً براى اعمال نادرست صورت مى گیرد، چرا که انجام کار خیر، مفید و مثبت معمولاً چیز محرمانه و مخفیانه اى نیست که مردم بخواهند با سخنان درگوشى آن را انجام دهند.
🔹ولى از آنجا که گاهى #شرایط_فوق‌العاده‌اى پیش مى آید که انسان مجبور مى شود در #کارهای_نیک از روش #نجوا استفاده کند، این استثناء مکرر در قرآن آمده است. در «آيه ۹ سوره مجادله» مى خوانیم: «یا أَیُّهَا الَّذِیْنَ آمَنُوا اِذا تَناجَیْتُمْ فَلا تَتَناجَوا بِالإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِیَةِ الرَّسُولِ وَ تَناجَوا بِالْبِرِّ وَ التَّقْوى»؛ (اى کسانى که ایمان آورده اید هنگامى که #نجوا مى کنید براى گناه، ستم و نافرمانى پیامبر نجوا نکنید، و تنها براى #کار_نیک و #پرهیزکارى نجوا داشته باشید). اساساً #نجوا اگر در حضور جمعیت انجام پذیرد، #سوءظن_افراد را برمى‌انگیزد، و گاهى حتى در میان دوستان ایجاد #بدبینى مى کند؛ به همین دلیل، بهتر است جز در موارد ضرورت از این موضوع استفاده نشود و فلسفه حکم مزبور در #قرآن نیز همین است.
🔹البته گاهى #حفظ‌آبروى‌انسانى ایجاب مى کند از #نجوا استفاده شود، و از جمله #کمکهای_مالى است که در آیه فوق به عنوان #صدقه از آن یاد شده است. و یا #امر_به_معروف کردن که گاهى اگر آشکارا گفته شود، طرف، در برابر جمعیت شرمنده مى شود، و شاید به همین علت از پذیرش آن امتناع ورزد و مقاومت کند، که در آیه فوق از آن تعبیر به #معروف شده است. و یا در موارد «اصلاح بین مردم» که گاهى #آشکارا گفتن مسائل، جلو اصلاح را مى گیرد، و باید با هر کدام از طرفین دعوا جداگانه و به صورت #نجوا صحبت شود تا #نقشه_اصلاحى پیاده گردد. در این سه مورد و آنچه مانند آن است، ضرورت اقتضاء مى کند کار مثبت در زیر چتر #نجوا قرار گیرد.
🔹قابل توجه این که: موارد سه گانه فوق، همه در عنوان #صدقه مندرج است؛ زیرا آن کس که امر به معروف مى کند، زکات علم مى پردازد، و آن کس که اصلاح ذات البین مى نماید، زکات نفوذ و حیثیت خود را در میان مردم اداء مى کند، چنان که از #امام_على (عليه السلام) نقل شده: «اِنَّ اللهَ فَرَضَ عَلَیْکُمْ زَکاةَ جاهِکُمْ کَما فَرَضَ عَلَیْکُمْ زَکاةَ ما مَلَکَتْ أَیْدِیْکُمْ» [۱] (خداوند بر شما #واجب کرده است #زکات #نفوذ و #حیثیت_اجتماعى خود را بپردازید، همان طور که بر شما واجب کرده زکات مال خود را بدهید). و از #پیامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده که به «ابو ایوب» فرمود: «آیا نمیخواهى تو را از صدقه اى آگاه کنم که خدا و پیامبرش آن را دوست مى دارند: هنگامى که مردم با یکدیگر دشمن شوند، آنها را #اصلاح ده و زمانى که از هم دور گردند آنها را به هم نزدیک کن». [۲]
پی نوشت‌ها؛
[۱] وسائل الشيعه، ج۱۶، ص۳۸۱، چ آل البيت
[۲] كنزالعمال، ج۳، ص۵۹، مؤسسة الرسالة بيروت، ۱۶ جلدى
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی، مکارم شيرازى، دارالکتب الإسلامیۀ، چ۳۶، ج۴، ص۱۶۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نجوا
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خداوند در قرآن چه پيامدهايی برای «دروغ گويی» ذکر می کند؟
🔹در آيه ۷۷ سوره توبه، سخن از #منافقانی است كه با #تظاهر به ايمان و عمل صالح، همچون ثعلبة بن حاطب انصارى با خدا #عهد و پيمان مى بستند كه اگر به روزى وسيعى دست يابند، نيازمندان را مورد حمايت و عنايت قرار دهند، ولى زندگى آن ها نشان داد كه آنچه مى گفتند #دروغ بود. خداوند مى فرمايد: «فَاَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فى قُلُوبِهِمْ اِلى يَوْمِ يَلْقَونَهُ» (اين عمل [پيمان شكنى] #نفاق را در دل هايشان تا روزى كه خدا را ملاقات كنند برقرار ساخت).
🔹سپس مى افزايد: «بِما اَخْلَفُوا اللهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ» (اين به خاطر آن است كه از #پيمان_الهى تخلف جستند و به خاطر آن است كه #دروغ مى گفتند). گفتنى است كه تخلّف از #عهد با خداوند، نوعى #دروغ_عملى است. به هر حال آيه فوق با صراحت مى گويد شكستن عهد و #پيمان_الهى و #دروغ گفتن، روح #نفاق را تا پايان عمر در دل انسان زنده نگه مى دارد، و چه كيفرى از اين بدتر.
🔹رابطه دو گناه #پيمان_شكنى و #دروغ با #نفاق روشن است، زيرا «نفاق» چيزى جز دوگانگى ظاهر و باطن نيست. #پيمان‌شكنان‌دروغگو، به پايبندی به تعهدات و صداقت و راستى، #تظاهر مى كنند، در حالى كه #چهره_باطنی آنها چيزى دیگر است. آرى بسياری همانند «ثعلبة بن حاطب انصارى»، در تنگناهاى زندگى، به درگاه خدا روى آورده و با تمام وجود حل مشكل خود را از او مى خواهند، و عهدها، پيمان ها و نذرها با خدا مى بندند، اما هنگامى كه گره از مشكلات گشوده و به مقصد می رسند، همه را فراموش می کنند، كه اين مصداق بارز #پيمان_شكنى و #دروغ و كذب و #نفاق و دورويى است (از خدا مى خواهيم كه همه ما را از اين گونه اعمال حفظ كند).
🔹در آيه ۱۰ سوره بقره، با اشاره به صفات و اعمال زشت #منافقان، به خصوص مسأله #دروغگويى، مى فرمايد: «فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللهُ مَرَضاً وَ لَهُمْ عَذابٌ اَلِيمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ» (در دل هاى آنها نوعى #بيمارى است؛ #خداوند بر بيمارى آنها مى افزايد و #عذاب_دردناكى به خاطر #دروغ هايى كه مى گفتند خواهند داشت). در اين آيه دقيقاً ذكر نشده چه نوع دروغ هايى از آنها سر مى زد، اما ممكن است اشاره به دروغ هايى از جمله ادّعاى ايمان باشد، در حالى كه در دل ايمان نداشتند،
🔹و ديگر خدعه و نيرنگى است كه نسبت به مؤمنان داشتند، و با دروغ هاى خود آنها را فريب مى دادند، و از همه مهمتر، آنان از هر فرصتى براى تكذيب پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) استفاده مى كردند. اما آيه مى گويد: «#عذاب_اليم آنها به خاطر #دروغ هاى آنها است»؛ و اين نشان مى دهد كه بدترين عمل منافقان، #دروغگويى آنها بوده كه عذاب اليم مستند به آن شده، در حالى كه بسیاری از گناهان ديگرى نيز از آنان صادر شده بود. روشن است كه منظور از بيمارى در اين آیه، بيمارى #نفاق است، كه يك بيمارى اخلاقى محسوب شده كه ناشى از دوگانگى شخص منافق است كه در ظاهر چيزى است و در باطن چيزى ديگر.
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابيطالب (عليه السلام)، قم، ۱۳۷۷ ش، چ اول، ج ۳، ص ۲۲۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#دروغ #نفاق
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباش
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از «ماعون» در «آیه ۷ سوره ماعون» چیست؟
🔹خداى متعال در «آیه ۷ سوره ماعون» مى فرماید: «وَ یَمْنَعُونَ الْماعُونَ» (آنها دیگران را از #ضروریات_زندگى منع مى کنند). مسلماً، یکى از سرچشمه هاى #تظاهر و #ریاکارى، عدم ایمان به روز #قیامت و عدم توجه به #پاداشهاى_الهى است، و گرنه چگونه ممکن است انسان پاداش هاى الهى را رها کند و رو به سوى خلق و خوش آیند آنها آورد؟! #ماعُون از ماده «مَعْن» (بر وزن شأن) به معنى چیز کم است، و بسیارى از مفسران معتقدند: منظور از آن در اینجا، #اشیاء_جزئى است که مردم مخصوصاً همسایه ها از یکدیگر به عنوان عاریه یا تملک مى گیرند؛ مانند مقدارى نمک، آب، آتش (کبریت)، ظروف و مانند اینها.
🔹بدیهى است، کسى که از دادن چنین اشیائى به دیگران خوددارى مى کند، #آدم‌بسیارپَست و بى ایمانى است، یعنى آنها به قدرى #بخیل اند که، حتى از دادن این اشیاء کوچک مضایقه دارند، در حالى که همین اشیاء کوچک، گاه نیازهاى بزرگى را برطرف مى کند و منع آن، مشکلات بزرگى در زندگى مردم ایجاد مى نماید. جمعى نیز گفته اند: منظور از #ماعُون، #زکات است، چرا که زکات نسبت به اصل مال غالباً بسیار کم است، گاه ده درصد، گاه پنج درصد و گاه دو و نیم درصد است. البته «منع زکات» نیز یکى از بدترین کارها است، چرا که «زکات» بسیارى از مشکلات اقتصادى جامعه را حل مى کند.
🔹در روایتى، از #امام_صادق (علیه السلام) آمده است که در تفسیر «ماعون» فرمود: «هُوَ الْقَرْضُ یُقْرِضُهُ، وَ الْمَتاعُ یُعِیرُهُ، وَ الْمَعْرُوفُ یَصْنَعُهُ» [۱] (#ماعون وامى است که انسان به دیگرى مى دهد، وسائل زندگى است که به عنوان عاریه در اختیار دیگران مى گذارد و کمک ها و کارهاى خیرى که انسان انجام مى دهد). در روایت دیگرى، از همان حضرت این معنى نقل شده و در ذیل آن آمده است، راوى گفت: «ما همسایگانى داریم که وقتى وسائلى را به آنها عاریه مى دهیم، آن را مى شکنند و خراب مى کنند، آیا گناه است به آنها ندهیم؟ فرمود: در این صورت مانعى ندارد». [۲] در معنى #ماعون احتمالات دیگرى نیز گفته اند:، تا آنجا که در تفسیر «قرطبى» بالغ بر دوازده قول در این زمینه نقل شده، که بسیارى از آنها را مى توان در هم ادغام کرد و مهم همان است که در بالا آوردیم.
🔹ذکر این دو کار پشت سر یکدیگر (#ریاکارى و #منع_ماعون در سوره فوق) گويى اشاره به این است که، آنها آنچه براى خدا است به نیت خلق به جا مى آورند، و آنچه براى خلق است، از آنها دریغ مى دارند، و به این ترتیب، هیچ #حقى را به حق دارش نمى رسانند. این سخن را با حدیثى از #پیغمبر_اکرم (صلى الله علیه و آله) پایان مى دهیم؛ حضرت فرمود: «مَنْ مَنَعَ الْماعُونَ جارَهُ مَنَعَهُ اللّهُ خَیْرَهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ، وَ وَکَّلَهُ إِلى نَفْسِهِ، وَ مَنْ وَکَّلَهُ إِلى نَفْسِهِ فَما أَسْوَأَ حالُهُ؟» [۳] (کسى که وسائل ضرورى و کوچک را از #همسایه اش دریغ دارد، خداوند او را از خیر خود، در قیامت منع مى کند، و او را به حال خود وامى گذارد، و هر کسى خدا او را به خود واگذارد، چه بد حالى دارد).
پی نوشت‌ها؛
[۱] «نور الثقلين»، ج ۵، ص ۶۷۹
[۲] همان
[۳] همان
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمى مکارم شيرازى، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و ششم، ج ۲۷، ص ۳۶۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا امام حسین (علیه السلام) در روز عاشورا خطاب به دشمنان فرمود: «اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید»؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹مورخین می گویند: #امام_حسین (علیه السلام) در #روز_عاشورا طی سخنان متعدد و طولانی خطاب به لشگر #عمر_سعد آنها را به پیروی از خود فرا خواند، اما نه تنها پاسخ مثبتی از جانب آنان دریافت نکرد، حتی با بی توجهی و جسارت آنها مواجه شد و لذا با سوز و گداز فرمود: «فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُكُمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَيْلَكُمْ أَ لَا تُنْصِتُونَ أَ لَا تَسْمَعُونَ فَتَلَاوَمَ أَصْحَابُ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ بَيْنَهُمْ وَ قَالُوا أَنْصِتُوا لَهُ» [۱] (آری در اثر #غذاهای_حرام كه شكم های شما از آنها انباشته شده، خداوند اين چنين بر #دل‌های شما مهر زده است وای بر شما! چرا ساكت نمی شويد؟! چرا به سخنانم گوش فرا نمی دهيد؟!).
🔹#حضرت_سیدالشهداء (عليه السلام) در هنگام ورود به سرزمین #کربلا نیز فرمود: «إِنَّ النَّاسَ عَبِيدُ الدُّنْيَا، وَالدِّينُ لَعْقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ يَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَايِشُهُمْ فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ قَلَّ الدَّيَّانُونَ» [۲] (این مردمان #بندگان_دنیا هستند، و دین مانند امری لیسیدنی بر زبان آنها افتاده است؛ تا هنگامی به دنبال #دین می‌روند که معیشت آنها برقرار باشد، اما هنگامی‌که در #امتحان افتند، #دین‌داران اندک خواهند بود)، خود دلیل روشن و شاهد صادقی بر #ضعف_دین و صوری بودن و ظاهری بودن مسلمانی این مردم است، و همین #بی‌دینی کار آنها را به مقابله با #امام_زمانشان کشانید، و #امام با این کلام دقیقا بر همین نقطه ضعف آنان انگشت گذاشت.
🔹براستی! اگر #مسلمانان در پی هوا و هوس های خود باشند و رسیدن به شهوات و #امیال_نفسانی را بر حق مداری و حقیقت جویی برگزینند و #آموزه‌های_دینی و شاخصه های الهی را از سرچشمه های اصلی آن دریافت نکنند، ممکن است به سرنوشت #مسلمانان_کوفه و لشگریان عمر سعد (لعنة الله علیه) گرفتار شوند؛ اتفاقی که در عصر ما نیز نشانه های آن وجود دارد و مسلمانانی را می بینیم که با وجود #تظاهر به دینداری، حتی از مدار #انسانیت خارج شده، و از #حیوان پست‌تر می شوند. نظیر اقداماتی که برخی جریانات افراطی همچون وهابیت، داعش و القاعده و... در اوج رذالت و پستی انجام می دهند و روح و قلب هر انسان آزاده ای را متأثر نموده و به درد می آورند.
🔹بله ما نیز با شنیدن این کلام #امام_حسین (علیه السلام) باید به فکر فرو رفته از #عاقبت خود بیمناک باشیم و با تلاش و کوشش از خود #مراقبت نماییم که مبادا با #دنیاپرستی و شهوترانی به جایی برسیم که نه تنها از آموزه های دینی، بلکه از #عقل و #فطرت و وجدان فاصله گرفته و مرزهای حیوانیت و وحشی گری را در نوردیم. کما اینکه در #روایات_معصومین (علیهم السلام) راجع به #آخرالزمان و نصوص وارده پیرامون #قیام‌مهدی‌موعود این مطلب بصورت روشن و واضح به چشم می آید که مهم‌ترین دشمنان و مقابله کنندگان با #امام_مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز همین منحرفین از دین و آموزه های اصیل دین هستند، که #دنیاپرستی و شهوترانی آنها را از اصل دین دور نموده و تنها ظاهری از دین برایشان باقی نهاده است.
🔹#پیامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) در احوال #مردم_آخرالزمان فرمودند: «يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ بُطُونُهُمْ آلِهَتُهُمْ وَ نِسَاؤُهُمْ قِبْلَتُهُمْ وَ دَنَانِيرُهُمْ دِينُهُمْ وَ شَرَفُهُمْ مَتَاعُهُمْ لَا يَبْقَى مِنَ الْإِيمَانِ إِلَّا اسْمُهُ وَ لَا مِنَ الْإِسْلَامِ إِلَّا رَسْمُهُ وَ لَا مِنَ الْقُرْآنِ إِلَّا دَرْسُهُ مَسَاجِدُهُمْ مَعْمُورَةٌ مِنَ الْبِنَاءِ وَ قُلُوبُهُمْ خَرَابٌ عَنِ الْهُدَى...» [۳] (زمانی بر مردم بیاید که #شکم‌هایشان خدایان آنها شود، و #زنانشان قبله گاهشان و #پولشان همان دینشان شود و #کالاهای_دنیوی را مایه شرف و اعتبار و ارزش خویش دانند. از #ایمان جز نامی و از اسلام جز آثاری و از قرآن جز درس نماند؛ ساختمان های مسجدهایشان آباد باشد، ولی #دلهایشان از جهت هدایت خدا خراب شود...).
🔹این کلام #زنگ_خطر و مایه ترس و وحشت برای ماست که از سرنوشت #مردم_کوفه درس گرفته و با اجتناب از اعمال و رفتاری که بوی تبعیت از هوا و #هوس می دهد و یا برگرفته از #جهل و نادانی و تعصب و جمود است خود را از #بی‌ایمانی و ضعف دینداری در امان نگه داریم. امید است که برای دفاع از #قیام_آخرالزمان و همراهی موعود جهانی آماده و مهیا باشیم.
پی نوشت‌ها؛
[۱] بحار الأنوار، دار احیاء التراث العربی، ج ۴۵، ص ۸
[۲] موسوعه کلمات الامام الحسین (ع)، محمود شریفی و دیگران، چ ۱، معهد تحقیقات باقرالعلوم، ۱۴۱۵ ق، ص ۳۷۳
[۳] بحار الأنوار، همان، ج ۲۲، ص ۴۵۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_حسین #عاشورا
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد