eitaa logo
تلخیص الکتب.
1.7هزار دنبال‌کننده
58 عکس
13 ویدیو
3 فایل
خلاصه کُتُب نحوی با روشی ساده و قابل درک.
مشاهده در ایتا
دانلود
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. .🔹افعالُ الرجاء🔹 💥معنای افعال رجاء،امیدواری حصول خبر برای اسم است،مشهورترین این افعال،عسی،حَرَی و اخْلَولقَ است. 💥عمل این افعال. این افعال "جامد" و در لفظ،"ماضی" هستند،و غالبا ناسخ هستد که رفع به اسم و نصب به خبر میدهند. این افعال مضارع منصوب به"أَن" و فاعل این مضارع ضمیر مستتر است و البته در عسی جایز است که خبر مسبوق به "أَن"نباشد همانطور که جایز است این خبر فاعلش اسم ظاهر باشد مثلِ"عسیٰ الوطنُ یدومُ عزّه" 💥حکم این افعال. این"افعال"بر معمولشان واجب است،پس صحیح نیست تقدیم معمولِ این افعال یا تقدیم یکی از این معمول ها بر این افعال. است طبق یک نظر تاخیر خبر مسبوق به"أَنْ" خبر به کمک دلیلی،جایز است. استعمال این افعال به صورت ناقصه است،اما جایز است،"عسی" و "اخلولقَ" به صورت تامه استعمال شوند،و فاعلشان،"أنْ"مصدریه و "فعل مضارع" بعد باشد،در صورت تامه بودن این افعال،به آنها ضمیر ملحق نمیشود مثلِ"الرجلانِ عسیٰ انْ یَقُوما" یا "الرجالُ عسیٰ أنْ یقُوموا" و در صورت ناقصه بودن،به عسی یا اخلولقَ ضمیر مطابق با اسم ملحق میشود. فاعلِ فعل مضارع "اسمِ ظاهر" باشد،در عسیٰ یا اخلولقَ تامه بودن یا ناقصه بودن،جایز است. صفحه ۵۰۶ تا ۵۰۹ @talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. .🔹زیادةُ و تفصیل🔹 💥الف-اگر،اسمِ ظاهری شود بر عسیٰ،اخلولَقَ و أوْشَکَ،مثلِ"الصدیقُ عسیٰ أنْ یَحْضُرَ "دو ترکیب" جایز است ۱."أَنْ یَحْضُرَ"،تاویل به مصدر میرود فاعل برای عسیٰ و در این صورت،"عسیٰ" فعل تامه است،و جملهِ"عسیٰ أَنْ یَحْضُر" خبر برای "الصدیق" است،و در عسیٰ،ضمیر مستتر وجود ندارد. ۲.این افعال ناقصه باشند،در این صورت مشتمل بر ضمیرِ مستتری هستند،که عائد است به مبتدای سابق،و در جنسیت(تذکیر،تانیث) و افراد(مفرد،مثنی،جمع)،مطابق هستند با اسمِ مقدم. مثلِ"النساءُ عسینَّ أنْ یَحْضُرْنَ" اما اگر ظاهر،موخر شود،بر این افعال،مثلِ"عسیٰ أنْ یَحْضُرَ الولدُ"،چهار ترکیب جایز است. ۱.اسم موخر با وجود تاخیرش،مبتدا باشد،عسیٰ فعلِ ماضیِ تام،و فاعلش"أَنْ یَحْضُرَ"است ۲.اسم موخر با وجود تاخیرش،مبتدا باشد،و عسیٰ فعل ماضی ناقص،اسم او مستتر،و خبرش" أَنْ یَحْضُرَ"است. ۳.عسیٰ فعل تامه باشد،و مابعدش(أنْ یَحْضُرَ والدٌ)،فاعل برای عسیٰ باشد،و البته والدٌ فاعل هست برای یَحْضُرَ. ۴.عسی فعل ناقصه،و اسم آن "والدٌ" و خبر آن"أَنْ تَحْضُرَ" و أَوشَکَ،نیز،دقیقا مانند،عسیٰ هستند. صفحه ۵۰۹ تا ۵۱۰ @talcheslkotob
@talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. .🔹زیادةُ و تفصیل🔹 💥ب-مقدم شدن خبرِ افعال رجاء بر این افعال جایز نیست،و اگر خبر مقرون به"أنْ" باشد "وسط آمدن "خبر بین اسم و این افعال هم،جایز نیست،و همچنین در صورت "علم"به خبر "حذف" خبر جایز است. رجاء "صله"شدنشان صحیح نیست جز عسی. غالبا برای امیدواری حصول خبر برای اسم می آید،و البته گاهی برای اشفاق(ترس از وقوع مکروه) نیز میآید،مثلِ"عسیٰ أنْ تَکْرهوا شیاً" 💥ج-اگر اسم عسیٰ،ضمیر رفعِ متکلم یا مخاطب باشد،فتحه"سین" و کسرش،صحیح هست. مثلِ"عَسَیْتُ یا عَسِیْتُ،گرچه "فتحه" مشهورتر است. 💥د-در هر ترکیبی که بعد عسیٰ،ضمیر منصوبی آمده،مثلِ"عسانِی،عساکَ،در این صورت،عسیٰ،حرفی است برای "رجاء" به معنای لَعلَّ و مثل آن عمل میکند،و البته جایز است اعتبار عسیٰ به صورت سابق(از اخوات کانَ باشد)،و این ضمیر در محل رفع باشد به عنوان اسم عسی،گرچه اعراب اول(حرف به معنای لعلَّ) بهتر است. 💥هـ،در مثلِ"عسیٰ أنْ یَتَلطفُ الطبیبُ معَ المریضِ"،نحوین،واجب میکنند که ”الطبیبُ" فاعل برای”یَتَلطف“ُ باشد،و مبتدا مؤخر و یا اسم عسیٰ بودنش را،جایز نمیدانند،و دلیلشون این است اجنبی در صله ی أَنْ،جایز نیست. ”الطبیبُ"رافاعلِ”یَتَلطفُ“،ندانیم،او غریبه از صله أنْ میشود،که این درست نیست. شریفه"عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا"نیز مانند مثال فوق است،یعنی ”رَبُّكَ“،فاعل برای”يَبْعَثَكَ“است،و اعراب دیگری ندارد. 💥و-از جمله استعمالات صحیح،وقوعِ لفظ حریً(اسم منونی که همیشه مفرد است)مثلِ"الصانِعُ حَریً أنْ یُکْرمَ"یا ِ"الصانِعانِ حَریً أنْ یُکْرمَ" و یاِ"الصانِعونَ حَریً أنْ یُکْرمَ" حریً در تمام استعمالات سابق،مصدر فعل تام است،(حَرِی-یَحرِی) صفحه ۵۱۰ تا ۵۱۳ @talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. .🔹المسألة ۵۱،الحروفُ الناسخةُ”إنَّ“و أخولتُها🔹 💥منظور از "حروف ناسخه" هفت حرفِ(إنَّ،أنَّ،لکنَّ،کأنَّ،لَیْت،لَعلَّ و"لا نفی" جنس که بابِ مستقلی دارد) إنَّ و اخوات آن. همه ی این حروف بر "مبتدا و خبر"داخل میشوند،که مبتدا را "منصوب"میکنند و خبر به حالت رفعش باقی میماند. این حروف،إنَّ و أنَّ برای تاکید،لٰکنَّ برای استدراک،کأنَّ برای تشبیه،لیت برای تمنی(آرزو کردن)،لعلَّ برای ترجی(امید وصول اسم به خبر)،و گاه نیز برای إشفاق(امر مکروه) می آید. 💥معنای استدراک: شرط است که لٰکِنَّ،بین"دوجمله"واقع شود که نوعی اتصال معنوی باهم دارند حکم پس از «لٰکنَّ» با حکم ماقبل آن مخالف است؛ مثلِ"مَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَٰكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُوا" :سلیمان کفر نورزید اما آن شیطان صفتها،کفر ورزیدند. :که نون آن ساکن است،از اخوات "إِنَّ" نیست و البته حرف ناسخه هم نیست،گرچه حرفی است برای استدراک. صفحه ۵۱۳ تا ۵۱۸ @talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. .🔹شروط إعمالِ هذه الأحرف الناسخه🔹 💥أ.شرط عمل کردن إنَّ و اخواتش،این است که"ما الزائده" به آنها متصل نشود،و اگر به این حروف "ما الزائده"،متصل شود،عمل(نصب به اسم،رفع به خبر) و اختصاصشان به"اسماء"از بین میرود و دیگر جایز است بر فعل هم داخل شوند. لِیْتَ که اولا اختصاصش به اسماء از بین نمیرود و ثانیا،إهمال(عمل نکردن)و إعمالش جایز است،مثلِ "لَیتَما علیٌّ حاظرٌ" یا"لَیتَما علیّاً حاظرٌ" دیگر"ما الزائده"،ما"کافه"هست. ‌ 💥ب.در "اسم" این حروف شروطی ذکر کردن،مهمترین آنها این است که، اسم هایی نباشد که همواره به یک صورت استعمال شده اند،مثل لفظ "طوبیٰ" که فقط به صورت مبتدا استعمال شده است. #و اینکه اسمشان"صدارت طلب"یا "مضافِ صدارت"طلب نباشد مثلِ"کَمْ" یا مثل "صاحب" در جمله "صاحِبُ مَنْ أنْتَ" #و اینکه اسمشان،مبتدای"واجب الحذف"نباشد،مثلِ"عَرَفتُ محموداً العالِمُ" که تقدیرش"عَرَفتُ محموداً هو العالِمُ" و حذف هو واجب است. صفحه ۵۱۸ تا ۵۱۲۰ @talcheslkotob
لطفا🙏دوستان خود را به کانال دعوت بفرمایید. @talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. .🔹شروط إعمالِ هذه الأحرف الناسخه🔹 💥ج-خبر این افعال نباید انشائی باشد الّا انشائی که مُشتمل بر"نَعْمَ و بِئسَ"و اخوات این دو باشد. صحیح نیست"إنَّ المریضَ ساعِدْهُ" و"لیتَ البائسَ لا تُهنْهُ" 💥د-شرط در خبر این حروف،زمانی که "مفرد" یا "جمله"باشند این است که مُوخر باشند نسبت به اسم،اما اگر خبر این حروف "شبه جمله" باشد،جایز است تقدیمش بر اسم،مثلِ"إنَّ فی الجنة نهراً من لبن" صورتی که خبر همراه با "لام" ابتدا بود،تقدیمش بر اسم جایز نیست مثل"إنَّ الشجاعةَ لفی قولِ الحقِ" یک حالت،تقدیم خبر بر اسم این حروف واجب است مثل"انَّ فی الدارِ صاحبَها"هرگاه در اسم ضمیری باشد که به خبر بر میگردد،تقدیم خبر واجب است. 💥اما "معمول" خبر،جایز نیست مقدم شود بر حرف ناسخ،اما جایز است بر خود خبر مقدم شود،چه"معمول"شبه جمله باشد،چه نباشد،مثل"إنَّ المتعلمَ-کتابَک-قارئٌ"(کتابَک،معمولِ قارئٌ،است) معمول خبر "شبه جمله" بود،بر اسم این حروف جایز است مقدم شود،مثلِ"إنَّ فی المَهدِ الطفلَ نائمٌ" صفحه ۵۲۰ تا ۵۲۳ @talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹زیادة و تفصیلٌ🔹 💥گاه "حروف" ناسخ همراه دو معمولشان،یا یکی از معمولهایشان حذف میشوند،البته این درصورتی است که معنای محذوف،مشخص باشد. " أَيْنَ شُرَكَائِيَ الَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ " به قرینه"تَزْعُمُونَ أنَّهم شرکائی" موارد زیر خبر"إنَّ"وجوبا حذف میشود. اگر واو معیت جای او را "سد کند" مثل"إنَّک و خیراً"به تقدیر "إنَّک مع الخیرِ "یا حال جای او را سد کند مثلِ"إنَّ ضَرْبی العبدَ مسیئاً" یا "مفعول مطلق" جای او را بگیرد،مثلِ"انَّ القافلةَ سیراً سیراً" 💥ب-تعدُّد خبر در این باب(إنَّ و اخوات آن)جایز است. 💥ج-در بعضی لغات این حروف "اسم و خبر"را منصوب کرده اند،البته امروزه این لغت استعمال نمیشود. صفحه ۵۲۳ تا ۵۲۴ @talcheslkotob
لطفا🙏دوستان خود را به کانال دعوت بفرمایید. @talcheslkotob
🖤اربعین حسینی تسلیت باد🖤 #قال الامام الصادق (علیه السلام): من سره ان یکون على موائد النور یوم القیامه فلیکن من زوار الحسین بن على (علیهما السلام) #امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس دوست دارد روز قیامت، بر سر سفره‏ هاى نور بنشیند باید از زائران امام حسین (علیه السلام) باشد. وسائل الشیعه، ج ۱۰، ص ۳۳۰، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۷۲٫ @talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹المسألة ۵۲ فتحُ همزة"أنَّ و کسرها🔹 💥فتحه دادن به "همزه" در یک جا،واجب است و آن یک جا این است که أنَّ و"دو معمولش"جزئی از جمله باشند و آن جمله احتیاج به اسم مرفوع، منصوب یا مجروری دارد. "شاعَ أَنَّ المعادنَ کثیرَةٌ" در این مثال فاعل "شاعَ"،أَنَّ المعادنَ کثیرَة،هست. "عرفْتُ أَنَّ زیداً عالمٌ" در این مثال مفعولِ عرفتُ،أنَّ و دو معمولش هست. "تَألَمْتُ مِنْ أَنَّ الصدیقَ مریضٌ" مثالهای فوق،فعل ها به ترتیب محتاج هستند به فاعل،مفعول به و مجرور،و تنها راه رسیدن به این امور،متوصل شدن به أنَّ به همراه دو معولش هست که در حکم مفرد هستند. 💥ادامه ی مواردی که"جمله" محتاج مفرد است. "حَقَّاً أَنَّک متعلمٌ رفعٌ لقدرِک" یا"لولا أنَّک مخلصٌ لَقاطَعتُکَ" "المعروفُ أَنَّ التعلمَ نافعٌ" مثال اول و دوم،أَنَّ به همراه دو معمولش،مبتدا ست و در مثال سوم أَنَّ به همراه دو معمولش خبر هست. صفحه ۵۲۴ تا ۵۲۵ @talcheslkotob