🗓 ۱۴ اسفند
🔹سالروز درگذشت آیتالله حاج #شیخ_محسن_حبیبی
تولیت فقید مدرسه علمیه آیتالله مجتهدی
📃قسمتی از وصیتنامه #آیت_الله_مجتهدی:
«جناب حجت الاسلام و المسلمين آقاي حاج شيخ محسن حبيبي دامت توفيفاته، وصي حقير هستند در اداره حوزه علميه تهران و مسجد مرحوم حاج ملامحمد جعفر، هفته اول فوت مخصوصا شب و روز نماز مسجد و اداره كلاس عمومي، به كمك آقاي نصيري و مدرسين توسط ايشان اداره شود و بعد از يك هفته هر كه را صلاح مي دانند براي نماز صبح، نماز ظهر، عصر، مغرب و عشاء تعيين فرمايند و شهريه مدرسه توسط آقاي خودكار اداره شود و رسيدها كه نزد حقير است اعلان كنند كه صاحبش مراجعه كنند و بگيرند انشاءالله خداوند و حضرت مهدي (ع) نميگذارند مدرسه براي شهريه لنگ شود....
ضمنا كتاب هاي حقير توسط جناب آقاي حبيبي به طلاب داده شود كه استفاده نمايند؛ احتياطا" به طلبههاي عام بابت سهم امام (ع) حساب شود و به طلبههاي سيد بابت سهم سادات قبول فرماييد.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 به مناسبت ۱۹ اسفند سالروز درگذشت #سید_جمال_الدین_اسدآبادی
📖 #اعتماد_السلطنه در کتاب #المآثر_و_الآثار درباره سید جمال مینویسد:
✍ «در علوم عتیقه و فنون جدیده مقامی بلند یافته، مردم ایران را به وجود وی جای افتخار است.
علوم شرعی را در قزوین تحصیل کرد و به تهران آمد و مدتی در افغانستان و هندوستان گذرانید و به اسلامبول رفت و از آنجا به مصر شد. گروهی از دانش پژوهان جامع ازهر بر روی تلمذ میکردند و بسیاری از روزنامهجات دیار مصریه را فیالحقیقه وی در تحت افادت و بلاغت آورد.
پس به موجبی به اروپا رفت و در پاریس جریده العروة الوثقی را ایجاد کرد و از این گاه نامش در جمع ممالک مشهور شد و صیت فضایل و آوازه خصایصش در افواه افتاد.
بعضی از دول قویّه در منع انتشار جریده فریده مشارالیها جهد بلیغ مبذول داشت، لاجرم خاطر سید را از اروپا ملالت گرفت و به سمت آسیا در گردش آمد و به حدود ایران رسید.
نگارنده او را حسب الامر به دارالخلافه دعوت کرد و به کرّات به حضور مبارک شاهنشاهی مشرف گردید و طبقات اهالی از دانی و عالی آن بزرگوار را دیدار نمودند.
پس به روسیه رفت و فعلاً در پطرزبورغ است. همه جا محترم بوده و مکرم زیسته.
اهل سنت و جماعت او را #افغانی میشمارند، چنان که تلمیذ اجلش استاد الأدب #محمد_عبده در مقدمه رساله «رد نیچریه» نگاشته.
بالجمله این شخص بزرگوار از اعاجیب روزگار است و نوادر ادهار.»
📷 تصویر: سید جمال در جمع علمای تهران
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 ۲۱ اسفند، سالروز درگذشت آیتالله #حاج_آقا_نصرالله_شاه_آبادی
📷 تصویر، از راست: حاج #شیخ_حسن_سعید_تهرانی ، آیتالله #سید_احمد_خوانساری ، حاج شیخ نصرالله شاهآبادی، #شیخ_مصطفی_مسجد_جامعی ، در حال اقامه نماز بر پیکر آیتالله #میرزا_عبدالله_چهل_ستونی
🔹آیتالله حاج شیخ نصرالله شاهآبادی در خاطرات خود از دوران تحصیل در #حوزه_تهران میفرمود:
🔅«الحمدالله در زمان ما زمینههای رشد فراوان بود. #مدرسه_مروی از نظر علمی بسیار گرم و فعال بود. #مدرسه_سپهسالار (مدرسه عالی شهید مطهری) نیز همین طور بود. البته ابتدا مدرسه سپهسالار در دست دولت بود و به عنوان #دانشکده_معقول_و_منقول بهرهبرداری میشد. تمام حجراتش نیز در اختیار شاگردان افسری و از دست طلبهها خارج بود.
🔹 این وضع ادامه داشت تا اینکه با تلاشهای مرحوم دایی ما حاج میرزا ابوالحسن روحانی و با کمک آیتالله بهبهانی مدرسه پس گرفته شد.
به توصیه مرحوم دایی عدهای از علما و فضلا را در آنجا جمع کردیم تا مدرسه رونق بگیرد. افاضلی چون آقای عصار، آقای ابن الدین، آقای #سید_محمود_طالقانی ، آقا #میرزا_هدایت_الله_گلپایگانی و آقا #شیخ_عباس_تهرانی (از شاگردان مرحوم صاحب کفایه) از جمله آنها بودند. بیش از ۱۰۰ طلبه در آنجا جمع شدند و مدرسه رونق گرفت.
🔹#حوزه_علمیه_تهران در سطح علمی بالایی قرار داشت و اساتید و علمای بسیاری در آنجا مشغول فعالیت علمی بودند. علاوه بر آن که هر یک از آنان مسجدی داشتند و آن را پایگاه فعالیتهای خودشان قرار داده بودند.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍ چندی پیش به #مدرسه_قنبرعلیخان سری زدم. #مسجد_مدرسه ای زیبا و خوشساخت و پر سابقه که در سال ۱۲۸۸ق توسط حاج قنبر علی خان کرد مافی از رجال قاجار بنا شد.
🔹تولیت این مدرسه در حال حاضر بر عهده #آیت_الله_تحریری است و جهت انجام برخی فعالیتهای فرهنگی، در اختیار مرکز مدیریت حوزه علمیه تهران قرار گرفته و خالی از طلبه و فعالیت آموزشی است.
📖
📚برخی از مفاخر مدرسه قنبرعلیخان که در کتب تذکره به آنها اشاره شده است:
۱. مرحوم ملا محمدمهدی بهبهانی فرزند آقا محمود متوفای ۱۳۱۱ق از نوادگان #وحید_بهبهانی بود.
شیخ آقا بزرگ تهرانی با بیان اینکه خانه مرحوم ملا محمد مهدی بهبهانی نزدیک مدرسه قنبرعلیخان بوده و تولیت آن را برعهده داشته، او را چنین میستاید: «من أجلّاء العلماء الأتقياء الورعين بطهران. و كان عارفا سالكا مجاهدا مراقبا مواظبا للآداب و السنن الشرعيّة، منزويا عن الناس، تاركا للدنيا، عاملا للآخرة.» (طبقات أعلام الشيعة، ج۱۷، ص: ۴۷۵)
پس از وی نیز فرزندش حاج آقا حسن بهبهانی تولیت مدرسه قنبرعلیخان را برعهده داشته است.
۲. حاج سید حسن رضوی قمی متوفای ۱۳۵۲ق که به گفته شیخ آقا بزرگ تهرانی در حدود سال ۱۳۱۳ق برای تحصیل علوم دینی از قم به تهران آمد و در مدرسه قنبرعلیخان نزد اساتید و علمای آن تلمذ کرد و سپس به نجف رفت و در زمره شاگردان آخوند خراسانی درآمد. (الذریعه)
۳. میرزا طاهر تنکابنی که از حکما و سیاسیون اواخر دوران قاجار و زمان پهلوی اول بوده و در مدرسه قنبرعلیخان و سپهسالار به تدریس اشتغال داشته است.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 ۱۳۲۷، تهران، عزیمت #آیت_الله_کاشانی جهت اقامه #نماز_عید_فطر
🗓 به بهانه ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ درگذشت آیتالله کاشانی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
📷 ۱۳۲۷، تهران، عزیمت #آیت_الله_کاشانی جهت اقامه #نماز_عید_فطر 🗓 به بهانه ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ درگذشت آیت
🗓 به بهانه ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ درگذشت #آیتالله_کاشانی
✍ آیتالله #سید_ابوالقاسم_کاشانی در تهران متولد شد. پدرش سید مصطفی هم از علمای بزرگ تهران بود که بعدها به نجف اشرف هجرت کرد. آیتالله کاشانی در نجف به تحصیل پرداخت و با استفاده از محضر میرزا محمدتقی شیرازی و آخوند خراسانی، در ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید و بسیاری از بزرگان نجف مقام علمی او را ستودند.
☘پس از قیام کاشانی و برانگیختن مردم علیه انگلیس در عراق، او در سال ۱۲۹۹ به تهران آمد و از آن تاریخ به عنوان یک مجتهد مبارز و مردمی به فعالیت دینی و سیاسی پرداخت. بارها زندانی و تبعید شد و آزاد گردید. بازگشت وی از تبعید لبنان در سال ۱۳۲۹ یکی از بزرگترین و باشکوهترین تجمعات مردمی بود که همه تهران در استقبال از او به خروش آمد. در روز ورود وی از فرودگاه مهرآباد تا محله او «پامنار»، ۲۷ طاق نصرت بسته شد. آیتالله کاشانی در فروردین همان سال، با آنکه خود در تبعید بود، با فعالیت جمعی از طلبهها و بازاریها به نمایندگی مجلس انتخاب شد.
✨یکی از نقاط برجسته شخصیت آیتالله کاشانی، روحیه عجیب او در انس و ارتباط با مردم بود. او شخصیتی متواضع، خاکی و دوستداشتنی داشت. در خانهاش به روی مردم باز بود. پدری مهربان برای جوانان مبارز و به ویژه طلبهها بود و شاید در این خصوص کمنظیر بوده است. شاید همین ویژگی بود که در مهمترین حوادث سیاسی آن سالها، مردم را به صحنه کشاند. آیتالله کاشانی قوی بود، چون مردم همراه تو بودند و دقیقا او از زمانی ضعیف شد که به خاطر برخی کنشهای سیاسی خود و رفتارهای اطرافیانش و البته تخریبهای تودهایها و طرفداران مصدق، همراهی مردم را از دست داد و تنها شد.
نماز عید فطر و قربان باشکوهی که توسط آیتالله کاشانی در تهران و پس از بازگشت از تبعید تا ملی شدن صنعت نفت اقامه شد از حافظه تاریخی این شهر پاک نمیشود.
تهران در آن سالهای دهه ۲۰ تا اوایل دهه ۳۰ و سقوط #دولت_مصدق و چندی پس از آن شهادت #شهید_نواب_صفوی ، دوران پر هیاهویی را پشتسر گذاشت. اما به ناگاه، آن شعلهها فرونشست و گویا یک سرخوردگی سیاسی و مبارزاتی هم برای مردم و هم روحانیت مبارز رخ داد. سکوتی سخت همهجا را فراگرفت. علما و مردم متدین با تقویت هیئتهای مذهبی، خیریهها، محافل دینی به تربیت دینی جامعه و تقویت مبانی معرفتی روی آوردند تا کمکم زمینه برای قیام امام خمینی ره فراهم شد و باری دیگر شور مبارزه در سر افتاد.
☘آنچه در این مختصر قلمی گردید، در کتابی مستقل درباره فعالیت مبارزاتی برخی از مدارس علمیه تهران و روحانیون مبارز در دو قرن گذشته به ویژه در دوران پهلوی به رشته تحریر درآمده و ان شاء الله به زودی در آستانه انتشار قرار میگیرد.
#تاریخ_حوزه_تهران
#مفاخر_حوزه_تهران
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🏴 انا لله و انا الیه راجعون
روح پاک مرجع عالیقدر آیتالله العظمی علوی گرگانی به ملکوت اعلی پیوست 🍃
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🍃 مرحوم #آیت_الله_علوی_گرگانی :
✨من سالهای طولانی شب های جمعه (سالهای ۵۱ به بعد) به جهت تبلیغ از قم به تهران می رفتم؛ در مسیری که به طرف مکان بر گزاری جلسه بود، افرادی بسیاری از کسبه بودند، هر هفته به آنان سلام گرمی می کردم.
✨یک روز شخصی به نام آقای #نجات_زهاویدان پیش من آمد و گفت: من از جمله کسبه ای بوده ام که هر هفته بر من سلام می کردید، اما من مسلمان نبوده ام بلکه اعتقاد به آیین یهودیت داشته ام اما بواسطه ی این حسن بر خورد شما و هم چنین حقانیت دین اسلام ، می خواهم بدست شما مسلمان شوم.
✨این شخص مسلمان شد و نامش را به محمد علی احمدی تغییر داد و از آن جا که اولاد نداشت تمام اموالش را هم به بنده بخشید. و بعد از یکی دو ماه که مسلمان شد ، از دنیا رفت.
✨من هم منزل این شخص را #صندوق_قرض_الحسنه_وحدت_فاطمیه قرار دادم که تاکنون پابرجاست.
#مسلمان_شدن_یهودی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷آیتالله کاشانی در بازدید از مجلس شورای ملی/ ۱۳۲۹ش
#قرارداد_دارسی در زمان مظفرالدین شاه امضا شد تا امتیاز اکتشاف و استخراج نفت را در اختیار یک تبعه انگلیس قراردهد. طبق این قرارداد سود ایران از نفت خود تنها ۱۶ درصد بود و مابقی برای دارسی.
این قرارداد تا سال ۱۳۴۰ش تمام میشد اما انگلیس برای تمدید قرارداد تا سال ۱۳۷۰ش، به رضاخان فشار آورد و آن را تمدید کرد. با تمدید قرارداد، سود ایران با تنها ۴ درصد افزایش به ۲۰ درصد رسید.
بعد از آنکه #آیت_الله_کاشانی از تبعید لبنان بازگشت دو نکته را مورد تأکید قرار داد: نخست اینکه نفت ایران باید ملی شود و دوم اینکه ملت ایران نسبت به تأسیس رژیم صهیونیستی در منطقه بیتفاوت نمیماند.
به این شکل موجی از مخالفت با استعمار انگلستان در سایه مطالبه #ملی_شدن_صنعت شکل گرفت. نخبگان و عموم مردم همگی به حرکت درآمدند و روحانیون به رهبری آیتالله کاشانی در صف نخست این مطالبه گری عمومی قرارداشتند.
در این میان #رزم_آرا نخستوزیر وقت به خاطر مخالفت با ملی شدن صنعت نفت، مانعی برای این نهضت به شمار میآمد و گاه نطقهایش در اینباره نیز توسط انگلیسیها نوشته میشد، تا آنکه در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۲۹ با گلوله #فدائیان_اسلام در #مسجد_شاه کشته شد.
چند روز بعد، در مجلس شانزدهم، فراکسیون #جبهه_ملی که با حمایت مردم و آیتالله کاشانی شکل گرفت، در اواخر اسفند ۱۳۲۹ طرح ملی شدن صنعت نفت را در مجلس به تصویب رساند و در ۲۹ اسفند مجلس سنا نیز طرح ملی شدن صنعت نفت را تأیید کرد؛ به این ترتیب نفت ایران ملی شد و کشور وارد مبارزه جدی با انگلستان و استعمار پیر گردید.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 تصویر: نامه شهید #شیخ_فضل_الله_نوری به #عضد_الملک برای تبریک #عید_نوروز و ارسال ۵ عدد ده شاهی به عنوان عیدی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
📷 تصویر: نامه شهید #شیخ_فضل_الله_نوری به #عضد_الملک برای تبریک #عید_نوروز و ارسال ۵ عدد ده شاهی به ع
نوروز در تهران قدیم
📖 #عبدالله_مستوفی در #شرح_زندگانی_من ج۱ ص۳۵۷ درباره سنت نوروز در #طهران_قدیم مینویسد:
🌿«در سفرۀ عيد، گذشته از شيرينى و شربت و آجيل، بايد #هفت_سين هم موجود باشد. هفتسين عبارت از هفت چيز خوراكى بود كه اسم آن به سين شروع شود. معمولا سنجد و سپستان و سبزى و سمنو و و سماق و سركه و سيب هفتسين را تشكيل ميكرد. هركدام از اين هفت تا دستياب نبود، سپند (اسفند) و سبزه جانشين آن ميشد حتى بعضىها ماهى را بمناسبت اسم عربيش «سمك» جزو آن ميكردند. نان و پنير و مرغ پر كرده و ماهى زنده در ظرف آب و شير و ماست هم بر اين جمله علاوه ميشد.
✨ مقدسين قرآن هم سر سفره عيد گذاشته «يا مقلّب القلوب و الابصار و يا مدبّر الليل و النّهار يا محوّل الحول و الاحوال حوّل حالنا الى احسن الحال» ميخواندند و نيز هفت آيۀ قرآن كه به سلام شروع ميشود: سَلاٰمٌ عَلىٰ إِبْرٰاهِيمَ - سَلاٰمٌ قَوْلاً مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ - سَلاٰمٌ عَلىٰ إِلْيٰاسِينَ - سَلاٰمٌ عَلىٰ مُوسىٰ وَ هٰارُونَ - سَلاٰمٌ عَلىٰ نُوحٍ فِي الْعٰالَمِينَ - سَلاٰمٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهٰا خٰالِدِينَ - سَلاٰمٌ عَلَيْكُمْ بِمٰا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّٰارِ را در قدح چينى نوشته، با آب باران نيسان، نوشته را ميشستند و از آن در موقع تحويل ميخوردند.
✨آخوندها از اين آب دعا در سفره عيد خود داشتند و پذيرائى عيد بعضى از آنها هم منحصر بهمين آب دعا بوده.
🔅ورود اين آداب مذهبى در عيد نوروز، بجهت حديثى است كه معلّى بن خنيس از حضرت امام جعفر صادق در تجليل عيد نوروز روايت نموده...
در اين حديث حضرت امام صادق سلام اللّه عليه اينروز را روز عيد اهلبيت پيغمبر و شيعيان آنها دانسته، بجشن گرفتن آن امر فرموده و دعاهائى هم براى اينروز روايت شده است. بطوريكه حتى خشكهمقدسها هم در اين عيد ملى، با تفريحات بيگناه سايرين شركت ميكردند.
🌿بزرگترها بكوچكترها عيدى ميدادند، شربت و شيرينى صرف ميكردند، آقا و خانم و آقا كوچكها و خانمكوچكها بخدمتكارهاى خانه عيدى میدادند...
💐گلدانهاى نرگس و سنبل و جامهاى پر از بنفشه و ظرفهاى سبزه، در طاقچهها، لاى اسباب چراغ خودنمائى ميكرد.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
.
☘️امروز توفیق یافتم سری به #خانه_موزه_شهید_مدرس بزنم. خانهای دیدنی و پر از حس خوب که روایتگر حوادث تاریخی بسیار است. خانهای که محل زندگی، عبادت، درس و بحث و دیدارهای سیاسی و اجتماعی عالمی ربانی است که سرانجام یک عمر مجاهدتش، شهادت در راه خدا بود.
📚 #سید_جلال_الدین_تهرانی از رجال علمی و سیاسی دوران پهلوی که به خانه #شهید_مدرس رفت و آمد داشت و به هنگام دستگیری و تبعید آیتالله مدرس در سال ۱۳۰۷ش در همین خانه در کنار او بود، در یادداشتهای خود درباره خانه شهید مدرس و سابقه تاریخی آن مینویسد:
«منزل مرحوم مدرس، سید حسن اصفهانی مقتول به دست پهلوی. در مجاور مسجد حاج شیخ علینقی لواسانی در کوچه #میرزا_محمود_وزیر واقع است که آن منزل متعلق به #مدیرالدوله برادر میرزا احمد خان #منیرالسلطنه بوده است و فعلا گویا منزل #معتمدالدوله_فرهاد_میرزا و بعداً عبدی عبدالعلی میرزا معتمدالدوله سوم در آنجا بوده است و گویا #میرزا_سید_محمدعلی_قاینی استاد ریاضیات در همان منزل درگذشته است؛ به سال ۱۳۰۲ قمری درگذشته است.»
(پژوهشی در احوال و اسناد سید جلالالدین تهرانی ص۳۳۲)
🌸☘️ تعطیلات نوروزی فرصت مناسبی برای دیدن از خانه موزه شهید مدرس و اسناد تاریخی موجود در آن است.
#تهران_گردی #تهران_شناسی #تهران_قدیم
🕌 @tarikh_hawzah_tehran