✍ با نگاهی به ریشه های تربیت معنوی علمای تهران در اوایل قرن چهاردهم هجری قمری، شاهد حضور جمعی از عالمان اهل معرفت هستیم که با جمع میان فقاهت و عرفان عملی، حضور چشمگیری در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی داشته‌اند. به تعبیر دیگر، اینان دسته‌ای از عالمان اند که عرفان عملی شان در عرصه اجتماعی و سیاسی تبلور یافته و سلوک عرفانی شان، مانع از مجاهدت‌های فکری و تعاملات اجتماعی شان نشده است.
این دسته از عالمان اهل معنا که در شهر تهران منشأ تحولات اجتماعی و سیاسی بودند، عمدتا تربیت یافته #مکتب_سامرا و از شاگردان #میرزای_شیرازی بودند و در سلوک عرفانی از محضر آخوند #ملافتحعلی_سلطان_آبادی بهره‌مند گردیده بودند.
✨ از آنجمله می‌توان به شهید حاج #شیخ_فضل_الله_نوری و آیت‌الله #شیخ_عبدالنبی_نوری اشاره کرد که هردو از ملازمان آخوند ملافتحعلی بوده و علم #مشروطه_مشروعه را برافراشته و به نحوی به مخالفت با مشروطه‌خواهان پرداخته بودند.
🔹 از جنبه‌های مغفول شهید شیخ فضل الله نوری جنبه‌های سلوک معنوی وی بود. ایشان ارتباط معنوی عمیقی با آخوند ملافتحعلی داشت و از آن انسان کامل دستورالعمل ذکر می‌گرفت. شرح حالات و مکاشفات حاج شیخ عبدالنبی نوری هم که خود دفتری مجزا می‌طلبد.
🔰از دیگر شاگردان آخوند ملافتحعلی در تهران، عارف بالله آيت‌الله #حاج_آقابزرگ_ساوجی بود که در #مدرسه_مروی تدریس می‌کرد و شاگردی چون آقا #سید_مهدی_قوام داشت که خدمات فرهنگی و اجتماعیِ عارفانه اش، زبانزد خاص و عام است.
🔸این رویکرد در میان شاگردان آخوند ملافتحعلی کمی متفاوت با رویکرد شاگردان آخوند #ملاحسینقلی_همدانی می‌باشد.
🍃 @feyziye_tehran
🍂 آیت الله #حاج_آقامرتضی_تهرانی می‌فرمود: پدرم آیت‌الله #میرزا_عبدالعلی_تهرانی از کوچه‌ای که خانه آيت‌الله #سید_عبدالله_بهبهانی در آن بود عبور نمی‌کرد. زيرا مواضع او و #سيد_محمد_طباطبايى را موجب شهادت #شيخ_فضل_الله_نورى مى‌دانست.
📖 آیت‌الله حاج #شیخ_علی_اکبر_برهان در #مدرسه_لرزاده به‌جای کتاب کفایة الاصول #آخوند_خراسانی به طلبه ها قوانين الاصول درس میداد. زیرا معتقد به کوتاهی جناب آخوند در جریان شهادت شیخ فضل الله نوری بود.
🍃 @feyziye_tehran
📷 تصویر خیمه بزرگ آیت‌الله شهید #شیخ_فضل_الله_نوری و هوادارانش در میدان توپخانه
🔻آیت‌الله آقا #شیخ_مرتضی_زاهد نیز که از شاگردان شیخ فضل الله بود از #میدان_توپخانه (میدان امام خمینی فعلی) که محل اعدام و شهادت ایشان بود عبور نمی‌کرد.
🥀 شيخ فضل الله نوری در همان میدانی به شهادت رسید که در آن خیمه ای بزرگ برافراشته بود و محل تجمع مخالفان مشروطه (و یاران مشروعه خواه خود) بود.
🍃 @feyziye_tehran
📷 جلال آل احمد در کنار پدرش آیت‌الله سید احمد طالقانی. مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی هم در تصویر دیده می‌شود.
✍ خاندان آل احمد اصالتا طالقانی و از خانواده‌هایی است که علمای بسیاری از آن برخاسته‌اند.
#جلال_آل_احمد تحصیلات خود را با فراگیری علوم دینی در #مدرسه_مروی و نزد یکی از علمای طالقانی که در این مدرسه تدریس می‌کرد آغاز کرد. پدر و برادر جلال هم، خود در همین مرکز علمی تحصیل کرده بودند.
جلال بعدها بدون اطلاع پدرش به #دارالفنون رفت و در کنار دروس طلبگی، به فراگیری علوم دینی پرداخت هرچند هرگز خود تمایلی به این نوع دروس نداشت و به اصرار پدرش در این مسیر قرارگرفته بود.
🔻آیت‌الله #سید_احمد_طالقانی از علمای تهران بود و در زمان #رضاخان، چون دعوت حکومت طاغوت مبنی بر دایر نمودن محضر شرعی را نپذیرفت، در رنج و فشار فراوانی قرارگرفت که موجب پریشان حالی وی گردید و همین امر نیز فرزندان او جلال و #شمس_آل_احمد را رنج میداد.
🔹ظاهرا مرحوم #شیخ_آقابزرگ_تهرانی دایی مادر جلال آل احمد بوده است.
🍃 @feyziye_tehran
🔰از مرحوم حاج #شیخ_مهدی_معزالدوله نقل شده است:
شخصی از اخیار از دنیا رفت. من به تشیع جنازه او رفتم، دیدم مرحوم آقای حاج #شیخ_عبدالنبی_نوری هم در تشییع شرکت کرده‌اند. با ایشان به گفت‌وگو پرداختم. در بین راه صحبت از عالم برزخ و قبر شد.
مرحوم آقای نوری فرمودند: بله، ۶ ماه است که من صدای تسبیح موجودات را می‌شنوم و نیز عالم برزخ را می بینم.
📚روزنه هایی از عالم غیب ص٢٧۴
🍃 @feyziye_tehran
📷 دورنمای بازار تهران از فراز شمس‌العماره در دوره #ناصرالدین_شاه | در عکس، گنبد مسجد امام، مسجد سید عزیزالله و امام‌زاده زید معلوم است.
💠 #حوزه_حکمی_تهران با مهاجرت #ملاعبدالله_زنوزی از اصفهان و استقرار در #مدرسه_مروی شکل گرفت. او به درخواست #محمدحسین_خان_مروی و به دعوت #فتحعلی_شاه به تهران آمد.
🔹در حدود سه دهه بعد با مهاجرت #آقاسید_رضی_لاریجانی از عرفا و مدرسان صاحب نام عرفان نظری، از اصفهان به تهران در سال ١٢۶٧ق #حوزه_عرفانی_تهران نیز شکل گرفت.
آقا سید رضی، خود از شاگردان #ملاعلی_نوری بود و از سرآمدان شاگردان او در اصفهان می‌توان به #آقامحمدرضا_قمشه‌ای اشاره کرد که وی نیز در حدود دو دهه بعد از وفات استاد خود آقا رضی به تهران مهاجرت کرد و یکی از مهمترین مدارس عرفان نظری را در تهران و در #مدرسه_صدر دایر نمود.
🍃 @feyziye_tehran
📷مرحوم آیت‌الله #سیدابراهیم_خسروشاهی از اساتید معقول در #مدرسه_مروی و استاد راتب #مدرسه_شهید_بهشتی (#مدرسه_سپهسالار_قدیم) با وجود کسالت شدید، با کپسول اکسیژن برای تدریس به مدرسه می‌آمد.🍃
🍃 @feyziye_tehran
🔰 #علامه_سیدمحمدحسین_طهرانی که سابقه دوستی و همراهی در امور علمی و سلوکی با آیت‌الله #سیدابراهیم_خسروشاهی داشت، شرحی از گفتگوی خود با ایشان در کربلا و در منزل #سیدهاشم_حداد ارائه کرده و در ضمن آن، توصیفاتی از شخصیت علمی و معنوی این استاد راتب معقول در حوزه تهران آورده است.
🔻توصیفات علامه طهرانی درباره آیت‌الله خسروشاهی:
" دوست مهربانتر از برادر، و صميمي‌تر از هر يار و دوست، و بي‌شائبه‌تر از هرگونه توهّم شائبه"
🔸خطاب به آیت‌الله خسروشاهی: "شما كه يك عمري را در پي معارف الهيّه گردش كرده‌ايد، و براي كشف حُجُب و شهود عياني از هر گونه سعيي دريغ نداريد، بلكه اين آرزوي شماست كه در صدر شريفتان مختفي است، و دنبال يك انسان كامل ميگرديد كه بطور يقين خود را بدو بسپاريد؛
بحمدالله و المنّه عالمي هستيد زحمت كشيده و سابقه‌دار، و به قرآن و اخبار معصومين عليهم السّلام وارد، و دروس حكمت را نزد استادُنا العلاّمة آية الله سيّد محمّد حسين طباطبائي مُدّ ظلُّه العالي خوانده‌ايد، و « شرح منازل السّآئِرين » و « شرح قَيصريّ بر فصوص الحكم » و « فتوحات مكّيّة » محيي الدّين عربي را كاملاً ميدانيد.
🍃 @feyziye_tehran
📷 تصویر جمعیت حسینی تهران، مربوط به سال ١٣٣۶ش
🔹ردیف اول نشسته، از سمت چپ، نفر پنجم: عالم ربانی مرحوم حاج #سید_مهدی_قوام
🔹نفر اول: #شیخ_عبدالمنتظر_مقدسیان در سنین جوانی در کنار مرحوم پدرش
مرحوم مقدسیان در آخرین سحرگاه #ماه_رمضان سال ١٣٨٩ش وفات نمود.
🍃 @feyziye_tehran
📷 از چپ:
نفر اول: #دکتر_احمد_مهدوی_دامغانی،
نفر دوم: آیت‌الله #شیخ_محمدکاظم_مهدوی_دامغانی.
✍ در آن سال‌های پیش از ١٣٣٠ش #مدرسه_سپهسالار_قدیم پذیرای طلاب و فضلای جوانی بود که از سراسر کشور به اینجا می‌آمدند. بعضی از آنها همچون #آیت‌الله_العظمی_جعفر_سبحانی در مسير طلبگی ماندند و تا اجتهاد، بلکه مرجعیت پیش رفتند، برخی نیز وارد دانشگاه معقول و منقول شده و به مراتب بالایی از علم و دانش رسیدند.
🔸از این جمع می‌توان به #دکتر_احمد_مهدوی_دامغانی اشاره کرد که همیشه خاطرات شیرینی از دوران حضور خود در مدرسه سپهسالار قدیم (شهید بهشتی) دارد. ایشان فرزند آیت‌الله #شیخ_محمدکاظم_مهدوی_دامغانی از علما و مدرسین بزرگ مشهد مقدس بود که برای تحصیل علوم دینی به تهران آمد.
🔸او که استاد #دانشگاه_تهران بود، از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ در دانشگاه مادرید به تدریس عرفان اسلامی اشتغال داشت و از سال ۱۳۶۶ مقیم آمریکا و در دانشگاه هاروارد و دانشگاه پنسیلوانیا مشغول به فعالیت آموزشی بوده‌است. رشته‌های تدریس او در آمریکا شامل معارف اسلامی، ادبیات عرب، متن‌های فارسی تصوف و فلسفهٔ اسلامی بوده‌است.
🍃 @feyziye_tehran