پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸گزارش نشست«روش تبدیل گزارههای فقهی به مدلهای کاربردی و اجتماعی» 🌐 vasael.
🔸گزارش نشست«روش تبدیل گزارههای فقهی به مدلهای کاربردی و اجتماعی»
حجت الاسلام دکتر #خسروپناه:
🔹فقیه دو شأن دارد. شأن فقاهت، و دیگری شأن ولایت. شأن فقاهت شأن کشف احکام شرعی است و دستاورد آن حکم تکلیفی و وضعی است. شأن ولایت، شأن جعل است که دستاوردش حکم ولایی میشود.
🔹پیش فرض بنده در این بحث این است که ما یک فقه نظام ولایی داریم که ذیلش فقه نظامات دیگر مانند فقه فرهنگ، فقه تربیت و ... قرار دارد.
🔹پس هم فقه الفرد و فقه الاجتماع در ذیل آن قرار دارد. پس این فقه باید با رویکرد ولایی و فقاهی به این نظامات فردی و اجتماعی بپردازد.
حجت الاسلام دکتر #پیروزمند:
🔹نمیخواهیم خود را محدود به گزارههای تجویزی فقهی کنیم. کاربردی را به راهبردی تبدیل کردم تا اینکه کلانتر شود و از جزئیت فاصله بگیرد و در دسترس باشد.
🔹تلقی بنده از این موضوع این است که بحث پسا فقهی یا پسا استنباطی است. یعنی فرض بر این است که به یک گزارههای دینی رسیدیم و برای بعد از آن داریم صحبت میکنیم. بنابراین بحثی که تقدیم خواهد شد، ابداً بحث رسیدن به گزارههای فقهی نخواهد بود.
🔹این پیش فرض را هم عرض کنم که در صورتی ما میتوانیم از گزارهها به مدل برسیم که نگاهمان به گزارههای دینی هم نظام مند باشد و اینها را مجزا از هم نبینیم. که خود این موجب تکامل آن راه پیشا فقهی است که مورد بحث نیست.
حجت الاسلام #الهی_خراسانی:
🔹وقتی دربارهٔ گزارههای فقهی صحبت میکنیم باید توجه کرد که این گزارهها مراتب مختلفی دارند مانند اینکه بعض گزارهها به صورت هدف و غرض احکام است.
🔹بعض دیگر به قواعد و ضوابط خاص که در احکام جاری است اشاره میکند. مانند نفی ضرر لایهٔ سوم گزارههایی که به صورت قواعد کلیه به عنوان حکم شرعی صادر میشود. لایهٔ دیگر احکام ولایی است که هرچند جزو لایهها نیست ولی جزو تعریف احکام قرار میگیرد.
🔹کاربرد اجتماعی اعم از مدل است. کاربرد اجتماعی، قیدی برای اجتماعی است یعنی این گزاره تبدیل شود به یک امر اجتماعی است اما اگر این امر اجتماعی، یک سیستم نظام یافته باشد به طوریکه به منظومهای از گزارهها ارجاع دهد، مدل خواهد بود.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/0004Aw
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
🔸چرا امر به «معروف»؟ 📝 حجت الاسلام #مرتضی_حائری_شیرازی 🌐 vasael.ir/00049r 🆔 @vasael_ir
🔸چرا امر به «معروف»؟
🔹عرف نیز از عوامل پدیداری معروف به شمار میآید. عُرف در لغت با معروف مترادف است ولی در اصطلاح به معنای عادت است و منظور از عُرف در اینجا، قاعده و عادت زندگی روزمره مردم یک جامعه است. بحث از عرف به عنوان یکی از عوامل پدیداری معروف با بحث از دیگر عوامل تفاوت دارد.
🔹فطرت و عقل به عنوان دو عامل خدادادی و ذاتی انسان میباشد که انسان در آن هیچ دخالتی ندارد. دین و قانون نیز دو عاملی هستند که با تدوین قرارداد و برنامهریزی جهت تعیین روش زندگی، در زندگی فردی و اجتماعی انسان تأثیرگذار هستند. ولی عرف پدیدهای است نانوشته که خود به خود و بدون برنامهریزی قبلی به وجود میآید.
🔹برای نمونه میتوان به عزاداری دهه اول ماه محرم اشاره کرد. این عزاداری که از ده روز تا دو ماه در مناطق مختلف به طول میانجامد، «کار خوب شناخته شده» در میان شیعیان است.
🔹سبب معروف شدن این رسمِ پسندیده، عاملی جز عُرف نیست. دلیل عقلی و نقلی در بیشتر این موارد وجود ندارد. همچنین عدم برگزاری مجالس شادی در نُه روز اول ماه محرم، اگر چه روز شهادت نیست؛ هم دلیلی جز عرف ندارد.
🔹اما باید به این نکته توجه داشت که این عوامل، کار خوب نمیسازند، بلکه کارهای خوب را در جامعه به «معروف» تبدیل میکنند. یعنی باید در طی یک روند، کار خوب را به «کار خوب شناخته شده» یا «کار خوب همه کس شناس» تبدیل کنند. این کار را، روند شکلگیری معروف یا روند معروف سازی در جامعه مینامم، روندی از فضیلتها به معروف در جامعه.
🔹معروف، مفهومی است که مصادیقی از فضائل اخلاقی را در ضمن خود دارد که آن فضائل در روندی از «کار خوب» به «کار خوب شناخته شده» تبدیل شدهاند.
🔹این روند، سیری منطقی دارد و اسلام با توضیح و پیاده سازی آن در ابتدا، روشی منطقی برای هر جامعه و فرهنگی معرفی کرده است و میتوان در سه مرحله بیان کرد.
📝 حجت الاسلام #مرتضی_حائری_شیرازی
🌐 vasael.ir/00049r
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸خلأهای قانون مدنی درباره حقوق زنان / فقه برای بسیاری از این کاستیها راه حل
🔸خلأهای قانون مدنی درباره حقوق زنان / فقه برای بسیاری از این کاستیها راه حل دارد
میزگرد تخصصی «زنان، پیشرفتها و چالشها»🔻
#نیره_عابدین_زاده:
🔹در برخی قوانین فعلی در حوزه زنان خلأ داریم که شامل مباحثی مانند تحقیر همسر است که مجازات برای آنها در نظر گرفته شده است چراکه ممکن است در برخی پیامکها درخواست رابطه نامشروع باشد، اما در قوانین فعلی عنوان مجرمانه ندارد، ولی بر اساس این قانون، برای آن مجازات در نظر گرفته شده است.
🔹ترک زندگی زوج به صورت غیر متعارف و موجبات ایجاد فرار زنان از خانه و یا مجبور کردن زنان به پوشش و آرایش و گویش و رفتار خاص که مغایر شأن ایرانی است در برخی مشاغل دولتی و خصوصی دیده میشود. اسلام با این امر مخالف است و در این قانون از این زنان حمایت میشود که در قوانین قبلی این موضوع وجود ندارد.
🔹بحث مهم دیگر که در این لایحه به آن پرداخته شد بحث پرداخت تفاضل دیه زنان در برابر مردان است که اگر زنی توسط مردی به قتل برسد یک دوم دیه باید پرداخت شود.
🔹در اینجا توسط این قانون حمایت میشوند چراکه برخی از خانوادهها به دلیل پرداخت ناتوانی در پرداخت این دیه و نداشتن این امکان مجبور به رضایت شده اند در حالی که به صورت قلبی راضی نبودند و بحث نصف دیه زنان به این شکل جبران میشود.
حجت الاسلام #فرج_الله_هدایت_نیا:
🔹یکی از مواردی که قانون مدنی تغافل کرده است حقوق زناشوئی زن است و گویا زن چنین حقی ندارد؛ در حالی که حقوق مالی زن در ماده ۱۱۲۱ آماده است.
🔹در حال حاضر به سختی میتوان در این موارد از قوانین فعلی استفاده کرد. قانون مدنی به حقوق زناشوئی زن ورود پیدا نکرده است در حالی که این امر مهمتر از مواد مالی زن است.
🔹اگر به بحث مالی زن از سوی همسر توجه نشود امکان جایگزینی وجود دارد و حقوق عمومی میتواند زن بدسرپرست را حمایت کند، ولی در حقوق زناشوئی اگر کوتاهی شود زن ممکن است به عسر و حرج و فساد و روابط فرازناشوئی مبتلاء شود؛ اینها کاستی هائی است که در فقه راه حل دارد.
🔹در فقه اختلاف نظر وجود دارد و قانونگذار هر نظریه فقهی را که کارآمد تلقی کند و قابل اجراء بداند از روش گزینش استفاده میکند.
🔹اساسا بن بست در نظام تقنینی نیست و عرف شاید با برخی از تحولات تقنینی موضع گیری داشته باشد و ابعاد حقوقی ندارد بلکه ابعاد فرهنگی اجتماعی دارد.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/0004Ax
🆔 @vasael_ir
🔸 #معرفی_مقاله | واكاوی اضلاع توحید عملی در سپهر سیاست متعالیه اسلامی
🔹ارتقای توحید نظری به عملی و کاربست اقتضائات آن در سیاست، زمینهساز بسط عینی خداپرستی در ساحت مدنیت، یگانه شدن سیاست و همجهتی آن با اراده و حاکمیت الهی است.
🔹نویسنده با اتکا بر عقل و نقل، و با استفاده از روش تحلیل محتوا در حوزه مباحث کلامی و دینی به تحلیل مسئله پرداخته است.
🔹با واكاوی اضلاع توحید عملی در سپهر سیاست، روشن شد كه توحید علاوه بر بازتاب های درونی و معنوی فردی، دارای بسامدها و كاركردهای عملی، مدنی و برون دادهای دنیوی و سیاسی است و نقش حقیقی، زیربنایی، الهام بخش و تعیین كننده در سیاست دارد.
🔹اقتضای توحید عملی راستین این است كه نباید صرفا به عنوان مقوله ای كلیشه ای، شعاری و نمادین نزد سیاستمداران تلقی شود بلكه اقتضائات آن باید در ساحت مختلف سیاست، ظهور و بروز عینی بیاید.
🔹از حیث جنبه های رفتاری، توحید عملی باید در اخلاق، تقوای سیاسی و عمل سیاسی، وحدت ملی، تولی و تبری سیاسی تجلی اجتماعی داشته باشد.
🔹از لحاظ كاركرد ساختاری و محتوایی نیز توحید عملی مستلزم آن است كه ربوبیت، ولایت و حاكمیت خدا در تمامی شئون سیاست، اعم از نظامات سیاسی اجتماعی سبك زندگی الگوی توسعه سیاسی اقتصادی و فرهنگی و الگوی تمدنی، جلوه بیرونی پیدا كند.
🌐 vasael.ir/0004B5
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
🔸 #یادداشت | آسیبهای اشتغال زنان از دیدگاه اسلام و روانشناسی 📝 محرم آتش افروز 🌐 vasael.ir/0003x9
🔸 #یادداشت | آسیبهای اشتغال زنان از دیدگاه اسلام و روانشناسی
🔹در کشور ما صدها هزار شغل به تصرف بانوان درآمده است، شغلهایی که باید در اختیار مردان بیکار قرار میگرفت تا در پرتو آن تشکیل خانواده میدادند.
🔹آمار دختران و پسران تحصیل کردهای که به دنبال شغل و کار هستند، رشد فزایندهای به خود گرفته است و از آنجا که دختران، به حقوق و دستمزد ناچیزی قناعت میکنند و مطیعتر و فرمانبردارتر از مردان هستند، از شانس بیشتری برای اشتغال به کار برخوردارند و واقعاً زنان و دختران جویای کار یا شاغل، به عنوان یکی از عوامل بیکار ماندن مردان و پسران بیکار محسوب میشوند.
🔹از سوی دیگر درصد ورودیهای دختران به دانشگاهها بیشتر از پسران شده است و دختران میتوانند تقریباً در تمام رشتههای تحصیلی شرکت کنند، رشتههایی که هیچگونه سنخیتی با توانائیها و روحیات زن و فرهنگ و باورهای ملی و مذهبی ما ندارد؟ آیا این موارد برای جامعه اسلامی ما یک افتخار است یا یک ننگ؟ و به راستی مقصر چنین وضعی چه کسانی هستند؟
🔹طبیعی است که پیامد چنین وضعی، بالا رفتن سن ازدواج و افزایش سطح انتظارات دختران، رشد فزاینده آمار طلاق، افزایش روابط جنسی نامشروع و سست شدن بنیان خانوادهها و اختلافات خانوادگی و محروم ماندن بسیاری از فرزندان از محبت مادری خواهد بود.
🔹اگر این وضع و روند به همین شکل، ادامه و افزایش یابد، قطعاً جامعه اسلامی ما را با یک بحران اجتماعی و فرهنگی دچار خواهد کرد، بحرانی که پیامدها و خسارتهای جبران ناپذیری را به عصر ما و نسل ما وارد خواهد ساخت.
🔹یکی از شرایط خاصی که زنان به توصیه و به عبارت بهتر، تاکید دین اسلام میبایست پا به عرصه اقتصادی بگذارند مربوط به مشاغل خاصی چون پرستاری، پزشکی و معلمی است. حالت ایدهآل در یک جامعه اسلامی این است که دختران تحت تعلیم معلمان زن قرار گیرند.
🔹همچنین زنان، برای رفع نیازهای پزشکی خود، از خدمات پزشکان و پرستاران همجنس خود بهرهمند شوند. این حالت، علیرغم آنکه مستقیماً با نیازهای مالی زنان در ارتباط نیست، اما نوعی حالت اضطرار برای اشتغال زن در جامعه اسلامی است.
📝 محرم آتش افروز
🌐 vasael.ir/0003x9
🆔 @vasael_ir
🔸نگاهی به دروس خارج و درس گفتارهای فقه
🔹فقه فرهنگ| نگاه روایات به معضل بیکاری و تکلیف دولت / حرمت ترویج قول و فعل بد(آیت الله اراکی)
🌐 vasael.ir/0004B2
🔹فقه معاملات ربوی| عدم تعلق خمس به ارتفاع قیمت ناشی از تورم(آیت الله شهیدی)
🌐 vasael.ir/0004B9
🔹فقه سیاسی | وجوب عینی بسط معروف در جامعه(حجت الاسلام والسلمین ارسطا)
🌐 vasael.ir/0004B6
🆔 @vasael_ir