❇️توثیق روایات علی بن حمزه بطائنی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔹علی بن ابی‌حمزه با اینکه جزء ائمه‌ی ضلال است و اصلا وقف را او تأسیس کرده است، ولی ظن متاخم بالعلم است که تا قبل از اینکه مسائل مالی برایش پیش بیاید جزء موثقین و مورد قبول اشخاص بوده و وکیل حضرت و مورد اعتماد عموم بوده است و بعدا مسائل مالی سبب انحرافش شد. ولی قبل از وقف مورد قبول بوده و علی بن حکم روایات را یا از خود او در موقع استقامتش و یا از کتابش که مسلّم الانتساب بوده و در حال استقامت نوشته بوده است، اخذ کرده است. 🔸لذا به نظر من روایاتی که علی بن ابی حمزه در آنها واقع شده، به ظنّ قوی در ایام استقامت از او اخذ شده است و باید اینها را صحیحه تعبیر کرد و اینکه روایات علی بن ابی حمزه و امثال این اشخاص را موثّقه تعبیر می‌کنند، صحیح نیست. چون اعتبار روایت را باید بر اساس ایام اخذ حساب کرد که آیا آن وقت منحرف بوده‌اند یا نه و اگر ثابت شد که بعد از انحرافش اخذ شده است، اگر قائل به وثاقتش شدیم، روایت موثقه می‌شود. 🔹حاجی نوری می‌گوید ممکن است بعد از انحراف، از او اخذ کرده باشند و حداقل نسبت به نقل برخی از رواة از او مدعی چنین مطلبی است. ولی برای ما این مطلب ثابت نیست و به احتمال بسیار قوی همه اینها قبل از انحراف از او اخذ کرده‌اند؛ چون فاصله‌ی بین واقفیه و امامیه به قدری شدید بوده است که امکان نداشته است که امامیه پیش چنین افرادی بروند و شاگردی کنند. 🔸نتیجه اینکه اظهر این است که این روایت را صحیحه بدانیم و لذا اگر کسی ایمان را جزء شرائط اخذ حدیث بداند، همانطور که بعضی‌ها معتبر دانسته‌اند، می‌تواند به این احادیث اخذ کند؛ همچنین اگر کسی در مقام تعارض، مابین روایت امامی و غیرامامی قول امامی را مقدم بداند، همانطور که شیخ گفته است، روایت علی بن ابی حمزه جزء روایت‌های امامی محسوب می‌شود، چون زمان اخذ حدیث از او را باید حساب کرد. 🔹دلیل وثاقت علی بن حمزه نیز وکالت مالی از جانب حضرت نیست. آن وکالت مربوط به امین بودن از جهت مالی است و وثاقت در احادیث و امثال آن برای وکیل لازم نیست؛ بلکه کافی است که راجع به مسائل مالی مورد اطمینان باشد. دلیل توثیق او این است که شیعه او را قبول کرده بوده و خیلی مورد اعتبار بوده است. اینکه عده کثیری او راقبول کردند نشانه وثاقت اوست. او با مسئله وقف خطر عظیمی ایجاد کرد و چنین خطر عظیمی را یک آدم معمولی متعارف دروغگو که مردم به وثاقت نمی‌شناسند احداث نمی‌کند؛ بزنطی و امثال او، همگی جزء واقفیة شدند و حضرت رضا بعدا آنها را قانع کرد و عده‌ای که واقفیه شده بودند برگشتند. ▪️ آیت‌الله شبیری زنجانی، کتاب الحج، ص ۳۳۶ #رجال #واقفیه ___ 📣کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

✅ استاد #علیدوست: باید روش شناسی اجتهاد را در حوزه به عرف تبدیل کنیم 🔹روش شناسی برگردان همان #متدولوژی است و در عربی به #علم_المنهج تعبیر می کنند. 🔹#روش_شناسی دانشی است که نحوه اجرای عملیات پژوهش را بررسی می کند؛ در روش شناسی دنبال منطق حاکم بر کار و روش استنباط هستیم و روش افراد را در استنباط به دست می آوریم. 🔹باید روش شناسی اجتهاد را در حوزه به #عرف و هنجار تبدیل کنیم. کم فقیهانی نداریم که در روش شناسی روش ثابتی ندارند و در برخی مواقع روش اخباریون را دنبال می کنند و در برخی مواقع خود را اصولی نشان می دهد . در جایی تاریخ را مورد بررسی قرار دهد و در جای دیگر از تاریخ سراغی نگیرد. #کلام_اساتید 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

💢ویژگی فقه تمدن ساز؛ استوار بر پایه‌های اصیل و آماده برای پذیرش تحولات 📌آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در نشست «الزامات بیانیه گام دوم در پرتو فقه تمدن ساز» که در دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: 🔹فقهی که می‌خواهد تمدن اسلامی را بسازد و پاسخگوی نیازهای دنیای معاصر باشد ضمن این‌که باید بر همان پایه‌های اصیل و عمیق خودش استوار شود، در عین حال باید آمادگی لازم برای پذیرش تحولات و تغییرات را داشته باشد. 🔹فقه نیاز به تقویت رویکرد تمدنی دارد و در این رویکرد باید آن را جامع نگریست و در محدوده ابواب موجود حرکت نکرد، بلکه به آفاق دیگری هم اندیشید. 🔹تئوری انقلاب اسلامی این است که ما اجتهاد اصیل جواهری پویا و علوم اسلامی اصیلِ دقیقِ مبتنی بر پایه‌های خود داریم ولی در عین حال قابل تکامل، پیشرفت، تحول و جوشش است. جمع بین این دو هم کار هر کسی نیست و شخصیت‌هایی مثل امام(ره) و شهید صدر(ره) می‌خواهد. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir

🌟نکات و اشارات🌟 🔰علت اعتماد مرحوم شیخ انصاری به قول لغوی در تعریف بیع آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔹در خیلی از جاها شیخ ادله‌ای که قوم به آن استدلال کرده‌اند را مخدوش می‌داند و به مشهورات و ادعاهای اجماع اشکال کرده و همه را ردّ می‌نماید. مثلاً در بیع الصبی ایشان اعتبار بلوغ برای صحت عقد صبی را رد می‌کند، ولی بعد می‌فرماید که مسئله همین است که بلوغ معتبر است. ما از ایشان سؤال می‌کنیم که شما از کجا می‌گویید که مسئله همین است، در حالی که خودتان ادله مسئله را رد نموده‌اید؟ 🔸حلش این است که ایشان در بحث رسائل، حجیت شهرت و اجماع منقول را به عنوان ظن خاص انکار کرده است، ولی بر خلاف آقایان کفایه و بعد از ایشان که قائل به انسداد نبوده‌اند، عقیده بنده این است که شیخ انسدادی بوده است. ولی به این جهت که قائلین به انسداد مانند میرزای قمی و امثال ایشان کم بوده‌اند و اکثر علماء قائل به انسداد نبوده‌اند، مرحوم شیخ نخواسته است که وارد این دعواها بشود. اگر کسی در کلمات شیخ دقت بکند، می‌تواند بفهمد که شیخ انسدادی بوده است. 🔹قسمت انسداد کتاب رسائل از مباحث مفصل و مشکل اصولی است و معمولاً هم آقایان نمی‎‌خوانند، ولی خیلی طولانی است و مطالب علمی مهمی دارد. ایشان می‌گوید که انسداد مقدماتی دارد؛ مقدمه اول این است که بگوییم به وسیله ادله حجیت خبر واحد، آنقدر حجت به دست ما نمی‌آید که اگر به مقطوعاتمان ضمیمه کنیم، مشکل فقه ما حل بشود. ایشان این مطلب را می‌فرمایند و خیلی هم به آن اهتمام قائل شده‌اند. ایشان می‌فرماید که عمده بحث انسداد همینجاست و همه دقت‌ها باید اینجا باشد. حتی بعضی‌ها گفته‌اند که (تنها دلیل انسداد) همین یک دانه است. (البته این سؤال مطرح است که) چطور باید به همین یک مسئله اهتمام ورزید؟ خود شیخ در اینجا بحث نمی‌‎کند! این اصول مفصلی که ایشان بحث کرده است، آیا این مقدار در اینجا کافی است؟! 🔸اینکه شیخ هیچ چیز نمی‌گوید به این جهت است که خود ایشان در شرط حجیت خبر واحد با دیگران متفاوت است، زیرا ایشان صرف عادل بودن راوی خبر را کافی نمی‌داند و قائل به این است که از نظر ادله شرعیه و بنای عقلاء و جهات دیگر، خبری حجت است که اطمینان آور باشد. آقایان دیگر اطمینان را شرط ندانسته‌اند و گفته‌اند که خبر واحد به صرف عادل بودن راوی حجت است و انسدادی در کار نیست؛ بر خلاف مرحوم شیخ که به نحو اشعار می‌توان فهمید که مختار ایشان با توجه به شرط اطمینان در حجیت خبر، انسداد است. 🔹ایشان به صراحت به این نظر اشاره نکرده است، اما در اواسط بحث انسداد به یک جایی می‌رسد که می‌فرماید بودن شرط حصول اطمینان در خبرهای واحد در زمان ما در غایت ندرت است؛ «فی زماننا هذا فی غایة الندرة». خوب یک چیزی که در غایت ندرت است و وجداناً هم همینجور است، چطور ایشان حکم بکند که این خبرهای واحد جوابگوی فقه است؟! 🔸پس ایشان در این عبارت قائل به یک چیز وسیعی شده‎اند، منتهی نخواسته‎اند به آن تصریح کنند. بر همین اساس می‌گوییم که شیخ انسدادی است و آن کسی که در اصول، حجیت شهرت، قول لغوی و اجماع منقول را به عنوان ظنون خاصه انکار کرده است، به عنوان ظن مطلق آنها را حجت می‌داند. در صورتی که قول لغوی قدری معتبر باشد، ایشان می‌پذیرد و به عنوان ظن مطلق از باب انسداد آن را معتبر می‌داند. #نکات_اشارات #انسداد ▪️ آیت‌الله شبیری زنجانی، کتاب البیع، جلسه ۳ ___ 📣کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

✅ #مراحل_استنباط فقهی از منظر آیت الله #اعرافی #روش_شناسی_اجتهاد #الگوریتم_اجتهاد 👇👇👇👇👇👇👇👇👇

✅ #مهندسی_استنباط ✍تقریرات درس استاد #حیدری_فسایی 🔸تعداد جلسات :9 🔹سال تدریس: 95 #روش_شناسی_اجتهاد 📖منبع: کانال محاضرات

#فرایند_اجتهاد استاد #اعرافی کانال روش شناسی اجتهاد http://eitaa.ir/ravesh_ejtehad

✅ #روش_شناسی_اجتهاد، استاد سید محمدرضا #واعظی #الگوریتم_اجتهاد کانال یادداشت های طلبگی eitaa.com/yaddashhayetalabegi

📹 "هدف خداوند از آفرینش انسان" در بیان حضرت استاد شب زنده دار دام ظله 📆تاریخ: 1398/05/19 | حرم مطهر امام رضا علیه السلام ‌ #پندهای_سعادت 🔗 @Pand_Saadat

🌟نکات و اشارات🌟 🔰رابطه هدف بیان و معنا آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔹در روايات معصومين عليهم السلام و همچنين كلمات غير معصومين بايد ملاحظه نمود كه هدف و محور بيان كلام، چه چيزى است؟ مثلا در كلماتى كه در پاسخ سؤال وارد شده، بايد ملاحظه نمود كه هدف سؤال چه بوده و اين كلام در پاسخ آن سؤال، چه چيزى را- خواه به صورت اثبات و خواه به صورت نفى- مى‌رساند؟ 🔸براى مثال گاهى سؤال مى‌شود كه فلان عمل آيا لازم است يا لازم نيست؟ حال اگر در جواب به صورت خبرى، اثبات آن را بگويند اين كلام رساننده معناى لزوم آن عمل مى‌باشد و اگر به صورت سلبى جواب دهند رساننده معناى نفى اللزوم است. مثلا شخصی نماز را بدون بعضى از شرايط آن خواند و بعد از نماز سؤال نمود كه نماز را بدين صورت خوانده است آيا اعاده لازم است؟ اگر در جواب گفته شد «يعيد» معناى آن لزوم الاعاده است و اگر گفته شد «لا تعاد الصلاة الامن خمس» معناى آن عدم وجوب اعاده مى‌شود؛ البته این بیان، مخالفتی با استحباب اعاده ندارد. 🔹اما گاهى جواز و عدم جواز، هدف سؤال سائل است كه اثبات در جواب، رساننده اثبات الجواز و نفى آن، رساننده تحريم مى‌باشد. مثلا اگر به صورت خبرى گفت از احرام كه بيرون آمد صيد مى‌كند، رساننده آن است كه «يجوز الصيد بعد الخروج عن الاحرام»؛ ولى اگر گفته شده بود «لا يصيد»، مى‌رساند كه صيد در چنين حالتى حرام است. ▪️كتاب نكاح (نرم افزار نور)، ج۲۰، ص ۶۵۴۳ #نکات_اشارات #معنای_کلام ___ 📣کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

📢 صوت درس خارج اصول حضرت استاد شب زنده دار«دام ظله» 📁 موضوع: اسباب تسری حکم از موضوعی به موضوع دیگر جلسه : 13 تاریخ : یک شنبه - 98/05/27 زمان : 00:59:08 حجم فایل : 16.9 mb فرمت : mp3 #صوت_اصول 🔗 @Feghahat_ir

📢 صوت درس خارج اصول حضرت استاد شب زنده دار«دام ظله» 📁 موضوع: اسباب تسری حکم از موضوعی به موضوع دیگر جلسه : 12 تاریخ : شنبه - 98/05/26 زمان : 00:43:30 حجم فایل : 12.4 mb فرمت : mp3 #صوت_اصول 🔗 @Feghahat_ir

📢 صوت درس خارج اصول حضرت استاد شب زنده دار«دام ظله» 📁 موضوع: اسباب تسری حکم از موضوعی به موضوع دیگر جلسه : 14 تاریخ : دو شنبه - 98/05/28 زمان : 01:01:13 حجم فایل : 17.5 mb فرمت : mp3 #صوت_اصول 🔗 @Feghahat_ir

#معرفی_کتاب #درس_خارج_و_گام_های_اجتهاد 🔹کتاب درس خارج و گام های اجتهاد، از معدود کتاب هایی است که در حوزه #روش_شناسی_اجتهاد تالیف شده است و در تیرماه سال جاری رونمایی شد. 🔹این اثر ارزشمند، تقریر دروس روشی حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد #مبلغی است که با همت حجت الاسلام هلالیان به نگارش درآمده است. ▫️پی نوشت: قیمت این کتاب در چاپ جدید صد هزار تومان است. سایت ناشر: http://eshraghehekmat.ir/?page_id=203 •┈••✾••┈• کانال اصول شهید صدر : @halgheysaniye

🔰 یادداشت محقق 🔆رابطه وجوب دفع مال با رفع حجر - بخش اول ✳️ حضرت امام خمینی از تناسب حکم و موضوع و خصوصاً اقتران فراز «وَ ابْتَلُوا الْيَتَامَى حَتَّى...» به «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ» چنین استظهار کرده است که وجوب دفع اموال به یتامی، نفسی نیست تا اطلاق آیه إقتضا کند که دفع مال به بالغ رشید مطلقا لازم است، حتی اگر به بقاء‌ مال در دست ولیّ إذن بدهد. بلکه وجوب دفع در آیه، معلول رفع حجر یتیم است،‌ مانند وجوب إکرام در خطاب «أکرم زیداً لأنه عالم» که وجوب إکرام معلول عالم بودن است؛ چرا که متعارف مردم در صورت عدم حجر راضی به بقاء مالشان در دست دیگری نیستند و خودشان خواهان استفاده از آن هستند و کسی نمی تواند بدون رضایت آنان در مالشان تصرف کند،‌ حال اگر در چنین محیطی، عرف با خطاب «اموال یتیم را بعد از رفع حجر به وی تسلیم کنید» مواجه شود، وجوب دفع مال را بر صورت متعارف بین خودشان تنزیل می کنند که این شخص از الآن برای گرفتن اموالش مانعی ندارد و مستقل است. 🔸البته چنان‌چه قائل به وجوب نفسی وجوب دفع شویم به جهت وقوع أمر «دفع» عقیب الحظر، «ادفعوا» بر بیش از ترخیص دلالت ندارد و باید وجوب دفع را از جای دیگر استفاده کنیم،‌ در حالی‌که بر اساس استظهار علیت رفع حجر برای وجوب دفع، «إدفعوا» ظهور در وجوب دارد؛ زیرا با حصول دو شرط بلوغ و رشد معلوم می‌شود که شخص دیگر محجور نیست و کسی حق ندارد که مال دیگری را بدون اجازه‌ی او نگه دارد و قهراً دفع مال به مالک واجب و لازم می‌شود. 🔹صاحب جواهر هم رابطه بین وجوب دفع و رفع حجر را لازم و ملزومی دانسته است،‌ بدین بیان که وجوب دفع کنایه از رفع حجر است، یعنی شارع درصدد بیان این است که بالغ رشید محجور نیست. ✳️مناقشه در این نظریه به نظر می‌رسد کلام حضرت امام خمینی نسبت به غیر رشید تمام باشد، ولی نسبت به رشید غیربالغ تمام نباشد. توضیح اینکه مدلول مطابقی آیه شریفه این نیست که در صورت انتفای بلوغ یا رشد حجر ثابت است، بلکه مدلول مطابقی آن، دفع و عدم دفع مال به یتیم است، لذا باید دید با تناسب حکم و موضوع و قرائن دیگر می توان حجر را در صورت انتفای بلوغ یا رشد اثبات کرد یا خیر؟ 🔹به نظر می‌رسد متفاهم عرفی از وجه اعتبار رشد برای دفع مال به صبی این است که چون صبی غیر رشید، نفع و ضرر خود را درک نمی‌کند شارع برای حفظ مال وی، معاملاتش را نافذ نکرده است، و به جهت این علت مشترک به صورتی که اموال در دست ولیّ است تعدّی و از جمود بی‌جا پرهیز می‌شود. 🔸این مطلب از «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ» هم قابل استفاده است که سفیه چون درکی از مصلحت خود در معاملات ندارد. شارع معاملاتش را مطلقا تنفیذ نکرده است تا اموالش از بین نرود. 🔹اما وجه اعتبار بلوغ در دفع مال به صبی رشید طبق فهم متعارف سه وجه می‌تواند باشد: 🔸وجه اول: تعمیم حکمت جعل حکم سفیه نسبت به غیر بالغ 🔹وجه دوم: ضعف اراده غیر بالغ 🔸وجه سوم: عجز صبی از دفع مزاحم 👈 تفصیل این وجوه را اینجا بخوانید: https://bit.ly/30vPnZO #فقه #یادداشت_محقق ___ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام @mfeqhi

✅ روش شناسی اجتهاد چیست؟ #اختصاصی روش شناسی اجتهاد به دنبال رسیدن به موارد ذیل است: •┈••✾••┈• 1️⃣ #فرایند_کلان_اجتهاد (الگوی اجتهاد، الگوریتم اجتهاد، مراحل استنباط): 🔹یعنی ابتدا و انتهای فرایند استنباط چیست؟ مثلا در چه مرحله ای به اقوال مراجعه می شود؟ سیره کجاست؟ مقاصد شریعت؟ اجماع؟ و ... 🔹در این زمینه، بین مجتهدان تفاوت نظر وجود دارد؛ به عنوان نمونه، آیت الله #سبحانی معتقدند که جایگاه مراجعه به اجماع، پس از بررسی روایات متواتر و قبل از بررسی خبر واحد است و یا جایگاه مراجعه به اقوال، پیش از بررسی ادله قرآنی و روایی است. 🔹فراتر از این، تفاوت بسیار مهم مجتهدان در فرایند اجتهاد، در مرحله ختم فرایند استنباط، آشکار می شود؛ #مکتب_تجمیعی (مکتب قم، مکتب تحلیلی) معتقد است که از تجمیع ظنون (ادله اجتهادی غیرقطعی)، نتیجه حاصل می شود؛ اما #مکتب_تطبیقی (مکتب نجف) که به ضرورت تطبیق قاعده ملتزم است، آن را نمی پذیرد و به ادله فقاهتی (اصول عملیه) مراجعه می کند؛ لذا مثلا آیت الله #بروجردی (که تابع مکتب تجمیعی هستند)، بسیار کم به اصول عملیه مراجعه می کنند. •┈••✾••┈• 2️⃣ #خرده_فرایندهای_اجتهاد (خرده الگوهای اجتهاد، خرده الگوریتم های اجتهاد) 🔹مثلا در مرحله مراجعه به روایات، فرایند «بررسی دلالی» و فرایند «بررسی سندی» یک روایت، از کجا شروع و به کجا ختم می شود و اگر تفاوتی بین مجتهدان وجود دارد، چیست؟ 🔹مثلا در روش بررسی دلالی آیت الله #بروجردی و #امام خمینی(ره)، «شناخت فضای صدور متن» بسیار مهم است؛ امری که در روش بسیاری از مجتهدان مانند #آخوند_خراسانی چندان قابل مشاهده نیست. •┈••✾••┈• 3️⃣ #مبانی_و_پیش_فرض_ها 🔹هر مجتهدی مبانی و پیش فرض های #اصولی، #حدیثی، #رجالی، #کلامی و ... دارد که در فرایند اجتهاد او اثرگذار است. 🔹برخی پیش فرض ها مانند نظرات رجالی تاثیرمحدودتر و برخی مانند نظرات اصولی و حدیثی تاثیر متوسط و برخی مانند نظرات کلامی (مثل قلمرو سنت) تاثیر کلان تری دارند و کلیت فرایند اجتهاد یک مجتهد را تحت تاثیر قرار می دهند؛ به گونه ای که حتی فهم یک مجتهد را از آیات و روایات نیز تغییر می دهد. •┈••✾••┈• ▫️یادداشت مرتبط: استاد #مبلغی: نیاز به تاسیس علم روش شناسی اجتهاد داریم https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/21 استاد #علیدوست: باید روش شناسی اجتهاد را در حوزه به عرف تبدیل کنیم https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/34 تفاوت روش شناسی اجتهاد و اصول فقه https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/25 •┈••✾••┈• 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

#اخلاق #نماز_شب 🔰 آقا شیخ مرتضی زاهد : 🔻من را برای #نماز_شب بیدار می کردند _ یک صدایی می آمد_ و من را صدا می زد . می گفتند: آقا شیخ مرتضی بلند شو !! گاهی اوقات می گفتند : شیخ مرتضی و بعضی شبها می گفتند : مرتضی بلند شو !!! 👈نوع لحن ها متفاوت بود 💢 توجه کردم _اختلاف لحن صدا کردن برای این است که_ دیدم آن شب هایی که توجه من به خدا بیشتر است ، از احترام بیشتری برخوردارم و آن شب هایی که توجه من کمتر است از احترام کمتری برخوردارم. http://eitaa.com/joinchat/2054750225Cbba925a3ed

🔵 فقه حکومتی 🔻 "فقه و فقاهت باید عمیق و فراگیر شود" 🇮🇷 بیانات مقام معظم رهبری (۱۳۷۰/۰۶/۳۱) 1️⃣ فقه و فقاهت باید در حوزه‌ها #پیشرفت بکند. این پیشرفت، هم از لحاظ #عمق است، و هم از لحاظ #سعه و #فراگیری_مسائل_زندگی. فقه باید عمیق بشود؛ عمیق تر از آنچه که هست. 2️⃣ همچنان که شما نگاه می کنید، فقه زمان علامه‌ی حلی (رضوان‌الله علیه)، از فقه زمان شیخ انصاری عمیق تر است؛ یعنی با آراء و نظرات گوناگون برخورد کرده و در طول زمان، عمق و پیچیدگی خاصی پیدا کرده است. فقه زمان مثلاً محقق ثانی - علی‌بن‌عبدالعالی کرکی - نسبت به فقه زمان علامه، عمق بیشتری دارد. یا من‌باب‌مثال، فقه شیخ در مکاسب، از تعمق بیشتری برخوردار است. ما باید این عمق را روزافزون کنیم. 3️⃣ #عمق به معنای این نیست که به #گوشه‌ها و #حواشی و #تدقیقات_زاید بپردازیم؛ نه، مسأله را #حلاجی_کردن، آن را به روشهای نوی تحقیق زدن، و به وسیله‌ی آنها آن را عمیق تر کردن است. کسی که اهل تحقیق باشد، در میدان عمل میتواند این شیوه‌ی تحقیق را بشناسد. 4️⃣ ما باید به فقه عمق ببخشیم. از #سطحی_نگری در فقه بایستی پرهیز بشود. امروز فقه ما باید از فقه زمان شیخ و شاگردان شیخ و شاگردان شاگردان شیخ - که بزرگان دوره‌ی ماقبل ما هستند - عمیق تر باشد. در مسائل، ما به‌هیچ‌وجه نباید سطحی فکر کنیم. باید به فقه پیچیدگی و عمق ببخشیم. این، یک بعد از ابعاد #پیشرفت_فقاهت است. 5️⃣ بعد دیگر، #سعه و #فراگیری_مسائل_زندگی است؛ یعنی ما باید به بعضی از ابواب - آن هم ابواب دارای اهمیت فردی، نه اهمیت اجتماعی - اکتفا نکنیم؛ مثلاً ابواب طهارت. شما الان نگاه کنید ببینید، تعداد کتبی که در باب #طهارت نوشته شده، چه‌قدر است؛ تعداد کتبی که در باب #جهاد، یا در باب #قضا، یا در باب حدود و دیات، یا در باب مسائل اقتصادی اسلام نوشته شده، چقدر است. خواهید دید آن اولی بیش از این دومی است؛ از بعضیها که خیلی بیشتر است. 6️⃣ بعضی از کتب دوره‌ ای ما، حتّی کتاب جهاد را ندارد. مثلاً صاحب «حدائق» و بسیاری از فقهای دیگر، لازم ندانستند جهاد را که یکی از اصول اسلام و شریعت است، بحث کنند. البته «حدائق» دوره نیست - نقص دارد - اما از محلی که جهاد را باید بررسی کنند، خیلی گذشته و بحث نکرده‌اند. جهاد در آخر عبادات و قبل از ورود در معاملات و عقود است. خیلی های دیگر هم - مثل مرحوم نراقی - بحث نکردند؛ عده‌ای هم که بحث کردند، خیلی مختصر بحث کردند و مثلاً میبینید که آن پیچیدگی های علمی را در بعضی از کتب به کار نبردند. ما باید به فقه وسعت بدهیم؛ یعنی فقه ما باید از لحاظ سعه‌ی سطح فقاهت پیشرفت کند و همه‌ی مسائل زندگی را شامل بشود. 7️⃣ امروز خیلی از مسائل هست که از لحاظ فقهی برای ما روشن نیست؛ حتّی میخواهم این را بگویم که در بعضی از ابواب فقه، برخی از فروع هست که قدمای ما به آنها رسیدگی کردند و احکام آن را بیان نمودند؛ اما متأخرین حتّی آنها را هم بحث نکردند. یعنی شما امروز اگر به «مبسوط» شیخ (رضوان‌الله علیه) یا مثلاً به «تحریر» علامه مراجعه بفرمایید، فروع بیشتری خواهید یافت، تا به خیلی از کتب فقهایی که بعد از اینها آمدند؛ و بخصوص فقهایی که نزدیک به زمان ما هستند و به فروع اهمیت کمتری میدهند؛ در حالی که این فروع هر کدام نقشی در زندگی جامعه دارند. پس، فقه بایستی گسترش پیدا کند. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir

💢درس خارج #فقه_فرهنگ 📌شرایط آمر به معروف و ناهی از منکر/ شخص آمر باید مانند طبیب عمل کند 🔹آیت‌الله محسن اراکی در «درس خارج فقه فرهنگ» مطرح کرد: 🔹آمر و ناهی باید علم به معروف بودن معروف و علم به منکر بودن منکر داشته باشد و احتمال تأثیر هم بدهد تا حرفش لغو و بیهوده نباشد. 🔹یکی از شرایط اهل فلاح امربه‌معروف و نهی از منکر است که دلالت بر وجوب آن دارد. 🔹در امر به معروف و نهی از منکر، جا دارد جمله «مثل طبیبِ درمان‌کننده بیمار باشید» را تابلو کنیم و در همه حجره‌های طلبه‌ها بگذاریم؛ آنجایی که احتمال عدم تأثیر است نباید انسان دارو را به کار ببرد و آنجایی که احتمال تأثیر است از دارو بهره بگیرید. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir

🅾 ادراکات اعتباری در کتاب مناهج الوصول امام خمینی (ره) 🔰حجت الاسلام سجاد انتظار @entezarsajjad ┄┅┅═❅❅❄❅❅═┅┅┄ 📌شناخت ادراکات اعتباری و احکام آن ها از جمله مسائل نو در میان مباحث اصولی و فلسفی است. این مساله گرچه از سابق مورد توجه اندیشمندان بوده است اما پس از تحقیقات مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی و سپس علامه طباطبایی در این رابطه، ابعاد عمیق تر و وسیع تری یافته است. استاد مطهری در رابطه با نقش علامه طباطبایی در این رابطه می فرماید:«از شاهكارهاى آقاى طباطبائى همين بحث مقاله اعتباريات ايشان است كه تقريبا شالوده علم اصول را هم زيرورو مى‏ كند» ◀️تاثیر بسیار مهم این مساله در مباحث علم اصول باعث شده است که ممنوعیت خلط حقیقت و اعتبار به یکی از قوانین اساسی این علم بدل شود و در نتیجه حکومت این قانون بر این علم، بسیاری از اندیشمندان اصولی در صدد بر آمده اند تا مباحث و نظریات خود را با این قانون سنجیده و هماهنگ کنند به گونه ای که متعلمان تازه وارد این علم حاکمیت قانون فوق را دلیلی بر بی ضابطه بودن ادراکات اعتباری دانسته و آن ها را تابع ذوق و یا شبه آن بدانند. ◀️اما در این میان بسیار اند کسانی که علیرغم تلاش برای حفظ مرز ادراکات حقیقی و اعتباری و رعایت قوانین مربوط به امور اعتباری، خود دچار خلط حقیقت و اعتبار می شوند. ریشه این اشتباه در نوع مواجهه آن ها با ادراکات اعتباری در علم اصول است. طرح ادراکات اعتباری در علم اصول و بیان خواص آنها با طرح این مساله و خواص آن در علم فلسفه متفاوت است و باید متفاوت باشد چرا که اقتضای ملاک وحدت بخش هر علم(چه موضوع باشد و چه غایت و چه روش و یا هر چیز دیگر) این است که مسائل آن علم با جهت موافق و مسانخ آن ملاک طرح شوند؛ در غیر این صورت لازم می آید که یک مساله از همان جهت که در یک علم مطرح است در علمی دیگر نیز مطرح شده و سبب تداخل مسائل علوم شود. ◀️با توجه به معیار فوق می توان گفت که بررسی ادراکات اعتباری در علم فلسفه صبغه ای هستی شناسانه دارد. یک فیلسوف از این بحث می کند که حقیقت ادراکات اعتباری چیست؟ آیا این ادراکات از شئون وجود و اقسام موجود است و یا از شئون ادراک و اقسام علم است؟ نسبت این ادراکات با فعل اختیاری انسان چیست؟ نسبت این ادراکات با واقع چیست و آیا برهان در آن ها جاری می شود یا خیر؟ و مسائلی از این دست...اما علم اصول علمی است که بر پایه مفهومی عقلائی به نام «حجیت» استوار است بنابراین هر بحثی پیرامون این ادراکات انجام بگیرد باید در محدوده ای که تحت سیطره ی عقلا قرار دارد باشد در نتیجه باید پیرامون مفاهیمی همچون وجوب و حرمت، اشتغال ذمه و فراغت آن، طاعت و انقیاد و نظائر آن ها انجام بگیرد. 🔰تفکیک این دو زاویه دید به ادراکات اعتباری خود مبدئی است برای شکل گیری مرز بین اعتبارات فلسفی و اعتبارات عقلائی که هر کدام ساحتی برای تحقیق امور اعتباری هستند و شیوه و ضابطه تحقیق در هر کدام از این دو ساحت با یکدیگر را متفاوت می کند و ثمرات حاصل از هرکدام را با دیگری جدا می کند. ◀️رعایت نکردن مرز این دو ساحت ادراکات اعتباری را می توان اصلی ترین ریشه خلط حقیقت و اعتبار مدعیان تفکیک حقیقت و اعتبار دانست که مباحث اساسی علم اصول از ابتدای آن تا به انتها را تحث تاثیر خود قرار می دهد همچون کیفیت تحلیل مسمای عبادات و معاملات، متعلق اوامر و نواهی، کیفیت دلالت امر و نهی بر وجوب و حرمت، مباحث مربوط به صغری و کبری عقل، اقسام استصحاب و شرایط آن، مراتب حکم و خواص هر کدام از مراتب و... ◀️اینکه آیا تنها ضابط امور اعتباری غایت است و هیچ ضابط دیگری برای این ادراکات وجود ندارد؟ اینکه آیا اعتبار امری متواطی است و همه جا یکسان است و یا اعتبار امری مقول به تشکیک است و جابجا احکام مختلفی دارد؟ آیا اعتبار حصه ای واحد است و یا اینکه حصص مختلف اعتباری می توان در نظر گرفت؟ اینکه اعتبار در محدوده عقلا با اعتبار در محدوده شرع یکسان است یا خیر؟ اینکه آیا اعتبار تنها فعل فاعل بالقصد است یا فاعل های دیگر نیز از اعتبار استفاده می کنند؟ اینکه امور اعتباری مکان دارند یا خیر؟ و اینکه زمان دارند یا خیر؟ و اینکه پایدار اند یا متغیر اند؟ و انواع و اقسام سوالاتی که در این زمینه وجود دارد همگی در پاسخ خود نیازمند به مشخص کردن متد پاسخگویی بر اساس یکی از دو ساحت فوق هستند. ✅یکی از اندیشمندانی که در این زمینه صاحب نظریه و ابتکارات اساسی است امام خمینی(ره) است که به نوعی می توان ایشان را در تحقیق علم اصول بر پایه ادراکات اعتباری در ساحت عقلائی متفرد دانست. ایشان به زیبایی و دقت هر چه تمام مباحث علم اصول را با این زاویه دید مطرح می کنند و نتایج بسیاری را از این شیوه بحث به دست می آورند. گذشته از آن که آیا آراء ایشان در مسائل مختلف اصولی مقبول باشد یا خیر، اصل این شیوه طرح بحث و استدلال امری است که یادگیری آن در خلال مباحث ایشان لازم و ضروری است. 🔰از آن جا که هیچ اندیشمندی را سراغ نداریم که مباحث مربوط به اعتباریات را مخصوصا در ساحت عقلائی آن به صورت جداگانه بحث کرده باشد، ناچاریم که این دست مباحث را از خلال مباحث اصولی امام (ره) پیگیر باشیم که یکی زوایای تدریس کتاب #مناهج_الوصول توسط استاد معظم شیخ علی فرحانی همین جهت بوده است. ایشان در خلال مباحث مختلف و شرح کلمات امام به صورت تدریجی به برخی از احکام امور اعتباری می پردازند و مقایسه هایی را بین سخنان بزرگان این عرصه همچون استاد شهید مطهری، آیت الله جوادی، آیت الله مصباح، علامه طباطبایی و امام خمینی انجام می دهند. #اصول #اعتبار #یادداشت #مناهج_بخوانیم #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی 🌐 المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد @almorsalat

🔉🔉 #بشنوید 💢 منظم کردن و یادآوری اطلاعات گذشته قبل از افزودن اطلاعات جدید 🔰 استاد علی فرحانی 🍂🍂🍂🍂🍂 🌿 یکی از مهمترین مهارت های تحصیلی (خصوصا پس از اینکه چند سال از فعالیت علمی گذشته باشد) این است که قبل از اضافه کردن اطلاعات جدید در یک موضوع و یک علم، باید به #بکارگیری و یا #یادآوری و یا #تدوین اطلاعات سابق پرداخت. و پس از آن و با توجه به اطلاعات سابق به جذب علم جدید همت گماشت. 📌 بخشی از بیانات استاد در تدریس رسائل 96 #پای_درس_استاد #هدایت_تحصیلی 🌐 المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد @almorsalat

✴️ خاطره ای از علامه طباطبایی (ره) که مسائل علمی را سخت متوجه می شده اند و بعد از انجام عملی، مشکل لاینحلی باقی نمی ماند. @almorsalat 👇 👇 👇 👇

✴️ خاطره ای از علامه طباطبایی (ره) که مسائل علمی را سخت متوجه می شده اند و بعد از انجام عملی، مشکل لاینحلی باقی نمی ماند. 🔰 به نقل از علامه طهرانی (ره) 🔅🔅🔅🔅🔅 ✨در روز سوّم شهر جُمادى الاولى 1407 ه.ق كه صديق و سرور ارجمند جناب آية الله حاج شيخ صدر الدّين حائرى شيرازى به مشهد مقدّس مشرّف بودند، فرمودند: من از أخ الزّوجة خود جناب حجّة الإسلام حاج شيخ حسن آقا پهلوانى نمكى طهرانى شنيده بودم كه درباره علّامه مى ‏گفتند كه: ايشان گفته ‏اند: در زمان كودكى هيچ فكر ايشان خوب كار نمى ‏كرد و مطالب استاد را نمى ‏فهميدند؛ بالاخره در بيابان سجده‏ اى بجا آوردم و با خدا گفتم: يا مرگ يا فهم! ✨من مترصّد بودم كه در موقع مناسبى اين مطلب را از ايشان بپرسم، تا يك سفر كه علّامه با دامادشان جناب مرحوم حجّة الإسلام قدّوسى به شيراز تشريف آوردند، در وقتى كه من نزد ايشان تنها بودم، كم كم شروع كردم بدينگونه مطلب را به ميان آوردن كه: شما حاضريد اگر من سؤالى داشته باشم جواب دهيد؟! ايشان فرمودند: چه ضرر دارد؛ اگر بدانم مى ‏گويم! من عرض كردم: مطلب راجع به خود شماست؛ اگر حتماً مى‏ دانيد كه بپرسم جواب مى ‏دهيد، من بپرسم و گرنه از سؤال خود صرف نظر كنم! ايشان فرمودند: بفرمائيد! اگر بدانم مى ‏گويم. ✨من عرض كردم: اينطور شنيده شده است كه: شما در سنّ طفوليّت درسها را ادراك نمى ‏كرده‏ ايد و بعداً سجده‏ اى بجاى آورده ‏ايد و خداوند به شما عنايتى فرموده است كه در مشكل‏ترين مسائل علمى جوابش بدست مى ‏آيد؛ اينطور است؟! تا من اين جملات را گفتم، ديدم حال علّامه متغيّر شد و رنگ چهره شان تند شد بطورى كه من از سؤال خود قدرى شرمنده شدم! در اينحال گفتند: حال كه بنا بر گفتن است، مى‏ گويم: ✨من وقتى كه در تبريز «سيوطى» مى ‏خواندم، استادمان ما را امتحان مى ‏كرد، و من از عهده امتحان برنيامدم؛ استاد به من گفت: هم خودت را معطّل كرده ‏اى هم ما را! من از اين كلام استاد بسيار برآشفته شدم؛ و گوئى اين سخن در جان و روح من نشست، بالاخره نتوانستم در شهر بمانم و رفتم در خارج تبريز بر سر تپّه ‏ها عملى انجام دادم كه خداوند تفضّل فرمود. و ذكر نكردند كه آن عمل سجده بود و يا عمل ديگرى، و ديگر هيچ نگفتند. ✨من عرض كردم: پس از آن موقع ديگر براى شما هيچ مطلبى لا ينحلّ نماند، و هر چقدر هم مشكل بود حلّ مى‏ شد؟! فرمودند: تا به حال چنين بوده است. تمام شد كلام آية الله حائرى. ✨در روز چهارشنبه سوّم شهر ربيع المولود 1410 ه.ق كه حضرت صديق ارجمند و حبيب مكرّم آية الله حاج شيخ عبد الحميد شربيانى دامت بركاته به منزل حقير در مشهد مقدّس تشريف آوردند، پس از نقل اين قضيّه طبق نقل سابق، اضافه كردند كه: علّامه گفته‏ اند: پس از آن عمل، من همان شب بر «حاشيه أبو طالب بر سيوطى» حاشيه نوشتم. 📚 مهرتابان، ص 36،‌پاورقی #اخلاق_و_عرفان #در_محضر_علامه 🌐 المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد @almorsalat

🌷زی طلبگی 🔷درس اخلاق ویژه شیخ انصاری آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸از ملا حسینقلی (همدانی) نقل کرده‌اند که ایشان می‌فرموده است: من وقتی به نجف پای درس شیخ مرتضی انصاری رفتم، دیدم که سید پیرمردی در درس شیخ حاضر می‌شود و خیلی مورد عنایت شیخ است. من به ذهنم می‌آمد که این مرد شاید به ملاحظه سیادت و پیرمردی‌اش و یا اینکه چون همشهری شیخ است و سوابق همشهری‌گری دارند، از این جهت است که شیخ برای وی احترام خاصی قائل است. صحبتی هم نمی‌شد و خیال فضل هم درباره او نمی‌شد. 🔹بعد من متوجه شدم که شیخ هفته‌ای یک ساعت مرتّب به منزل شاگردش می‌رود، گویا روزهای چهارشنبه. این حس کنجکاوی، مرا وادار کرد که ببینم شیخ به کجا می‌رود؛ او که بی حساب به جایی نمی‌رود. به بهانه استخاره یا کار دیگری رفتم در منزل آقا سید علی را زدم. گفتند بفرمایید داخل. رفتم دیدم که شیخ نشسته و آقا سید علی مشغول موعظه است. من خیلی شیفته شدم. وقتی که شیخ می‌خواستند تشریف ببرند، آقا سید علی ایشان را بدرقه کرد و من بعد از تشریف بردن شیخ، خواهش کردم که اجازه بدهد من هم در این جلسات شرکت کنم. فرمودند: آقا رئیس هستند و وقت دیگری برای تشریف آوردن ندارند، ولی شما هر وقت که بخواهید می‌توانید بیایید. بعد من رفتم دیدم که ایشان شاگردانی دارند. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص ۷۳ و ۷۴ #زی_طلبگی #شیخ_انصاری __ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi