🔴فرصت‌ها و برکات شبهات و نقدها 🔸قسمت چهارم: در ستايش شبهه و نقد 🖊احمدحسين شريفي 🔸شبهه همچون زلزله و سيلي است که بيشترين آسيب را به بافت‌هاي فرسوده يا انسان‌هاي ناآماده و غافل مي‌زند. در عين حال، همين زلزله و سيل‌ مي‌تواند فرصتي براي بازسازي بافت‌هاي فرسوده‌ و بازنگري در مدل‌ها و روش‌هاي شهرسازي و خانه‌سازي هم باشد. 🔸همانطور که زلزله و سيل حتي انسان‌هايي که در خوابي عميق فرورفته باشند را بيدار مي‌کند و به فکر راهي براي نجات و رهايي مي‌اندازد؛ شبهات و نقدها نيز چنين‌اند. مانع خواب‌آلودگي و خواب‌زدگي مي‌شوند. پس نعمتي بزرگ‌اند. دينداران را از خواب تحجر و جمود بيدار کرده و آنان را وادار به تعقل مي‌کنند. 🔸دين و آييني بايد نگران شبهات و نقدها باشد که از پايه‌هاي عقلاني مستحکمي برخوردار نيست؛ و ديني که چنين باشد چه بهتر که از بين برود؛ چون قطعاً ديني انساني نخواهد بود؛ يعني به کار انسان، که از مهمترين شاخصه‌هاي او خرد و خردورزي است، نمي‌آيد. اما ديني که عقل و خرد را پيامبر دروني معرفي مي‌کند و در منبع اصلي خود(قرآن) حدود 300 نوبت همة انسان‌ها و پيروانش را به تعقل و تفکر و تأمل و تدبر دعوت کرده است، نه تنها از شبهه و نقد باکي ندارد؛ که به استقبال آنها هم مي‌رود؛ آنها را همچون دارويي مي‌بيند که ظاهري تلخ و ناگوار دارند اما باطني شفابخش و نجات‌دهنده و سلامت‌بخش. 🔸شايد يکي از معاني حديثي که از رسول خدا(ص) نقل شده است، همين معنا باشد، که مخالفان دين با طرح شبهات و نقدهاي خود ناخواسته مي‌توانند، خدمتي شايان به توسعه دين و تعميق اطلاعات ديني کنند: 🔸«إِنَّ اللَّهَ يُؤَيِّدُ هَذَا الدِّينَ بِأَقْوَامٍ‏ لا خَلاقَ لَهُمْ؛ خداي متعال اين دين را با گروه‌هايي که خود نصيبي از آن ندارند، ياري مي‌کند» #شبهه #نقد #اخلاق_نقد 🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat 🌹

🔴فرصت‌ها و برکات شبهات و نقدها 🔸قسمت پنجم: آفت برخوردهاي منفعلانه و متعصبانه با شبهات 🖊احمدحسين شريفي 🔸شبهات و نقدهاي ديني، زماني آسيب‌زايند که يا 1️⃣از سوي عالمان و فرهيختگان ديني مورد بي‌اعتنايي قرار گيرند؛ يعني مدافعان دين، با اين گمان باطل که «الباطل يموت بترک ذکره»، با بي‌اعتنايي از کنار آنها بگذرند؛ و به تعبير ديگر، آنها را نردباني براي ارتقاي سطح دين‌داري مردم و ابزاري براي عمق‌ بخشيدن به باورهاي ديني مردم قرار ندهند؛ 2️⃣و يا به صورتي متصلبانه و متعصبانه با آنها برخورد شود. يعني بدون آنکه دليلي محکم و معقول و موجه در نقد شبهات ارائه دهند، تلاش کنند عواطف و احساسات مردم را عليه شبهه‌افکنان و ناقدان تحريک کنند. اين کار ممکن است به صورت مقطعي و براي عوام الناس مفيد باشد، اما قطعاً‌ نه تنها براي فرهيختگان جامعه قانع کننده نيست؛ بلکه در دراز مدت به ضرر دين و باورهاي ديني هم خواهد بود. زيرا روشن است که استفاده از تعابير تند و اهانت‌بار به هنگام پاسخ به نقدها و شبهات، و يا پرداختن به ناقد به جاي نقد، و در شکافتن انگيزه‌ها به جاي تحليل انگيخته‌ها، به ‌صورت ضمني نشان مي‌دهد که پاسخ دهندگان از برهان و دليلي معقول و موجه کوتاه است و الا نيازي به درشت‌گويي و درشت‌خويي و انگيزه‌جويي نبود: به تعبير زيباي #سعدي: «دلايل قوي بايد و معنوي/ نه رگ‌هاي گردن به حجت قوي» و باز هم به تعبير زيباي سعدي «سنت جاهلان است که چون به دليل از خصم فرومانند، سلسلة خصومت بجنبانند». #شبهه #نقد #اخلاق_نقد 🆔 @Ahmadhoseinsharifi 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat 🌹

🔸به نظر بنده اخلاق‌مدارانه‌ترین پاسخ به همه اهانت‌ها و تخریب‌های ناجوانمردانه‌ای که در مناظره اول صورت گرفت، این دو دقیقه بود. #اخلاق_نقد @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴«دستگاه قضایی» و «نقد» و «آزاداندیشی» 🖊احمدحسین شریفی [عضو کمیسیون نظریه‌پردازی، نقد و آزاداندیشی حوزه علمیه] [۱] از جمله افتخارات علمی و فرهنگی اسلام، میدان‌ دادن به آزاداندیشی و نقد و انتقاد علمی و سیاسی است. اهمیت این مسأله تا جایی است که حتی امام صادق علیه السلام که از مقام عصمت برخوردار است محبوب‌ترین برادران ایمانی خود را کسانی می‌داند که او را نقد کنند! و نقدهای خود را به او هدیه کنند! أحَبُّ اخوانی إلیَّ مَنْ أهْدی إلیَّ عیوبی. [۲) امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی هم کراراً بر مسأله آزادی اندیشه و نقد در نظام جمهوری اسلامی تأکید کرده‌اند. حتی رهبر فرزانه و حکیم انقلاب اسلامی توصیه‌های مؤکد نسبت به برگزاری کرسی‌های نقد و آزاداندیشی در مراکز علمی به ویژه حوزه و دانشگاه داشته و دارند. [۳] البته طبیعت نقد، صراحت و تندی و تلخی و گزندگی آن است. و البته و هزار البته ناقد باید آداب اخلاقی نقد را نگه دارد و از هتاکی و بی‌ادبی بپرهیزد؛ اما نقد شونده (صرف نظر از جایگاه علمی و اجتماعی خود) و حامیان و مریدان او نیز اخلاقاً باید ظرفیت خود را بالا ببرند. و نقد را حتی اگر از سوی ضعیف‌ترین افراد جامعه باشد، با رویی گشاده پذیرا باشند و آن را هدیه‌ای الهی تلقی کنند. نه آنکه به مقابله به مثل برخاسته و با توهین و بی‌ادبی متقابل با ناقد برخورد کنند. خدا رحمت کند علامه مصباح یزدی را (که قطعاً در تحمل فحاشی و هتاکی و بی‌ادبی دیگران، رکوردار است). ایشان از نقدها و حتی فحاشی‌ها نه تنها غمگین‌ نمی‌شد و هیچ‌گاه (تأکید می‌کنم هیچ گاه) تقاضای رسیدگی قضایی به آنها را نداشت؛ بلکه آنها را نعمتی الهی برای خود می‌دانست و حتی به طنز می‌فرمود: در کنار درمان‌های شیمیایی و گیاهی، «فحش‌درمانی» هم برای سلامتی مؤثر است! [گفتنی است که این بنده درباره آداب اخلاقی نقد فراوان سخن گفته و نوشته‌ام از جمله در کتاب اخلاق کاربردی و آیین‌ زندگی که کتاب درسی دانشگاه‌های کشور هم هست. علاقمندان می‌توانند برای آگاهی تفصیلی از دیدگاه و نظرگاه این بنده به آنجا مراجعه کنند.] [۴] باید اجازه داد که فضای نقدهای علمی و سیاسی مسیر طبیعی خودش را طی کند و هتاکان و بی‌ادبان مهجور و مطرود جامعه علمی شوند؛ یعنی جامعه علمی ما در اثر تضارب آراء و اندیشه‌ها و نقدها آنقدر رشید شود که هتاکان و بی‌ادبان جایگاهی در آن نداشته باشند. [۵] به همین دلیل شخصاً معتقدم که مسؤولان قضایی نیز هرگز نباید به چنین مباحثی ورود کنند. طبیعی است که عینکی که مسؤولان قضایی و دادستانی کشور بر چشم دارند عینک جرم‌بینی و جرم‌شناسی و جرم‌انگاری و در نتیجه دستور پیگردهای قانونی و ... و نهایتاً بازداشت و زندانی کردن منتقد یا منتقدان است. اما نیاز به بیان ندارد که چنین کاری نه تنها کمکی به فضای علمی و سیاسی کشور و خدمتی به رشد فرهنگ نقد و نقدپذیری نمی‌کند بلکه جوّی از خفقان و ترس و وحشت و چاپلوسی ایجاد می‌کند که به طور قطع و یقین در درازمدت دود آن بیش از همه به چشم نظام سیاسی کشور خواهد رفت. به همین دلیل، ورود دستگاه قضایی را به مباحث انتقادی و آزاداندیشانه‌ای که در حوزه یا دانشگاه صورت می‌گیرد، سم‌ّ مهلک کرسی‌های آزاداندیشی و نقد علمی و سیاسی می‌دانم. [۶] افزون بر این، «گر حکم کنند که مست گیرند در شهر هر آنچه هست گیرند». اگر بناست دستگاه قضایی حکم تعقیب و بازداشت ناقدان بزرگان علمی حوزه و دانشگاه را (حتی بر فرض اینکه در نقد خود خامی کرده و جانب ادب را نگه نداشته باشند) صادر کنند، در همین دو سه ماه اخیر باید صدها و بلکه شاید هزاران نفر را از دانشگاهیان و حوزویان دستگیر کرده باشند! توهینی که یکی از شرکت‌های تولیدی به استاد بزرگی چون #شفیعی‌_کدکنی، از افتخارات ادبیات فارسی، کرد؛ ناسزاها و لعن و فحاشی‌هایی که عده‌ای علیه #علامه_مصباح بیان کرده و می‌کنند؛ ده‌ها و صدها طلبه‌ای که در همین یک ماه اخیر با بدترین الفاظ و رکیک‌ترین ناسزاها و فحاشی‌ها از #علامه_حسن‌زاده آملی یاد کرده و می‌کنند و .... همگی باید بازداشت و محاکمه شوند! و .... آفات و آسیب‌های چنین فضایی نیاز به توضیح ندارد. #اخلاق #اخلاق_نقد @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴سخنی با مدیر محترم موسسه اطلاعات ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ جمله بالا از مدیر فرهیخته «موسسه اطلاعات» جناب سیدعباس صالحی و وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی است. به گمان بنده جالب نیست که ایشان خودشان را بیرون از گود و «صرفاً» در مقام رصدکننده و مطالبه‌گر فرض کنند! و در راستای تحقق این سخنان ریاست محترم جمهوری اقدامی عملی و عینی انجام ندهند. استاد عزیز، صرف نظر از مسؤولیت‌های پیشین، جنابعالی هم‌اکنون ریاست قدیمی‌ترین روزنامه و یکی از بزرگ‌ترین موسسات مطبوعاتی کشور را بر عهده دارید؛ آن هم با امکانات و اختیارات فرهنگی و علمی و رسانه‌ای بسیار زیاد و اعجاب‌انگیز. خود جنابعالی نیز مخاطب این سخنان ریاست محترم جمهور هستید و می‌توانید در موسسه عظیم اطلاعات زمینه‌های «نقد و گفتگوی عالمانه» و «نقد قوانین» و «اصلاح شیوه‌های حکمرانی» را برای فرهیختگان فراهم کنید. اگر عزم و اراده‌ای در این زمینه داشته باشید، می‌توانید از همکاری‌های علمی سایر مؤسسات علمی و پژوهشی نیز بهره‌مند شوید. دوستان شما در «مجمع عالی علوم انسانی اسلامی» که علماً و عملاً معتقد به همین رویکرد ریاست محترم جمهوری هستند، با تمام توان در خدمت جنابعالی هستند. ارادتمند شما احمدحسین شریفی/ دبیر مجمع عالی علوم انسانی اسلامی #اخلاق #اخلاق_نقد 🆔eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴«کمیت جلسات» یا «کیفیت پاسخ‌ها»؟ ✍ احمدحسین شریفی 🔸بعضی دلخوش به «کمیت» جلسات‌شان درباره فلان موضوع یا بهمان مسأله‌اند. چنین افرادی آنگاه که با نقد ناقدان مواجه می‌شوند به جای پاسخ منطقی، تکثر جلساتشان را به رخ می‌کشند و درعین حال از آداب نقد و نقادی می‌گویند! ضعف «رزومه» ناقدان را دلیل بر بی‌اعتباری نقدشان و درست بودن سخن خود می‌پندارد! 🔻اما باید بدانند که اولاً، دلخوش بودن به «کثرت» و « کمیت» مباحثی که صرفاً در «حلقه یاران» و «جمع مریدان» گفته می‌شود، و هرگز در جمع «اندیشمندان آزاداندیش منطق‌مدار» عرضه نشده است، در فضای «علم» و «اندیشه» ارزشی ندارد. و ثانیاً، ضعف یا قوت رزومه‌ی ناقد، دلیل بر درستی یا نادرستی #نقد او نیست. #اخلاق #اخلاق_نقد @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔷مواجهه «محترم المجالس‌ها» با نقد 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔶عده‌ای هستند که «محبوب القلوب» و «محترم المجالس» شدن برایشان اصالت دارد. 🔹روان‌شناسی چنین افرادی به این شکل است که اولاً، انتظار دارند، گفتار، رفتار، افکار و نوشتار آنان همواره مورد تحسین همگان قرار گیرد! (که البته این آرزویی محال است) ثانیاً، در برابر کوچکترین نقدی بر گفتار، رفتار، افکار یا نوشتارشان، افسرده می‌شوند و غمگین! و ثالثاً، توان و ظرفیت کتمان غم و اندوه درونی خود را هم ندارند. به همین دلیل، در مواجهه با کمترین نقدها چنان رفتار می‌کنند که انگار به کیان اسلام و مسلمین و همه مقدسات تجاوز شده است! زمین و زمان را بر خود تنگ می‌یابند. به جای مواجهه عالمانه با «نقد»، «ناقد» را مورد لعن و نفرین قرار می‌دهند! او را به قیامت و روز رستاخیر حواله می‌دهند! 🔻اینان متوجه نیستند که همین تنگی و فشار روحی و این بی‌ظرفیتی، ممکن است نشانه‌ای برای درستی آن نقد باشد. #اخلاق_نقد 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴هتاکی علیه داوری! 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ چند روز پیش (۶ و ۷ خرداد) در اقدامی بسیار ارزشمند، «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی»، به ابتکار رئیس فرهیخته این پژوهشگاه جناب دکتر موسی نجفی و با مشارکت «فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی» همایش بزرگداشتی برای جناب دکتر #رضا_داوری با عنوان «داوری در ترازوی داوری» برپا کرد. اندیشمندان و سخنرانان مختلفی در این همایش دو روزه در اطراف اندیشه‌ها و خدمات علمی و فلسفی دکتر داوری سخن گفتند و هر کدام کوشیدند از دریچه نگاه خود به کارنامه علمی و فلسفی دکتر داوری نظری افکنده و مطالبی را بیان کنند. این بنده به عنوان یک طلبه فلسفه و دغدغه‌مند مسائل فرهنگی و فلسفی هر چند توفیق حضور در این همایش را نداشتم؛ اما چنین کوششی را قدر می‌نهم و به برگزارکنندگان آن تبریک می‌گویم. هر چند انتظار داشتم نگاه انتقادی به اندیشه و عملکرد دکتر داوری، به عنوان یکی از سرمایه‌های بزرگ فلسفی و علمی کشور، قدری پررنگ‌تر می‌بود. خود این بنده نیز علیرغم همه احترامی که برای جایگاه علمی این فیلسوف بزرگ قائلم، مثل بسیاری دیگر از محققان، نقدهای فراوانی به اندیشه و عملکرد ایشان هم دارم. چند سال‌ قبل نیز در ضمن چند جلسه اندیشه‌های دکتر داوری و اقدامات ایشان در حوزه «علم» و «تحول در #علوم_انسانی» و «#علوم_انسانی_اسلامی» را نقد کرده بودم. 🔻اما آنچه مایه تأسف برای جامعه علمی و فلسفی کشور ما است، بیانیه‌ای است که اخیرا یکی از مدعیان فحاش و هتاک روشنفکری (جناب دکتر عبدالکریم #سروش) علیه دکتر داوری و به این بهانه علیه ولایت و جمهوری اسلامی صادر کردند! بیانیه‌ای که مشحون از فحاشی و بدگویی و ناسزاگویی علیه این فیلسوف کهن‌سال است. نویسنده این فحش‌نامه در این بیانیه حدود سه صفحه‌ای خود آنقدر فحش و ناسزا را با قلمی ادیبانه! در کنار هم چیده است که شمارش آنها دشوار است. با اعتذار از ساحت مخاطبان عزیز، و فقط محض نمونه و به منظور شناخت روحیه مدعیان روشنفکری، برخی از فحاشی‌های ایشان علیه دکتر داوری را ذکر می‌کنم: «بی‌آبرو»، «سفله»، «مزدور»، «بی‌حرّیت»، «ذلیل»، «متفکرنما»، «مقلد»، «بی‌حیا»، «متکبر»، «جاهل»، «دروغگو»، «فحاش»، «چاپلوس»، «دریوزه»، «سیاه‌سابقه»، «مزدور به حد اعلا»، «ناجوانمرد»، «خدمتگزار ظلم»، «فرومایه»، «رونده‌ی راه رذالت»، «کارنامه‌سیاه»، «متملق»، «تبهکار» و «هتاک». 🔻پرسش این است که: واقعاً چرا؟ آیا رواج چنین ناسزاهایی در فضای علمی و فلسفی کشور، خدمت به پیشبرد علم و اخلاق و فلسفه است؟ آیا با این فحاشی‌ها، اندیشه‌های خطا و احیاناً عملکردهای نادرست جناب دکتر داوری اصلاح می‌شود؟ آیا با این بدگویی‌ها انتظار داریم که مخاطبان متوجه خطاهای معرفتی و فلسفی ایشان می‌شوند؟ آیا با چنین هتاکی‌هایی، اخلاق علمی در جامعه دانشگاهی ما رواج می‌یابد؟ باز هم می‌پرسم: واقعاً چرا؟! 🔶به امید روزی که به جای «نقد انگیزه»، «نقد انگیخته»؛ و به جای «نقد شخص»، «نقد اندیشه» و به جای «ناسزاگویی و هتاکی»، «اخلاق علمی» در جامعه ما حاکم شود. #اخلاق_نقد #روشنفکری 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi

🟢چون غرض آمد هنر پوشیده شد 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ یکی از مهم‌ترین ارزش‌های اخلاقی در عرصه نقد و نقادی، کنار گذاردن یا کنترل کردن حب‌ّ‌ها و بغض‌ها و علایق و سلایق و خوشایندها و بدآیندهای شخصی است. حب و بغض و عشق و نفرت می‌تواند هنر را عیب و عیب را هنر جلوه دهد. چون غرض آمد هنر پوشیده شد صد حجاب از دل به سوی دیده شد مشکل است کسی بتواند با نگاه عاشقانه يا با ديدة مغرضانه و مبغضانه، يک فکر يا رفتار را به درستي درک کند؛ چه رسد به آنکه نقد کند؛ یعنی سره و ناسره آن را تشخیص دهد و خوبی‌ها و بدی‌های آن را تفکیک نماید. سعدی علیه الرحمه چه زیبا می‌گوید: كسي به ديدة انكار اگر نگاه كند نشان صورت يوسف دهد به ناخوبي وگر به چشم ارادت نگه كني در ديو فرشته‌ايت نمايد به چشم كروبي البته نقد شونده نيز اخلاقاً مجاز نيست ناقد را به سوء غرض متهم کند. او باید دلایل را ببنید و نقدها را پاسخ دهد و با منشأ و سرچشمه نقدها و نیروی محرکه نقد کاری نداشته باشد. #اخلاق #اخلاق_نقد 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🔴«نفرت از نقد» و «نفرین ناقد» بیماری‌های مزمن تاریخی! ✍️احمدحسین شریفی «نقدگریزی» و «ناقدستیزی» از بیماری‌هایی مزمن و بعضاً درمان‌ناپذیر در میان برخی از مدعیان علم است. این بیماری اگر در میان مدعیان علوم دینی باشد، ممکن است با سلاح لعن و تکفیر نیز همراه شود. چنین افرادی، در مواجهه با کوچکترین نقدها، به جای استقبال از نقد و تشکر از ناقد، ممکن است بعضاً برای «تسکین درد نقد»، به «لعن» و «نفرین» و حتی «تکفیر ناقد» هم بپردازند. تعجب نکنید! نه تنها نمونه‌های تاریخی فراوانی برای چنین برخوردهایی با ناقدان وجود دارد، که در همین روزها نیز، در میان پاره‌ای از مدعیان علوم دینی، چنین افرادی یافت می‌شوند و از علنی کردن لعن و نفرین خود علیه منتقدان هم هیچ ابایی ندارند! انسان خردمند، طبیبی را که مرض کشنده را تشخیص داده و مشفقانه تیغ به دست گرفته و به درمان پرداخته، نفرین نمی‌کند. لعن و نفرین را باید نثار «درد» کرد؛ نه «درمانگر». 🔸به تعبیر زیبای حکیم #نظامی گنجوی: آینه چون نقش تو بنمود راست خود شکن آیینه شکستن خطاست 🔸و بر اساس نصیحت #سعدی شیرازی: به نزد من آن کس نکوخواه توست که گوید فلان خار در راه توست به گمراه گفتن، نکو می‌روی جفایی تمام است و جوری قوی هر آن گه که عیبت نگویند پیش هنر دانی، از جاهلی، عیب خویش #نقد #فقه #اخلاق_نقد 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢اعلام خطر: مرز باریک «نفرین‌گرایی» و «تکفیر» 🖊احمدحسین شریفی 🔸 جریان نوظهور «نفرین‌گرایی» در گوشه و کنار برخی از حوزه‌های علمیه، که به جای گفتگو، مدتی است در «حلقه محدود مریدان» و جدیداً به صورت علنی و رسانه‌ای به «لعن و نفرین» منتقدان می‌پردازند، ظرفیت زیادی برای «تجدید تجربه تکفیر در حوزه‌های علمیه» و همراهی با «تکفیریون سلفی» و همچنین تبدیل «حوزه‌های علمی آزاداندیش شیعی» به «مدارس جهل و تعصب قرون وسطایی» دارد. 🔻همه باید مراقبت کنند! #نقد #فقه #اخلاق_نقد 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹