🔴نقش اخلاق در نظريههاي اقتصادي
🖊احمدحسين شريفي
🔸دربارة اينکه نظريههاي اقتصادي به شدت متأثر از نظام ارزشي و اخلاقي نظريهپردازان است، کتابهاي تحقيقي فراواني نوشته شده است. البته همانطور که ما در کتاب مباني #علوم_انسانی اسلامي نشان دادهايم اين سخن هرگز به معناي پذيرش نسبيت مذموم در علوم انساني نيست؛ بلکه نشان دهندة آن است که اگر نظام ارزشي و اخلاقي نظريهپرداز، نظامي نادقيق، ناصحيح و احياناً انحرافي باشد، نظريههاي علمي او (در اينجا نظريههاي اقتصادي) او نيز نادقيق، ناصحيح و انحرافي خواهند بود.
🔸براي آشنایی بيشتر با ديدگاه انديشمندان غربي دربارة نقش #اخلاق در #اقتصاد علاقهمندان ميتوانند به منابع زير مراجعه کنند:
1️⃣ #آمارتيا_سن، از انديشمندان بسيار مشهور اقتصاد در کتابي با عنوان (On Ethics and Economics؛ دربارة اخلاق و اقتصاد) که توسط جناب حسن فشارکي با عنوان «اخلاق و اقتصاد» ترجمه شده است، به تبيين بار ارزشي رفاه و عقلانيت اقتصادي و تشريح نقش ارزشها در اقتصاد پرداخته است.
2️⃣ #کمپل و #راس، دو محقق مشهور اقتصاد، در مقالهاي با عنوان (The Utilitarianism of Adam Smith's policy Advice؛ سودگرايي سياست توصيهاي #آدام_اسميت) تلاش کردهاند نشان دهند که نظرية ارزشی حاکم بر اقتصاد سياستي آدام اسميت، نظرية #سودگرايي يا فايدهگرايي بوده است؛ يعني همه توصيههاي اقتصادي آدام اسميت بر پاية پذيرش اين مبناي ارزشداوري است که ملاک خير و خوبي عبارت است از «بيشترين خير و خوبي براي بيشترين افراد» يعني هر کاري که بيشترين خير را براي بيشترين افراد جامعه داشته باشد، از نظر اخلاقي خوب است.
3️⃣ #پترسون و #ديويس در نوشتاري (1999)با عنوان (Consequences, Rights and Virtues: Ethical Foundations for Applied Economics) نشان دادهاند که تحليلهاي اقتصادي و به طور کلي اقتصاد کاربردي به شدت متأثر از نظام ارزشي و اخلاقي تحليلگران است. يعني تحليلگران اقتصادي با تکيه بر مباني ارزشي و اخلاقي خودشان به تحليل و تبيين و توصيف مسائل اقتصادي ميپردازند.
4️⃣ و بالاخره اينکه #دانيل_هاسمن و #مايکل_مکفرسون در کتابي با عنوان (Economic Analysis, Moral Philosophy, and Public Policy؛ تحليل اقتصادي، فلسفه اخلاق و سياست عمومي) نشان دادهاند که چه ارتباطي ميان ملاک ارزشداوري و سياستگذاريهاي اخلاقي و همچنين تحليلهاي اقتصادي وجود دارد. نشان دادهاند که رابطهاي تنگاتنگ ميان نظريههاي موجود در علم اقتصاد و نظريههاي اخلاق هنجاري وجود دارد.
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🔴نقش اخلاق در اقتصاد اثباتي و هنجاري
🖊احمدحسين شريفي
🔸برخي گمان کردهاند که #علم_اقتصاد و عالم #اقتصاد صرفاً به توصيف پديدهها و کنشهاي اقتصادي ميپردازد و در اين توصيف نظام ارزشي و اعتقادي و جهاننگري او هيچ تأثيري ندارند. هنجارهاي اقتصادي و خوبي يا بدي رفتارها و برنامهها و سياستهاي اقتصادي ربطي به علم اقتصاد ندارد بلکه مثلا کار عالمان اخلاق يا رهبران ديني است.
🔸در حالي که
✅اولاً، همان توصيف و تبيين و پيشبيني کنشها و پديدههاي اقتصادي نيز به شدت متأثر از نظام ارزشي و اخلاقي پژوهشگر است؛
✅ثانياً، فيالواقع توصيف و تبيين و پيشبيني پديدههاي اقتصادي، همگي مقدمهاي براي توصيه و تجويز و بيان هنجارهاي اقتصادياند. اگر اقتصادداني به توصيف و تبيين وضعيت موجود بپردازد و حتي اگر به پيشبيني وضعيت آينده کنشهاي اقتصادي بپردازد و با اين ادعا که کار من در همين حد است و هيچ داوري مشخصي دربارة خوبي يا بدي وضعيت موجود و در صورت خوبي، راههاي تقويت آن و در صورت بدي، راههاي تضعيف يا از ميان برداشتن آن ارائه ندهد، ما هرگز نميتوانيم او را به عنوان يک متخصص علم اقتصاد به شمار آوريم. درست مثل پزشکي ميماند که فقط به توصيف بيماري ما و بيان علت آن ميپردازد و با اين بهانه که کار علم، صرفاً توصيف و تبيين است و نه بيان هنجار و دستورالعمل، از ارائة نسخه پرهيز ميکند! آيا ما چنين فردي را پزشک ميدانيم؟!
✅و ثالثاً خود اقتصاددانان علم اقتصاد را به سه شاخه عمدة #اقتصاد_اثباتي، #اقتصاد_هنجاري و #اقتصاد_دستوري يا مديريتي تقسيم ميکنند. بنابراين هرگز چنين نيست که نظريههاي اقتصادي فارغ از ارزش باشند. بلکه به شدت متأثر از نظام ارزشي محققان هستند.
🔸في المثل آيا توصيفات و توصيههاي اقتصادي فردي مثل #برنارد_ماندويل که حرص و طمع و ولع را از فضايل اقتصادي و اجتماعي ميداند، با توصيفات و توصيههاي اقتصادي يک اقتصاددادن معتقد به ارزشهاي اسلامي که اين امور را از بدترين رذايل اخلاقي ميداند، يکسان است؟ هرگز.
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🔴ابعاد توصيفي و توصيهاي علوم انساني
🖊احمدحسين شريفي
🔸کسي که نگاهي واقعبينانه و پسيني به #علوم_انساني داشته باشد، هرگز آنها را منحصر در ابعاد توصيفي نميکند. بلکه ابعاد توصيهاي و تجويزي را نيز جزء حقيقت اين علوم ميداند.
🔸به عنوان مثال، روانشناسي، فقط به توصيف پديدههاي رواني و تجزيه و تحليل آنها، کشف روابط ميان رفتارها و حالات رواني #انسان و بيان علل و عوامل شکلگيري يا تغيير يک رفتار يا پديده نميپردازد. بلکه توصيه و ارائة هنجارهاي لازم براي تغيير رفتار يا بهبود يک وضعيت رواني را نيز وظيفة خود ميداند. و اين بُعد نيز دقيقاً جزء دانش روانشناسي و وظيفة عالم روانشناس است. وجه آشکار بسياري از گرايشهاي روانشناسي، وجه دستوري و تجويزي است.
🔸و يا کار یک عالم اقتصادی فقط توصیف روابط منطقي ميان پديدههای اقتصادی نیست. بلکه يک عالم #اقتصاد زماني عالم اقتصاد است که بتواند راه درمان بيماريها و دستورالعمل نجات از گرفتاريهاي اقتصادي را نيز تجويز کند. شناخت روابط حاکم بر پديدههاي اقتصادي به يک معنا مقدمة درمانگري و بهبود وضعيت اقتصادي است.
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔷 احمدحسین شریفی
🔸ببینید نگاه کاندیدای مدعی اقتصاددانی را!
🔸به اعتقاد بنده از این چهارده ثانیه میتوان علتالعلل مشکلات اقتصادی ایران اسلامی را در همه سالیان حکمرانی غربزدگان بر مراکز اقتصادی کشور فهمید.
این آقای محترم، همچون سایر اسلاف غربزده خود در مدیریتهای اقتصادی کشور، هیچ باوری به اقتصاد اسلامی ندارد و میخواهد همچون گذشته، مشکلات اقتصادی ایران اسلامی را با نسخههای غربی و شرقی حل کند!
مردم ایران ثمره اجرای سیاستهای اقتصادی نئوکینزی را در هشت سال حاکمیت تفکرات لیبرالی، با همه وجود خود لمس کردهاند. «دیگر بس است».
#اقتصاد
#انتخابات
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴سخنی با آیتالله رئیسی
🖊احمدحسین شریفی
🔶این روزها همه چشمها به تیم اقتصادی دولت سیزدهم دوخته شده است که آیا آیتالله رئیسی میتواند تیمی هماهنگ و کارآمد و توانمند در حل مشکلات کمرشکن اقتصادی شکل دهد یا خیر؟ کسی دغدغه تیم فرهنگی و سیاسی و علمی دولت سیزدهم را ندارد یا بسیار به ندرت این دغدغهها مطرح میشود!
با شناختی که از آیتالله رئیسی دارم، بسیار امیدوارم که چنین نگاه تکبعدی و تنگی بر ذهن ایشان حاکم نباشد. بلکه با نگاهی جامع و همهجانبهنگر به چینش همکاران خود اقدام کند. همکارانی که به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم اگر دارای «نگاه انقلابی» و «روحیة انقلابی» و «عمل جهادی» باشند میتوانند «ایران عزیز را الگوی کامل نظام پیشرفتة اسلامی» تبدیل کنند.
🔶بدین منظور چند نکته را متذکر میشوم تا چه قبول افتد و چه در نظر آید:
اولاً، تمرکز بر تیم اقتصادی و بیتوجهی به تیم فرهنگی و سیاسی و علمی هرگز نمیتواند همان تیم اقتصادی را هم موفق کند. در جهان کنونی «اقتصاد» بدون «فرهنگ» و «سیاست» و «آموزش و پرورش» و «نهاد علم» و «نهاد رسانه» اقتصادی ناکارآمد و ضد عدالت خواهد بود.
ثانیاً، در مواجهه با «جنگ اقتصادی» تنها با اتکای بر ابزارهای اقتصادی هرگز نمیتوان موفق شد. جنگ اقتصادی دشمن ابزارها و نیروهایی چون «جنگ فرهنگی» و «جنگ رسانهای» و «جنگ شناختی» و «جنگ سیاسی» و «جنگ علمی» دارد و الا هرگز نمیتوانست این حد از موفقیت را به دنبال داشته باشد. «دفاع اقتصادی» و «اقتصاد مقاومتی» نیز بدون به کارگیری و مدیریت هماهنگ و یکپارچه چنین نیروهایی هرگز موفق نخواهد شد.
ثالثاً، از مهمترین حوزههای اشتغالزایی، حوزه «دانش» و «رسانه» و «فرهنگ» است. این حوزهها سالانه ظرفیت ایجاد دهها هزار شغل پایدار را دارند. در سالیان گذشته «اقتصاد فرهنگ» متأسفانه چندان مورد توجه قرار نگرفته است. با تقویت نگاه بینالمللی در حوزه فرهنگ و صادرات فرهنگی و با بهرهگیری از فضای مجازی به راحتی میتوان هم اشتغال ایجاد کرد و هم فرهنگ ایرانی اسلامی را در عرصه بینالملل فعال کرد و هم عزت فرهنگی ایرانی و اسلامی را تأمین نمود و همه جبهه مقاومت را از حیث فرهنگی تقویت کرد.
رابعاً، «عدالت اقتصادی» منهای «عدالت فرهنگی» و «عدالت علمی» و «عدالت رسانهای» و «عدالت سیاسی»، سرابی بیش نیست. باید نگاهی عادلانه به خود عدالت اجتماعی داشته باشیم. «عدالت اجتماعی» به عنوان یکی از برترین و اصلیترین اهداف انقلاب اسلامی، یک بسته هماهنگ است. تمرکز بر عدالت اقتصادی و بیتوجهی به عدالت فرهنگی و سیاسی و علمی و آموزشی و رسانهای، نه تنها ما را به عدالت اقتصادی نمیرساند بلکه نتیجهای جز ظلم اجتماعی نخواهد داشت.
خامساً، سربسته میگویم، ایجاد شغل و مسکن اگر بدون توجه به ابعاد فرهنگی و تربیتی و سبکساز این دو حوزه مهم باشد، این «خدمات اقتصادی» را به «خسارتهای فرهنگی» تبدیل خواهد کرد.
#اقتصاد
#فرهنگ
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴«رذایل اخلاقی»، «پیشرفت» و «عدالت»! از نگاه مولوی
🖊احمدحسین شریفی
#مولوی در مثنوی دفتر ششم با بیان نمونهها و مصادیقی عینی نشان میدهد که عامل بسیاری از پیشرفتها و فعالیتهای پیشبرنده آدمیان، #ترس و #حرص و سایر رذایل اخلاقی است!
ابتدا میگوید قصد اولی و اصلی پادشاهان و حاکمان از توسعه صنعت وسایل جنگی و حمل و نقل دریایی خدمت به مردم و تأمین وسایل امنیت و آسایش آنان نیست، بلکه کشورگشایی و یا تأمین امنیت ملک و حکومت خود و استقرار و برقراری پادشاهی خویشتن است. اما ناخواسته امنیت و رفاه مردم هم تأمین شده و گشایشهای اقتصادی و اجتماعی هم ایجاد میشود:
پادشاهی را خدا کشتی کند
تا به حرص خویش بر صفها زند
قصد شه آن نه که خلق آمِن شوند
قصدش آنک ملک گردد پایبند
در نمونهای دیگر میگوید قصد اصلی چارپایی که «خراس» آسیاب را میچرخاند، روغنگیری یا آبکشی از چاه نیست، بلکه او صرفاً دنبال رهایی از درد و رنج ناشی از تازیانه و زخمی است که صاحبش بر پشت یا گردن او وارد میکند؛ اما ناخواسته منافع دیگران را هم تأمین میکند یعنی آب را از چاه میکشد یا روغن را از کنجد میگیرد و امثال آن:
آن خراسی میدود قصدش خلاص
تا بیابد او ز زخم آن دم مناص
قصد او آن نه که آبی بر کشد
یا که کنجد را بدان روغن کند
خدای متعال ترس از درد و رنج زخم و تازیانه را در دل چارپایان نهاده است تا آنان از ترسِ درد به حرکت درآیند و در سایه حرکت آنها مصالح مردمان هم تأمین شود. یک گاو هرگز به قصد حرکت دادن و نقل و انتقال ارابه و وسایلی که بر پشت او گذاشته شده است حرکت نمیکند، او از بیم زخم صاحبش، میدود و حرکت میکند اما مصالح مردم هم در سایه این بیم و ترس گاوان تأمین میشود:
گاو بشتابد ز بیم زخم سخت
نه برای بردن گردون و رخت
لیک دادش حق چنین خوف وجع
تا مصالح حاصل آید در تبع
و درباره فعالیتهای اقتصادی مردمان هم سخنی شبیه پارهای از اقتصاددانان لیبرال مثل برنارد ماندویل و آدام اسمیت و فردریک هایک میگوید و آن اینکه هر کسی دنبال سود شخصی خودش است اما حاصل جمع همین سودجوییهای شخصی تکتک افراد رونق اقتصادی جامعه و تأمین منافع فقرا و مستمندان است!:
همچنان هر کاسبی اندر دکان
بهر خود کوشد نه اصلاح جهان
به طور کلی جهانبینی مولوی به این شکل است که ستون اصلاح این جهان را ترس نهفته در جان جانداران اعم از چرندگان و درندگان و پرندگان و آدمیان میداند و میگوید:
هر یکی بر درد جوید مرهمی
در تبع قائم شده زین عالمی
حق ستون این جهان از ترس ساخت
هر یکی از ترس جان در کار باخت
حمد ایزد را که ترسی را چنین
کرد او معمار و اصلاح زمین
و البته مولوی مثل همه موارد دیگر، از این واقعیت جهانشناختی و انسانشناختی نیز یک نتیجه اخلاقی هم میگیرد و آن اینکه آدمیان هم اگر میخواهند پیشرفت معنوی و روحی داشته باشند باید از ترس نهادینه در وجود خود پلی برای پیشرفت و تعالی معنوی بسازند:
این همه ترسندهاند از نیک و بد
هیچ ترسنده نترسد خود ز خود
هیچ وهمی بیحقیقت کی بود
هیچ قلبی بیصحیحی کی رود
آن حکیمک وهم خواند ترس را
فهم کژ کردست او این درس را
🔷🔷[[نکته تکمیلی: پیشتر در همین کانال بخشی از سخنرانی اخلاق و عدالت که در نقد همین دیدگاه البته با تمرکز بر تحلیل برنارد #ماندویل، #آدام_اسمیت و #هایک بود بارگذاری شده بود. علاقمندان میتوانند برای نقد دیدگاهی که معتقد است سیئات فردی حسنات اجتماعیاند و حسنات فردی سیئات اجتماعی به لینک زیر مراجعه کنند:👇👇
https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi/1197
#اخلاق
#اقتصاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴رفتار صادقی(ع) در دوران گرانی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مُعَتِّب از شاگردان و خادمان #امام_صادق(ع) میگوید، زمانی در مدینه قیمت برخی کالاها از جمله گندم بالا رفت. امام صادق(ع) به من فرمود: «چه میزان گندم در خانه داریم؟» عرض کردم: «به مقداری داریم که تا چندین ماه کفایت کند.» آن حضرت فرمود: «آنها را ببر و بفروش» عرض کردم: «علیرغم اینکه عرضه گندم در مدینه کم شده و به سختی پیدا میشود، آنها را بفروشم؟!» آن حضرت فرمود: «آنها را بفروش»
به دستور امام(ع) عمل کرده و گندمها را به بازار برده و فروختم. وقتی به خانه برگشتم آن حضرت فرمود: «شما نیز همچون سایر مردمان هر روز به اندازه نیاز همان روز خرید کن». و سپس فرمودند: «از امروز نان خانواده مرا نیمی جو و نیمی گندم قرار بده؛ زیرا خدا میداند من توانایی دارم که بهترین خوراک را برای خانواده خود تهیه کنم؛ اما دوست دارم در پیشگاه الهی، سنجیدهترین رفتار را برای اقتصاد و معیشت داشته باشم» (کافی، ج۵، ص۱۶۶)
#اقتصاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🟪فرهنگ یا اقتصاد؟
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻گفت:
آنقدر مشکلات و گرفتاریهای اقتصادی فراوان است و اولویت دارند که هنوز بعد از ۴۵ سالی که از انقلاب گذشته است فرصت چندانی برای پرداختن به مسائل فرهنگی نداشتهایم!
🔹گفتم:
(برخلاف دشمن که سی سال است اولویتش را تهاجم فرهنگی قرار داده است) آنقدر به مشکلات و مسائل فرهنگی نپرداختهایم که اقتصاد ما را هم تحتالشعاع قرار داده و هر چه تلاش میکنیم باز هم عقب هستیم؛ و علیرغم آنکه بر اساس آمار و ارقام خیلی پیشرفت کردهایم، اما از جهت احساس مردم یک کشور عقبمانده و بدبخت هستیم. آنقدر از مسائل فرهنگی غافل شدهایم که حتی اصالتهای ایرانی خود مثل حجاب و عفاف عمومی را از دست دادهایم.
متأسفانه بسیاری از مسؤولان ما این حقیقت بدیهی جامعهسازی را نمیدانند که اصالت با فرهنگ و نه اقتصاد است.
#فرهنگ
#اقتصاد
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢جایگاه مردم در اندیشه اجتماعی اسلامی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💐💐[سال جهش تولید با مشارکت مردم را به محضر همه عزیزان تبریک میگویم و به همین مناسبت به نقش و جایگاه مردم در اندیشه اجتماعی اسلام اشارهای میکنم]
🔹از بنیادیترین اندیشههای اجتماعی اسلام «مردمیسازی» فرهنگ و اقتصاد و اقدامات اجتماعی و حتی مردمی بودن حکومت اسلامی است. در نگاه اسلام، مردم محور همه موضوعات فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی و سیاسیاند. برجستهترین نقش را در جامعهپردازی و تمدنسازی دارند.
🔻قرآن کریم به صراحت میفرماید یکی از کارویژههای پیامبران، مردمی کردن امور بوده است: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْميزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ؛ (حدید، ۲۵) ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم به عدالت برخیزند»
🔸#امیرمؤمنان(علیه السلام) در مسأله پذیرش حکومت، فرمودند:
«لَو لا حُضورُ الحاضِرِ وَ قِیامُ الحُجَّةِ بِوُجودِ النّاصِر ... لَاَلقَیتُ حَبلَها عَلى غارِبِها؛ اگر نبود حضور آن جمعیت و تمام شدن حجت با وجود یار و یاور ... هر آینه مهار شتر خلافت را بر شانهاش میانداختم» این جملات صراحت در این دارد که حضور مردم در تفکر اسلامی آنقدر مهم است که حجتی علیه امام معصوم خواهد بود. یعنی با حضور مردم تکلیف سیاسی و اجتماعی بر امام معصوم منجز میشود و بدون حضور مردم و بدون مشارکت مردمی حتی تکلیف سیاسی و اجتماعی و حکومتی از امام معصوم نیز ساقط میشود.
🔹آن حضرت در ضمن یکی از سخنرانیهای خود در صفین خطاب به یاران و لشکریان خود فرمودند:
«وَ لَيْسَ امْرُؤٌ وَ إِنْ عَظُمَتْ فِي الْحَقِّ مَنْزِلَتُهُ وَ تَقَدَّمَتْ فِي الدِّينِ فَضِيلَتُهُ بِفَوْقِ أَنْ يُعَانَ عَلَى مَا حَمَّلَهُ اللَّهُ مِنْ حَقِّه؛ و هیچ کس گر چه منزلتش در حق عظیم باشد و فضیلتش در دین بر دیگران پیشی داشته باشد چنان نیست که در ادای حقی که خدا بر او واجب کرده محتاج به کمک نباشد» یعنی حتی بزرگترین انسانها و کاملترین آدمیان برای انجام وظایف خود و ادای حقوق الهی نیازمند کمک و مشارکت مردمیاند. بدون اعانت مردمی و بدون خواست مردم و بدون همراهی مردم امکان تحقق هیچ برنامهای وجود ندارد.
#اقتصاد
#فرهنگ
#مردم
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢لزوم طراحی سازوکار مشارکت مردم در حکمرانی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
رهبر حکیم انقلاب سیزده سال پیش (۲۰ مهر ۱۳۹۰) در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه فرمودند:
«هر جایی که ناکامی هست، به خاطر این است که ما نتوانستیم حضور مردم را در آن عرصه تأمین کنیم»
این یک حقیقت دینی و الهی است که از سوی رهبر فرزانه انقلاب بیان شده است. مردمیسازی از اصول فلسفه اجتماعی و نظام حکمرانی و تربیتی همه پیامبران الهی است. از مهمترین فلسفههای بعثت پیامبران این بوده است که خود مردم برای اقامه عدل و قسط برخیزند: «لیقوم الناس بالقسط».
یک نظام اسلامی اصیل و راستین نظامی مردمی است. برخلاف تصور برخی از سطحینگران، مردمیبودن انقلاب و مردمسالاری دینی منحصر به انتخاب مستقیم یا غیرمستقیم مسؤولان ارشد نظام توسط مردم نیست.
در جمهوری اسلامی سازوکار انتخابات مردمی به زیبایی و با دقت طراحی و تدوین و اجرا شده و دهها بار کارآمدی و موفقیت و سلامت خود را نیز نشان داده است. اما مع الاسف سازوکار روشنی برای نقشآفرینی مردم در لایههای مختلف حکمرانی، اعم از لایههای «تصمیمسازی»، «تصمیمگیری»، «اجرا» و «نظارت» تدوین و طراحی نشده است. و این مهمترین عامل ناکامیها و ناکارآمدیها در بخشهای فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی است.
باید سازوکار نقشآفرینی مردم در حکمرانی و مدیریت جامعه بر اساس اندیشه اسلامی تدوین شود. این مطالبهای است که یک سال و نیم قبل (در تاریخ ۸ شهریور ۱۴۰۱) رهبر معظم انقلاب از دولت مردمی آیتالله رئیسی داشتهاند:
«تعریف کنید که چه جور میشود مشارکت مردم را جلب کرد؛ چه در زمینههای مالی و اقتصادی، چه در زمینههای سیاسی، چگونه میشود از فکر مردم و از نظر مردم استفاده کرد»
#مردم
#اقتصاد
#حکمرانی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢«تعالی فرهنگی» و «جهش اقتصادی» در پرتو «مشارکت مردمی»
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸از مهمترین کارویژههای پیامبران و فرستادگان خدای متعال «مردمیسازی فرهنگ، اقتصاد، جامعهپردازی و تمدنسازی» بوده است. قرآن کریم به صراحت میفرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْميزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ؛ (حدید، ۲۵) ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم به عدالت برخیزند.» یعنی رسالت پیامبران این بوده است که خود مردم را به سطحی از رشد و شخصیت برسانند که خودجوش و آتش به اختیار به اقامه قسط و عدل بپردازند. عدالت اقتصادی، عدالت اجتماعی، عدالت فرهنگی، عدالت آموزشی و عدالت سیاسی جز با مشارکت مردم و جز با حضور مستمر و آزاد و آتش به اختیار مردم امکان تأمین ندارد.
🔻به همین دلیل، همانگونه که رهبر فرزانه انقلاب میفرمایند: «حکومت آینده حضرت مهدی موعود، یک حکومت مردمىِ به تمام معناست. ... یعنی متّکی به ایمانها و ارادهها و بازوان مردم است. امام زمان، تنها دنیا را پُر از عدل و داد نمیکند؛ امام زمان از آحاد مؤمن مردم و با تکیه به آنهاست که بنای عدل الهی را در سرتاسر عالم استقرار میبخشد و یک حکومت صددرصد مردمی تشکیل میدهد.» (۳۰ مهر، ۱۳۸۱)
🔹به هر حال، بدون مردم و بدون مشارکت و حضور مردم نه تنها امکان «نهادینهسازی فرهنگ اسلامی ایرانی» را نداریم؛ بلکه امکان «دفاع از کیان فرهنگی و ارزشهای ملی و دینی» خود را هم نداریم. و در تقابل با جنگ فرهنگی قطعاً شکست خواهیم خورد. باید مردم را پای کار آورد. بلکه باید کار را به دست مردم داد.
کار عمدهی دولت باید تسهیلگری و زمینهسازی و مانعزدایی از حضور مردم باشد. حتی در انجام همین وظیفه نیز باید از مشارکت مردم و نخبگان استفاده کند و راههای تسهیلگری و مانعزدایی و نظارت خود را با استمداد از جامعه نخبگانی و عمومی مردم به دست آورد.
🔻تجربه هم نشان داده است که در هر میدانی که کار به مردم سپرده شده است و دولت فقط نقش تسهیلگیری و نظارت را بر عهده داشته است، شاهد موفقیت چشمگیر بودهایم.
🔸مشارکت مردمی در تولید و مردمیسازی اقتصاد و فرهنگ و حتی سیاست از مطالبات بر زمین مانده حضرت ولایت، نائب المهدی، است. همگی باید تلاش کنیم این خواسته محقق شود. رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ ۸ شهریور ۱۴۰۱ در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت فرمودند:
«تعریف کنید که چه جور میشود مشارکت مردم را جلب کرد؛ چه در زمینههای مالی و اقتصادی، چه در زمینههای سیاسی، چگونه میشود از فکر مردم و از نظر مردم استفاده کرد»
و در تاریخ ۲۶ دی ۱۴۰۲ در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور درباره جایگاه و نقش مردم در نظام اسلامی فرمودند:
«روشن است که رسیدن به هدفهای اسلامی، حالا اسمش را بگذارید «نظام اسلامی» در نهایت «تمدن اسلامی»، جز با حضور مردم، جز با توجّه و مبادرت مردم امکانپذیر نیست؛ باید مردم بخواهند، مردم بیایند، مردم اقدام کنند. این برای ما یک اصل شد؛ حالا یک نفری مسئولیّت دولتی دارد، برای جلب مردم، جذب مردم، آوردن مردم به صحنه یک جور باید عمل بکند، یک وقت یک نفری در منبر نماز جمعه فعّال است، او یک جور [دیگر]؛ یعنی توجّه داشته باشیم که مسئلهی «مردم» یک اصل اسلامی است، بدون آن کاری نمیشود کرد، به هدفها نمیشود رسید، به حیات نمیشود رسید.»
♦️دانشگاهها نیز نه تنها باید بخش اعظمی از آموزش و پژوهش و فناوری خود را به سمت و سوی نیازهای مردم سوق دهند، کاری که در وزارت عتف دولت سیزدهم به شکل مطلوبی در حال انجام است، بلکه باید مردم و نهادهای مردمی و تشکلهای سیاسی و انجمنهای علمی و کانونهای فرهنگی و بدنه اصلی دانشجویی و اعضای محترم هیئت علمی و یاوران علمی را در بخشهای مختلف «تصمیمسازی»، «تصمیمگیری»، «اجرا» و «نظارت» پای کار بیاورد. در این صورت است که شاهد جهشی عظیم در عرصه پژوهش و فناوری و تولید علم خواهیم بود.
#اقتصاد
#فرهنگ
#دانشگاه
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢 نمونه و الگویی از مشارکت مردم در تولید
🔸تعدادی از زنان روستای پنداس کاشان با تجمیع سرمایههای راکد خود، نیروگاه خورشیدی راه اندازی کردند.
🔻این نیروگاه برای ۴۰ نفر به طور مستقیم شغل ایجاد کرده است.
برای اطلاعات بیشتر 👇👇
https://www.irna.ir/news/85441326
#اقتصاد
@Ahmadhoseinsharifi
🌹