eitaa logo
اندیشه رضوان
1.9هزار دنبال‌کننده
848 عکس
118 ویدیو
10 فایل
📌 پایگاه تحلیل و بررسی چالش‌ها و پرسش‌های دینی و اندیشه‌های تمدنی 📚 اندیشه رضوان، برای اندیشه، برای تو.... 📝 منتظر دیدگاه‌ها، انتقادات و پیشنهادات شما هستیم @andishe_rezvan
مشاهده در ایتا
دانلود
کالین پترسون؛ تکامل‌گرای ضد تکامل! 🔹پترسون (Colin Patterson) از جمله زیست شناسان برجسته است که پس از مدتها تحقیق درباره نظریه تکامل و پایبندی به آن، ناگهان زیست شناسی را با یک سوال بزرگ روبرو می‌کند! 🔸او در سمیناری که دراین رابطه در شیکاگو در 1981 برگزار شد، با طرح پرسش‌هایی از زیست‌شناسان، بیان کرد که تکامل نظریه‌ای نیست که چندان اثبات شده باشد بلکه زوایای پنهان بسیاری دارد که اثبات آن را دچار چالش می‌کند. 🔺او معتقد بود مهم‌ترین چالش تکامل‌گرایی آن است که تکامل‌گرایان تکامل را به عنوان یک پیش‌فرض پذیرفته‌اند ولی در چگونگی حصول تکامل اختلاف نظر دارند. ▪️او همین امر را یک چالش می‌داند چگونه ممکن است تکامل را به عنوان یک نظریه پذیرفت ولی در چگونگی آن تردید داشت؟! همین امر نشانگر آن است که تکامل نظریه‌ای چندان اثبات شده نیست! 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
داروین، الهیات و متافیزیک 🔹در نسبت نظریه و گزاره‌های الهیاتی مثل وجود خدا و خلقت‌گرایی چند مسئله وجود دارد: 1️⃣ اینکه آیا نظریه داورین از نظر علمی معتبر است؟ 2️⃣ اینکه بر فرض اعتبار علمی این نظریه، آیا این نظریه می‌تواند در گزاره‌های الهیاتی اختلال ایجاد کند؟ به عبارت دیگر آیا این نظریه می‌تواند در الهیات اظهار نظر کند؟ 3️⃣ بر فرض اعتبار علمی نظریه داروین و بر فرض اینکه نظریه داروین می‌تواند در الهیات و متافیزیک مداخله کند، آیا با گزاره‌های الهیاتی در تناقض است؟ 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
فلسفه مرده است! 🔹امروزه بخشی از بدنه دانش‌آموزی و دانشجویی در علوم تجربی، دچار تله مرگ‌انگاری می‌شوند 🔸کارکرد این تله آن است که بگوید یافته‌های تجربی جای الهیات و فلسفه را تنگ کرده است در نتیجه دیگر جایی برای الهیات و فلسفه نیست. 🔺اینجاست که گفته می‌شود «الهیات و فلسفه مرده است» (مشابه این جمله را هاوکینگ هم می‌گوید) ▪️در این زمینه هم کتاب‌های متعددی نگاشته شده است که دانشجویان ما آن را مطالعه می‌کنند. 📌این در حالی است که خود این گزاره، خودش یک گزاره فلسفه و الهیاتی است؛ نه تجربی! 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
علیت؛ انکار ناشدنی است! 🔹یکی از چالش‌هایی که امروزه در زیست‌شناسی، کیهان‌شناسی و مکانیک کوانتوم و... گاهی از آن سخن گفته می‌شود، مسئله علیت است. 🔸امروزه برخی مدعی هستند که در این دانش‌ها، علیت نقض شده است و دیگر نمی‌توان به عنوان یک اصل از آن استفاده کرد. از طرف دیگر، علیت زیربنای الهیات ادیان است. 🔺بر این اساس، اگر علیت نقض شود، الهیات نیز نقض و انکار می‌شود. 📌این در حالی است که اگر علیت انکار شود بایستی تمام قواعد فیزیک و طبیعی را انکار کرد؛ چراکه تمام گزاره‌های علوم تجربی، بر بنیان علیت استوار است. ▪️در واقع انکار علیت نه تنها الهیات را نقض می‌کند بلکه تمام دانش‌های تجربی را نیز نقض می‌کند. 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
خدا چه شکلی است؟ 🔹اینکه خدا چه شکلی است از مهم‌ترین مسائل الهیات است. 🔸در واقع این همان چیزی است که قبلا هم به آن اشاره کردیم 📌اینکه در الهیات، بسیاری از مواقع مسئله در تصور است نه در تصدیق! 🔹مثلا استیون هاوکینگ از جمله افرادی است که تصویرش از خدا، موجودی زمان‌مند است. ▪️او می‌گوید: از آنجا که قبل از انفجار بزرگ زمانی نبوده است، پس وجود خالق بی معناست؛ چراکه زمانی نبوده است که خدا بخواهد عالم را بیافریند. کتاب پاسخ‌های کوتاه برای پرسش‌های بزرگ(متن اصلی)، ص 38) 🔺این در حالی است که اساسا بخشی از خداباوران از خدای زمان‌مند که پیش از انفجار بزرگ است سخن نمی‌گویند. 🔹فیلسوفان مسلمان معتقدند خدا موجودی مجرد (غیرمادی/ متافیزیکی) است. به همین دلیل در آموزه‌های دینی بیان می‌شود که خدا خالق زمان است نه اینکه زمان‌مند باشد. 📌زمان هم محدودیت است و هم محدودیت آفرین است؛ به همین دلیل خدای اسلام فرازمان است؛ برخلاف آنچه هاوکینگ گمان می‌کرد.... 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
خداباوری زاییده جهل نیست! 🔹امروزه هم در جامعه‌شناسی مدرن و هم در برخی دانشمندان تجربی مثل هاوکینگ، این اعتقاد وجود دارد که «خداباوری زاییده جهل است!» 🔸به عنوان مثال هاوکینگ در کتاب خود می‌نویسد: حتی کسانی به جان‌سختی وایکینگ‌ها هم به موجوداتی ماوراء طبیعت اعتقاد داشتند تا بتواننند از پدیده‌های طبیعی مثل رعد، طوفان یا کسوف سردربیاورند. امروزه علم پاسخ‌های بهتر و سازگارتری می‌دهد. (ترجمه کتاب پاسخ‌های کوتاه به پرسش‌های بزرگ از مزدا موحد، ص 45) ▪️این عبارت نشان می‌دهد که وی یکی از زمینه‌های خداباوری را جهل بشر به قواعد طبیعی می‌داند. ❗️ اگرچه سخن وی در نسبت به خداباوری در ادیان تحریف شده می‌تواند درست باشد ❗️اگرچه سخن وی می‌تواند نسبت به باورهای عامیانه درباره خدا درست باشد 📍ولی اینکه زمینه خداباوری غلط بوده است، دلیل بر این نیست که واقعا خدا وجود ندارد 🔺به ویژه که در جهان اسلام اساساً رشد علم طبیعی و تجربی، منجر به خداناباوری (الحاد) نشده است 📌نمونه‌اش هم وجود دانشمندان علوم تجربی و طبیعی و در عین حال خداباور در تمدن اسلامی است. 🔹دانشمندانی که هم فیزیک می‌دانستند و هم نجوم و هم تفسیر و فقه و فلسفه 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
شاخصه اصلی علیت؟ 🔹امروزه مباحث مختلف طبیعی و فراطبیعی (متافیزیکی) پیرامون علیت مطرح است 🔸اینکه آیا قانون علیت صادق و موجه است؟ 🔺بخشی از علم جدید در این حوزه مدعی به چالش کشیدن علیت است. ▪️نمونه مهم این نظریات، فروکاستن علیت به توالی پدیده‌ها توسط هیوم است. 📌اینکه علیت، به معنای توالی پدیده‌ها و نوعی کنارهم بودن است؛ نه رابطه خاص و ضروری و واقعی. (کاپلستون، ترجمه اعلمی، ج 5، ص 293) 🔹بر این اساس، شاخصه مهم علیت ضرورت است که هیوم منکر آن است ولی علیت‌گرایان به آن باور دارند. 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
هیوم، علیت و جنگ با قوانین طبیعی 🔹یکی از چالش‌های نظریه هیوم آن است که اگر علیت، به توالی پدیده‌ها فروکاسته و در نتیجه انکار شود، بنابراین چگونه می‌توان اصل یکنواختی طبیعت را تبیین کرد؟! 🔹به عبارت دیگر تا زمانی که علیت به عنوان یک رابطه ضروری پذیرفته نشود، نمی‌توان در علوم طبیعی (فیزیک، شیمی، زیست و...) و نیز علوم انسانی (روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و...) قانونی تولید کرد. 🔸در واقع اگر علیت انکار شود، رابطه ضروری بین پدیده‌ها نیز انکار می‌شود و هنگامی که هیچ رابطه ضروری وجود نداشته باشد، پس یعنی هر پدیده‌ای ممکن است در شرایطی رخ دهد که در شرایط مشابه دیگر رخ نمی‌دهد. 🔹بنابراین هیچ گاه نمی‌توان هیچ قانون علمی را به عنوان قانون علمی در نظر گرفت. 📌ولی آیا به راستی خود هیوم در حالی که با این قوانین زندگی می‌کند، به چنین چیزی پایبند می‌شود؟! 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
هدایت شده از اندیشه رضوان
هیوم، علیت و جنگ با قوانین طبیعی 🔹یکی از چالش‌های نظریه هیوم آن است که اگر علیت، به توالی پدیده‌ها فروکاسته و در نتیجه انکار شود، بنابراین چگونه می‌توان اصل یکنواختی طبیعت را تبیین کرد؟! 🔹به عبارت دیگر تا زمانی که علیت به عنوان یک رابطه ضروری پذیرفته نشود، نمی‌توان در علوم طبیعی (فیزیک، شیمی، زیست و...) و نیز علوم انسانی (روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و...) قانونی تولید کرد. 🔸در واقع اگر علیت انکار شود، رابطه ضروری بین پدیده‌ها نیز انکار می‌شود و هنگامی که هیچ رابطه ضروری وجود نداشته باشد، پس یعنی هر پدیده‌ای ممکن است در شرایطی رخ دهد که در شرایط مشابه دیگر رخ نمی‌دهد. 🔹بنابراین هیچ گاه نمی‌توان هیچ قانون علمی را به عنوان قانون علمی در نظر گرفت. 📌ولی آیا به راستی خود هیوم در حالی که با این قوانین زندگی می‌کند، به چنین چیزی پایبند می‌شود؟! 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official
بهانه‌های برای فرار از خداشناسی 🔹یکی از تکنیک‌های فرار از خداشناسی و در نتیجه افتادن در چاله‌های پس از آن مثل تقابل و..... ناممکن دانستن است. ⁉️ ولی آیا به راستی خداشناسی ناممکن است؟ 🔸بسیاری از افرادی که دچار این خطا می‌شوند و عملا بهانه‌ای برای فرار از خداشناسی پیدا می‌کنند دو مدل از خداشناسی را خلط مبحث کرده‌اند. ✅یک خداشناسی این است که انسان اصل وجود خدا و ویژگی‌هایش را بشناسد و دیگری آن است که بخواهد به عمق ذات او احاطه پیدا کند. 📍طبیعی است که احاطه به عمق ذات موجود نامحدود، برای انسان که محدود است ممکن نیست ولی این به معنای آن نیست که هیچ راهی برای شناخت خدا وجود نداشته باشد 🌱اندیشه رضوان؛ برای اندیشه، برای تو... @andishehrezvan_official
«خداشناسی؛ فطرت دل یا عقل» 🔻قسمت اول | 🔹معنا واژه فطرت: در لغت فارسی فطرت به معنا آفرینش،ضمیر و‌ جبلت است.‌ امّا معنا فطرت در مباحث دینی را میتوان به «آفرینش خاص» تعبیر کرد البته تعابیر دیگر و معانی دیگر نیز وجود دارد برای مثال ابن منظور از ادباء عرب زبان فطرت را آفرینش نو تعبیر کرده است. 🔸ویژگی های امور فطری: ❗️همگانی و فراگیر بودن: چون حقیقت هر انسانی با این امور فطری سرشته شده پس بدیهی است اولین ویژگی امور فطری همین باشد که فراگیر و عام هستند. ❗️تبدیل نشدن فطرت: ویژگی های فطری تغییر نمی‌کنند شاید در ظهور و بروز کمی و زیادی باشد اما قابل تغییر نیستند،نه خدا و نه غیر خدا آن را تغییر نمی‌دهند. 🔎خدا نمیتونه یعنی تغییر بده،پس قدرت خدا کجا رفت؟! طبق نظری که در مورد خلقت انسان است و به تعبیر قرآن کریم انسان در بهترین حالت خودش خلق شده پس تغییر از بهترین حالت به حالت دیگه ای که قطعاً از اون بهتر نخواهد بود با حکمت خدا در تضاد هست. ❗️فطریات در انسان به شکل بالقوه و استعداد هستند. یعنی اگر انسان در بستر مناسب قرار گرفت این فطریات رشد خواهند کرد و الا در حد همان استعداد و یا رشد ناچیزی نصیب انسان نخواهد شد دقیقاً مثل یک دانه در خاک. 🔜در قسمت بعد در مورد «گرایش های فطری انسان» صحبت خواهیم کرد. 🌱 اندیشه رضوان؛برای اندیشه،برای تو @andishehrezvan_official | به جمع ما بپیوندید
«خداشناسی؛فطرت دل یا عقل» 🔻قسمت دوم | گرایش های فطری انسان 🔗قسمت اول 🔸شاید بهتر باشد برای شناخت خود گرایشات و کارکردهایشان،نظر شهید مطهری را در این مورد بررسی کنیم: «امتياز انسان از غيرانسان يك سلسله گرايش های خـاص در انـسان اسـت كـه ايـن توان گرايش ها را میتوان گرايش هاي مقـدس ناميـد و شـكل انتخـابی و آگاهانـه دارد و هرحال اين ها اموری هست كه ملاك و معيار انسانيت شناخته میشوند.» 🔹حقیقت جویی: یکی از این گرایشات حقیقت جویی است که حقیقتاً همواره برای انسان مطلوبیت ذاتی دارد برای مثال اینکه انسان میخواهد حقایق را کشف و اتفاقات جهان هستی را آنطور که هست دریابد از کارکرد های حقیقت جویی است که در فطرت انسان موجود است. 🔸حس نیکی و فضیلت خواهی: کسی را پیدا کنید که فطرتاً و ذاتاً بگوید من نمیخواهم فردی صادق و عادل باشم! گرایش به عدالت و صداقت که از همین حس فضیلت خواهی مطرح می‌شود.‌ ❓آیا میتوان گفت که این گرایش به فضیلت خواهی بر اساس خود محوری انسان است؟! قطعاً خیر؛ چون زمانی که حتی مورد خسران و زیان است نمی‌تواند به شکل ذاتی این گرایش را نفی کند هر چند کمرنگ شود حال اینکه اگر خود محوری انسان بر آن حاکم بود باید بر اساس منفعت بدون توجه به فضائل اخلاقی تصمیم می‌گرفت از ریشه این فضائل را نفی کند حال اینکه این گونه نیست. 🔎حال اینکه چگونه میشود برخی این مطلب را نفی و بر اساس خود محوری انسان آن را تفسیر میکنند علت ها و دلایلی دارد که مفصّل است اما پاسخ اجمالی همان بود که گفته شد. 🌱 اندیشه رضوان؛برای اندیشه،برای تو @andishehrezvan_official | به جمع ما بپیوندید