آیات بامداد سه شنبه : #قرآن . سوره فصّلت‏ : وَ أَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيْناهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمى‏ عَلَى الْهُدى‏ فَأَخَذَتْهُمْ صاعِقَةُ الْعَذابِ الْهُونِ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ «17» . و امّا قوم #ثمود، آنان را هدايت كرديم ولى كوردلى را بر هدايت ترجيح دادند پس به كيفر آن چه كسب مى‏كردند #صاعقه عذابِ خفت بار آنان را فرو گرفت. . سوره فصّلت‏ : وَ نَجَّيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَ كانُوا يَتَّقُونَ «18» . و (از عاد و ثمود) ما آنان را كه ايمان آوردند و #تقوا پيشه بودند نجات داديم. . نكته ‏ها: پيامبرِ قوم ثمود حضرت #صالح بود. آنان در ميان مدينه و شام (وادى القرى‏) زندگى مى‏كردند و امكانات كشاورزى و توان جسمى بالايى داشتند. بعضى آيات، هلاكت قوم ثمود را با صاعقه و بعضى با زلزله بيان كرده است كه مى‏تواند با هم باشد. «صاعِقَةُ الْعَذابِ» . پيام‏ها: 1- تاريخ، بهترين درس عبرت است. وَ أَمَّا ثَمُودُ ... 2- سنّت خداوند، #هدايت مردم است. «فَهَدَيْناهُمْ» 3- كفر برخى انسان‏ها، بدون تأمل، بدون دليل و فورى است. فَاسْتَحَبُّوا ... (حرف «فاء» نشانه‏ى عجله در كفر است.) 4- انسان، آزاد و انتخابگر است. فَاسْتَحَبُّوا الْعَمى‏ عَلَى الْهُدى‏ ... 5- كفر، #كوردلى است. «الْعَمى‏» 6- كفر سريع، قهر سريع را به همراه دارد. فَاسْتَحَبُّوا ... فَأَخَذَتْهُمْ‏ 7- خداوند قبل از عذاب، اتمام حجّت مى‏كند. فَهَدَيْناهُمْ‏ ... فَأَخَذَتْهُمْ‏ 8- خوار كردن انبيا خوارى قيامت را به دنبال دارد. «الْعَذابِ الْهُونِ» 9- بدتر از غفلت و كفر، استمرار آن است. كانُوا ... 10- قهر يا لطف خداوند، نتيجه‏ى عملكرد خود انسان است. «يَكْسِبُونَ» 11- رمز نجات، ايمان و تقوا است. «وَ نَجَّيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَ كانُوا يَتَّقُونَ» 12- ايمان، نياز به تجديد ندارد، ولى تقوا در هر لحظه و نسبت به هر فكر، عمل، سخن و تصميمى مطرح است. ( «آمَنُوا» ماضى ولى‏ «يَتَّقُونَ» مضارع آمده است)

آیات بامداد چهارشنبه : #قرآن . سوره دخان‏ : لا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولى‏ وَ وَقاهُمْ عَذابَ الْجَحِيمِ «56» سوره دخان‏ : فَضْلًا مِنْ رَبِّكَ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ «57» در #بهشت جز مرگ نخستين (كه پشت سر گذاشته‏اند) مرگى نخواهند چشيد و خداوند آنان را از عذاب سوزان حفظ نموده است. (اينها همه) بخششى است از طرف پروردگارت، اين است همان كاميابى بزرگ. پيام‏ها: 1- حفاظت در دنيا سبب حفاظت در آخرت است. كسى كه در دنيا با تقوا خود را حفظ كرد، در آخرت خداوند او را از دوزخ حفظ مى‏كند. إِنَّ الْمُتَّقِينَ‏ ... وَ وَقاهُمْ‏ ... 2- بهشت #جاودانه است و بهشتيان از دغدغه مرگ در امانند. لا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ‏ ... 3- هيچ كس از خداوندطلبى ندارد، هر چه هست #فضل اوست. «فَضْلًا مِنْ رَبِّكَ» 4- تمام كاميابى‏هاى بهشتيان در سايه #لطف خداوند است، اگر رهنمود و سوز و خلوص پيامبر نبود، متّقين در كار نبودند تا به بهشت برسند. «فَضْلًا مِنْ رَبِّكَ» 5- سعادت واقعى در سايه‏ى #تقوا و نجات از دوزخ است. وَقاهُمْ عَذابَ الْجَحِيمِ‏ ... ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ‏

آیات بامداد پنجشنبه : #قرآن . سوره جاثيه‏ : إِنَّهُمْ لَنْ يُغْنُوا عَنْكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ «19» . آنان هرگز در برابر خداوند از تو دفاع نخواهند كرد و البتّه ستمگران ياور يكديگرند و خداوند يار افراد با #تقوا ست. . سوره جاثيه‏ : هذا بَصائِرُ لِلنَّاسِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «20» . اين (كتاب) براى مردم، وسيله‏ى #بصيرت و هدايت و براى اهل يقين، مايه‏ى رحمت است. . نكته ‏ها: خداوند بصير است. «كانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيراً» رسول خدا نيز بصير است. «أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى‏ بَصِيرَةٍ» قرآن نيز كتاب بصيرت است. «هذا بَصائِرُ» . شايد معناى آيه با توجّه به آيه‏ى قبل چنين باشد: اى پيامبر! پيرو شريعتى باش كه از طرف خداست و از هوسهاى جاهلان پيروى نكن. زيرا در برابر شريعت و قانون و وحى الهى، جاهلان طرح و برنامه‏اى كه بتواند تو را از قانون و راه خدا بى‏ نياز كند ندارند. . پيام‏ها: 1- پيروى از مردم ناآگاه هيچ خطرى را به هنگام قهر خداوند دور نخواهد كرد. (انگيزه‏ى پيروى از خواسته ‏هاى مردم، چشم داشتن به #حمايت آنان در مشكلات است كه قرآن اين خيال را از ريشه مى‏ خشكاند.) «إِنَّهُمْ لَنْ يُغْنُوا عَنْكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً» 2- سنخيّت افراد نسبت به يكديگر، وسيله‏ى جذب آنان به يكديگر است. «الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ» 3- پيروى از #هوسهاى جاهلان به منزله‏ى پذيرش ولايت آنان و در مدار ظالمان‏ قرار گرفتن است. لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ ... وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ‏ 4- از هوس‏هاى مردم دورى كن و نگران تنهايى نباش. «وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ» 5- تقوا سبب دريافت امدادها و حمايت‏هاى الهى است. «وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ» 6- از نشانه ‏هاى تقوا ، دورى از هوس‏هاى مردم است. «وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ» 7- اهل تقوا، از ظلم و ظلم‏ پذيرى دورند. «وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ» 8- ديندارى بايد بر اساس بصيرت باشد. «هذا بَصائِرُ» 9- قرآن در تمام زمينه ‏هاى فكرى، اخلاقى، سياسى، اجتماعى، اقتصادى، خانوادگى و ... وسيله بصيرت است. ( «بَصائِرُ» به صورت جمع آمده است) 10- بسيارى از مطالب را فقط از راه #وحى مى‏توان شناخت و عقل و تجربه به آن راه ندارد. «هذا بَصائِرُ» 11- بصيرت آفرينى قرآن براى همه‏ى مردم است. «بَصائِرُ لِلنَّاسِ» گرچه بهره ‏گيرى از آن بصيرت فقط براى اهل يقين است. «هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ» 12- قرآن يك كتاب #جامع است. (هم راه حقّ را نشان مى‏دهد، «بَصائِرُ» هم انسان را به سوى آن مى‏برد، «هُدىً» و هم انسان را با آن كامياب مى‏كند. «رَحْمَةٌ»)

آیه بامداد دوشنبه : #قرآن . سوره محمّد : مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَ لَهُمْ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ وَ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ كَمَنْ هُوَ خالِدٌ فِي النَّارِ وَ سُقُوا ماءً حَمِيماً فَقَطَّعَ أَمْعاءَهُمْ «15» . وصف #بهشتى كه اهل پروا به آن وعده داده شده ‏اند، (چنين است:) در آن نهرهايى است از آبى كه بدبو شدنى نيست و نهرهايى از شير كه مزه آن دگرگونى ندارد و نهرهايى از شراب كه براى نوشندگان لذّت‏بخش است و نهرهايى از عسل مصفّا و ناب. و براى آنان در آنجا هرگونه ميوه ‏اى موجود است و نيز #آمرزشى از طرف پروردگارشان. (آيا اينان) همانند كسانى هستند كه در آتش جاودانه ‏اند ؟! و آبى جوشان، نوشانده مى‏شوند ؟ ، كه اندرونشان را متلاشى مى‏كند. . نكته ‏ها: آنچه به اجمال در مورد بهشت در آيه دوازده مطرح شد «جَنَّاتٍ تَجْرِي»، مشروح آن در اين آيه بيان شده است. فِيها أَنْهارٌ ... وَ أَنْهارٌ ... وَ أَنْهارٌ انواع نهرهاى بهشتى در اين آيه مطرح شده، ليكن براى گروه خاصّى در بهشت چشمه ‏اى ويژه وجود دارد. «عَيْناً يَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ» چشمه‏اى كه تنها مقرّبان از آن مى‏نوشند. براى هر چيزى كمالى است، كمال آب، بو نداشتن و كمال شير، تغيير نكردن مزه آن و كمال نوشيدنى‏ها، لذيذ بودن و كمال عسل، خالص بودن آن است. با توجّه به تكرار كلمه «انهار» مى‏توان فهميد كه هر يك از شير و عسل و شراب و آب، داراى چندين نهر است. امام حسين عليه السلام فرمود: مغفرتى كه در بهشت نصيب اهل بهشت مى‏شود، بهترين #نعمت براى آنان است و آنگاه به آيه 72 سوره توبه استناد كردند. «وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ» پيام‏ها: 1- در برابر جلوه ‏ها و زينت‏هاى دنيوى كه وسيله‏ى ارتكاب برخى گناهان مى‏گردد، با بيان جلوه ‏ها و زيبايى ‏ها و كاميابى ‏هاى بهشت، مردم را به حق دعوت كنيد. مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ‏ ... 2- كسانى كه به خاطر #تقوا، از كاميابى‏هاى زودگذر و نامشروع پروا مى‏كنند، به كاميابى پايدار خواهند رسيد. «وُعِدَ الْمُتَّقُونَ» 3- اميددادن به سرانجامى نيكو، عامل گرايش به حق و تقواست. «وُعِدَ الْمُتَّقُونَ» 4- تعدّد و تنوّع‏ طلبى، خواست طبيعى بشر است. أَنْهارٌ ... أَنْهارٌ 5- در بهشت، در كنار نعمت‏هاى مادّى و جسمانى، نعمت‏هاى معنوى و روحى نيز هست. أَنْهارٌ ... مَغْفِرَةٌ ... 6- نعمت‏هاى بهشتى از هر گونه آفت و نقص و تغيير به دورند. غَيْرِ آسِنٍ‏ ... لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ‏ ... مُصَفًّى‏ 7- آب و هواى بهشت، نعمت‏ها را متغيّر و مسموم و بد بو نمى‏كند. لَمْ يَتَغَيَّرْ ... 8- نعمت‏هايى را كه بهشتيان دريافت مى‏كنند، در سايه مغفرت پروردگار است. «مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ» 9- در بهشت انواع ميوه ‏ها، به مقدار وفور وجود دارد. «كُلِّ الثَّمَراتِ» 10- در دوزخ، آب جوشان را با زور و ذلّت به كفّار مى‏نوشانند. «سُقُوا» 11- تشويق و تهديد در كنار هم سازنده است. أَنْهارٌ ... ماءً حَمِيماً 12- معاد، جسمانى است. (شير و عسل، نشانه كاميابى جسمانى است، چنانكه قطعه قطعه شدن اندرون كفّار بر آن دلالت دارد.) «فَقَطَّعَ أَمْعاءَهُمْ» 13- حساب جسم و بدن انسان در قيامت، با جسم و بدن او در دنيا فرق مى‏كند.

آیه بامداد چهارشنبه : #قرآن . سوره محمّد : وَ الَّذِينَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدىً وَ آتاهُمْ تَقْواهُمْ «17» وكسانى كه #هدايت يافته‏ اند، خداوند هدايتشان را بيفزايد و روح پرهيزگارى به آنان عطا كند. . نكته‏ ها: در آيه قبل خوانديم كه گروهى با اينكه سخنان حق و آيات قرآن را از پيامبر مى ‏شنيدند، امّا حاضر به پذيرش آن نبودند. اين آيه مى‏فرمايد: گروهى با شنيدن همان آيات و سخنان، رشد يافته و وسعت روحى و معنوى پيدا مى‏كنند. . عباراتى مانند «زادَهُمْ هُدىً» و «زِدْنِي عِلْماً» صرفاً فزونى هدايت يا علم را بيان نمى‏كند، بلكه بيانگر رشد و بالندگى روحى و فزونى #ظرفيت آن كسى است كه از اين هدايت يا علم برخوردار مى‏شود. . چند چيز باعث ازدياد هدايت مؤمنان مى‏شود: الف) آيات و معارفى كه خداوند نازل مى‏كند. ب) سخنان و حكمت‏هاى پيامبر. ج) صبر و تحمّل آنان در برابر استهزاى منافقان. . پيام‏ها: 1- پذيرش هدايت از طرف انسان، زمينه ‏ساز فزونى هدايت از طرف خداوند است. «اهْتَدَوْا زادَهُمْ» 2- هدايت، مراحل و #مراتبى دارد. «زادَهُمْ هُدىً» 3- هدايت پذيرى، ظرفيّت روحى انسان را توسعه مى‏دهد. «زادَهُمْ» (و نفرمود: «زاد هدايتهم») 4- يك گام از طرف انسان، چند گام از طرف خدا را به دنبال دارد. «اهْتَدَوْا» از طرف انسان، زادَهُمْ‏ ... وَ آتاهُمْ‏ از طرف خدا. 5- هدايت واقعى آن است كه انسان را به #تقوا برساند. اهْتَدَوْا ... آتاهُمْ تَقْواهُمْ‏ 6- تقوا، هديه و #پاداش الهى براى هدايت پذيران است. «آتاهُمْ تَقْواهُمْ»

آیات بامداد پنجشنبه : #قرآن . سوره ذاريات‏ : إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ «15» سوره ذاريات‏ : آخِذِينَ ما آتاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ كانُوا قَبْلَ ذلِكَ مُحْسِنِينَ «16» . همانا اهل #تقوا ، در باغ‏ها و (كنار) چشمه ‏ها (جاى دارند و) آنچه را پروردگارشان به آنان عطا كند، دريافت مى‏دارند، آنان قبل از آن (در دنيا) #نيكوكار بودند. . سوره ذاريات‏ : كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ «17» سوره ذاريات‏ : وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ «18» سوره ذاريات‏ : وَ فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ «19» . (برنامه ‏شان اين بود كه) اندكى از #شب را مى‏ خوابيدند. و در #سحرگاهان، استغفار مى‏كردند. و در اموالشان، براى سائل و #محروم حقى بود. . نكته ‏ها: «يَهْجَعُونَ» از «هجوع» به معناى خواب شبانه است. آيه 17 دو گونه معنا مى‏شود: يكى آنكه متّقين، بيشتر شب را بيدارند و اندكى از آن را مى‏خوابند، ديگر آنكه متّقين، بيشتر شب‏ها به عبادت برمى‏خيزند و كم است شب‏هايى كه آنها تماماً در خواب باشند و براى عبادت برنخيزند. چنانكه در روايتى از امام صادق عليه السلام درباره‏ «كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ» پرسيدند، فرمود: شب‏هاى كمى اتّفاق مى‏افتد كه آنان بخوابند و در آن قيامى (براى عبادت) نداشته باشند. . امام صادق عليه السلام فرمود: برترين زمان براى دعا، وقت سحر است. چون خداوند فرموده‏ است: «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» امام صادق عليه السلام درباره‏ «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» فرمود: مراد، هفتاد مرتبه #استغفار كردن در نماز وِتر نماز شب است. امام باقر و امام صادق عليهما السلام فرمودند: مراد از #محروم در آيه، كسى است كه مشكل عقلى ندارد ولى رزق او توسعه نيافته است. «ليس بعقله بأس و لم يبسط له فى الرزق» گويا اين حديث، پاسخ كسانى است كه گمان مى‏كنند رزق وسيع آنان به خاطر علم و تدبير و زرنگى و تخصص و عقلشان است، لذا امام فرمود: افراد عاقلى هستند كه على رغم تلاش و كوشش، باز هم چرخ زندگى آنان نمى‏چرخد. . پيام‏ها: 1- براى هدايت و ارشاد مردم، بايد عنصر تشويق و تهديد بهم پيوسته باشد. ذُوقُوا فِتْنَتَكُمْ‏ ... إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ‏ ... 2- براى تقوا پيشگان، نه يك باغ و چشمه، كه باغ‏ها و چشمه‏هاى با عظمتى است. «جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ» (تنوين نشانه عظمت است) 3- چشم پوشى از لذّت‏هاى فانى و زودگذر، كاميابى دائمى را به همراه دارد. إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ‏ ... آخِذِينَ‏ ... 4- علاوه بر چشمه‏ها و باغ‏ها، بهشتيان هر لحظه از طرف پروردگار، نعمت تازه‏اى دريافت مى‏كنند. «آخِذِينَ ما آتاهُمْ رَبُّهُمْ» 5- آنچه به بهشتيان عطا مى‏شود، در شأن ربوبيّتِ خداوند است. «آتاهُمْ رَبُّهُمْ» 6- عطاهاى بهشتى را، ذات مقدّس خداوند به متّقين مى‏دهد. «آتاهُمْ رَبُّهُمْ» (نظير آيه 21 سوره انسان كه مى‏فرمايد: «سَقاهُمْ رَبُّهُمْ» خدا آنان را سيراب مى‏كند.) 7- آن كس كه در اين دنيا رنج نبرد، به گنج جاودان آخرت نخواهد رسيد. «إِنَّهُمْ كانُوا قَبْلَ ذلِكَ مُحْسِنِينَ» آرى برداشت آخرت نتيجه كشت دنيوى است. 8- لازمه‏ى تقوا، احسان و نيكوكارى است. الْمُتَّقِينَ‏ ... مُحْسِنِينَ‏ 9- پاداش الهى، با عملكرد انسان همگون است. پاداش نيكى به ديگران در امروز سبب دريافت نيكى در فرداست. آخِذِينَ‏ ... مُحْسِنِينَ‏ 10- نيكوكارى بايد سيره دائمى انسان باشد. كانُوا ... مُحْسِنِينَ‏ 11- شب زنده‏دارى، از نشانه‏ هاى متقين است. «قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ» 12- نماز و نيايش در شب و استغفار در سحر، كار دائمى متقين است. «يَهْجَعُونَ‏، يَسْتَغْفِرُونَ» (فعل مضارع نشانه تداوم و استمرار است) 13- همه انسان‏ها حتّى متقين در معرض لغزش هستند و به استغفار نياز دارند. الْمُتَّقِينَ‏ ... هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ‏ (آمدن كلمه «هُم» يعنى اهل تقوا با داشتن تقوا باز هم دائماً استغفار مى‏كنند.) 14- در تهجّد و سحرخيزى، از ميان تمام اذكار و دعاها، #استغفار جايگاه ويژه ‏اى دارد. «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» 15- استغفار در سحر، اوج عبادت است. «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» 16- اسلام مكتب جامعى است و عبادت در شب را با خدمت به محرومان در كنار هم قرار داده است. وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ وَ فِي أَمْوالِهِمْ‏ ... 17- گروهى از مردم، محروم‏اند امّا سؤال ( #درخواست ) نمى‏كنند، بايد به آنان نيز توجّه شود. «لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ»

آیات بامداد شنبه ، روز دوازدهم از #ماه_خدا : #قرآن . سوره طور : إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ نَعِيمٍ «17» همانا #پرهيزگاران در باغ‏ها (ى بهشت) و نعمت فراوان هستند. . سوره طور : فاكِهِينَ بِما آتاهُمْ رَبُّهُمْ وَ وَقاهُمْ رَبُّهُمْ عَذابَ الْجَحِيمِ «18» به آنچه پروردگارشان به آنان داده، #شاد و مسرورند و پروردگارشان آنان را از عذاب دوزخ حفظ كرده است. . سوره طور : كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «19» سوره طور : مُتَّكِئِينَ عَلى‏ سُرُرٍ مَصْفُوفَةٍ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِينٍ «20» . (به آنان خطاب مى‏شود:) به خاطر #اعمالى كه انجام مى‏داديد، گوارا بخوريد و بياشاميد. تكيه كنان بر تخت‏هاى رديف شده و آنان را با #حورالعين (زيبا رويان سياه چشم) به ازدواج در آوريم. . نكته‏ ها: «هَنِيئاً» يعنى چيزى كه رنج و تعبى در پى ندارد و گواراى وجود انسان مى‏گردد. برخلاف نعمت‏هاى دنيوى كه معمولًا قبل يا بعد آن رنج و سختى همراه دارد. «بِحُورٍ عِينٍ» از دو كلمه «حور» جمع « #حوراء» به معناى سياه چشم و كلمه‏ «عِينٍ» جمع‏ « #عيناء» به معناى زيبا چشم تشكيل شده است. همسران بهشتى داراى چشمانى درشت، سياه و زيبايند. . انس با پاكان و نيكان و هم ‏صحبتى با آنان، يكى از لذّت‏هاى بهشت است كه قرآن در موارد مختلف به اين مجالس انس و سرور كه بر تخت‏هاى بهشتى تشكيل مى‏شود، اشاره داشته است. . آيات 16 و 19 كه مربوط به كيفر و پاداش دوزخيان و بهشتيان است، بسيار شبيه يكديگرند با يك تفاوت بسيار ظريف و آن اينكه در مورد دوزخيان مى‏خوانيم: «إِنَّما تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» ولى در مورد بهشتيان مى‏خوانيم: «هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» اولى «ما كنتم» است و دومى «بما كنتم». آرى كيفر دوزخيان به ميزان عمل آنهاست نه بيشتر، به خصوص كه همراه كلمه‏ «إِنَّما» مطرح شده است، يعنى كيفر شما عين #عمل شماست. ولى پاداش بهشتيان بسيار بيشتر از عملكرد آنان است و عمل آنان وسيله و بهانه ‏اى براى دريافت آن همه لطف است. «هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» پيام‏ها: 1- كليد بهشت، تقواست. «إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ» 2- مقايسه پايان كار خوبان و بدان، از بهترين شيوه‏هاى شناخت حق و باطل است. هذِهِ النَّارُ ... فِي جَنَّاتٍ وَ نَعِيمٍ‏ 3- براى اهل بهشت، انواع باغ‏ها و نعمت‏ها فراهم است. «جَنَّاتٍ وَ نَعِيمٍ» 4- گاهى در دنيا نعمت هست، امّا انسان به دلايلى نمى‏تواند از آن كامياب شود، اما در بهشت هم نعمت هست و هم كاميابى. جَنَّاتٍ‏ ... فاكِهِينَ‏ 5- نعمت‏ها، زمانى لذّت بيشترى دارند كه از طرف خداوند به عنوان محبّت و لطف باشد «آتاهُمْ رَبُّهُمْ» و در كنارش تلخى و دغدغه نباشد. «وَ وَقاهُمْ رَبُّهُمْ» 6- كسى‏كه در دنيا با #تقوا خود را حفظ كرد، در قيامت خداوند او را از عذاب دوزخ حفظ مى‏كند. الْمُتَّقِينَ‏ ... وَقاهُمْ‏ 7- پرهيزكاران نبايد به تقوا و عمل خود مغرور باشند كه همه‏ى نعمت‏ها و نجات‏ بخشى‏ ها از خداست. آتاهُمْ رَبُّهُمْ‏ ... وَقاهُمْ رَبُّهُمْ‏ 8- آزادى و تكريم، لذّت نعمت را بيشتر مى‏كند. «كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً» بهشتيان در خوردن و آشاميدن محدوديّت ندارند و با «هَنِيئاً» مورد تكريم قرار مى‏گيرند. 9- كاميابى، در سايه #امنيت، لذّت را بيشتر مى‏كند. وَقاهُمْ رَبُّهُمْ‏ ... كُلُوا وَ اشْرَبُوا 10- خوردنى‏هاى دنيوى همراه مشكلاتى در تهيه و حفظ و مصرف آن است، در نعمت‏هاى آخرت هرگز مشكلى نيست. «هَنِيئاً» 11- دلخوشى و #رضايت در كنار استفاده از نعمت‏ها، شرط كمال كاميابى است. فِي جَنَّاتٍ وَ نَعِيمٍ فاكِهِينَ‏ ... مُتَّكِئِينَ عَلى‏ سُرُرٍ ... 12- آنان كه در دنيا از #نگاه به نامحرمان چشم پوشيدند، در آخرت همسرانى زيباروى خواهند داشت. الْمُتَّقِينَ‏ ... زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِينٍ‏