#نکات_فقهی
#شرط_فاسد
✅در شرط فاسد دو قول است:
1️⃣ برخی از فقها شرط فاسد را مفسد اصل عقد می دانند.
2️⃣برخی دیگر قائل به این هستند که شرط فاسد مفسد عقد نیست.
🔻اما علت این دو قول:
🔸شرط فاسد مفسد است؛ زیرا مطلوب متعاملین واحد است و فرد بدون این شرط اصلا معامله نمی کند. به عبارت دیگر «الشرط قید و انتفاء القید یوجب انتفاء المقید».
🔹شرط فاسد مفسد نیست؛ زیرا دو مطلوب در نزد متعاقدین وجود دارد، یکی عقد و یکی شرط. پس شرط امر زائدی بر عقد است و گویا بایع با این یک عقد، دو امر احداث می کند.
📚 برگرفته از درس خارج استاد بیگدلی زیدعزه
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@Dar_masire_ejtehad
#معرفی_کتاب
#روش_شناسی_اجتهاد
#روش_شناسی_کاربردی_اجتهاد
💠 کتاب «روش شناسی کاربردی اجتهاد » تألیف: حجه الاسلام سید محمد رضا واعظی (از دانش آموختگان و اساتید مدرسه علمیه شهیدین)
🔻ویژگیهای کتاب:
🔹فقدان مباحث «روش شناسی اجتهاد» در نظام آموزش حوزه کاستی هایی را در روند تعلیم فرآیند استنباط به همراه دارد که این کتاب به هدف جبران این کاستی ها تالیف و به چاپ رسیده است.
🔸 در پشت جلد این کتاب آمده است : «روش شناسی اجتهاد» شناختِ مراحلِ تفصیلی و گام به گام به دست آوردن حکم شرعی از نقطه مواجهه با مسئله فقهی تا رسیدن به مطلوب است.
این دانش مسیر حرکت برای استنباط حکم را ترسیم می کند و می توان آن را به «مسیریاب» تشبیه کرد، مسیریابی که راه و روش طیّ آن را نشان داده و می تواند مانعِ وقوع بسیاری از خطاها در روند اجتهاد شود».
🔹 در این کتاب سعی شده مراحل حل مساله فقهی -از مساله شناسی تا نتیجه گیری- و روش های طیّ هر مرحله با زبان ساده و مثالهای روان شرح داده شود و بعد از هر بحث با ارائه تمرین، روند آموزش تکمیل گردد.
🔸 این کتاب به همت «مجمع حامیان جامعه نخبگانی علوم اسلامی انسانی» وابسته به «مرکز خدمات حوزه علمیه» در ۱۵۶ صفحه و هفت فصل برای طلاب سطح تدوین شده و هم اکنون در برخی مدارس علمیه به عنوان متن آموزشی مورد استفاده قرار میگیرد.
🔺 فایل این کتاب در آدرس yaddashthayetalabegi.blog.ir موجود و قابل دانلود است، اما علاقهمندان به نسخه کاغذی برای تهیه این کتاب میتوانند به شماره 09932604978 پیامک ارسال کنند.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (8)
🔻 آداب مشترک استاد و طلبه در مجلس درس:
3️⃣ ادب سوم: #علمآموزی از هر کسی (هر چند پایینتر از او باشد)
🔹قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ فَحَيْثُ وَجَدَهَا فَهُوَ أَحَقُّ بِهَا»
🔸پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : #حکمت گمشده #مؤمن است، هر جا که آن را بیاید، او مستحقتر به [دریافت] آن است.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 173.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_اصولی
#حیطه_ورود_فقیه_در_موضوعات_احکام
✅ موضوعات احکام در یک دسته بندی، به سه قسم تقسیم می شوند:
1️⃣ موضوعات مستنبطه: یعنی موضوعاتی که حقیقت شرعیه هستند و اگر شرع آن عنوان را در این معنی استعمال نمی کرد، عرف چنین استعمالی را متوجه نمی شد؛ مثل خمس و زکات و ... خمس در لغت یعنی یک پنجم ولی در شریعت معنای خاصی دارد.
2️⃣ موضوعات عرفیه با حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها موضوع حکم شرعی، عنوان عرفی است ولی شارع مقدس حدود و قیود آن را مشخص کرده است؛ مثلا غنا اگر گفته شود عرفی است، شارع مقدس بدون قید و شرط آن را حرام نکرده است، بلکه با قیود و شرایط خاصی، آن را حرام کرده است.
3️⃣ موضوعات عرفیه بدون حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها هم حکم روی عنوان عرفی رفته است، بدون اینکه قید یا شرط خاصی داشته باشد؛ مثل خون که شرع مقدس، حکم به نجاست آن داده است.
🔻وظیفه فقیه نسبت به اقسام سه گانه:
🔸 قسم اول: شناخت موضوعات این قسم قطعا وظیفه فقیه است.
🔹 قسم دوم: شناخت موضوعات قسم دوم ارتباطی با فقیه ندارد ولی استنباط حدود و قیود و شناخت آنها بر عهده فقیه است.
🔸 قسم سوم: مرجع در شناخت موضوعات قسم سوم، فهم عرف است. فقیه نیز اگر در این مورد نظر دهد، به عنوان یکی از عرف نظر می دهد. و چه بسا که غیر فقیه در این قسم از موضوعات، اعرف از فقیه باشد.
🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#شخصیت_شناسی 7
#ابوالصلاح_حلبی
✅ تقیالدین بن نجمالدین، معروف به ابو الصلاح حلبی (۳۷۴-۴۴۷ق)، فقیه و متکلم امامی در قرن چهارم و پنجم هجری قمری است.
🔹اساتید:
او از شاگردان سید مرتضی و شیخ طوسی بود. ایشان از حلب به بغداد رفت و در آنجا نزد سید مرتضی درس خواند و در زمره شاگردان مبرِّز او قرار گرفت
🔸 شاگردان:
از شاگردان مشهور وی میتوان به ابن بَرّاج و محمد بن علی کراجکی اشاره کرد.
🔻 نیابت از سه فقیه علی الاطلاق:
ایشان از سوی سید مرتضی (فقیه مشهور قرن پنجم هجری) و پس از او، از سوی شیخ طوسی و سلاّر، مقام نیابت داشت و به نمایندگی از آنان، به حل مشکلات و پاسخ به مسایل شرعی و دینی سرزمین شام میپرداخت. این سه شخصیت، مردم شام را به ابوالصلاح ارجاع میدادند و خود در مسایل آن دیار دخالت نمیکردند. پاسخ آنان به استفتاءکنندگان شامی این بود:
🔹 «ابوالصلاح در بین شماست، او را دریابید».
🔸 لقبهای «خلیفة السید» و «خلیفة الشیخ» بیانگر نیابت ابوالصلاح از سوی سید مرتضی و شیخ طوسی است.
🔻 مکتب فکری:
دیدگاههای فقهی حلبی تا حد زیادی نزدیک به مکتب بغداد و متأثر از نظرات سید #مرتضی است. بر طبق دیدگاه حلبی، منصب قضا تنها در صلاحیت امامان معصوم و نایبان آنهاست و کسانی که به نیابت از امام معصوم عهدهدار امر قضا میشوند، باید ویژگیهایی مانند عقل، بصیرت، ورع، عدالت، بردباری و قصد و تصمیم جدّی در اجرای احکام داشته باشند.
ابوالصلاح در نظریه ولایت فقیه بر بسیاری از فقیهان پیشی گرفته است. وی همچنین حکم به لزوم بر پایی نماز جمعه در زمان غیبت کرده است.
🔹آثار مشهور:
از آثار مشهور وی میتوان #الکافی فی الفقه و تقریب المعارف را نام برد.
⚫️ وفات:
او در ۴۴۷ق در مسیر بازگشت از سفر حج، در رَمله فلسطین وفات نمود.
📚 ر.ک: ابنشهرآشوب، کتاب معالمالعلماء.
🔅لطفا با معرفی این کانال به دوستان و گروه های دیگر، ما را در این امر خیر یاری فرمائید:
https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#سخن_بزرگان
#شرافت_و_ارزش_علم_اصول
💠 از آنجائی که علم #اصول، مجموعه قواعدی است برای استنباط احکام شرعی، پس ارزش و شرافت آن نیز به خاطر علم #فقه خواهد بود.
🔹علم اصول تا جائی که بتواند در حل مشکلات فقهی انسان و جامعه کمک کند، شرافت و ارزش خواهد داشت، اگرچه این شرافت استقلالی نباشد. به همین خاطر اگر به علم اصول، به عنوان علم استقلالی نگاه شود، یا مسائلی در علم اصول مطرح شود که هیچ کمکی در استنباط احکام شرعی نداشته باشد، شرافت و ارزش خود را از دست خواهد داد.
🔸 مرحوم #آخوند "رحمه الله علیه" در این باره می فرماید:
«در استنباط احکام فرعی، و استخراج آن از ادلّه، چاره ای جز مراجعه به علم اصول و مباحث آن نیست. این ضرورت، برای اخباری و اصولی یکسان است. بلی، مقدار نیاز به علم اصول، با توجه به مباحث فقه، شرایط زمانی، استعداد و ویژگی های فقیه، یکسان نیست. لذا اجتهاد در قرن های اول و دوم، مئونه کمتری داشت و نیاز به پاره ای از بحث های اصولی دوره های بعد نداشت».
✅ امام #خمینی «رضوان الله تعالی علیه» نیز در این مورد این چنین می فرماید:
«حق آن است که اخباری ها، در بدبینی نسبت به علم اصول راه افراط را رفته اند. همان طور که پرداختن فراوان به اصول و آن را دانشی مستقل و کمال آور دانستن، و در مباحث بی نتیجه آن عمر صرف کردن، تفریط است. و این عذر پذیرفته نیست که دقت در این علم، ذهن را قوی می سازد و انسان را موشکاف می کند!
بر این اساس، آنکه قدردانِ عمر خویش است، به امور بی بهره نمی پردازد و تلاش خود را در نیازهای معاش و معاد مصرف می کند. به اندازه ای که استنباط بر آن تکیه دارد، دنبال می کند و زائدها را حذف می نماید».
📚 کفایة الاصول، ص 468؛ الرسائل، ج 2، ص 97 و 98، با اندکی تلخیص.
🔅لطفا با معرفی این کانال به دوستان و گروه های دیگر، ما را در این امر خیر یاری فرمائید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (9)
🔻 آداب مشترک استاد و طلبه در مجلس درس:
4️⃣ ادب چهارم: #قبول کردن حرف #حق پس از اطلاعیافتن از اشتباه خود
🔹عن محمد بن مسلم عنْ أَحَدِهِمَا ع قَالَ: «لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ كَانَ فِي قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ مِنَ الْكِبْرِ قَالَ فَاسْتَرْجَعْتُ فَقَالَ مَا لَكَ تَسْتَرْجِعُ قُلْتُ لِمَا سَمِعْتُ مِنْكَ فَقَالَ لَيْسَ حَيْثُ تَذْهَبُ إِنَّمَا أَعْنِي الْجُحُودَ إِنَّمَا هُوَ الْجُحُودُ».
🔸محمد بن مسلم گويد: يكى از آن دو امام (امام باقر یا امام صادق) عليهما السّلام فرمود:
هر كه به اندازه سنگينى دانه خردلى تكبر در دلش باشد، داخل #بهشت نشود.
راوى گويد: من گفتم: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ
حضرت فرمود: چرا گفتى: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ؟
راوی گفت: براى آنچه از شما شنيدم،
فرمود: چنان كه تو فكر ميكنى نيست، مقصود من انكار است،و نيست كبر، مگر #انكار حق».
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 175.
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
هدایت شده از مطالب کانال در مسیر اجتهاد
#نکات_فقهی
#نکات_اصولی
#روش_شناسی_شیخ_طوسی
💠 انواع ادعای اجماع شیخ طوسی (ره) در کتاب «خلاف»:
1️⃣ گاهی در ابتدای فرمایش خود (عنوان مسأله) ادعای #اجماع آورده و پس از آن فتاوایی را نقل می کند.
🔺 در این صورت می توان همه آن #فتاوا را معقد اجماع دانست.
2️⃣ گاهی یک مساله را مطرح می کند و بعد از آن تفریعاتی میآورد و در پایان می فرماید: «دلیلنا اجماع الفرقه و..»
🔺 در این صورت تنها همان مدعای اول که در عنوان مسأله آمده، #معقد اجماع خواهد بود.
📚 مکاسب محرمه، ج1، ص 86.
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#سخن_بزرگان
#اخلاق
#نمازشب
💠 امام خمینی(ره): درس خواندن بدون #نماز_شب شقاوت و بدبختی میآورد.
🔹 روزی از استاد خود مرحوم آیتالله ایزدی پرسیدم که بنده بهخاطر اینکه درس زیاد دارم موفق به #نماز_شب نمیشوم، آیا اشکالی دارد که به خاطر درس که شاید واجب هم باشد نماز شب را ترک کنم؟
🔸 ایشان از قول استاد خودشان #امام_خمینی(ره) نقل کردند که ایشان میفرمود:
🔹 «درسی که با نماز شب همراه نباشد، شقاوت میآورد، اگر از روی اتفاق یک مرتبه به خاطر مشکلاتی نتوانستی #نماز_شب بخوانی و مجبور شدی به جای آن مطالعه کنی اشکال ندارد؛ ولی اگر پیوسته بخواهی چنین کنی جز شقاوت و #بدبختی نصیبی نخواهی داشت».
📚 احمد عابدینی، روزنامه کیهان، صفحه معارف، ۶مهر ۱۳۹۶
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#روش_استنباط
#روش_اجتهاد
💠 فرایند روش #اجتهاد:
1️⃣ در آغاز، فقیه با یک #پرسش روبهرو میشود و فرایند پژوهش آغاز میشود
2️⃣ فقیه به تعیین و تعریف #موضوع میپردازد و گسترههای مفهومی آن را روشن میکند. عرف و کارشناسی در شناخت مفاهیم و موضوعهای عرفی، نقش بسزایی دارد
3️⃣ سپس فقیه با هدف تعیین #محمول و حکم فقهی، پیشینه بحث و دیدگاههای موجود را بررسی میکند و سپس به جستجوی ادله خاص قرآنی، روایی و عقلی میپردازد
4️⃣ براساس قواعد و قوانین استنباطی به بررسی آنها میپردازد
🔹 ادله #قرآنی: با استفاده از قواعد لغوی، اصول لفظی و قرائن تاریخی و تفسیری به کشف مدلول آیات میپردازد
🔸 ادله #روایی، پس از بررسی سندی روایت و بررسی دلالی، به مدلول و لایههای معنایی آن دست مییابد. به این منظور، از قواعد #لغوی، اصول #لفظی و قراین تاریخی عصر صدور روایت نیز باید استفاده شود
🔹 ادله #عقلی بهدستآمده، تنها کار مهم، تشخیص کبرای قاعده عقلی و بررسی تطبیق آن بر موضوع است. هرچند در مواردی نیز صرف نظر از دقت در صغرای دلیل عقلی، باید در درستی کبرای قاعده عقلی نیز تشکیک کرد
5️⃣ در صورتی که ادله خاصی در منابع یافت نشود، باید به #قواعد عمومی فقه مراجعه کرد
6️⃣ در صورتی که هیچ قاعده عمومی هم پیدا نشود، برای تعیین تکلیف و برطرف کردن حیرت مکلفان در موقعیتهای عملی، به #اصولعملیه مراجعه کرده، با کمک آنها، حکمی تعیین میشود.
📚برگرفته از درس خارج آیت الله #اعرافی
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
#روش_شناسی_اجتهاد
💠 عصرانه علمی
🔹 موضوع: فرآیند موضوع شناسی در استنباط
🔸 ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین #واعظی
از اساتید مدرسه #شهیدین
و نویسنده کتاب روش شناسی کاربردی #اجتهاد
📆 زمان: دوشنبه 24 آبان 1400
⏰ ساعت 12:30 تا 14:00
🕌 مکان: مرکز فقهی امام کاظم ع، سالن سلمان فارسی
👈 نکات #علمی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 1
💠 جزو اصحاب امام صادق ع بودن:
✅ یکی از وجوه عامه اثبات وثاقت راویانی که توثیق خاص ندارند، این است که جزو اصحاب امام صادق ع باشند؛ به این بیان:
🔹 مقدمه اول: ابن شهرآشوب در المناقب و #شیخ_مفید در الارشاد آورده اند که: اصحاب حدیث 4000 نفر از روات از امام صادق ع را با اینکه از مذاهب مختلف بودهاند، از ثقات شمردهاند. (مناقب آل ابی طالب، ج4، ص247؛ الارشاد، ج2، ص179)
🔸 مقدمه دوم: #ابنشهرآشوب در ادامه میفرماید: #ابن_عقده اسامی این افراد ثقه را جمعآوری کرده است: «ينقل عنه من العلوم ما لا ينقل عن أحد و قد جمع أصحاب الحديث أسماء الرواة من الثقات على اختلافهم في الآراء و المقالات و كانوا أربعة آلاف رجل. بيان ذلك أن ابن عقده مصنف كتاب الرجال لأبي عبد الله ع عددهم فيه».
🔹 مقدمه سوم: مرحوم شیخ طوسی در مقدمه رجالشان میفرمایند: من در کتاب رجالم تمام کسانی که ابن عقده ذکر کرده، بیان میکنم و سپس اگر موردی مانده بود، ذکر میکنم: «و لم أجد لأصحابنا كتابا جامعا في هذا المعنى إلا مختصرات قد ذكر كل إنسان طرفا منها، إلا ما ذكره ابن عقدة من رجال الصادق عليه السلام، فإنه قد بلغ الغاية في ذلك، و لم يذكر رجال باقي الأئمة عليهم السلام. و أنا أذكر ما ذكره و أورد من بعد ذلك من لم يورده (يذكره)». (رجال طوسی، ص17)
🔸 مقدمه چهارم: رجال امام صادق ع دو قسم است:
قسم مرتب: وقتی مثلاً در حرف میم به موسی میرسد حدود 30 موسی را بیان میکند و سپس سراغ مثلاً میثم میرود و در آنجا هم مثلاً 20 تا میثم نقل میکند و همین طور.
قسم غیر مرتب: در آخر که افراد میم را به ترتیب گفت، دو مرتبه یکسری افرادی را به صورت غیر مرتب ذکر میکند که در آنها موسی و میثم ها و... نیز وجود دارند.
آن افراد غیرمرتب، نوشته شده خود شیخ میباشد، ولی آن افراد مرتب طبق گفته خود شیخ در مقدمه رجالش از کتاب ابن عقده استخراج شده است؛ زیرا در آنجا گفته است که ابتدا اصحاب امام صادق ع را از کتاب ابن عقده ذکر میکنم و سپس «اورد ما لم اذکره» یعنی بعد از این که مطالب کتاب ابن عقده را ذکر کردم، مواردی را که او ذکر نکرده است، بیان میکنم. پس قسمتهای مرتب از کتاب ابن عقده میباشد.
🔺 بنابراین وقتی راوی در قسم مرتب از #رجال طوسی جزو اصحاب امام صادق ع باشد، #وثاقت او اثبات می شود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین