🔴 قرن اسلامزدایی
در اواخر قرن نوزدهم، #لُرد_کرزُن معروف که قدرتِ مطلقهی منطقهی #هند و #خلیج_فارس در برههای از زمان بود، در کتاب خودش نوشت:
«حیات #انگلیس بدون تصرف این منطقه و بهخصوص هند، امکانپذیر نیست» و نایبالسلطنهی هند، لُرد آلِنبُرو نیز گفت: «تا وقتی مسلمانها در هند حضور دارند، امکان سیادت مطلق انگلیس بر هند امکانپذیر نیست.»
انگلیسی ها این را از روی تجربه میگفتند؛ آنان مسلمین را هم در هند و هم در #افغانستان تجربه کرده بودند. هم در منطقهی #قفقاز و هم در #آسیای_مرکزی مسائلی حادث شده بود که اطلاعش را داشتند؛ میدانستند که عامل و عنصر اصلی برای مقابلهی با استعمارِ انگلیس در این منطقه، اسلام است. لذا شروع کردند به #اسلام_زدایی.
آیتالله خامنهای: 12 بهمن 1367
#آیت_الله_خامنه_ای
#تاریخ_ایران_معاصر
#بازی_بزرگ
#ساختارهای_وستفالیایی
.
https://virgool.io/@mhtaheri
https://eitaa.com/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| شکلگیری رقابت جدید جغرافیایی غرب در آسیای مرکزی پس از فروپاشی شوروی؛ از این پدیدهی ژئوپلیتیکی تح
|
🔸اگر #بازی_بزرگ کلاسیک را رقابت سیاسی و نظامی میان روسیه تزاری و بریتانیای استعماری در #آسیای_مرکزی بدانیم، #بازی_بزرگ_جدید در وسعتی گستردهتر در قرن جدید، #غرب_آسیا و آسیای مرکزی را به محیط مسابقات_جغرافیایی تازهای تبدیل کرده است. بازی بزرگ اول، آثار مخربی بر #امنیت و توسعهی اقتصادی منطقهی ما به جای گذاشت؛ تبعات این اقدام استعماری موجب شد از ریشههای این رقابت، سناریوهای متعددی برای بیثباتی #سرزمین_میانه پیریزی و اجرا گردند.
🔹اصطلاح #بازی_بزرگ را نخستینبار #آرتور_کونولی 📎 به کار گرفت. آغاز این بازی، سال ۱۸۳۰میلادی بود. برای پایان این بازی دو تاریخ را در نظر گرفتهاند: 1895میلادی (امضای پروتکل کمیسیون مرزی پامیر) یا 1907میلادی. فروپاشی اتحاد جماهیر #شوروی فرصت دیگری بود که بار دیگر غرب را به #رقابت_ژئوپلیتیکی جدیدی در غرب آسیا کشاند که از آن میتوان به #بازی_بزرگ_جدید تعبیر کرد. احمد رشید 📎، تحلیلگر پاکستانی نخستینبار این اصطلاح را برای توضیح و تفسیر وضعیت جدید استفاده کرد.
🔸بازی بزرگ جدید از سال 1990، یک سال مانده به اعلام رسمی فروپاشی قدرت شرقی آغاز شد. دستیابی به #هارتلند و منابع زمینی، زیرزمینی و انسانی مناطق پیرامونی هارتلند، کالای بسیار جذابی برای شکلدادن به رقابت میان کشورهای منطقهای و فرامنطقهای، با تمرکز بر این مختصات از زمین بود. این رقابتها امروزه به مرحلهی پیچیدهتری رسیده است که اینک در یک جغرافیای وسیعتری شاهد دامنگیرشدن جنگ هیبریدی و ترکیبی بسیار خطرناک هستیم.
#روایت_ایران
#عصر_جدید
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🔴 تغییر در شیوهی تقسیم زمین 🧩 قسمت دوم: نظریهپردازی برای ترمیم هژمونی 💰 تعداد کلمه: 420 کلمه
|
🚩 نزاع نظریهها
🔸 نظریهها، برسازندهی جهان واقعی هستند؛ به آن مشروعیت میبخشند و ترمیم و دوام آن را ممکن میسازند. رشد نگاه انتقادی که از عدم کفایت و نابسندگی نظریههای پشتیبان نظم نوین جهانی خبر میداد، اندیشیدن به آلترناتیو هژمونی آمریکایی را تقویت کرده است. نظریهی #ژئوپلیتیک_منازعه_جهانی که توسط #والرشتاین و #تیلور ارائه شد، یکی از این آلترناتیوها بود که راهبرد شمال-جنوب را جایگزین راهبرد غرب_شرق کرد.
🔹یکی دیگر از نظریههایی که از #راهبرد_شمال_جنوب پشتیبانی میکند، نظریهی #رابرت_کاپلان است. نظریهی کاپلان عمدتا با نام رهیافت #ژئوپلیتیک_آنارشی شناخته میشود. نظریهی وی نمونهای از تلاشهایی است که میکوشند تصویری از نظام جایگزین #نظام_بینالملل موجود را ترسیم کنند.
🔸کاپلان روی ناآرامیهایی که در نقاط مختلف جهان در حال گسترش بود، تمرکز کرد و اصطلاح جدید ژئوپلیتیکی #شمال_ثروتمند و #جنوب_شورشی را برای توضیح و تبیین وضعیت موجود ابداع نمود. البته قصد کاپلان ترمیم قدرت جهانی آمریکاست و کمتر میتوان از دل آن #نظم_جهانی بدیل را استشمام نمود.
🔹نظریهی #برخورد_تمدنها نیز یک سویهی ژئوپلیتیکی دارد. #هانتینگتون در این نظریه که به رهیافت #ژئوکالچر مربوط میشود، زیرساخت منازعات ژئوپلیتیکی که #کاپلان از آن سخن میگفت را در فرهنگها و تمدنهای منتشر در جغرافیای ملل جستوجو کرده است؛ وی این وضعیت را به اوضاع بعد از #جنگ_سرد پیوند زد و رد پای خطوط گسلخیز این منازعه را در جغرافیای جهان ترسیم نمود. عنوان کتاب وی یعنی «برخورد تمدنها و بازسازی نظام نوین جهانی» به وضوح از جنبهی ژئوپلیتیکی نظریهی ساموئل هانتینگتون پرده برمیدارد. این نظریه، نسخهای کاربردی برای بقای #نظم_نوین_جهانی در مواجهه با شرایط گذار به #نظم_جدید بوده است.
🔸رویآوردن #ایالات_متحده به ایجاد #جبهه_تکفیری برای مقابله با #جبهه_مقاومت، بر اساس این نظریههای ترمیمی پشتیبانی میشود. نظریهی کاپلان در پایان قرن بیستم نگاشته شد؛ نظریهی برخورد تمدنهای هانتیگتون نیز در سال 1993 میلادی مطرح گردید. اقدام امریکا در ایجاد کانونهای تکفیری در #غرب_آسیا نیز از سال 1996 میلادی آغاز شد و در سال 2007 میلادی به بهرهبرداری رسید. #عملیات_سایکلون و تجهیز مسلحین افغان نمونهای بسیار برجسته در این راستاست. کاپلان نیز در این میان روی منازعات #بالکان تمرکز داشت و از نزدیک در این منطقه زندگی میکرد. تضعیف گفتمان #اسلام_سیاسی از درون با تاسیس گروههای سلفی و تکفیری، از بالکان و #آسیای_مرکزی تا #غرب_آسیا نکتهی تمرکز این نظریهها بوده است.
🔹جا دارد ما نیز در ایران عزیزمان از خودمان بپرسیم که نظریهی پشتیبان ما از جبههی مقاومت چیست و چه آرایش تئوریکی در برابر نظریههای رقیب به خود باید بگیریم؟ اساسا آیا توجه به لایهی تئوریک این تقابلها و تغییرات را یک امر جدی و لازم و ضروری میدانیم یا معتقدیم که این وجه بیشتر یک فعل تشریفاتی و نمایشی و تزئینی است؟ #نظریه_مقاومت در برابر #نظام_سلطه را از کجا پی بگیریم؟
این یادداشت ادامه دارد....
1️⃣ قسمت اول: گذار به جهان شمال-جنوب
2️⃣ قسمت دوم: نظریهپردازی برای ترمیم هژمونی
3️⃣ قسمت سوم و پایانی: آغازی بر پایان مرکزیت غرب
...
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🔴 همسایگی با شبانکارههای بیابانگرد 💰 تعداد کلمه: 410 کلمه ⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه
|
🔸 سکاها تبار مشترکی با ایرانیان داشتند؛ لذا همسایگی ایشان در مناطق شمالی #فلات_ایران شبیه تفکیک یک خانوادهی بزرگ و گسترش عرضی آن بود. آنچه سکاها یا #تورانیان را از دیگر تیرههای ایرانی جدا میکرد، میل سیریناپذیر ایشان به گردش و پرسهزنی در #استپهای_اوراسیا بود؛ این امر نیز بهنوبهی خود در تعلق سکاها به دامپروری و زندگی شبانی و کسبوکار از طریق #شبانکارگی ریشه داشت. بهبیاندیگر، سکاها آن تیره از نیای مشترک ایران بودند که بهجای کوه، به دشتهای آسیا تعلق خاطر پیدا کردند. دقت در نقشهی پراکندگی سکاها این مطلب را تایید میکند.
🔹 تولیدات سکاها مانند همهی شبانکارهها عبارت بود از: گوشت، شیر، روغن، پشم گوسفند، کرک شتر، پوست و چرم، فرش و دام زنده. آنها بهطور ویژه در دشتهای شرقی و غربی #دریای_مازندران مشغول گردش و تردد و رفتوآمد بودند و حتی توانستند تا دشتهای شمالی #دریای_سیاه در #اوکراین امروزی پیش بروند. این گزارهی تاریخی-جغرافیایی نشان میدهد که مختصات مناطق شمالی فلات ایران در نخستین جلوهی خود برای #دامپروری مناسبت بهتری داشته و تعلق به دامپروری گروهی از مهاجران را به این سمت کشانده است.
🔸 سکاها سبک زندگی #ایلیاتی خود را تداوم بخشیدند و استقلال خود را در برابر ایرانیانی که موفق به تاسیس نخستین #حکومت_غیرمتغلبانه تاریخ بشر (یعنی #مادها) شده بودند، حفظ کردند. وقتی پادشاه ماد، (ایرانیان کوهستانی) به جنگ با سکاهای متجاوز پرداخت و آنها را شکست داد، تبار و زبان مشترک به داد ایشان رسید و باعث شد با آنها به مهربانی و عطوفت برخورد شود و پادشاه ماد بهجای مجازات، به آموزش و تربیت ایشان برای سازگاری با آداب شهرنشینی بسنده نماید. ساخت شهر #سقز که قدمت آن قریب به 3هزارسال میرسد، ماحصل یکجانشینشدن سکاها در غرب فلات ایران است.
🔹 بخشی از #سکاها بهتدریج در زمان #هخامنشیان در شرق ایران ساکن شدند. آنها نقش سپر دفاعی را در برابر حملهی ترکان #شرق_آسیا ایفا میکردند. خاندان رستم ایرانشهر از این تیره و تبار بودند. #ساتراپ «زرنگا» یا #سیستان امروزی (سکستان یا سجستان) قلمرو همان سکاهایی است که ذیل چتر امنیت پادشاهی ایرانی پناه گرفته و باری از پرورش و تکامل ایران را بر دوش خود گذاشتند. این تجربه، نمونهای از #دکترین_دفاع_صدفی است که در تاریخ ایران ریشه دارد؛ بنابر این دکترین، مهاجم طی فرآیندی سنجیده به مدافع ایران تبدیل میشود.
🔸غلبهی نژادی سکاها پس از آنی تغییر یافت که ترکان شرق آسیا به سمت مناطق شمال فلات ایران مهاجرت کردند و بدینترتیب اینبار نوبت #خاقانات_غربی_ترک شد که #همسایه_شمالی ایران شوند و در جدال با ایرانیان، تاثیر و تاثر جدیدی را در این منطقه از زمین ثبت نمایند. با این جایگزینی، منازعات فیمابین فلات ایران با دشتهای #آسیای_مرکزی، از نزاعِ درونخانوادگی تغییر یافت و لباس رقابت ژئواستراتژیک به تن کرد. آغاز این جایگزینی #قرن_پنجم میلادی بوده است.
#مسالهها_و_نسخههای_ایران_معاصر
#همسایه_شمالی
#روایت_ایران
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid