حوزه علمیه تمدن ساز
🔴 علما و فضلای حوزه، #غربزدگان را به حساب نیاورند بلکه بدانند تحصیل کردگان #غرب منتظر ره توشه فلسفی بزرگان حوزه اند
علامه #جوادی_آملی:
علما و فضلاى حوزه، فلسفه را تريبون دين قرار دهند. اين تريبون را به دست دين داده و فلسفه اسلامی را در جهان گسترش دهيد.
اگر افرادی سياست زده به مقدسات اسلامی اهانت مى کنند، ميسورند، دنیا اين ها نيستند و همواره از این افراد بوده و هست.
بر مبلغان دين لازم است که اين افراد را به حساب نياورده،
بلکه بدانند تحصیل کردگان #غرب، منتظر ره توشه فلسفی بزرگان حوزه هستند.
روحانیون با توجه به تکمیل #حکمت_متعالیه و #اشراق، فلسفه #ابن_رشد را ترويج و تدریس کرده،
حکمت متعاليه را در ان اشراب و با اين اشراب به غرب منتقل کنند
تا هم از دين و هم از فلسفه حمایت کرده باشند.
🍀 همایش دين و فلسفه- ۱۵ مهر ۸۹
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
💎 ديدگاه #امام_خمینی (در نامه به گورباچف) درمورد; #ابن_سينا و #فارابی #شيخ_اشراق #ملاصدرا محيى الدین
💎 ديدگاه #امام_خمینی (در نامه به گورباچف) درمورد؛
#ابن_سينا و #فارابی
#شيخ_اشراق
#ملاصدرا
محيى الدین #ابن_عربى
#امام_خمینی در نامه ى تاریخی خود به گورباچف (که در ماه هاى اخر عمر شریف خود - حدود ۵ ماه قبل از رحلت- نگاشته اند) مى فرمایند:
🔸 اگر جنابعالى ميل داشته باشيد در اين زمينه ها تحقيق كنيد، می توانيد دستور دهيد كه صاحبان اين گونه علوم علاوه بر كتب #فلاسفه_غرب در اين زمينه، به نوشته هاى #فارابى و #بوعلى_سينا - رحمة اللَّه عليهما- در حكمت #مشاء مراجعه كنند،
تا روشن شود كه قانون عليت و معلوليت كه هر گونه شناختى بر آن استوار است، #معقول است نه #محسوس؛ و ادراك معانى كلى و نيز قوانين كلى كه هر گونه استدلال بر آن تكيه دارد، معقول است نه محسوس،
🔸 و نيز به كتابهاى #سهروردى - رحمة اللَّه عليه- در حكمت #اشراق مراجعه نموده،
و براى جنابعالى شرح كنند كه جسم و هر موجود مادى ديگر به #نور صِرف كه منزه از حس می باشد نيازمند است؛ و ادراك شهودىِ ذات انسان از حقيقت خويش مبرا از پديده حسى است.
🔶 و از اساتيد بزرگ بخواهيد تا به #حكمت_متعاليه #صدرالمتالهين - رضوان اللَّه تعالى عليه و حشره اللَّه مع النبيين و الصالحين- مراجعه نمايند،
تا معلوم گردد كه: حقيقت علم همانا وجودى است #مجرد از #ماده، و هر گونه انديشه از ماده منزه است و به احكام ماده محكوم نخواهد شد.
🔶🔶 ديگر شما را خسته نمی كنم و از كتب عرفا و بخصوص محيى الدين #ابن_عربى نام نمی برم؛
كه اگر خواستيد از مباحث اين بزرگمرد مطلع گرديد، تنى چند از خبرگان تيزهوش خود را كه در اين گونه مسائل قوياً دست دارند، راهى #قم گردانيد، تا پس از چند سالى با توكل به خدا از عمق لطيف باريكتر ز موى منازل #معرفت آگاه گردند، كه بدون اين سفر آگاهى از آن امكان ندارد.
📚 صحيفه امام ج۲۱، ص۲۲۴و۲۲۵
نکته۱:
این نامه امام ،توسط آیت الله #جوادی_آملی در جلد سوم «سرچشمه اندیشه» و کتاب اواى توحيد به طور مبسوط شرح داده شده که بسیار ارزشمند و راهگشاست.
نکته۲:
این نامه حدود ۵ ماه قبل از رحلت امام خمینی (س) نگاشته شده است بنابراین می توان آن را دیدگاه نهایی امام راجع به فلاسفه و عرفای نام برده دانست.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
💎 آیةمحکمه، اولین سفارش پیامبر (ص) است.
آیت الله العظمی #جوادی_آملی :
علوم فراوان است، امّا خطوط کلّی و خطوط اصلی علم سه رشته است؛
«آیةٌ محکمة»،
«فریضةٌ عادلة»
و «سنّةٌ قائمة»
اینها علومی است که ما در حوزه باید فرا بگیریم.
بخشی از این علوم الحمدلله در حوزه رایج است به نام فقه و اصول.
اما بخش دیگرش که بخش عظیم سفارش حضرت است و با نام «آیة محکمة» در جملهی اول قرار گرفته، یانیست یا بسیار اندک است.
#تفسیر باید رایج باشد،
#فلسفه باید رایج باشد،
#کلام باید رایج باشد،
بخشهای عمیق مناظرهای باید رایج باشند،
اما نیستند.
اینطور نیست که آیة محکمة به معنی فقه باشد و فریضة عادلة هم به معنی فقه باشد و سنّة قائمة هم به معنی فقه باشد.
حضرت این سه رشته را به عنوان سه رشتهی اساسی علم در حوزهها واجب کرده است
بر فرض شما در فقه و اصول الآن سیهزار یا چهلهزار #شیخ_انصاری داشته باشید، این مشکل شما را حل نمیکند.
#شبهه ی راسل و امثال راسل را که مکاسب حل نمیکند
آیة محکمة #جهان_بینی است، اصول دین و اعتقادات است.
خوب، فرض کنیم معنی اینها، اعتقادات و جهانبینی باشد،بدون بررسی اشکالات شرق و غرب یا با بررسی؟
یک رخش میخواهد تا بار رستم را بکشد، یک فلسفه و #حکمت_متعالیه میخواهد.
مگر میشود آدم خدا را ثابت کند بدون بررسی آن پنجاه اشکال انبار شده؟ حداقل پنجاه اشکال نقد جلوی پای آدم است.
آیة محکمة مربوط به جهانبینی است که آیا این جهان حادث است یا قدیم؟
خدا دارد یا ندارد؟
این جهان پایانپذیر هست یا نه؟
انسان با مرگ میپوسد یا از پوست بهدرمیآید؟
میلیونها مردم میگویند انسان با مردن میپوسد. ما میگوئیم از پوست بهدرمیآید، مهاجرت است.
اینها صدها اشکال نقد جلوی پای آدم است. این میشود آیة محکمة..
ما آیة محکمة میخواهیم و این آیة محکمة اولین سفارش وجود مبارک پیامبر صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم است.
فریضة عادلة میخواهیم، #اخلاق میخواهیم.
اخلاق غیر از روضهخوانی است، غیر از موعظه است، غیر از سخنخوانی و سخنرانی است.
آیا اخلاق مبدأ علمی دارد یا نه؟ مبادی علمیش کجاست؟ جاودانه است یا نه؟ نظیر رسوم و آداب و سنن ملّی است که تاریخ مصرفش گذشته باشد و هر ملّتی برای خودش یک اخلاق خاصی داشته باشد؟ یا اخلاق یک امر جاوید است؟ ابدی و ازلی است یا نِسبی؟
مبادا کسی خیال کند فن اخلاق در حد رسائل و مکاسب است.
خیلی دشوارتر از اینهاست؛
بررسی شئون #نفس است. باید ثابت شود روح وجود دارد و روح مجرّد است و غرب و شرق ندارد تا شما بتوانید یک مطلبی منزّه از شرق و غرب ثابت کنید.
🍃 در جمع طلاب
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 ۱ خرداد روز بزرگداشت ملاصدرا
سخنان مهم #رهبرمعظم انقلاب درباره #ملاصدرا و #حکمت_متعالیه
(پيام به مناسبت همايش جهانى بزرگداشت صدرالمتالهين)
بسم الله الرحمن الرحيم
⭕️ از تشكيل اين مجمع بزرگ علمى و فكرى كه برگرد انديشه و شخصيت فيلسوف نامدار ايرانى، حكيم صدرالمتالهين شيرازى فراهم آمده، احساس افتخار و مسرت مى كنم و خداى سبحان را سپاس مى گويم.
⭕️ اگر چه دانسته هاى دنياى #غرب و حتى بخشهايى از دنياى اسلام از اين شخصيت كم نظير چندان وسيع نيست، ولى حوزه هاى فلسفى ايران لااقل در سه قرن اخير - يعنى تقريبا از صد سال پس از تأليف كتاب اسفار تا كنون - يكسره از آراء فلسفى صدرالمتالهين تغذيه شده و كتابها و آراء مهم او - كه بسيارى از آنها حداقل در قالب استدلالى و عقلانى اش از ابتكارات اوست - محور درس و تحقيق و شرح و تنقيح بوده است.
⭕️ از طرفه هاى زمانه اين است كه صدرالمتالهين، هم بيشترين پيروان و منتحلان فلسفى و هم بيشترين منتقدان و مخالفان را در مدت چهار قرن گذشته داشته است.
در اين مدت بيشترين مشعلداران فلسفه ى الهى در ايران، دنباله روان و شارحان فلسفه يى به شمار مى روند كه او با نبوغ و ابتكار خود همچون ناسخ شيوه هاى معروف مشايى و اشراقى، و مشتمل بر همه ى برجستگيهاى آن، بنيان نهاد و مبانى آن را در هزاران صفحه با تقرير رسا و پرجاذبه ى خويش، تبيين كرد.
⭕️ و باز در همين مدت كسان زيادى از منتحلان عقايد او در ابواب وجود و الهيات خاص و #معاد و غيره، به همان سرنوشتى دچار شدند كه وى در دوران زندگى اش آن را به تلخى آزموده و موطن مألوف را به خاطر آن ترك كرد. البته نقد علمى و تحقيقى آراء او به دور از توسل به طعن و جنجال نيز از دوران يكى از دو شاگرد بلافصل و مقربش تا امروز ادامه داشته و نام آورانى چند از حكماى متأله، در برخى از اصليترين مبانى دستگاه فلسفى شامخ صدرايى، مناقشات جدى وارد كرده اند . ترديد نبايد كرد كه هم آن تأثير خاضع كننده بر روى بزرگانى از سرآمدان فلسفى، و هم اين برانگيختگى عقيدتى يا علمى از سوى منتقدان و مخالفان، به نقطه ى يگانه اى اشاره مى كند كه همانا جز عظمت فكرى، و نيروى ابداع، و بنيان رفيع فلسفه ى اين حكيم بزرگ، چيز ديگرى نيست.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون شخصيت و زندگى خود او، مجموعه ى در هم تنيده و به وحدت رسيده ى چند عنصر گرانبها است. در فلسفه ى او از فاخرترين عناصر معرفت يعنى
عقل منطقى،
و #شهود عرفانى،
و #وحی قرآنى،
در كنار هم بهره گرفته شده، و در تركيب شخصيت او تحقيق و تأمل برهانى، و ذوق و مكاشفه ى عرفانى، و تعبد و تدين و زهد و انس با كتاب و سنت، همه با هم دخيل گشته،و در عمر علمى پنجاه ساله ى او رحله هاى تحصيلى به مراكز علمى روزگار، با مهاجرت به كهك قم براى عزلت و انزوا، و با هفت نوبت پياده احرامى حج شدن، همراه گرديده است.
⭕️ همانگونه كه فلسفه ى صدرايى - كه خود او بحق آن را حكمت متعاليه ناميده - در هنگام پيدايش خود، نقطه ى اوج فلسفه اسلامى تا زمان او و ضربه يى قاطع بر حملات تخريبى مشككان و فلسفه ستيزان دورانهاى ميانه ى اسلامى بوده است، امروزه پس از بهره گيرى چهارصدساله از تنقيح و تحقيق برجستگان علوم عقلى، و نقد و تبيين و تكميل در حوزه هاى فلسفه، و ورز يافتن با دست تواناى فلاسفه ى نامدار حوزه هاى علمى بويژه در اصفهان و تهران و خراسان، نه تنها استحكام بلكه شادابى و سرزندگى مضاعفى گرفته و مى تواند در جايگاه شايسته ى خود در بناى فرهنگ و تمدن، بايستد و چون خورشيدى در ذهن انسانها بدرخشد و فضاى ذهنى را تابناك سازد.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون همه فلسفه ها در محدوده ى مليت و جغرافيا نمى گنجد و متعلق به همه ى انسانها و جامعه ها است. همواره همه بشريت به يك چهارچوب و استخوانبندى متقن عقلايى براى فهم و تفسير هستى نيازمندند.
⭕️ هيچ فرهنگ و تمدنى بدون چنين پايه ى مستحكم و قابل قبولى نمى تواند بشريت را به فلاح و استقامت و طمأنينه ى روحى برساند و زندگى او را از هدفى متعالى برخوردار سازد . و چنين است كه به گمان ما فلسفه ى اسلامى بويژه در اسلوب و محتواى حكمت صدرايى ، جاى خالى خويش را در انديشه ى انسان اين روزگار مى جويد و سر انجام آن را خواهد يافت و در آن پابرجا خواهد گشت.
⭕️ ما ايرانيان بيش از همه به اين فلسفه الهى وامدار و بيش از همه در برابر آن مكلفيم.
⭕️ دوران ما با دميدن خورشيدى چون #امام_خمینی كه يگانه ى دين و فلسفه و سياست و خود يكى از صاحبنظران برجسته در حكمت متعاليه بود، و نيز با حوزه ى درسى و تحقيقى پربركت حكيم علامه ى #طباطبایی كه استاد يگانه مبانى ملاصدرا در طول سى سال در حوزه ى قم به شمار مى رفت، و تلاش تلامذه و هم دوره هاى آنان، بى شك دوره ى با بركتى براى فلسفه الهى است.
✅ @feghheakbar
ادامه 👇👇👇
حوزه علمیه تمدن ساز
💎 اثرات خواندن #حکمت_متعالیه و #عرفان_نظری بر بُعد معنوی، عملی و سلوکی شخص در بیان استاد #یزدان_پناه
💎 اثرات خواندن فلسفه #ملاصدرا (#حکمت_متعالیه) و #عرفان_نظری بر بُعد معنوی، عملی و سلوکی شخص
استاد #یزدان_پناه (در مصاحبه با نشریه خط):
🔸 فلسفه صدرا، در نهایت، سر از بحث وحدت شخصيه درمیآورد؛ این مساله، در فرد خیلی تغییر ایجاد میکند. او نمیتواند ديگر عادی باشد و هر حرفی را بزند. نمیتواند هر نوع بررسی را نسبت به عالَم داشتهباشد؛ چون این معارف، این اجازه را به او نمیدهد.
🔸 حتی صرف دانستن اینها، مؤثّر است؛ چرا که دانستن، بذر مشاهده است. حضرت امام هم تأکید میکنند كه باید دانست و این دانستن، حجاب است؛ ولی باید داخل حجاب شد و با مجاهده قلبی، اینها را به قلب رساند. اگر کسی هم میخواهد به لحاظ معنوی اوج بگیرد، چاره آن، دانستن معارف است؛ ولی گاهی اگر طلبهای به لحاظ روحی خیلی قوی است، شاید به این نتیجه برسیم که او دیگر اینقدر لازم ندارد که معقول بخواند؛ گرچه اگر باز هم بخواند، خیلی بهتر است.
🔸 راه عمومی و کم دردسرتر و کم خطرتر، راه شناخت معارف است که در #عرفان_نظری و #فلسفه_صدرا روی میدهد؛ به تعبیر دیگر نه تنها در تربیت عقلانی، بلكه در تربیت معنوی هم مؤثر است.
🔸 از توصیههایی اساتید براي رسيدن به مراحل نهایی عرفان، اين بود كه ره چنان رو که رهروان رفتند! از خواندن این دروس، كمكم چنان عطشی ایجاد میشود که به حرکتی معنوی تبدیل میگردد.
🔸 كسی كه اين معارف را ميداند، معمولاً در مقام عمل و سلوک هم راحتتر میتواند حرکت کند. میگویند وقتی ذکری مانند لاالهالّاالله را میگویید، اگر دقیقاً نمیدانید به چه معناست، اثرش هم کم است. یکی از این آقایان دستور داده بود ذکر لاالهالاّالله داشته باش و بعد گفته بود اما کدام خدا؟! باید جواب میداد آن خدایی که جدا نیست و همه جاست و نامتناهی است که ما به اصطلاح، جلوه او هستیم.
🔸 حتی گاهی شده کسانی که از نظر علمی کار کردهاند و بعد تن به سلوک دادهاند، مشکلات روحی آنها کمتر بوده است. مثلاً در وسط کار، شیطان وسوسه میکند؛ اما چون ایشان پایههای معرفتی محکمی دارند و اصل مسئله را حل کردهاند و فقط الآن میخواهند همین را که بدان یقین دارند به دل برسانند، مشكل كمتری دارند. خیلیها در این مراحل از شیطان ضربه سنگینی میخورند.
🔸 مرحوم #شاه_آبادی میگفتند: اگر انسان این عقاید را بداند، به دریا وصل است و تنها فاصله او، حجاب علم است و حجاب علم هم شیشهای است که اگر این شیشه را بشکنیم، به اصل میرسیم؛ یعنی اینقدر انسان نزدیک میشود؛ لذا دانستن این معارف، در حیات معنوی انسان هم مؤثر است.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
استاد #یزدان_پناه:
طلبه برای بسیاری از كارها باید به معقول تن دهد. کسی که امروز در وادی معارف دینی میآید، در کنار بحث احکام، به رشته معقول نيز احتياج دارد.
همانگونه که ما برای دانستن احکام شريعت، باید یکسری علوم مختلف، مانند فقه و اصول و حدیث را بخوانیم، برای کارهای معارف و عقائد دینی به طور اعمّ که شامل بحث توحید و معاد و امامت و نبوت و ملائکه و ... که در کتب دینی بسیار زیاد هم هست، به این سنّت فلسفی نیاز داريم.
آنقدر مسائل ریز معارفی وجود دارد که اگر بگویم بیش از ده هزار گزاره میشود، اغراق نیست كه آن دو، عملاً به اينها نپرداختهاند؛ اما در این سنت فلسفی كه بُعد #عرفان_نظری هم از قرن هفتم در آن جا باز کرد و بعد در سنت صدرایی كه عرفان نظری با #حکمت_متعالیه آمیخته شد، به اينها پرداخته شده است. آنها در عین اینکه سر سفرهی فارابی و بوعلی و شیخ اشراق نشستند، بسیاری از اسرار متون دینی را هم با روش فلسفی فهميدند.
🍃 در مصاحبه با نشریه خط
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 فلسفه اسلامی، تريبون دين است.
علامه #جوادی_آملی:
علما و فضلاى حوزه، فلسفه را تريبون دين قرار دهند. اين تريبون را به دست دين داده و فلسفه اسلامی را در جهان گسترش دهيد.
اگر افرادی سياست زده به مقدسات اسلامی اهانت مى کنند، ميسورند، دنیا اين ها نيستند و همواره از این افراد بوده و هست.
بر مبلغان دين لازم است که اين افراد را به حساب نياورده،
بلکه بدانند تحصیل کردگان #غرب، منتظر ره توشه فلسفی بزرگان حوزه هستند.
روحانیون با توجه به تکمیل #حکمت_متعالیه و #اشراق، فلسفه #ابن_رشد را ترويج و تدریس کرده،
حکمت متعاليه را در ان اشراب و با اين اشراب به غرب منتقل کنند
تا هم از دين و هم از فلسفه حمایت کرده باشند.
🍀 همایش دين و فلسفه- ۱۵ مهر ۸۹
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💢 با وضعیت آموزش فعلی فلسفه، کسی فیلسوف نخواهد شد
استاد عبدالرسول #عبودیت :
فلسفه از لحاظ شیوع رو به افول نیست؛ اینقدر که امروز رساله مینویسند و مدرک دکتری حکمت متعالیه میگیرند و تدریس میشود در دانشگاهها، هیچوقت سابقه نداشته. پس از این جهت رو به افول نیست.
اما اگر منظور از روبهافولبودن این است که فیلسوفی که فهم عمیق از #ملاصدرا داشته باشد و صاحب نظر ـمثل آقای طباطبایی ـ باشد، از این پس کمتر خواهیم داشت، بله چنین است. البته علتش این نیست که امروزه فیلسوفان در انزوا یا بیاعتنایی هستند یا تکفیر میشوند؛ بلکه علت، سبک و روشی است که در حوزه و مؤسسات آن، بر فلسفه مسلط شده؛ این روش که درسها در قالب واحد و ترم و مدرک ارشد و دکتری ارائه میشود. اگر کسی به این روش قناعت کند، هیچ وقت فیلسوف نخواهد شد.
من در مقدمه کتابهایم نوشتهام که چهبسا در آینده کاریکاتوری از فلسفه ملاصدرا ارائه خواهد شد وبه این کاریکاتور ایراد بگیرند که بینیاش بزرگ است، لبهایش اشکال دارد و…؛ اما این #حکمت_متعالیه نیست؛ این توهمی است از حکمت متعالیه
دانشجویی میگفت استاد روش تحقیق ما گفته است ملاصدرا حشیش کشیده و…؛ همین استاد در دوره بعد حکمت متعالیه درس داده بود. از چنین تدریسی چه انتظاری دارید؟
حکمت متعالیه واقعاً گسترده است و ممکن نیست در چند واحد بتوان آن را منتقل کرد. غربیها خیلی کتاب دارند.همچنین دانشگاه آنها خیلی ازدانشجو کار میکشد.وقتی استاد درس میدهد شاید دانشجو بیست کتاب اطراف آن بحث را ببیند.
در کشور ما نوشتن مقاله هم اجرای کاریکاتوری ازغرب است. مدرک دکترا آنقدر زیاد شده که امروزه باید دنبال کسی گشت که دکترا نداشته باشد.اینها کار را خراب کرده.
قبلاً میدیدیم یکی رشتهاش فقه بود و فقط یک منظومه خوانده بود؛ اما وقتی با دکترای حکمت و فلسفه متعالیه فعلی مقایسهاش میکنیم میبینیم با سوادتر از اینها بود؛ چون واقعاً خوب خوانده بود و انگیزهاش هم فهمیدن حقیقت بود؛ نه اینکه صرفاً دکترا بگیرد و بگوید دستم بند شود. این مسائل کار را خراب کرد؛ حوزه را ضعیف و بیش از این هم ضعیف خواهد کرد؛ مگر آنکه سردمداران حوزه توجه جدی به این مسأله بکنند و به روشهای قبل برگردند
نمیگویم عین سابق شود؛ اما باید آنچه بود اصلاح میشد؛ نه آنکه نظام آموزشی را کلاً تغییر دهیم؛ آنهم نظامی که میگویند دردانشگاه جواب نمیدهد؛ آن را به حوزه بیاوریم! در دانشگاه آنهایی که خوب کار میکردند، طلبگی کار میکردند؛ اگر سه واحد یک درس را میگرفت، کنارش ده واحد آن درس را کار میکرد؛ این میشد باسواد و نخبه.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
💢 ديدگاه #امام_خمینی (در نامه به گورباچف) درمورد؛ #ابن_سينا و #فارابی #شيخ_اشراق #ملاصدرا محيى الدین
💢 ديدگاه #امام_خمینی (در نامه به گورباچف) درمورد؛
#ابن_سينا و #فارابی
#شيخ_اشراق
#ملاصدرا
محيى الدین #ابن_عربى
#امام_خمینی در نامه ى تاریخی خود به گورباچف (که در ماه هاى اخر عمر شریف خود - حدود ۵ ماه قبل از رحلت- نگاشته اند) مى فرمایند:
🔸 اگر جنابعالى ميل داشته باشيد در اين زمينه ها تحقيق كنيد، می توانيد دستور دهيد كه صاحبان اين گونه علوم علاوه بر كتب #فلاسفه_غرب در اين زمينه، به نوشته هاى #فارابى و #بوعلى_سينا - رحمة اللَّه عليهما- در حكمت #مشاء مراجعه كنند،
تا روشن شود كه قانون عليت و معلوليت كه هر گونه شناختى بر آن استوار است، #معقول است نه #محسوس؛ و ادراك معانى كلى و نيز قوانين كلى كه هر گونه استدلال بر آن تكيه دارد، معقول است نه محسوس،
🔸 و نيز به كتابهاى #سهروردى - رحمة اللَّه عليه- در حكمت #اشراق مراجعه نموده،
و براى جنابعالى شرح كنند كه جسم و هر موجود مادى ديگر به #نور صِرف كه منزه از حس می باشد نيازمند است؛ و ادراك شهودىِ ذات انسان از حقيقت خويش مبرا از پديده حسى است.
🔶 و از اساتيد بزرگ بخواهيد تا به #حكمت_متعاليه #صدرالمتالهين - رضوان اللَّه تعالى عليه و حشره اللَّه مع النبيين و الصالحين- مراجعه نمايند،
تا معلوم گردد كه: حقيقت علم همانا وجودى است #مجرد از #ماده، و هر گونه انديشه از ماده منزه است و به احكام ماده محكوم نخواهد شد.
🔶 ديگر شما را خسته نمی كنم و از كتب عرفا و بخصوص محيى الدين #ابن_عربى نام نمی برم؛
كه اگر خواستيد از مباحث اين بزرگمرد مطلع گرديد، تنى چند از خبرگان تيزهوش خود را كه در اين گونه مسائل قوياً دست دارند، راهى #قم گردانيد، تا پس از چند سالى با توكل به خدا از عمق لطيف باريكتر ز موى منازل #معرفت آگاه گردند، كه بدون اين سفر آگاهى از آن امكان ندارد.
📚 صحيفه امام ج۲۱، ص۲۲۴و۲۲۵
نکته۱:
این نامه امام ،توسط آیت الله #جوادی_آملی در جلد سوم «سرچشمه اندیشه» و کتاب اواى توحيد به طور مبسوط شرح داده شده که بسیار ارزشمند و راهگشاست.
نکته۲:
این نامه حدود ۵ ماه قبل از رحلت امام خمینی (س) نگاشته شده است بنابراین می توان آن را دیدگاه نهایی امام راجع به فلاسفه و عرفای نام برده دانست.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
#سوالات_اعضا
و علیکم السلام
به نظر بنده، حداقل کتابهایی که باید ما طلاب در زمینهی فلسفه دین بخونیم و بدونیم، سه کتاب زیر هستش؛
۱ _ کلام جدید، حسن یوسفیان
۲ _ کلام جدید با رویکرد تطبیقی، #محمدرضایی
۳ _ کلام جدید، عبدالحسین #خسروپناه
بعد از اینها میتونیم در مورد هریک از مسایل #کلام_جدید و #فلسفه_دین، مطالعه تخصصی داشته باشیم؛ مثلا در مورد وحی، پلورالیزم، تجربه دینی و ...
البته: قبل از ورود در عرصه فلسفه دین و پابهپای اون باید در #حکمت_متعالیه قوی شد، و گرنه چندان به جایی بند نخواهد شد.
وفّقکم الله و ایّانا
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
#معرفی_کتاب ۱۱
#معرفت_شناسی
#حکمت_متعالیه
💎 «نظام معرفت شناسی صدرایی»
مولف: عبدالحسین #خسروپناه | پناهیآزاد
تعداد صفحات: ۴۲۰
ناشر: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
#معرفی_کتاب ۱۱ #معرفت_شناسی #حکمت_متعالیه 💎 «نظام معرفت شناسی صدرایی» مولف: عبدالحسین #خسروپناه |
#معرفی_کتاب ۱۱
#معرفت_شناسی
#حکمت_متعالیه
💎 «معرفت شناسی صدرایی»
مولف: عبدالحسین #خسروپناه | پناهیآزاد
تعداد صفحات: ۴۲۰
ناشر: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
صدرالمتألهین شیرازی فیلسوف بلند آوازه و مؤسس حکمتی جامع مکاتب پیش از خود و همساز با معارف وحیانی اسلام است.
حکمت ایشان مباحث گستردۀ #خدا_شناسی، #هستی_شناسی، #انسان_شناسی و #فرجام_شناسی را با عمق و دقت بسیار کاوید و از رهگذر تلاش ها و تحقیقات و تبعیت کامل از دستورات دین، به کشف و اثبات معارف بلندی نایل گشت.
بخشی از مباحث ایشان به معرفت، احکام و احوال آن اختصاص یافته است. او در سخنان خود در این موضوع، که با حوزه های پیشگفته ارتباط متقابل دارد، آرا و نظرات مختلف دیگران را به تفصیل ذکر و بررسی و گاه نقد و سپس نظر خویش را تبیین، اثبات و از آن دفاع کرده است.
#ملاصدرا نظام معرفت شناسی خویش را با تکیه بر اندوخته های حمکت اسلامی پیش از خود و با ارائه نظریات بدیع و گاه با نقد های مفصل بر دیدگاه های پیشینیان شکل داد. ایشان اثری ویژه و مستقل را به این موضوع اختصاص نداد، اما مبانی معرفت شناختی خود را آنچنان در آثار گوناگون خود و در مسیر اثبات نظرات مختلف حکمی، عرفانی و دینی به کار برد که حاکی از انسجام ساختار و نظم سازمان معرفت شناسی وی دارد که این معنا با نظری کوتاه بر نظریات نو و گاه نقدهای مبسوط و مبنایی او بر دیگران روشن تر می شود.
کتاب نظام معرفت شناسی صدرایی در یک مقدمه و دو بخش تدوین شده است.
بخش اول این کتاب با عنوان هستی شناسی معرفت به مباحثی چون
_ چیستی معرفت،
_ اقسام معرفت،
_ هویت معرفت،
_ ماهیّت معرفت،
_ ارکان معرفت
_ و ترابط معرفت با عالم و معلوم
می پردازد.
بخش دوم این کتاب با عنوان معرفت شناسی به
_ امکان معرفت،
_ فرایند و مکانیزم معرفت،
_ منابع معرفت،
_ قلمرو معرفت،
_ تئوری های صدق،
_ ارزش و معیار معرفت،
_ و شرایط و موانع معرفت
اشاره دارد.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 صلوات شیخ اکبر محیی الدین #ابن_عربی بر حضرت صاحب الزمان عج
ابن عربی در رساله ی مناقب خود که دارای ۱۴ فراز است، به ترتیب به صلوات بر چهارده معصوم با تعابیری بسیار بلند و عمیق می پردازد؛
بخش چهاردهم آن به صلوات بر #امام_زمان (عج) اختصاص دارد؛
صَلَواتُ اللهِ و ملائِکتِه و حَمَلةِ عَرشِهِ و جَمیعِ خَلقِه مِنْ أرضِهِ و سَمائِهِ عَلی
سِرِ الأسرارِ العَلیَّة
و خَفیَّ الأرواحِ القُدسِیَّةِ ،
مِعراجِ العُقُولِ ،
مَوصِلِ الأصولِ ،
قُطبِ رِحَی الوُجودِ ،
مَرکَزِ دایِرَةِ الشُّهودِ ،
کَمالِ النَّشأةِ و مَنشَأِ الکَمالِ ،
جَمالِ الجَمیع و مَجمَع الجَمال،
الوُجودِ المَعلومِ و العِلمِ الوجودِ،
المائِلِ نَحوَهُ الثّابِتِ فی الوُلُودِ ،
المُحاذی لِلمرآتِ المُصطَفَویّةِ ،
المُتَحَقِّقِ بِالأسرارِ المُرتَضَویّةِ ،
المُتَرَشِّحِ بالأنوارِ الإلهیّةِ ،
المُربّی بالأستارِ الرُّبوبیَّةِ ،
فَیّاضِ الحَقائِقِ بِوُجُودِه ِ،
قَسّامِ الدّقایقِ بِشُهودِهِ ،
الإسمِ الأعظَم الإلهی ،
الحاوی للنَّشآتِ الغَیرِ المُتناهی ،
غَوّاص الیَمِّ الرَّحمانیَّةِ ،
مُسلِکِ الآلاءِ الرَّحیمیَّةِ ،
طُورِ تَجلّی اللّاهوتیَّةِ ،
نارِ شَجَرَةِ النّاسوتیَّةِ ،
نامُوسِ اللهِ الأکبَرِ،
غایةِ البَشَرِ،
أبی الوَقتِ ،
مَولَی الزَّمانِ ،
الّذی هُوَ لِلحَقِّ أمانٌ ،
ناظِمِ مَناظِمِ السِّرِ و العَلَنِ ،
أبی القاسِمِ م ح م د بن الحَسَن ،
علیه الصَّلوة و السّلام.
اللهم إنّی اُشهِدُکَ أنَّ هؤُلاءِ أهلَ بیتِ الرِّسالةِ ، و مُختَلفِ المَلائِکَةِ و مَهبِطَ الوَحیِ و خُزّانَ العِلمِ و مُنتَهَی الحِکمَةِ و مَعادِنَ الرَّحمَةِ و اُصولَ الکَرَمِ و قادَةَ الاُمَمِ و عَناصِرَ الأبرارِ و دَعائِمَ الأخیارِ و أبوابَ الإیمانِ و أصفیاءَالرَّحمن، و سُلالةَ خِیَرَةِ النَّبیّینَ و خُلاصَةَ عِترَةَ صِفوَةِ المُرسَلینَ ، صلوات اللهِ و سلامُهُ علیه و علیهم أجمعین.
📔 مناقب ابن عربی، بخش چهاردهم و پایانی
⭕️ این رساله سترگ توسط محقق خلخالی به صورت فلسفی-عرفانی شرح
و توسط نشر آیت اشراق چاپ شده.
معانی این بیانات برای کسانی که در #حکمت_متعالیه و به ویژه #عرفان_نظری کار نکرده باشند، مبهم خواهد بود.
#معرفی_کتاب ۱۴
#حکمت_متعالیه
#فلسفه_دین
💎 «نظریه فلسفی #وحی از منظر #فارابی و #ملاصدرا»
مولف: محمد جعفری
تعداد صفحات: ۳۶۸
ناشر: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
حوزه علمیه تمدن ساز
#معرفی_کتاب ۱۴ #حکمت_متعالیه #فلسفه_دین 💎 «نظریه فلسفی #وحی از منظر #فارابی و #ملاصدرا» مولف: محمد
#معرفی_کتاب ۱۴
#حکمت_متعالیه
#فلسفه_دین
💎 «نظریه فلسفی #وحی از منظر #فارابی و #ملاصدرا»
مولف: محمد جعفری
تعداد صفحات: ۳۶۸
ناشر: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
وحی، گوهر و محور ادیان الهی و ابراهیمی است، و تعالیم دین از راه وحی، نزول و بسط یافته است.
شاید بتوان ادعا کرد که نخستین گام را در تحلیل چیستی وحی با فارابی آغاز شد و پس از تطوراتی چند، در حکمت متعالیه بسط و غنا یافت. از این رو می توان فارابی و صدرا را مبدا و منتهای کاوش فلسفی در چیستی وحی دانست.
کتاب حاضر ضمن تبیین و تحلیل این نظریه به بیان کاستی ها و ابهامات تلقی فلسفی از وحی و سنجش برون دینی و درون دینی آن پرداخته است.
نوآوری و ابتکاراتی در این کتاب لحاظ شده است که از قرار زیر است:
1- نشان دادن نحوه تطور فکر فلسفی درباره وحی از فارابی تا صدرالمتالهین.
2- تبیین وام داری ملاصدرا به تلقی اشراقی و عرفانی.
3- بررسی تطبیقی دو دیدگاه فارابی و ملاصدرا، و استخراج اشتراک ها و افتراق های آن دو.
4- بیان کاستی ها و ابهامات فلسفی این دو فیلسوف از وحی، و ارزیابی و سنجش برون دینی نظریات، و استخراج قوت ها و ضعف های آن ها.
5- سنجش میزان اثرپذیری نظریه فلسفی وحی و میزان انطباق این دو.
عبارات عربی پرحجمی نیز در پاورقی کتاب به منظور در معرض دید بودن و قضاوت خوانندگان قرار داده شده است. البته سعی شده ترجمه ای هرچند اجمالی از این عبارات نیز در پاورقی گنجانده شود.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ t.me/feghheakbar