eitaa logo
مدرسه مطالعات فقه نظام
1.3هزار دنبال‌کننده
416 عکس
8 ویدیو
4 فایل
💠 کانال رسمی مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام 🔶 مرجع تخصصی دروس خارج فقه نظام 🔶 اطلاع رسانی برنامه ها و نشست های تخصصی 🔶 معرفی آثار علمی برگزیده در حوزه فقه نظام 🌐 وبگاه اطلاع رسانی http://www.fiqhenezam.com 📞 ارتباط با ما: @Admin_1001
مشاهده در ایتا
دانلود
✅ آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» بیان داشت: 🔻 تبيين های قرآنی از نظام تشکيل در آينده: ⬅️ احکام و نظام خانواده در سوره نساء بسیار قابل توجّه است؛ زیرا می‌توان اجزای این نظام را از سوره‌ی نساء احصا کرد. ⬅️ الفاظی مانند ازدواج ، زوجیّت، آباء، ابناء، ذریه، «یا بنی آدم» و «یا بنی إسرائیل» کلیدواژه‌هایی هستند که ما را به مباحث مرتبط به نسل آوری و فرزندپروری سوق می‌دهند. 🔻 ارتباط نظام خانواده با سایر نظامها: ⬅️ جامعه‌ی اسلامی یک جامعه‌ی خانواده‌محور است؛ پس باید در همه‌ی عرصه‌ها در مرکزیّت و محوریّت باشد و رویکرد تربیتیِ افراد خانواده همواره مورد توجّه قرار گیرد. به عنوان نمونه، نظام معماری نباید به گونه‌ای باشد که در احکام عفاف و حجاب و پوشش و ارتباط محرم و نامحرم گسست ایجاد کند و آن را ممتنع الوجود کند. ⬅️ خاستگاه خرده‌نظام‌های اجتماعی، نظام خانواده است؛ از این رو سامان‌دهی این نظامات باید بر اساس نظام خانواده انجام شود. مثلا زمانی که یک جامعه از هزاران واحد اجتماعی کوچک (خانواده) تشکیل شده است،تعامل و چینش آن باید به گونه ای باشد که با نظام خانواده در تعارض نباشد. ⬅️ در بحث نظام خانواده نگاه جامع، اصل حاکم بر نگاه فقهی و نگاه قانونی است؛ از این رو شرط‌های گوناگونی که در قباله‌های ازدواج جوانان درج شده است در مواقعی به نفی و فروپاشی خانواده می‌انجامد؛ زیرا با نگاه جامع مورد بررسی قرار نگرفته است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ✅ امروزه با توجه به وضعیت کشورهای مسلمان چالشی که با آن روبرو هستیم تعدد دار الاسلام‌ است؛ به این معنا که دیگر با یک دار الاسلام مواجه نیستیم، بلکه چندین دارالاسلام در نقاط مختلف جهان وجود دارد. این مشکل را مترجمین در ترجمه عربی به فارسی این کلمه برطرف کرده‌اند؛ زیرا بجای لفظ دار الاسلام تعبیر جهان اسلام را بکار گرفته‌اند. ✅ کثرت مسلمانان یک منطقه به تنهایی دلیل بر اطلاق دارالاسلام به آن منطقه نمی‌شود. برای این کار علاوه بر کثرت جمعیت مسلمانان، وجود حکومت اسلامی نیز ضروری است. ✅ چالش دیگر وجود مرز میان دو یا چند حکومت شیعی است؛ به عبارت دیگر وجود چند دار الایمان چگونه قابل توجیه خواهد بود؟ این چالش به این معنی است که در یک دوره زمانی چند ولی فقیه وجود دارد. ✅ برای پاسخ به این مسئله در ابتدا از احکام اولیه استفاده می‌شود؛ از این رو باید گفت پهنه و قلمروی اعمال ولایت ولی فقیه محدود به دو حد است: حوزه بسط ید فقیه و تزاحم مورد؛ یعنی مصداق و قلمرو متعلق ولایت یک فقیه با فقیه دیگر. در واقع ولی فقیه فقط در این چارچوب می‌تواند ولایت خود را اعمال کند. ✅ حوزه بسط ید فقیه: به گستره مکانی و جغرافیایی که به لحاظ تحقق خارجی دست فقیه برای اجرای فرامین الهی باز بوده و فرامین وی فی الجمله مورد تبعیت قرار گرفته و به اجرا در می آید، گفته می‌شود؛ به عبارت دیگر این موضوع همان مسئله مقبولیت و مشرعیت است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
🚨 فوری 🔔 دبیرخانه علوم انسانی اسلامی مفتاح با همکاری موسسه آموزش عالی اجتهاد برگزار می‌کند: ✅ سلسله جلسات هم‌اندیشی فقه نظام 🎤 با حضور: آیت الله سید علی‌اکبر حائری آیت الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی آیت الله محمدحسین ملک‌زاده ⏰ زمان: چهارشنبه مورخ ۲۴ شهریورماه، ساعت ۸:۳۰ صبح 💻 شرکت در جلسه به صورت مجازی و آنلاین خواهد بود. ◀️ به منظور شرکت در جلسه مجازی نام و نام خانوادگی به همراه مقطع تحصیلی خود را به شماره 3000646400 ارسال فرمایید. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ⬅️ از منظر علمای شیعه مبدأ حاکمیت، سیادت و مشروعیتْ نصب الهی است. بر اساس این اندیشه، رأی مردم نزد شیعه جایگاهی نداشته و سبب مشروعیت نمی‌شود؛ هرچند سبب مقبولیت و قدرت است. در مقابل این اندیشه، اهل سنت مبدأ مشروعیت و سیادت را پس از پیامبر ‌اکرم (ص) مردم می‌دانند. ⬅️ مرحوم منتظری در صدد جمع میان این دو اندیشه است از این رو در نگاه ایشان جایی که حاکمیت با نصب الهی تعیین می‌شود -مانند نصب پیامبر اکرم (ص) و امامان شیعه- مردم نقشی ندارند. اما در زمان غیبت امام (عج)، علاوه بر نصب امام معصوم، رأی مردم نیز در حاکمیت مؤثر است و علاوه بر مقبولیت، سبب مشروعیت نیز دانسته می‌شود. ⬅️حکومت اسلامی در منابع دینی با اصطلاح خاصی بیان نشده است. لذا برای پاسخ به چیستی حکومت اسلامی لازم است عناصر دخیل در مفهوم حکومت اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. ⬅️ عناصر مقوم در یک مفهوم یا به نحو «علی‌التعیین» است یا به نحو «علی‌البدل». اگر یک عنصر به نحو علی‌التعیین در یک مفهوم اخذ شود، همواره در آن مفهوم حضور دارد و از آن جدا نمی‌شود. اما اگر عنصری به نحو علی‌البدل در یک مفهوم اخذ شود، حضورش در آن مفهوم تابع شرایط و عناصر دیگر خواهد بود. ⬅️ از عناصر مقوم حکومت اسلامی به نحو علی‌التعیین، اداره جامعه بر اساس شریعت جامع اسلامی است. بر این اساس قانون حاکم بر جامعه می‌بایست شریعت جامع اسلامی باشد. ⬅️ گاهی برخی پدیده‌های اجتماعی با تک تک قوانین جزئی شریعت اسلامی سازگار است، اما با مقاصد شریعت در تضاد می‌باشد. به عنوان نمونه اگر سیستم اقتصادی جامعه، بر اساس تک تک قوانین مطرح در شریعت فاقد اشکال باشد، اما با برخی مقاصد شریعت مانند عدم تجمع سرمایه نزد قشر خاصی و... در تضاد باشد، نمی‌توان آن حکومت را اسلامی دانست. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم ✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی و نیابت فقیه در عصر غیبت از معصوم علیهم السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار به رای مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام. 🔻 امام خمینی (ره) می فرماید: ⬅️ ولایت فقیه (یعنی داشتن حکومت و سیاست که مجری احکام شریعت و مقیم حدود الهی و اخذ خراج و متصرف آنها در مصالح مسلمین باشد) واضح است و نیاز به استدلال ندارد و مسئله نظری نیست. زیرا دین جامع، جهانی و جاودان است و باید شخص فقیه در رأس آن باشد ⬅️ روایاتی بر این پدیده دلالت می کند از جمله مرسله فقیه: «قال رسول الله اللهم ارحم خلفائی قیل یا رسول الله (ص) و من خلفائک؟ قال الذین یأتون من بعدی یروون عنی حدیثی و سنتی». ⬅️ سند: هر چند در کتاب من لا یحضره الفقیه سندی برای آن ذکر نشده است اما امام خمینی می فرماید تعدد طرق دارد. از سوی دیگر امام بر این باور است که چون در روایت از کلمه قال استفاده شده است اعتبار روایت کمتر از روایات ابن ابی عمیر نیست. ⬅️ دلالت: معنای خلافت یا اینگونه است که گفته شود روایت ظهور در معنای جانشین در حکومت‌داری است یا معنای عامی دارد که از باب قدر متیقن شامل معنای اول نیز می شود. ⬅️ نتیجه: «فیظهر من الروایه ان للعلما جمیع ما لَه الا ان یدل دلیل علی اخراجه فیتبع». پس جمیع آنچه که برای پیامبر است برای علما (فقها) نیز می‌باشد. از این روایت استفاده می شود فقیه در عصر غیبت در جمیع شئون جانشین پیامبر است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» مطرح کرد؛ ⬅️ فعالیت‌هایی را که برای پرورش شخصيت افراد در ابعاد غير آموزشي انجام می‌گیرد، تربيت به معناي خاص ناميده می‌شود. ⬅️ اصل وظيفه‌مندی حاکميت و نهاد حکومت در برخي از زمينه‌هاي تربيت به معناي عام، امر مسلمي است که متفکرين فلسفه‌ تربيت و قوانين و مقررات بین‌المللی به آن اشاره کرده‌اند. ⬅️ در قانون حقوق بشر و بیشتر کنوانسیون‌هایی که در دنيا وجود دارد، بخشی از وظايف آموزشی را بر عهده دولت‌ها گذاشته اند و بر این باور هستند که کمترین وظیفه دولت‌ها آموزش برخی از موضوعات به شهروندان خود است. ⬅️ در دیدگاه‌های فلسفه تربيت نیز «رشد اجتماعي افراد جامعه» مورد توجه قرار گرفته است. افرادی مانند دیویی و بسیاری از متفکرين سکولار دیگر بر این نظر هستند که دولت بايد به رشد اجتماعي افراد جامعه، توجه کند و در قبال آن ضامن است. رشد احتماعی افراد شامل فراگیری قواعدي مانند انتخابات، مقررات راهنمایی و رانندگی، نظامات آموزش و پرورش و... می‌باشد. 🔻 در خصوص ميزان تکليف نهاد حکومت و حقی که حاکميت در برابر تعلیم افراد جامعه دارد دو ديدگاه اساسي وجود دارد: 1️⃣ دیدگاه رايج در دوره معاصر که در دولت‌های ليبرال و ليبرال دموکراسي می‌باشد. این دیدگاه مبتني بر فلسفه ليبراليستي و مبانی خاص خود است. آنچه در این نوع دیدگاه مطرح می‌شود، بحث «دولت رفاه» است؛ یعنی اینکه دولت و حاکميت وظیفه‌ای در برابر تربيت فردی، اخلاق فردی و ديني افراد ندارد البته اخلاق اجتماعی از این قاعده مستثنی است. 2️⃣ دیدگاه دولت ایدوئولوژیک (مدینه فاضله): دولت در قبال فرهنگ، دين و اخلاق مردم وظيفه دارد. اين امر اختصاص به اسلام ندارد و طيفی از دیدگاه‌ها در ذیل آن مطرح است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻حق تملک و ثبات مالکیت ✅ اصل تملک یعنی هر کنندۀ کاری، مالک نتیجۀ کار خود است. مراد از کار، فعل اقتصادی است؛ به این معنا که اقدامات شخص ایجاد ارزش مالی و مالیت ‌کند. در مکاسب از آن تعبیر به منفعت عقلایی مقصوده شده است. ✅ در مواردی حیازت، کار اقتصادی محسوب می‌شود؛ مانند صیادی و حیازت ماء. اما در برخی موارد حیازت صرف، کار اقتصادی نیست؛ مانند اینکه کسی به عنوان مقدمۀ احیاء، دور زمین سنگ چینی کند، در این صورت حق مالکیت به وجود نمی‌آید بلکه شخص دیگری حق ایجاد مزاحمت برای او ندارد. اما اگر این تحجیر از مقدمیت بیرون بیاید، مثلا کسی چند سال زمینی را سنگ چینی و رها کرده است، هیچ حقی برای او ایجاد نمی‌شود. ✅ ثبات مالکیت؛ یعنی اگر کسی مالک امری شد، تا زمانی که این چیز وجود دارد، همچنان مالکیت او بر این مال ادامه دارد. ✅ از جمله نتایج ثبات مالکیت این است که اگر شخصی بر مال دیگری کاری انجام داد که موجب ایجاد ارزش افزوده در آن شد، آن ارزش برای مالک ابتدایی است و به ملک شخصی که کاری انجام داده نمی‌شود مگر آنکه با اذن یا امر مالک اول این کار را کرده باشد. ✅ اما اگر کاری که انجام داده، باعث افزوده شدن عین بر آن ملک شد، در صورتی که با اجازه مالک اول باشد، مالک عین افزوده شده خواهد بود و اگر قابل انفصال نباشد، با مالک مال اول شریک خواهد شد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ✅ در لزوم اطاعت از اوامر حاکم، تفاوتی در متعلَق آن نیست؛ اگر حاکم در شرایطی امر مستحب یا مباحی را دارای مصلحت ملزمه‌ای دانسته و به آن امر کرد، لازم است اطاعت گردد. 🔻 تفاوت فتوا و حکم حکومتی؛ 1️⃣ فتوا خبر دادن از حکمی است که خداوند متعال جعل کرده است، اما حکم حکومتی، انشا و امری است که حاکم بر اساس اختیاراتی که از طرف خداوند دارد، در قالب «حکمتُ» صادر می‌کند. 2️⃣ فتوا حکم شرعی کلی است، اما حکم حکومتی، جزئی، ناظر به مصادیق و در مورد مشخصی می‌باشد. 3️⃣ فتوا دستورالعمل کلی اسلام است اما حکم حکومتی در مقام تطبیق و اجرای آن دستورالعمل‌ها می‌باشد. 4️⃣ فتوا، برخلاف حکم حکومتی که به تشخیص حاکم و بر اساس مصالح نوع مردم صادر می‌شود، بر اساس مصالح و مفاسد واقعی نوعی، فردی، جزئی، دینی یا دنیوی می‌باشد. 5️⃣ فتوا مربوط به احکام شرعیِ ثابت و دائمی است اما حکم حکومتی موقتی بوده و اعتبار آن تا زمانی است که مصلحت سبب صدور آن، باقی باشد. ✅ منظور از جامعۀ سیاسی، فعالان سیاسی نیست بلکه نهاد کلانی مانند روستا، شهر، کشور و بین‌الملل است که شامل همۀ مجموعه‌های جزئی در شبکه‌بندی روابط اجتماعی می‌شود. 🔻جامعۀ سیاسی دارای چهار ویژگی است. ✅ افراد جامعه نسبت به آن احساس تعلق دارند. ✅ بین افراد جامعه انسجام و همگرایی است؛ زیرا هیچ مجموعه‌ای بدون انسجام شکل نخواهد گرفت. ✅ قدرت در جامعۀ سیاسی از نوع قدرتِ سیاسی است. ✅ هنجارهای جامعۀ سیاسی توسط فشار اجتماعی یا الزامات حکومتی بر افراد جامعه تحمیل می‌شود. ———————— 🔎@fiqhenezam_com
◼️ لحظاتی پیش علامه حسن‌زاده آملی دار فانی را وداع گفتند. □ علامه حسن‌زاده آملی متولد سال ۱۳۰۷ در قریه ایرابخش لاریجان شهرستان آمل از فیلسوفان متأله، فقیه، عارف، منجم و مدرس دروس حوزوی است. □ این عالم برجسته و شهره جهان اسلام در ادبیات، ریاضی، هیئت و .... تبحر خاص داشت و به زبان‌های فرانسوی و عربی نیز مسلط بود. □ اشعار اثرگذار و جذاب به زبان طبری و فارسی دارد و تاکنون حدود ۱۹۰ اثر از علامه حسن‌زاده آملی به ثبت رسیده است. ———————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
❇️ آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» بیان داشت: 🔻ارتباط سه‌گانه‌ی خانواده، نظام اسلامی و جامعه‌ی اسلامی ⬅️ سوالات اساسی این بخش عبارتند از؛ نظام اسلامی باید جامعه را به کجا ببرد؟ جامعه‌ی اسلامی چگونه جامعه‌ای باید بشود؟ و خانواده‌ی اسلامی چگونه خانواده‌ای باید باشد؟ این سه خاستگاه با هم مرتبط هستند. ⬅️ خانواده و جامعه با هم مرتبط هستند، نظام اجتماعی هم با خانواده و هم با جامعه مرتبط است. از سوی دیگر نظام خانواده نیز هم با جامعه و هم با نظام اجتماعی ارتباط دارد؛ پس همه‌ی خرده‌نظام‌ها به نوعی تحت تأثیر نظام خانواده قرار می‌گیرند؛ از این رو نظام خانواده باید درصدی از تأثیرگذاری را در نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام سلامت، نظام ارتباطات، نظام مدیریّت کشور و نظام آموزش و تربیت داشته باشد. ✅ یکی از آسیب‌های جدّی جامعه ما، اشتغال زنان می‌باشد که موجب کثرت طلاق شده است؛ زیرا زنان شاغل احساس بی‌نیازی می‌کنند و در خانه نسبت به نیازهای خود با کم‌ترین اختلاف سلیقه و با کم‌ترین ناخوشایندی که در روابط به وجود می‌آید، تصمیم به طلاق می‌گیرد. ✅ یکی از وظایف مهمّ تشکیل خانواده، فرزندآوری و فرزندپروری است، این امر در روابط اعضای خانواده تأثیرگذار است؛ زیرا فرزند به دلیل ایجاد جامع مشترک موجب استحکام بخشی روابط می‌شود. ✅ عواملی مانند سوء مدیریّت اقتصادی، عدم تدبیر در امور، تعریف نشدن نیازهای خانواده، اسراف و تبذیر، متناسب بودن خواسته‌های فرزندان و همسر با خانواده‌های مرفه و نا آشنایی اعضای خانواده با اموری مانند قناعت، موجب می‌شود مرد خانه با مشکلِ مالی مواجه و برای جبران آن، زن را به سر کار بفرستد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 امام خمینی (ره) می فرماید: روایاتی بر ولایت فقیه دلالت می کنند از جمله مرسله فقیه: «قال رسول الله اللهم ارحم خلفائی قیل یا رسول الله (ص) و من خلفائک؟ قال الذین یأتون من بعدی یروون عنی حدیثی و سنتی». ⬅️ طرفداران نظریه عدم اعتبار رأی مردم با استناد به روایت فوق می گویند: پیامبر(ص) حکومت را با رأی مردم تشکیل نداده است و بیعتهای انجام شده با ایشان برای اظهار اطاعت بوده. ⬅️ انصاف این است که این استدلال به صورت فنی بیان شده اما محتوای آن دارای ایراد است. ⬅️ مرسلات صدوق یا به صورت مستقیم از ائمه نقل شده که باید پذیرفت یا با الفاظی مانند «روی» و «قیل» نقل شده است که در این صورت نمی توان پذیرفت. ⬅️ آیه یا حدیث باید عرفا قالب معنایی باشد که بر آن بار می کنیم در غیر این صورت باید در معنا تجدید نظر کرد؛ از این رو در روایت مذکور که بحث جانشینی را مطرح می‌کند، باید بیان شئونات جانشین با عبارات واضحی انجام شود نه اینکه به جمله «یرون حدیثی» اکتفا شود؛ لذا این قالب برای ذو القالب نیست. ⬅️ وجه اینکه گفته شود پیامبر همه خلفای خود را در قالب یک بیان آورده است چیست؟ آیا پیامبر در موارد دیگر جانشین خود را اینگونه معرفی کرده است؟ ⬅️ با توجه به اینکه برای خلیفه شرایط زیادی معتبر است چرا پیامبر(ص) دیگر شرایط را بیان نکرده است؟ ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ 🔻عوامل تأثیرگذار بر نوع وظایف تربیتی حکومت 1️⃣ فلسفه سیاسی حکومت‌ها؛ ⬅️ نگاه بنیادی هر مکتبی به انسان، جهان و نهایتاً حکومت، در جهت‌گیری‌های فقهی و حقوقی آن مکتب اثرگذار است. 🔻 رویکردهای موجود در فلسفه سیاسی ✅ عدم پذیرش دین: این رویکرد ناظر به دیدگاهی است که در مبانی خود معتقد به مسائل اخلاقی ثابت یا فرهنگ دینی و امثال این‌ها نیست؛ از این رو به دلیل اینکه در مبانی خود چیزی را نپذیرفته است، در دنباله نیز چیزی وجود ندارد. ✅ پذیرش دین فردی: در این رویکرد مباحث اعتقادی، معنوی و دینی به عنوان مبانی پذیرفته شده است ولی فلسفه سیاسی آنها بر اساس روابط فردی انسان‌ بنا شده است. ✅ پذیرش دین اجتماعی و غیر حاکمیتی: ممکن است کسی مباحث اعتقادی، معنوی و دینی را به عنوان مبانی پذیرفته و دین را نیز اجتماعی بداند اما درعین ‌حال می‌گوید وظایف حکومت تمهید زیرساخت‌های کلان است و برای اینکه جامعه خوب زندگی کند، خود باید راه را پیدا کند؛ بر اساس این دیدگاه نیز حکومت وظیفه‌ای ندارد. ✅ اگر تربیت را به دو قسم خاص وعام تقسیم کنیم، همه دیدگاه‌های فلسفه‌ سیاسی میعتقد هستند همه حکومت‌ها باید به قلمرو فقه تربیت عمومی توجه داشته باشد. اما معتقدان قلمرو تربیت خاص اعم از تربیت دینی و معنوی، کسانی هستند که قائل به دین اجتماعی یا قائل به وجود حکومت در دین هستند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
🔻 فقه نظام به معنای مکتب‌وارگی اسلام است/ استنباط در فقه نظام باید مبتنی بر نظامات اجتماعی اسلام باشد ✅ به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی مفتاح اندیشه در نشست «فقه نظام» توسط حجت الاسلام و المسلمین مقیمی‌حاجی مطرح شد : ⬅️ معنای مختار از فقه نظام چیست؟ زمانی که ما فقه نظام می‌گوییم، باید دید مراد از واژه فقه و نظام چیست؟ ⬅️ واژه فقه را در نظر مختار: به معنای فقه اکبر نمی‌گیریم، فقه را همان معرفت بر احکام تشریع شده الهی برای تنظیم حیات بشری واداره فرد وجامعه می دانیم. پس مراد از فقه، فقه اصغر شد. ⬅️ واژه نظام در نظر مختار: یعنی نگاه سیستمی ومنسجم به مجموعه احکام با نظارت بر اجرا، و طراحی تقنین وساختار مورد نیاز(نظام مندی) و (نظام سازی). فقه مبتنی بر مبانی و در راستای تحقق هدف معین در جامعه. ⬅️ واژه ترکیبی فقه نظام در نظر مختار: فقه نظام فقه ناظر و مبتنی بر آن مبانی کلان، اینجا فقه قابل اضافه شدن هست و اگر می‌خواهد در مسائل فردی و در مسائلی که با لحاظ مسائل اجتماعی و سیاسی که هست دست به استنباط بزند به معرفت بر احکام برسید، این باید مبتنی بر دیدگاه نظامات اجتماعی اسلام، و آن نظامات ساختارهای اجتماعی اسلام مبتنی باشد(نظامندی). و مجموعه اجزا و عناصر واحکام مرتبط یک باب ویک ساحت نظام واره و منسجم می شود. 📙 متن کامل: http://meftahandishe.com/?p=24502 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🆔@fiqhenezam_com
✅ ضرورت تعظیم شعائر قبل از اینکه شرعی باشد و از قرآن برایش سند پیدا کنیم، ضرورت عقلی و عقلایی دارد 🔻 آیت‌الله علیدوست در نشست مجازی «رسانه‌ها و تعهد بر اقامه شعائر دینی»: ⬅️ هر دین، ملت و کشوری شعائر و شعار‌هایی دارد که با آن‌ها شناخته می‌شود، هویت خود را پیدا می‌کند و دیگران از آن طریق با آن ملت و کشور ارتباط برقرار می‌کنند؛ لذا اگر بگوییم که شعائر پدیده‌هایی هستند که به صاحب آن هویت می‌دهند، تعریف درستی ارائه کرده‌ایم. ⬅️ طبیعتاً دین اسلام به عنوان دین جامع، جهانی و جاودان دارای شعائری است که اسلام را از طریق آن‌ها می‌توان شناخت. هویت مسلمانی از این طریق پیدا می‌شود و جامعه اسلامی از این طریق شناخته می‌شود. اگر این نگاه را به شعائر داشته باشیم، فقط نماد و صورت مطرح نمی‌شود بلکه از درون می‌جوشد و در بیرون هم خودش را نشان می‌دهد. ⬅️ ضرورت تعظیم شعائر قبل از اینکه شرعی باشد و از قرآن برایش سند پیدا کنیم، ضرورت عقلی و عقلایی دارد. به عبارت دیگر، برای فهمیدن ضرورت خیلی از موضوعات نباید قرآن را تورق کرد یا برایش روایتی پیدا کرد بلکه براساس نگاه عقلانی باید به آن‌ها عمل کرد. نمونه این موضوع را در حج می‌توان دید؛ اگر به شعائری مثل حج این قدر تاکید می‌شود، به این دلیل است که به امامت ختم می‌شود. 📚 متن کامل: http://meftahandishe.com/?p=24476 ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ✅ بر اساس آیات 13 حجرات، 32 - 33 زخرف و 54 فرقان، انسان موجودی اجتماعی است. ✅ همان‌گونه که انسان از لحاظ جسمی رشد کرده، از لحاظ اجتماعی هم امکان رشد و ارتقای جایگاه دارد و در بستر زندگی اجتماعی تکامل می‌یابد. علاوه بر انسان، جامعه نیز دارای امکان رشد بوده و کمال آن، جامعۀ سیاسی است. ✅ در رشد انسان و جامعه دو عامل اثرگذار است؛ الف) شناخت و آگاهی ب) شوق، اراده و اختیار. هر کس توانمندتر و ثروتمندتر باشد نقش‌های اساسی‌تری مانند ریاست قبیله و کشور را به دست می‌گیرد. این نقش‌ها در بستر زندگی اجتماعی کمال محسوب می‌شوند. اگر افراد توانمندی که حاکم شده‌اند محدودیت قانونی و شریعتی نداشته باشند، ظلم محقق می‌شود. از نظر شریعت، ثروت و تواناییِ مادی معیار تقسیم قدرت نیست و لازم است نقش‌ها به‌گونه‌ای توزیع شوند که عدالت، امنیت، نظم، رفاه، نشاط، هدایت، قرب الهی و کمال در زندگی اجتماعی تأمین شود. ✅ خداوند متعال جهت جلوگیری از ظلم و تکامل زندگی اجتماعی بر پایۀ اتحاد، پیامبران را به عنوان مدیران کلان جامعه فرستاده است. حفظ وحدت اجتماعی بر پایۀ معیارهای صحیح از مهم‌ترین رسالت‌های پیامبران به شمار می‌رود. ✅ علامه طباطبائی در تفسیر آیۀ 13 سورۀ شوری، تنها اجرای دین را عامل هم‌بستگی و تحقق جامعۀ سیاسی دانسته و در این باره می‌نویسد: «خداوند با اين كلام خود خبر داده است كه رفع اختلاف از بين مردم و ايجاد اتحادشان در كلمه، تنها و تنها از راه دعوت به اقامه دين و اتحادشان در دين واحد، تحقق مى‏يابد، پس تنها دين است كه ضامن اجتماع صالح آنان است». ✅ با توجه به مطالب گذشته جامعه و اجتماع انسانی به دعوت دین و پیامبران تشکیل شده است و حضرت نوح (ع) و پیامبران دیگر که بسیار قبل‌تر از حمورابی بوده‌اند جوامع انسانی را تشکیل داده‌اند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» بیان کرد: ⬅️ اولین قدم روش حلّ مسأله در تنظیم روابط خانواده موضوع شناسی و پاسخ به پرسشهای اساسی می‌باشد؛ مانند اینکه وضعیت موجود از لحاظ منطق فقه چگونه است؟ آیا مطلوب می‌باشد یا نامطلوب؟ آیا هنجار است یا ناهنجار؟ در صورت ناهنجار بودن علت آن چیست؟ ⬅️ یکی از دلایل عدم تشکیل خانواده و عدم تحقّق اصل فرزندآوری که در اسلام به عنوان یکی از اهداف تشکیل خانواده به شمار می‌رود، زیرساخت‌ها و مقدّماتی است که در نظام آموزش، نظام ارتباطات، نظام اقتصادی و نظام سیاسی به آنها توجه نشده است. ⬅️ اگر فرزند را در نظام آموزشی، خانه، مدرسه و دانشگاه مسئولیّت‌پذیر و تکلیف‌مدار تربیت کنیم، سراغ مسئولیّت‌های مختلف مانند ازدواج، تحمّل نفقه، کمک به دیگران و... می‌رود؛ زیرا مسئولیّت‌پذیر است. امّا اگر مسئولیّت‌پذیر نباشد، حتّی از اداره‌ی خانواده‌ی خود نیز فرار می‌کند. او مانند کسی‌ است که هیچ‌وقت و هیچ‌جا، هیچ‌ درآمدی را ثبت نمی‌کند تا فرار مالیاتی داشته باشد. ⬅️ زندگی خانواده‌ها در زمانهای گذشته به گونه‌ای بود که ده اتاق و ده فرزند و بیست نوه و نبیره به نحو احسن مدیریّت می‌شد و هیچ یک از اعضا مشکلی را احساس نمی‌کردند. امّا الآن روح استقلال درمیان افراد قوی شده، وقتی کسی ازدواج می‌کند می‌گوید من نمی‌خواهم با خانواده‌ی همسرم زندگی کنم در نتیجه جای دیگر بدون کسب تجربه یک زندگی مشترکِ دست و پا شکسته را شروع می‌کنند و به جای این‌که عیوب یکدیگر را اصلاح کنند، از عیب‌های همدیگر انتقاد کرده و پس از چند ماه به سمت جدایی می‌روند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» بیان کرد: ❇️ مبادی علم اصول عبارتند از مبادی تصوری و تصدیقی. از مبادی تصدیقی به مبانی کلامی اجتهاد نیز تعبیر می‌شود که به دو دسته مبادی عام و خاص تقسیم می‌گردد. یکی از مبادی مشترک میان عام و خاص، ثبات و تغییر در دین است که نظریه اندیشه مدون در اسلام در ذیل آن قرار دارد. ❇️ تلقی اسلامی از دین، سبک زندگی است. یعنی با توجه به اینکه انسان آغازی و پایانی دارد، دین عهده دار بیان روش طی این مسیر است که در فرهنگ دینی به آن صراط مستقیم گفته می شود. ❇️ از اموری که دین برای انسان مشخص می‌کند ساحت باورها است که منشأ رفتار می‌باشد. بحران کنونی جهان معاصر ناهمخوانی باورها و رفتارهای افراد است. در حالی که دین باور و رفتار را در یک مجموعه منسجمی بیان کرده است. ❇️ خلق و خوی هر فردی ریشه در رفتار او دارد. از سوی دیگر خلق و خو با روح ما متحد می شود. صدرالمتألهین با توجه به این مطلب انسان را به چهار نوع ملک، شیطان، بهیمه و سبع تقسیم می‌کند که بر اساسا چهار ویژگی اخلاقی عقل، نیزنگ، شهوت و غضب است. ❇️ در تقسیم بندی سنتی، اسلام را به تناسب سه ساحت باور، رفتار و خلق وخو به سه محور عقاید، اخلاق و فعل تقسیم می‌کردند. نکته‌ای که مورد توجه علمای سابق مانند سید مرتضی بود اما با گذر زمان مورد غفلت واقع شد نگاه سیستمی و منظومه‌ای به این تقسیم بندی است. ❇️ بنظر می‌رسد می‌توان دو رویکرد سیستمی و غیر سیستمی به دین داشت که رویکر سنتی ما غیر سیستمی است یعنی عقاید، فقه و اخلاق جدا از همدیگر مورد بررسی قرار می‌گیرند. لکن در نگاه سیستمی آنها در یک مجموعه مرتبط با هم لحاظ می‌شوند؛ بر اساس این نگرش نظریه اندیشه مدون در اسلام را مطرح کردیم. ————————— 🔎@fiqhenezam_com