🔻 آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ✅ آیه 208 سوره بقره «ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً» از جمله آیاتی است که دال بر وجود ابعاد فردی و اجتماعی بر دین دارد. ✅ معنای لغوی «سلم» در آیه، صلح و وحدت است که دال بر تکلیف شرعی مولوی می‌کند؛ یعنی یکی از واجبات جامعه مسلمین وحدت می‌باشد. وجوب وحدت، واجب اجتماعی است و نمی توان آن را واجب فردی دانست. ✅ به مناسبت حکم و موضوع می‌توان گفت ایمان سلم‌آور است و دین وحدتی را ایجاد می‌کند که موجب تکامل انسان می‌شود. مدعی هستیم تنها عامل ایجاد‌کننده وحدت در جامعه بشری، دین است. همچنین با قطع نظر از آیه مذکور، معتقد هستیم یگانه عامل تنظیم کننده عدالت در جامعه دین می باشد و حاصل نا‌عدالتی در جامعه ایجاد تفرقه است. ✅ امروزه تفکری در حال گسترش و تبلیغ است که می‌گوید سلم (وحدت) به وسیله حذف دین ایجاد می‌شود و آن چیزی که مانع از صلح به شمار می‌رود، دین است. این در حالی است که آیه مذکور فقط دین را عامل وحدت می‌داند. ✅ سلم یعنی سازش در جمیع ابعاد و امور به این معنا که هر شخصی باید حق خود را رعایت کند؛ از این رو رعایت حقوق یکی از مقدمات ایجاد سلم است. حال سوال اساسی این است که حقوق را چه کسی می‌تواند به نحو دقیق بیان کند؟ پاسخ منحصر در دین است و بشر عاجز از آن است که بتواند چنین برنامه دقیقی را ارائه بدهد. ✅ دین درصورتی می تواند سلم به معنای واقعی را اجرا کند که حاکم باشد. بدون تشکیل حکومت نمی‌توان سلم (وحدت) را ایجاد کرد. یعنی زمانی که دین حاکم و قانون شد و مردم نیز ملزم به تبعیت از آن شدند، سلم محقق می‌شود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_فاضل_لنکرانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله اراکی: فقه متعارف برای اداره نظام کافی نیست / فقه نظام پاسخگوی نیاز جامعه است نه فقه معاصر ⬅️ آیت الله اراکی با ذکر روند اقتصادی جامعه افزودند: اقتصاد جامعه روندی دارد که از یک نقطه شروع می‌شود و به نقطه‌ای ختم می‌یابد. نظام اقتصادی مسائل پراکنده نیست مانند تولید. تولید یک رفتار جدا از رفتارهای اقتصادی دیگر نیست بلکه یک حلقه از یک زنجیره می‌باشد. 📖متن کامل سخنرانی بر روی لینک زیر موجود می‌باشد. 🌐https://b2n.ir/q68188 #فقه_نظام #اقتصاد #آیت_الله_اراکی 🆔@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد: ✅ فقه اختصاص به حقوق و احکام ندارد بلکه استنباط مکتب (مانند مکتب اقتصادی) و نظام (مانند نظام اقتصادی) نیز از وظایف آن به شمار می‌رود. ✅ بیشترین تمرکز فقهای ما در استنباط احکام اقتصادی بوده و در حوزه‌های مکتب و نظام کمتر ورود کرده‌اند. اما با این حال پیشینه‌ای از آن در تاریخ علمی حوزه وجود دارد؛ به عنوان مثال شهید صدر، شهید مطهری، مرحوم حکیمی، شهید بهشتی به بیان این مباحث پرداخته‌اند. ✅ اهداف اقتصادی اسلام بر اساس نظر معظم بزرگان در درون جامعه اسلامی، موضوع عدالت اقتصادی است. اما در مقایسه با دارالکفر موضوع قدرت هدف است. ✅ در بحث عدالت دو عنصر رفاه عمومی و تعدیل ثروت مطرح است. در رفاه عمومی حاکم اسلامی موظف است با استفاده از ابزار زکات و خمس آحاد مردم را بر اساس شرایطی که زندگی می کنند (روستایی، شهری و...) به سطح خط معیشت برساند. این وظایف منحصر در حاکم نیست بلکه متوجه جامعه اسلامی است و حاکم به عنوان متولی آن است. ✅ اسلام تفاوت در بهره‌مندی را پذیرفته است؛ به این معنا که قرار نیست همه مردم از سطح بهره‌مندی یکسانی برخوردار شوند بلکه مهم کم شدن فاصله طبقاتی می‌باشد. بر این اساس نظریه جامعه بی‌طبقه توحیدی، از نظر ما یک نظریه التقاطی ترکیبی از نظریات مارکسیستی و اسلامی است. ✅ سرمایه داری و مارکسیست به لحاظ تئوریک قابل طرح هستند اما در عمل قابل پیاده سازی نمی‌باشند؛ به همین دلیل در این دو نظریه حرکتی به سمت همدیگر مشاهده می‌شود یعنی سرمایه داری به سمت مارکسیست و مارکسیست به سمت سرمایه داری در حال حرکت است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم ✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی فقیه در عصر غیبت از معصوم علیهم السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار رأی مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام. ❇️ مقبوله ابن حنظله: قال سألت أبا عبْد اللَّهِ (ع) عنْ رجلین من أصحابنا بینهما منازعة فی دَین او میراث فتحاکما إلى السلطان وَ إلى القضاة أیحلّ ذلِکَ؟ ... ⬅️ این روایت از جمله پر بحث ترین روایت باب فقه است که بیشترین بحث را از جهت سند و دلالت به خود اختصاص داده است. امام خمینی از این روایت دفاع کرده و بر این باور میباشد که اگر هم روایت حسنه باشد، آن را می‌پذیریم. 🔻 دلالت روایت: ⬅️ با توجه به سوال و جواب مشخص می شود که روایت در خصوص قضا است در حالی که بحث از ولایت عامه می‌باشد. امام خمینی بر این نظر است که روایت در مقام طراحی اصل کلان سیاسی است و از این روایت سه مطلب استفاده می شود نخست: مراد از فقیه، قاضی است. دوم: فقیه والی است و سوم: مراد از ولایت اداره همه شئون انسان است. در نتیجه امام بر این باور است که با استناد به این روایت می توان گفت رای مردم جایگاهی ندارد. ⬅️ بنظر می‌رسد مطالب ناظر به این روایت باید در دو بخش بررسی و نقد داوری بیان شود: 🔻 بررسی: ⬅️ از روایت حداقل سه برداشت کلان می‌شود؛ 1️⃣ اثبات ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی که امام صادق (ع) آن را طراحی می‌کند. دلیل این سخن بخشی از کلام امام است که می‌فرماید: «فإنّی قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حاکِماً» کلمه حاکم در این جمله اختصاص به زمان حضور ندارد و قطعا مراد از آن زمان غیبت است. بر اساس این برداشت نباید روایت را محصور در موضوع قضاوت کرد. 2️⃣ آیت الله نائینی می فرماید به دلیل تعبیر «قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حاکِماً» منحصر به قضاوت نیست و نظر به ولایت عامه دارد. اما مراد از ولایت چنین نیست که در همه شئون دخالت کند. 3️⃣ این روایت مختص به قضا است و مراد از حاکم در آن قاضی است و متعرض شأن ولایت نشده است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» ذکر کرد: 🔻 در بحث تشکیل خانواده، سه سؤال مطرح می‌شود: 1️⃣ مسئولیت تشکیل خانواده با کیست؟ 2️⃣ مسئولان تشکیل خانواده چه کسانی هستند؟ 3️⃣ مسئولیت تشکیل خانواده از چه نوع است؟ ⬅️ الزام تشکیل خانواده بر دوش چه کسانی است؟ هنگامی که ازدواج واجب کفائی شد اگر به‌ میزان کفایت به آن اقدام شود، از عهده دیگران ساقط می‌شود و اگر اقدام نشد بر عهده کل جامعه خواهد بود. خطاب آیات قرآن برای ازدواج متوجه قشری از جامعه است که قابلیت شرعی ازدواج را دارند. ⬅️ برخی آداب غلط در ازدواج وارد شده است که از نگاه شرع وجاهتی ندارد؛ به عنوان مثال خوب بودن یا بد بودن ازدواج فامیلی به شرایط بستگی دارد یعنی همان شرایطی که برای افراد غریبه از جهت تناسب و کفویت لحاظ می‌شود، در ارحام نیز لحاظ شود. در این میان برخی شدیداً اصرار بر این ازدواج دارند و برخی هم شدیداً بر علیه آن جبهه‌گیری می‌کنند که هیچ یک بر روش صواب اقدام نکرده‌اند. همچنین هیچ‌ یک از اموری مانند تعیین سن و شرایط سلیقه‌ای در ازدواج ریشه در شرع مقدس ندارند. متأسفانه همه این موارد موجب شده تا امری واجب، بر زمین بماند. ⬅️ در اینکه مسئولیت تشکیل خانواده با چه کسی هست، می‌توان قائل به ترتب شد: رتبه اول: طرفین ازدواج. رتبه دوم: اولیاء زوج و زوجه. رتبه سوم: ارحام و رتبه چهارم: جامعه است. ⬅️ خانواده در یک جامعه مطلوب بایستی دارای سه خصوصیت باشد: اول مشروعیت؛ یعنی رابطه زوجیت که اساس کانون خانواده است، بایستی مشروع باشد. دوم سلامت؛ یعنی سلامت حداقلی در ساحت‌های فکری، اعتقادی، جسمی و روحی تأمین شده باشد. سوم پایداری؛ یعنی وضعیت کلی خانواده چه از لحاظ سلامت جسمی و چه از لحاظ سلامت روحی در یک پایداری باشد. ———————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_جامع_خانواده #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

✅ حجه الاسلام علی فرحانی: مسئله فقه نظام برخلاف آنچه که امروزه توسط برخی از اساتید معظم حوزه مطرح می شود، مسئله ای جدید نیست بلکه فقه سنتی ما نیز نظام مند و سیستمی بوده است. همچنین شاهدی از مبحث بیع وقف از کتاب مکاسب را بر این مسئله ذکر می کنند. ✅ مکاسب شروط متعاقدین 00/08/10 ————————— #فقه_نظام #حجه_الاسلام_علی_فرحانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ 🔻 ادله‌ای که می‌توانند به صورت عام یا خاص به وظایف حکومت در امر تربیت دلالت داشته باشد عبارتند از؛ 1️⃣ عهدنامه مالک اشتر: ⬅️ امیرالمومنین علیه السلام در ابتدای نامه می‌فرماید: «هَذَا مَا أَمَرَ بِهِ عَبْدُ اللَّهِ عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ مَالِکَ بْنَ ... وَ اسْتِصْلَاحَ أَهْلِهَا». ❇️ بررسی سندی عهدنامه مالک ⬅️ در خصوص عهدنامه مالک اشتر سندی در کتب روایی نداریم بلکه سند آن در کتاب رجالی (رجال نجاشی و فهرست) ذکر شده است. ⬅️ اشتهار عهد: اگر نگوییم مشهورتر از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام است کمتر هم نیست و به خاطر اشتهار این سند متعلق به آن روایت است. ⬅️ مرحوم سید رضی نهج‌البلاغه را از صافی ادبی گذرانده است نه از صافی یک مبحث رجالی دقیق. زیرا مبنای ایشان در رجال اعم بوده یا به هر دلیل دیگری متن را می‌گفته معلوم است از امام است. ⬅️ نهج‌البلاغه چه در صورت معتبر دانستن و چه معتبر ندانستن، من حیث المجموع سند واحدی ندارد. ❇️ بررسی دلالی عهدنامه ⬅️ صلاح از واژه‌های لغوی است که تعریف دقیقی در لغت برای آن بیان نشده است؛ زیرا مفهوم آن خیلی وضوح دارد. حداکثر این است که در لغت به ضدالفساد معنا شود. ⬅️ دو مقصود را می‌توان برای صلاح اهل بیان کرد: نخست صلاح شرعی؛ یعنی معیارهای دینی را در مردم دنبال کنید تا متخلق به آن معیارها شوند. دوم اینکه صلاح را یک مفهوم عرفی و عقلایی بدانیم که شارع معیارهای خود را در ضمن آن گنجانده است. مراد ما همین معنا می‌باشد. ⬅️ صلاح اختصاص به تربیت دینی به معنای خاص ندارد گرچه قدر متیقن آن است؛ یعنی تربیت اعتقادات مردم و تقیّد آنها به عبادات، احکام و آداب شریعت قوام صلاح است. ولی صلاح اهل این است که مردم سالم باشند؛ بنابراین ساحت‌های مختلف تربیت مانند اعتقادات، عبادات، امور اجتماعی، اقتصادی، سلامت جسمی و .. می‌تواند در این جمله نهفته باشد. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com