💎 سفر ذوالقرنین به مطلع‌الشمس
1⃣ #ذوالقرنین به سیر خود در زمین ادامه داد و این‌بار به #مطلع‌الشمس سفر کرد و در آنجا با قومی برخورد نمود که در برابر تابش آفتاب هیچ «سِتر» و پوششی نداشتند!
2⃣ علامه طباطبایی می‌نویسد منظور از «سِتر» آن چیزی است که آدمی با آن خود را از آفتاب می‌پوشاند و پنهان می‌کند، مانند #ساختمان و #لباس. این برداشت براساس روایات امامیّه است که برخی تفاسیر عامه نیز آن را تأیید می‌کنند:
3⃣ در تفسیر عبارت: «دید خورشید بر جمعیتی طلوع می‌کند که در برابر (تابش) آن، پوششی برایشان قرار نداده بودیم»،
👈 در روایتی، امیرالمؤمنین (ع) فرموده‌اند: آن قوم دوزَندگی را نمی‌دانستند.
👈 در روایتی دیگر امام باقر (ع) فرموده‌اند: آن قوم از صنعت ساختمان‌سازی بی‌اطلاع بودند.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
💎 سفر ذوالقرنین به ناحیهٔ بین‌السّدین
1⃣ سومین موضعی که #ذوالقرنین در سفر خود بدان رسید، ناحیه‌ای بود که قرآن با عنوان «بین‌السّدین» از آن نام برده. کلمهٔ «سدّ» به‌معنای کوه و هرچیزی است که راه را بند آوَرَد و از عبور جلوگیری کند، و گویا مراد از «دو سدّ» در آیه، دو کوه باشد.
2⃣ در آنجا ذوالقرنین با مردمی مواجه شد که از اقوام مهاجمی به‌نام #یأجوج_و_مأجوج به تنگ آمده بودند. آنان از ذوالقرنین خواستند که در مقابل اخذ هزینه، برایشان سدّی بنا کرده و آنها را از غارت یأجوج و مأجوج برهاند.
3⃣ ذوالقرنین از پذیرش هزینه در قبال ساختن سدّ، خودداری نموده و اعلام کرد که مکنتی که خدا به او داده برتر و والاتر است. او با بهره‌گیری از نیروی همان قوم و با استفاده از آهن و مس، سدّی رفیع و مستحکم ساخت که از هرجهت دارای استحکام لازم جهت دفع شرّ مهاجمین بود.
4⃣ ذوالقرنین سدّ مذکور را به‌واسطهٔ آن‌که در دفع شرّ یأجوج و مأجوج کارایی داشته، رحمتی از جانب خدا دانست که تا زمان رسیدن #وعدهٔ_الهی پابرجا مانده و در آن هنگام از بین خواهد رفت. عبارت «جَعَلَهُ دَكَّاءَ» به همین معنا دلالت دارد.
📚 همراهانی که قصد دارند اطلاعات کامل و مستند در مورد #ذوالقرنین پیدا کنند، در خواندن متن کامل مقالات در سایت کوتاهی نکنند.
👈 متن کامل قسمت اول از مقالهٔ «بررسی نظریه کوروش ذوالقرنین» را در آدرس زیر بخوانید:
👉http://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/12278
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ معرفی اجمالی نظریهٔ ابوالکلام آزاد (١)
1⃣ این نظریه، اول بار از سوی سِر #سید_احمدخان_هندی طرح شده و #ابوالکلام_آزاد وزیر فرهنگ هند نیز آن را بسط داده، به توضیح جوانب آن پرداخت. آراء ابوالکلام آزاد در قالب کتابی با عنوان #کوروش_کبیر تدوین شده و جناب آقای باستانی پاریزی به ترجمهٔ آن همّت گماشتند که در ادامه شرحی اجمالی از آن ارائه می‌گردد.
2⃣ از آیات ۹۸-۸۳ سورهٔ کهف برمی‌آید که از حضرت رسول (ص) در رابطه با #ذوالقرنین سؤال شده و ایشان آیات فوق‌الذکر را در پاسخ به سؤال مزبور تلاوت فرموده‌اند. مراجعه به احادیثی که در ذیل این آیات وارد شده معلوم می‌دارد که سؤال‌کنندگان از #قوم_یهود بوده‌اند.
3⃣ لذا به اعتقاد جناب ابوالکلام، طریقِ صحیح در یافتنِ حقیقتِ احوالِ ذوالقرنین، مراجعه به #اسفار_یهود است؛ زیرا پرسش #یهود از بابِ آزمایشِ میزان علم پیامبر بوده و آنها از شخصیتی سؤال نموده‌اند که خود به احوالش آگاه‌اند و از آنجا که علوم و معارف #یهود در کتب مقدّسش تجلّی نموده است، بررسی اسفار یهود می‌تواند در یافتن مصداقی برای ذوالقرنین راه‌گشا باشد.
4⃣ ابوالکلام آزاد در ادامه به بخش‌های مختلفی از اسفار یهود استناد کرده و مدعی است که با مراجعه به اسفار یهود می‌توان #کوروش_هخامنشی را مابازاء تاریخی ذوالقرنین دانست. او در ادامه به وجود تندیسی منتسب به #کوروش اشاره نموده که در نزدیکی استخر، در #مشهد_مرغاب کشف شده و دارای دو شاخ و دو بال و تداعی‌کنندهٔ لقب ذوالقرنین است.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ معرفی اجمالی نظریهٔ ابوالکلام آزاد (٢)
1⃣ ادامهٔ کتابِ #کوروش_کبیر به بیان احوال کوروش و شرحی از زندگانی و کشورگشایی‌های او مشتمل بر حمله به لیدیه، نواحی شرقی، بابل و نواحی شمالی (قفقاز) اختصاص یافته است. به عقیدهٔ ابوالکلام، حملهٔ #کوروش به لیدیه، نواحی شرقی و نواحی شمالی به‌ترتیب معادل با سیر ذوالقرنین در #مغرب‌الشمس، #مطلع‌الشمس و #بین‌السّدین است.
2⃣ ایشان معتقدند که کوروش طیّ سفری که به نواحی شمالی ایران (ارمنستان) داشته، با اقوامی ملاقات نموده و آنها از او خواسته‌اند تا سدّی را برای جلوگیری از حملات #اقوام_مهاجم بنا نماید. کوروش نیز خواست این قوم را اجابت نموده و سدّ آهنین #داریال را به‌گونه‌ای ساخته که حملات مهاجمین را پایان بخشد. از دیدگاه ایشان سدّ مذکور، همان سدّی است که قرآن کریم، ساختن آن را به #ذوالقرنین نسبت داده است.
3⃣ بخش دیگری از نظریه ایشان، به بیان #مذهب و #ویژگی‌های_اخلاقی کوروش اختصاص یافته و در آنجا ذکر شده که گزارش‌های تاریخی فراوانی از حُسن سلوک کوروش با ملل و پادشاهان مغلوب وجود دارد که این #فضایل_اخلاقی با مشخصاتی که قرآن کریم در ارتباط با ذوالقرنین ذکر نموده، مطابقت دارد.
4⃣ ضمناً ایشان ادعا نموده‌اند که کوروش پیرو #مذهب_زردشت و #یکتاپرست بوده و به‌رغم اذعان به «عدم وجود مدرک تاریخی» برای این امر، قرائنی را برای اثبات #زردشتی بودن کوروش طرح نموده‌اند!!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ پایه‌های نظریهٔ ابوالکلام آزاد
✍ با عنایت به توضیحات ارائه شده، می‌توان شاخص‌ترین ادلّه‌ای که ابوالکلام برای اثبات نظریهٔ خود از آن بهره جسته و به بیان دیگر، پایه‌های نظریهٔ او را در قالب موارد ذیل بیان نمود:
1⃣ سد ذوالقرنین:
👈 بنا بر آیات قرآن، #ذوالقرنین سدّی از آهن و مس بنا نمود و سد آهنین #داریال که به‌زعم جناب ابوالکلام توسط #کوروش ساخته شده، دارای همان ویژگی‌هایی است که قرآن برای #سد_ذوالقرنین ذکر نموده است.
2⃣ مذهب و معتقدات کوروش:
👈 به اعتقاد ابوالکلام، #کوروش_کبیر یکتاپرست و پیرو دین #زردشت بوده و خصایل اخلاقی او در میان پادشاهان هم‌عصرش نظیر نداشته است. این امر نشان از مطابقت دین و منش کوروش با #ذوالقرنین_قرآن دارد.
3⃣ سفرهای سه‌گانه ذوالقرنین:
👈 سفرهای سه‌گانه‌ای که در قرآن برای ذوالقرنین بیان شده، با #جنگ‌های_کوروش در مشرق، مغرب و شمال قابل تطبیق است.
4⃣ قرائن و شواهد دیگر:
👈 در کنار مواردی که ذکر گردید، قرائن و شواهدی از #اسفار_یهود، احادیث #اهل_سنت و تندیسی که در #مشهد_مرغاب یافته شده نیز در جهت پیشبرد نظریهٔ #ابوالکلام_آزاد مورد استفاده قرار گرفته است.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ سد ذوالقرنین در نظریهٔ ابوالکلام
1⃣ #سد_ذوالقرنین و یافتن مصداقی برای آن در میان ابنیهٔ تاریخی موجود، از مواردی است که پیچیدگی داستان #ذوالقرنین را دوچندان نموده است. در واقع مفسّرین سدّی را با ویژگی‌هایی که در قرآن به آن اشاره شده نیافته و در بررسی تطابق یک شخصیت تاریخی با ذوالقرنین، مسأله سدّ را با تسامح دنبال نموده‌اند. لیکن #ابوالکلام_آزاد مدعی است که دقت‌نظر کافی را در رابطه با این موضوع مبذول داشته است.
2⃣ ایشان یکی از برجسته‌ترین مشخصات ذوالقرنین را بنا نمودن سدّی آهنین دانسته و سایر مفسّرین را به این دلیل که در یافتن مابازاء تاریخی ذوالقرنین نسبت به این امر بی‌توجه بوده‌اند، مورد انتقاد قرار داده‌اند. از دیدگاه ایشان #تنگه_داریال در ناحیه ولادی کیوکز کشور گرجستان، تمامی ویژگی‌هایی را که برای سد ذوالقرنین ذکر شده دارا است. زیرا این سدّ در ناحیه کوهستانی قفقاز و بین دو کوه (بین‌السّدین) واقع گردیده و در ساخت آن نیز از آهن استفاده شده است و به ادعای ایشان، #کوروش سدّ مذکور را بنا نموده است.
3⃣ به این‌ترتیب از دیدگاه ابوالکلام، کلیهٔ سؤالات دربارهٔ سد ذوالقرنین، که بارزترین مشخصهٔ ذوالقرنین و در عین حال پیچیده‌ترین بخش برای یافتن مابازاء تاریخی برای این شخصیت قرآنی است، کاملاً پاسخ داده می‌شود.
4⃣ این بخش از نظریهٔ ابوالکلام و استدلال‌های ارائه شده در آن از دو جهت قابل نقد است:
👈 اول آن‌که آیا می‌توان اثبات نمود که سدّ آهنین داریال، توسط #کوروش_کبیر ساخته شده است؟
👈 ثانیاً و به فرضِ ثبوت مورد اول، آیا #سد_داریال ویژگی‌هایی را که قرآن برای سد ذوالقرنین بیان نموده دارا است یا خیر؟
5⃣ در ادامه هریک از این موارد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ لشکرکشی کوروش به ارمنستان
1⃣ طبق نوشته‌های #گزنفون علت حملهٔ کوروش به ارمنستان، استنکاف پادشاه ارمنستان از پرداخت #خراج و سپاه عنوان شده و نیز تأکید شده که #کوروش مبالغی را از مردمان این ناحیه دریافت نموده است.
2⃣ شخصیتی که در اینجا از #کوروش_کبیر ترسیم شده با توصیف قرآن از #ذوالقرنین در سفر به #بین‌السّدین کاملاً متفاوت است. در قرآن می‌خوانیم که قومی که در بین‌السّدین بودند به ذوالقرنین پیشنهاد دادند تا مبلغی را به‌عنوان #خرج برای او قرار دهند ولی ذوالقرنین گفت آنچه پروردگارش به او عطا نموده برایش بهتر است و حاضر به اخذ هزینه‌ای از مردم آن نواحی نشد. در حالی‌که رویّهٔ کوروش کبیر کاملاً برعکس بوده و یکی از دلایل اصلی لشکرکشی او به نواحی کوهستانی شمال ایران، #اخذ_خراج بوده است.
3⃣ درنتیجه بررسی آثار گزنفون به‌عنوان تنها #مدرک_تاریخی موجود برای حملهٔ کوروش به ارمنستان، حاکی از آن است که نمی‌توان ماجرای «ذوالقرنین در بین‌السّدین» و وقایع «کوروش در ارمنستان» را دو شرح از یک داستان تلقی نمود.
4⃣ ضمناً در نوشته‌های گزنفون ذکر نشده که کوروش سدّی آهنین برای جلوگیری از حملات #سکاها ساخته باشد. بلکه به فرمان کوروش قلعه‌ای در آن ناحیه ساخته شد. لیکن شواهد بسیاری در این داستان وجود دارند که براساس آنها نمی‌توان این قلعه را مصداقی برای #سد_ذوالقرنین دانسته و #مردم_خالد را همان قوم #یأجوج_و_مأجوج به‌شمار آورد.
5⃣ اول آن‌که مردم خالد از اقوام سکایی نبوده و خود از سوی سکاها مورد حمله قرار می‌گرفتند، لذا نمی‌توان آنان را یأجوج و مأجوج دانست. ضمناً براساس نوشته‌های گزنفون، مردم خالد و #ارامنه با یکدیگر #صلح کرده و به اتفاق هم شروع به ساختن #قلعه نمودند. به این‌ترتیب در نوشته‌های گزنفون شرّ اقوام مهاجم یعنی مردم خالد از طریق عقد قرارداد صلح دفع گردید؛ برخلاف داستان ذوالقرنین که شرّ یأجوج و مأجوج با ساختن سدّی عظیم مرتفع شد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ علت نپرداختن گزنفون به ماجرای سد داریال
1⃣ #گزنفون ضمن شرح «لشکرکشی کوروش به ارمنستان» به صلح #ارامنه و #مردم_خالد که تا زمان خودِ او نیز باقی‌مانده، اشاره نموده است. گزنفون برای شرح وقایع این برهه از حیات کوروش، مشاهدات عینی و شنیده‌های خود از مردم ایران را نیز به‌کار گرفته است.
2⃣ رویّهٔ گزنفون این بوده که مشاهدات خود از ایران و آنچه تا زمان خود او (دورهٔ اردشیر دوم) حفظ شده بود، را ذکر می‌کرد. لذا اگر گزنفون مشاهدات دیگری در رابطه با ناحیهٔ ارمنستان می‌داشت، آن را هم بیان می‌نمود. به‌ویژه در رابطه با امری خطیرتر از ماجرای صلح ارامنه، یعنی ساختن سدّ عظیم داریال که مانع هجوم #سکاها شده است.
3⃣ اگر #کوروش را همان #ذوالقرنین و #سد_داریال را سد یأجوج و مأجوج بدانیم، بنا نمودن چنین سدّی، واقعه‌ای است بس عظیم و بسیار مهم‌تر از اغلب جزئیاتی که گزنفون نقل کرده و در صورتی‌که چنین امری رخ داده بود، در آثار گزنفون منعکس می‌شد.
4⃣ جناب ابوالکلام ادعا نموده که نام سد داریال در زمانهٔ ما نیز برگرفته از نام #کوروش است. آیا می‌توان پذیرفت که سازندهٔ سدّ در زمان گزنفون که هنوز سلسلهٔ #هخامنشیان بر ایران حکم می‌رانده بر گزنفون معلوم نبوده باشد؟! در شرایطی که به ادعای جناب ابوالکلام نام این سدّ هنوز هم نشان از سازندهٔ آن یعنی کوروش دارد!! آیا می‌توان پذیرفت مردم ایران در زمان گزنفون سازندهٔ سدّ را نشناخته و گزارشی به گزنفون در این رابطه ارائه نکرده باشند؟!!
5⃣ گزنفون درصدد تعظیم شخصیت کوروش و کارهای او بوده تا کتابی در تعلیم «صفات حسنه» و «آداب مملکت‌داری» بنگارد و چه فضیلتی بالاتر از ساختن سدّی که گروهی از مردم را از آزارهای اقوام مهاجم نجات دهد؟! گزنفون در جای‌جایِ نوشته‌هایش در صدد بیان تدابیر شایسته، دستاوردهای بزرگ و صفات نیکوی کوروش است.
6⃣ پس چرا گزنفون هیچ اشاره‌ای به دستاوردی به عظمت و اهمیّت سدّ یأجوج و مأجوج، که صلح و آرامش را برای بسیاری از انسان‌ها به ارمغان آورده، نکرده است؟! مگر نه آن‌که این سنخ از وقایع تاریخی که حاکی از حُسن تدبیر و عظمت یک فرمانروا است، بهترین دستمایه برای گزنفون و کاملاً در راستای اهداف او برای نگارش سیروپدی است؟
7⃣ با این حال گزنفون به ساخته‌شدنِ چنین سدّی اشاره ننموده و همین امر سبب می‌شود تا به ادعای جناب #ابوالکلام_آزاد مبنی بر ساخته شدن سد داریال توسط کوروش با دیدهٔ تردید بنگریم. لذا ظنّ قوی آن است که کوروش چنین سدّی را بنا ننموده است.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
💎 مقایسهٔ سد ذوالقرنین و سد داریال
1⃣ تا اینجا گفتیم که ادعای #ابوالکلام_آزاد مبنی بر انتساب #سد_داریال به #کوروش_کبیر قابل اثبات نیست. اما اِشکال دیگری نیز به این نظریه وارد است، و آن عدم تطابق ویژگی‌های #سد_ذوالقرنین و سد داریال است. یعنی: سد داریال، حتی اگر توسط کوروش بنا شده باشد، فاقد مشخصات سد ذوالقرنین است!!
2⃣ #ذوالقرنین پس از ساخت سدّ، آنرا رحمتی از خدا دانسته و اشاره کرد که این سدّ تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی (قیامت)، پابرجا می‌ماند (کهف : 98). این آیه خصیصه‌های اصلی سد ذوالقرنین را مکشوف می‌سازد:
👈 یکی آن‌که در دفع شرّ #یأجوج_و_مأجوج مؤثر واقع شده، لذا به‌عنوان رحمتی از جانب خدا توصیف شده است.
👈 دیگر آن‌که این سدّ تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی باقی خواهد ماند.
3⃣ پیش از آن که ببینیم سد داریال حائز این شاخصه‌ها هست یا خیر، به بخشی از سخنان جناب ابوالکلام اشاره می‌شود تا دیدگاه ایشان روشن شود:
👈 مقصود از دو سدّ در آیه «حتّى اذا بلغ بین‌السّدین» دو دیواره‌ای است که به‌شکل کوه بلند در قفقاز قرار دارد. در مشرق قفقاز، #دریای_خزر راه عبور به شمال را سدّ می‌کند، در مغرب نیز #دریای_سیاه مانع است، در وسط این دو دریا نیز سلسله‌جبال مرتفعی است که در حکم یک دیوار طبیعی بین جنوب و شمال محسوب می‌شود. قبایل شمال برای هجوم به جنوب هیچ راهی نداشتند جز تنگه‌ای که در میان این رشته‌کوه‌ها وجود دارد... قبایل سیت (سکاها) همان قوم یأجوج و مأجوج بوده است که #کوروش برای جلوگیری از هجوم آنان به بنای سدّی عظیم مجبور شد و از حمله آنان به آسیای‌غربی جلوگیری کرد و اگر به تاریخ توجه کنیم پس از زمان کوروش دیگر صحبتی از این غارت‌ها به‌میان نمی‌آید.
4⃣ نظرات جناب ابوالکلام دربردارندهٔ دو گزارهٔ مهم است:
🔸الف) قبایل شمالی برای هجوم به جنوب هیچ راهی نداشتند جز تنگه‌ای که میان رشته‌کوه‌های قفقاز وجود دارد.
🔸ب) کوروش با بنای سدّ آهنین راه آنان را به‌کلّی مسدود کرد، به‌گونه‌ای که پس از کوروش خبری از غارت سکاها نشد.
5⃣ در ادامه اثبات خواهد شد هیچ‌یک از این دو گزاره صحّت ندارد! (نه تنگه داریال تنها راه هجوم سکاها به نواحی جنوبی بود و نه حملات سکاها در قرون پس از کوروش متوقف شد!)
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
💎 ب) نمونه‌هایی از حملات سکاها در اعصار پس از کوروش
1⃣ اسناد تاریخی ثابت می‌کند که تجاوزات #سکاها با روی کار آمدن #کوروش به پایان نرسید و پس از او نیز ادامه یافت. در ادامه به چند نمونه از این حملات اشاره می‌کنیم:
👈 یکی از این موارد به دورهٔ #داریوش_کبیر بازمی‌گردد. چنان‌که در کتیبه بیستون نگاشته شده، داریوش جهت دفع شرّ سکاها به مملکت آنان لشکرکشی نمود.
👈 شدّت حملات سکاها به‌حدّی بود که دو تن از پادشاهان اشکانی (مهرداد اول و فرهاد دوم) در جنگ با آنها کشته شدند و #مهرداد_دوم این قوم را به جای خود نشاند.
👈 در زمان #بهرام_پنجم قراردادی بین ایران و روم منعقد شد و دولت روم متعهد شد سالیانه مبلغی به دولت ایران برای نگاه‌داشتن پادگان‌های قوی در دربند داریال قفقاز بپردازد تا از تجاوزات مردمان شمالی به حدود ایران و روم جلوگیری شود.
👈 در زمان سلطنت #کواذ از سلسله ساسانیان نیز هجوم قبایل هون، که از معبر داریال پیش آمدند، شاه را وادار کرد که به دفع مهاجمین پرداخته و آنان را مغلوب کند، ولی ده سال بعد یک قوم دیگر از اقوام هون موسوم به سابیر به ارمنستان و آسیای صغیر تاختند.
2⃣ این مثال‌ها حاکی‌است که اقوام مهاجم همچون #سکاها و #آلان‌ها حملات خود را در سال‌های پس از کوروش نیز ادامه دادند. جالب‌تر آن‌که بسیاری از این حملات از همان #تنگه_داریال صورت پذیرفت! که با آیهٔ ٩٧ سورهٔ کهف [یأجوج و مأجوج نه قادر بودند از آن بالا روند و نه می‌توانستند نقبی در آن ایجاد کنند] هم‌خوانی ندارد! لذا اگر #سد_داریال همان #سد_ذوالقرنین بود، می‌بایست مهاجمین را در پسِ خود محبوس داشته، مانع تجاوزات آنان می‌گردید، در حالی‌که چنین نشد!!
3⃣ از همهٔ این‌ها گذشته، بسیاری از گزارش‌های تاریخی حاکی از آن است که خودِ کوروش نیز در جنگی کشته شد که برای تأدیب سکاها و رفع تهاجمات آنان به وقوع پیوست و لذا خود او نیز ظاهراً قربانی حملات این قوم گردید و این موضوع تطبیقِ #کوروش_کبیر با #ذوالقرنین را ناممکن می‌سازد!!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
💎 علامه طباطبایی و مشکل سدّ ذوالقرنین
1⃣ در ادامهٔ مباحث پیشین لازم به ذکر است که #علامه_طباطبایی (ره) نیز ضمن اذعان به قطع نشدن هجوم اقوام مهاجم در اعصار پس از کوروش، تفسیر جدیدی را از آیات مربوط به #سد_ذوالقرنین ارائه نموده‌اند تا ناکارآمدی موانعی همچون #سد_داریال را در جلوگیری از تجاوزات اقوام شمالی توجیه نمایند.
2⃣ بر کسی پوشیده نیست که سدّی که به تصریح آیات قرآن، در ساخت آن از آهن و مس استفاده شده، از زمان #ذوالقرنین تاکنون استوار و پابرجا باقی‌مانده و مانع حملات مهاجمین باشد و تنها در زمان آمدن وعدهٔ الهی یا همان #قیامت ویران گردد، در میان آثار باستانی موجود یافت نمی‌شود.
3⃣ به‌همین دلیل علامه طباطبایی که تلویحاً نظریهٔ #ابوالکلام_آزاد را پذیرفته و قائل‌اند که در میان شخصیت‌های تاریخی، #کوروش_کبیر مطابقت بیشتری با ذوالقرنین دارد، تلاش نموده‌اند که اشکالاتی را که در مبحث سد ذوالقرنین به نظریهٔ ابوالکلام وارد است به‌نحوی تصحیح نمایند.
4⃣ بخشی از سخنان علامه که به این موضوع اختصاص دارد بدین شرح است:
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ مقایسهٔ اعتقادات و سیرهٔ ذوالقرنین و کوروش
1⃣ یکی از مهم‌ترین معیارهای تطابق یا عدم تطابق شخصیت‌های تاریخی با #ذوالقرنین، اعتقادات و سیرهٔ عملی این شخصیت‌ها است. برای مثلاً بسیاری از محققین #اسکندر را به‌دلیل اعتقادات شرک‌آمیز و قتل و غارت‌هایی که انجام داده، مصداق ذوالقرنین ندانسته‌اند. از سوی دیگر #کوروش_کبیر به‌دلیل آن‌که مورد مدح قرار گرفته، از سوی برخی از اندیشمندان و در صدر آنان ابوالکلام آزاد، مابازاء تاریخی ذوالقرنین تلقّی شده است.
2⃣ جناب #ابوالکلام_آزاد معتقدات و خصایل اخلاقی کوروش را در کتاب خود بررسی کرده و با ارائه شواهدی، کوروش را فردی مؤمن و متخلّق به اخلاق الهی دانسته و کوشیده تا منش و مسلک کوروش و ذوالقرنین را یکسان جلوه دهد.
3⃣ ما برای دست‌یابی به نتیجه‌ای صحیح در خصوص اعتقادات و مسلک #کوروش با دو دسته از گزارش‌های تاریخی متفاوت روبه‌رو هستیم:
👈 برخی از منابع، کوروش را مورد ستایش #یهوه قلمداد نموده و شبان یا راعی خداوند می‌خوانند؛ لذا عده‌ای کوروش را مؤیّد به تأییدات الهی دانسته‌اند.
👈 گروهی از گزارش‌ها نیز او را خادم #مردوک خدای بزرک بابل دانسته و سخن از تعظیم او در برابر رب‌الارباب بابلیان به میان می‌آورند.
🔹 از سوی دیگر، مذهب و عقاید شخصی کوروش کبیر نیز محل بحث است:
👈 برخی او را پیرو آیین #زردشت و گروهی او را #مشرک دانسته‌اند.
4⃣ جناب ابوالکلام به سیاق رویّه‌ای که عمدتاً از آن تبعیت نموده‌اند، توجهی به تعارضات تاریخی نداشته و تنها به شرح قولی که مطلوبشان بوده است پرداخته‌اند!! لیکن راه صحیح برای فردی که در طلب #حقیقت است، بررسی تعارضات و ارائه دلیل برای اخذ یک قول و ردّ اقوال دیگر است.
5⃣ بر این اساس، در ادامه ابتدا موضع ابوالکلام آزاد در رابطه با #اعتقادات_کوروش تبیین شده و ادلّهٔ ایشان مبنی بر یکسان بودن معتقدات و منش کوروش و ذوالقرنین ارائه می‌گردد. سپس مباحث اختلافی دربارهٔ #عقاید_کوروش بررسی خواهند شد تا نتیجه‌گیری مناسبی از این اقوال تاریخی متضاد حاصل شود.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تکریم پادشاهان مغلوب از سوی کوروش
1⃣ حقایق دیگری نیز از گزاره‌های تاریخی مستفاد می‌شود که دلالت بر رویّه تسامح‌آمیز #کوروش در برابر شِرک و #بت‌پرستی دارد. رویکردی که کوروش در برخورد با پادشاهان مغلوب هم چون کرزوس، تیگران و نبونید داشته، محل تأمل است.
2⃣ براساس نقل #هرودوت و دیگران، #کرزوس مورد ملاطفت کوروش قرار گرفته و به‌عنوان مهمان سلطنتی در دربار کوروش و کمبوجیه باقی ماند، و حتی در جنگ‌هایی که کوروش در اواخر عمر انجام داد، در مقام #مشاور کوروش، او را ملازمت نمود!! نوشته‌های #گزنفون نیز از همراهی کرزوس با کوروش در تمامی سفرها سخن گفته است.
3⃣ #تیگران پادشاه ارمنستان نیز از مشاوران و ملازمان کوروش گردید. #نبونید پادشاه بابل نیز مورد عفو کوروش قرار گرفت!
4⃣ رفتار کوروش با پادشاهانِ مغلوب اگرچه برخلاف روش متداول سایر پادشاهان آن زمان بوده، لیکن این سؤال به ذهن متبادر می‌شود که چرا این پادشاهان #مشرک، ملازم و مشاور کوروش گردیده‌اند؟! از یک پادشاه الهی انتظار نمی‌رود که #ظالمین و #کافرین را ملازم و همراه خود قرار دهد!!
5⃣ چشم‌پوشی از عقوبت این افراد [اگر مرتکب ظلم و جنایت نشده باشند،] امری بسیار پسندیده است، لیکن به‌کارگیری آنان در مقامِ #مشاور و منصوب‌کردن ایشان به‌عنوان #والیان شهرها، از یک پادشاه الهی پذیرفتنی نیست! مگر آن‌که بگوییم تمامی این پادشاهان پس از مواجهه با کوروش از عقاید خرافی خود بازگشته و قائل به وحدانیّت خدای یکتا شده‌اند، که برای اثبات این مدعا هیچ دلیل و حتی قرینهٔ تاریخی وجود ندارد!
6⃣ نکتهٔ دیگر این‌که نوع سلوک کوروش با پادشاهان مغلوب و به‌طور خاص کرزوس پادشاه لیدیه با آیات سورهٔ کهف نیز مطابقت ندارد. مطابق بیان #ابوالکلام_آزاد «جنگ کوروش در لیدیه»، معادلِ «سفر ذوالقرنین به مغرب‌الشمس» است. به این ترتیب می‌بایست رویکرد #کوروش در لیدیه با رفتار #ذوالقرنین در مغرب‌الشمس تطابق داشته باشد، حال آن‌که چنین نیست!
7⃣ به تصریح آیات، ذوالقرنین در مغرب‌الشمس با قومی ملاقات نمود و بین تعذیب و احسان به آنها مخیّر گردید، سپس وعده داد که #ظالمان این قوم را عذاب خواهد کرد. اما کوروش نه تنها کرزوس را عقاب نکرد، بلکه او را تفقّد نموده و تا آخر عمر از مشاورانش قرار داد! این در حالی‌است که به تصریح مستندات تاریخی، کرزوس و اهالی لیدیه از جمله #پاک‌تیاس که به‌عنوان والی کوروش منصوب شد، همگی #مشرک بوده و هیچ‌یک به خدای یکتا معتقد نبودند. تمامی این موارد حاکی از آن است که ماجرای سفر ذوالقرنین به مغرب‌الشمس با داستان لشکرکشی کوروش به لیدیه تفاوت‌های آشکاری دارند.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ دیدگاه ابوالکلام و طرفداران نظریهٔ او درباره تسامح مذهبی کوروش (١)
1⃣ مطالبی که در استوانه کوروش، کتیبه‌های بابلی و تواریخ مدوّن دربارهٔ رویکرد مذهبی #کوروش نقل شده، چالشی بزرگ برای کسانی است که در صدد تطبیق او با #ذوالقرنین هستند. زیرا نمی‌توان کوروش را هم «شبان و راعی خدای یکتا» دانست، چنان‌که در #اسفار_یهود آمده، و هم «خادم و نگهبان #مردوک، #سین و دیگر خدایان بابل»!!
2⃣ اغلب محققینی که کوروش را ذوالقرنین می‌دانند، تلاشی در جهت رفع این شبهات ننموده و به‌کلّی قضیه را مسکوت گذاشته‌اند. جناب #ابوالکلام_آزاد نیز به محتوای الواح بابلی اشاره نکرده و در صدد توجیه سخنان #شرک‌آمیز کوروش برنیامده است!!
3⃣ لکن یکی از طرفداران نظریهٔ ایشان، در توجیه مطالب #استوانه_کوروش می‌نویسد:
✍ آیین کوروش را نمی‌توانیم از بیانیه‌های بابلی به‌دست آوریم زیرا کتیبه‌های بابلی از نگاه #کاهنان_بابلی نگاشته شده است...
4⃣ این‌که کتیبه‌های بابلی از نگاه کاهنان نوشته شده، صحیح است و مطالعات جدید ثابت کرده که تدوین استوانه کوروش موافق معتقدات کاهنان و مردم بابل بوده است. اما توجه به این نکته ضروری‌است که بیانیه‌های کاهنان، حین استیلای کوروش بر بابل صادر شده و کاهنان نمی‌توانستند مطالبی را ایراد نمایند که خلاف معتقدات پادشاهی غالب مانند کوروش باشد.
5⃣ آیا می‌توان پذیرفت پادشاه قدرتمندی چون کوروش، قدرت مخالفت با صدور بیانیهٔ شرک‌آمیز از سوی کاهنان را نداشته باشد؟! روشن است که چنین نیست و اگر کاهنان توانسته‌اند بیانیه‌ای را با مضامین شرک‌آمیز منتشر نموده و کوروش را مورد عنایت مردوک بخوانند، تنها به‌دلیل اذن و رضایت خود کوروش بوده است.
6⃣ علاوه بر این، مطالبی که در خصوص رفتار کوروش با مردم و پادشاهان ممالک مغلوب ارائه گردید، ثابت می‌کند که پادشاهان هخامنشی از جمله کوروش اساساً مردم را در معتقداتشان آزاد گذاشته و با عقاید شرک‌آمیز ملل همراهی می‌نمودند تا پایه‌های حکومت خویش را مستحکم نموده، قلوب مردم را تسخیر نمایند. لذا این رویکرد کوروش منحصر به بیانیهٔ بابل نبوده که با انتساب مطالب شرک‌آمیزِ بیانیه‌ها به کاهنان، کلیهٔ شبهات موجود در ارتباط با عقاید کوروش کبیر را حلّ و فصل نماییم!!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ دیدگاه ابوالکلام و طرفداران نظریهٔ او درباره تسامح مذهبی کوروش (٢)
1⃣ علاوه بر تمامی دلایل فوق، بیانیهٔ بابلی تنها محدود به انتسابِ اعتقادات شرک‌آمیز به #کوروش نیست، بلکه این اسناد تاریخی، سخن از اَعمالی همچون بازگرداندن خدایان سومر و اکد به اوطانشان به میان آورده و این امر فراتر از یک توصیف و تعریف بی‌پایه و اساس است، بلکه #خبر از یک امر واقع در رابطه با کوروش می‌دهد و آن #تعظیم_خدایان از سوی او است.
2⃣ تسامح کوروش در رابطه با ادیان ملّت‌ها در حدّی از وضوح است که همان پژوهشگرانی که کوروش را تبرئه کرده بودند، در جایی دیگر به مماشات هخامنشیان با ملل مختلف اشاره نموده و پذیرفته‌اند که مطالبی که از سوی کاهنان بیان گردیده، با رضایت کوروش بوده است:
✍ «چون پادشاه هخامنشی حاکم است و می‌خواهد حکومت کند، به زیردستان خود اجازه می‌دهد آن‌طور که آنان دوست دارند او را توصیف و تعریف کنند»!!
3⃣ لکن زیبندهٔ یک #پادشاه_الهی نیست که چنین تعاملی را بپذیرد! تن دادن به این تعامل، مستلزم آن است که یک پادشاه، اتّصاف به کُفر از سوی مردم را پذیرفته و بر #عقاید_خرافی آنها صحّه بگذارد و این خلاف اصول ادیان توحیدی است.
4⃣ جناب #ابوالکلام_آزاد که در صدد است #کوروش و #ذوالقرنین را یک فرد واحد جلوه دهد نیز در برابر این حقیقت مسلّم تاریخی (تکریم اعتقادات خرافی ملل توسط کوروش کبیر) سر فرود آورده و گفته است: «کوروش... پس از فتح، هیچ‌وقت... دخالتی در دین و عقاید و آداب و اقتصاد دولت‌های محلی نمی‌کرد...»
5⃣ اما باید توجه داشت که آزاد گذاشتن ملل در پیروی از عقاید خرافی روش هیچ‌یک از انبیاء و پادشاهان الهی نبوده است. گویی جناب ابوالکلام از یاد برده‌اند که در قرآن صحبت از بت‌شکنی ابراهیم (ع) به میان آمده و اگر قبول کنیم که کوروش همان ذوالقرنین است، چه تفاوت شگرفی بین رویکرد او و رفتار ابراهیم (ع) وجود داشته است!!
6⃣ تردیدی نیست که اصل تمامی ادیان، عدم وجود اکراه و اجبار در پذیرش توحید است (لا اکراه فی الدین)، لکن این امر مستلزم #سکوت پیامبران و اولیای الهی در برابر #عقاید_باطل و #همراهی با مشرکین نیست، بلکه بدان معنا است که تمامی انسان‌ها، پس از دریافت هشدارهای انبیاء نسبت به بی‌پایه بودن بت‌پرستی، در نهایت در پذیرش دین، آزاد و مختارند. با این حال، این امر، انبیاء و رسولان الهی را از #اعلام بطلان شِرک و #تقابل صریح با بت‌پرستی بازنداشته است.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
💎 روش انبیاء و حکّام الهی در برخورد با شرک و بت‌پرستی
1⃣ گرچه تفاوت روش #کوروش در برخورد با عقاید باطل ملّت‌ها با رویکرد انبیاء و حکمرانان الهی بسیار آشکار است، اما از آنجا که کوروش اصلی‌ترین گزینه‌ای است که برخی مفسّرین به‌عنوان مابازا تاریخی #ذوالقرنین معرفی کرده‌اند، به نکاتی در این خصوص اشاره می‌شود.
2⃣ #انبیاء هرگز مُهر تأیید بر #عقاید_خرافی ملّت‌ها نزده و همواره در جهت تنبّه مردم به بطلان بت‌پرستی و شِرک کوشیده‌اند. ابراهیم (ع) از هر فرصتی برای انذار قومش استفاده کرده و مطالبی در ردّ بت‌پرستی به ایشان گوشزد می‌نمودند. (انبیاء ۵١-۵۴ شعراء ۶٩—٧٣ ممتحنه ۴ و...)
3⃣ براساس آیات، ابراهیم (ع) از بت‌پرستان و اَعمال باطلشان برائت جسته و دشمنی خود با ایشان را اظهار داشتند. ایشان با این‌که (برخلاف کوروش) دارای سلطنت و قدرت دنیوی نبودند، نه‌تنها در برابر عقاید خرافی قوم سکوت نکردند، بلکه نسبت به نابودی بت‌های آنان مبادرت نمودند.
4⃣ حضرت سلیمان نیز عقاید خرافی ملّت‌ها را برنتابیده و در جهت نابودی آن اقدام نمودند. ایشان وقتی از وجود قومی خورشیدپرست با خبر شدند، با نوشتن نامه‌ای آنان را به پرستش خدای یکتا دعوت نمودند: «...به نام خداوند بخشنده مهربان، بر من برتری نجویید و با پذیرش و تسلیم نزد من آیید.» (نمل : ٣٠-٣١) در نهایت نیز همین عمل منجر به هدایت این قوم و ملکه‌شان گردید.
5⃣ سیرهٔ دیگر پیامبران بالأخص پیامبر اسلام (ص) نیز سرشار از اقداماتی است در جهت نابودی اعتقادات خرافی و پرستش بت‌ها، که علاقه‌مندان می‌توانند بخشی از آیاتی را که به این موضوع اختصاص دارد، با مراجعه به جلد سوم بحارالانوار در ابتدای بابی با عنوان «عبادة الأصنام و الکواکب و الأشجار و النیرین و...» مطالعه نمایند.
6⃣ اساساً از دیدگاه قرآن، در صورتی‌که یک فرمانروا اقوامی را که دارای مذاهب خرافی هستند، #ارشاد نکرده و بلکه آنان را در جهت پرستش خدایان دروغینشان #یاری نماید، فایده‌ای بر #تمکین او در ارض و سلطنتش مترتب نیست. خداوند متعال امر به معروف و نهی از منکر را از بارزترین صفات مؤمنینی دانسته است که #تمکین_در_ارض به آنان اعطا می‌شود: «...هرگاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا می‌دارند، و زکات می‌دهند، و امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند...» (حج : ۴١)
7⃣ لذا نخستین گام برقراری حکومت الهی، «امر کردن مردم به توحید» به‌عنوان بالاترین معروف و «زدودن جامعه از شِرک» به‌عنوان بالاترین منکَر است. این در حالی است که #کوروش از تمکینی که خداوند متعال در زمین به او عطا نمود در راستای رسیدن به این هدف بهره نگرفت. لذا نمی‌توان او را مصداق پادشاهی الهی همچون #ذوالقرنین دانست.
8⃣ یک حکمران الهی نمی‌تواند در برخورد با شِرک منفعل رفتار نماید؛ در آیات سوره کهف خواندیم که ذوالقرنین در برابر امور منکَر، منفعل نبود و به ظالمان وعدهٔ #مجازات داد (کهف : ٨٧) و شِرک از بزرگترین گناهان و به تصریحِ قرآن «ظلم عظیم» است و هرگز نمی‌توان انتظار داشت که ذوالقرنین در رواج این امر کوشیده باشد!!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ الف) سیاست‌های مذهبی کوروش (٢)
1⃣ براساس آراء مورّخین روسی، #کوروش قائل به #تسامح در بحث ادیان بوده و ملل را آزاد می‌گذاشت. مضاف بر این، بین عنایات کوروش به #مردم_بابل و توجّهات او به #قوم_یهود که به بابل کوچانده شده بودند، تفاوتی وجود نداشته و کلیّهٔ اقوام اعم از معتقدین به خدای یکتا و مشرکین، مورد لطف کوروش قرار گرفته‌اند.
2⃣ همراهی کوروش با ملل مختلف در اعتقاداتشان موجب ایجاد حسّ دوستی ملّت‌ها با کوروش شده و همین امر پایه‌های حکومت او را تقویت می‌نمود. اما این امر یک حربهٔ #سیاسی و فنّ #مملکت‌داری بود که در نهایتِ هوشمندی از سوی کوروش به کار گرفته شد؛ به این ترتیب ملّت‌ها عملاً استقلال خود را از دست داده و مجبور بودند تحت لوای او روزگار بگذرانند.
3⃣ با این توضیحات، کلیّه‌ی گزارش‌های تاریخی #متناقض در رابطه با اعتقادات کوروش قابل #توجیه است. یعنی: هم اقوالی که به #تکریم_یهودیان و بازگرداندن آنان به اورشلیم اشاره نموده، صحیح هستند و هم اسنادی که سخن از #خضوع_کوروش در برابر #خدای_بابلیان به میان آورده‌اند.
4⃣ در ادامه توضیحاتی دربارهٔ «اعتقادات شخصی کوروش» ارائه خواهد شد، لیکن عقاید شخصی کوروش اهمیت چندانی در تطبیق او با #ذوالقرنین ندارد. متواترات تاریخی به ما می‌گویند که جهان‌بینی و #مذهب_کوروش او را از تکریم اعتقادات باطل ملّت‌ها برای رسیدن به تفوّق سیاسی منع نمی‌کرده و این تنها نتیجه‌ای است که در این بحث حائز اهمیت است. [دقت کنید.]
5⃣ این‌که کوروش #مشرک بوده یا #زردشتی و یا #مهرپرست، تغییری در اصل موضوع حاصل نمی‌کند. همین‌که بدانیم معتقدات کوروش به او اجازهٔ احترام به #عقاید_انحرافی و #شرک‌آمیز ملل مختلف را می‌داده برای ما کافی است که بین او و پادشاهان الهی تفاوت قائل باشیم.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ ب) اعتقادات شخصی کوروش
1⃣ دربارهٔ مذهب و اعتقادات شخصی #کوروش نظرات گوناگونی ابراز شده:
👈 به بیان #هارولد_لمب، کوروش با پیروان زردشت که بیشتر در مشرق ایران منتشر بودند قبل از اواسط سنّش برخورد نکرده بود و لذا محتمل است که کوروش مانند آریایی‌های قدیم #مشرک بوده باشد.
👈 جناب #باستانی_پاریزی به تردید محقّقین در خصوص زردشتی بودن کوروش اشاره نموده و خود ایشان نیز کوروش را #آناهیتاپرست دانسته است.
👈 #مری_بویس ضمن بیان اختلاف‌نظرهای موجود در خصوص اعتقادات کوروش، شواهدی را گردآوری نموده و بر آن اساس کوروش را #زردشتی می‌داند.
👈 #آملی_کورت نیز بر این باور است که متون بابلی به هیچ‌وجه چیزی از اعتقادات شخصی کوروش را مکشوف نمی‌کند!
2⃣ #تورج_دریایی ضمن اشاره به ابهامات موجود در خصوص مذهب #مزداگرایی در میان پادشاهان نخست هخامنشی، اسناد مختلف و گاه معارض در رابطه با مذهب کوروش را ارائه کرده است. به بیان او، شناخته‌شده‌ترین دختر کوروش #آتوسا نام داشته که‌این نام با سنّت #مزدایی و آیین #زردشت مرتبط است. او شواهدی از احترام کوروش به #میترا را نیز ذکر کرده است. تصویر گل نیلوفر در ورودی آرامگاه کوروش می‌تواند نشانه‌ای از ارتباط او با میترا ایزد مهم پیش از زردشت که بعدها به آیین مزدایی راه یافت تلقّی گردد.
3⃣ شواهد دال بر احترام کوروش به میترا بدین‌جا منحصر نشده و گزارش #کتزیاس مبنی بر قربانی‌کردن اسب از سوی کمبوجیه برای پدرش کوروش نیز نشان از یک آیین هند و ایرانی دارد. #گزنفون و #هرودوت هم در شرح فتح بابل و رژه سلطنتی کوروش، به قربانی‌کردن اسب برای خوشید (میترا) اشاره نموده‌اند. دریایی پس از اشاره به تمامی این گزارش‌ها، نتیجه‌ای مشابه با کورت به‌دست داده و اذعان کرده که آگاهی‌های ما از عقاید شخصی کوروش بسیار اندک است.
4⃣ در جمع‌بندی باید گفت که دانسته‌های ما از #آیین_کوروش به‌اندازه‌ای نیست که بتوان در این خصوص اظهارنظر #قطعی نمود. اما در مسألهٔ تطبیق او با #ذوالقرنین می‌توان اظهارنظر #قطعی نمود. زیرا گزارش‌های متواتر تاریخی نشان از #تسامح او در قبال #ادیان_باطل داشته و همین امر ذوالقرنین بودنِ کوروش را ناممکن می‌سازد.
5⃣ در واقع حتی اگر #زردشتی بودن کوروش را بپذیریم، باز هم به توفیقی برای انطباق کوروش و ذوالقرنین دست نیافته‌ایم. مسألهٔ مهم در این بحث، #سیرهٔ یک فرمانروا است، نه #مذهب او. ای بسا پادشاهان مسلمانی که در تاریخ ایران به سلطنت رسیده و مرام و مسلک آنان به دور از آیین مسلمانی بوده است. در نتیجه می‌بایست روش زندگی پادشاهان با حاکمی الهی چون ذوالقرنین سنجیده شود، نه مذهبی که صرفاً اقرار به متابعت از آن دارند.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ بررسی تطابق سفرهای ذوالقرنین و کوروش
1⃣ طبق نقل قرآن، #ذوالقرنین ابتدا به مغرب‌الشمس و سپس به مطلع‌الشمس سفر نمود و نهایتاً به ناحیهٔ بین‌السّدین رسید. #ابوالکلام_آزاد «جنگ کوروش با لیدیه» را مصداق «سفر ذوالقرنین به مغرب‌الشمس» و «جنگ کوروش با قبایل وحشی» در نواحی شرقی ایران را مصداق «سیر ذوالقرنین در مطلع‌الشمس» و «سفر کوروش به شمال ایران» جهت اصلاح حدود ممالک تابعه ماد را مصداق «سفر ذوالقرنین به ناحیه بین‌السّدین» دانسته است.
2⃣ برخلاف برداشت جناب ابوالکلام، اسناد تاریخی به ما می‌گویند که سفر #کوروش به نواحی شمالی ایران، پیش از سایر جنگ‌های او بوده است و نه سوّمین حملهٔ او! اساساً کوروش باید قبل از انجام هرگونه اقدامی در جهت کشورگشایی، پایه‌های حکومت خود را مستحکم می‌نمود و فنون مملکت‌داری نیز بر این امر صحّه می‌گذارند. لذا تابع نمودن مناطقی که در قلمرو مادها قرار داشتند، از اولویّت بیشتری نسبت به لشکرکشی به سایر کشورها برخوردار بود. کوروش نیز همین رویّه را در پیش گرفت.
3⃣ #گزنفون نیز به‌عنوان تنها مورّخی که حملهٔ کوروش به نواحی شمالی را نقل کرده، این لشکرکشی را پیش از جنگ با لیدیه و بابل دانسته است و ما دلیلی نداریم که در صحّت نوشته‌های گزنفون تشکیک نماییم. زیرا اولاً مدرک دیگری در این رابطه در دست نیست و ثانیاً در وقایعی چون فتح لیدیه و بابل که هم گزنفون و هم سایر مورّخین آن را نقل نموده‌اند، کلیّات مطالب و سیر وقوع حوادث تأثیرگذار، عمدتاً در نوشته‌های گزنفون مشابه دیگر مورّخین است.
4⃣ پذیرش این نکته که حملهٔ کوروش به نواحی شمالی پیش از لشکرکشیِ او به شرق و غرب بوده، به‌معنای قبولِ «عدم تطابق جنگ‌های کوروش با سفرهای سه‌گانه‌ی ذوالقرنین است». زیرا ذوالقرنین پس از سفر به مغرب‌الشمس و مطلع‌الشمس به بین‌السّدین رسید و سفری که منجر به بنا شدن سدّی توسط ذوالقرنین گردید، سفر سوّم او بوده است.
5⃣ این در حالی است که حتی اگر قول ابوالکلام مبنی بر انتساب #سد_داریال به کوروش را صحیح دانسته و سد داریال را هم حائز ویژگی‌های سد ذوالقرنین بدانیم، باز هم این اشکال باقی است که کوروش در #اولین سفر خود سدّی را بنا نمود و ذوالقرنین در #سومین سفرش! و این شاهدی دیگر بر این مدعا است که #کوروش_کبیر با #ذوالقرنین_قرآن متفاوت است.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ نقدی بر استناد ابوالکلام به احادیث عامه
1⃣ نقص دیگر نظریهٔ #ابوالکلام_آزاد نحوهٔ استدلال ایشان به #احادیث_اهل‌سنّت است. ایشان از یکی از روایات اهل سنّت در جهت تأیید استنادات خود به #اسفار_یهود بهره گرفته‌اند. در این روایت تصریح شده که #ذوالقرنین تنها پیامبری است که نامش تنها یک بار در #تورات بیان شده است. [چون عنوان «قوچ دوشاخ» یا «قوچ ذوالقرنین» در رؤیای دانیال نبی در رابطه با #کوروش به‌کار رفته و در هیچ جای دیگری از تورات چنین واژه‌ای ذکر نشده است.] روایت مذکور را ابن‌ابی‌الحاتم در تفسیرش نقل کرده است:
2⃣ ✍ یهود به پیامبر گفتند: ای محمد (ص)، تو از ابراهیم، موسی، عیسی و دیگر پیامبران سخن می‌گویی در حالی‌که آنچه می‌گویی از ما شنیده‌ای!! پس ما را از پیامبری خبر ده که نامش تنها یک‌بار در تورات آمده است. پس پیامبر فرمود: او کیست؟ یهودیان گفتند: او ذوالقرنین است. پیامبر فرمود: از او خبری به من نرسیده. پس هنوز به درِ خانه نرسیده بودند که جبرئیل با این آیات [آیات ذوالقرنین] نازل شد.
3⃣ اِشکالی که به جناب ابوالکلام وارد است، عدم توجه به معارضات روایی است. دقت در کتب حدیثی عامه مشخص می‌کند که تعارضات بسیاری در میان احادیث وارده در باب ذوالقرنین وجود دارد. برای مثال به تعدادی از این احادیث توجه کنید:
👈 ذوالقرنین جوانی از اهل روم بود که حکومت یافت، پس چنان رفت تا به ساحل سرزمین مصر رسید و در آنجا شهری بنا کرد به نام اسکندریه.
👈 ذوالقرنین مردی بود از اهالی روم و مادرش پیرزنی بود از پیرزن‌های آنان و فرزند دیگری نداشت و نام ذوالقرنین اسکندر بود.
👈 ذوالقرنین فرشته‌ای بود از فرشتگان که خداوند او را به زمین فرو فرستاد و اسباب هر چیز را در اختیارش نهاد.
👈 ذوالقرنین پای پیاده عازم حج شد و ابراهیم از این موضوع آگاه شده، به ملاقاتش رفت.
👈 از علی (ع) سؤال شد که آیا ذوالقرنین نبی بوده؟ فرمودند: از پیامبرتان شنیدم که می‌فرمود: ذوالقرنین بنده‌ی صالحی بود که برای خدا خیرخواهی کرده و خدا نیز خیرخواه او بود.
👈 از ابن عباس نقل شده: ذوالقرنین پیامبر است.
4⃣ آنچه خواندید، تنها بخشی از احادیث متعارض اهل‌سنّت در موضوع ذوالقرنین است. این‌که ذوالقرنین نبی بوده یا نه؟ فرشته بوده یا انسان؟ اسکندر مقدونی بوده یا در زمان حضرت ابراهیم می‌زیسته؟ مواردی هستند که محدّثین و مفسّرین عامه آراء متفاوتی را در رابطه با آن بیان نموده‌اند.
5⃣ حال این سؤال مطرح می‌شود که چرا جناب ابوالکلام در میان خیل احادیث وارده در این باب، فقط به یک حدیث، آن هم حدیثی که مؤیّد نظریهٔ ایشان است، استناد نموده و دلیلی برای ردّ سایر احادیث ارائه نکرده‌اند؟!!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📆 تقویم روزانه
🌺 امروز : دوشنبه
🌞 ۴ اسفند ۱۳۹٩ هجری‌شمسی
☪️ ١٠ رجب ۱۴۴٢ هجری‌قمری
✝️ ٢٢ فوریه ۲۰٢١ میلادی
🕎 ١٠ آدار ۵۷۸١ عبری
🌍 مناسبت‌های قمری
✍️🌺 ولادت امام جواد علیه‌السلام (١٩۵ق)
🌍 مناسبت‌های شمسی
✍️ سالمرگ #اردشیر_ریپورتر از چهره‌های مرموز تاریخ معاصر (١٣١١ش)
📖 برای اطلاع از اقدامات اردشیر ریپورتر رجوع کنید به:
👉 http://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/10432
🌍 مناسبت‌های میلادی
✍️ مرگ #ابوالکلام_آزاد صاحب نظریهٔ باطلِ #ذوالقرنین بودنِ #کوروش هخامنشی (١٩۵٨م)
📖 برای آشنایی با نظریه ابوالکلام آزاد و نقد آن رجوع کنید به:
👉 http://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/12317
🗓 تذکر ضروری: این تقویم تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📆 تقویم روزانه
🌺 امروز : سه‌شنبه
🌞 ٣ اسفند ۱۴٠٠ هجری‌شمسی
☪️ ٢٠ رجب ۱۴۴٣ هجری‌قمری
✝️ ٢٢ فوریه ۲۰٢٢ میلادی
🕎 ٢١ آدار ۵۷۸٢ عبری
🌍 مناسبت‌های شمسی
1️⃣ مرگ #ادیب‌الممالک_فراهانی شاعر و نویسندهٔ فراماسون دوران قاجار (١٢٩۶ش)
2️⃣ در پی یک #کودتا، تهران توسط قوای قزّاق اشغال شده، #سیدضیاءالدین_طباطبایی به سِمت نخست‌وزیر و #رضاخان به سِمت وزیر جنگ و فرمانده کل قوای ایران، منصوب شدند. (١٢٩٩ش)
🌍 مناسبت‌های میلادی
✍️ مرگ #ابوالکلام_آزاد صاحب نظریهٔ باطلِ #ذوالقرنین بودنِ #کوروش هخامنشی (١٩۵٨م)
🗓 تذکر ضروری: این تقویم تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
📆 تقویم روزانه
🌺 امروز : چهارشنبه
🌞 ٣ اسفند ۱۴٠١ هجری‌شمسی
☪️ ١ شعبان ۱۴۴۴ هجری‌قمری
✝️ ٢٢ فوریه ۲۰٢٣ میلادی
🕎 ١ آدار ۵۷۸٣ عبری
🌍 مناسبت‌های شمسی
1️⃣ مرگ #ادیب‌الممالک_فراهانی شاعر و نویسندهٔ فراماسون دوران قاجار (١٢٩۶ش)
📚 بیشتر بدانیم:
📖 ادیب‌الممالک فراهانی؛ شاعری از دربار قاجار تا لژ بیداری
👉 https://jscenter.ir/slave-jews/muslim-zionism/13466
2️⃣ در پی یک #کودتا، تهران توسط قوای قزّاق اشغال شده، #سیدضیاءالدین_طباطبایی به سِمت نخست‌وزیر و #رضاخان به سِمت وزیر جنگ و فرمانده کل قوای ایران، منصوب شدند. (١٢٩٩ش)
📚 بیشتر بدانیم:
📖 پنهان‌کاری انگلیسی و اسرار دو کودتا (ارزیابی دو کودتای ٣ اسفند ١٢٩٩ و ٢٨ مرداد ١٣٣٢)
👉 https://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/9408
🌍 مناسبت‌های میلادی
✍️ مرگ #ابوالکلام_آزاد صاحب نظریهٔ باطلِ #ذوالقرنین بودنِ #کوروش هخامنشی (١٩۵٨م)
📚 آشنایی با نظریهٔ ابوالکلام آزاد و نقد آن:
👉 https://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/12317
🗓 تذکر ضروری: این تقویم تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد.
💳 فعالیت اندیشکدهٔ مطالعات یهود خصوصی بوده و تنها از طریق #کمک‌های_مردمی حمایت می‌شود. شما هم اگر به حمایت مالی از اندیشکده علاقه‌مند هستید، از طریق شمارهٔ کارتی که در قسمت توضیحات کانال اعلام شده، اقدام نمایید.
💎 صفحات رسمی اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
👉 https://zil.ink/jscenter
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
📆 تقویم روزانه
🌺 امروز : پنج‌شنبه
🌞 ٣ اسفند ۱۴٠٢ هجری‌شمسی
☪️ ١٢ شعبان ۱۴۴۵ هجری‌قمری
✝️ ٢٢ فوریه ۲۰٢۴ میلادی
🕎 ١٣ آدار اول ۵۷۸۴ عبری
🌍 مناسبت‌های شمسی
1️⃣ مرگ #ادیب‌الممالک_فراهانی شاعر و نویسندهٔ فراماسون دوران قاجار (١٢٩۶ش)
📚 بیشتر بدانیم:
📖 ادیب‌الممالک فراهانی؛ شاعری از دربار قاجار تا لژ بیداری
👉 https://jscenter.ir/slave-jews/muslim-zionism/13466
2️⃣ در پی یک #کودتا، تهران توسط قوای قزّاق اشغال شده، سیدضیاءالدین طباطبایی به سِمت نخست‌وزیر و #رضاخان به سِمت وزیر جنگ و فرمانده کل قوای ایران، منصوب شدند. (١٢٩٩ش)
📚 بیشتر بدانیم:
📖 پنهان‌کاری انگلیسی و اسرار دو کودتا
👉 https://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/9408
🌍 مناسبت‌های میلادی
✍️ مرگ #ابوالکلام_آزاد صاحب نظریهٔ #ذوالقرنین بودنِ #کوروش (١٩۵٨م)
📚 آشنایی با نظریهٔ ابوالکلام آزاد و نقد آن
👉 https://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/12317
🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد.
💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است.
💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود:
👉 https://zil.ink/jscenter
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter