📌پاسخ به یک شبهه
در خصوص #نوحه گری و #عزاداری برای اباعبدالله الحسین(ع) گاه شبهه ای با این بیان مطرح می‌شود که بر اساس روایات، رسول خدا(ص ) از نوحه گری و سیاه پوشی و نزد قبر ماندن نهی کرده و نیاحه را فعلی باقی مانده از زمان جاهلیت دانسته است. در روایات ائمه معصومین(ع) نیز مضامینی وجود دارد که بر اساس آنها افعالی مانند صدا بلند کردن به نوحه و گریه و گریبان دریدن و موکندن و چهره خراشیدن مورد نهی قرار گرفته است. حتی امام حسین(ع) نیز خواهرش #زینب(ع) را از این گونه رفتارها نهی کرد. حال، با وجود چنین روایات و دستورات، چرا شیعیان به چنین رفتارهایی مبادرت می کنند؟
پاسخ از حجت الاسلام دکتر محمدرضا #جباری:
⬅️آنچه در روایات پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آمده ناظر به رفتارهایی است که از #جزع و فزع و #اعتراض و عدم تسلیم در برابر تقدیر الاهی و فقدان صبر حکایت دارند. اما آیا #گریه و نوحه بر اباعبدالله(ع) نیز از این سنخ است؟!
⬅️گریه و نوحه بر شهادت و مصائب ابی عبدالله(ع) و یارانش نه فقط اعتراض بر مقدرات الاهی نیست، بلکه در راستای خواست و رضا و دستور خداوند بر زنده نگهداشتن یاد ابی عبدالله(ع) و #قیام اوست. این اشک و گریه، اعتراض بر ظالم و تقویت روح ظلم ستیزی است. لذا امام #رضا(ع) در روایت صحیح السند از ریان بن شبیب، در توصیف عظمت مصیبت و شدت عزاداری اهل بیت ع فرمود:
«إن يوم الحسين أقرح جفوننا ، وأسبل دموعنا ، وأذل عزيزنا ، بأرض كرب وبلاء ، أورثتنا الكرب والبلاء ، إلى يوم الانقضاء ، فعلى مثل الحسين فليبك الباكون ، فإن البكاء يحط الذنوب العظام».
امام معصوم ع در این روایت، توصیه به #استمرار_گریه بر مصائب اباعبدالله می کند.
⬅️اما ادعای این که گریه و نوحه گری اختصاص به مصائب امام حسین(ع) دارد سخن صحیحی نیست؛ چرا که بعضی از ائمه(ع) در وصیت نامه خود، توصیه به اقامه عزا بر مصائبشان کرده‌اند(مانند امام #باقر(ع) که وصیت فرمود تا ده سال در منا برای ایشان عزاداری کنند). نیز نوحه گری و گریه شدید حضرت #فاطمه(ع) بر فقدان رسول خدا(ص) و مصائب پس از آن حضرت، شاهد دیگری بر جواز و #رجحان_عزاداری بر معصومانی غیر از امام حسین(ع) است.
⬅️اما رفتارهایی مانند #گریبان چاک کردن و چهره خراشیدن و موکندن بدان دلیل مورد نهی واقع شده که سر از جزع و فزع و اظهار نارضایتی از مقدّرات الاهی درمی آورد. اما اگر این رفتار از کسی صادر شود که به هیچ وجه حکایت از این معنا ندارد، نهیی هم متوجه آن نیست؛ لذا نقل شده امام حسن #عسکری(ع) در مصیبت برادرش #سیدمحمد گریبان چاک کرد و در پاسخ فردی که این رفتار را بر حضرت عیب گرفت، فرمود: #موسی(ع) نیز در مصیبت برادرش #هارون، گریبان چاک کرد.
⬅️به دلیل وجود شواهد روایی و تاریخی متعدد، #فقهای_شیعه حکم به #جواز_ندبه و نوحه گری بر شخصیتهای برجسته کرده‌اند. به عنوان مثال، صاحب جواهر در این باره فرموده:
«شکی نیست که گریه بر #میت به خاطر روایات متعددی که به حد تواتر معنوی رسیده و به دلیل فتاوای فقهاء، جایز است و آن روایات عبارت است از گریه پیامبر (ص) بر #حمزه سید الشهدا و فرزندش #ابراهیم و غیر آنها؛ و گریه مستمر امام #سجاد(ع) بر مصائب پدر بزرگوارش به گونه‌ای که حضرت #فاطمه و امام #سجاد جزء چهار گریه کننده معروف گردیدند.
نوحه سرایی در صورتی که همراه با باطل یا دروغ نباشد جایز است. ندبه و نوحه سرایی بر کسانی که دارای ویژگی‌های برجسته‌اند، مانعی ندارد، بلکه مستحب است تا در پرتو این مجالسِ عزا، فضایل و خوبی‌های آنان نشر یابد و دیگران سرمشق و الگو بگیرند».
📚جواهر الکلام، ج4 ص364.
⬅️ادعا شده که رسول خدا(ص) گریه بر حسین(ع) را استثنا نکرده! این ادعا حکایت از بی سوادی یا غرض ورزی عجیب این افراد دارد. روایات متعددی حکایت از آن دارند که رسول خدا(ص) پس از آن که از طریق #جبرئیل از جریان شهادت حسین(ع) باخبر شد به شدت گریست. چون رسول خدا(ص) از #شهادت حسین(ع) و مصائبی که بر او وارد می‌شود، خبر داد، فاطمه(س) سخت گریست و عرض کرد: ای پدر، این حادثه کی واقع می شود؟ فرمود: وقتی که نه من باشم و نه تو و نه علی. فاطمه بر شدت گریه بیفزود و بیشتر گریست و عرض کرد:
ای پدر: پس چه کسی برای فرزندم گریه می‌کند و مجلس عزا و مصیبت او را برپا می‌کند؟ رسول خدا فرمود: ای فاطمه #زنان امت من می‌گریند بر زن های اهل بیت من و مردان امت من می‌گریند بر مردان اهل بیت من و عزای فرزند مرا هر سال طایفه ای بعد از طایفه ای تازه می‌کنند. پس چون روز #قیامت شود تو #شفاعت زنان را می‌کنی و من شفیع می‌شوم مردان را، و هر کس بر حسین گریسته دست او را می‌گیریم و در بهشت در می‌آوریم.ای فاطمه همه چشم ها در قیامت گریان است مگر چشمی که بر حسین گریسته باشد. او خندان و شادمان به نعیم بهشت خواهد بود.
📚مجلسی، بحار الانوار ج44 ص292.
📌 #آتش_زدن #خیمه_ها
آیا یزید و عمر بن سعد مخالف حمله به خیمه و کشتن امام حسین(ع) بودند؟
بعد از #غارت_خیمه_ها به دستور #شمر، تصمیم گرفتند خیمه ها را #آتش بزنند. در این هنگام، #زنان- و #کودکان- با پای برهنه، در حالیکه #گریه و شیون می کردند بیرون آمدند و پا به #فرار گذاشند.
آنان حتی قصد کشتن امام #سجاد(ع) داشتند، اما #بیماری حضرت مانع اقدام آنان گردید.
طبق بررسی اخبار، عمربن‌سعد موافق #حمله به خیام بوده زیرا وی جنایات زیادی را در کربلا مرتکب گردید و طبق برخی اخبار وی دستور آتش زدن خیام را داده است.
📚ابن اعثم، الفتوح، ج5، ص120
📚ابن طاوس، لهوف، ص180،
📚ابن نما حلی، مثیرالاحزان، ص77
📚صدوق، الامالی، ص190.
📌حیا برای حراست از شخصیت زن
⬅️بنابر فرمایش امام #صادق(ع)، امیرمومنان #علی(ع) بسیار می فرمود:
«برترین عبادت، #عفت ورزیدن است.»
⬅️امیرمؤمنان درباره حضور #زنان در جامعه و عدم رعایت حکم شرعی ارتباط زن با مردان نامحرم، فرمود:
«اى مردم #عراق!
به من خبر رسيده است كه زنان شما در بين راه با مردان #برخورد كرده و آنان را كنار مى زنند، آيا شرم نمىكنيد؟!»
«آیا #شرم نمیکنید و #غیرت ندارید که زنان شما به بازارها می روند و با بی نزاکت ها درهم می آمیزند. خدا #لعنت كند كسى را كه غيرت ندارد.»
⬅️امیرمؤمنان علی، زنان را از حضور بی مورد در بازار، نهی می کرد و می فرمود:
«زن، نباید صداي خود را براي #نامحرم اظهار کند، یا زینتی مانند #خلخال بپوشد- که نامحرم بشنود- یا بوي خوش او به مشام نامحرم برسد.»
📚«كَانَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ يَقُولُ أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ الْعَفَافُ.»
📚محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج2، ص79، ح3.
📚کلینی، الکافی، ج5، ص537، ح6.
📚برقی، المحاسن، ج1، ص115.
📚قاضی نعمان مغربى، دعائم الاسلام، ج2، ص215
📌در گرفتاری و اندوه چکار کنیم؟
امام #صادق(ع) فرمود:
«هرگاه امری پدرم را #اندوهگین می‌ساخت، #زنان و #کودکان را جمع می‌کرد و #دعا می‌کرد و آنان #آمین می‌گفتند.»
📚کلینی، الکافی، ج۲، ص۴۸۷، ح3.
⬅️برای #فرج امام زمان عجل الله، شفای #بیماران، برآورده شدن حاجات، #پیروزی مردم مظلوم #فلسطین، #مقاومت، نابودی اسرائیل غاصب و داعش دعا کنیم.
📌طرح #عفاف و #حیا در حکومت امیرمومنان علی علیه السلام
⬅️بنابر فرمایش امام #صادق(ع)، امیرمومنان #علی(ع) بسیار می فرمود:
«برترین عبادت، #عفت ورزیدن است.»
⬅️امیرمؤمنان درباره حضور #زنان در جامعه فرمود:
«اى مردم #عراق!
به من خبر رسيده است كه زنان شما در بين راه با مردان #برخورد كرده و آنان را كنار مى زنند، آيا شرم نمى كنيد؟!»
«آیا #شرم نمی کنید و #غیرت ندارید که زنان شما به #بازارها می روند و با بی نزاکت ها درهم می آمیزند. خدا #لعنت كند كسى را كه غيرت ندارد.»
⬅️امیرمؤمنان علی، زنان را از حضور بی مورد در بازار نهی کرده و فرمود:
#زن، نباید صداي خود را براي #نامحرم اظهار کند، یا زینتی مانند #خلخال بپوشد- که نامحرم بشنود- یا بوي خوش او به مشام نامحرم برسد.
📚«كَانَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ يَقُولُ أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ الْعَفَافُ.»
📚کلینی، الکافی، ج2، ص79، ح3.
📚کلینی، الکافی، ج5، ص537، ح6.
📚برقی، المحاسن، ج1، ص115.
📚قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ج2، ص215
📌 #شبهه:
چندسال پیش برنامه ضدارزشی #رودست شبهه ای را مطرح کرده بود که: در منابع #حدیثی آمده است که امام #حسین(ع) فرمود:
ما از تبار #قریش هستیم، هواخواهان ما #عرب و #دشمنان ما #ایرانیان هستند.
روشن است که هر عربی از هر ایرانی بهتر و بالاتر و هر ایرانی از بدترین دشمنان ما بدتر است.
ایرانیها را باید دستگیر کرد و به #مدینه آورد، زنانشان را به #کنیزی #اعراب درآورده و به فروش برسانید و مردانشان را به #غلامی و بردگی اعراب گماشت.
#پاسخ_شبهه از حجت الاسلام دکتر محمد جواد #یاوری سرتختی
#اولا:
این روایت که سند ضعیفی داشته و غلط ترجمه شده، از امام #صادق(ع) است نه امام حسین(ع)؛ به علاوه وقتی در کتاب سفینه البحار آمده یعنی اصلش نیز در بحار الأنوار نیز آمده.
📚مجلسی، بحار، ج 64،ص176
#ثانیا:
این روایت از معانی الاخبار شیخ #صدوق نقل شده و #سند آن #ضعیف است؛ زیرا #عثمان بن جبله در سند آن #مجهول است، نیز فرضا که امام صادق(ع) این کلام را فرموده باشند، علامه مجلسی در ادامه آن می نویسد:
بيان:
" #وشيعتنا_العرب " أي العرب الممدوح من كان من شيعتنا، وإن كان عجما، والعجم المذموم من كان عدونا، وإن كان عرب.
یعنی، منظور این روایت آن است که اگر فرضا عرب، #ممدوح باشد و #عجم، مذموم، #شیعه_ما_عرب است اگرچه عجم باشد و دشمن ما عجم است اگر چه عرب باشد.
یعنی به عبارت دیگر:
این کلام بر فرض صحت صدور از معصوم(ع) در مقام #جدل با عرب هایی است که دیگران را خوار
می شمارند؛ اگر چه #شیعه اهل بیت(ع) باشند و امام(ع) فرموده است:
از نظر ما شما که عرب هستید، اما #دشمن ما اصلا #عرب نیستید و عجم هستید، اما #شیعیان ما عرب هستند حتی اگر خراسانی و اصفهانی و رازی و ... باشند.
#ثالثا:
باید توجه کرد، آن عباراتی که در سفینه البحار در ادامه حدیث آمده، از متن #حدیث نیست و از #شیخ_عباس_قمی است که می خواسته نشان دهد در کنار این فرمایش امام صادق(ع)، نگاه #خلفا به ایرانیان چگونه بوده است.
بعد می نویسد:
#عمر گفته است که ایرانیان را باید #کشت و زنانشان را به کنیزی به ایران آورد. این قسمت با "و قال #الثانی" شروع می شود و ثانی یعنی #دومی که همان #عمر است.
#رابعا:
مرحوم شیخ علی نمازی شاهرودی (ج۷، ص۱۰۷ – ۱۰۸) در تکمیل نوشته شیخ عباس قمی در کتاب مستدرک سفینه البحار می نویسد:
سوای رای دومی(عمر) درباره ایرانیان:
ابن شهرآشوب در #مناقب نقل کرده که وقتی #اسیران ایرانی را به #مدینه آوردند و تصمیم گرفتند که #زنان را بفروشند و مردان را به #غلامی درآورند که ناتوانان را در طواف #کعبه بر پشت خود حمل کنند،
اميرمؤمنان #علی(ع) فرمود:
#پیامبر(ص) فرموده است:
بزرگ هر قومی را گرامی بدارید اگرچه مخالف شما باشد و این ها #ایرانیان هستند که #حکیم و #کریم هستند، با ما از در مسالمت درآمده اند و به #اسلام رغبت دارند و من برای خدا آنان که به من و بنی هاشم داده اید آزاد کردم
و در پایان:
رواﯾﺎت ﻓﺮاواﻧﯽ در ﻣﺪح اﯾﺮاﻧﯿﺎن آﻣﺪه است. ﯾﮑﯽ از آن روایات ﮐﻪ در اﺑﺘﺪای اﯾﻦ ﻣﺘﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ وﻟﯽ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﻐﺮﺿﺎﻧﻪ شبه افکنان آن را ﺣﺬف ﮐﺮده اﻧﺪ چنان است که
اﻣﺎم ﺻﺎدق(ع) ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ:
«اﮔﺮ ﻗﺮآن ﺑﺮ #ﻋﺠﻢ و ﻏﯿﺮ #ﻋﺮب ﻧﺎزل ﻣﯽﺷﺪ، ﻋﺮب ﺑﻪ آن اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآورد، و #ﻗﺮآن ﺑﺮ ﻋﺮب ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﻋﺠﻢ ﺑﻪ آن اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و اﯾﻦ ﻓﻀﯿﻠﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای ﻋﺠﻢ».
نه تنها در ﻫﯿﭻ رواﯾﺘﯽ ﻧﮑﻮﻫﺶ اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﻧﯿﺎﻣﺪه است، بلکه ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰی ﺑﺎ #ﻗﺮآن و روح ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ(ص) سازگاری ندارد آنجاکه ﻣﯽﻓﺮﻣﻮد:
«ﻫﯿﭻ ﻋﺮﺑﯽ را ﺑﺮ #ﻋﺠﻢ ﻓﺨﺮ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و ﮔﺮاﻣﯽﺗﺮﯾﻦ ﺷﻤﺎ ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻘﻮاﺗﺮﯾﻦ ﺷﻤﺎﺳﺖ» ﺳﺎزﮔﺎر ﻧﯿﺴﺖ.
🚨🚨🚨🚨🚨🚨🚨🚨
اگر کسی از داغ این کودکان #مظلوم و مقتول غزه بمیرد یا قالب تهی کند، شک نکنید.
حداقل کاری که میتونیم بکنیم #دعا برای نجات آنان و نابودی اسرائیل غاصب است. پس دست به دعا شویم.
امام #صادق(ع) فرمود:
«هرگاه امری پدرم را #اندوهگین می‌ساخت، #زنان و #کودکان را جمع می‌کرد و #دعا می‌کرد و آنان #آمین می‌گفتند.»
📚کلینی، الکافی، ج۲، ص۴۸۷، ح3.
📌وضعیت #سیاسی عصر امام باقر(ع)
⬅️خلفای عصر امام #باقر(ع):
ولیدبن عبدالملک(م96ق)، سلیمان بن عبدالملک(م99ق)، عمربن عبدالعزیز(م101ق)، یزیدبن عبدالملک(م105ق) و هشام بن عبدالملک(م125ق) از خلفای امویِ عصر امام بودند.
⬅️اگر کسی به امام باقر(ع) اظهار #محبت می کرد، امام به وی می فرمود:
«مانند ما در ميان اين امت مانند بنى اسرائيل است كه به دست فرعونيان گرفتار بودند؛
بچه هاى آنان را مي كشتند و #زنان را زنده نگه مي داشتند. اينان(امویان) نيز فرزندان ما را مي كشند و زنان را زنده مي گذارند.
ای #شیعیان، خود را برای انواع گرفتاریها آماده کنید.»
📚شیخ طوسی، الامالی، ص154.
🏴 جنایاتی که خود کوفیان برنتافتند.
چون زنی از طایفه #بنی_بکر در سپاه #عمربن سعد دید که لشکر #کوفه به #زنان و خمیه های امام #حسین(ع) حمله کرده و به #غارت آنان مشغول اند، دست به #شمشیر برد و به طایفه خود حمله ور شد و گفت:
آیا دختران پیامبر(ص) را #غارت می کنید؟
حکمی جز حکم خدا نیست، ای خون خواهان رسول‌خدا(ص).
📚سیدبن طاوس، الهوف، ص180،
📚ابن نمای حلی، مثیرالحزان، ص77.
📌 #آتش_زدن #خیمه_ها
بعد از #غارت_خیمه_ها به دستور #شمر، تصمیم گرفتند خیمه ها را #آتش بزنند. در این هنگام، #زنان- و #کودکان- با پای برهنه، در حالیکه #گریه و شیون می کردند بیرون آمدند و پا به #فرار گذاشند.
آنان حتی قصد کشتن امام #سجاد(ع) داشتند، اما #بیماری حضرت مانع اقدام آنان گردید.
طبق بررسی اخبار، عمربن‌سعد موافق #حمله به خیام بوده زیرا وی جنایات زیادی را در کربلا مرتکب گردید و طبق برخی اخبار وی دستور آتش زدن خیام را داده است.
📚ابن اعثم، الفتوح، ج5، ص120
📚ابن طاوس، لهوف، ص180،
📚ابن نما حلی، مثیرالاحزان، ص77
📚صدوق، الامالی، ص190.
📌محل اقامت اسرا در شام
◀️طبق نقل مشهور #اسرا را از باب #توما یا ساعت، وارد شهر کردند و در ورودی #مسجدجامع، بر سکویی که محل نگهداری اسرا بود، جای دادند که در معرض دید عموم مردم باشند.
◀️در روایتی دیگر، اسرا را در آغاز ورود به #دمشق در محلی #ویران و بی سقف جای داده و چند #سرباز_رومی را به نگهبانی آنان گماردند.
◀️به گزارش امام #صادق(ع)، خانه ای به آنان دادند که بر سرشان فروریزد و آنان را بکشد.
◀️خطبه کوبنده امام #سجاد(ع) در مسجد جامع باعث گردید که اسرا را به خانه ای کنار منزل یزید ببرند.
◀️طبق گزارش شیخ مفید، اتاق #زنان و مردان جدا بود.
📚صفار، بصائر الدرجات، ص۳۳۷.
📚شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۶.
📚سیدبن طاوس، الملهوف، ص۲۱۹.
📌شدت دشمنی بنی امیه با کاروان اسرای کربلا
امام #سجّاد(ع) در مورد رفتار دشمن نسبت به ايشان چنين مي‌فرمايد: «من را بر شتري لاغر و عريان و لنگ، سوار كردند (كه ناهموار راه ميرفت) درحالي كه سرِ #حسين(ع) بر نيزه و #زنان خاندان ما پشت سر من، سوار بر شتراني لاغر و استخواني ميآمدند و بچههاي كوچك و بزرگ پشت سرِ ما و نيزهها گرداگرد ما بود.
اگر اشکي از چشم يکي از ما جاري مي‌شد، با #نيزه به سرش مي‌زدند، تا آنکه وارد #شام شديم آن‌گاه امام سجاد اضافه کرد:
حتي اذا دخلنا الدمشق صاح صائح: يا اهل‌الشام هولاء سبايا اهل‌البيت الملعون»
بنا به نقل ابن‌اعثم و خوارزمي، مأموران عُبَيْدالله‌بن‌زياد، حرم #رسول‌خدا(ص) را از #كوفه تا شام بر محمل‌هاي بي پرده و پوشش، شهر به شهر و منزل به منزل بردند، آن‌‌گونه که اسيران كافر ترک و ديلم را مي‌بردند.
📚سيدبن‌طاووس، الاقبال بالاعمال‌الحسنة فيما يعمل مرة في السنة، ج3، ص 89.
📚ابن‌اعثم، كتاب الفتوح، ج5، ص 127؛
📚خوارزمي، مقتل‌الحسين، ج2، ص 56 ـ 55.