نیمهی پنهانِ روحالله #حسینیان
روایتی از #رأفت_اسلامی در جمهوری اسلامی
محمدامین فرج اللهی
@rozaneebefarda
🔻🔻🔻
🔹باورم نمیشد! ساعت هشت شب در مغازه مجللش در خیابان پاسداران تهران نشسته بود جلوی من و داشت با بغض گلوگیری که گاهی اشک را به چشمش میریخت، برایم از خوبیهای مرحوم حسینیان و شهید لاجوردی تعریف میکرد. برخلاف خیلیها همکارشان که نبود هیچ، روزگاری متهم و زندانیشان بوده، مسلمان نبود و چون همپرونده اش روحانی بوده، پای او هم به دادگاه ویژه روحانیت باز شده بود، اوایل دهه هفتاد. شرایط خاص خانواده و بیماری فرزندش، باعث میشود مرحوم حسینیان به او آسان بگیرد و کمکش کند.
🔹راستش یکی دو ساعت قبل که یکی از دوستان مرحوم حسینیان داشت خاطرهی این بنده خدا را برایم تعریف میکرد با خودم گفتم احتمالا از آن متهم و زندانیها است که صرفا بخاطر کمکی که بهش شده، نگاه خوبی پیدا کرده. اما وقتی یک ربع از همنشینی ام با خودش گذشت دیدم نه، ماجرا ریشهدار تر و جدیتر است.
🔹شیفته ی حسینیان و لاجوردی بود. وسط حرفها و تعریفها هم مدام یادآوری میکرد: "با اینکه من متهمش بودم، ولی...". گفت چندسال قبل ٱقای حسینیان بمناسبت عید برایم کارت تبریک و نامهای فرستاده بود و باز هم همان یادآوری که "با اینکه من متهمش بودم..."
🔹این بنده خدا بعد از پایان محکومیتش، میرود سراغ کار و کاسبی تا اینکه چند سال قبل در یکی از مجتمعهای قضائی میبیند کسی دارد با عصبانیت به حسینیان فحش میدهد، میرود میپرسد چرا به این بنده خدا فحش میدهی؟ طرف میگوید من در ساخت یک خانه با کسی شریک بودم، حالا طرف منکر شده و دارد خانه را بالا میکِشد و پشتش به حسینیان گرم است. از این بنده خدا محکومِ سابق انکار که فلانی چنین آدمی نیست و از آن بنده خدا اصرار که بابا این شریک نامرد من تلفن میزند به دفترش و میگوید حاج آقا پشت من است و این حرفها. این دوستمان هم میگوید من برایت جور میکنم بروی حسینیان را ببینی! زنگ میزند به دفتر حاج آقا و برای فردا صبح قرار میگذارد و خلاصه تهش کشف میشود که جناب کلاهبردار، یک همکار دو سه دهه پیش آقای حسینیان است که سالها است همدیگر را ندیدهاند و با پیگیری خود مرحوم حسینیان طرف دستگیر میشود و مشکل خانه آن بنده خدا برطرف میشود.
🔹از مغازهاش که آمدم بیرون هنوز گیجِ دیدهها و شنیدههایم بودم و اینکه یک برخورد صحیح اسلامی و انسانی چقدر میتواند موثر باشد، تا حدی که طرف که محکوم هم شده ده بیست سال بعد هم مدافعت باشد، دوستت داشته باشد و در غمِ درگذشتت گریه کند. یادِ آن بخش از مصاحبه دوست مرحوم حسینیان افتادم که گفت بعد از فوت ایشان، مفصلترین پیامک تسلیت را همین محکوم سابق فرستاده بود.
@payamshaheed
🔘 فرهیختگان را به روزنه دعوت فرمائید؛
https://eitaa.com/joinchat/2032861191C0a0a43a053
#فیرحی_زنجانی؛ تئوریسین اسلام سکولار، مروج مدرنیته
حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد نوروزی
دکترای علوم سیاسی
#بازنشر
@rozaneebefarda
🔻🔻🔻
[صفحه ۱ از ۲]
#گزیده
🔹از نظریه #اسلام_غیر_انقلابی دو نوع اسلام متولد می شود؛
#اسلام_متحجر و #اسلام_سکولار، که #فیرحی در قالب اسلام سکولار میگنجد.
🔹 مواجهه با شخصیت فیرحی از دو منظر قابل بررسی است؛
🔻اول اینکه وی از دنیا رفته و احساسات نسبت به این ضایعه برانگیخته شده است و باید به خانواده ایشان #تسلیت گفت
🔻اما آنچه اهمیت بالایی دارد #بعد_فکری جناب فیرحی است که نباید در #مواجهه_احساسی با فوت ایشان مغفول بماند.
🔹شخصیت علمی آقای فیرحی را از دو منظر می توان مورد بررسی قرار داد؛
بعد اولی که در شخصیت ایشان می شود به آن پرداخت به لحاظ #تبار_شناسی و #جریان_شناسی است.
🔹 مهم ترین مسأله ای که جریان روشنفکری از عصر فتحعلی شاه تا کنون با آن روبرو بوده این است که چطور می توان از وضعیت کنونی که کشور در آن قرار دارد خارج شد و به مدرنیته رسید به صورتی که ظاهر دین حفظ شود اما به لحاظ فکری و مبنایی ذیل مدرنیته تعریف بشویم.
🔹براین اساس رویکرد های مختلفی توسط جریان روشنفکری مورد توجه قرار می گیرد؛ رویکرد اول نقد دین است، به گونه ای که به تبیین مبانی فکری غرب به عنوان الگوی پیشرفت در عرصه های مختلف به ویژه در عرصه نظامی، سیاسی و اقتصادی و دیگر عرصه ها پرداخته می شود.
🔹 رویکرد دوم تأویل مفاهیم غیر دینی در قالب مفاهیم دینی و استدلال دینی برای مفاهیم غربی است و شاید بتوان میرزا ملکم خان را پایه گذار این روش دانست که معتقد بود در جامعه دینی نمی توان به مواجهه مستقیم با مبانی دینی رفت.
🔹 اگر این خط تبارشناسی را تا به امروز امتداد دهیم خواهیم دید در زمان ما سعی شده است این تأویل با رویکرد فقهی، فلسفی، ناسیونالیستی و یا ایران شناسی آقای طباطبایی مورد توجه قرار بگیرد و در عصر مشروطه علمایی چون #مرحوم_نائینی و #شیخ_فضل_الله سعی کردند این مواجهه مدرنیته با مفاهیم دینی را با تصرف در تفکرات مدرنیته و حفظ سیادت اسلام حل و فصل کنند.
🔹بعد دوم شخصیت آقای فیرحی جنبه فکری ایشان است؛
وی تلاش می کند مفاهیم و مؤلفه های غربی را با چارچوب فقهی مورد تبیین قرار دهد و در مواجهه با کسانی که رویکرد فلسفی دارند مانند سروش و یا رویکرد ایران شهری دارند مانند طباطبایی، به این دلیل نیست که این ها تلاش دارند دین را در ذیل مدرنیته تعریف کنند بلکه نقد وی به سروش و امثال او این است که چرا این افراد دستگاه فقه را نادیده گرفته اند، چرا که فقه مهمترین دستگاهی است که می شود از آن برای تعدیل مفاهیم غربی و ارائه مبانی و مؤلفه ها و مبانی غربی در چارچوب فقه و با روکش فقهی بهره برد.
🔹بنابراین این نکته که برخی تفکر فیرحی را استمرار تفکر مرحوم نائینی و مرحوم طالقانی می دانند به هیچ وجه درست نیست و مرحوم نائینی و شیخ فضل الله نوری از موضع فقه اجتهادی به مواجهه با مدرنیته برخاستند و تنها تفاوت این دو در تحلیل آن ها از موقعیت زمانه بود و استمرار تفکر شیخ فضل الله و نائینی به حکومت ولایت فقیه می انجامید، البته با مبانی متفاوت مرحوم نائینی در امور حسبیه و ادله الهی ولایت فقیه در دیدگاه شیخ فضل الله نوری وجود داشت.
🔹جریان روشنفکری تلاش می کند مرحوم نائینی را به نفع مبانی فکری التقاطی خود مصادره کند اما مطالعه در شیوه مرحوم نائینی و مواجهه واقع بینانه بینانه با اندیشه وی، ما را به نقطه ای که روشنفکران معاصر بر آن ایستاده اند نمی رساند.
🔹با مداقه در سلوک شخصیتی آقای فیرحی این نکته را خوهیم یافت که وی بیشترین #تأثیرپذیری را از #دکتر_بشیریه دارد و در یک کلام می توان گفت #خاستگاه_فکری وی مدرنیته است و تلاش می کند هر مسأله ای را با نقطه عزیمت مدرنیته آغاز کند و مؤلفه های فکری غربی که پس از رنسانس شکل گرفته است برای او اصالت دارد و از فقه به عنوان یک دستگاه فکری در خدمت توجیه مبانی فکری غربی در استفاده می کند و پیشینه ای رویکرده میرزا ملکم خان برمی گردد که تلاش داشت مفاهیم غیردینی را با لعاب دینی به جامعه عرضه کند.
🔹پشتوانه تئوریک نظریه نظام انقلابی، اسلام ناب است در مقابل نظریه اسلام غیر انقلابی که حاصل آن دموکراسی است ودو نوع اسلام از آن می تواند متولد شود، «اسلام متحجر» و «اسلام سکولار یا اسلام رحمانی»؛ که آقای فیرحی در قالب اسلام سکولار می گنجد.
🔹این انتقاد به #رسانه_ملی و سایر رسانهها وارد است که چرا وقتی افرادی مانند مرحوم #حسینیان با آن سابقه علمی از دنیا می روند به ابعاد شخصیتی و آثار آن ها توجهی نمی کنند اما در کوتاه ترین زمان ممکن برنامه ای در مورد آقای فیرحی روی آنتن #شبکه_چهار می رود بدون اینکه زمینه نقد وجوه علمی این شخص فراهم شده باشد!
@rozaneebefarda
ادامه👇