#محقق_خویی
#مصباح_الفقاهة
#كتاب_البيع
#چکیده‌ی_مباحث
📖 ۱٣- عمل الحرّ و جواز وقوعه ثمناً في البيع (قسمت دوّم):
✅ مرحوم #محقق_خویی -بعد از توضیح فرمایشات #شیخ_انصاری- در تبیین نظریه‌ی خود چند نکته را بیان می‌فرماید:
🔷️🔹️ ۱- نکته‌ی اول: صدق مفهوم #مال نه متوقّف بر این است که شیء مورد معامله قرار گرفته باشد، و نه منوط به آن است که عنوان #ملْک بر آن صدق کند؛ زیرا #مالیّت یک شیء تنها بستگی به آن دارد که آن شیء مورد رغبتِ عقلائیِ عقلاء باشد و عقلاء حاضر باشند در برابرِ آن شیء باارزشی بپردازند.
🔷️🔹️ ۲- نکته‌ی دوم: نسبت بین املاک و اموال، عموم و خصوص من وجه است؛ گاه شیءى مال است و ملک نیست، مانند مباحات اصلیّه، مانند ماهی درون آب که ملک کسی نیست، اما مالیّت دارد. و گاه شیءى ملک است و مال نیست، مانند یک دانه گندم از کیسه‌ی گندمِ علی.
📌 از این رو، #عمل_حرّ قبل از آن که موردِ معامله قرار گیرد اگر چه از مهم‌ّترینِ اموال است، اما مملوکِ اعتباریِ عامِل نبوده، بلکه تنها مملوکِ ذاتی (غیر اعتباری) و اوّلیِ اوست. (توضیح اقسام ملکیّت در نوشته‌ی شماره‌ی ۳ #چکیده‌ی_مباحث تبیین شد)
📌البته قرار‌گرفتنِ املاکِ ذاتی و اوّلی به عنوان عوض (در بیع) یا معوَّض (در اجاره) اشکالی ندارد؛ زیرا اگر چه بیع و معاملات، اموری اعتباری‌اند و #تبدیل در ماهیّت #بیع، تبدیل اعتباری است، اما شیء با اضافه‌ی ذاتی (غیر اعتباری) و اوّلی نیز می‌تواند در قالب بیع، تبدیل شود، زیرا همین که در قالبِ بیع قرار گیرد اضافه‌ی اعتباری و معاملی پیدا می‌کند و برای تبدیل اعتباری قابلیّت پیدا می‌کند.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee