#بخش_اول؛ مفهوم شناسیِ آزادی
✍️ طرح مساله: عدالت چیست؟ آزادی به چه معناست؟ چه نسبتی بین ایندو برقرار است؟ آیات قرآن و روایاتِ حضراتِ معصومین علیهم السلام، پیرامونِ این دو مفهوم چه می گویند؟
مقدمه: روندِ منطقیِ بحث حکم می کند، قبل از آنی که نسبتِ بین عدالت و آزادی بیان گردد، ابتدائا این واژه ها تبیینِ مفهومی شوند و سپس نسبتِ بین شان مشخص گردد. از اینرو، نگارنده در پیِ این است ابتدا واژه ی #آزادی و سپس #عدالت را تبیین نموده، آنگاه در ادامه، نسبت هایشان را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.
از جمله ی مباحثِ مربوط به "فلسفه سیاسی" و "فلسفه حقوق" از دیر باز تا کنون، مساله ی "آزادی" است که همواره اندیشه و ذهنِ متفکرین را به خود مشغول نموده است. با آنکه آزادی از نیازهای فطریِ بشر است و از ابتدای خلقت، انسان ها آنرا درک کرده اند، عملکردِ سوء کلیسا در قرون وسطی و تبلیغ روی نوعِ خاصی از آزادی، پس از رُنسانس، این توهم را بوجود آورده که گویا، آزادی، اختراعِ #غرب_مدرن است. همچنین تعمیمِ آموزه های تحریف شده ی مسیحیت و عملکردِ سوءِ رهبران کلیسا از یک سوء و استبدادِ برخی از حاکمان دین پناه از سوی دیگر، موجب شد تا فرضیه ی تضادِ #دین و #آزادی در ذهنِ عده ای شکل بگیرد. این گروه بدون آنکه دینِ ناب را از دین ناخالص و تحریف شده تشخیص دهند، بر همه ی ادیانِ الهی حکمی واحد روا می دارند. ما در باب نسبتِ #اسلام با آزادی جلوتر خواهیم گفت، اما ابتدا معقول و شایسته این است، که مفهومِ آزادی تبیین گردد.
#آزادی، در زبان فارسی به معنای "رهایی، خلاصی، اختیار، قدرت انتخاب و قدرت عمل یا ترک آن گرفته اند. [لغت نامه دهخدا ذیل واژه ی آزادی و اختیار]
در لغت نامه های انگلیسی، کلمه آزادی دارای دو معادل است. اولی liberty و دومی Freedom، که یکی در حوزه ی فلسفی و دیگری در حوزه ی اجتماعی به کار می رود.
فارغ از تعاریفِ لغوی، باید گفت: درکِ مفهومِ آزادی، در گروِ پاسخ به سه پرسش است:
۱) فاعل آزادی کیست؟
۲) مانع آزادی چیست؟
۳) هدف از آزادی چیست؟
در میانِ تعاریفی که از آزادی شده است، تعریف "مک کالوم" به نظر مناسب است:
X is Free From Y to do or be Z
این تعریف، مشتمل بر سه پرسش یاد شده است؛ X فاعل، Y مانع و Z هدف به شمار می رود. بر این مبنا، آزادی اینگونه تعریف می شود: "رهایی انسان از قید موانع برای تحقق هدف".
اجمالا بایستی گفت: این معنا از آزادی که تعریفِ درستی است، مفهومی عام دارد که شاملِ امور مثبت و منفی می گردد. یعنی اگر انسان کاری مثبت یا منفی را اراده کند، بدون مزاحمت بتواند آن را انجام دهد. با آنکه تعریفِ عام آزادی، شاملِ اقداماتِ مثبت و منفی نیز می شود، ولی هیچ عقلِ سلیمی به طور مطلق با این امور موافق نیست. بی گمان مفهومِ آزادی را باید در نگاه مثبت آن جستجو کرد.
ادامه دارد...
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
@taammolatenazari
هدایت شده از تأمُّلاتِ نظری
#بخش_اول؛ مفهوم شناسیِ آزادی
✍️ طرح مساله: عدالت چیست؟ آزادی به چه معناست؟ چه نسبتی بین ایندو برقرار است؟ آیات قرآن و روایاتِ حضراتِ معصومین علیهم السلام، پیرامونِ این دو مفهوم چه می گویند؟
مقدمه: روندِ منطقیِ بحث حکم می کند، قبل از آنی که نسبتِ بین عدالت و آزادی بیان گردد، ابتدائا این واژه ها تبیینِ مفهومی شوند و سپس نسبتِ بین شان مشخص گردد. از اینرو، نگارنده در پیِ این است ابتدا واژه ی #آزادی و سپس #عدالت را تبیین نموده، آنگاه در ادامه، نسبت هایشان را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.
از جمله ی مباحثِ مربوط به "فلسفه سیاسی" و "فلسفه حقوق" از دیر باز تا کنون، مساله ی "آزادی" است که همواره اندیشه و ذهنِ متفکرین را به خود مشغول نموده است. با آنکه آزادی از نیازهای فطریِ بشر است و از ابتدای خلقت، انسان ها آنرا درک کرده اند، عملکردِ سوء کلیسا در قرون وسطی و تبلیغ روی نوعِ خاصی از آزادی، پس از رُنسانس، این توهم را بوجود آورده که گویا، آزادی، اختراعِ #غرب_مدرن است. همچنین تعمیمِ آموزه های تحریف شده ی مسیحیت و عملکردِ سوءِ رهبران کلیسا از یک سوء و استبدادِ برخی از حاکمان دین پناه از سوی دیگر، موجب شد تا فرضیه ی تضادِ #دین و #آزادی در ذهنِ عده ای شکل بگیرد. این گروه بدون آنکه دینِ ناب را از دین ناخالص و تحریف شده تشخیص دهند، بر همه ی ادیانِ الهی حکمی واحد روا می دارند. ما در باب نسبتِ #اسلام با آزادی جلوتر خواهیم گفت، اما ابتدا معقول و شایسته این است، که مفهومِ آزادی تبیین گردد.
#آزادی، در زبان فارسی به معنای "رهایی، خلاصی، اختیار، قدرت انتخاب و قدرت عمل یا ترک آن گرفته اند. [لغت نامه دهخدا ذیل واژه ی آزادی و اختیار]
در لغت نامه های انگلیسی، کلمه آزادی دارای دو معادل است. اولی liberty و دومی Freedom، که یکی در حوزه ی فلسفی و دیگری در حوزه ی اجتماعی به کار می رود.
فارغ از تعاریفِ لغوی، باید گفت: درکِ مفهومِ آزادی، در گروِ پاسخ به سه پرسش است:
۱) فاعل آزادی کیست؟
۲) مانع آزادی چیست؟
۳) هدف از آزادی چیست؟
در میانِ تعاریفی که از آزادی شده است، تعریف "مک کالوم" به نظر مناسب است:
X is Free From Y to do or be Z
این تعریف، مشتمل بر سه پرسش یاد شده است؛ X فاعل، Y مانع و Z هدف به شمار می رود. بر این مبنا، آزادی اینگونه تعریف می شود: "رهایی انسان از قید موانع برای تحقق هدف".
اجمالا بایستی گفت: این معنا از آزادی که تعریفِ درستی است، مفهومی عام دارد که شاملِ امور مثبت و منفی می گردد. یعنی اگر انسان کاری مثبت یا منفی را اراده کند، بدون مزاحمت بتواند آن را انجام دهد. با آنکه تعریفِ عام آزادی، شاملِ اقداماتِ مثبت و منفی نیز می شود، ولی هیچ عقلِ سلیمی به طور مطلق با این امور موافق نیست. بی گمان مفهومِ آزادی را باید در نگاه مثبت آن جستجو کرد.
ادامه دارد...
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
@taammolatenazari
📚 پیرامون چیستی و مختصاتِ #نئولیبرالیسم [بخش اول]
🔸️مقدمه: از قرنِ هجدهم میلادی به بعد #ایدئولوژی های مختلف نقشِ تقریبا محوری در اداره و راه بردنِ اجتماعاتِ عالَمِ مدرن داشته اند. البته اولین ایدئولوژیِ عالَمِ مدرن در قرن هفدهم پدیدار شده است: " #لیبرالیسم_کلاسیک". اما در قرن هجدهم است که اکثر ایدئولوژی های مدرن بصورتِ اجمالی و اولیه و یا نسبتا تفصیلی ظهور کرده اند. البته در قرن هجدهم لیبرالیسم کلاسیک، ایدئولوژیِ اصلی و غالب است. از قرن هجدهم به بعد سراسرِ تاریخِ غرب مدرن، عرصه ی رویارویی، رقابت، نزاع، تخاصم و تقابلِ ایدئولوژی های مختلف با یکدیگر بوده است.
🔸️ اما #ایدئولوژی_مدرن چیست؟
ایدئولوژی یک معنای افواهی و عام دارد و آن این است که؛ هر فرد انسانی یا گروه اجتماعی، مجموعه عقائد و باورها و آراء خود را اجمالا ايدئولوژي می نامند. اما ایدئولوژی یک معنای تخصصی نیز دارد که معمولا وقتی در مباحثِ نظری و تئوریکِ سیاست و فلسفه ی سیاست و اندیشه های سیاسی از اصطلاحِ ایدئولوژی استفاده می کنند، همین معنای تخصصی مورد نظر می باشد. و #ایدئولوژی در معنای تخصصی عبارت است از: "مجموعه دستورالعمل ها و احکام و فرمول های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که دارای روح و جانِ اومانیستی است و ریشه در مبادی و غایاتِ مدرنیستی دارد."
🔸️ ایدئولوژی در مفهوم تخصصی اش؛ صورتِ منسجم و به هم پیوسته ای از مفاهیم و قضایا و احکام و دستورالعمل هاست که نوعا و ذاتا ریشه در عالَمِ #غرب_مدرن یا #مدرنیته دارد و به انحاء و طرق مختلف، مقوِّمِ مدرنیته است. ایدئولوژی در معنای تخصصی اش؛ ذاتا و ماهیتا #سکولار_اومانیستی است.
🔸️ در تعریفِ عام و افواهی ایدئولوژی، تفاوت و مرز مشخصی میانِ "ایدئولوژی" و "آرمان" و "آرمان گرایی" لحاظ نمی شود، حال آنکه در تعریف تخصصی ایدئولوژی، ایدئولوژی محصولِ غرب مدرن است و به جهتِ نسبتی که با اومانیسم و مدرنیته دارد، با #دین و #آرمان_های_دینی جمع ناشدنی است. باید توجه داشت که؛ #نئولیبرالیست_های_ایرانی، در سه دهه ی اخیر کوشیده اند تا از طریقِ خلطِ میانِ دو مفهومِ افواهی و تخصصیِ ایدئولوژی، جمع ناپذیری مفهومِ سکولار-اومانیستیِ تخصصی ایدئولوژی با دین را بهانه و دستمایه ای برای تخطئه ی "آرمان گرایی انقلابی اسلامی" قرار دهند.
🔸️ ما با تکیه بر تفکر اصیل اسلامی و آرمان گرایی متعهد به انقلاب اسلامی، اگر چه با ایدئولوژی های #سکولار_اومانیستی [که مقوم مدرنیته و استکبار غرب مدرن هستند] مخالفیم، اما معتقد و متعهد به آرمان گرایی انقلاب اسلامی هستیم و بر این باوریم که با منظومه ی منسجمِ نظری و فکری ای بر پایه ی #اسلام_فقاهتی و متکی بر میراثِ عظیمِ معارفِ قدسیِ تشیع و #حکمت_اسلامی و متعهد به آرمان های انقلابی و در ذیلِ #مکتب_امام_خمینی باید مدوّن شود و حرکتِ انقلابی و ولایت مدارانه ی امت اسلامی و تدبیرِ امورِ "مدینه ی ولایی دورانِ گذار" را مدد رساند.
🔸️ مضاف بر این؛ بر این باوریم که اندیشمندان، مسئولان و مدیرانِ نظام اسلامی، به جای تأثیر پذیری و یا تبعیت از الگوهای ایدئولوژیک مدرنیستی [نظیر لیبرالیسم، نئولیبرالیسم، سوسیال دموکراسی و...] در حوزه های مختلفِ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، بایستی از امکانات و ره آموزی های طریقتِ #سیاسی_اجتماعیِ اسلامی به منظور پیشبرد اهدافِ نظام اسلامی و مدینه ی ولایی #دوران_گذار استفاده نمایند.
@taammolatenazari
📚 پیرامونِ چیستی و مختصاتِ #نئولیبرالیسم [بخش دوم]
🔸️ بلوکِ ایدئولوژی های #لیبرال_دموکراسی بیش از دیگر ایدئولوژی ها در سیرِ حیات و تطورِ غرب تاثیر گذار و نقش آفرین بوده است. اجمالا باید گفت: بلوک یا خانواده ی ایدئولوژی های "لیبرال دموکراسی" از سه ایدئولوژی تشکیل شده است که شرح اجمالیِ آن چنین است:
1️⃣ #لیبرالیسم_کلاسیک؛ اولین ایدئولوژی عالَم مدرن است که در قرن هفدهم پدید آمد و در آن زمان در هلند و انگلستان به عنوانِ سخنگوی منافع و خواست های زرسالاران یهودی و حلقه های سرمایه داری مرتبط با آن مطرح گردید. در قرن هجدهم بر دامنه و عمق نفوذِ "لیبرالیسم کلاسیک" افزوده شد و انقلاب های آمریکا [۱۷۷۶] و فرانسه [۱۷۸۹] با محوریت فکری و سیاسی این ایدئولوژی صورت گرفت. نفوذ و سیطره ی لیبرالیسم کلاسیک در قرن نوزدهم افزایش یافت و هر جا که به قدرت می رسید؛ جز #فقر، #بی_عدالتی و #شکاف_های_طبقاتی به بار نیاورد. استعمارگرانِ #غرب_مدرن از نیمه ی دوم قرن هفدهم تا اوایل قرن بیستم زیر چترِ این ایدئولوژی و شعارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادیِ آن حرکت می کردند. در #قرن_بیستم به خصوص پس از جنگ جهانیِ اول و شدت یافتنِ #بحران_های_اقتصادی_اجتماعی ناشی از لیبرالیسم کلاسیک، تدریجا از نفوذ و مقبولیت آن حتی نزد اعضای کاستِ حاکمانِ جهانی کاسته شد و سردمدارانِ نظام جهانی سلطه ی اومانیستی، هراسان از انفجارِ خشم و طغیان عدالتخواهانه ی مردم، تدریجا لیبرالیسم کلاسیک را به کناری نهادند و ایدئولوژی "سوسیال دموکراسی" را جایگزین آن نمودند.
2️⃣ #سوسیال_دموکراسی_لیبرال؛ تسلط بلشویک ها بر روسیه و بالا گرفتنِ بحران های اقتصادی_اجتماعی در نقاطِ مختلف اروپا، بحران #وال_استریت در آمریکا و قدرت گرفتنِ #نازی_ها و فاشیست ها و فالانژیست ها در آلمان، ایتالیا، اسپانیا، سردمدارانِ کشورهای اصلی بلوک سرمایه داری متروپل را در هراس فرو برد و آنها به خاطر رهایی از بحران های کمرشکنِ اقتصادی سال های دهه های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ و ترس از تکرار تجربه ی بلشویک ها و فاشیست ها در روسیه، ایتالیا و آلمان و کاستن از آتش انفجارِ اعتراضات مردمی، مدل ایدئولوژیکِ #سوسیال_دموکراسی_لیبرال را جایگزین مدل لیبرالیسم کلاسیک نمودند. در این مدل به منظور حفظ کلیت رژیم های سرمایه داری از خطر انقلابِ محرومان و گرسنگان، دولت های سرمایه داری در برخی قلمروهای اقتصادی و اجتماعی دخالت کردند و با تأسیس مدارس، مهد کودک ها و دانشگاه ها و بیمارستان های دولتی و پرداختِ بیمه ی بیکاری و برخی خدمات اجتماعیِ دیگر تا حدی از این شورش علیه سرمایه داری جهانی کاستند. این وضع تا پایان دهه ی ۱۹۷۰ میلادی ادامه یافت.
3️⃣ #نئولیبرالیسم؛ در پی بروزِ #بحران_های_اقتصادی سال های ۱۹۷۳ و ۱۹۷۴ و فرو رفتنِ کشورهای سرمایه داری در یک #بحران_رکودی_تورمی، نرخِ سودِ سرمایه دارنِ غربی رو به کاهش گذارد و این امر موجب ناخشنودی آنها شد. در این شرایط بود که کاستِ حاکمان جهانی دیگر خطر انقلابِ توده ها را نمی دیدند و از طرفی خطر فاشیسم جدی نبود و شوروی هم دچار استحاله از درون شده بود، به منظور رفع بحران اقتصادی و افزودن بر سودِ سرمایه داران جهانی تصمیم گرفتند که تدریجا از اواخر سال های دهه ی ۱۹۷۰ سیاستمداران و ایدئولوگ های #نئولیبرال جانشین سوسیال دموکرات ها شدند و تدریجا #نئولیبرالیسم به ایدئولوژی اصلی و مسلط نظام جهانی سلطه ی استکباری بدل گردید.
🔸️ پ.ن: همه ی این ایدئولوژی های سه گانه ی بلوک "لیبرال دموکراسی" مدافع و سخنگوی منافع و خواست های #سرمایه_داری_مدرن است. این ایدئولوژی ها با مراتبِ مختلفی که دارند، بر فردانگاریِ لیبرالی و آزادیِ نفسانیت مدار مدرن تکیه و تأکید دارند و منافع سرمایه داری جهانی را تأمین می کنند.
@taammolatenazari
هدایت شده از تأمُّلاتِ نظری
#بخش_اول؛ مفهوم شناسیِ آزادی
✍️ طرح مساله: عدالت چیست؟ آزادی به چه معناست؟ چه نسبتی بین ایندو برقرار است؟ آیات قرآن و روایاتِ حضراتِ معصومین علیهم السلام، پیرامونِ این دو مفهوم چه می گویند؟
مقدمه: روندِ منطقیِ بحث حکم می کند، قبل از آنی که نسبتِ بین عدالت و آزادی بیان گردد، ابتدائا این واژه ها تبیینِ مفهومی شوند و سپس نسبتِ بین شان مشخص گردد. از اینرو، نگارنده در پیِ این است ابتدا واژه ی #آزادی و سپس #عدالت را تبیین نموده، آنگاه در ادامه، نسبت هایشان را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.
از جمله ی مباحثِ مربوط به "فلسفه سیاسی" و "فلسفه حقوق" از دیر باز تا کنون، مساله ی "آزادی" است که همواره اندیشه و ذهنِ متفکرین را به خود مشغول نموده است. با آنکه آزادی از نیازهای فطریِ بشر است و از ابتدای خلقت، انسان ها آنرا درک کرده اند، عملکردِ سوء کلیسا در قرون وسطی و تبلیغ روی نوعِ خاصی از آزادی، پس از رُنسانس، این توهم را بوجود آورده که گویا، آزادی، اختراعِ #غرب_مدرن است. همچنین تعمیمِ آموزه های تحریف شده ی مسیحیت و عملکردِ سوءِ رهبران کلیسا از یک سوء و استبدادِ برخی از حاکمان دین پناه از سوی دیگر، موجب شد تا فرضیه ی تضادِ #دین و #آزادی در ذهنِ عده ای شکل بگیرد. این گروه بدون آنکه دینِ ناب را از دین ناخالص و تحریف شده تشخیص دهند، بر همه ی ادیانِ الهی حکمی واحد روا می دارند. ما در باب نسبتِ #اسلام با آزادی جلوتر خواهیم گفت، اما ابتدا معقول و شایسته این است، که مفهومِ آزادی تبیین گردد.
#آزادی، در زبان فارسی به معنای "رهایی، خلاصی، اختیار، قدرت انتخاب و قدرت عمل یا ترک آن گرفته اند. [لغت نامه دهخدا ذیل واژه ی آزادی و اختیار]
در لغت نامه های انگلیسی، کلمه آزادی دارای دو معادل است. اولی liberty و دومی Freedom، که یکی در حوزه ی فلسفی و دیگری در حوزه ی اجتماعی به کار می رود.
فارغ از تعاریفِ لغوی، باید گفت: درکِ مفهومِ آزادی، در گروِ پاسخ به سه پرسش است:
۱) فاعل آزادی کیست؟
۲) مانع آزادی چیست؟
۳) هدف از آزادی چیست؟
در میانِ تعاریفی که از آزادی شده است، تعریف "مک کالوم" به نظر مناسب است:
X is Free From Y to do or be Z
این تعریف، مشتمل بر سه پرسش یاد شده است؛ X فاعل، Y مانع و Z هدف به شمار می رود. بر این مبنا، آزادی اینگونه تعریف می شود: "رهایی انسان از قید موانع برای تحقق هدف".
اجمالا بایستی گفت: این معنا از آزادی که تعریفِ درستی است، مفهومی عام دارد که شاملِ امور مثبت و منفی می گردد. یعنی اگر انسان کاری مثبت یا منفی را اراده کند، بدون مزاحمت بتواند آن را انجام دهد. با آنکه تعریفِ عام آزادی، شاملِ اقداماتِ مثبت و منفی نیز می شود، ولی هیچ عقلِ سلیمی به طور مطلق با این امور موافق نیست. بی گمان مفهومِ آزادی را باید در نگاه مثبت آن جستجو کرد.
ادامه دارد...
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
@taammolatenazari