✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«تشویق» و «تنبیه» چه شرایطی دارد و برای تأثیر گذاری آنها چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهیم؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸در #تشویق و #تنبیه بايد شرایط آن را مد نظر قرار دهیم؛ مثلا تشويق نبايد مايه #غرور و #غفلت تشويق شونده، يا خاموشی شعله فعّاليّتها و نظم و انضباط او گردد بلکه بايد بیشتر بر جنبه هاى معنوى تکیه کرد تا موجب تعالی شخصيّت افراد گردد و معیار در آن ضوابط باشد نه روابط. در مورد #تنبیه نیز شرايطی وجود دارد که باید رعایت شود و از آنجایی که «تنبيه» چنان كه از نامش پيداست، به منظور «آگاه سازى» صورت مى گيرد، بايد جهت گيرى آن به اين سمت باشد.
🔹گرچه #مجازات و #توبيخ هرگز نمى تواند نخستين واكنش در برابر #افراد_متخلّف باشد - بلكه، بايد قبل از هر چيز دست به دامان #آموزشهای_فرهنگى زد - و نه مى تواند مشكل #تخلّفات و بى انضباطى ها و خيانت ها را به طور كامل حل كند، ولى به هر حال، چيزى است كه چشم پوشى از آن به طور كلّى نيز براى هر تشكيلاتى خطرناك است، چرا كه هميشه «درصد» معيّنى از افراد هستند كه بدون اين «عامل باز دارنده» و يا لااقل «ترس از آن» انجام وظيفه نمى كنند. براى اين كه مديران بتوانند از #توبيخ و #تنبيه به هدف هاى تربيتى مورد نظر برسند، رعايت اصول زير مناسب به نظر مى رسد:
1⃣#تنبيه هميشه بايد مقطعى باشد، يعنى راه را به روى افراد متخلّف براى #اصلاح خويشتن نبندد. جالب است كه در #قرآن_مجيد در بسيارى از آيات، بعد از مجازات هاى شديد، بلافاصله #توبه_كاران را استثناء مى كند؛ يعنى راه را به روى #گنهكاران باز نگاه مى دارد. جمله «اِلا الَّذينَ تابُوا» و امثال آن در آيات زيادى از قرآن به همين منظور آمده است.
2⃣#توبيخ و #مجازات نبايد حسّ كينه توزى افراد را برانگيزد، و در عين حال #قاطعيّت_مديريّت ايجاب مى كند كه در اين مورد گرفتار وسوسه نشود و از ترس كينه توزی هاى آينده، بكلّى چشم از #مجازات يا توبيخ #متخلّفان و گنهكاران نپوشد، وگرنه سازمان تشكيلاتش به #فساد مى گرايد.
3⃣رعايت تناسب ميان «جرم» و «جريمه»، از مسلّم ترين مسائل اسلامى و تشكيلاتى است كه دقّت در باب حدود و ديات در فقه اسلام، اين معنى را كاملاً مشخّص مى كند.
4⃣اصل در #توبيخ اين است كه خصوصى باشد به عكس #تشويق، ولى مواردى استثنایی پيش مى آيد كه شرايط ايجاب مى كند كه در حضور جمع انجام گيرد، و يا خبر آن به گوش ديگران برسد.
5⃣از مسائلى كه در مورد #توبيخ و مجازات كاملاً ضرورى به نظر مى رسد، اين است كه، بايد دليل آن دقيقاً به طرف #تفهيم شود، و هرگز به اين قناعت نشود كه او خودش مى داند كفّاره چه گناهى را مى پردازد. چه بسيار افرادى كه از اعمال سوء و تخلّفات خويش بى خبرند و يا به گفته قرآن «يَحْسَبُونَ اَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً» آن را عمل نيكى مى پندارند و يا اگر آگاهند، درجه اهمّيّت آن را نمى دانند؛ لذا تفهيم دقيق اين مسأله، براى #اصلاح و #تربيت، ضرورت دارد.
6⃣مدير و فرمانده نبايد در #توبيخ و ملامت زياده روى كند، زيرا گاه مى شود كه تكرار آن اثر معكوس دارد. #متخلّفان را در اعمال ناپسند خود جرى تر مى كند، و آنان را به لجاجت وا مى دارد. امير مؤمنان #امام_على (عليه السلام) فرمود: «الافراطُ فِى المَلامَة تَشُبُّ نيرانِ اللَّجاج» [۱] (زياده روى در #ملامت و سرزنش، آتش #عناد و #لجاجت را مشتعل مى كند!). باز در جاى ديگر فرموده است: «إِيّاكَ أَنْ تُكَرِّرَ الْعَتَبَ فَإِنَّ ذلِكَ يُغْرِى بِالذَّنْبِ وَ يَهُونُ بِاْلعَتَبِ» [۲] (از #توبيخ_مكرّر پرهيز كن! چرا كه تكرار سرزنش، گناهكار را در اعمال ناپسندش #جرى و جسور مى كند؛ به علاوه، ملامت را بى اثر مى سازد!). اين بحث دامنه وسيعى دارد كه در اينجا به همين مقدار اكتفاء گرديد.
پی نوشت‌ها؛
[۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، چ دوم، ج ۷۴، ص ۲۳۰، باب ۸
[۲] غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، رجائى، سيد مهدى، دار الكتاب الإسلامي، قم، ۱۴۱۰ق، چ دوم، ص ۲۵۹، (حکمت ۴۲)
📕مديريت و فرماندهى در اسلام، مكارم شيرازى، ناصر، نسل جوان، قم، ۱۳۸۹ش، چ دوازدهم، ص ۱۲۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تشويق #تنبیه
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️بی‌نیازی قلبی
🔹#استغنا و #غنا (بی‌نیازی دارایی) مربوط به #قلب است، نه به #پول و کسب و سرمایه و #ثروت. اینها همه باطل و خیال است.
📕در محضر بهجت، ج٣، ص۵٨
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#آیت_الله_بهجت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در خطبه ۹۱ «نهج البلاغه» برنامه الهى برای آفرینش و تدبیر موجودات را چگونه ترسیم نموده است؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در بخشی از خطبه ۹۱ #نهج_البلاغه، به «جهان آفرينش» و «تدبير الهى در خلقت و نظم» اشاره می نماید و از اين #نظم و #تدبير به عنوان آينه‌اى براى نشان دادن جلال و جمال پروردگار بهره مى گيرد و مى فرمايد: «قَدَّرَ مَا خَلَقَ فَأَحْكَمَ تَقْدِيرَهُ، وَ دَبَّرَهُ فَأَلْطَفَ تَدْبِيرَهُ، وَ وَجَّهَهُ لِوِجْهَتِهِ» ([خداوند] آنچه #آفريده به درستى #اندازه_گيرى نموده است و به خوبى #تدبير كرده و در مسير خودش قرار داده است).
🔹به اين ترتيب، مراحل سه گانه #تقدير و #تدبير و #توجيه را بيان فرموده است. «تقدير»، مقام اندازه گيرى خلقت موجودات است، و «تدبير»، به راه انداختن آنها در مسير تعيين شده است و «توجيه»، فراهم ساختن اسباب حركت در اين مسير براى رسيدن به #مقصد_نهايى است، و تمام اين مراحل طبق #حساب_دقيق و #برنامه_منظّمى است، به گونه اى كه در همه جهان هستى هيچ موجودى نه در آغاز آفرينش و نه در مسير حركت خود به سوى هدف، بى برنامه نيست.
🔹به همين جهت بلافاصله مى افزايد: «فَلَمْ يَتَعَدَّ حُدُودَ مَنْزِلَتِهِ، وَ لَمْ يَقْصُرْ دُونَ الإِنْتِهاءِ إِلى غَايَتِهِ، وَ لَمْ يَسْتَصْعِبْ إِذْ أُمِرَ بِالمُضِيِّ عَلَى إِرَادَتِهِ، فَكَيْفَ وَ إِنَّمَا صَدَرَتِ الْأُمُورُ عَنْ مَشِيئَتِهِ؟» (#هيچ_موجودى از حدّ و منزلت خود تجاوز نكرده و قبل از رسيدن به #هدف كوتاهى ننموده است، و به هنگامى كه به آن #فرمان داده شد كه مطابق اراده پروردگار حركت كند، #سرپيچى ننمود؛ چگونه ممكن است سرپيچى كند، حال آن كه همه چيز از #اراده او سرچشمه گرفته است؟!).
🔹در حقيقت اين سخن، اشاره به آن است كه تصوّر نشود حركات موجودات زمينى و آسمانى و پيمودن مراحل وجود در جهان گياهان و حيوانات و انسان و كواكب آسمان بى حساب است. همه در #حركات خود سر بر #فرمان او دارند و #برنامه‌اى را كه از پيش براى آنها تعيين كرده، اجرا مى كنند و هيچ تخلّفى از برنامه هاى تعيين شده ندارند، و به اين ترتيب، #جهان_هستى مجموعه اى است از #نظم_دقيق و حركات و جريان هاى برنامه ريزى شده. در آيات #قرآن_مجيد نيز، به اين مراتب و مراحل سه گانه اشاره شده است.
🔹در «سوره يس» آيات ۳۸ تا ۴۰ مى فرمايد: «وَ الشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَهَا ذلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ - وَ الْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ - لَا الشَّمْسُ يَنْبَغِى لَهَا أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَ لَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَ كُلٌّ فِى فَلَكٍ يَسْبَحُونَ»؛ (و خورشيد كه پيوسته به سوى قرارگاهش در حركت است، [آيتى ديگر از آيات خدا است] اين #تقدير و اندازه گيرى خداوند قادر دانا است، و براى ماه منزلگاه هايى قرار داديم [هنگامى كه اين منازل را طى كرد] سرانجام به صورت شاخه كهنه قوسى شكل و زرد رنگ خرما در مى آيد. نه خورشيد را سزاست كه به ماه رسد و نه شب بر روز پيشى مى گيرد و هر كدام در مسير خود شناورند). آيات فراوان ديگرى نيز در «قرآن مجيد» است كه به اين حقيقت اشاره مى كند.
🔹در اينجا به دو نكته بايد توجّه داشت: نخست اين كه، آنچه در جمله هاى بالا درباره امر و فرمان و پيروى موجودات از #فرمان_الهى آمده، همه اشاره به اوامر تكوينيّه الهى، يا به تعبيرى ديگر: اشاره به قوانينى است كه خداوند براى جهان هستى تعيين كرده و همه موجودات را در سیطره اين قوانين قرار داده است، به گونه اى كه تخلّف از اين قوانين براى آنها غير ممكن است. ديگر اين كه، اين سخن هرگز به معناى مجبور بودن انسان در افعال خويش نيست! چرا كه خداوند صفت #اختيار و #آزادی_اراده را به عنوان يك قانون از قوانين عالم هستى براى انسان قرار داده است، و هرگز انسان نمى تواند اين صفت را از خود سلب كند و به تعبير ديگر: #آزادى او هم به فرمان خدا است.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۴، ص ۶۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#آفرینش #خلقت #جهان #هستی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️«کلام نور»
🔸«الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ»
🔹#فاسقان کسانی هستند که #پیمان_خدا را، پس از محکم ساختن آن، می شکنند؛ و #پیوندهایی را که خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده، و در روی زمین #فساد می کنند؛ اینها #زیانکارانند».
📕قرآن کریم، سوره مبارکه بقره ۲۷
#قرآن #کلام_نور
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«معروف» چيست؟
🔹#معروف از ماده «عرفان» يعنى چيز #شناخته شده و #منكر از ماده «انكار» يعنى چيز #ناشناخته است. راغب در «مفردات» مى گويد: «معروف؛ اسم است براى هر فعلى كه با #عقل و #شرع، نيكى و خوبى آن شناخته مى شود، و منكر؛ اسم است براى هر فعلى كه با اين دو، حُسن و خوبى آن انكار مى شود». [۱] به #عمل_نيك، #معروف و شناخته شده گويند؛ زيرا خدا #روح_انسان را چنان آفريده كه براى او صفات خوب شناخته شده است؛ #تقوا، #ايثار، #عدالت، #سخاوت و ديگر فضائل عناصر شناخته شده براى انسان است، گويى مثلا در عالمى ديگر با آنها انس گرفته است، و در مقابل، #كار_زشت و بد را #منكر گويند، زيرا چهره #ظلم و بى عدالتى و تضييع حق مردم و #اعمال_شنيع، چهره اى ناشناخته است.
🔹#قرآن در هر زمينه اى به #معروف دعوت مى كند. «فَاتِّبَاعُ بِالمَعرُوفِ» (باید از #راه_پسندیده پیروی کنند). [سوره بقره، آيه ۱۷۸]؛ «فَاِمسَاكُ بِمَعرُوفٍ...». ([(در طلاق رجعی) شوهر در هر مرتبه از رجوع] باید [همسرش را] به طور شایسته و متعارف نگه دارد...) [همان سوره، آيه ۲۲۹]؛ «...مَتَاعٌ بِالمَعرُوفِ». (...هدیه مناسبی بدهند) [همان سوره، آيه ۲۴۱]؛ «قَولٌ مَعرُوفٌ». (#گفتار_پسندیده [در برابر نیازمندان]) [همان سوره، آيه ۲۶۳]؛ «فَليَأكُل بِالمَعرُوفِ». (به طور شایسته [و مطابق زحمتی که می کشد] از آن مصرف کند). [سوره نساء، آيه ۶]؛ «وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالمَعرُوفِ». (و با آنان به طور #شایسته رفتار کنید) [همان سوره، آيه ۱۹]؛
🔹«لَا يَعصِينَكَ فِى مَعرُوفٍ». (و در هیچ کار شایسته ای مخالفت فرمان تو را نکنند). [سوره ممتحنه، آيه ۱۲]؛ «تَأمُرُونَ بِالمَعرُوفِ». (#امر_به_معروف می کنید). [سوره آل عمران، آيه ۱۱۰] در روايات نيز #معروف به آقایی و #سيادت معرفى شده: «اَلمَعرُوفُ سِيَادَهٌ» [۲] و در روايتى با شرافت‌ترين سيادت معرفى گرديده است: «اَلمَعرُوفُ اَشرَفُ سِيَادَةٍ». [۳] عمل #معروف تنها چيزى است كه از آثار انسان باقى مى ماند. #حضرت_عيسى (عليه السلام) به يارانش مى فرمود: «اِستَكثِرُوا مِنَ الشّىءِ الَّذِى لَا يَأكُلُهُ النَّارُ قَالَوا: وَ مَا هُوَ؟ قَالَ: اَلمَعرُوفُ». [۴] (زياد كنيد چيزى را كه آتش آن را نمى خورد و از بين نمى برد. گفتند: آن چيست؟ فرمود: #معروف [عمل شايسته و نيك]).
🔹اميرالمؤمنين #امام_علی (عليه السلام) نيز مى فرمايد: «اَلمَعرُوفُ ذَخِيرَةُ الَأَبَدِ». [۵] (#عمل_نيك، ذخيره و توشه هميشگى است). و در #قيامت مى توان از آن استفاده برد. در جاى ديگر مى فرمايد: «عَلَيكُم بِصَنَايِعِ المَعرُوفِ فَاِنّهَا نِعْمَ الزَّادُ اِلَى المَعَادِ »؛ [۶]؛ (بر شما است #كارهاى_نيك انجام دهيد؛ زيرا آنها بهترين توشه به سوى معاد و #قيامت است!). #امام_صادق (عليه السلام) فرمود: «اَوّلُ مَنْ يَدخُلُ الجَنَّةُ اَهلُ المَعرُوفِ » [۷]؛ (نخستين كسى كه داخل #بهشت مى شود #اهل_معروف هستند). #اميرالمؤمنين (عليه السلام) فرمود: «مَنْ كَثُرَت عَوَارِفُهُ كَثُرَت مَعارِفُهُ» [۸]؛ (كسى كه #كارهاى_نيك و شايسته او زياد شود، ياران او زياد مى شوند). «عوارف» جمع عارفه به معنى #كار_نيك و «مَعارِفُ الرجل» يعنى #دوستان و ياران آن مرد.
پی نوشت‌ها؛
[۱] المفردات فی غريب القرآن، راغب اصفهانى، دارالعلم - الدار الشامية، چ ۱، ص ۵۶۱. [۲] غررالحكم و درر الكلم، دارالكتاب الإسلامی، چ ۲، ص ۱۸، حکمت ۵۰. [۳] همان، ص۴۹، حکمت ۹۰۷. [۴] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۱۴، ص ۳۳۰، باب ۲۱. [۵] غررالحكم و دررالكلم، همان، ص ۵۴، حکمت ۱۰۲۳. [۶] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسة آل البيت، چ ۱، ج ۱۲، ص ۳۴۶، باب ۱. [۷] الأمالی، طوسى، دار الثقافة، چ ۱، ص ۶۰۳. [۸] تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، دفتر تبليغات، چ ۱، ص ۳۱۸
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ ۱، ج ۲، ص ۴۸۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#معروف #منکر
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️اراده خداوند به حذف مستکبرین
🔹خدای تبارک و تعالی اراده فرموده است که زمین را به این #مستضعفین بدهد، و این #مستکبرین را از صحنه تاریخ خارج بکند؛ و ما ابتداست که قیام کردیم برای این معنا؛ و تمام #ملتهای_مظلوم را #پشتیبانی می‌کنیم؛ و تمام ملت های مظلوم باید #ظالم ها را از صفحه روزگار بیرون کنند، و از تاریخ بیرون برانند.
بیانات حضرت امام ۵۸/۰۹/۰۵
منبع: سایت جامع امام خمینی (ره)
#امام_خمینی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از چشم و گوش معنوى چیست؟
🔹#شنوايى و #بینایى دو گونه است: #مادّى و #معنوى؛ به همین دلیل بسیار مى شود در مورد کسانى که چشم و گوش دارند و یا زنده و سالم اند، اما #حقایق را درک نمى کنند مى گوييم: آنها کور و کرند و یا اصلاً مرده اند؛ زیرا واکنشى را که باید یک «انسان شنوا و بینا»، یا یک انسان زنده، در برابر #حقایق از خود نشان دهد، نمى دهند.
🔹در #قرآن_مجید اینگونه تعبیرات فراوان دیده مى شود، و شیرینى و جاذبه خاصى دارد؛ بلکه #قرآن به #حیات_مادّى و بیولوژیکى که نشانه آن تنها «خور و خواب و نفس کشیدن» است چندان اهمیت نمى دهد، و همواره روى حیات و #زندگى_معنوى و انسانى که آمیخته با #تکلیف و #مسئولیت و احساس و درد و بیدارى و آگاهى است تکیه مى کند.
🔹#نابینایى و #ناشنوایی و #مرگ_معنوى از خود انسان ها سرچشمه مى گیرد، آنها هستند که بر اثر ادامه #گناه و اصرار و لجاجت در آن، به این مرحله مى رسند؛ زیرا همانطور که اگر انسانى مدت ها چشم خود را ببندد، تدریجاً بینایى و دید خود را از دست خواهد داد و شاید روزى به کلّى نابینا شود، اشخاصى که #چشم_جان خود را در برابر #حقایق ببندند، تدریجاً #قدرت‌دیدمعنوى خود را از دست خواهند داد!
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازي، دارالکتب الإسلامیه، چ سی و نهم، ج ۵، ص ۲۷۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#بصیرت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️ظهور حضرت حجت (عج)، وعده تضمین شده پروردگار
🔹[نام و یاد #امام_زمان (عجّل الله تعالی الفرج الشریف)] دائماً به ما یادآوری می کند که طلوع خورشیدِ حق و عدل در پایان این شب ظلمانی، قطعی است. انسان ها گاهی که امواج متراکم ظلمت و ظلم را مشاهده می کنند، مأیوس می شوند. یاد #امام_زمان (عج) نشان دهنده این است که خورشید طلوع خواهد کرد، روز خواهد آمد؛ بله، ظلمات هست، #ظالمان و تاریکی آفرینان هستند در دنیا، و قرن های متمادی بوده‌اند، امّا پایان این شب سیاه و ظلمانی، قطعاً طلوع خورشید است؛ این آن چیزی است که اعتقاد به #امام_زمان (عج) به ما می‌آموزد؛
🔹این وعده تضمین شده پروردگار است: اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا العَلَمُ المَنصوبُ وَ العِلمُ المَصبوبُ وَ الغَوثُ وَ الرَّحمَةُ الواسِعَةُ وَعداً غَیرَ مَکذوب؛ وعده تخلّف ناپذیر الهی است. در اوّل زیارت [هم دارد]: اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا وَعدَ اللهِ الَّذی ضَمِنَه؛ وعده‌ای که تضمین شده است از طرف پروردگار، ظهور این بزرگوار است. بنابراین این هم نکته دوّم است. معتقدین به ظهور #ولی_عصر و وجود ولیّ‌عصر (ارواحنا فداه) هیچ گاه دچار ناامیدی و یأس نمی شوند، و می دانند که قطعاً این خورشید طلوع خواهد کرد و این تاریکی ها و این سیاهی ها را برطرف خواهد کرد.
بیانات مقام معظم رهبری ۹۶/۲/۲۰
منبع: وبسایت‌دفترحفظ‌ونشرآثارمعظم‌له
#امام_زمان #امام_خامنه_ای
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد