✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️امام علی (علیه السلام) واکنش صحیح در مقابل ظلم و ستم ديگران را چه می داند؟ 🔹#امام_علی (علیه السلام) در بخشی از نامه ۳۱ «نهج البلاغه» می فرماید: «وَ لَا يَكْبُرَنَّ عَلَيْكَ ظُلْمُ مَنْ ظَلَمَك، فَإِنَّهُ إِنَّمَا يَسْعَى فِي مَضَرَّتِهِ وَ نَفْعِك‏َ». (و هرگز نبايد #ظلم و #ستمِ كسى كه بر تو ستم روا مى دارد بر تو گران آيد؛ زيرا او در واقع سعى در زيان خود و سود تو دارد [بار گناه خود را سنگين مى كند و ثواب و پاداش تو را افزون مى سازد]). اشاره به اينكه انسان نبايد در برابر #ستم هايى كه به او مى شود زياد ناراحت و مأيوس گردد و اميد به زندگى را از دست دهد، و بايد اين سخن مايه تسلى خاطر او باشد كه #ظالم تيشه به ريشه خود مى زند، و بار گناهان مظلوم را نيز بر دوش مى كشد. در واقع #زيان_ظلم نخست دامن او را مى گيرد و با دست خود بار مظلوم را سبك مى كند. 🔹اين سخن شبيه داستانى است كه در باب غيبت وارد شده است كه يكى از بزرگان شنيد كسى درباره او غيبت كرده است، هديه اى براى او فرستاد؛ او تعجب كرد؛ آن مرد بزرگ فرمود: شنيدم حسناتت را به نامه اعمالم منتقل كردى و سيئاتم را پذيرفتى، من هم در برابر اين خدمت خواستم تشكرى كرده باشم. اين سخن بدان معنا نيست كه انسان در مقابل #ظالمان سكوت كند؛ زيرا مى دانيم شعار اسلام اين است: «لَا تَظْلِمُونَ وَ لَا تُظْلَمُونَ» [۱]؛ (نه #ستم مى كنيد و نه بر شما ستم مى شود)، و مى دانيم امام على (عليه السلام) در وصيّتنامه خود كه در بستر شهادت بود به فرزندان خود تأكيد كرد:  «كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً» [۲]؛ (دشمن #ظالم و كمك كار #مظلوم باشيد). 🔹بلكه منظور اين است، هنگامى كه #ستمى بر انسان وارد مى شود و او توانى براى برطرف كردن #ظلم ندارد، گرفتار يأس و نااميدى و بدبينى نشود و زبان به نفرين و آه و ناله نگشايد. شاهد اين سخن حديث معروفى است كه: «از پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله) نقل شده زمانى كه شنيد گردنبند عايشه را سارقى برده است و عايشه پيوسته به سارق نفرين مى كند. پيامبر (صلى الله عليه و آله) فرمود:  «لا تَمْسَحِى عَنْهُ بِدُعائِكِ عَلَيْهِ» [۳]؛ (عذاب او را با نفرين هاى خود از ميان نبر)؛ يعنى خويشتندار باش و بدان او به خود ستم كرده و خداوند در برابر صبر و تحمل به تو پاداش خواهد داد. 🔹در اينجا نكته باريكى است كه بايد به آن توجّه داشت و آن اينكه #ظالم (مثلا سارق) هم خسارت مالى بر مظلوم وارد مى كند، و هم او را گرفتار آزار روحى مى سازد، و خدا به هر دو علت او را مجازات خواهد كرد؛ ولى اگر مظلوم با نفرين هاى مكرر تشفىِ قلب و آسودگى خاطر پيدا كند طبعا عذاب ظالم كمتر مى شود. از آنچه گفتيم روشن مى شود آنچه بعضى از شارحان مانند ابن ابى الحديد تمايل بدان پيدا كرده اند كه خاموش نشستن در برابر ظلمِ ظالم قاعده اى كلى است، اشتباه بزرگى است، بلكه بايد گفت: اين يك استثنا و مربوط به موارد خاص است و اصل كلى در اسلام «نه ظلم كردن» و «نه تن به ظلم دادن» است. پی نوشت: [۱] سوره بقره، آيه ۲۷۹ [۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت‏، قم‏، ‏۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۴۲۱، (نامه ۴۷) [۳] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی، قم،‏ ۱۴۰۴ق، چ اول، ج ۱۶، ص ۱۱۱ 📕پیام امام اميرالمؤمنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية‏، تهران‏، ۱۳۸۶ش، چ اول‏، ج ۹، ص ۶۶۰ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #ظلم #ظالم #مظلوم @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️آیا «دشنام» و «لعن» افراد جایز است؟ 🔹بسيارى از لغت دانان تصريح كرده اند كه #سبّ، همان شتم و دشنام دادن و بدگويى كردن است و بعضى #لعن را هم مصداقى از آن دانسته اند. به يقين هيچ #مؤمنى را نبايد «سبّ» و «لعن» كرد؛ و درباره كافران و مخالفان حق نيز اصل بر ترك آن است، چرا كه غالباً با دو اثر منفى همراه است: نخست اينكه چه بسا طرف مخالف، مقابله‌ به‌ مثل كند و به مقدّسات توهين نمايد. 🔹خداوند در آيه ۱۰۸ سوره انعام میفرماید: «وَ لاَ تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ فَيَسُبُّوا اللهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْم» (به [معبود] كسانى كه غير خدا را مى پرستند، #دشنام ندهيد مبادا آنها نيز از روى نادانى [و ظلم] خدا را دشنام دهند). ديگر اينكه ممكن است اينگونه #بدگويی‌ها آنها را تحريك كند و به اصطلاح روى دنده لج بيفتند و پافشارى آنها در #كفر و #ضلالت بيشتر گردد. ولى اين قاعده نیز مانند هر قاعده كلى ديگر موارد استثنايى دارد. 🔹به همين دليل در نهج البلاغه يا عبارات ديگر معصومين (عليهم السلام) گاه مذمت هايى نسبت به مخالفان شده و قرآن مجيد نيز بعضی گروهها را #لعن فرموده است. در خطبه ۱۹ نهج البلاغه، امام علی (علیه السلام) به اشعث‌بن‌قيس منافق كه سخنى‌ توهين‌آميز و بى ادبانه در برابر امام گفت، فرمود: «عَلَيْكَ لَعْنَةُ اللهِ وَ لَعْنَةُ اللاّعِنينَ حائِكٌ بْنُ حائِكَ مُنافِق بْنُ كافِر» (#لعنت_خدا و لعنت همه لعنت كنندگان بر تو باد اى بافنده [دروغ] فرزند بافنده و اى منافق فرزند كافر). 🔹همچنین هنگامى كه مروان در جنگ جمل اسير شد و او را خدمت اميرالمومنين (عليه السلام) آوردند، امام حسن و امام حسين (عليهم السلام) نزد پدر خود براى او شفاعت كردند و حضرت او را آزاد ساخت. امام حسن و امام حسين عرض كردند: اى اميرمؤمنان! لازم است مروان با شما بيعت كند؟ حضرت فرمود: مگر بعد از قتل عثمان با من بيعت نكرد؛ من نياز به بيعت او ندارم. دست او همچون دست يهودى است «إِنَّها كَفٌّ يَهُودِيَّةُ». 🔹ولى سبّ‌ #مؤمن‌باتقوا از گناهان عظيم است؛ در حديثى از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مى خوانيم كه فرمود: «سبّ و دشنام فرد با ايمان گناه بزرگى است، و جنگيدن با او كفر است و خوردن گوشت او (غيبت كردن) معصيت است، و احترام مالش همچون احترام خون است». [۱] همچنین در حديث ديگرى ميخوانيم كه مردى خدمت پيامبر اكرم عرض كرد: مرا وصيّتى كن! از جمله امورى كه رسول خدا به او سفارش كرد اين بود: «به مردم #سبّ و #دشنام ندهيد كه سبب عداوت و #دشمنى در ميان آنها میشود». [۲] 🔹اين نكته قابل توجّه است كه #اصحاب_معاويه، هر چند جزء منافقان و ظالمان و #مفسدان_فى‌الارض بودند باز امام (عليه السلام) اصحاب خود را از #سبّ آنها در ايّام جنگ صفّين نهى فرمود، زيرا در آنجا شرايط خاصّى بود كه ممكن بود سبّ آنها آتش جنگ را شعله ورتر سازد. در مورد لعن نيز از #آيات_قرآن استفاده مى شود كه خداوند عده اى را #لعن كرده و يا اجازه لعن آنها را داده است؛ از جمله درباره #شيطان مى فرمايد: «وَ إِنَّ عَلَيْكَ لَعْنَتِى إِلَى يَوْمِ الدِّين»؛ [۳] (و مسلماً #لعنت من بر تو تا روز قيامت خواهد بود). 🔹و در ارتباط با گروهى از #مرتدّين مى فرمايد: «أُوْلَئِكَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللهِ وَالْمَلاَئِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ»؛ [۴] (كيفر آنها اين است كه #لعنت_خدا و #فرشتگان و #مردم همگى بر آنها خواهد بود). و درباره #ظالمان نيز مى فرمايد: «أَلاَ لَعْنَةُ اللهِ عَلَى الظَّالِمِين». [۵] و درباره #پيمان‌شكنان و #قاطعان‌رحم و #مفسدان‌ در زمين مى فرمايد: «أُوْلَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّار» [۶] و درباره كسانى كه #كتمان_حق مى كنند، مى فرمايد: «أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُون» [۷] (خداوند و همه لعنت كنندگان آنها را #لعنت مى كنند). 🔹بى شك #لعن در لغت به معناى «طرد كردن» و «دور ساختن» است، كه گاه به صورت #عملى انجام میشود، و گاه به صورت لفظى يا در شكل #نفرين؛ مثلا گفته مى شود: «لعنة الله عليك» يعنى خدا تو را از #رحمتش دور دارد. مسلّم است كه هيچ #مؤمنى را نمیتوان لعن كرد؛ ولى افراد‌ بى‌ايمان و منافق و كسانى كه گناه عظيمى مانند ظلم و ستم و فساد و ايجاد تباهى در زمين و امثال آن مرتكب میشوند مستحق #لعن‌اند، بنابراين لعن مخصوص كافران و منافقان نيست. پی نوشت‌ها؛ [۱] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ۴ ج ۲ ص۳۶۰ ح۲. [۲] همان. [۳] قرآن کریم، سوره ص آيه۷۸. [۴] همان، سوره آل عمران آيه۸۷. [۵] همان، سوره هود آيه۱۸. [۶] همان، سوره رعد آيه۲۵. [۷] همان، سوره بقره آيه۱۵۹ 📕پيام امام اميرالمومنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلامية، چ۱، ۸، ص ۱۰۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #دشنام #لعن @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد