✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منابع تاريخی چگونه از جايگاه رفيع علمی «امام باقر» (علیه السلام) ياد می كنند؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹فراوانی و گستردگی روایات #امام_باقر (عليه السلام) در زمینه های فقه، اعتقادات و علوم دیگر اسلامی، سبب شد تا «محدثان اهل سنت» نیز از آن حضرت نقل حدیث نمایند. یکی از معروف ترین آنها «ابوحنیفه» است. او با توجه به این که بیشتر احادیث وارده از طریق اهل سنت را نمی پذیرفت، روایات زیادی را از طریق #اهل_بیت و به ویژه #امام_باقر (عليه السلام) نقل کرده است. [۱]
🔹«ذهبی» درباره کسانی که از #امام_باقر (علیه السلام) روایت کرده اند از «عمرو بن دینار»، «اعمش»، «اوزاعی»، «ابن جریح» و «قرة بن خالد» یاد کرده است. [۲] «ابو اسحاق» وقتی به او مراجعه کرد و مقام بسیار بلند و اعجاب انگیز علمی او را دید، در توصیف آن حضرت چنین گفت: «لَم أرَ مِثلَهُ قَطُّ» [۳] (کسی را مانند او ندیده ام). «ابو زرعه دمشقی» نیز درباره آن حضرت میگوید: «إِنَّ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لَمِنْ أَكْبَرِ الْعُلَمَاء» [۴] (#ابوجعفر عليه السلام از بزرگترین عالمان است).
🔹به جرأت می توان گفت که در میان امامان شیعه پس از امام علی (علیه السلام) سند بخش عمده ای از بیشترین قسمت روایات به #امام_باقر (علیه السلام) و #امام_صادق (عليه السلام) منتهی می گردد، و این به دلیل موقعیت خاص سیاسی جامعه آن روز بود که این دو امام بیش از امامان دیگر فرصت نشر علوم آل محمد (علیهم السّلام) را پیدا کردند. از این روست که در «جوامع حدیثی شیعه»، بخش بزرگی از #روایات_اهلبیت (عليهم السلام) از این دو امام بزرگوار نقل شده است.
🔹همین مسأله سبب شد تا درباره #امام_باقر (عليه السلام) گفته شود: «وَ لَمْ يَظْهَرْ عَنْ أَحَدٍ مِنْ وُلْدِ اَلْحَسَنِ وَ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ مِنْ عِلْمِ اَلدِّينِ وَ اَلْآثَارِ وَ اَلسُّنَّةِ وَ عِلْمِ اَلْقُرْآنِ وَ اَلسِّيرَةِ وَ فُنُونِ اَلْآدَابِ مَا ظَهَرَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ» [۵] (از فرزندان [امام] حسن و [امام] حسين علیهم السلام آنچه در زمینه تفسیر، کلام، فتوا و احکام حلال و حرام از آن حضرت صادر شده، از کس دیگری صادر نشده است). نشر این احادیث سبب شهرت عظیم علمی آن امام همام، در آن روزگار به عنوان #عالم، #امام، #فقیه و #محدث بوده است. «ابو زهره» از میان انبوه کسانی که به آن حضرت مراجعه و از محضر او کسب علم کرده اند، به سفیان ثوری، سفیان بن عیینه (محدّث مکه) و ابوحنیفه اشاره کرده است. [۶]
🔹«ابرش کلبی» از «هشام بن عبدالملک» پرسید: «مَنْ هَذَا الَّذِی احْتَوَشَتْهُ أَهْلُ الْعِرَاقِ يَسْأَلُونَهُ قَالَ هَذَا نَبِيُّ الْكُوفَةِ وَ هُوَ يَزْعُمُ أَنَّهُ ابْنُ رَسُولِ اللهِ وَ بَاقِرُ الْعِلْمِ وَ مُفَسِّرُ الْقُرْآن» [۷] (این کیست که مردم عراق او را در میان گرفته و مشکلات علمی خود را از او می پرسند؟ هشام گفت: این پیامبر کوفه است، خود را پسر رسول خدا و شکافنده علم و مفسّر قرآن می داند). در نقل دیگری آمده است که هشام او را با تعبیر «اَلْمَفْتُونُ بِهِ أَهْلُ اَلْعِرَاقِ» [۸] معرفی کرده؛ یعنی کسی که اهل عراق شیفته او هستند.
پی نوشت‌ها؛
[۱] تذکرة الحفاظ، الذهبی، دارالاحیاء التراث العربی، ج۱، ص۱۲۷. [۲] تذکرة الحفاظ، همان، ج۱، ص۱۲۴. [۳] أعيان الشيعة، دار التعارف، ج۴، ص۲۰. [۴] مناقب آل أبيطالب(ع)، ابن شهر آشوب مازندرانى، چ ۱، ج۳، ص۲۷. [۵] مناقب آل ابیطالب(ع)، همان، ج۳، ص۳۲۷. [۶] الامام الصادق(ع)، ص۲۲. [۷] الکافی، ج۸، ص۱۲۰ «من هذا الذی تداکّ علیه الناس»، (یعنی این کیست که مردم بر او ازدحام کرده اند؟). [۸] نور الأبصار فى مناقب آل بيت النبی المختار (ص)، شبلنجى، المطبعة الیوسفیه، بی تا، ص۱۴۳
📕حیات فکری و سیاسی امامان شیعه (ع)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، چ ششم، ص ۲۸۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
تبیین
⭕️غیب یعنی چه؟
🔹#غیب یعنی «نهان»، «پشت پرده»، یعنی آن چیزهایی که از #حواسّ_ظاهری ما نهان است و «پشت پرده محسوسات» واقع شده است. #قرآن_کریم این کلمه را زیاد به کار برده است، گاهی تنها، مثل اینکه می‌فرماید: «الَّذینَ یؤْمِنونَ بِالْغَیبِ» [۱] (آنان که به #غیب ایمان دارند)؛ یا می‌فرماید: «وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَیبِ لا یعْلَمُها الّا هُوَ» [۲] (#کلیدهای_غیب نزد خداست و جز او کسی از آنها آگاه نیست)،
🔹و گاهی همراه با کلمه «شهادت» مثل اینکه می‌فرماید: «عالِمُ الْغَیبِ وَ الشَّهادَةِ» [۳] (خداوند هم به غیب آگاه است و هم به شهادت). فلاسفه اسلامی از همین تعبیر قرآنی استفاده کرده، «جهان طبیعت» را #عالم_شهادت و «جهان ملکوت» را #عالم_غیب اصطلاح کرده‌اند. برای ایمان و اعتقاد ما به «عالم شهادت»، حواسّ ما کافی است.
🔹اساساً این عالم از آن جهت #شهادت نامیده شده است که ما با حواسّ خود با آن سر و کار داریم و محسوس و ملموس ماست؛ علیهذا نیازمند به معرّف و معلّمی برای اینکه به وجود چنین جهانی مؤمن بشویم نیستیم. نیازمندی ما به #معلّم و #تعلیم و #تحقیق، برای آشنا شدن بیشتر با حقایق آن است. امّا این حواس برای ایمان و اعتقاد به «جهان غیب» کافی نیست؛
🔹برای ایمان و اعتقاد به #جهان_غیب، «قوّه عقل» که خود مرتبه غیب وجود ماست، باید دست به کار و فعّالیت بشود، و یا قوّه‌ای نهانتر و مخفیتر از عقل باید غیب را شهود نماید. #پیغمبران، راهنمایان جهان غیباند؛ آمده‌اند که مردم را به غیب و ماورای ظاهر و محسوسات، مؤمن و معتقد نمایند.
🔹#پیغمبران به اینکه مردم به وجود غیب ایمان داشته باشند اکتفا نکرده‌اند، «پیغمبران» آمده‌اند که میان #مردم و #غیب رابطه برقرار کنند، حلقه اتّصال میان مردم و جهان غیب باشند، مردم را مؤمن به #مددهای_غیبی و «عنایت های خاصّ» در شرایط خاصّی بنمایند. اینجاست که مسئله #غیب عملًا با زندگی بشر تماس پیدا می‌کند.
پی نوشت‌ها:
[۱] سوره بقره، آیه ۳
[۲] سوره انعام، آیه ۵۹
[۳] سوره انعام، آیه ۷۳
📕امدادهای غیبی در زندگی بشر، مرتضی مطهری، ص ۵۹-۶۱
منبع: پورتال جامع استاد شهید مطهری
#شهید_مطهری
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️قرآن «توکل پیامبران الهی» در مواجهه با افراد نادان و متعصب را چگونه بیان می کند؟
🔹#انبیاء (علیهم السلام) معمولا از میان اقوامى قیام مى کردند که علاوه بر انحرافات فکرى و عقیدتى، آلوده به انواع #مفاسد_اخلاقى بودند؛ لذا هنگامى که آنها بر ضدّ این عقائد خرافى و آن مفاسد اخلاقى #قیام مى کردند، #شورش بر ضد آنها پیدا مى شد و گاهى در میان یک ملّت، تنهاى تنها بودند، در چنین شرایطى آنچه به آنها توان و نیرو براى پیشبرد اهدافشان مى داد مسأله #توکّل بر خداوند بود، که نمونه آن را در داستان #هود_پیامبر (عليه السلام) مى خوانیم.
🔹#قوم_مشرک و #متعصب و #لجوج به او گفتند: «قَالُوا يَا هُودُ مَا جِئْتَنَا بِبَيِّنَةٍ وَ مَا نَحْنُ بِتَارِكِی آلِهَتِنَا عَنْ قَوْلِكَ وَ مَا نَحْنُ لَكَ بِمُؤْمِنِينَ». [۱] (گفتند: ای هود! دلیل روشنی [که پسند خاطر ما باشد] برای ما نیاوردی، و ما به گفته تو رها کننده معبودهای خود نیستیم، و ما به تو #ایمان نمی‌آوریم). «إِنْ نَقُولُ إِلَّا اعْتَرَاكَ بَعْضُ آلِهَتِنَا بِسُوءٍ ۗ قَالَ إِنِّی أُشْهِدُ اللهَ وَاشْهَدُوا أَنِّی بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ». [۲] ([ما درباره تو] جز این نمی گوییم که برخی از معبودهای ما به تو گزند و آسیب [روحی] رسانده اند [به همین سبب سخنان جنون آمیز و بی منطق می گویی]. #هود گفت: من #خدا را گواه می گیرم و شما هم گواه باشید که یقیناً من از آنچه شریک او قرار می دهید، بیزارم).
🔹#هود (عليه السلام) گفت: «مِنْ دُونِهِ ۖ فَكِيدُونِی جَمِيعًا ثُمَّ لَا تُنْظِرُونِ». [۳] ([آری، از هر معبودی] به غیر او [بیزارم] پس همه شما بر ضد من نیرنگ بزنید، سپس مهلتم ندهید). «إِنِّي تَوَكَّلْتُ عَلَى اللهِ رَبِّی وَ رَبِّكُمْ ۚ مَا مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا ۚ إِنَّ رَبِّی عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ». [۴] (یقیناً من بر #خدا که پروردگار من و پروردگار شماست #توکل کردم؛ هیچ جنبنده ای نیست مگر اینکه او مهارش را به دست [قدرت و فرمانروایی خود] گرفته است، مسلماً #پروردگارم بر راهی راست است).
🔹انسان هنگامى که با مخالفت یک نفر آدم #جاهل و #نادان و #متعصب رو به رو مى شود، غالباً به وحشت مى افتد تا چه رسد به این که بخواهد بر ضد یک «قوم عظیم و منحرف» که داراى تمام این صفات هستند #قیام کند، و یاورى نداشته باشد، که او را یارى کنند، مسلّماً این کار جز با #نیرویی_الهى میسّر نمى شود، نیرویى زاییده از #توکّلى که مولود ایمان به خدا و حاکمیت او در تمام جهان هستى است.
🔹جالب این است که نه تنها نسبت به تهدیدهاى آنها حساسیّت نشان نمى دهد، بلکه تمام قدرت و قوّت آنها را به زیر سؤال برده و تحقیر مى کند، و به آنها مى فهماند که کمترین واهمه اى از آن همه جمعیّت بت پرست و لجوج ندارد، این #توکّل_بى‌نظیر یکى از ویژگى هاى #انبیاء (علیهم السلام) است.
پی نوشت‌ها؛
[۱] قرآن کریم، سوره هود، آیه ۵۳
[۲] همان، آیه ۵۴
[۳] همان، آیه ۵۵
[۴] همان، آیه ۵۶
📕پيام قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص ۶۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#پیامبران #توکل
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
⭕️«کلام نور»
🔸«مَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَ لَا الْمُشْرِكِينَ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْرٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَاللهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَاللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ».
🔹«نه #کافران از اهل کتاب و نه #مشرکان، دوست ندارند که هیچ خیری از سوی #پروردگارتان بر شما نازل شود، در حالی که خدا هرکه را بخواهد به #رحمت خود اختصاص می دهد؛ و #خدا دارای فضل بزرگی است».
📕قرآن کریم، سوره بقره، آیه ۱۰۵
#قرآن #کلام_نور
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️تفاوت منظر دید یک انسان دیندار به دنیا با انسانی که سکولار است در چیست؟
🔹#معنویت در «جامعه اسلامی» به مراتب بالاتر از یک «جامعه سکولار» است، و به همین خاطر مشکلاتی از قبیل #خودکشی در بین #افراد_دیندار بسیار کمتر از #سکولارها است. جهان‌بینی یک «انسان دیندار»، با یک انسان بی اعتقاد به دین بسیار متفاوت است. یک #انسان_مسلمان، «دنیا» را جایی برای پر کردن جیب شخص، و احساس لذت بیشتر در یک دوره‌ی زندگی خاص نمی‌داند و برای این دفتر یک سر‌آغازی و سرانجامی قائل است.
🔹او اذعان دارد که انسان هایی که ما هستیم و در این #دنیا زندگی می‌کنیم از یک جایی آمده‌ایم و به یک جا خواهیم رفت، به تعبیری «انا لله و انا الیه راجعون». در تک تک اعمالی که در این دنیا می‌کنیم، #مسئول هستیم و باید پاسخگو باشیم.
🔹در مقابل، منطق #انسان_بی‌دین این است که ما به دنیا آمده‌ایم، ولی برای چه آمده‌ایم را نمی دانیم، ولی آنچه که روشن است این است که باید از این زندگی نهایت لذت را ببریم و کمتر درد بکشیم. هنگامی که این دو را کنار هم قرار می‌دهیم، به #مسئولیت_پذیری و جهت داشتن زندگی آن #انسان_دیندار پی می‌بریم.
منبع: وبسایت راسخون
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
⭕️امید و امیدواری
🔹...مسئله‌ی بعد، مسئله‌ی #امید است؛ «امید». ما بایستی به «هدایت الهی» #امیدوار باشیم، به «کمک الهی» امیدوار باشیم، به نیرویی که خدا به ملّت‌ها داده امیدوار باشیم. درست نقطه‌ی مقابل آن کاری که #دشمن می‌خواهد بکند که #امید را از دل جوان های ما خارج کند، آنها را مأیوس کند؛
🔹همه‌ی کسانی که در زمینه های تبلیغاتی مخاطبی دارند، می توانند حرف بزنند، زبان گویایی دارند، یکی از بزرگترین و اوّلی‌ترین اهدافشان بایستی این باشد که #امید را در دل ها زنده کنند و حرف ناامیدکننده بر زبان جاری نکنند. این کاری بود که امام بزرگوار خیلی به آن توجّه داشت.
بیانات‌مقام‌معظم‌رهبری ۱۴۰۳/۱۰/۱۹
منبع؛ وبسایت دفتر حفظ و نشر آثار معظم له
#امام_خامنه_ای
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در روايات اسلامی چگونه بر مسأله «جهاد با نفس» تأكيد شده است؟
🔹#امام_على (عليه السلام) در «خطبه متقين»، يكی از ويژگى هاى ايشان را #جهاد_با_نفس می شمارد و مى فرمايند: «اِنْ استَصْعَبَتْ عَلَيهِ نَفْسُهُ فِيمَا تَكْرَه لَم يُعطِهَا سُؤلَها فِيمَا تُحِبُّ». (هرگاه #نفس او در انجام وظایفى كه خوش ندارد سركشى كند، او هم از آنچه دوست دارد محرومش سازد). در اين فراز #امام (علیه السلام) به «مجاهدت نفسانى متقين» مى پردازد كه از #معاصى كراهت، و به #حسنات شوق دارند، برخلاف #نفس_اماره كه از حسنات كراهت و به معاصى شوق دارد. مخالفت #متقين با اميال نفسانى به خاطر آگاهى آنها به اين است كه #نفس، «دشمن ترين دشمنان» است: «اَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِى بَينَ جَنْبَيكَ». [۱]
🔹آنها مى دانند كه #دشمن به هيچ وجه خير و صلاح آنها را نمى خواهد و از اين رو با آن مبارزه مى كنند! #امام_صادق (عليه السلام) به مردى فرمودند: «اِجعَل قَلبَكَ قَرِيناً بِرّاً وَ وَلَداً وَاصِلاً وَ اجعَل عِلمَكَ وَالِداً تَبِعَهُ وَ اجعَل نَفسَكَ عَدُوّاً تُجَاهِدُهُ وَ اجعَل مَا لَكَ عَارِيَةً تَرُدُّهَا». [۲] (#قلب خود را رفيق و همنشين نيك و فرزند رسيده [و صالح] قرار ده، و #علم خود را پدرى كه متابعتش مى كنى قرار ده، و #نفس خود را دشمنى كه با آن مجاهدت مى كنى قرار ده، و آنچه از #اموال و غيره به دست تو است عاريتى قرار ده كه [به صاحب اصليش] رد خواهى كرد).
🔹و نيز مرحوم صدوق نقل كرده كه از كلمات رسول الله (صلی الله علیه و آله) اين بود: «اَلشَّدِيدُ مَنْ غَلَبَ نَفْسَهُ». [۳] (انسان محكم و قوى كسى است كه بر #نفسش غلبه كند). مفضل بن عمر گفت: #امام_صادق (عليه السلام) فرمودند: «مَنْ لَمْ يَكُن لَهُ وَاعِظٌ مِنْ قَلبِهِ وَ زَاجِرٌ مِنْ نَفسِهِ وَ لَم يَكُنْ لَهُ قَرِينٌ مُرشِدٌ اِسْتَمكَنَ عَدُوُّ مِن عُنُقِهِ». [۴] (كسى كه براى او پند دهنده و #واعظى از درون قلبش و #نهى‌كننده‌اى از درون #نفسش نباشد، و #راهنمائى مصاحب او نباشد #دشمن او قدرت پيدا مى كند كه گردنش را بگيرد).
🔹و اين جهاد و مبارزه نفسانى همان #جهاد_اكبر است كه از #امام_صادق (عليه السلام) نقل شده كه #نبىّ_اكرم (صلی الله علیه و آله) لشكرى را به جنگى فرستادند وقتى بازگشتند، فرمودند: «مَرحَباً بِقَومٍ قَضَوا اَلجِهَادَ الاَصغَرَ وَ بَقِىَ عَلَيهِمُ الجِهَادُ الاَكبَرُ فَقِيلَ: يَا رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله) مَا الجِهَادُ الاَكبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفسِ». (آفرين به گروهى كه جهاد اصغر را تمام كردند و باقى ماند بر آنها جهاد و #جنگ_بزرگترى؛ پس گفته شد: يا رسول الله (صلی الله علیه و آله) [اين همه سختى و مشقت و مجروح و كشته در جنگ است چه چيزى بالاتر از اين است؟] جهاد اكبر چيست؟ فرمودند: جهاد و #مبارزه_با_نفس!).
🔹«شعيب عقرقوقى» از #امام_صادق (عليه السلام) نقل كرد كه فرمودند: «مَنْ مَلِكَ نَفسَهُ اِذَا رَغِبَ وَ اِذَا رَهِبَ وَ اِذَا اِشتَهَى، وَ اِذَا غَضِبَ وَ اِذَا رَضِىَ حَرَّمَ اللهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ». [۶] (كسى كه #مالك_نفس خود شد، و وقتى او اراده كرد يا ترسيد يا اشتها و ميل داشت يا غضبناك و راضى از چيزى شد، آن را #كنترل كرد خداوند بدنش را بر آتش حرام كرده است).
پی نوشت‌ها:
[۱] بحار الأنوار دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۶۷، ص ۶۴، باب ۴۵. [۲] وسائل الشيعة، مؤسسة آل البيت(ع)، قم، چ۱، ج ۱۵، ص ۱۶۲. [۳] من لا يحضره الفقيه، محقق، غفارى، على اكبر، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، چ۲، ج ۴، ص۳۷۸. [۴] من لا يحضره الفقيه، همان، ص ۴۰۲.. [۵] الكافی، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر و آخوندى، محمد، دار الكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۵، ص ۱۲.
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ ۱، ج ۲، ص
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نفس #جهاد_اکبر #جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد