⭕️گزیده‌ای از روایات جهاد با نفس
🔹#امام_باقر علیه السلام فرمود: #مؤمن کسی است که وقتی #خوشنود شد، خوشنودی‌اش او را در #گناه و #باطل داخل نکند، و اگر به #خشم آمد خشمش او را از گفتن #حق بیرون نبرد و در زمانی که #قدرت دارد، قدرتش او را به #تجاوز به چیزی که حقی در آن ندارد، نکشاند.
📕وسائل‌الشیعه، ج١۵، ص١٩٢
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️گزیده‌ای از روایات جهاد با نفس
🔹#امام_صادق علیه السلام فرمود: «الْحَسَبُ الْفِعَالُ وَ الشَّرَفُ الْمَالُ وَ الْكَرَمُ التَّقْوَى»؛ (سرشناسی و #بزرگى [انسان]، #اعمال [نیک] است؛ و #شرافت و ارجمندى، دارايى است؛ و بزرگوارى، #تقوا است)
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️برگزیده ای از روايات جهاد با نفس
🔹 #امام_علی علیه السلام در خطبه‌ای می فرماید: «ای #مردم! من برای شما از دو چیز بیش از هر چیزی می‌ترسم: تبعیت از #هوای_نفس، و #درازی_آرزو، اما تبعیت از هوای نفس انسان را از #حق باز می‌دارد، و اما آرزوی دراز باعث فراموشی #آخرت می‌گردد».
📕وسائل الشیعه، ج ١۵، ص ۲۸۰
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️گزیده‌ای از «روایات جهاد با نفس»
🔹امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر #بنده‌ای که به چیزی که #خدای عزّ و جلّ دوست دارد روی آورد، #خداوند نیز به چیزی که او دوست دارد روی آورد، و کسی که به #ریسمان_الهی چنگ زند، خداوند او را #حفظ می‌کند،
🔹و کسی که #خداوند به سوی او روی آورد و او را #نگاه‌داری کند، باکی ندارد آسمان بر زمین افتد یا بلایی سخت و همه‌گیر بر اهل زمین فرود آید؛ چنین کسی به سبب #پرهیزکاری در حزب خدا جای دارد و از هر #بلایی در #امان است، آیا خداوند نمی‌گوید: «همانا #پرهیزکاران در #مقام‌امن‌الهی جای دارند».
📕وسائل الشیعه، ج ١۵، ص ۲۱۱
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️گزیده‌ای از «روایات جهاد با نفس»
🔹#امام_صادق (علیه السلام) از #حضرت_رسول (صلی الله علیه و آله) نقل می‌کند که فرمود: «کسی که #خداوند را #اطاعت کند، #خداوند را یاد نموده است، اگر چه نماز، روزه و قرآن خواندنش کم باشد، و کسی که خدای را #نافرمانی کند، خداوند را فراموش نموده اگرچه نماز، روزه و قرآن خواندنش زیاد باشد».
📕وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۲۵۷
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
⭕️گزیده‌ای از روایات جهاد با نفس، مورد توصیه آیت الله بهجت (قدس سره)
🔹مفضل گوید #امام_صادق (علیه السلام) فرمود: عمل اندک با #تقوا بهتر از عمل زیاد بدون تقواست. گفتم عمل زیاد بدون تقوا چگونه است؟ فرمود: مثلاً مردی اطعام می‌کند و با همسایگانش نیک رفتاری می‌نماید و از مهمان و واردین به خوبی پذیرایی می‌کند، ولی چون دری از حرام به رویش گشوده شود، از آن داخل می‌گردد؛ این عمل بدون تقواست، ولی مردی چنین کارهایی را ندارد، اما چون دری از حرام برویش گشوده شود، داخل نمی‌شود.
📕وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۲۴۱
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از «معاقبه» كه در جهاد با نفس لازم است چيست؟ (بخش اول)
🔹علماى اخلاق براى #جهادبانفس امورى را بيان كرده اند كه التزام به آنها لازم است. يكی از اين امور، #معاقبه است كه بعد از «مشارطه» و «مراقبه» و «محاسبه» قرار دارد. بعد از #محاسبه، اگر معلوم شد كه #نفس تقصير كرده و دست به ارتكاب معاصى زده، بايد به او مهلت نداد؛ كه مهلت دادن همان و ارتكاب معاصى و مانوس شدن با آن همان. و اگر نفس با #معصیت انس گیرد و مثل كودك که به شير مادر وابسته است و به آن خو کرده، با معصيت خو گرفته باشد، همانند جدا کردن نوزاد از شیر مادر جدا کردن او از #گناه و معصیت دشوار و سخت است.
🔹اگر «لقمه مشتبهى» از روى شهوت نفسانى خورده، بايد با گرسنگى شكم را تنبيه كند، و اگر به «نامحرم» نظر كرده، بايد چشم را از نظر كردن منع كند، و همين طور سایر اعضاء و جوارح! «طلحه» نقل كرده: روزى مردى لباسش را كند و شروع كرد در هواى گرم [كه زمين داغ بود] خود را در خاك ماليدن و به #نفس خود مى گفت: «بچش كه عذاب جهنم شديدتر و گرم‌تر از اين است! آيا مثل مرده اى در شب و فرد بيهوده اى در روز هستى؟!» او در ادامه مى گويد: پيامبر (صلی الله علیه و آله) در زير درختى بودند، وقتى این مرد را ديدند، نزديك آمدند، آن مرد گفت: #نفس من بر من غلبه كرده است.
🔹پيامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «آيا چاره اى جز اين نبود؟» [گويا مرد گفته باشد، نه، فقط به اين صورت نفس من تنبيه مى شود،] پيامبر فرمودند: «درب هاى آسمان به روى تو گشوده، و خداوند عز و جل نزد ملائكه به تو مباهات و افتخار مى كند». سپس به اصحاب فرمودند: «تَزَوَّدُوا مِن اَخِيكُم» [۱] (از برادرتان توشه برگيريد) و اين گونه در مقابل #نفس مقاومت كنيد، و از او حساب بكشيد و عقابش كنيد.
🔹تعجب است اهل و فرزند و زيردستان خود را به خاطر كار زشتى كه كرده اند مورد عتاب قرار مى دهى، و از اين مى ترسى كه اگر عقاب نكنى از تحت قدرت و امر تو خارج شوند و بر تو طغيان كنند، ولى به #نفس خود كه «بزرگترين دشمن» تو است مهلت مى دهى، به كسى كه #طغيانش و ضررش از طغيان و ضرر زيردستانت بيشتر است! نهايت ضررى كه اهل تو در اثر نافرمانى به تو مى رسانند اين است كه معيشت و زندگى تو را مشوش و دچار اختلال مى كنند و اگر تعقل مى كردى مى يافتى كه زندگى، #زندگی_آخرت است و نعمتِ بهشت ماندنى است، و #نفس تو چيزى است كه عيش ابدى تو را منغّض و ناگوار مى كند، پس او اولى به #معاقبه و #تنبيه است!
🔹بعضى همين چهار مرحله را برشمرده اند، ولى بعضى ديگر مثل مرحوم فيض كاشانى در «محجة البيضاء» دو تاى ديگر يعنى #مجاهده و #معاتبه [توبيخ] را هم اضافه كرده اند، كه شايد بتوان به گونه اى اين دو را در همان معاقبه ادغام كرد؛ ولى ما به تبع مرحوم فيض اين دو را نيز در دو قسمت بعدی شرح مى دهيم. #ادامه_دارد...
پی نوشت؛
[۱] المحجة البيضاء فی تهذيب الإحياء، فيض كاشانى، مؤسسه انتشارات اسلامى جامعه مدرسين، ۱۴۱۷ق، چ۴، ج۸، ص۱۶۸
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ۱، ج۲، ص۲۹۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#معاقبه #محاسبه #مراقبه #جهاد_با_نفس #گناه
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از «مشارطه» كه برای جهاد با نفس لازم است چيست؟
🔹علمای‌اخلاق براى #جهاد_با_نفس امورى را بيان كرده اند كه التزام به آنها لازم است و یکی از آنها #مشارطه است. درباره «مشارطه» فرموده اند #عقل_انسان مثل تاجر است، #عمر و وقت خود را میدهد تا #اعمال_صالح و نيكو كسب كند، واين اعمال صالح با #تزكيه_نفس حاصل میشود، ربح و سود او تزكيه نفس است؛ زيرا به سبب آن به فلاح و #رستگارى میرسد: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا - وَ قَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا» (#رستگار شد كسى كه #نفس را تزكيه و پاك كرد، و متضرّر شد كسى كه آن را تباه كرد).
🔹در اين معامله، #عقل شريكى دارد بنام #نفس و بايد مثل شريكها در معاملات دنيوى با او برخورد شود. اول از همه بايد با او #شروطى در نظرگرفت كه مبادا #خيانت كند و سرمايه را به باد فنا دهد، چنانكه شريك جنايتكار ممكن است در امور دنيوى چنين كند و اين شرط كردن، [همان] #مشارطه است. اين تجارت سودش #بهشت و رسيدن به «سدرة المنتهى» و بودن با انبيا و شهداست. پس دقت در محاسبه و دقت در كار اين #شريك_نفسانى، بايد بيشتر از دقت در ربح و سود دنيوى باشد؛ زيرا سودها قابل مقايسه نيست.
🔹#ربح_اخروى، خيریست كه دوام دارد و #ربح_دنيوى دوام ندارد، و گفته اند: «لَا خَيرَ فِى خَيرٍ لَا يَدُومُ بَل شَرٌّ لَا يَدُومُ خَيرٌ مِنْ خَيرٍ لَا يَدُومُ» (در امر خيرى كه دوام ندارد خير و بركتی نيست؛ بلكه شرّى كه دوام ندارد بهتر از خيری است كه دوام ندارد)؛ زيرا شرّى كه دوام ندارد وقتى قطع شد، شادى به همراه دارد، چون شرّ پشت سر گذاشته شد، ولى خيرى كه دوام ندارد، تأسف را به خاطر انقطاعش به همراه دارد! پس هر صاحب نفسى نبايد #غافل باشد كه هر نَفَسى از عمر، گوهر گرانبهایی است كه عوض ندارد و ممكنست گنجى از گنجهاى بهشتى باآن بدست آيد كه #نعمتش ابدى است.
🔹بنابراين هرشخصى بايد وقتى از نمازصبح فارغ شد، ساعتى با نفسش خلوت كند، براى #مشارطه آن چنانكه تاجر با شريكش میكند وبه نفس بگويد به جز كالاى #عمر چیز دیگری ندارم، و اگرآن [كالا] از بين رود، سرمايه ام از بين رفته، و از تجارت مأيوس میشوم، و ربحى و #سودى بدست نمى آورم. خداوندامروز را به من مهلت داده، و اگر میمُردم از خدا میخواستم مرا به اندازه يكروز به دنيا برگرداند، تا #عمل_صالح انجام دهم، پس فرض كن مُرده اى و امروز برگشته اى، و به تو مهلت داده شده، پس بپرهيز از اينكه اين روز پرقيمت را ضايع كنى.
🔹در احوال يكى از زهاد است كه گويند قبرى كنده بود و صبحها در آن مى خوابيد و آيه «رَبِّ ارْجِعُونِ - لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ» را میخواند؛ يعنى سخن كسانى را كه در قيامت از خدا میخواهند به دنيا برگردند، و عمل صالح انجام دهند را میگفت و بلند میشد، و به خود میگفت: توامروز به دنيا برگردانده شدى، برو ببينم چه کار میكنى! در خبرى آمده «براى بنده درهر شبانه روز ۲۴ خزانه پشت سر هم است كه خزانه اى از آن باز میشود، و ميبيند پر از نور است كه در اثر #اعمال_صالح است كه در آن موقع انجام داده، خوشحال میشود،
🔹بقدرى كه اگرآن خوشحالى را بين اهل آتش توزيع كنند، به وحشت مى‌افتند، سپس خزانه و جعبه ديگرى باز میشودكه سياه و تاريك است، و بوى بد ازآن بلند میشود، و آن ساعتى است كه #عصيان خدا كرده و آنچنان ترس و فزعى به او دست میدهد كه اگر بين اهل بهشت تقسيم شود، عيش آنهارا از بين مى برد، و جعبه اى ديگر بازمیشود كه خالى است، نه مايه خوشحالى و نه ناراحتى است و آن ساعتى است كه خوابيده و #غافل بوده يا مشغول به مباحات دنيوى بوده، پس حسرت میخورد و متضرّر میشود».
🔹به #نفس بگو امروز خزائن ۲۴گانه را خالى مگذار، و مرا به كسالت و بيحالى مينداز و مغبون و حسرت بارم مكن، كه خداوند فرموده: «يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ» (روزى شمارا جمع میكند براى روز جمع شدن [كه روزقيامت باشد] و آن، #روز_خسران و ضرراست). اين سفارشات براى خود نفس بود، سپس سفارشى به نفس در مورد #اعضاء_هفتگانه كند: چشم و گوش و زبان و شكم و فرج [كنايه از شهوت جنسى] و دست و پا به اين كه اينها خدمتكاران و رعيّت تو هستند كه با اينها تجارت میكنى.
🔹براى #جهنم هفت درب است كه براى هر دربى عده اى از مردم مشخص شده اند كه وارد شوند، و اين هفت درب براى كسانى است كه با اعضاء هفتگانه عصيان كنند. پس #چشم را از نظر به نامحرم بپوشان ونظر تحقیرآمیز به مؤمنى مكن، بلكه نظرى زائد بر ضرورت مكن. خداوند همچنان كه از كلام زيادى بازخواست كند، از نظر زيادى نيز سؤال كند، و همينطور براى هر عضوى خصوصاً #زبان و #شكم توصيه به نفس كند.
📕اخلاق اسلامى درنهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر،تهيه وتنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش چ۱ ج۲ص۲۸۷
منبع: وبسایت آیت الله مکارم شیرازی
#مشارطه
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
⭕️گزیده‌ای از روایات «جهاد با نفس»، مورد توصیه آیت الله بهجت قدس‌سره
🔹#امام_صادق (علیه السلام) فرمود: کسی که سه چیز به او داده شده از سه چیز بی‌بهره نمانده است: کسی که به او #دعا عطا شده، #اجابت هم به او عطا گردیده؛ و کسی که به او #شُکر داده شده، #زیادت هم به او بخشیده شده؛ و کسی که #توکل به او عطا گردیده #کفایت هم به او عطا شده.
🔹سپس فرمود: آیا کتاب خدای عز و جل را تلاوت کرده‌ای: «و کسی که بر خدا #توکل کند پس خداوند او را بس است» و «اگر #شکر کنید بر شما زیادتی می‌بخشیم» و «مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم».
📕وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۲۱۳
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا «جهاد با نفس» بزرگتر و بالاتر از «جهاد با دشمن» است؟
🔸از امام صادق (عليه السلام) نقل شده كه رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) لشكرى را به جنگى فرستادند وقتى بازگشتند، فرمودند: «مَرحَباً بِقَومٍ قَضَوا الجِهَادَ الاَصغَرَ وَ بَقِىَ عَلَيهِمُ الجِهَادُ الاَكبَرُ فَقِيلَ: يَا رَسُولُ اللهِ مَا الجِهَادُ الاَكبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفسِ». [۱] (آفرين به گروهى كه #جهاد_اصغر را تمام كردند و باقى ماند بر آنها #جهاد_بزرگتر، پس گفته شد: يا رسول الله [اين همه سختى و مشقت و مجروح و كشته در جنگ است چه چيزى بالاتر از اين است] #جهاد_اكبر چيست؟ فرمودند: مبارزه و #جهاد_با_نفس!).
💠در اينجا به اختصار اشاره مى شود به چند جهت كه چرا #جهاد_با_نفس نسبت به جهاد با دشمن خارجى بزرگتر و اكبر است؟
1⃣«از جهت مدّت»
🔹از جهت مدّت، #جهاد_با_نفس بيشتر است. ظاهراً بعد از زمان امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) جنگى به عنوان جهاد اصغر نباشد؛ ولى #جهاد_با_نفس هست، و بر فرض هم كه بعد از حضرت جهادى باشد، در هر زمان بطور ممتد جهاد خارجى نيست، پس #جهاد_درونى از نظر مدّت بيشتر و اكبر است.
2⃣«از جهت عُدّه»
🔹«عُدّه» يعنى وسيله. وسيله هاى جنگى در هر زمان محدود است و به تناسب آن زمان بايد اسلحه هایى بدست گرفت؛ ولى جنگ درونى و #جهاد_اكبر وسيله مخصوصى ندارد، بايد از كلمات انبياء (عليهم السلام) و اولياء و تاريخ گذشتگان وسيله جنگى براى مبارزه با #نفس_امّاره استخدام كرد هر وسيله اى كه بود: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ». [۲]
3⃣«از جهت عِدّه»
🔹«عِدّه» يعنى نفرات. در #جنگ معمولا جوانها و در سن مخصوصى به جنگ دشمن خارجى مى روند؛ مثلا از پنجاه ميليون، دو ميليون نفر، ولى در جنگ با #دشمن_درون، از پنجاه ميليون، پنجاه ميليون نفر جنگ مى كنند. جنگ با #دشمن_داخلى هميشه مشكلتر و بزرگتر از جنگ با دشمن خارجى است؛ همچنان كه در #قرآن عتاب‌ها نسبت به #منافقين كه از داخل مبارزه مى كنند، بيشتر از كفّار است؛ و اين همان است كه پيامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «دشمن ترين دشمنان، دشمنى است كه بين دو پهلوى تو است، يعنى #دشمن_داخلى كه #نفس است».
4⃣«جنگ با دشمن داخلى و جهاد نفسانى پشتوانه جهاد خارجى است»
🔹كسى كه بر #خصمِ_درون پيروز است، مبارزه با #خصم_برون برايش آسانتر است؛ ولى كسى كه اسيرِ لانه و دانه و همسر است، نمى تواند آن طور كه بايد و شايد با #دشمن بجنگد. در جنگ آمريكا با ويتنام، آمریکایی ها پانصد هزار نفر سرباز كار كرده وارد عمل كردند، و براى روحيه دادن به آنها با هواپيماها مشروبات الكلى و زنهاى خواننده فرستادند؛ ولى در دوران جنگ تحميلى با عراق ديديم كه چگونه #نماز و #دعا و #جهاد_با_نفس به رزمندگان روحيه مى داد! آرى بايد روحيه و پشتوانه از درون و از ميدان #مبارزه_با_نفس باشد نه از برون.
5⃣«اهميت جهاد به اهميت و قدرت دشمن است»
🔹#جنگ با يك كشور كوچك آسانتر است تا با يك كشور بزرگ؛ زيرا #دشمن هر چه قوی‌تر باشد جنگ با آن مشكلتر است، و #نفس و هم پيمان آن #شيطان، قوی ترين دشمنان عالم هستند.
6⃣«از حيث نتيجه»
🔹نتيجه جهاد با دشمن خارجى يا پيروزى است يا شهادت، كه هر كدام باشد در مسير الهى (اِحدَى الحُسنَيَين) است، ولى نتيجه #جهاد_با_نفس و پيروزی در آن ميدان، رسيدن به #نفس_مطمئنه است و رضاى بنده از خدا و رضايت او از بنده «يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ - ارْجِعِى إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً - فَادْخُلِى فِى عِبَادِى - وَ ادْخُلِى جَنَّتِى» [۳] (اى #نفس_مطمئنه [و اى كسى كه به اين مقام رسيده اى] به سوى پروردگارت برگرد، در حالى كه راضى هستى، و خدا از تو راضى است، پس داخل بندگان من شو و داخل بهشت من شو).
پی نوشت:
[۱] منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج ۶، ص ۱۳۲
[۲] قرآن کریم، سوره انفال، آیه ۶۰
[۳] همان، سوره فجر، آیات ۲۷ الی ۳۰
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، تهيه و تنظيم، اکبر خادم الذاکرین، نسل جوان، چ ۱، ج ۲، ص ۲۸۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نفس #جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در روايات اسلامی چگونه بر مسأله «جهاد با نفس» تأكيد شده است؟
🔹#امام_على (عليه السلام) در «خطبه متقين»، يكی از ويژگى هاى ايشان را #جهاد_با_نفس می شمارد و مى فرمايند: «اِنْ استَصْعَبَتْ عَلَيهِ نَفْسُهُ فِيمَا تَكْرَه لَم يُعطِهَا سُؤلَها فِيمَا تُحِبُّ». (هرگاه #نفس او در انجام وظایفى كه خوش ندارد سركشى كند، او هم از آنچه دوست دارد محرومش سازد). در اين فراز امام (علیه السلام) به «مجاهدت نفسانى متقين» مى پردازد كه از #معاصى كراهت، و به #حسنات شوق دارند، برخلاف #نفس_اماره كه از حسنات كراهت و به معاصى شوق دارد. مخالفت «متقين» با #اميال_نفسانى به خاطر آگاهى آنها به اين است كه #نفس، «دشمن ترين دشمنان» است: «اَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِى بَينَ جَنْبَيكَ». [۱]
🔹آنها مى دانند كه #دشمن به هيچ وجه خير و صلاح آنها را نمى خواهد و از اين رو با آن مبارزه مى كنند! #امام_صادق (عليه السلام) به مردى فرمودند: «اِجعَل قَلبَكَ قَرِيناً بِرّاً وَ وَلَداً وَاصِلاً وَ اجعَل عِلمَكَ وَالِداً تَبِعَهُ وَ اجعَل نَفسَكَ عَدُوّاً تُجَاهِدُهُ وَ اجعَل مَا لَكَ عَارِيَةً تَرُدُّهَا». [۲] (#قلب خود را رفيق و همنشين نيك و فرزند رسيده [و صالح] قرار ده، و #علم خود را پدرى كه متابعتش مى كنى قرار ده، و #نفس خود را دشمنى كه با آن مجاهدت مى كنى قرار ده، و آنچه از #اموال و غيره به دست تو است عاريتى قرار ده كه [به صاحب اصليش] رد خواهى كرد).
🔹و نيز مرحوم صدوق نقل كرده كه از كلمات رسول الله (صلی الله علیه و آله) اين بود: «اَلشَّدِيدُ مَنْ غَلَبَ نَفْسَهُ». [۳] (انسان محكم و قوى كسى است كه بر #نفسش غلبه كند). مفضل بن عمر گفت: #امام_صادق (عليه السلام) فرمودند: «مَنْ لَمْ يَكُن لَهُ وَاعِظٌ مِنْ قَلبِهِ وَ زَاجِرٌ مِنْ نَفسِهِ وَ لَم يَكُنْ لَهُ قَرِينٌ مُرشِدٌ اِسْتَمكَنَ عَدُوُّ مِن عُنُقِهِ». [۴] (كسى كه براى او پند دهنده و #واعظى از درون قلبش و #نهى‌كننده‌اى از درون نفسش نباشد، و #راهنمائى مصاحب او نباشد #دشمن او قدرت پيدا مى كند كه گردنش را بگيرد).
🔹و اين جهاد و مبارزه نفسانى همان #جهاد_اكبر است كه از امام صادق (عليه السلام) نقل شده كه نبىّ اكرم (صلی الله علیه و آله) لشكرى را به جنگى فرستادند وقتى بازگشتند، فرمودند: «مَرحَباً بِقَومٍ قَضَوا اَلجِهَادَ الاَصغَرَ وَ بَقِىَ عَلَيهِمُ الجِهَادُ الاَكبَرُ فَقِيلَ: يَا رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله) مَا الجِهَادُ الاَكبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفسِ». (آفرين به گروهى كه جهاد اصغر را تمام كردند و باقى ماند بر آنها جهاد و #جنگ_بزرگترى؛ پس گفته شد: يا رسول الله (صلی الله علیه و آله) [اين همه سختى و مشقت و مجروح و كشته در جنگ است چه چيزى بالاتر از اين است؟] جهاد اكبر چيست؟ فرمودند: جهاد و #مبارزه_با_نفس!).
🔹«شعيب عقرقوقى» از #امام_صادق (عليه السلام) نقل كرد كه فرمودند: «مَنْ مَلِكَ نَفسَهُ اِذَا رَغِبَ وَ اِذَا رَهِبَ وَ اِذَا اِشتَهَى، وَ اِذَا غَضِبَ وَ اِذَا رَضِىَ حَرَّمَ اللهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ». [۶] (كسى كه #مالك_نفس خود شد، و وقتى او اراده كرد يا ترسيد يا اشتها و ميل داشت يا غضبناك و راضى از چيزى شد، آن را #كنترل كرد خداوند بدنش را بر آتش حرام كرده است).
پی نوشت‌ها:
[۱] بحار الأنوار دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۶۷، ص ۶۴، باب ۴۵. [۲] وسائل الشيعة، مؤسسة آل البيت(ع)، قم، چ۱، ج ۱۵، ص ۱۶۲. [۳] من لا يحضره الفقيه، محقق، غفارى، على اكبر، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، چ۲، ج ۴، ص۳۷۸. [۴] من لا يحضره الفقيه، همان، ص ۴۰۲.. [۵] الكافی، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر و آخوندى، محمد، دار الكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۵، ص ۱۲.
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ ۱، ج ۲، ص
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نفس #جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«اهل مراقبه» چه حالات و نشانه هایی دارند؟
🔸علماى اخلاق براى #جهاد_با_نفس امورى را بيان كرده اند كه التزام به آنها لازم است. یکی از آن موارد #مراقبه است و صاحب كتاب «عرفان اسلامى» مى گويد: #اهل_مراقبت سه حال دارند:
1⃣اول حال آن است كه بواسطه #معرفت و #يقين بر اينكه #خداوند مطلع بر ضمير بنده است، اين حال پيش مى آيد كه «فكر بد و شيطانى» به قلب او راه پيدا نمى كند و چون خدا را حاضر و ناظر در همه جا مى بيند، كمتر به دام #هوای_نفس مى افتد. يكى از عرفاى عالی مقدار گفته است: «المُراقَبَةُ اِستِدامَةُ علمِ العَبدِ باطّلاع الرّبِ فى جميع اَحْوالِه» (يعنى #مراقبت دوام علم بنده است به اينكه #پروردگار از تمام احوال بنده مطلع است). حاصل آنكه حال اول #مراقبت، آن است كه حسن بن على دامغانى گفته: «عليكم بحفظ السرائر فانّه مطّلعٌ على الضمائر» (بر شما است #حفظ_پنهانی‌ها؛ زيرا خدا آگاه بر ضمائر و مكنونات است).
2⃣حال دومِ مراقبت آن است كه #سالك، كائنات را فراموش كند، به طورى كه وجود و عدم دنيا براى او يكسان باشد و چنان #مراقب باشد كه جز خدا هيچ چيز در ذهن و فكر او نباشد. احمد بن عطا گفت: «خيرُكُم مَنْ راقَبَ الحقَّ بالحق فى فَناء ما دُونَ الحق» (بهترين شما كسى است كه حقاً مراقب حق باشد، در اين كه غير از وجود حق، فانى است).
3⃣حال سوم، حال بزرگان اهل مراقبت است، كه از خدا مى خواهند كه آنها را در حال مراقبت رعايت فرمايد، يعنى خداوند متولى امر آنها باشد، و به فضل خويش آنها را مصداق «وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصالحين » [۱] فرمايد. #سالك بايد در اين مقام طورى باشد كه خود از ميان برخيزد و بين او و خدا هيچ حجابى باقى نماند. به يكى از عرفا گفتند: كه مى گویی حجاب سه است: نفس و خلق و دنيا. گفت: اين سه، حجاب عام است؛ #حجاب_خاص، سه است: ديد طاعت و ديد ثواب و ديد كرامت؛ مقصود اين است كه در اين مقام در بی خودى بايد به مقامى برسد كه خود به مراقبت خود واقف نباشد، و به تعبير ديگر عمل خود را نبيند و نظر به ثواب و كرامت نكند، كه ديدن علت غرور و علّت انحطاط است. [۲]
پی نوشت‌ها؛
[۱] ترجمه: «و او صالحان را سرپرستى مى کند»؛ سوره اعراف، آیه ۱۹۶
[۲] عرفان اسلامى، انصاريان، حسین، انتشارات دارالعرفان، قم، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۲، ص ۱۸۸، (معناى مراقبت در كلام بزرگان)
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ اول، ج ۲، ص ۲۹۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#جهاد_با_نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد