🏷 #دریافت_مقاله کارکردهای عقل عملی در اصول فقه شیعه استاد محمد عرب صالحی دام عزه 🌐 http://qabasat.iict.ac.ir/article_17659_ece0eaf4011b94acf3abc705a199ff0b.pdf 🔖 #چکیده: کارکرد #عقل_عملی در اصول فقه گرچه فی الجمله و به طور #پراکنده در کتب اصولی مورد بحث قرار گرفته است؛ اما با این‌که مجموعه احکام عقل عملی مورد استفاده در اصول فقه، چه به نحو #کلی، مثل اصل #حسن و #قبح عقلی و چه به نحو #صغروی، مانند قبح #تجرّی، قبحِ #تفویتِ اغراضِ مولا و حسنِ #احتیاط، فراوان و دارای جهات مختلفی است، تفصیل بحث در هیچ یک از این کتب به نحو موضوعی و یک‌جا مورد بحث و مُداقّه قرار نگرفته است. در برخی از کتب متقدمان به برخی از وجوه مسئله پرداخته شده است؛ مثلا بحث از حسن و قبح در کتبی چون «الفوائد الحائریه» (ر.ک: وحید بهبهانی، ۱۴۱۵ق، ص ۳۶۳_۳۷۸)، «الفصول الغرویه» (ر.ک: صاحب فصول، ۱۴۰۴ق، ص۳۱۶_۳۵۰)، «فرائد الاصول» (ر.ک: شیخ انصاری، [بی تا] ص۲۳۰_۲۴۵) و «هدایه المسترشدین» (ر.ک: اصفهانی، [بی تا]، ص۴۳۳_۴۴۲) دیده می‌شود؛ اما پس از آن، این اندک هم در کتب متاخرین کم‌یاب گردیده است و تنها محقق اصفهانی در لابلای #دلیل_انسداد، بحثی درمورد آن آورده است (محقق اصفهانی، ۱۳۷۴، ج۲، ص۳۲۲به بعد). در کتب مختلف #شهید_صدر این مسئله تا حدودی جایگاه خود را باز یافته است و اخیراً جناب #عمار_ابورغیف یکی از شاگردان شهید صدر در کتابی دو جلدی تحت عنوان «الاسس العقلیة» بحث مستقلی با عنوان #تطبیقات عقل عملی در اصول فقه مطرح نموده است. البته طبیعی است که جای چنین مباحثی نه در علم اصول که در #فلسفه_علم_اصول است و چنین علمی بسان سایر فلسفه‌های #مضاف به علوم، هنوز در حوزه‌های علوم دینی جایگاه اساسی خود را نیافته است؛ گرچه محققان گرانمایه‌ای در این زمینه پیش قدم گردیده و در پی پایه گذاری این علوم برآمده اند.* در این نوشتار پس از تبیین #مفردات موضوع و تعیین مراد از عقل عملی و تبیین موضوع و محدوده آن، به کارکرد‌های عقل عملی در مباحث اصولی اشاره گردیده است. * استاد آملی لاریجانی _دام ظله_ از سال ۱۳۷۸ تا سال ۱۳۸۷ در درسِ خارج اصول به طور تفصیلی به این مباحث پرداخته و نویسنده نیز در بسیاری از این جلسات حضور داشته و مقاله‌ی حاضر نیز وامدار اندوخته‌های آن زمان از محضر استادِ گران‌قدر است. برخی دیگر از اساتید نیز در سال‌های اخیر در زمینه‌ی فلسفه اصول فقه به تحقیق و #تدریس مشغول‌اند. 🌐 http://qabasat.iict.ac.ir/article_17659.html @tafaqqoh