. 🔻 مشهد مقدس 🔻 🔸اقامت آخر صفر🔸 #اسکان #رایگان اسکان رایگان زائرین آقا علی ابن موسی الرضا علیه السلام در حسینیه ها و مساجد در دهه پایانی ماه صفر 🔹(6 تا ۱4 شهریور)🔹 در مشهد مقدس هماهنگی و ثبت نام 👇 از سایت هم محله ی امام رضا علیه السلام به آدرس https://zaer2.masjedona.ir/fes/? اقدام نمایید یا جهت دریافت توضیحات و ثبت نام تلفنی از ساعت 8 تا 18 با شماره 05132012040 تماس بگیرید یا از پیام رسان ایتا @M_Karimi_Danesh #همه_خادم_الرضاییم

کنار مرقد مطهر حضرت عباس نائب الزیاره همه هستم. 🌻 @ahlebait110

📌برسی حدیث مشهور بشارت به #ربیع و پایان ماه #صفر این سخن مشهور، تنها در کتاب #الرواشح_السماوية اثر مرحوم #ميرداماد (1041ق) آمده است و این گزارش در منبع دیگری نقل نشده است. او می‌نویسد: «و وقع فى كتاب النجم للافليشى‏ ... و ممّا يجرى فى كلام النّاس معزوّا الى النّبى صلّى اللّه عليه و آله قولهم: ... و من بشّرنى بخروج صفر بشّرته‏ بالجنّة ... این روایت از سخن‌های #منسوب به #پیامبر اکرم(ص) است» که در ادامه این عبارت: 《من بشّرنى بخروج صفر بشّرته‏ بالجنّة》 را در کنار برخی احادیث دیگر نقل کرده که افليشى از عالمان اهل تسنن، آنها را به عنوان #احادیث_موضوعه (جعلی) آورده است؛ ولی میرداماد می‌گوید: «برخی از این احادیث نبوی صحیح و برخی نیز از ائمه(ع) نقل شده اند، بعضی هم موضوع هستند». وی، به احادیث موضوع تصریح ندارد که کدام است؛ ولی از سیاق عبارت میرداماد بر می‌آید که حدیث موضوع همین حدیث «من بشّرنى بخروج صفر بشّرته‏ بالجنّة» و عبارت «خیر خلّکم خلّ خمرکم» است که در ادامه همان صفحه آمده است. بنابراین، به هر روی تعبیر «من بشّرنى بخروج صفر بشّرته‏ بالجنّة» به عنوان حدیث نبوی، مستندی ندارد. 📚الرواشح السماوية في شرح الأحاديث الإمامية (کتاب رجالی)؛ محمدباقر بن محمد ميرداماد، ۱۴۱۱ق، ص۲۰۲_ ۲۰۱. 👇👇 🌻 @ahlebait110

همراه خادمان عراقی در آشپزخانه حرم امیر مومنان علی علیه السلام دعاگوی شما هستم 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌تاثیر محبت به اهل بیت در سعادتمندی امام #حسن_مجتبی علیه السلام فرمود: ⬅️ای #شیعیان، درخواست های خود را از اهل بیت(ع) طلب کنید و از رجوع به دنیاطلبان و #امویان بپرهیزند. ⬅️دوستى ما- خاندان اهل بیت(ع)- آنچنان #گناهان را از بنى آدم فرو ميريزد كه باد، برگ درختان را فرو ميريزد. 📚کلینی، الکافی، ج1، ص19، ح12. 📚شیخ طوسی، اختيار معرفة الرجال، ج1، ص328. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌زیست نامه امام #حسن مجتبی(ع) ◀️نام پدر: #علی بن ابیطالب. ◀️نام مادر: #فاطمه. ◀️متولد: ۱۵رمضان سال سوم هجری. ◀️روز هفتم تولد، سر او را تراشیده و هموزن آن را نقره #صدقه دادند و رسول خدا(ص) به امر خدا نام او را #حسن نام گذاشت و برای وی گوسفندی #عقیقه کرد. ◀️به سن ۶سالگی در #مباهله حضور داشت. ◀️كنيه آن حضرت #ابومحمّد و شبيه ‏ترين مردم به رسول الله(ص) بود. ◀️ذهبى(م748ق) در وصف آن حضرت نوشته است: «اين امام، بزرگ منش، زيباروى، #عاقل، متين، #سخى، #نيكوكار، #متدين، #متقى، با حشمت و از هر كس فاضل تر، #پارساتر و #فداكارتر بود. ◀️امام منتقد جدی خلفا بود و از پدر حمایت جدی کرد و مردم #کوفه را برای کمک به پدرش در جنگ #جمل بسیج کرد. ◀️در جهاد علیه #معاویه و #خوارج نیز حضور داشت. ◀️بعد از #شهادت پدر، عموم مردم با وی در کوفه با #بیعت کردند که خلیفه مسلمانان باشد. ◀️دربرابر #تهاجم نظامی معاویه ایستاد، اما به دلیل سستی یاران و #خدعه معاویه، برای حفظ اسلام و جان #شیعیان، #صلح اجباری را پذیرفت. ◀️بعد از صلح، به #مدینه رفت و #جهاد_علمی را در تربیت #شاگردان و احیای نام پیامبر(ص) و علی(ع) آغاز کرد. ◀️قول صحیح و قوی در شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام همان ۲۸ صفر است. ⬅️آن حضرت با مکر #معاویه و به دست همسرش #جعده در ۲۸صفر سال۵۱ در سن۴۸ سالگی به شهادت رسید. ◀️زنان بنى هاشم براى شهادت امام حسن(ع) يك ماه مجلس #عزا برپا داشتند. 📚ابن اثير، أسد الغابة فى معرفة الصحابة، ج1، ص493. 📚ذهبی، سير اعلام النُبلاء، ج3، ص253. 📚ر.ک: ابن سعد، ترجمة الإمام الحسن من کتاب الطبقات. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌مجدالملک #براوستانی قمی و ساخت #زیارتگاه‌های مقدس #شیعه از جمله قبر امام حسن مجتبی علیه السلام در میان دولتمردان شیعه در سده‌های متقدّم، مجدالملک براوستانی قمی (مقتول در 492ق)، وزیر برکیارق سلجوقی(حکومت: 487-498ق) از جایگاه #تمدنی ویژه‌ای برخوردار است. براوستانی اهتمام فراوانی به ساخت #مشاهد #ائمه(ع) و زیارتگاه‌های #سادات علوی داشته و در منابع تاریخی، بیش از هر دولتمرد شیعه دیگری، به اقدامات عمرانی وی در این زمینه اشاره شده است. عبدالجلیل قزوینی رازی(زنده در 560ق) در کتاب نقض (ص90) درباره مجدالملک نوشته است: «هنوز آثارِ خیراتِ او در حرمین #مکه و #مدینه ظاهر است و در مشاهد ائمه علوی و سادات فاطمی احسان‌های او متواتر است از اوقاف و شمع سوختن، و خطّ و توقیع او هنوز مقتدای اصحاب دولت است، و رسوم و قواعد او در خیرات و نیکی‌ها هنوز باقی است.» قزوینی همچنین اقدامات وی در این زمینه را به شرح زیر برشمرده است: ⬅️1.قبه امام #حسن بن علی و #زین_العابدین و محمد #باقر و جعفر #صادق ـ علیهم السلام ـ است به مدینه رسول به گورستان بقیع.» 📚قزوینی، کتاب نقض، ص236. ⬅️ابن اثیر ذیل حوادث سال ۴۹۵ می‌نویسد: در این سال منظور بن عماره حسینی فرماندار #مدینه از دنیا رفت. او کسی بود که #معمار اعزامی از #قم که از سوی براوستانی برای ساختن گنبدی بر قبر حسن بن علی[ع] و عباس عموی پیامبر را کشت. ⬅️2.مشهد موسی #کاظم و محمد تقی(امام #جواد) به مقابر #قریش هم او فرموده است»؛ ⬅️3.مشهد سید #عبدالعظیم الحسنی به شهرری؛ ⬅️4.بسی از مشاهد سادات علوی و اشراف فاطمی ـ علیها السلام؛ 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌علت #صلح امام #حسن(ع) از زبان خود امام امام حسن #مجتبی(ع) در پاسخ به کسانی چون ابوسعید عقیصا که پرسیدند: «ای فرزند رسول خدا(ص)، چرا با معاویه صلح کردید در حالیکه میدانید شما بر حق بوده و #معاویه گمراهِ باغی است، امام فرمود: اگر این کار را انجام نمیدادم، حتی یک نفر از #شیعیان ما را بر روی زمین باقی نمیگذاشتند.» آن حضرت، در عبارت دیگری علت صلح را بقای دین توسط شیعیان بیان کرده و فرمود: «ترسیدم آنان را بکشند؛ لذا تصمیم گرفتم برای بقای دین در روی زمین، #فریادگری باقی بگذارم.» 📚شیخ صدوق، کمال‌الدین و تمام النعمه، ج1، ص316؛ 📚همو، علل الشرایع، ج1، ص211. 📚ابن عساکر، تاریخ مدینه الدمشق، ج13، ص280. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌شهادت یا رحلت رسول الله؟ ⬅️در یک دیدگاه بنابر تائید شواهدی از منابع شیعه و سنی، آن حضرت #مسموم گشته و به #شهادت رسیده است و تنها در فرد مسموم کننده اختلاف نظر وجود دارد. ۱. روایتی از امیر مومنان #علی علیه السلام در کتاب #الکافی که فرمود: أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ مَاتَ شَهِیداً. ۲.گزارش دیگری از کتاب تفسیر #عیاشی که آن حضرت را آن دو زن سم دادند: انهما سمتاه( ان دو زن او را مسموم کردند.) ۳. روایت دیگری از شیخ صدوق که به نقل از امام #حسن مجتبی علیه السلام و امام صادق علیه السلام فرمود: ما منا الا مسموم او مقتول شیخ مفید نیز به مسموم شدن رسول الله اشاره کرده است. ۴. گزارش های کتاب اهل تسنن مانند طبقات ابن سعد که آن حضرت به دست #زن_یهودی در #خیبر مسموم گشت(ران گوسفند را دهان زد) ۵. و گزارش صحیح مسلم نیشابوری و بخاری که حکایت از مسمومیت آن حضرت توسط عایشه دختر ابوبکر و حفصه دارد. گرچه این روایت موید برای روایات قبلی است اما روایات این دو کتاب نقدهایی نیز دارد. ۶.بنابر نقل احمدبن حنبل:  عبدالله بن مسعود روایت شده است که می‌گفت: اگر ۹ بار قسم یاد کنم که رسول خدا(ص) کشته شده است برایم محبوب‌تر است از این‌که یک‌بار قسم بخورم که او کشته نشده است؛ زیرا خداوند او را پیامبر و شهید قرار داده است. 📌البته در مقابل این دیدگاه، عده ای نیز روایات شهادت آن حضرت توسط زن یهودی و حفصه و عایشه را از حیث سند و محتوای روایت نقد کرده و قبول ندارند. اما نمی توان روایت صحیح شیخ صدوق را که اشاره به مسموم شدن ایشان است را نادیده گرفت. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌سیره امام #حسن بن علی(ع) بررسی سیره #فرهنگی و #اجتماعی امام حسن مجتبی(ع) پس از #صلح در برنامه #سوره از شبکه ۴ با حضور: حجت‌ الاسلام دکتر محمدجواد #یاوری لینک فیلم: 👇👇 https://tv4.ir/episodeinfo/270539 خداوند آقای #دیانی مجری برنامه را رحمت کند و با اولیای الهی محشور گرداند. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌امام #حسن_عسکری(ع) و یادآوری نشانه های هویت بخش #شیعه نویسنده: حجت الاسلام دکتر محمدجواد #یاوری سرتختی 👇👇 🌻 @ahlebait110

🏴شهادت امام علی بن موسی الرضا تسلیت #سلام مختصر به امام #رضا(ع) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الْإِمَامِ التَّقِيِّ النَّقِيِ‏ وَ حُجَّتِكَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى الصِّدِّيقِ الشَّهِيدِ صَلاَةً كَثِيرَةً تَامَّةً زَاكِيَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ‏. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌تاریخچه زیارت اربعین به عنوان نماد شیعی بعد از زیارت امام حسین(ع) توسط امام #سجاد(ع) و کاروان #کربلا در سال 61 هجری، #زیارت_اربعین از نمادهایی برای شیعه گردید که امام #صادق(ع) نیز برای زیارت در آن روز زیارتنامه ای را به صَفْوَان بْنِ مِهْرَان جَمَّال یاد داد. امام حسن عسکری(ع) نیز آنرا به عنوان یک نماد شیعی قرار داد. نمادی که در میان مورخان شناخته شده بود و ابوریحان بیرونی(م440ق) از این روز با عنوان روز زیارت اربعین یاد کرده است. قرطبی(م671ق) سنی نیز می نویسد: «زیارت اربعین میان امامیه معروف و مشهور است.» 📚قرطبی، التذكرة بأحوال الموتى وأمور الآخرة، ج1، ص1122؛ 📚همچنین ر.ک: دحیه، العلم المشهور في فوائد فضل الأیام و الشهور؛ 📚ابوریحان بیرونی، الآثار الباقية عن القرون الخالية، ص331. ص422. 📚شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج6، ص113. 👇👇 🌻 @ahlebait110

یادشدن امام رضا (ع) در کتاب أسماء المغتالین من الأشراف اثر محمد بن حبیب بغدادی (د. 245ق) محمد بن حبیب در این کتاب به آوردن اشرافی می‌پردازد که به صورت مخفیانه به قتل رسیده‌اند. این اثر را عبدالسلام هارون ضمن جلد دوم نوادر المخطوطات به چاپ رسانده است. اهمیت ذکر امام رضا (ع) در این اثر، در آن است که محمد بن حبیب حدود 42 سال پس از امام رضا (ع) از دنیا رفته است. بر این اساس، منبع حاضر از کهن‌ترین منابعی است که به قتل امام رضا (ع) توجه کرده و مخطوطهٔ کتاب به روزگار ما رسیده است. @Al_Meerath

🏴عاشورا از زبان امام رضا علیه السلام امام #رضا(ع) فرمود: ‌ ماه #محرم ماهى است كه اهل #جاهليت نبرد را در آن #حرام مى‏دانستند، اما خون‌های ما در آن حلال شمرده شد و حرمت ما هتک شد و زنان ما #اسير شدند و #آتش به خيمه‏ هاى ما زدند و آنچه بنه در آن بود چپاول شد و در امر ما حرمتی برای رسول خدا رعایت نشد. روز #حسين، پلک چشم ما را زخم كرد و #اشک ما را روان ساخت و عزيز ما را در زمين #كربلا خوار كرد و گرفتارى و بلا را برای ما تا روز قيامت باقی گذاشت. پس بر حسين بايد گریه‌کنان بگریند؛ چه اين گريه گناهان بزرگ را بريزد. سپس فرمود: پدرم چون محرم می‌شد خندان دیده نمی‌شد و اندوه بر او غالب بود تا روز دهم؛ پس روز دهم روز مصيبت و حزن و گريه‏ اش بود و می‌فرمود: در اين روز حسين كشته شد. 📚شیخ صدوق، الامالی، ص۱۲۸. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌اگر به #قرآن و #سنت_پیامبر عمل می گردید،.... امام #حسن مجتبی(ع) در جریان سنت زدایی #امویان خطاب به معاویه و مردم کوفه فرمود: اگر مردم سخن خدا و رسولش را به گوش مى‌گرفتند، 🌧آسمانْ #باران خويش را به آنان مى‌بخشيد 🌍و #زمين بركتش را به ايشان عطا مى‌كرد ⚔و هيچ دو شمشيرى در اين امّت [به نزاع] ردّ و بدل نمى‌شد 🌴و تا روز #رستاخيز، مردم از سرسبزى و #طراوت زمين بهره مى‌بردند. 📚شیخ طوسی، الأمالی، ص٥٦٦. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌ترتیب تاریخی حوادث بعد از رحلت رسول خدا(ص) ◀️۲۸ صفر رحلت رسول الله(ص). ◀️حضرت زهرا(س) بسیار در فراغ پدر #گریه می کرد. ◀️بعدازظهر دوشنبه #سقیفه شکل گرفت. ◀️۵ روز بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) حضرت زهرا(س) سراغ #اهل_بدر رفت. ◀️ابوبکر با عجله نظامیان حاضر در شهر و بیرون از شهر را به سمت تبوک فرستاد و عمر و ابوعبیده جراح را کنار خود نگهداشت. ◀️امیرمومنان در روز سه شنبه قرآن را که جمع آوری کرده بود بر ابوبکر عرضه کرد. ◀️جریان خلفا برای بیعت گیری به در خانه حضرت زهرا(س) و امیرمؤمنان علی(ع) رفتند، اما موفق نشدند و برگشتند. شیعیان نیز حامی امام بودند. ◀️۱۰ روز بعد از رحلت، #فدک غصب شد و حضرت زهرا(س) با سرعت برای گرفتن حق خود به #مسجد رفت و #خطبه خواند. ◀️۴۰ روز بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) که سپاه #اسامه برگشت، حضرت زهرا(س) سراغ #انصار و #مهاجران رفت تا حق امیرمومنان #علی(ع) و حقوق خود را بگیرد. ◀️با جمع شدن عده ای به حمایت از حضرت زهرا(س)، ابوبکر دستور داد تا عمر و مغیره امام را برای #بیعت به مسجد ببرند. ◀️با حمله به منزل و #آتش_زدن در، زدن #سیلی و #کتک به بازو و پهلوی حضرت، وارد خانه شده و جناب محسن که در حمل بود، #شهید شد. ◀️طبق دو روایت صحیح از امام صادق(ع)، ۷۵ روز بعد از رحلت #پیامبر اکرم(ص) حضرت زهرا(س) که #بیمار و لاغر شده بود، به شهادت رسید. 📚برای مطالعه بیشتر به کتاب تاریخ و سیره حضرت زهرا سلام الله علیها و کتاب صدیقه شهیده تألیف حجت الاسلام دکتر محمدجواد #یاوری، مراجعه کنید. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌مقاله ⬅️تاريخ و ترتيب حوادثِ منتهي به #شهادت حضرت #زهرا سلام الله عليها. نویسنده: حجت الاسلام دکتر سیدعلی #حسینپور. مجله تاريخ در آينه پژوهش: 👇👇 http://tarikh.nashriyat.ir/node/698 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌تبرک جستن به خاک قبر امام حسین(ع) در عصر اهل بیت(ع) مردم در عصر امام #صادق(ع) برای نفع- مادی و معنوی از جمله #شفاء از مرض و رفع و دفع حاجات و گرفتاریها- به خاک قبر امام #حسین(ع) تبرک می جویند و آن حضرت نیز این #تبرک را برای متبرکان دارای نفع دانست. 📚ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص274. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌برائت از مخالفان در خفا روزی علی بن عاصم کوفی که مردی نابینا بود به محضر امام حسن #عسکری(ع) شرفیاب شد. او، ضمن گفتوگو با آن حضرت، ارادت خالصانه خود را به خاندان نبوت اظهار نموده و بیان کرد: من از یاری شما ناتوانم و به غیر از #ولایت و #محبت شما و بیزاری از #دشمنان شما و #لعن به آنان در خلوت، سرمایه دیگری ندارم، با این حال وضعیت من چگونه خواهد بود؟ امام فرمود: پدرم از جدم رسول الله(ص) روایت نمود: هرکس توانایی یاری نمودن ما اهل بیت را نداشته باشد و در خلوت به دشمنان ما لعنت بفرستد، خداوند صدای او را به همه فرشتگان می رساند... هنگامی که صدای او به فرشتگان برسد، آنان برای وی طلب آمرزش نموده و او را می ستایند.» 📚مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج50، ص316. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌 #جانفشانی در لیله المبیت.... ربیع الاول که #مصادف با #هجرت رسول الله(ص) از #مکه به #مدینه است، امیرمؤمنان #علی علیه السلام به امر پیامبر(ص) جای ایشان خوابید. در آن شب، #جبرئيل بالاى سر آن حضرت و #ميكائيل پايين پای آن حضرت نشستند و جبرئيل می گفت: به! به! چه كسى مثل تو است اى پسر ابی‌طالب؛ که خدا به تو در برابر ملائكه مباهات و افتخار می كند! و خداوند در شأن على(ع) اين #آيه را نازل كرد: ﴿وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ﴾ 📚بقره: ٢٠٧. و از ميان مردم كسانى هستند كه جان خويش را براى كسب رضا و خشنودی خدا می فروشند و خدا نسبت به بندگان مهربان است. 📚ابن شهرآشوب، مناقب آل أبي طالب، ج٢، ص٦٤- ٦٥؛ 📚کلینی، كافي، ج٨، ص١١٩؛ 📚شیخ طوسی، أمالي، ص٤٦٩؛ 📚یعقوبی، تاريخ، ج٢، ص٣٩. 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌مقاله بررسي اخبار #محسَّن بن علي(ع) در منابع فريقين بررسی تاریخ و علت شهادت #محسن فررند حضرت #زهرا سلام الله علیها و امیرمومنان #علی علیه السلام در منابع فریقین. نویسندگان: حجت الاسلام دکتر محمد جواد #یاوری سرتختی و حجت الاسلام دکتر محمدرضا #جباری 👇👇 🌻 @ahlebait110

📌کنیۀ امام #رضا(ع)؛ ابوالحسن یا #ابوبکر؟ می‌دانیم که کنیۀ امام #کاظم(ع)، «ابوالحسن» بوده است. در گزارشی از علی بن یقطین نقل شده که امام کاظم(ع) دربارۀ علی بن موسی(ع) فرمود: «نحلتُه کنیتي: کنیۀ خویش را به او دادم» 📚کلینی، الکافي، ج1، ص311، 313؛ 📚شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا، ج1، ص21، 22. مطابق این نقل، خود امام کاظم(ع) کنیۀ «ابوالحسن» را برای امام رضا (ع) برگزیده بوده است. در کتب امامیه کنیۀ #ابوالحسن فراوان برای امام رضا(ع) به کار رفته، تا جایی که در عیون أخبار الرضا بیش از 200 مرتبه این کنیه در اسناد و متون گزارش‌های متفاوت برای امام رضا (ع) به کار رفته است (البته بسیاری از منابع عیون، عامّی است). در منابع عامه نیز بسیار کنیۀ «ابوالحسن» برای امام رضا (ع) به کار رفته است؛ از جمله: «‌علي ‌بن ‌موسى الرضا... ‌أبو ‌الحسن من سادات أهل البيت وعقلائهم وجلة الهاشميين ونبلائهم» 📚ابت حبان، الثقات، ج8، ص456. «فقال: يا غلام، أحضر أبا الحسن علي بن موسى» 📚الفرج بعد الشدة، ج4، ص227)، «أما رضا، فهو ‌علي ‌بن ‌موسى بن جعفر بن محمد العلوي الحسيني ‌أبو ‌الحسن الرضا» (المؤتلف والمختلف للدارقطني، ج2، ص1115) در این میان، در گزارشی گفته شده که کنیۀ امام رضا(ع)، «ابوبکر» بوده است: قال أبو الفرج: حدثني ‌الحسن ‌بن ‌علي ‌الخفاف، قال: حدثنا عيسى بن مهران، قال: حدثنا أبو الصلت الهروي، قال: سألني المأمون يوما عن مسألة فقلت: قال فيها أبو بكر كذا وكذا. فقال: من أبو بكر؟ أبو بكرنا أو أبو بكر العامة؟. قلت: أبو بكرنا. قال عيسى: قلت لأبي الصلت: من أبو بكركم؟ فقال: علي بن موسى الرضا، كان يكنى بها 📚ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص453-454 #ابوالفرج اصفهانی نقل می‌کند از حسن بن علی خفاف از عیسی بن مهران از ابوالصلت هروی که گفت: #مأمون روزی از من دربارۀ مسئله‌ای پرسش کرد. گفتم: ابوبکر چنین و چنان می‌گوید. گفت: ابوبکر کیست؟ ابوبکرِ ما یا ابوبکرِ عامّه/عموم؟ گفتم: ابوبکرِ ما. عیسی [بن مهران] گفت: به #ابوالصلت گفتم: ابوبکرِ شما کیست؟ گفت: علی بن موسی #الرضا؛ کنیه‌اش چنین بود. می‌دانیم که امام رضا (ع) فرزندی به نام «بکر» نداشته و نام «علی» هم با کنیۀ «ابوالحسن» تناسب دارد، نه «ابوبکر». حال سؤال پیش می‌آید که پس چرا در این گزارش کنیۀ «ابوبکر» برای امام رضا (ع) به کار نرفته است. با توجه به اینکه ظاهراً تنها در این گزارش این کنیه برای امام استفاده شده و با توجه به اینکه در خود گزارش به ابوبکر بن ابی‌قحافة (أبوبکر العامة) اشاره شده، ممکن است این گزارش در این صدد باشد که کنیۀ امام رضا (ع) را مطابق با شهرت خلیفۀ نخست بداند و فضایی تقریبی ایجاد کند. در خصوص این نقل باید به چند نکته توجه کرد: ظاهراً این متن شکل گرفته تا این کنیه را نشان دهد و هدف دیگری ندارد: «فقال: من أبو بکر؟... قلت لأبي الصلت: من أبو بکرکم؟». اینکه یک گزارش صرفاً در راستای بیان یک کنیه باشد، امر غریبی است. معمولاً نام و کنیۀ افراد، مشهور است و در ضمن گزارش‌ها و گفتگوها و مدخل افراد در کتب آن‌ها را می‌توان یافت، اما دربارۀ شخصیتی به شهرت امام رضا (ع) توقّع نمی‌رود که گزارشی باشد که فقط تمام هویت و هدفش بیان این باشد که ایشان فلان کنیه را داشت. قابل توجه است که برای کنیۀ «ابوالحسن» گزارشی یافت نمی‌شود که تمام مطلبی که آن گزارش متکفّل بیانِ آن است، همین باشد که امام رضا (ع) مکنّی به «ابوالحسن» بوده است. حتی نقلی که بالاتر از علی بن یقطین گذشت هم درصدد بیان وصایت امام رضا (ع) بود و به صرف بیان این کنیه بسنده نکرد. این نکته نشان می‌دهد که کنیۀ «ابوالحسن» برای امام رضا (ع) از پیش مسلَّم بوده و نیازمند اثبات نبوده، برخلاف کنیۀ «ابوبکر». @Al_Meerath

ادامه ۲. در پایان این گزارش آمده است: «کان یکنَّی بها». یعنی کنیۀ «ابوبکر» برای امام رضا (ع) صرفاً یک کنیۀ خاص نبوده که میان ابوالصلت و مأمون به کار رود. بلکه کنیۀ شایعی برای ایشان بوده است. با وجود چنین ادعایی، توقع می‌رود که اثری از این کنیه در دیگر نقل‌ها باقی بماند؛ حال آنکه مسئول گزارش خود مفروض گرفته که این کنیه برای حضرت شناخته‌شده نیست: «قلت لأبي الصلت: من أبو بکرکم؟». در دیگر آثار کهن هم اثری از کاربرد این کنیه برای امام رضا (ع) یافت نشد. 3. در سند این گزارش، عیسی بن مهران واقع شده که خود خصم #صحابه بوده؛ چنانکه خطیب بغدادی گفته است: كان عيسى بن مهران المستعطف من شياطين #الرافضة ومردتهم، ووقع إليَّ كتابٌ من تصنيفه في الطعن على الصحابة وتضليلهم وإكفارهم وتفسيقهم، فوالله لقد قف شعري عند نظري فيه... ودلني ذلك على عمى بصيرة واضعه ، وخبث سريرة جامعه، وخيبة سعي طالبه، واحتقاب وزر كاتبه فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ 📚خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج12، ص495-496 بر این اساس انتساب این گزارش توسط حسن بن علی خفاف به عیسی بن مهران می‌تواند سویۀ جدلی داشته باشد؛ بدین صورت که ادعا شود که فلان رافضی که خود شدید اللحن بود نسبت به صحابه، نقل کرده که امام الرافضة کنیه‌اش مطابق با شهرت خلیفۀ نخست بوده است. 4. حسن بن علی خفّاف که راوی این گزارش است و آن را به عیسی بن مهران منسوب کرده، خود گزارشی دیگر از ابوالصلت هروی دربارۀ امام رضا (ع) نقل می‌کند که فضای تصنّعی آن آشکار است و در راستای تقریب میان امام رضا (ع) و مأمون عباسی برساخته شده است: أخبرنا أبو الفرج قال: حدثنا الحسن بن علي الخفاف، قال: حدثنا أبو الصلت الهروي، قال: دخل المأمون إلى الرضا يعوده فوجده يجود بنفسه فبكى وقال: أعزز عليّ يا أخي بأن أعيش ليومك، وقد كان في بقائك أمل، وأغلظ عليّ من ذلك وأشد أن الناس يقولون: إني سقيتك سما، وأنا إلى الله من ذلك بريء. فقال له الرضا: صدقت يا أمير المؤمنين، أنت والله بريء... 📚ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص460 در این نقل آمده که #مأمون از اینکه امام رضا(ع) در حالت احتضار بودند، بی‌تابی می‌کرد و به امام گفت که بر او سخت است که مردم می‌گویند که او به ایشان سم داده و امام هم تأیید کردند که او به ایشان سم نداده است! این نقل فضایی ساختگی دارد؛ اگر مأمون واقعاً امام را #مسموم کرده باشد، دیگر ابراز این سخن توسط او نزد امام و تأیید امام وجهی ندارد و طبیعتاً مأمون باید از چنین اتهامی سخن نگوید تا عامل انتشار آن نشود. اگر هم مأمون امام را مسموم نکرده باز تعبیر «صدقت یا أمیر المؤمنین» طبیعی نیست و امام و مأمون که خود می‌دانند که چنین اتفاقی از اساس نیافتاده و بحث بر سر این اتفاق و تصدیق‌شدن مأمون توسط امام بی‌وجه است. همچنین اصل اتهام مسموم‌شدن (درست یا غلط) طبیعتاً باید بعد از درگذشت امام شروع به انتشار پیدا کند؛ لذا واکشن مأمون و امام به این اتهام خیلی تصنّعی است. در نهایت با توجه به اینکه این گزارش تمام هویت و هدفش در خدمت اثبات کنیه‌ای برای امام رضا (ع) است که در منابع دیگر شناخته‌شده نیست و خود این گزارش از طرفی ناشناختگی آن را مفروض می‌گیرد و از طرف دیگر از شیوع آن می‌گوید و با توجه به اینکه انتساب این نقل به عیسی بن مهران می‌تواند سویۀ جدلی داشته باشد و در راستای تقریب بین اهل بیت (ع) و خلفاء باشد و با توجه به اینکه حسن بن علی خفاف که راوی این گزارش است خود نقل تصنّعی دیگری در راستای تقریب بین امام رضا (ع) و مأمون دارد، نمی‌توان به این گزارش اعتماد کرد و احتمال وجود کنیۀ «ابوبکر»‌ در کنار کنیۀ «ابوالحسن» را برای امام رضا (ع) مطرح کرد. @Al_Meerath