بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖سوره:حمد
📝آیه:(بسم الله الرحمن الرحیم)
⛳️الرّحمن و الرّحيم: دو صفت از صفات علياي خداي سبحان است كه از «رحمت» مشتق شده است. #رحمان صيغه مبالغه است و بر «كثرت» دلالت مي كند و #رحيم صفت مُشبهه است و «ثبات و بقا» را افاده مي كند.
🌪فرهنگ هاي لغت براي «رحمت» معاني فراواني مانند: رقّت، رأفت، لطف، رفق، عطوفت، حبّ، شفقت و دلسوزي ذكر كرده اند؛ در حالي كه اوّلا ً اين ها #مراحل_پيشين رحمت است، نه خود آن؛ زيرا با مشاهده صحنه هاي رقت آور، ابتدا در قلب انسان رقّت، لطف، عطوفت، دلسوزي، محبّت، شفقت و رأفت و #سپس رحمت پديد مي آيد.
⛅️ثانياً آنچه گفته شد، ويژگي مصداقي از مصاديق رحمت است كه در #آدمي حادث مي گردد؛ امّا رحمتي كه به #ذات_اقدس_خداوند اسناد داده مي شود، #منزّه از هر گونه #انفعال و #تأثر است؛ چنان كه اميرالمؤمنين (عليه السلام) مي فرمايد: خداوند رحيمي است كه به #رقّت موصوف نمي شود: «رحيم لا يوصف #بالرّقة».
❄️بنابراين، معناي جامع #رحمت، همان «اعطا و افاضه براي رفع حاجت نيازمندان» است و به اين معنا به خداي سبحان نيز اسناد داده مي شود: «الرحمة من الله #إنعام و#إفضال».
☀️دو واژه رحمان و رحيم كه در #مادّه_مشترك است، بر اثر #تفاوت در #هيئت و ساختار لفظي، داراي #دو_معناي_مختلف است: #رحمان بر وزن #فعلان وبراي #مبالغه است و وزن فعلان بر فراواني و سرشار بودن دلالت دارد؛ مانند: «غضبان» كه به معناي «سرشار از خشم» است. پس #رحمان مبدأ #سرشار از رحمت است و رحمت رحمانيّه ذات اقدس الهي همان #رحمت_فراگير و مطلقي است كه #همه_ممكنات را فرا گرفته، بر #مؤمن_و_كافر افاضه مي شود.
🌴اين رحمت فراگير همان #فيض_منبسط(گسترده) و نور فراگير وجود است كه هر موجودي را روشن كرده است: (قل من كان في الضلالة فليمدد له الرّحمن مدّاً*بگو آنان که در گمراهی قرار دارند باید خدای رحمن به آنان #مهلتی(طبق آیین خود دهد).
🎲و امّا «رحيم» بر وزن فعيل و #صفت مُشْبِهه است كه بر #ثبات_و_بقا دلالت دارد و به تناسب #هيئت_خاصّ آن به معناي مبدئي است كه رحمتي #ثابت و #راسخ دارد كه از گسترش كمّي به ميزان رحمت رحمانيه برخوردار #نيست و اين همان #رحمت_خاصّي است كه #تنها بر #مؤمنان_و_نيكوكاران افاضه مي شود: (...وكان بالمؤمنين رحيماً *و او همیشه بر مومنین رحیم است).
🚨كلمه «رحمن» همانند «إله»، #بدون #الف_و_لام بر غير خداي سبحان نيز قابل اطلاق است؛ امّا #با #الف_و_لام، جز بر ذات اقدس خداوند اطلاق نمي شود.
🐚لازم است توجه شود كه چون خداوند سبحان به مقتضاي (هو الأول) #آغاز_هر_كار و هر شأن است، اگر كاري بدون توجه به او آغاز شود #منقطع_الاول است؛ چنانكه اگر كار و شأني بدون قصد قرب به او كه «هو الآخر» است، انجام شود #منقطع_الآخر و #اَبْتَر خواهد بود. از اين رو لازم است #هر_كاري به نام #خدا آغاز شود. *قهراً چنين كاري #بي رجحان(بدون برتری) نيست؛ زيرا كار مرجوح كه خدا از آن #ناراضي است هرگز به خداوند #نسبت ندارد.
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
📌در بعضي از آيات نيز تنها به #رحمت_مطلق اشاره شده است؛ مانند:
1⃣(أ أتّخذ من دونه آلهةً إنْ يردن #الرّحمن بِضُرٍّ لا تغن عنّي شفاعتهم شيئاً ولا ينقذون...آیا غیر خدا را به خدایی میگیرید در حالی که اگر خدای #رحمان ضرری را برای شما بخواهد هیچ چیزی شفیع او نیست و نمی توانند نجاتش دهند). با اين كه در اين آيه سخن از عذاب است از خداي #رحمان ياد شده است، نه از خداي قهار و منتقم؛ زيرا #رحمت_رحمانيّه خداوند شامل #عذاب نيز هست.
2⃣ (الرّحمن علّم القرآن...خدای رحمن قرآن را تعلیم داد). در سوره مباركه «الرّحمن» پس از ذكر نام شريف «الرّحمن»، در شمار نعمتها و رحمتهاي الهي، همانند: تعليم قرآن و نعيم بهشتي، از جهنّم ياد كرده، مي فرمايد: (هذه #جهنّم التي يكذب بها المجرمون يطوفون بينها وبين حميم ءآن فبأيّ آلاء ربّكما تكذبان...این همان #جهنمی است که مجرمان آن را انکار می کردند، آنان در میان آتش و آب جوشان رفت و آمد می کنند، پس کدامین نعمت پروردگارتان را انکار می کنید؟) #جهنّم #كمالي_وجودي و در #رديف #بهشت و ساير آلاء خداي سبحان، #زيرِ_پوشش رحمت مطلق اوست.
3⃣(فإن كذّبوك فقل ربّكم #ذو_رحمة_واسعة ولا يُرَدّ بأسه عن القوم المجرمين...پس اگر تو را تکذیب کردند بگو پروردگارمان صاحب #رحمت گسترده است ولی #عذاب او نیز از مجرمان برداشته نخواهد شد) #رحمتي كه در كنار #تكذيبِ كافران و تعذيبِ مجرمان ذكر شده است، #رحمت_مطلقه است.
🔍در برخي از آيات نيز هر دو قسم رحمت آمده است؛ مانند: (واكتب لنا في هذه #الدنيا حسنة وفي #الآخرة إنّا هُدنا اليك قال عذابي أُصيب به من أشاء و #رحمتي وسعت كلّ شيء فسأكتبها للذين يتقون ويؤتون الزكاة والذين هم بآياتنا يؤمنون... برای ما در دنیا و در آخرت حسنه بنویس که ما به سوی تو بازگشته ایم. خداوند: #عذابم به هر کس که بخواهم می فرستم در حالی که #رحمتم همه چیز را فراگرفته پس آن را برای کسانی مینویسم که تقوا پیشه کنند، زکات بدهند و به آیات من ایمان داشته باشند ).
🎯خداي سبحان در پاسخ حضرت موساي كليم (عليهالسلام) كه تثبيت حسنه (رحمت خاص) را در دنيا و آخرت مسئلت مي كند، اصول #سه_گانه زير را تبيين مي كند:
1 ـ عذاب الهي بر اساس #مشيّت حكيمانه اش بر افرادي #خاصّ نازل ميشود (عذاب خاصّ).
2 ـ گستره #رحمت فراگير الهي همه چيز (حتي عذاب) را شامل ميشود (رحمت مطلق).
3 ـ در عين فراگيريِ #رحمت، آن را به مؤمنان #پرهيز_كار عطا ميكند (رحمت خاص).
🔑رحمتي كه تنها بهره پرهيزكاران است، #رحمت_خاص (رحيميّه) است، نه رحمت عام و مطلق (رحمانيّه) كه هم پرهيزكار و هم تبهكار را زير پوشش دارد.
💎تذكّر: بحث در #تفاوت و امكان تفكيك #رحمان_و_رحيم، فرع بر آن است كه هر كدام تعيّن خاص و وصف مخصوص را دربرداشته باشد؛ اما بنابر اين كه مجموع هر دو، اسم خاص باشد مانند بعلبك و رامهرمز، چنانكه برخي از بزرگان اهل معرفت برآنند.
🔮 نتيجه اين است كه #پرورش_نظام-هستي امكاني بر محور تلفيق و #جمع رحمت #عام و #خاص است و براي تفكيك مجالي نيست.
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i