💠صرف افتخار به گذشته، مشکلات ما را حل نمیکند
🖋استاد رسول جعفریان
⬅️سالهای سال است که ما تمدن اسلامی را به بزرگانی چون کندی، فارابی، بیرونی، ابن سینا، فخر رازی، خواجه نصیر و تنی چند از بزرگان علم و دانش در دنیای اسلام میشناسیم؛ روی نوآوریها و تکاپویهای علمی آنها تأکید میکنیم؛ بهویژه بر روی این که افکار آنان هزار سال است که تمدن اسلامی را سیراب کرده و شکوه و عظمتی ویژه به ما بخشیده، تأکید میکنیم.
⬅️آیا این میراث علمی، میراثی پویا و متحول متناسب با مفهوم علم و فرضیه و تغییر و پیشرفت علمی بوده، یا آنکه بیشتر در فضایی جامد و بیتحرک امتداد یافته است؟
⬅️به نظرم روشن است که با همه عظمتی که این میراث دارد، ما نتیجه روشنی از آن دانش برای ایجاد تحول و انقلاب علمی نگرفتهایم و درجا زدهایم. حالا لازم است بار دیگر تأمل کنیم که اشکال کار در کجا بوده است.
⬅️نکته دیگر این است که در تمدن اسلامی، روشن کنیم اساس این تمدن، روی علم و دانش برگرفته از آثار این بزرگان بوده، یا نوعی دانش تودهای و مردمی سطح پایین در سراسر این تمدن جریان داشته و هزاران نسخه و اثر از آن شبه علم باقی مانده؛ افکار پوسیدهای که در قالب کتاب و رساله، دست طبیبان و منجمان و قصهگویان بوده و مردم را از آنها سیراب میکردهاند. در این مورد هم ناچاریم اعتراف کنیم تنها بخش اندکی متعلق به خروجی آن اندیشوران نامی در تمدن اسلامی، و اما بخش عمده، مربوط به همان علم تودهای و مردمی است که حاصل و برکشیده هزاران سال اندیشههای علمی عامیانه میان بشر بوده،و بطن اندر بطن در جوامع مختلف امتداد یافته است.
⬅️ما یک سره به بزرگانی چون فارابی و ابن سینا مینازیم؛ اما نه تنها آثار خوب آنها نتوانست در دورهی بعد از خودشان چارچوب تازهای برای علوم تجربی بگشاید ـ به مانند آنچه در قرن پانزدهم و شانزدهم و بعد از آن در غرب پدید آمد ـ بلکه چنان جمود و سکونی بر دانش تجربی ما حاکم شد که تا هزار سال بعد ـ که حالا باشد ـ فقط توانستیم به آن افتخار کنیم و به آن ببالیم؛ اما نتوانستیم هیچ در بستهای را بگشاییم.
⬅️البته مقاومتهای بیهودهای کرده و میکنیم؛ به اسم دینیکردن و سنتیکردن علم جدید؛ اما بیشتر آنچه نوشته میشود، راه به جایی نمیبرد. متأسفانه برخی از ما، مقاومتمان بیشتر است و با ادبیات عوامپسند، مرتب از عظمت گذشته علمی یاد میکنیم؛ این که نسخههای این آثار فراوان است، در قرن چهاردهم و بعد از آن آثار ما در اروپا چاپ میشده و … . اما حقیقت آن است که دنیا راه خود را میرود و علم به سمت گشودن افقهای تازه حرکت میکند؛ بدون این که ملاحظات ما را در نظر بگیرد.
#یادداشت
#نقد
#تحول
#رسول_جعفریان
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠روحانیت؛ معترض یا منتقد
🖊حجت الاسلام محمدکاظم حقانی فضل
◀️نظام جمهوری اسلامی از روز نخست، منتقدین و بلکه مخالفینی در حوزههای علمیه داشت. این گروه به علت کمی عِدّه و عُدّه و نداشتن رسانه، و از سوی دیگر هواداران بسیار زیاد انقلاب و نظام و از همه مهمتر نداشتن تئوری قابل دفاع در عرصه سیاست و اجتماع قابل اعتنا نبودند. با تغییرات ایجادشده در سطح حاکمیت، بهویژه در دوران دوم ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی، اقلیتی از حوزویان انتقادهایی (بخوانید اعتراضهایی) به برخی سیاستهای دولت را روا دانستند. با ظهور دولت اصلاحات مخالفتها با سیاستهای دولت بیشتر و فراگیرتر شد. اختلاف درباره دولت (عمدتاً سیاستهای فرهنگی و سیاسی) در نهاد روحانیت نهادینه شد و این اختلاف نظر در دولتهای بعدی هم ادامه پیدا کرد.
◀️اما آنچه این روزها مشاهده میشود فراتر از اعتراض به دولت است؛ اعتراضها از قوه قضائیه و مجلس عبور کرده و وارد دایرهای مبهم و بدون مخاطب شده است. از طلاب مبتدی تا علمای بزرگ اعتراض به بانکها و اوضاع اقتصادی را پیش گرفتهاند. این اعتراضها دیگر غر زدن تنها نیست و منجر به شکلگیری تجمع و امضای طومار و راهپیمایی شده است. گویا گروهی از روحانیان میخواهند همراه مردم باشند. و چون مشکل مردم فقط با دولت فعلی نیست این گروه از حوزویان نیز به جای شخص یا گروه یا دستگاهی خاص، برخی مفاهیم را معیار قرار دادهاند؛ بیکفایتی، اشرافیگری، فامیلبازی، فساد و چند عنوان دیگر که قابلیت تطبیق بر هر دولت و دستگاه و جناحی را دارد. این ابهام باعث میشود که همه عملکرد گذشته نظام جمهوری اسلامی در معرض اعتراض قرار گیرد.
◀️از نقد تا اعتراض فاصله فراوانی هست. اعتراض یعنی بیان مشکل. گرانی هست! بیکاری هست! اعتیاد گسترش یافته! طلاق زیاد شده! مردم دیگر تحمل ندارند! گفتن این جملات از هر کسی برمیآید. هر روز هم اینها را میشنویم. ولی نقد عبارت است از بیان مشکل، بیان ریشههای مشکل، مشخصکردن سهم هر عامل (اینجا دستگاههای تقنینی و اجرایی نظام) در ایجاد مشکل، تبیین اجتنابپذیر بودن مشکل و احتمالاً ارائه راه حل جایگزین. در واقع نقد آن است که بگوییم وضعیت فعلی دقیقاً نتیجه کدام سیاست است. اگر دلار گران شده و اگر تورم هست، نتیجه کدام برنامه دولت است؟ اگر خانواده سست شده است نتیجه کدام سیاست فرهنگی سالهای گذشته است؟ گام دوم در نقد آن است که روشن شود آیا دستگاههای تقنینی و اجرایی نظام راه دیگری هم داشتهاند یا اینکه تنها راه منحصر همان بوده که اجرا شده است؟ منتقد باید تبیین کند که کدام سیاست و برنامه اگر اجرا میشد امروز نتیجه بهتری میگرفتیم و اوضاع متفاوت بود؟ آیا دستگاههای تقنینی و اجرایی نظام امکان اجرای سیاست دوم را داشتند یا تنها راهشان همانی بود که رفتهاند؟ مشکلاتی که در اوضاع فعلی با آن روبهرو هستیم، نتیجه یک روز و دو روز نیست و برآیند اشتباهات متعدد در حوزههای فرهنگ، اقتصاد، سیاست، رسانه و غیره است.
◀️حال باید از روحانیان معترض پرسید که چرا به جای نقد اعتراض میکنید؟ مگر روحانیت قشر تحصیلکرده و حامی نظام جمهوری اسلامی نیست؟ آيا باید فرهیختگان نیز همانند سایر مردم فقط مشکلات را فریاد بزنند؟ آیا مشکلات در چند ماه اخیر ایجاد شدهاند؟ کسی که امروزه نقدی به برنامهها و سیاستهای گذشته دولت یا نظام دارد (نقد به معنای درست آن)، باز هم میتوان از او پرسید که آیا این نقد در هنگام تصویب و اجرای آن سیاست هم بیان شده بود؟ معترضان امروزی در طول سالهای گذشته مشخصاً کدام نقد را به کدام برنامه و سیاست منتشر کردهاند؟ و مشخصاً در همان زمان کدام راه حل جایگزین را ارائه دادهاند؟ قوانین بانکداری سالهاست که اجرا میشود و مستظهر به تصویب چندین فقیه است. آیا در سالهایی که این قوانین تصویب و اجرا میشد، اندیشمندان حوزه علمیه کتاب و مقالهای در نقد نظام بانکداری منتشر کردهاند؟ آیا سیاست اقتصادی و بانکی مشخصی را بهعنوان جایگزین پیشنهاد دادهاند؟ کدام یک از برنامههای فرهنگی کشور زمینهساز وضعیت فعلی فرهنگ کشور است و روحانیان در زمان تصویب و اجرای این قوانین و سیاستها چه نقدی داشتهاند؟
◀️اگر بعد از مرور حوادث ۴۰ ساله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به این نتیجه برسیم که در موارد فراوانی سیاستهای اجرایی نه تنها نقد نشدهاند، بلکه گاه با حمایتهای جدی حوزویان تصویب و اجرا شدهاند، باید با یادآوری این جمله رهبر معظم انقلاب بگوییم: مخاطب این بایدها خود آقای «روحانی» است! نویسنده این یادداشت چنین احساس میکند که برخی از این اعتراضها تلاشی است برای جدا کردن سهم خود از وضعیت نهچندان قابل دفاع فعلی. لطفاً وقتی بر سر شاخه نشستهاید بُن نبرید.
#یادداشت #نقد #روحانیت #حوزه
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠روحانیت و مسئله ای به نام فساد!
🔴حجت الاسلام دکتر احمد رهدار
◀️روحانیت تاریخی و در عین حال منتسب به یک سری منابع به نام دین است که اگر به آنها رجوع کند منطقا باید در زمینه فساد ورود کند. روحانیت به اندازه کافی تجربه تاریخی برای ورود به این مساله و از سوی دیگر به اندازه کافی میراث تاریخی برای محتوای این گونه موضوعات برای ورود در اختیار دارد.
◀️گاهی اوقات ممکن است از تعداد کمی از روحانیت انتظار داشته باشیم و به لحاظ کیفی از روحانیت خاص مثل مراجع عظام تقلید انتظار داشته باشیم که در مقابل فساد موضع بگیرند اما می بینیم نه آن کمیت، انتظار مردم را برآورده کرده است و نه آن کیفیت و به غلط در مغالطهای نتیجه گرفته میشود که روحانیت در مساله فساد ورود نکرده است.
◀️از حدود ۱۵ الی ۲۰ سال قبل جریانی به نام جریان عدالت خواه شکل گرفته که شما در هیچ شاخهی جریان عدالت خواه نیست که به اندازه کافی طلبههای جوان را نبینید. اما برداشت من این است که روحانیت به دلیل بحث دیگری که دارد در این مساله، شایسته ورود نکرده است. به عنوان مثال در قضیه بانکها و ربا ۶ الی ۷ نفر از مراجع تقلید چندین بار تذکر دادند اما اثری مترتب نشد. بنابراین وقتی دیدند تذکرشان اثری ندارد بخش دیگری از مراجع تقلید و علما احساس کردند که ورودشان تاثیر اجتماعی ندارد. بنابراین در قضیه فساد هم گفتند سنگین تر اینکه ورود نکنیم. این تحلیل البته غلط است یعنی روحانیت به جای اینکه بگوید ما ورود کردیم و تاثیر نداشت باید تحلیل کنند که چرا ورودشان تاثیر نداشت.
◀️من فکر میکنم یکی از دلایلی که این نوع موضع گیریهای روحانیت تاثیر خود را از دست داده است این است که اساسا روحانیت ساختار و نهاد دارای ضمانت اجرا در مسایل کشور را در اختیار ندارد. بخشی از مسوولین که چند بار درگیر فساد شدند و شاهد اعتراض علما و روحانیون بودند به تجربه دریافتند که گویی اعتراض علما و روحانیت ضمانت اجرا ندارد؛ شاید آنها را رسوا کند اما ضمانت اجرا ندارد و به لحاظ حقوقی چیزی متوجه آنها نمیشود و مردم هم کم کم فراموش میکنند.
◀️روحانیت نهاد یا ساختاری که امتداد اجتماعی به مواضعش ببخشد و ضمانت اجرا بر این امتداد اجتماعی تعریف شود در اختیار ندارد. زمانی در همین قضیه برجام علما در مسجد اعظم قم تحصن کردند اما دولت شرایط را به گونهای رقم زد که با ماشین نیروی انتظامی وارد حرم شد و متحصنین را بیرون کردند و آنها را بردند و مردم هم اقدامی نکردند.
◀️واقع قضیه این است که بعضی از منسوبین به آقایان روحانی و احیانا علما به نوعی در ایجاد فساد دست دارند. من قاضی نیستم اما به گوش ما هم میرسد که آقازاده فلان شخص یا منسوبین او در فلان کارخانه دستی دارند و جرمشان محرز شده است. وجود چنین افرادی اطراف روحانیون و علما مانع از این می شود که یک عالم دین به صورت قاطع و دارای پشتوانه اجتماعی وارد صحنه شده و فریاد بزند و من فکر میکنم مطالبات مردم از علما راجع به طرد این افراد در ایجاد انگیزه و ورود آنها به صحنه موثر است. در این قضیه محرز است که حق با مردم است چون حقشان ضایع شده است، فسادی انجام شده و احساس تبعیض صورت گرفته است. پس علما و روحانیت باید در کنار مردم قرار بگیرند که در غیر اینصورت اگر به واقع هم متهم نباشند، متهم میشوند. من احساس میکنم که مطالبه گری، حق مردم است و مردم باید به شکل قانونی به مطالبه خود ادامه دهند.
◀️فساد معمولا توسط آنهایی که در رأس هستند صورت نمیگیرد. با کمال تاسف ساختارهای قانونی کشور ما به گونهای است که به لحاظ اجرایی از قضا مدیران میانی هستند که دستشان باز است نه مدیران ارشد. اغلب آنهایی که در رأس حکومت قرار دارند درگیر جلسات فشرده هستند و دزدیها عمدتا توسط لایه معاونین به پایین صورت میگیرد البته منظورم این نیست که در رأس، هیچ اتفاقی نمی افتد. آقایان روحانی که مسوولیت گرفتند و در رأس حکومت هستند حتما باید این نکته را توجه داشته باشند که حساسیت راجع به آنها بیشتر است و مردم انتظارات بیشتری از آنها دارند و ممکن است فساد اندک اطرافیان و منسوبین آنها به دلیل همین حساسیت در افکار عمومی چند برابر شود.
◀️متاسفانه در این رابطه دستگاه قضای ما قاطع عمل نکرد و مردم از عملکرد دستگاه قضا رضایت کافی ندارند البته این نارضایتی ضرورتا به این علت نیست که در رأس دستگاه قضا یک روحانی حضور دارد و منسوبین آن در چرخه فساد هستند؛ بلکه مردم انتظار دارند مشکل دستگاه قضا حل شود و قوه قضاییه حسب نامهای که به مقام رهبری نوشتند و پاسخی که از ایشان دریافت کردند سریع و قاطعانه عمل کنند. این مقدار انتظارات مردم را از علما نمیشود نادیده گرفت و به نظر میرسد انتظار بجایی است.(به نقل از شفقنا)
#گفتگو #روحانیت #حوزه #جامعه #فساد
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠«بررسی فقهی فلسفهورزی و فلسفهآموزی»
🔴 #معرفی_کتاب
⬅️آیت الله علیرضا اعرافی از چند سال پیش مجموعه کتبی را تحت دو مجموعه «فقه تربیتی» و «تفسیر تربیتی» منتشر کرده است. در این میان، دو کتاب با عناوین «بررسی فقهی فلسفهورزی و فلسفهآموزی» و «بررسی فقهی تعلیم و تعلّم فلسفه» حاوی تحقیق و تفحص و تفقه او درباره مسئله جنجالی فلسفه و کاربست آن در حیطه علوم دینی است.
⬅️#آیت_الله_اعرافی در فصل اول کتاب خود به بیان کلیات پژوهش پرداخته و تاریخچهای از دو جریان مخالفت و موافقت با فلسفه را بیان کرده است. او پرسشهای اصلی پیرامون «کاربست روش فلسفی در فهم متون دینی» (ص ۷۲) را ۴ مورد میداند:
⬅️تاملات عقلانی و نظری و روش قیاسی، خارج از محدوده فلسفههای رایج و آموزش و یادگیری آن، چه حکمی دارد؟
⬅️فلسفه ورزی و تعلیم و تعلم در حوزه فلسفه یونان راجح است یا مرجوح؟
⬅️حکم فلسفهورزی و تعلیم و تعلم آن در حوزه فلسفه اسلامی چیست؟
⬅️آیا فلسفهورزی و کاربرد روش فلسفی در فهم دین و تعلیم و تعلم آن جایز است؟ (ص ۷۱)
⬅️در فصل دوم به ادله ممنوعیت تاملات عقلانی، فلسفه ورزی و فلسفه آموزی پرداخته شده است.
⬅️دلیل اول، قواعد چهارگانه «حرمت انجام کار لهو و لغو»، «حرمت اشتغال و تحصیل علم غیر نافع»، «حرمت یادگیری علوم ضلال»، و «حرمت اخذ علوم از غیر اهل بیت» است (ص ۱۵۸).
⬅️نویسنده کتاب ضمن رد تمام این قواعد، میگوید هیچکدام از آنها نمیتواند مدعای حرمت یا کراهت شرعی برای تاملات عقلانی، فلسفهورزی، و فلسفه آموزی در حوزه فلسفه یونانی، فلسفه اسلامی و نیز کاربرد روش فلسفی در فهم دین را ثابت کند (ص ۱۵۸).
⬅️همچنین، ادله روایی مخالفت با فلسفه در دو دسته «روایات نهی عام» و «راویات نهی خاص» مطرح شده است.
⬅️آیت الله اعرافی مینویسد: «روایات نهی عام نه از جهت سند و نه از جهت دلالت، ادعا را ثابت نمیکردند و روایات نهی خاص نیز که از «اندیشه در ذات خدا» نهی میکردند، مخصّص و مقید اطلاقات رجحان تعقل و تفکر فلسفی شمرده شدند» (ص ۱۵۸-۱۵۹).
⬅️وی همچنین مخالفت اصحاب ائمه هدی (ع) و برخی از فقها با فلسفه را «تا وقتی که کاشف از نظر معصوم نباشد» دارای هیچگونه حجیت شرعی نمیداند (ص ۱۵۹).
⬅️در فصل سوم کتاب، ادله رجحان تاملات عقلانی، فلسفهورزی و فلسفه آموزی بررسی شده است. مولف ضمن تشریح و جمعبندی قواعد عامه و ادله خاصه برگرفته از قرآن و سنت، نتیجه میگیرد که فلسفهورزی و فلسفه آموزی واجب شرعی است و فراتر از آن حکم استحباب را دارد. (به نقل از شفقنا)
#اندیشه_ها
#معرفی_کتاب
#آیت_الله_اعرافی
#فلسفه
#حوزه_علمیه
#دین
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠درد بیمعنایی طلبه و دانشجو ندارد.
🖊استاد مهراب صادقنیا
◀️سال نخست دانشجویی پسرم، هفت مورد اقدام به خودکشی در دانشگاه آنها اعلام شد که برخی از آنها متأسفانه به مرگ انجامید. مثل هر پدری نگران شدم، شال و کلاه کردم و به دانشگاهشان رفتم. نمایندهی رهبری در آن دانشگاه از دانشجویان قدیمی من بود؛ مردی نیکنفس و پر تکاپو. من را به دفترش دعوت کرد و دلیل حضورم در دانشگاه را پرسید. وقتی ماجرا را گفتم، سری به تأسف تکان داد و گفت: “بله! شوربختانه مواردی گزارش شده است و ما برای چارهجویی بنا داریم از برخی طلبهها بخواهیم که به دانشگاه ما بیایند و با دانشجویان ارتباط بیشتری بگیرند. خیلی متوجّه نشدم چه رابطهای بین طلبهها و بازدارندگی از خودکشی هست؛ احتمالاً ایشان فکر میکردند خودکشی یک پدیدهی دانشجویی است.
◀️دیروز شنیدم که ” احسان افشارکاظمی”، طلبهی مشهدی خوشفکر، پر مطالعه، و اهل فلسفه و ادبیات و البته کمی منتقد، جان خودش را گرفته است. احسان در یکی از یادداشتهای آخرش نوشته است: ” از دنیا چه توقّعی داریم؟ در پس آن چه معنایی میبینیم؟” حالا که او نماندن را برگزیده است، این یادداشت را جوری دیگر میتوان فهمید. یادداشت احسان من را یاد دهها و صدها طلبه و دانشجویی میاندازد که همواره از من و خودشان میپرسند: ” زندگی چه معنایی دارد؟”
◀️از شمار کسانی که پس از طرح این سؤال، کاری را انجام میدهند که احسان انجام داد بیخبرم شاید هم آماری محرمانه و سرّی مگو است؛ ولی این سؤال و فراوانی پرسشکنندگانش نگرانکننده است. طلبه، دانشجو و غیر آنها هم نمیشناسد، نرخ آدمهایی که فکر میکنند زندگیشان از معنا تهی است، زیاد شده است. آدمهایی که فکر میکنند هیچ رشتهای، هرچند باریک، آنان را به زندگی پیوند نمیدهد.
◀️معنای زندگی، یعنی همان رشتههای باریکی که ما را به بودن پیوند میدهند، امور ثابت و همهگانیای نیستند. هر کس در هر لحظه به چیزی دلخوش است و زندگیاش معنا میگیرد. دقیقاً مثل بازی شطرنج. پرسش از بهترین حرکت در این بازی منطقی نیست، چون بهترین حرکت در هر لحظه متفاوت از لحظهی دیگر است. تلاش برای معرفی یک چیز به مثابه معنای زندگی برای همهی افراد در همهی حالتها تلاش ناموفّقی است.
#یادداشت
#حوزه
#دانشگاه
#نقد
#فرهنگ
#هویت
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠دغدغه های مرجعیت؛ از ظرفیت حوزه های علمیه خواهران تا استقلال حوزه ها
🔴حضرت آیت الله مکارم شیرازی (در چهاردهمین اجلاسیه مدیران حوزه علمیه خواهران):
◀️یکی از برکات انقلاب اسلامی تشکیل حوزه های علمیه خواهران است یعنی خواهران وارد مسؤولیت های سنگین علمی و تربیتی شده اند و به دلیل آمادگی جامعه، به سرعت گسترش پیدا کرد و در بسیاری از موارد از حوزه علمیه برادران پیشی گرفته است. البته برخی از متحجران، خواهران را از این گونه فعالیت ها نفی می کردند یعنی می خواستند آنها را از فعالیت های اجتماعی و تعلیم و تربیت حذف کنند اما به شکر خدا نظام جمهوری اسلامی آن متحجران را عقب زد و آنچه را که امروزه می بیند به وجود آمد.
◀️اگر بخواهیم در سایه قرآن حرکت کنیم، باید بدانیم که بانوان نیز می توانند در همان مسیری که مردان گام برمیدارند، حرکت کنند و وظیفه مادری هرگز مانع فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی بانوان نیست.
◀️مدیریت، مهمترین مسأله در انجام فعالیتها و برنامههای مختلف است و چنانچه رهبر معظم انقلاب نیز بیان کردند مشکلات جامعه اعم از سیاسی، اعتقادی و اجتماعی به مدیریت بر می گردد؛ در مسأله تربیت و تعلیم و آموزش خواهران نیز مدیریت حرف اول را می زند. مدیریت باید جامع باشد و مدیر نیز باید آموزش های لازم مدیریتی را بگذراند زیرا همان گونه که مدیران مدارس گروههای زیر دست خود را آموزش میدهند، خودشان نیز باید مدیریت را آموزش ببینند تا بتوانند مشکلات را برطرف کنند، به عنوان مثال کشورهای آلمان و ژاپن در جنگ جهانی دوم نابود شدند اما به دلیل این که مدیر داشتند، جامعه را از نو ساختند و در حال حاضر در زمینههای اقتصادی پیش رو هستند و این از مسائلی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
◀️امروزه برای تبلیغ دین اسلام آزادی وجود دارد و دنیا نیز تشنه معنویت است و از مادی گری خسته شده و به دنبال مکتب است که بسیاری به اسلام و در میان مذاهب اسلامی به مکتب اهل بیت رو آورده اند؛ مکتب اهل بیت با سایر مکاتب اسلامی تفاوت هایی دارد از که از آن جمله می توان به حجیت عقل اشاره کرد زیرا اهل سنت حجیت عقل را منکر می شوند. ما باید از این فرصت برای تبلیغ مکتب اهل بیت استفاده کنیم زیرا آمادگی لازم برای پذیرش آن در جامعه وجود دارد که اگر از این فرصت استفاده لازم را نبریم مسؤولیت خواهیم داشت.
◀️خواهران در زمینه تربیت فرزندان امتیازی نسبت به برادران دارند و بدون تردید اگر شیر صالحه به فرزند داده شود، فرزند نیز صالح میشود و همین مسأله نشان دهنده نقش بانوان در تربیت فرزندان است؛ همچنین در دوران کودکی، فرزندان به مادران وابسته هستند و مادران میتوانند در این زمان و دوران تاثیرگذاری زیادی در فرزندان داشته باشند.
◀️فعالیتهای حوزههای علمیه خواهران و برادران باید هماهنگ باشد زیرا دوگانگی میان حوزه های علمیه موجب تحقیر می شود بنابراین باید یک اصول در حوزههای علمیه خواهران و برادران حاکم باشد گرچه مدیران این دو مرکز مدیریت باید جدا گانه باشند.
◀️حوزه علمیه نباید وابستگی مالی به دولت ها داشته باشد و باید در این زمینه منابع مالی ایجاد شود به گونه ای که نیازی به دولت نباشد به ویژه در شرایط امروزی که دولت فعلی نسبت به مسائل حوزوی و تربیتهای دینی دلسوز نیست و حتی در برخی موارد بیتفاوت است و باوجود این مشکل، وابستگی اثرات منفی زیادی خواهد داشت و امیدوارم روزی فرا برسد که حوزههای علمیه کاملا مستقل باشند. همین استقلال تفاوت اصلی حوزههای علمیه شیعه با اهل سنت است زیرا مدیر الازهر مصر که بزرگ ترین حوزه علمیه اهل سنت است را دولت انتخاب می کند و حقوقش را نیز دولت می پردازد؛ آیا چنین حوزه ای می تواند حکومت اسلامی ایجاد کند؟
◀️در حوزههای علمیه باید به آموزشهای اجتماعی و سیاسی توجه ویژه داشته باشیم زیرا در غیر این صورت افرادی دیگر در حوزه علمیه نفوذ خواهند کرد؛ مبادا از امور سیاسی و اجتماعی غافل شویم و افرادی بر سر کار آیند که ارتباطی با انقلاب ندارند.
#حوزه
#روحانیت
#مرجعیت
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠ریاستِ نسلِ سوّم
👈مهدی خاموشی از سازمان تبلیغات رفت
⬅️مهدی خاموشی، ۵۶ ساله پس از ۱۸ سال ریاستِ سازمان تبلیغات اسلامی، برای همیشه از این سازمان رفت. جایگزین او فردی شد به نام "محمد قمی"، ۳۸ ساله که صبحِ امروز حضور آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب رسید و پس از آن از بخشهای مختلف سازمان تبلیغات بازدید کرد. او همچون خاموشی در ۳۸ سالگی به ریاست رسید.
⬅️«سازمان تبليغات اسلامي»، كشتي بزرگ تبلیغات اعتقادی جمهوری اسلامی ایران است که رئیساش منصوب رهبری است. این سازمان از مجموعههاي متنوع و گسترده تشكیل شده؛ خبرگزاري، دانشگاه، انتشارات، سالنهای سینما و تئاتر، تشکلهای مداحان و واعظان: خبرگزاری مهر، حوزه هنری، دانشگاه سوره، سایت تبیان، بنیاد دعبل و... از يك سو كارگردانان و بازيگران را در نظر دارد و از ديگر سو واعظان و مداحان و مبلغان مذهبی. ميتوان اغلب کارویژه های وزارتخانه فرهنگ و ارشاد دولت و برخی موسسات حوزوی را توامان در اين سازمان ديد. البته به دليل تلازم دين و سياست در ايران، ميتوان نگرشهاي سياسي را هم لابهلاي آجرهاي فرهنگي آن يافت.
⬅️محمد قمی، چهارمین رئیس سازمان تبلیغات رفیق "غلامرضا قاسمیان" [منبریِ خوش صدا که آواز می خواند و رئیس مدرسه علمیه است و از هواداران "محمدباقر قالیباف"] است. محمد قمی برخلاف نامخانوادگیاش هیچ نسبتی با "محسن قمی" معاون بینالملل دفتر رهبری ندارد. پیش از او؛ از سال ۶۸ تا امروز، مهدی خاموشی، محمد محمدیعراقی و احمد جنتی بر این کرسی نشستهاند.
⬅️محمد قمی، رئیس جدید سازمان تبلیغات اسلامی در رزومه خودش گفته پای درس اغلب اساتید حوزه: آقایان شب زندهدار، شبیریزنجانی، میرزا جواد تبریزی، جعفر سبحانی، محمود هاشمی شاهرودی، صادق آملی لاریجانی، رضا استادی، اشتهاردی، جوادی آملی، خسروپناه و... نشسته و اکنون در درس خارج مشغول تحصیل است.
⬅️محمد قمی مسؤول مرکز مطالعات و پژوهشهای اسلامی شریف، مدیر گروه تبلیغی شریف در معاونت فرهنگی نهاد رهبری، مسؤولیت موسسه فرهنگی راهیان قدس کرج و عضو در برخی کمیسیونهای شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و درباره "نظام اندیشه حضرت امام و مقام معظم رهبری"، "الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت"، "بررسی تهدیدات راهبردی صهیونیزم برای تشیع و انقلاب اسلامی" و "ژرفکاوی پارههای حکمت بنیان حیاتِ احتماعی شیعی در مسیر بازمهندسی فرهنگ و فرهنگی جامعه دینی (مسجد، هیأت و روضهخوانی، زیارت، جهاد و شهادت، حج و ...)" مطالبی نوشته است.
⬅️«سازمان تبليغات اسلامي» در يكم تير ۱۳۶۰ –كه به همين مناسبت در تقويم، روز «تبليغ و اطلاعرساني دين» نامگذاري شده است– تاسيس شد؛ در دهه ۶۰ به آن «شوراي عالي تبليغات» ميگفتند كه از ۱۴ فروردين ۶۸ براساس نظر امام خميني نامش تغيير كرد و رياست اش برعهده «احمد جنتي» گذاشته شد که امروز محمد قمی بر آن تکیه زد.
⬅️امروز؛ محمد قمی، رئیس جدید سازمان تبلیغات از بخش های مختلف این سازمان بازدید کرد. بازدیدی که مهدی خاموشی، رئیس پیشین او را همراهی می کرد. (فرید مدرسی)
#حوزه_علمیه
#گزارش
#سازمان_تبلیغات
#انتصاب
#نسل_سوم
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠روزنه امید
🔸بهمناسبت انتصاب رئیس جدید سازمان تبلیغات اسلامی
🖋 حجت الاسلام احمد مخبری
⬅️حقیقت آن است امتزاج فلز نسل اول و دوم در تنور دفاع مقدس، کار را برای انقلاب و نظام آسان کرد؛ اما اکنون وقت زیادی از زمان واگذاری مدیریتهای گوناگون کشور به نسل سوم انقلاب باقی نمانده است. این دوی امدادی حالا و در چهل سالگی انقلاب به مرحله ای رسیده است که باید دونده از نفس افتاده قبلی، چوب را به دونده تازه نفس بعدی بسپارد تا انقلاب اسلامی همچنان جریان داشته باشد و نظام اسلامی بتواند از مدیریت جهادی و انقلابی نخبگان نسل سوم بهره مند گردد و البته زمان زیادی هم برای این انتقال باقی نیست.
⬅️بهانه اصلی بسیاری از مدیران نسل پیشین، لزوم وجود پختگی برای مدیران جدید است، اما سن پختگی همراه با سن خود آنان افزایش یافته است؛ بهگونهای که فرماندهان و مدیران ۲۰ ساله و ۳۰ ساله اول انقلاب، حالا در ۶۰ سالگی ۷۰ سالگی هنوز نسل بعدی را دارای پختگی لازم نمیبینند.
⬅️جوانان انقلابی دهه هشتاد و نود که خاطرات فرماندهان جوان بیست و چند ساله دفاع مقدس را خوانده وخبرهای انتصاب جوانان سی و چند ساله از سوی رهبر گرامی را شنیده بودند، با مدیران تکراری و تاریخ مصرف گذشته ای مواجه میشدند که در عوض جایگزینی با نیروهای جوان و پر نشاط، تنها جابه جا میگشتند و این روندِ راهبند، ناامیدی و بیم از آینده را به همراه داشت.
⬅️اما دیروز با پیگیری و حکم رهبر انقلاب، مدیریت بزرگترین نهاد تبلیغی ـ فرهنگی نظام بر دوش جوانی سی و هفت ساله نهاده شد تا روزنه ای از امید برای حضور نخبگان جوان، انقلابی، پرکار و جهادی در مدیریت عرصه های گوناگون نظام اسلامی گشوده شود.
⬅️سال ۱۳۸۰ که محمد قمی بیستساله برای ادامه تحصیلات دینی به قم آمد، یک طلبه ای ساده بود مانند طلاب دیگر؛ نه آقازاده (به معنای مصطلح) و نه سفارششده از جایی خاص.
⬅️با این انتصاب، نظام و انقلاب در عمل نشان داد که فضای کار و مجاهدت در عالیترین سطوح به روی نخبگان انقلابی نسل سوم که مجاهدانه در میدان عمل به وظائف خود مشغولند، گشوده است؛ هرچند تنها بر توان و تلاش خود تکیه کرده باشند و نه بر شهرت و شناخت از قِبل این و آن!(به نقل از مباحثات)
#نسل_سوم
#سازمان_تبلیغات
#حوزه_علمیه
#روحانیت
#تحول
#نقد
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠پدیده افراطیگری و مسئولیتناپذیری در حوزه!
🖊استاد محمدتقی سبحانی
◀️در خصوص حادثه زیرزمین فیضیه و واکنش مراجع عظام، چند نکته قابل توجه است:
۱- دعوت از سخنران معلوم القال نشان میدهد که یا جریان افراطی حوزه چنان پایگاه خود را در بستر طبیعی حوزه از دست داده که دست به دامان ظرفیتهای برون حوزوی خود شده و یا به دنبال یک سطح درگیری بالاتر است که تنها از عهده چنین گویندهای بر میآید. در هر حال، رسیدگی و پیشگیری از حرکتهائی که از بیرون حوزه مدیریت میشود و هیچ نهاد حوزوی پاسخگوی آن نیست، یک ضرورت فوری است.
۲- مدیریت کلان حوزه از درون دچار واگرایی و آشفتگی جدی است و گسلهای دیرین در جریانهای حوزوی، اکنون در قالب دملهای چرکین سرباز کرده است. این بحران، کیان روحانیت را به یک مخاطره جدی تهدید میکند، به اندازهای که نهاد مرجعیت قم که با رویکرد محافظه کارانه، سعی داشت بر این گسلها مرهمی بگذارد، اینک با خروش بیسابقه، به رویاروئی مستقیم با این حوادث مجبور شده است. اما نیک پیداست که این حرکت تنها در سایه شناخت شبکه قدرتمند پشتیبان و خشکاندن ریشههای این تندرویِ سازمان یافته ممکن است.
۳- روزگاری رهبران نظام و حوزه با جلوگیری از بروز و ظهور خرده جریانهای حوزوی و انحصار تشکل به جامعه مدرسین، تلاش میکردند که بر چهره متکثر حوزه پرده افکنند. اینک که این پروژه شکست خورده و پس از نشست اساتید، در کنار جامعه مدرسین هم چند شاخه تشکیلاتی سربرآورده است و پیشگیری از فرایند تکثرگرائی در حوزه هم ناممکن مینماید، پیشنهاد میشود که با این واقعیت، از سر دوراندیشی و درایت برخورد شود.
فضای موجود سبب شده است که گروههای تندرو به صورت غیر مسئولانه، و در زیر پوشش نهادهای مسئول به فعالیت خود ادامه داده و صداهای اصلی و قدرتمند که بدنه فضلایی حوزه را تشکیل میدهند، عملا از صحنه فکری و سیاسی حوزه به حاشیه رانده شده اند.
◀️پیشنهاد میشود که زعمای حوزه با پذیرش واقعیت چندصدایی در روحانیت و قاعدهمندسازی تشکلهای حوزوی، هم مسئولیتپذیری را در حرکات و موضعگیریهای حوزویان تقویت کنند و هم با نشان دادن وزن گروههای حوزوی، جریان افراطی را حاشیه نشین و چهره حوزه را از این زشتیها و پلشتیها پاک گردانند.(به نقل از اجتهاد)
#یادداشت
#نقد_و_نظر
#روحانیت
#حوزه_علمیه
#تحول
#مرجعیت
#جامعه
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠جایگاه، نقش و مسئولیت حوزه های علمیه (بخش اول)
🔴گفتگویی با آیتالله احمد بهشتی:
🔸مقدمه: آیتالله احمد بهشتی در بین علمای محترم حوزوی، یکی ساده زیستترین و متواضعترین روحانیِ پابهسن گذاشتهی دارای مسئولیتِ حکومتی است. او دکترای فلسفهاش را از دانشگاه تهران گرفته و سوابقی همچون نمایندگی ادوار مختلفِ مجلس شورای اسلامی و ریاستِ دانشگاه قم را در کانامهاش دارد و در حال حاضر هم نمایندهی مردم استان فارس در مجلس خبرگان است.
◀️بنده وضعیت فعلی حوزه علمیه قم را از حیث علمی، فقهی، اجتماعی و سیاسی، خوب، پرتلاش و تکاپو ارزیابی میکنم و بهخصوص به نسل جوان خوشبین هستم؛ الحمدلله نسل جوان حوزه، گوش به فرمان ولایت، عموم مراجع و بزرگان هستند؛ البته ممکن است افراد معدودی هم باشند که با جریانِ غالب، اصلاً همراه نباشند ولی موجِ غالب حوزه، رو به جلوست و رهنمودهای مدرسین و بزرگان حوزه، در این راه، بسیار مفید و مایهی امید و دلگرمی بوده و هست و از همه مهمتر، فضل و مدد الهی، مایهی شوق و پیشرفت است و موجبِ اطمینان و برآمدن از پسِ مشکلات و سختیها.
◀️پیداست که حاکمیت سیاسیِ پس از انقلاب، از حوزه شروع شده که به سالهای دههی ۳۰ و ۴۰ و حتی قبلتر از آن، بر میگردد. حتی اولین برخوردی که رژیم، با انقلاب داشت، در درونِ حوزه و با حوزویان بود. این انقلاب، با حوزه، مرجعیت و امام شروع شده و در چهل سال گذشته نیز، همین راه را آمده است.
◀️اگر حوزه فقط غرق در سیاست شود، این سبب میشود که به جنبههای دیگر حوزه لطمه بخورد؛ البته حوزه باید سیاسی باشد ولی، رسالت حوزه، فقط، سیاسی نیست؛ بلکه قبل از هر چیزی، رسالت علمی دارد و اگر کار سیاست طوری شود، که روحانیون از رسالت علمی، باز بمانند، دچار آسیب خواهند شد. حوزه، رسالت، ارشادی هم دارد و چشم مردم، به حوزه و همین طلبههایی است که محرم و رمضان به روستاها و شهرها میروند و مردم را ارشاد میکنند. لذا این ابعاد باید با هم در حوزه نمود داشته باشد. از طرف دیگر اگرطلبه، فقط درس بخواند و به سیاست یا وظایف ارشادی، خود، کاری نداشته باشد، شاید در درس پیشرفت کند، ولی کارش کامل نیست.
◀️حوزه، سابقاً اینطور نبود. این مدل امتحاناتی که الان برگزار میشود ـ مانند امتحاناتِ تستی ـ را بنده خوب نمیدانم.
◀️زیاد بودنِ طلبه، آن هم بدون توجه به تأمین زیرساختهای لازم، عیب و اشکال است که البته حتماً تصمیمگیران و مدیران حوزه، به آن عنایت دارند.
◀️کارآیی بعضی از رشتهها و دورس حوزوی، کاملاً مشهود است و بهواسطهی آن، حتی میتوان با دنیا و سایر ادیان، تماس برقرار کرد و با سران واندیشمندان آنها، به گفتوگو نشست. حوزه میتواند و باید به این علوم مباحث تقریبی، بیشتر تجربه داشته باشد که البته، گامهای بسیار خوبی هم در این راستا برداشته است. آیتالله العظمی بروجردی هنگام تدریس، ابتدا به نظرات فقهای مذاهب دیگر اشاره میکرد و بعد، به نظرات علمای شیعه. این روشِ ایشان را مرحوم آیتالله منتظری خیلی توجه کرد و لذا در نوشتهها و آثارش به مذاهب، توجه وافری مینمود. اگر ما هم بتوانیم به فقه مذاهب، توجه کنیم چه بسا بتوانیم در بسیاری از مسائل، باآنها به تفاهم برسیم.
◀️آنچه مرارتها و سختیهای طلبه شدن و طلبه ماندن ـ از جمله دوری از شهر و وطن خود ـ را برای انسان شیرین میکند، علاقهی به تحصیل در حوزه است. در گام بعد، شناختِ واقعی و غیر خیالیِ حوزه، بسیار مهم است؛ ممکن است برخی از مردم، فکر کنند که آخوندها همه کاره هستند و ما هم اگر آخوند شویم، سهمی از قدرت و ثروت را خواهیم برد؛ در حالیکه واقعیت، چنین نیست. لذا فهمِ واقعیت، راهنمای مهمِ یک طلبه، در حوزه است. آنچه انگیزهی طلبه را در حوزه میسازد، علاقهی او ـ و چه بسا خانوادهی او ـ به شناخت چرایی و واقعیتِ تحصیل در حوزه است.(به نقل از http://ijtihadnet.ir)
#گفتگو
#حوزه_علمیه
#روحانیت
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠جایگاه، نقش و مسئولیت حوزه های علمیه (بخش دوم)
🔴گفتگویی با آیتالله احمد بهشتی:
◀️یکی از آقایان گفت که من در قم داشتم درس میخواندم و داییام تهران بود. ایشان در منزلش رادیو داشت و یک روز، در سال ۱۳۴۳ بنده به منزل ایشان رفتم و شنیدم که رادیو دارد موسیقی پخش میکند و من هم بیاختیار شروع به رقصیدن کردم و اصلاً یادم رفت که آخوندم و بعد یکدفعه متوجه شدم که کار بدی کردهام و باخودم گفتم من دیگر به درد این لباس نمیخورم و لباس روحانیت را کنار گذاشتم. اکثر اساتید دانشکده الهیات نیز تحصیلات حوزوی داشتند ولی لباس روحانیت نمیپوشیدند. یکی از همکلاسیها که لباس روحانیت را کنار گذاشته بود، تعریف میکرد زمانی که معمم بودم کسی آمد دعوتم کرد برای سخنرانی و منبر رفتن و ایشان گفته بود من منبر نمیروم چون دائماً ترانه گوش میکنم و به صدای گوگوش هم علاقهی خاصی دارم. آن آقای دعوت کننده به این آقا گفته بود گوش کردنِ شما به ترانه، عیبی ندارد و بیا برای ما منبر برو و حرف بزن؛ ولی ایشان نپذیرفته بود و سر همین ماجرا هم لباس روحانیت را کنار گذاشته بود.
◀️حوزه، در ابعاد مختلفِ علمی، تولید کننده است و این تولیدات، باید درعرصههای مختلف حضورداشته باشند مثلاً حوزه نمیتواند و نباید از دانشگاه، مدارس و دستگاه قضا غافل باشد و به امور و نیازهای آنها، بیتوجه باشد. مثال دیگر اینکه این فقهای حوزه هستند که مجلس خبرگان، را تشکیل میدهند و در شورای نگهبان، حضورشان ضروری است تا حافظ حکومت دینی و قوانینِ آن باشند.
◀️خلاصهی مطلب آنکه جمهوری اسلامی بافتی دارد که بدون روحانیت نمیتواند جلو برود. شاید در کارهای اجرایی بتوان از روحانیون، کمتر استفاده کرد ولی درجنبههایی مانند قانونگذاری نمیتوان روحانیون را نادیده گرفت.
◀️یکی از آسیبهایی که حوزه را تهدید میکند، عدم رعایتِ زیطلبگی و سادهزیستی است. البته این اشکال، متوجه اکثریتِ حوزویان نیست ولی باید تمامِ حوزویان مراقب باشند که وقتی به موقعیتی میرسند، از سادهزیستیِ خود، فاصله نگیرند. لذا حتی اگر برایش امکانات عالی فراهم شده باشد، بدونِ افتادن در ورطهی ریاکاری و ظاهرسازی، باید ساده زیست بماند. بنده بهاندازهی توانم، سعی کردهام سادهزیستی را مراعات کنم. مثلاً هر وقت میخواهم به تهران بروم، مانند اکثریتِ مردم قم میروم در میدانِ ۷۲ تن میایستم و با اتوبوس و یا تاکسی، سفرم را انجام میدهم و کلاً اتومبیل شخصی ندارم و کاملاً هم راحت هستم. روزی در یکی از ایستگاههای متروی تهران، ایستاده بودم که آقایی، بنده را شناخت و از روی لطفی که داشت، از بنده، احوالپرسی کرد و گفت شما چرا اینجا هستید؟ گفتم عیبش چیست، میخواهم مانند این همه مردم، سوار مترو شوم و بروم که به کارهایم برسم؛ ایشان گفت اگر مردم حاضر در اینجا شما را بشناسند، حتماً از شما تشکر خواهند کرد که مانند آنها زندگی میکنید. بنده هم به شوخی گفتم اتفاقاً اینطور نیست و اگر من را بشناسند، میگویند این بیچاره، چیزی گیرش نیامده که اینجاست.
◀️واقعیت این است که مردم خیلی دوست دارند که ببینند مدیران و مسئولینِ جمهوری اسلامی و بهخصوص مسئولینِ روحانی، مانند مردم هستند. بنده به جرأت میتوانم بگویم همین سادهزیستیام موجب شده که مردم لطف کنند و در دورههای سوم، چهارم و پنجمِ انتخاباتِ خبرگان استان فارس، با خیالِ راحت به بنده رأی دهند. تبلیغات خاصی هم برای کسبِ رأی نداشتهام. ما باید بدانیم که اگر مردم را مراعات کنیم، آنها هم به ما اعتماد خواهند داشت. بهطور مثال، امام جمعهی محترم تبریز، مانند اکثریت مردم زندگی میکند و خیلی راحت، به میان مردم میرود و حتی با اتوبوس، در داخل شهر تردد میکند و این، برای مردم، بسیار جالب است.
◀️برخی از مسائل، حل نشدهاند و شاید مزاج جامعه هم متفاوت از برداشت برخی از علماست. این، همیشه بوده است. مثلاً زمانی که امام درباره شطرنج، فتوای به مباح بودن بازیِ شطرنج ـ به شرطِ توجه به جنبه ورزشیِ آن و نه به منظور برد و باخت ـ دادند، با نظر ایشان، مخالفتهایی شد و از جملهی مخالفین هم، بنده بودم گرچه الان، نظرم تغییر کرده است. لذا لازم است که عالمانِ حوزوی همتِ بیشتری برای حل کردنِ مسائلِ جدید داشته باشند. یکی از این مسائل، بحث موسیقی است. مثلاً موسیقی زمانی حرام است که موجب برانگیختگی شهوت و زوال عقل شود؛ اما اگر موسیقی زبان علم و اخلاق باشد، آیا باز هم میتوانیم بگوییم هم حرام است؟ البته باید مراقب این مسئله هم باشیم که ممکن است با نظرات جدید، برخی از افراد سودجو و نادان، ممکن است، آن حکم را به مسائل نامربوط هم تعمیم دهند و موجب گمراهی عدهای شوند.(به نقل از اجتهاد)
#گفتگو #حوزه_علمیه #روحانیت
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0
💠جلسۀ فیضیه و چند یادآوری
🖊رضا بابایی
◀️در دل حوزۀ علمیۀ قم(مدرسۀ فیضیه)، به بهانۀ اعتراض به وضعیت اقتصادی کشور، مراسمی برگزار و خبرساز شده است. سخنران جلسه(رحیمپور ازغدی)، حوزه را به سکولار شدن و مراجع را به بیگانگی از فقه سیاسی و تمدنی متهم کرده و درسهای حوزه را تکراری خوانده است. دیروز آیت الله مکارم شیرازی علیه این تجمع بیانیه داده و ساحت حوزه را از سکولاریسم و نیز از تهدید دولتمردان به استخر فرح مبرا دانستهاند. آیت الله نوری همدانی و چند تن دیگر از بزرگان حوزوی هم اعتراض کردهاند.
مایلم چند مسئله را یادآوری کنم:
🔸یک. از اوایل دهۀ هشتاد، سخنرانیهای نامبرده(رحیمپور ازغدی) تقریبا هر هفته از پربینندهترین شبکۀ تلویزیون و در بهترین روز و ساعت پخش میشود و او در این سخنرانیها بسیاری از جریانهای فکری و شخصیتهای علمی کشور را نقد و مسخره میکند، بدون اینکه هیچ یک از آن جریانها و شخصیتها یکبار امکان دفاع از خود را در صداوسیما یافته باشد. اگر حوزه یک بار به این شیوۀ ظالمانه اعتراض کرده بود، امروز افراطگرایی تا قلب حوزه پیشروی نمیکرد.
🔸دو. سخنران محترم، حوزه را به سکولار شدن متهم میکند؛ با این استدلال که دروس تخصصی حوزه نسبتی با تمدنسازی و علم اقتصاد و جهان سیاست و روابط بین الملل و... ندارد. سپس میگوید: ریشۀ سکولاریسم در حوزه است نه دانشگاه.
ریشۀ سکولاریسم نه حوزه است و نه دانشگاه؛ بلکه عقلانیت و تجربۀ بشری و حتی متون دینی است. وقتی پیامبر اسلام(ص) میفرمایند بعثت من برای بهبود اخلاق و معنویت است، یعنی خدا امور عرفی را به عقل و دانش بشری سپرده است و اولیای دینی نیز اگر در سیاست و مدیریت اجتماعی دخالت کنند، از موضع شخصیت عرفی آنان است، نه به اقتضای بعثت و رسالت. به باور من، ریشۀ سکولاریسم، قرآن است که میفرماید: از خدا و رسول و اولی الامر اطاعت کنید. اولی الامر یعنی کارشناسان و متخصصان. یعنی در هر فنی، گوش به دهان متخصص آن فن بسپارید. در فقه از فقیه، در اقتصاد از اقتصاددان، در طب از طبیب و در سیاست از سیاستمداران حرفهای استفاده کنید. «امر» در آیۀ «اولی الامر منکم»، بر هر چیزی دلالت میکند که به خدا و توحید ربط مستقیم ندارد؛ چون تکلیف آن دو را پیشتر روشن کرده است: اطیعوا الله و اطیعوا الرسول.
🔸سه. خلاصۀ نقد سخنرانان جلسه به مراجع و دروس حوزوی این است که باید بیش از این در سیاست و امور اجتماعی و داستان تمدنسازی و مسائل روز دخالت کنند. بسیار خوب! اما مسئلۀ برگزارکنندگان جلسۀ کذایی، اصل دخالت حوزه در مسائل روز نیست؛ چون آنان تنها مواضعی خاص را میپسندند و اگر مجتهدی در حوزه بخواهد سخنی بگوید که باب میل ایشان نباشد، او را خاموش میکنند. فرض کنید مجتهدی در حوزه به توصیۀ این گروه عمل کرد و خواست درس خارج «نسبت دین و تمدن» برگزار کند؛ اما نظر او این بود که تمدن امری عرفی است. آیا پایداریچیهای حوزه او را تشویق و تحسین میکنند که در چنین مسئلۀ مهمی وارد شده و نظریهپردازی کرده است؟ هرگز! اگر خواستۀ آنان، سیاسیتر شدن دروس حوزوی با گرایشی خاص است، برای این منظور هم که چندین و چند مؤسسه با بودجۀ کافی وجود دارد. آن مؤسسات بسیار بزرگ و گسترده، چه محصولی به بار آوردهاند که حالا میخواهند همۀ حوزه مشغول همین کار شود؟ به جای اینکه تقصیر را گردن این و آن بیندازند، بیایند بگویند خودشان تا امروز چه کردهاند، با بیشترین امکانات و فرصتها و بودجهها و حمایتها.
#نقد_و_نظر
#یادداشت
#روحانیت
#حوزه_علمیه
#دانشگاه
#تحول
http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0