#جشن_تلبس 💠 جشن اعیاد شعبانیه به همراه مراسم عمامه گذاری 23 نفر از طلاب مدرسه شهیدین 👈🏻 با حضور حضرت آیت الله حسینی بوشهری (حفظه الله)، عضو مجلس خبرگان رهبری، دبیر شورای عالی حوزه های علمیه و جامعه مدرسین، امروز (14 اسفند) در مدرسه شهیدین برگزار شد. 👈 اطلاعیه‌های علمی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 15 💠 وقوع راوی در اسناد کتاب عیون أخبار الرضا (ع) شیخ صدوق 🔹مرحوم شیخ صدوق روایتی را در عیون نقل کرده است: «حَدَّثَنَا أَبِي وَمُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالا حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمِسْمَعِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْمِيثَمِيُّ أَنَّهُ سُئِلَ الرِّضَا ع يَوْماً وَ قَدِ اجْتَمَعَ عِنْدَهُ قَوْمٌ مِنْ أَصْحَابِهِ وَقَدْ كَانُوا يَتَنَازَعُونَ فِي الْحَدِيثَيْنِ الْمُخْتَلِفَيْنِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي الشَّيْ‏ءِ الْوَاحِدِ؟ فَقَالَ ع: ... إِذَا وَرَدَ عَلَيْكُمْ عَنَّا فِيهِ الْخَبَرَانِ بِاتِّفَاقٍ يَرْوِيهِ مَنْ يَرْوِيهِ فِي النَّهْيِ وَلَا يُنْكِرُهُ وَكَانَ الْخَبَرَانِ صَحِيحَيْنِ مَعْرُوفَيْنِ بِاتِّفَاقِ النَّاقِلَةِ فِيهِمَا يَجِبُ الْأَخْذُ بِأَحَدِهِمَا أَوْ بِهِمَا جَمِيعاً أَوْ بِأَيِّهِمَا شِئْتَ وَ أَحْبَبْتَ مُوَسَّعٌ ذَلِكَ لَكَ مِنْ بَابِ التَّسْلِيمِ لِرَسُولِ اللَّهِ ص». (عیون اخبار الرضا 2: 20) 🔸 بعد از پایان حدیث هم فرموده‌اند: «قال مصنّف هذا الكتاب (رضي الله عنه) كان شيخنا محمّد بن الحسن بن أحمد بن الوليد (رضي الله عنه) سيّئَ الرأي في محمّد بن عبد الله المِسمَعي راوي هذا الحديثِ و إنّما أخرجتُ‏ هذا الخبر في هذا الكتاب لأنّه كان في كتاب الرحمة و قد قرأتُه عليه فلم يُنكره ورواه لي‏‏». (عیون اخبار الرضا 2: 21) یعنی اعتذار جسته‌اند که کسی برای نقل این روایت اشکال نکند؛ چون من «کتاب الرحمة» را پیش استادم ابن ولید خواندم و ایشان این حدیث را روایت کردند و منکر نشدند. 🔹 از این کلام استفاده می‌شود که ایشان بنا داشته در کتاب «عیون اخبار الرضا» حتی با واسطه هم از راویان غیر قابل اعتماد نقل مطلب نکند؛ چون اگر بنایشان بر این نبوده وجهی نداشته برای یک بار نقل با واسطه از مسمعی اعتذار بجوید. پس معلوم می‌شود در این‌ روایت وثاقت خبری وجود دارد و وثاقت مخبری وجود ندارد. بنابراین در جاهای دیگر از کتاب که این حرف را نمی‌زند معلوم می‌شود #وثاقت_مخبری وجود دارد. 🔸 پس می‌خواهیم از این کلام صدوق (قدس سره) استفاده بکنیم که سندهای دیگر کتاب، مشکل نداشته، لذا حرفی نزده است؛ اما این‌جا مشکل سندی داشته، لذا آمده عذر خودش را بیان کرده است. چنانکه مقداری که تتبّع کردیم، دیدیم بعضی از جاها هم باز در سند اشکال می‌کند و مثلا می‌گوید این سند مرسل است، با این که ظاهر آن ارسال نیست، چون ارسال خفی دارد می‌گوید این مرسل است. گویا اگر جایی اشکال در سند باشد، بیان می‌کند. 🔹 بنابراین تمام کسانی که در اسناد کتاب «عیون اخبار الرضا» واقع شده‌اند، افراد #ثقه و مورد اعتماد هستند. البته اثبات این مطلب احتیاج به تتبّع وسیع و دقیقی دارد. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1396 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#سخن_بزرگان #نکات_اخلاقی 💠 تألیف خوب است، اما کافی نیست. باید حرف را به جان مردم رساند 🔹 در جریان تبلیغ به ما گفتند که حرف را به جان مردم برسانید: «قُلْ لَهُمْ فِی أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِيغاً» (سوره نساء آیه ۶۳) با تبلیغ به گوش رسانیدن و با تألیف کتاب به چشم رسانیدن کار خوبی است؛ اما #کافی_نیست. 🔸 به ما نگفتند مطالب را به گوش مردم برسانید و یا کتابی تألیف کنید که در مرئی و منظر چشم مطالعه کننده‌ها باشد، بلکه گفتند: حرف را به جان آن‌ها برسانید و تا کسی اهل جان و جانان نباشد و جانانه فکر نکند، حرف او به عمق جان مردم نمی‌رسد. #اهمیت_تبلیغ 📚 برگرفته از پیام آیت الله العظمی جوادی آملی به همایش طرح هجرت ۱۳۹۴/۵/۵) 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#معرفی_مجلات_شهیدین #تقدیر 💠 هر دو مجله مدرسه شهیدین (ره) در هشتمین جشنواره مجلات واحدهای آموزشی حوزه‌های علمیه حائز رتبه شد 🔹 لازم به ذکر است که دوفصلنامه علمی- اطلاع رسانی «#نگاه» مقالات طلاب سطح یک مدرسه را منتشر می‌کند. 🔸 و دوفصلنامه علمی- اطلاع رسانی «#فقه‌وپژوهش» منتشر کننده مقالات طلاب سطح دو و سه مدرسه شهیدین است. 🔹 در هشتمین جشنواره مجلات واحدهای آموزشی حوزه های علمیه هر دو مجله حائز رتبه دوم شدند. 🔸 این موفقیت را به معاونت محترم پژوهش مدرسه، مسئولان مجله و نویسندگان مقالات تبریک و تهنیت عرض می‌کنیم. 👈 اطلاعیه‌های علمی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_رجالی #اختلاف_نسخه 💠 یکی از علل اختلاف نسخه در کتب 🔹 بعضی از کتب دارای نسخ متعددی است که یکسان نیستند و نسبت به هم اضافه و نقیصه دارند، مثل #محاسن جناب برقی که نجاشی و شیخ طوسی درباره‌ی آن می‌گویند: «قد زید في المحاسن ونقص». (رجال نجاشی، ص 76؛ فهرست شیخ طوسی، ص 52) 🔸 مقصود از این عبارت این نیست که دیگران در آن دخل و تصرف کرده‌اند، بلکه به این معناست که مؤلف در ابتدا این کتاب را تالیف می‌کند و مورد استنساخ هم واقع می‌شود. بعد از مدتی به روایات دیگری دست می‌یابد و آن را به کتابش #اضافه می‌کند و باز توسط اشخاص دیگر مورد استنساخ واقع می‌شود. این اضافه کردنِ مطالب به مرور زمان و استنساخ‌های متعدد طی این زمان‌ها موجب می‌شود که نسخه‌های این کتاب دارای زیاده و نقیصه شوند. 🔹 یا بعضی از مستنسخان فقط ابواب مورد نیاز خود را استنساخ می‌کرده‌اند، مثلا فقیهِ مستنسخ، روایات مربوط به #تفسیر و زیارات را استنساخ نمی‌کرده‌ است و این امر موجب حصول زیاده و نقیصه در نُسخ یک کتاب می‌شده‌ است. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1396 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی #سخن_بزرگان 💠 چرا رفتارهای اهل باطل، گاهی بهتر از اهل حق است؟ 🔹 کسی آمد خدمت امام صادق (علیه السلام) عرض کرد: «در سفر حج که بودم، شاگردهای ابوحنیفه، شاگردهای مالک، شاگردهای دیگران چه حج خوبی، چه حج پاک و مرتب و منظمی انجام دادند؛ اما شاگردهای شما با هم دعوا داشتند». حضرت گوش دادند و بعد فرمودند: «إِنَّهُ إِنَّمَا صَمَدَ لَكَ وَ لِأَصْحَابِكَ فَأَمَّا اَلْآخَرُونَ فَقَدْ فَرَغَ مِنْهُمْ». (کافی، ج8، ص145) 🔸 چون آنها ریشه‌شان زده شده، ولایتشان زده شده، شیطان می‌خواهد مردم نفهمند که این درخت، خشک است؛ لذا #میوۀ_مصنوعی هم روی آن می‌زند! اما شما که درختتان ریشه دارد، تبر برمی‌دارد تا شاخه‌هایش را بشکند. از این‌ جهت، وقتی کسی عقیده باطل پیدا کرد، پنج وقتش را به جماعت می‌خواند، آن‌هم در مسجد، خسته هم نمی‌شود! اما اگر این آدم اعتقاداتش درست شد، گاهی حتی یک نمازش را هم به‌زور می‌تواند به جماعت بخواند! 🔹 بادی که به پشت سر آنها می‌زند تا به مسجد ببردشان، این باد بر سینۀ شما می‌زند! 📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله حائری شیرازی (رحمه الله) 👈 نکات #خلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اخلاقی #سخن_بزرگان 💠 برتری مذاکره علمی بر #دعا در لیالی قدر سند ندارد 🔹 شیخ صدوق #متفرداتی دارد که نظر شخصی خود اوست و‌ در جای دیگری نیامده است. از جمله گفته که مستحب است احیای شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم رمضان برای مذاکره علم باشد و این افضل است. 🔸 او این را نسبت به کسی نمی‌دهد و نه در کتاب «ثواب الاعمال» و نه در «کتاب من لایحضره الفقیه» که مهم‌ترین کتابش است و کتاب فتوایی هم هست چیزی نقل نکرده است. در کتاب «امالی» هم از ادله خودش استفاده کرده و گفته که مذاکره علم #افضل است. 🔹 پس چون حدیثی در کار نیست و #شم‌الفقاهه خود ایشان است، برای ما حجت نیست. درست است که کلیاتی از ثواب علم آمده است، ولی نگفته‌اند در این شب‌های #قدر افضل از بقیه اعمال است. پس این دعاها که خوانده می‌شود باید محفوظ شود و نباید متروک شود. نباید #طلبه از اینها جدا شود. 📚 گعده آیت‌الله العظمی #شبیری زنجانی در شب ۲۰ رمضان ۱۴۳۷ (تیر ۱۳۹۵) 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#سخن_بزرگان #شب_قدر 💠 شب قدر، زمان شستشوی #دل است؛ نه مذاکرۀ #علم 🔹 شیخ صدوق یا شیخ مفید فرموده اند: اگر کسی این شب را به #مذاکره_علم بپردازد، این افضل از عبادات است؛ بعضی #خیال می کنند که این علم همین علم هایی است که دست ماست. 🔸 نه! آن روز علوم و معارف ائمه (ع) داشت گم می شد و امثال اینها مجاهدت می کردند؛ خب بله شب تا صبح را به آن کار بگذرانند مثل نمازشب خواندن و مثل دعای جوشن خواندن است! این مال ما نیست که خیال کنیم برویم دنبال یک علمی مثلا #فقه یا #اصول ؛ حالا خوبهایش را می گویم! یا چند تا روایت مثلا نگاه کنیم، به مذاکره علم گذرانده ایم اینجوری نیست! 🔺 باید #دل را پاک کرد، صاف کرد، بایستی شستشو داد! 📚 فرمایشات مقام معظم رهبری در تاریخ ۸۲،۱،۱۹ ( @misbahulfiqahe ) 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#اطلاعیه #پذیرش #شهیدین 📣 قابل توجه کلیه طلاب محترم پایه #ششم 💠 پذیرش طلبه جهت ادامه تحصیل در مدرسه شهیدین قم 🔹 مدرسه شهیدین از میان طلاب نخبه و برگزیده کشور، برای تحصیل در پایه #هفتم در سال آینده (1404 ــ 1403) تعداد محدودی #پذیرش می‌کند. 📆 زمان ثبت نام: 15 فروردین تا 15 اردیبهشت 1403 📌 برای اطلاع از روش ثبت نام اینترنتی به آدرس زیر مراجعه فرمایید: 🌐https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/reception/1141-2023-04-03-08-13-29 👈 #اطلاعیه‌های_علمی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_فقهی 💠 تفاوت دیدگاه مشاء و اشراق در معنای صدق و کذب و تاثیر فقهی آن 🔹در صدق و کذب تعریف مشاء با تعریف اشراق تفاوت دارد. مشاء می‌گوید: صدق یعنی مطابقت با واقع. اشراق معتقد است: نیت قائل در صدق و کذب تأثیر دارد و باید دید قائل چه نیتی دارد. 🔸شاید بیش از هشتصد روایت در حرمت کذب موجود باشد. در برخی از روایات دارد که اگر شخصی کذبی را برای اصلاح و مصلحتی گفت مَلکی که بر روی دوش شخص قرار دارد آن دروغ را راست می‌نویسد و اگر راست بگوید و مفسده‌ای داشته باشد او را دروغ‌گو می‌نویسند. 🔹 حال سوال می‌شود که خود این فعل مَلک که کذب را صدق می‌نویسد دروغ می‌باشد یا راست؟ در جواب می‌گوییم حسن و قبح در کذب به خاطر عنوان کذب نیست، بلکه به خاطر ما يترتب عليه الأثر است. لذا قول اشراق در این زمینه صحیح است. 📚ر.ک: برگرفته از فرمایشات استاد آیة الله احمد #عابدی (حفظه الله) در درس خارج فقه 👈 نکات #فقهی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اخلاقی 💠 در قنوت نافله‌های شب‌های جمعه، دعای کمیل می‌خواند 🔹 مرحوم آیت ‌الله‌ اراکی به عبادت خیلی اهمیت می‌داد. قبل از اذان صبح بیدار می‌شد، هر روز #یک_جزء قرآن می‌خواند. در ماه #رمضان روزانه سه جزء قرآن می‌خواند. در نافله‌های شب‌های جمعه، در قنوت، دعای #کمیل می‌خواند. 🔸 وقتی به ایشان پیشنهاد کردند که نماز جماعت را به خاطر افراد کهنسال و مریض، زیاد طول ندهید، فرمودند: از من پیرتر و ضعیف‌تر، در نماز کسی هست؟! 🔹 وی از شاگردان مرحوم حاج شیخ عبدالکریم بود که در یک قرن عمر پر برکتش و در 35 سال تدریس خود، شاگردان زیادی را تربیت کرد. از ویژگی‌های درس ایشان پرهیز از تکرار و زیاده‌گویی بود. کلام را گزیده و پر معنی اداء می‌کرد. اعتقادش بر این بود که طالب علم باید قبل از حضور در درس، #مطالعه نماید. 🔸 او حدود ۳۰ سال امام جماعت مسجد امام حسن عسکری (ع) قم بود. وی همچنین #نمازجمعه را واجب می‌دانست و در همین مسجد نماز جمعه اقامه می‌کرد. 📚 ر.ک: گلشن ابرار، جلد ۲، ص ۹۶۲، زندگی نامه "آیت‌الله محمد علی اراکی". 👈 نکات #خلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اصولی 💠 مبانی مختلف در حجیت تعبدی خبر واحد 1️⃣ تعبد عقلایی: وقتی ثقه خبری را نقل کرد عقلاء قبول می‌کنند و این ربطی به دین و مذهب آنها ندارد. شارع مقدس هم این را قبول کرده است. آیت الله خویی این مبنا را تقویت کرده‌اند، ولی می‌گویند مگر اینکه تسالم بر عدم پذیرش خبر باشد که تسالم در کلمات ایشان معنای مصرحی ندارد. علاوه بر اینکه ایشان شهرت را نیز قبول ندارند. 2️⃣ تعبد دینی: تعبد به خبر واحد به خاطر اینکه دین این را به ما اجازه داده است؛ چرا که آیه نباء دلالت می‌کند که خبر عادل نیاز به تبيّن ندارد و مورد پذیرش است. در این جا عدالت مد نظر است. اهل سنت قائل به این مبنا هستند. اگر هم کسی ثقه بود ولی انحراف مذهبی داشت عادل نیست ولی با شواهدی خبر او را قبول می‌کنند. 3️⃣ تعبد مذهبی: معروف بین اخباری‌ها همین تعبد است؛ چرا که در روایات آمده روایتی که در کتب مشهور اصحاب هست را اخذ کنید. منظورشان هم کتب اربعه نیست بلکه اولا منظور کتابی است که انتسابش به مصنف مشهور باشد (نه مثل فقه الرضا و دعائم) ثانیا نسخ فراوان داشته باشد. با این شروط تعبداً اخبار را می‌پذیرند. 🔹به طور کلی #تعبد يعنی شاخص داریم، اگر خبر شاخص را داشت حجت است و اگر نداشت حجت نیست. 🔸 در مقابل کسانی که تعبد را قبول نکرده‌اند می‌گویند شاخص‌های مطرح شده در مبانی تعبد برای ما شواهد هستند. به طور مثال خبر ثقه شاهدی است که می توان از آن برای علم به صدور خبر استفاده کرد، نه این که شاخص باشد. 📚 ر.ک: تقریرات درس «نقد متن حدیث» استاد آیت الله #مددی (زید عزه) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اصولی 💠 دوران امر بین «سالبة بانتفاء الموضوع» و «سالبة بانتفاء المحمول» 🔹 یکی از ادله حجیت خبر واحد آیه نباء است، که از دو جهت مفهوم وصف و مفهوم شرط برای حجیت خبر واحد مورد استناد قرار گرفته است. 🔸بسیاری از اصولیون استناد به مفهوم شرط آیه را قبول نکرده‌اند و آن را از باب «إن رزقت ولدا فاختنه» يا از باب سالبه به انتفاء موضوع می‌دانند. 🔹در مقابل برخی این چنین پاسخ داده‌اند که مفهوم آیه، مشکوک بین «سالبة بانتفاء الموضوع» و «سالبة بانتفاء المحمول» است. یعنی مفهوم آیه [اگر فاسق خبر نیاورد، تبین واجب نیست] امرش دائر است بین اینکه اصلا خبری نیامده است و عدم وجوب تبین از باب سالبه بانتفاء الموضوع باشد و یا اینکه خبر آمده باشد ولی فاسق آن را نیاورده باشد. 🔸 در این مورد، اصل عقلایی این است که آن را حمل بر سالبه بانتفاء المحمول می‌کنند؛ مثلا اگر کسی بگوید لپه فلان مغازه خوب نیست؛ عقلا اگر شک داشته باشند بین اینکه لپه دارد ولی خوب نیست و یا اینکه اصلا لپه ندارد، آن را حمل بر این می کنند که لپه دارد ولی خوب نیست. در محل بحث نیز مفهوم آیه حمل بر سالبه بانتفاء المحمول می شود، در نتیجه آیه دلالت بر حجیت خبر عادل خواهد داشت. ✅ اما جناب شیخ (رضوان الله علیه) در پاسخ می‌فرماید: اینگونه مفهوم‌گیری مخالف ظهور عرفی است؛ چرا که شرط مفهوم‌گیری در جملات شرطیه، بقاء موضوع است و صرفا کیف قضیه باید عوض شود و لذا مفهوم شرط را به «انتفاء عند الانتفاء» تعریف کرده‌اند . پس وقتی آیه می‌فرماید اگر فاسق خبر آورد، تبین کنید، مفهومش این می شود که اگر فاسق خبر نیاورد، تبین لازم نیست. در نتیجه حکم خبر عادل به هیچ وجه از آیه شریفه استفاده نمی‌شود. 📚 برگرفته از تقریرات درس رسائل (ج1، ص 258) استاد #گوهری (زید عزه) در مدرسه امام کاظم (علیه السلام) 📌 ارسالی از طرف طلبه گرامی جناب آقای محمود پور 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی 💠 بررسی وضعیت رجالی «محمد بن سنان» 🔹 از آنجا که ایشان در سلسله سند قریب به 1000 حدیث از احادیث کتب اربعه واقع شده، بررسی وثاقت او حائر اهمیت است. 🔸 محمد بن سنان زاهری متوفی سال 220 ه.ق و به تصریح عده ای از علماء، از اصحاب امام کاظم، امام رضا، امام جواد و امام هادی (علیهم السلام) بوده است. (منبع) 🔹وثاقت محمد بن سنان در نظر قدما: نجاشی، شیخ طوسی و ابن غضائری او را تضعیف کرده و غیر قابل اعتماد دانسته اند، اما شیخ مفید و سید ابن طاووس و بعد از آنها علامه مجلسی و عده‌ای دیگر، او را ثقه و قابل اعتماد دانسته‌اند. حتی از برخی عبارات شیخ طوسی نیز توثیق او قابل استفاده است. علامه حلی نیز او را توثیق نموده است. البته در برخی عبارات شیخ مفید نیز این تعارض در ثقه یا ضعیف دانستن، ابن سنان دیده می شود. (منبع) 🔸 وثاقت محمد بن سنان در نظر فقهاء معاصر: 1️⃣ آیت الله شبیری زنجانی (دام ظله) ضمن بررسی مطالب موجود در رابطه با وجوه تضعیف و توثیق این راوی، ایشان را ثقه دانسته و بلکه او را از ثقات جلیل القدر بر شمرده است. (منبع) 2️⃣ آیت الله شب زنده دار (دام ظله) وثاقت «محمد بن سنان» را نپذیرفته و فرموده است: در رابطه با محمد بن سنان، هم توثیق و هم تضعیف وجود دارد، از این رو میان این توثیقات و تضعیفات، تعارض بر قرار شده و هر دو ساقط می شوند. بنابراین وثاقت ایشان قابل اثبات نخواهد بود. طبق نظر ایشان این ادعا که تضعیف‌هایی که در رابطه محمد بن سنان مطرح شده، به جهت عدم شناخت جایگاه اهل بیت (علیهم السلام) توسط تضعیف کنندگان و #اتهام_غلو به محمد بن سنان بوده است، قابل پذیرش نیست؛ چرا که در میان تضعیف‌کنندگان کسانی وجود دارند که به جایگاه اهل بیت (علیهم السلام) معرفت کامل داشته‌اند. از این رو این ادعا باعث از بین بردن حجیت تضعیف این افراد نخواهد بود و تعارض بین توثیقات و تضعیفات در رابطه با محمد بن سنان، باقی خواهد ماند. (برگرفته از درس خارج فقه استاد شب زنده دار، 1396-1397) 3️⃣ آیت الله جواد مروی (دام ظله) نیز در روایاتی که در اسناد آنها محمد بن سنان وجود داشته باشد، تأمل داشته و ظاهراً وثاقت او را نپذیرفته است. (منبع) 👈🏻 در رابطه با وثاقت محمد بن سنان کتابی تألیف شده، که از اینجا می توانید آن را مطالعه نمایید. 📚 برگرفته از مطالب سایت دفتر فقه معاصر https://fiqhci.com/ 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی 💠 جمله سر در مدرسه هوش مصنوعی 🔹 بر سر در مدرسه افلاطون نوشته شده بود: «من لم یتعلّم الهندسة لا يدخلنّ المدرسة»؛ کسی که هندسه بلد نیست، به مدرسه نیاید. 🔸 امام صادق (علیه السلام) بالای مدرسه معرفت شناسی تابلویی گذاشته‌اند: «لا یُدرک مخلوقٌ شیئاً الّا باللّه» (توحید صدوق، ص 143) 🔹 خداوند متعال بالای سر در مدرسه هوش مصنوعی هم یک تابلویی قرار داده‌اند: «وَ يَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ مَا أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً» (اسراء، آیه 85) 📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (فقه هوش مصنوعی) استاد آیت الله حسین #مفیدی یزدی (حفظه الله) (18 آبان 1402) 📌 کلیه صوت‌های درس فقه هوش مصنوعی استاد مفیدی را می‌توانید از اینجا دانلود کنید. 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اخلاقی 💠 علم الوراثة 🔹 آیة ‎الله جوادی آملی (دام ظله): قرآن می‌فرماید: عاقبت برخی از شما این است كه به همان #دوران_كودكی بر می‌‌گردید: ﴿وَمِنْكُمْ مَنْ یرَدُّ إِلی‏ أَرْذَلِ الْعُمُرِ﴾ ﴿مِنْكُمْ﴾ است. همه این گونه نیستند. 🔸﴿لِكَیلا یعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَیئاً﴾ «آنها که خوانده‌ام همه از یاد من برفت»، چنین خطری هم ما را تهدید می‌كند! فرمود #این_خطر_هست؛ اما اینكه گفتند: آنها که خوانده‌ام همه از یاد من برفت الاّ حدیث دوست كه تكرار می‌‌كنم 👈🏻 آن علم می‌‌ماند؛ آن علم در جان انسان جا گرفته است با جان انسان عجین شده است. 🔹دوستی داشتم، سید بزرگواری بود، خدا غریق رحمت كند! چند سالی از ما بزرگ‌‌تر بود، درس امام (رضوان الله علیه) شركت می‌‌كرد. ایشان در اواخر عمرش به سكته مغزی مبتلا شد. بعد حالش قدری خوب شد. من رفتم به عیادتش. گفت در آن حال بچه‌ های من مرا از قم به تهران می ‌بردند و می‌‌آوردند، ولی من هیچ كدام از اینها را نمی‌شناختم، نمی‌‌فهمیدم كه اینها چه كسانی هستند كه مرا می‌‌برند و می‌آورند؛ اما #زیارت_عاشورا را كه حفظ كرده بودم، مرتب می‌‌خواندم! 🔸 این می‌ماند! پس معلوم می‌شود كه #علم_‌الدراسة رفتنی است حتی انسان بچه خودش را نمی‌‌شناسد؛ اما گفت «زیارت عاشورا» را كاملاً حفظ بودم و می‌‌خواندم. 🔹اگر انسان با #علم_‌الوراثة رابطه داشته باشد در تلخ ‌ترین حالت به داد آدم می‌‌رسد، آن دیگر با جان آدم عجین شده است دیگر از بین نمی‌رود. آنكه از حوزه و دانشگاه آمده است، ﴿لِكَیلا یعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَیئاً﴾ اما آنكه از كنار #نماز_شب آمده، از كنار سجاده آمده، می‌‌ماند.

#فقه_وپژوهش #شماره 4 #معرفی_مجلات_شهیدین 💠 شماره چهارم مجله «فقه و پژوهش» به همت معاونت پژوهش مدرسه شهیدین (ره) ــ مدیریت امور پژوهشی سطوح عالی منتشر شد. 🔹در این شماره می‌خوانید 👇 1️⃣ حجیت ذاتی قطع از منظر امام خمینی (ره) و محقق مظفر (ره) 🔸 نوشته مهدی شیرزاد 2️⃣ ملاک قضایا الحسن و القبح 🔸نوشته علی قائمی امیری 3️⃣ بررسی تطبیقی دیدگاه شیخ انصاری (ره) و شهید صدر (ره) در مسأله تجری 🔸 نوشته حسین اسدی 4️⃣ بررسی سندی و دلالی موثقه عمار در اثبات اصل استصحاب 🔸نوشته نجف محمد نژاد 5️⃣ واکاوی فقهی طهارت و نجاست الکل از منظر فقه شیعه 🔸نوشته رضا رحمانی 6️⃣ حکم التخلّي حالة إستقبال القبلة و إستدبارها في الفقه الإمامي 🔸نوشته امین کوخائی 7️⃣ بررسی عقد نکاح بصورت معاطاتی از منظر فقهای شیعه 🔸 نوشته میلاد امیری غرقه 8️⃣ واکاوی ادله جواز و یا حرمت توریه از منظر فقه امامیه 🔸 نوشته محمد جواد محمدی تبار 📌 جهت دانلود فایل تک تک مقالات این شماره و شماره های قبلی اینجا را ببینید. 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم 📌 #فایل این شماره در مطلب بعدی 👇 قابل دسترسی است.

📚 فایل شماره 4 دوفصلنامه «فقه و پژوهش» مدرسه شهیدین (ره)

#نکات_اصولی 💠 حجیت قطع، ذاتی يا ضروری؟ 🔹 ذاتی در منطق و فلسفه به ذاتی باب ایساغوجی و ذاتی باب برهان تقسیم می‌شود. 1️⃣ ذاتی باب ایساغوجی: جنس و فصل ماهیت را ذاتی باب ایساغوجی گویند. حال آیا حجیت که به معنای جری و حرکت طبق علم و حالت نفسانی یقینی است، در ماهيت قطع اخذ شده یا خیر؟ در جواب می‌گوییم خیر، جری و عمل در ماهیت قطع که علم و حالت نفسانی است اخذ نشده است. پس حجیت برای قطع #ذاتیِ (باب ایساغوجی) نیست. 2️⃣ ذاتی باب برهان: الخارج المحمول من صمیمه را ذاتی باب برهان گویند. يعنی وقتی شيء را تحلیل می‌کنیم، به آن ذاتی پی می‌بریم. مثلا عالَم را که تحلیل کنیم به مفهوم امکان می‌رسیم. حال آیا اگر قطع را تحلیل کنیم به حجیت می‌رسیم؟ می‌بینیم که جری در ذات علم و حالت نفسانی لحاظ نشده به این معنا که لزومی ندارد هر جا قطع باشد جری و حرکت و عمل هم باشد. پس حجیت قطع، #ذاتیِ (باب برهان) هم نیست. 🔸 به نظر ما خلط شده بین ذاتی و ضروری. بزرگانی مثل شیخ و آخوند (رحمهما الله) می‌خواهند بگویند حجیت برای قطع #ضروری و بدیهی است، ولی اشتباها از #ذاتی استفاده کرده‌اند. حجیت برای قطع ضروری و بدیهی است، نه نظری و اکتسابی؛ چون اگر نظری و اکتسابی باشد یا دور می‌شود یا تسلسل که این دو باطل اند پس حجیت #ضروری قطع است. 📚 ر.ک: تقریرات درس خارج اصول استاد #عابدی (حفظه الله) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_حدیثی #نکات_اصولی 💠 دوران امر بین زیاده و نقیصه 🔹 در جایی که دو نقل از یک روایت داریم، که یکی مشتمل بر عبارتی بیشتر است، کدام نقل مقدم می‌شود؟ 1️⃣ مرحوم خویی (ره): اصل عدم زیاده است و لذا باید نقل مشتمل بر زیاده را مقدّم کرد. 👈🏻 دلیل: انسان در اثر سهو و نسیان معمولا چیزی را فراموش می‌کند که بگوید، نه اینکه چیزی را از ذهنش اضافه کند، اضافه کردن اتفاق نادری است. لذا ناقل نقیصه، آن زیادی را فراموش کرده و اینگونه نیست که شهادت سلبی بدهد و بگوید حضرت (ع) مطلب اضافی را نفرموده‌اند. بعید است که ثقه ای چیزی را فراموش کند و از خودش اضافه کند، اما فراموش و حذف مطالب چنین مئونه‌ای ندارد. لذا عقلا در این موارد قول مشتمل بر زیاده را ترجیح می‌دهند. (موسوعة مرحوم خویی 3: 99، مصباح الهدی 2: 200) 2️⃣ مرحوم نائینی (ره): اصل عدم زیاده است، الا در یک مورد 👈🏻 یعنی اگر آن زیاده از چیزهایی است که به دلیل وجود اشباه و نظایر، خود به خود به زبان می آید، مثل قید «في الإسلام» در حدیث «لا ضرر» که گفته می‌شود ممکن است به خاطر وجود ترکیب‎های مشابه فراوان از قبیل «لَا رَهْبَانِيَّةَ فِي الْإِسْلَام‏»، «لَا صَرُورَةَ فِي الْإِسْلَام‏» یا «لَا حِلْفَ فِي الْإِسْلَام‏» به ذهن راوی آمده باشد، اصل #عدم_زیاده جاری نیست؛ اما اگر زیاده چنین ویژگی نداشته باشد، باید بنا را بر عدم زیاده گذاشت. (منیة الطالب 2: 192) 🔸اشکال به نظریه اول و دوم (امام خمینی): این استدلال نهایتا باعث ایجاد ظنّ می‌شود و #عقلا در امور مهمی مانند دادگاه‌ها چنین سیره‌ای ندارند. به همین دلیل اگر دو دسته ثقه شهادت بدهند میّت اموال خاصی از خودش را در زمان حیاتش وقف کرده، اما دسته دیگر بگوید علاوه بر آن اموال، چیزهای دیگری هم جزء موقوفات بوده، دادگاه قبول نمی‌کند. 3️⃣ امام خمینی (ره): هیچ یک از اصل عدم زیاده و اصل عدم نقیصه مقدم نمی‌شود. (الخلل في الصلاة، ص 226) ✅ نظر مختار نظریه #سوم است؛ زیرا عقلایی بودن این قاعده در موارد احتجاجات ثابت نیست و محرز نیست عقلاء در چنین مواردی به اصل عدم زیاده رکون کنند و همانطور که امکان دارد جملاتی کم شده باشد، احتمال دارد به اشتباه جملاتی توسط نساخ تکرار و اضافه شده باشد. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1397 👈 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی #روز_معلم 🎥 فرمایشات بسیار شنیدنی و مهم آیت الله #جوادی آملی (حفظه الله) در بزرگداشت شهادت آیت الله مرتضی #مطهری (رضوان الله علیه) 🔹 من یادم هست وقتی رسانه‌های گروهی خبر شهادت ایشان را رساندند و عکس شریف ایشان را تلویزیون نشان می‌داد، من فقط کارم این بود که آن عکس را می‌بوسیدم و گریه می‌کردم؛ چون ایشان خیلی #دوست_داشتنی بود. 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اصولی 💠 چرا شیخ در مکاسب طبق اجماع منقول و شهرت فتوا داده است؟ 🔹 پاسخ آیت الله العظمی شبیری زنجانی (حفظه الله): ✅ با اینکه مرحوم شیخ انصاری (ره) قائل به حجیت اجماع منقول و شهرت نبوده، اما طبق آن فتوا داده است. دلیل این امر یکی از دو احتمال است: 1️⃣ درست است که شهرت یا اجماع منقول بما هو هو حجت نیست، ولی اگر شهرت ادعا شده یا اجماع منقول به حدی زیاد باشد که تراکم نقل ها باعث ایجاد ظن بسیار قوی شود، از باب یک ظن خاص مثل اطمینان حجت است. 2️⃣ مرحوم شیخ، شهرت و اجماع منقول را از باب ظن خاص مثل خبر واحد حجت نمی‌دانسته، ولی به خاطر انسداد از باب حجیت مطلق ظن حجت دانسته و در فقه به آن‌ها عمل کرده است. 👈🏻 لذا ما ابتدا فکر می‌کردیم که نظر مرحوم شیخ بر #انسداد است؛ ولی ظاهرا مرحوم آشتیانی در حاشیه خود نقل می‌کند که مرحوم شیخ انصاری تصریح کرده که نظرش بر انفتاح است. (بحر الفوائد، ج۱، ص۱۹۰) 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله العظمی شبیری #زنجانی (دام ظله) در جلسات علمی فقه ــ 1398/9/19 (شبکه اجتهاد) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اجتهادی 💠 آسیب‌های فقاهت و تفقه 1️⃣ اینکه فقه از مجرای‌ صحیح‌ آن (کتاب و سنت) تحصیل‌ نشود و به‌ جای‌ رجوع‌ به‌ ادله‌ قطعی‌به‌ معیارهای‌ #ظنی‌ و گمانی‌ پناه‌ ببریم‌. 2️⃣ اینکه فقه‌ از جنبه‌ عملی‌ بیرون‌ آمده‌ و جنبه‌ #ذهنی‌ و تمرینی‌ پیدا کند. مسائلی‌ وجود دارد که‌ شاید در طول‌ یک‌ قرن، یک‌ بار هم‌ اتفاق‌ نیافتد. تحقیق‌ در این‌ مسائل‌ هر چند ورزش‌ فکری‌ است‌ ولی‌ چون‌ تماسی‌ با زندگی‌ انسان‌ ندارد، فقه‌ را از حالت‌ حیاتی‌ و پویایی‌ وارد جهان‌ ذهنی‌ و فکری‌ می‌کند. 3️⃣ اینکه جریانهای‌ موجود در بازار مسلمین‌ بر قواعد اسلام‌ تطبیق‌ داده‌ شود. اگر فقیه‌ با تجرد ذهنی‌ به‌ استنباط‌ احکام‌ آنها بپردازد خوب است، اما هرگاه‌ نتیجه‌ استنباط‌ منفی‌ شد، اگر بخواهد از طریق‌ #حیل‌_شرعی‌ نظر مثبت‌ بدهد، فقه‌ آسیب‌ خواهد دید. 4️⃣ اینکه فقیه خود مسئله‌ را با ماهیت‌ واقعی‌ آن‌ مطالعه‌ نکند و از طریق‌ عناوین‌ ثانویه‌ و ... حکم‌ آن‌ را صادر نماید. مثلاً‌ فقیه‌ باید حکم‌ واقعی‌ بیمه‌ را استنباط‌ کند نه‌ اینکه‌ با #تحمیل، یکی‌ از عناوین‌ رایج‌ در فقه‌ را بر آن‌ تطبیق‌ کند. 5️⃣ اینکه در کتاب‌ و سنت‌ #دقت‌ لازم‌ به‌ عمل‌ نیاید. در آیات‌ قرآن‌ دلایلی‌ بر برخی از احکام‌ وجود دارد که‌ همواره‌ فقها از آن‌ غافل‌ بوده‌اند. این‌ نوع‌ استنباط‌ها در سخنان‌ ائمه‌ اطهار (ع) وجود دارد، که نوعی‌ قرآن‌شناسی‌ می‌خواهد تا در سایه‌ آیات‌، قسمتی‌ از احکام‌ که ظاهراً غیر منصوص‌ است، روشن‌ شود 📚 ر.ک: مقاله «مبانی تحول پذیری فقه در گفت و گو با آیت الله #سبحانی (دام ظله)» 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.