🌿#دُنبُلی
✍مرحوم محمدعلی خان تربیت در #کتاب دانشمندان آذربایجان در بخش دنبلی ها از کتاب ریاض الجنه نوشته عبدالرزاق بیک دنبلی استفاده کرده و می نویسد:
«بنا به نگارش تواریخ و سیر حسب و نسب دنبلی ها به یحیی برمکی منتهی می شود مشارلیه چهار پسر داشته جعفر، محمد، فضل و موسی .
این آخری و اولاد او والی شامات بوده و در آنجا ۱۵۰ سال سلطنت کرده اند . عیسی بیک نام از این خانواده که ابوموسی ثانی لقب داشته به #قلعه دنبل و سگمان آباد آمده شیوه ی تفرد و تجرد پیش گرفته پس از زمانی اکراد دنبل که از سی هزار خانواده متجاوزبوده است دست ارادت به او داده و اعقاب او مدتها در آن سامان حاکم و فرمانفرمای آن طایفه شده ، قطور و اواجق و نخجوان و شرور و غیر آنهادر تصرف آنان بوده تا ظهور سلطان حیدر استقلال داشته اند.
پیر موسی دنبلی در سنه ۳۶۰ و امیر جعفر ملقب به شمس الملک متوفی در تاریخ ۵۵۵ هجری از مشاهیر این سلسله بوده است و مقبره ی آنان در خارج شهر خوی به فاصله دو هزار ذرع از آن واقع شده و مناره ی کله آهو که در پهلوی آن مقبره از دور نمایان است از آثار همین شمس معروف بوده و از بقایای آن عهده است.
امیر عیسی پدر شمس الملک و امیر یحیی جد وی که هزار و دویست تکیه و خانقاه در اطراف شام و آذربایجان بنا نهاده نیز از مشاهیر این سلسله می باشد
امیر محمودخان که متخلص به خاور و در زمان فتحعلی شاه مخاطب بار بوده از مشاهیر این طایفه می باشد .
📌تاریخی تا سنه ۱۰۰۵ و یکی دیگر از آنها تاریخی علیهده برای دنبلیان تا سنه ۱۲۵۸ نوشته اند و غیر از این نسخ خطی مختصری هم در جهان نما و شرفنامه و آثارالشیعه راجع به تاریخ و رجال این طایفه نوشته شده و هر سه کتاب چاپ شده اند.»
📌تمامی مورخینی که در دوره های زمانی متفاوتی در مورد اصل و نسب دنابله تحقیق نموده اند در این اصل اتفاق نظردارند که نسب دنابله به برمکیان میرسد و در این امر تردیدی نیست .
📚#منابع #کتاب
👇👇
📌علاوه بر کتاب قاموس وانساب الاکراد،
📗ظفرنامه تیموری،
📘تاریخ شرفنامه نوشته امیرشرف الدین خان بدلیسی،
📕فتوحات مکی نوشته محی الدین اعرابی،
📙ظفرنامه تیموری،
📘تذکره هفت اقلیم نوشته امین احمد رازی،
📗تاریخ اخشیدی،
📓تاریخ کاشان،
📕مفاتیح نوشته ملاحسن میبدی،
📘تاریخ اخشیدی،
📙آثارالشیعةالامامیه نوشته عبدالعزیزحواهرکلام (جزءچهارم)،
📗ریاض الجنه نوشته عبدالرزاق بیگ متخلص به مفتون،
📕ریاض الجنه نوشته محمد حسن ریاضی زنوزی متخلص به فانی،
📓تذکره الدنابله که اصل نوشته متعلق به محمودخان خاور بوده و توسط اشتهاردی تنظیم و منشر گردیده،
📗تاریخ دنابله نوشته حاجی محمدآقا پسرعبدالرزاق بیگ،
📕تاریخ کشاف،
📘تاریخ دنابله نوشته حسین خان پسر محمدصادق خان،
📙رساله موتمن نوشته میرزا زین العابدین خان موتمن الاطبا پزشک مخصوص ناصرالدین شاه،
📘تجربه الحرار وتسلیه الابرار نوشته عبدالرزاق بیگ
و چندین کتاب دیگر که جملگی از کتابهای معتبر و مرجع میباشند، در خصوص اصل و نسب طایفه دنبلی اتفاق نظر دارند .
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3606
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
و اما در خصوص #یزدیه 👇👇
✍- یزیدیه، از ادیان باستانی رایج در کردستان است.
📌واژه یزیدی مشتق از کلمه «ایزد» یا «یزته» است که در زبان پارسی باستان به معنای «دین خدایی» است و 👈هیچگونه ارتباطی به یزیدبن معاویه ندارد.
📌یزیدیان از واژه ٔ #داسنی برای نامیدن خود استفاده میکنند.
📌این دین پیش از ورود اسلام، در مناطق #کردنشین وجود داشته و تحت تأثیر ادیان #زرتشتی و #مانوی قرار گرفته، از عقاید مهرپرستانه و ثنویت زرتشتی ،دین یهود و فرقهٔ «نسطوری» و عقاید صوفیه (پس از اسلام) نیز متاثر می باشد.
📌در منابع مربوط به فرقه‌های اسلامی آن را فرقه‌ای از جمله غلاة شیعه دانسته‌اند .
📌یزیدی ها به زبان کردی تکلم نموده و اکثر آنان در کردستان عراق ، در اطراف موصل و مغرب آن در ناحیهٔ سنجار و قسمت کردنشین ارمنستان و اطراف شهر تفلیس گرجستان زندگی میکنند هر چند که در سایر مناطق کردنشین هم پراکنده اند.
شمار نسبتاً زیادی نیز در اروپا به ویژه آلمان مقیم هستند.
شمار یزیدیان حدود ۱۵۰ هزار نفر ذکر شده‌است.
📌یزیدی ها بوسیلهٔ فردی بنام «شرف‌الدین ابوالفضائل عدی بن مسافر بن اسماعیل بن موسی بن مروان بن حسن بن مروان» معروف به شیخ عدی مسلمان شدند.
وی فردی صالح و با تقوا و متولد شهر بعلبک سوریه بوده بعدها در منطقه حکاری در #کردستان ترکیه و شهر موصل عراق ساکن گردیده و در آن مناطق با نام «شیخ عدی حکاری» معروف شده است.
شیخ عدی معاصر امیرجعفرشمس الملک و شیخ احمدبیگ #دنبلی بوده و بین سالهای ۵۵۵ تا ۵۵۸ قمری و در سن ۹۰ سالگی فوت نموده، آرامگاهش در نزدیکی شهر اربیل واقع است.
📌 گروهی بنام «میرها» که خود را منسوب به شیخ عدی می دانند در میان یزیدی ها از احترام خاصی برخوردارند.
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3606
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
پژوهش اِدمُلّاوَند
#دُنبُلی 📩سلام جناب داداش پور باکر وقت بخیر سپاس از پژوهش ارزشمندتان ممکنه از #ایل_دنبلی مقیم ماز
🌿#دُنبُلی
📜تاریخ سیاسی اجتماعی خاندان دنبلی (تا شورش ۱۲۱۴ هـ)
🔘استاد راهنما: احسان اشراقی ،
🔘استاد مشاور: شهرام یوسفی فر ،
🔘دانشجو: صادق حجتی ،
📌وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده تاریخ - ۱۳۸۸ - [کارشناسی ارشد]
🔲کلیدواژه: دنبلی ها
📝چکیده:
تاریخ ایران دست‌کم از دوره #سلجوقیان به بعد به شدت متاثر از حضور و فعالیت #طوایف و قبایلی است که سامان زندگی سیاسی و اجتماعی این سرزمین را تغییر داده و به گونه‌ای دیگر شکل دادند.
در میان ایلات آذربایجان دنبلی‌ها از جهات مختلف دارای اهمیت اند.
👈دنبلی‌ها طایفه‌ای #کرد نژاد‌اند که بخش عمده‌ای از آنها در مناطق شمال غرب ایران و پاره‌ای از آنها در مناطق مرکزی؛ کاشان و خراسان ساکن‌اند.
شواهد موجود بیانگر آن است که این طایفه از مناطق غربی ترکیه امروزی و از سواحل دریاچه وان به ایران کوچیده‌اند.
دنبلی‌ها از قدیم الایام زندگی کوچروی داشته‌اند.
با این وجود با مهاجرت به آذربایجان و استقرار در آن بخشی از آنها (عمدتاً روسا و خانواده‌های بالادستی آنها) به زراعت و شیوه معیشت کشاورزی روی‌آوردند.
📜پیشینه و خاستگاه کردی دنبلی‌ها و نیز تفاوت مذهبی این ایل یزیدی مذهب، که دست‌کم تا دوره #صفویه در میان‌شان حفظ شد، آنها را از سایر گروههای ایلی آذربایجان متمایز می‌سازد.
📌خواست بنیادی رساله حاضر بررسی تاریخ سیاسی و اجتماعی ایل دنبلی است.
بررسی‌ای که به دلیل فقدان سابقه پژوهشی مناسب و بکر بودن بسیاری از اطلاعات آن لاجرم در قدم نخست به صورت توصیفی انجام خواهد شد.
البته تا جایی که اطلاعات منابع اجازه می‌دهد، می‌کوشیم توصیف حاضر از تحلیل برخی از رویدادها نیز خالی نباشد.
📌محورها و سوالات اساسی‌ای که می‌کوشیم در پژوهش حاضر پاسخ‌های مناسبی برای آنها بیابیم عبارت‌اند از؛
👇👇
الف) خاستگاه اصلی و نژاد و تبار دنبلی‌ها با سوالات:
۱- روایت صحیح درباره نژاد دنبلی‌ها کدام است؟
نسب کردی یا عربی؟
۲- اعتقادات اولیه دنبلی‌ها چه بوده است؟
ب) فرایند مهاجرت و استقرار دنبلی‌ها در ایران؛
۱- تاثیرات عمده حضور دنبلی‌ها در آذربایجان در چه حوزه‌هایی قابل شناسایی است؟
۲- فرایند قدرت‌یابی دنبلی‌ها در آذربایجان به عنوان یکی از مدعیان قدرت منطقه‌ای و سراسری در ایران به چه شکل بوده است؟
۳- تغییر مذهبی در میان دنبلی‌ها از یزیدی‌گری به تشیع چرا و چگونگی صورت گرفت؟
ج) روابط دنبلی‌ها با دولت مرکزی ایران:
۱- نحوه تعامل دنبلی‌ها با قدرت مرکزی به چه شکل بود؟
آیا در مقایسه با ایلاتی چون بختیاری و قشقایی و...
این روابط روال متفاوت‌تری به خود گرفت؟
۲- دلایل گرایش برخی از روسای دنبلی به نیروهای خارجی (عثمانی‌ها در درجه اول و بعدها روسیه) در مقاطع مختلف چه بود؟
۳- نقش دنبلی‌ها در رقابت میان ایلات و طوایف مختلف آذربایجان چه بود؟
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3608
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
🌿#دُنبُلی نام یکی از اتحادیه‌های ایلی ایران است که در نواحی خوی و سلماس در استان آذربایجان غربی سکنی داشته‌اند.
دنبلیان ابتدا در نزدیکی موصل اقامت داشتند و سپس به آذربایجان و نواحی دیگر ایران کوچیدند.
اُمرای دنبلی خود را از نوادگان برمکیان می‌دانستند.
اسلاف امرای دنبلی از نقباء و مرشدین متصوفه محسوب می‌شدند و مقابر آنان زیارتگاه‌های عمومی بوده‌است، از جمله امیر یحیی دنبلی که در شمار مشایخ سلسله بکتاشیه بوده.
نیز عده‌ای از محدثین شیعه مانند محمد بن وهبان دنبلی از این طایفه بوده‌اند. شاخه‌هایی از امرای دنبلی تا برآمدن صفویان در دیاربکر و برخی مناطق آذربایجان حکومت مستقل داشتند.
📌«دنبلی» ترکیب کلمهٔ دنبل و یای نسب است و «دنبل» نام کوهی در منطقهٔ دیاربکر [#باکرکوی]
ایل دنبلی که امرای دنبلی از بین آنها بوده‌اند، یکی از اتحادیه‌های ایلی ایران محسوب میشود که از نظر تباری برخی منابع این ایل را از ایلات کُرد دانسته‌اند که در نواحی خوی و سلماس سکنی داشته و به زبان ترکی آذربایجانی صحبت میکنند.
✍شرف‌خان بدلیسی در شرفنامه (نخستین منبعی به‌طور مستقل به شرح تاریخ و جغرافیای قوم کرد پرداخته) چنین آورده‌است:
«عشایر دنبلی از ولایت بُختی آمده در مابین اکراد ایشان را دنبلی‌بُخت می‌خوانند.»
منابع متاخر نسب امرای دنبلی را به برمکیان متصل می‌سازند.
این دو فرضیه را نمیتوان مغایر هم دانست، اما برای پذیرش انتساب دنبلیان به برامکه به مستندات و مدارک قوی‌تری نیاز است.
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3609
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐
پژوهش اِدمُلّاوَند
#واژگان #اصطلاحات ✍سلام دوست عزیز آن کسی که #کتاب «غلط ننویسیم» را نوشته، خودشان غلط نوشته اند.
📜#واژگان #اصطلاحات
📝درست بنویسیم
#توفان #طوفان
✍حال برای مردم گنجکاو این سوال پیش می که آیا این دو #توفان (ص. فا. و اسم) در اصل با هم فرق دارند؟
خیر، هر دو یکی ست؛ به عبارتی دیگر آن شور و غوغای طبیعت را این بار در گفتار و کردار و روان و بیان آدمی دیده اند.
کوتاه: مقایسه است؛ مقایسه ی هستی طبیعت با روان آدمی.
یک مثال برای روشنگری بیشتر:
پروا و بی پروا، که حالا برای نوع گفتار و کردار آدمیان بکار می رود؛ در اصل یک مقایسه است که از جهان پرندگان به زندگی ما آدمیان آورده شده.
مرغ خانگی با نزدیک شدن کسی پروا نمی کند؛ پر خود را باز نمی کند. ولی یک کبوتر وحشی در چنان لحظه ای بلافاصله پر وا کرده، پر باز کرده، می گریزد. پس نترس را بی پروا (دارای پرِ بسته) و ترسو را دارای پرِ وا (باز) دانسته اند (مقایسه).
یعنی یکی که نمی ترسد، می مانَد، و آن دیگری که می ترسد، پر را وا = باز کرده می پرد و دور می شود تا خطری متوجه او نگردد.
🌍جهان زبان جهانی ست بی نهایت عجیب و زنده؛ روان زبان را دریافتن، در خطه ی تحقیق برای خود کلاه زرین ماندگار بافتن است.
بارها دانشمندانی را دیده ام که بطور مکانیکی به واژه ها نگریسته اند و خود، خود را گمراه ساخته اند. و بعد به حاصل "کار" خود از روی نا آگاهی دلباخته اند، #مقاله و #کتاب منتشر کرده اند بی آنکه بدانند به غلط دامن زده اند.
📌هر وقت در واژه نامه های ایرانی معنی کهکشان (خانه های روشن در پی هم کشیده شده) را می بینم کاهکشان شده، دلم برای سلیقه ی زیبای گذشتگان ما می سوزد که آنگونه سوخته و هیچ گشته.
🖊نویسنده:
#لیثی_حبیبی - م. تلگر
یکشنبه ۶ آبان ۱۴۰۳ ساعت: ۲۱:۵۴
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#سهروردی
#مشاهیر
✍سهروردی را
آگاه به علوم غریبه از
جمله سحر و جادو معرفی کرده‌اند.
✍شهرزوری نیز او را
صاحب کرامت و آگاه به
علم سیمیا و علم کیمیا معرفی کرده.
✍یکی از دلایل قتل او نیز این بود که به وی نسبت ساحری دادند.
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─