🔴نظری اجمالی به سیر فلسفه در اسلام ♨️قسمت پایانی. ⬅️مسائل مستحدث‌‌‌‌‌: عمده اين قسم است. ستون فقرات فلسفه اسلامي را اين مسائل تشکيل مي‌‌‌‌‌دهد. برخي از اين مسائل پايه و مبناي اکثر مسائل قرار مي‌‌‌‌‌گيرد: 💠مسائل عمده وجود يعني اصالت وجود، وحدت وجود، وجود ذهني، احکام عدم، امتناع اعاده معدوم و همچنين مسأله جعل، مناط احتياج شي‌‌‌‌‌ء به علت، اعتبارات ماهيت، معقولات ثانيه فلسفي، برخي اقسام تقدم، اقسام حدوث، انواع ضرورتها و امتناعها و امکانها، برخي اقسام وحدت و کثرت، حرکت جوهريه، تجرد نفوس حيوان، تجرد برزخي نفس انسان علاوه بر تجرد عقلي، جسمانية الحدوث و روحانية البقا بودن نفس، فاعليت بالتسخير، وحدت نفس و بدن، نوع ترکب ماده و صورت، وحدت در کثرت قواي نفس، بازگشت ارتباط معلول به علت به اضافه اشراقيه، معاد جسماني برزخي، بُعد رابع بودن زمان، قاعده بسيط الحقيقه، علم بسيط اجمالي باري در عين کشف تفصيلي. 💠و در منطق: تقسيم علم به تصور و تصديق که ظاهراً اولين بار توسط فارابي صورت گرفته است، اعتبارات قضايا، تقسيم قضيه به خارجيه و ذهنيه و حقيقيه که از با ارزش‌‌‌‌‌ترين مسائل منطقي است و اولين بار وسيله بوعلي صورت گرفته است، تکثير موجّهات که در اثر غور و کنجکاوي در قضيه مطلقه ارسطو صورت گرفته است، مثلًا قضيه عرفيه عامه به نقل خواجه نصير الدين طوسي اولين بار وسيله فخرالدين رازي عنوان شده است، و از اين قبيل است تقسيم قياس به اقتراني و استثنائي، و ديگر اينکه نقيض قضيه مرکبه جزئيه، حمليه مرددة المحمول است بر خلاف نظر قدما که مي‌‌‌‌‌پنداشتند نقيض آن، منفصله مانعة الخلوّ مرکب از دو نقيض دو جزء اصل است، بيان نوعي ديگر از عکس نقيض غير آنچه معروف است، تفکيک قضيه سالبة الطرف از معدولة الطرف. 💠مي‌‌‌‌‌دانيم که برخي خوانندگان از اينکه مثلًا مسأله «وحدت وجود» يا قاعده‌‌‌‌‌ «بسيط الحقيقه» «1»را جزء مسائل مستحدثه شمرديم تعجب خواهند کرد، خواهند گفت وحدت وجود مسأله‌‌‌‌‌اي است قديمي با سابقه چند هزار ساله در هند و يونان، و اساساً فکر وحدت وجود از نو افلاطونيان مخصوصاً افلوطين به مسلمين رسيده است. ⬅️ما اگر بخواهيم دقيقاً وارد اين بحث شويم، مقاله‌‌‌‌‌اي مستقل بايد بنگاريم، اينجا همين قدر مي‌‌‌‌‌گوييم اگر بنا باشد سرسري در مسائل قضاوت شود مطلب همان است که معترض مي‌‌‌‌‌گويد، ولي اگر عميقاً بخواهيم اين مسأله را تحت مطالعه قرار دهيم مي‌‌‌‌‌بينيم وحدتي که عرفاي مسلمين و سپس فلاسفه مسلمين در جهان مي‌‌‌‌‌ديدند و از آن به «وحدت وجود» تعبير مي‌‌‌‌‌کردند با وحدتي که در ساير مکاتب هست و اروپاييان همه آنها را به نام «وحدت وجود» مي‌‌‌‌‌نامند کاملا متفاوت است. ⬅️مثلًا نظريه افلوطين که مدعي است: وجود، شيئيت، همه از شؤون مخلوقات و تجليات ذات باري است و ذات باري فوق وجود و شيئيت است، چگونه با نظريه عرفا و حکماي مسلمين قابل انطباق است که حقيقت وجود و حقيقت شيئيت را مساوي با ذات حق مي‌‌‌‌‌دانند و غير او را «فَي‌‌‌‌‌ء» مي‌‌‌‌‌دانند نه «شي‌‌‌‌‌ء»، و «نمود» مي‌‌‌‌‌دانند نه «بود». 💠غرض ما در اين مقاله نگاهي اجمالي به «سير فلسفه در اسلام» بود. تحقيق کافي درباره مسائلي که با اشاره از آنها ياد شد هر کدام مستلزم مقاله و رساله‌‌‌‌‌اي مستقل است. #فلسفه. #فلسفه_اسلامی. #حرکت_جوهری. #‌وجود. #اصالت_وجود. #فلسفه_یونان. ➖➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 🆔 @falsafeh_nazari

🔹درس‌گفتار #افلاطون 🔻#مهدی_قوام_‌صفری جلسه اول @falsafeh_nazari

🔹درس‌گفتار #افلاطون 🔻#مهدی_قوام_‌صفری جلسه اول @falsafeh_nazari

‍ #سید_محمدتقی_چاوشی 🔹«طبیعت و قوانین آن در تاریکی شب فرو رفته بود. خداوند فرمود: نیوتن باش! پس همه جا روشن شد.» این بیت السكاندر پوپ، بیت الغزل روشن‌نگری است. يقينا وی نخستین کسی نبود که از «روشنی» سخن می گفت؛ اما به جهت شعور شاعرانه اش، روح روشن نگری در کلامش به خوبی تجلی یافته است. «روشنی» با نیوتن آغاز شد. این سخن، درست همان پیامی بود که #هایدگر در عصر تصویر جهان و شیء چیست؟ به آن توجه داد و تحت عنوان «دانش نیوتنی» به تفسیر و تبیین آن پرداخت. هایدگر ویژگی و بارزه اصلی علوم مدرن را- و از جمله دانش نیوتنی که در رأس دانش مدرن قرار گرفته - «مته‌متیکال» (Mathematical) می داند. «مته متیکال » از واژه یونانی «تا مته‌متا» (Ta mathemata) یعنی «آگاهی انسان از پیش فرض ها و کلاٌ تمام اموری که فهم یک چیز متوقف بر آنهاست و از قبل نزد او حاضر است» 🔸نوری که نیوتن بر عالم تابانید، در واقع بر آمده از «ذات آدمی» بود و ریشه در #سوبژکتیویته سوژه داشت. تعین بخشیدن به شیء، امری نبود که به طور تجربی از خود شیء استنتاج شده باشد. این، نوری بود که از سوی انسان بر عالم می‌تابید؛ عالمی که در ظلمت فرو رفته بود. مراد از ظلمت، هر نوع امری ورای انسان و هرگونه توجهی به آن است که به اشکال مختلف استبداد و خرافات ظهور می‌یابد. از این رو، دین هم ذیل خرافات قرار می‌گرفت: روشن‌نگری، در مقام پیشاهنگ تفکر در عام ترین مفهوم آن، همواره کوشیده است تا آدمیان را از قید و بند ترس رها و حاکمیت و سروری آنان را بر قرار سازد ... برنامه روشن‌نگری افسون‌زدایی از جهان، انحلال اسطوره ها و استقرار معرفت به جای خیالبافی بود. ➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 @falsafeh_nazari

🔴انسان‌شناسیِ علوم انسانیِ مسلمانان ❇️ «بررسی تطبیقیِ انسان‌شناسی فارابی و ابن خلدون» #محسن_صبوریان @falsafeh_nazari

🔴چرا علم دینی؟ #مهدی_گلشنی @falsafeh_nazari

🔴 #دکارت و #راسیونالیسم 🔹 #غلامرضا_اعوانی @falsafeh_nazari

🎧 #دکارت و #راسیونالیسم 🔹 #غلامرضا_اعوانی @falsafeh_nazari

🔴فکر کردن؛ چگونه و چرا؟ #بیژن_عبدالکریمی 🔹 انسان موجودی معنایاب و معنافهم است و حیات آدمی بدون معنا قوام نمی‌پذیرد. اما معنایابی و معنافهمی آدمی به این مفهوم نیست که انسان خود، معنا یا بنیاد معنا یا جاعل معناست. معنا در فرد ظهور می‌یابد، اما از این حقیقت به هیچ وجه نمی‌توان نتیجه گرفت که فردیت، بنیاد و جاعل معناست یا در فردیت معنایی وجود دارد. در قوم و حیات جمعی از آن حیث که امری جمعی است- هم معنا ظهور ندارد، لیکن اندیشیدن به حیات جمعی می‌تواند تمرینی برای گذر از فردیت برای دستیابی به معنا باشد، مشروط بر اینکه به گمگشتگی و مستحيل شدن در جمع منتهی نشود. فردیت‌گرایی یا اندیویدوآلیسم جدید، دیوار به دیوار بی معنایی و نیهیلیسم است، چراکه فردیت گرایی جدید، گذر از خویشتن برای نیل به معنا را درنمی یابد. نیهیلیسم در دیار ما هم خانه کرده است. فردیت گرایی و عافیت طلبی بورژوامنشانه، اکثریت قریب به اتفاق جامعه انسانی کنونی را فراگرفته است. 🔸کشف امکانات تازه بدون یاری و مدد سنت امکان‌پذیر نیست. اساسا آدمی موجودی نیست که از صفر آغاز شود. نحوه هستی او عین واقع شدگی درون امکاناتی است که وی را احاطه کرده، نحوه هستی، او را سمت و سو می بخشد. آدمی حلقه آغازین نبوده، بلکه حلقه ای در میان زنجیره‌هایی است که حلقات آن پیش از او وجود داشته و بعد از او وجود خواهند داشت. ماهیت تفکر و فلسفه از همین نحوه هستی آدمی برمی‌خیزد. تفکر و فلسفه همواره درون یک سنت و تاریخ امکان پذیر است. تفکر اصیل محض، وجود ندارد و تفکر متفکر همواره در سایه تفکر متفکران پیشین، یعنی درون یک سنت، قوام می پذیرد، اما در عین حال، اصالت تفکر در فراروی از همین سنت نهفته است. تفکر بدون مدد فرهنگ و سنت، امکان پذیر نیست؛ اما ماهیت و اصالت تفكر عبارت است: از همین فراروی از فرهنگ و سنتی که شخص متفکر را احاطه کرده است. تفکر اصیل، هر چند متعلق خود را از فرهنگ اخذ می کند لیکن ماهیتا ضد فرهنگ است. سخن نیچه را به یاد آوریم که گفت: «تفکر سخن نابه هنگام است». این سخن بدین معناست که تفکر، یورش بر فرهنگ است. سنت و فرهنگ بسیار عزیز و مغتنم است تا آنجا که متعلق تفکر واقع می شود اما آنجا که جانشین خود تفکر می شود، یعنی امکانات موجود تاریخی را به منزله یگانه ترین و نهایی ترین امکانات فراروی آدمی جلوه می دهد، موجبات مرگ تفکر و آزادی و لذا مرگ انسان را فراهم می سازد. تفکر و فلسفه عبور از افق هایی است که فرهنگ و سنت به منزله نهایی‌ترین و یگانه‌ترین امکانات آدمی می‌نمایاند و این عبور، امر بسیار دشواری است که عزمیت عظیمی را می طلبد. جامعه فلسفی ایران، در زمان ما، بیش از اندازه اسیر سنت و فرهنگ تاریخی خویش است و برای گذر و فراروی از این محدوده های تاریخی نیازمند عزمیّنی است که به نحوی اساسی فاقد آن است. ❇️کانال فلسفه نظری @falsafeh_nazari

🔴علم دینی از منظر حکمت اسلامی 🔹#حمید_پارسانیا @falsafeh_nazari

🔹فکر کردن؛ چگونه و چرا؟ 🔻#بیژن_عبدالکریمی @falsafeh_nazari

🔴 امکان علم دینی ❇️ بحثی در چالش‌های فلسفی اسلامی سازی علوم انسانی 🔹#حسین_سوزنچی @falsafeh_nazari