#محقق_خویی
#مصباح_الفقاهة
#كتاب_البيع
#چکیدهی_مباحث
📖 ۱۴- أقسام الحقوق و أحكامها (قسمت اوّل):
✅ مرحوم #محقق_خویی در ابتدا کلام مرحوم #شیخ_انصاری در تقسیم سهگانهی #حقوق را شرح و تبیین میکند:
🔶️ ۱- قسم اول: آنچه در قالب معاوضه در مقابل مال قرار نمیگیرد.
📌مرحوم #شیخ_انصاری معتقد است این چنین حقّی نمیتواند ثمن در بیع شود.
🔶️ ۲- قسم دوم: آنچه قابل #نقل_اختیاری نیست، مانند #حق_شفعه و #حق_خیار.
📌 ایشان همچنین معتقد است این قسم حقّ نیز نمیتواند به عنوان ثمن بیع قرار گیرد.
نکته: این قسم حقّ، قابلیت #انتقال_قهری را دارد، مانند آن که به ارث میرسد.
🔶️ ۳- قسم سوم: آنچه هم قابل #نقل_اختیاری است و هم #انتقال_قهری، و هم در عقد #صلح میتواند در مقابل مال معاوضه شود، مانند حق تحجیر.
📌 مرحوم #شیخ_انصاری معتقدند اگر چه این چنین حقّی در قالب معاوضهی #صلح قرار میگیرد، اما نمیپذیرند که ثمن بیع شود، زیرا ایشان معتقد است ثمن و مبیع در بیع هر دو باید #مالیّت داشته باشند، در حالی که حقّ، #مالیّت ندارد.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#محقق_خویی
#مصباح_الفقاهة
#كتاب_البيع
#چکیدهی_مباحث
📖 ۱۵- أقسام الحقوق و أحكامها (قسمت دوّم):
✅ مرحوم #محقق_خویی در ادامه میفرماید: قسم اوّل از حقوق (ما لا یقبل المعاوضة بالمال) دو مورد میتواند داشته باشد:
🔶️🔸️ مورد اول: حقّی که قابل معاوضه نیست، اما #نقل_قهری و #انتقال_قهری و #سقوط_قهری و #اسقاط_اختیاری را قبول میکند، مانند حقّ قسم برای همسران یک زوج.
چنین حقّی - اگر چه همان طور که گفته شد- مقابل مال قرار نمیگیرد و قابل معاوضه نیست، اما ظاهراً هیچ نمونهی درست و قابل تطبیقی در فقه ندارد.
🔶️🔸️ مورد دوم: حقّی که نه تنها قابل معاوضه نیست، بلکه هیچ کدام از #نقل_اختیاری و #انتقال_قهری و #سقوط_قهری و #اسقاط_اختیاری را نیز قبول نمیکند، مانند حقّ حضانت و ولایت.
چنین حقّی نیز مقابل مال قرار نمیگیرد و قابل معاوضه نیست، اما نامیدن چنین چیزی به #حقّ در فقه صحیح نیست؛ زیرا #حقّ سلطنتی است که امرش به دستِ صاحبِ حقّ باشد، اما این مورد دوم به هیچ وجه امرش به دستِ صاحبِ حقّ نیست؛ پس، این مورد دوم حکم است، نه حقّ.
✴️@fegh_osoul_rafiee