❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظامهای اسلامی مطرح کرد:
⬅️ نظام اقتصادی به مجموعه روابط و رفتارهای هدفمند در سه حوزه تولید، توزیع و مصرف در ساحتهای چهارگانه انسان، خداوند، دولت و منابع اقتصادی، گفته میشود.
⬅️ اگر این روابط چهارگانه از منابع اسلامی استخراج شود به آن نظام اقتصاد اسلامی گفته میشود.
⬅️ با روش کنونی حاکم بر قانون گذاری که به امضا و عدم مغایرت قوانین اکتفا می کند نمیتوان به نظام اقتصادی اسلامی رسید.
🔻 ادله قائلین به کفایت امضا:
⬅️ شورای نگهبان، تطابق قوانین مجلس با شرع را توسط ادله لفظی یا اصول عملیه بررسی میکند و مجمع تشخیص مصلحت بر اساس مصالح، قوانین را امضا میکند فلذا این سیر مطابق اسلام است.
🔻 اشکالات به این دیدگاه:
⬅️ دلیل تمسک به ادله لفظی اخص از مدعا است مانند تصویب قانون کپی رایت که اکثر فقها حکم به عدم چنین حقی نمیکنند.
🔹 بر اساس نظر مشهور تمسک به عام در شبهه مصداقیه جایز نیست.
🔹 برای کشف ساختار اقتصادی انطباق احکام جزئی با ادله لفظی کفایت نمیکند.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی
#حجت_الاسلام_یوسفی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله محسن اراکی در نشست نظام حکمرانی دینی تصریح کرد؛
🔻 کلیات نظام اداری کشور بر اساس دیدگاه اسلام بر چند اصل استوار است؛
⬅️ مدیریت مبتنی بر شایستگی. این شایستگی در پرتو سه شرط تأمین میشود. یک، دانش مربوط به آن رشته مدیریتی. دو، کفایت و توانایی. سه، عدالت و تقوا و امانتداری.
⬅️ تفکیک میان مدیریت تنفیذ و حکم. مدیریت تنفیذ صرفاً اجرایی است، یعنی دستور را دیگری میدهد و او مامور اجرا است. این نوع مدیر باید از دو شرط کفایت و امانتداری، برخوردار باشد. اما مدیریت حکم اعم است؛ یعنی در آن تصمیمگیری نیز وجود دارد. این مدیر باید علاوه بر امانتداری و توانایی، مسلمان عادل نیز باشد.
⬅️ قاطعیت در اجرای قانون. یکی از معیارها برای تشخیص میزان اسلامی بودن دولت این است که دولت تا چه میزان متعهد به اجرای قانون است. هر دولتی به هر میزان که متعهد به اجرای قانون باشد، اسلامی است.
⬅️ اهتمام به مشکلات مردم؛ یعنی مشکل مردم باید در بالاترین درجه اولویت باشد.
⬅️ تواضع در برابر مردم. مدیر متکبر نمیخواهیم. این اصل اساسی در نظام مدیریت اسلام است. مدیر باید چنین باشد که در برابر مردم متواضع باشد به نحوی که مردم احساس نکنند او خودش را بالاتر میبیند.
⬅️مدیر باید در دسترس مردم باشد. در روایات ما از احتجاب مدیر نهی شده است. اینکه میگوییم سیستم مدیریت کشور از خارجیها گرفته شده است منظورمان این مسائل است.
———————————————————-
#فقه_نظام
#سلسله_نشست
#نظام_حکمرانی_دینی
#آیت_الله_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت ا... سیدمنذر حکیم در درس خارج فقه نظام جامع خانواده مطرح کرد؛
⬅️ پرداختن به بحث عفاف بدون درنظرداشتن موضوع خانواده خود یک آسیب است.
⬅️ به دلیل قرابت معنایی عفاف جنسی و تقوای جنسی، یکی از راههای ورود به بحث عفاف، بررسی موضوع تقوا در قرآن کریم است.
⬅️ از جمله سوره هایی که در بررسی فقه عفاف موثر است سوره نور می باشد؛ زیرا این سوره به موضوع زنا به عنوان یکی از بدترین آسیبهای که یک جامعه می تواند دچار آن شود پرداخته است.
⬅️ در این سوره به پیشگیری، درمان و در نهایت جرح این آسیب پرداخته شده است.
⬅️ چشمپوشی و حجاب گرچه میتواند از زنای درجامعه پیشگیری کند اما نمیتوانند مشکل را حل کند.
⬅️ هر چند ازدواج به عنوان مهمترین عامل برای جلوگیری از زنا است اما از توانایی لازم برای ریشه کن کردن این موضوع برخوردار نیست.
⬅️ اگر بتوان به گونه ای عمل کرد که افراد خداوند را در تمام معادلات زندگی خود حاضر بدانند، در این هنگاه انسان وخانواده به رشد مطلوب رسیده و به همه امور از جمله نیازهای جنسی، با نگاه معنوی برخورد می کند.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_جامع_خانواده
#آیت_الله_سید_منذر_حکیم
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» بیان داشت:
🔻نقد دلیل اول عدم مشروعیت رأی اکثریت؛
⬅️ برخی از فقها بر این باور هستند که آیاتی با مضمون اکثرهم لایعقلون و اکثرهم لا یشعرون، اختصاص به مسائل غیب که مردم نسبت به آنها عالم نیستند مانند قضا و قدر، خصوصیات قیامت و...، دارد. لذا این آیات ربطی به عقود و مقررات اجتماعی ندارند. همچنین افراد فرهیخته و عاقل در میان مجتمع انسانها متفرق هستند. اگر مجتمع را در انتخابات به اکثریت و اقلیت تقسیم کنیم، میزان افراد عاقل و فرهیخته در اکثریت بیشتر از اقلیت است؛ بنابراین در انتخابات رجحان با اکثریت است.
🔻نقد این بیان:
1️⃣ اگر چه مورد اکثر آیات غیب است اما برخی دیگر از آیات مانند آیه «و ان تطع أکثرمن فی الارض یضلوک عن سبیل الله»، حاصل رأی اکثر مردم زمین را انحراف میداند.
2️⃣ پذیرش اینکه عاقلان و نخبگان همیشه در اکثریت بیشتر از اقلیت هستند، خلاف واقع است؛ زیرا در مواقع کثیری اکثریت مردم به دلیل تقلید از گذشتگان، هوا و هوس، تبلیغات و ... طرفی را می گیرند در حالی که فرهیختگان سمت دیگر که اقلیت باشد را گرفتهاند.
🔻به نظر در نقد تعین اول می توان گفت:
1️⃣ فقیه باید همه نصوص دینی را به صورت نظاممند مشاهده کند. در نصوص دینی دلایلی دال بر اعتبار رأی اکثریت وجود دارد که با جمع میان آنها و ادله عدم اعتبار رأی اکثریت، تواتر معنوی به دست میآید مبنی بر اینکه رأی اکثریت در اموری که مرتبط با آنها است اعتبار دارد.
2️⃣ زمانی رأی اکثریت اعتبار ندارد که متعلق انتخاب آنها امر الله و حکم الله باشد مانند برگزاری رفراندوم برای اینکه آیا حدود الهی اجرا شود یا نه و ... اما زمانی که متعلق رأی اکثریت امور دنیای و اموری که از شئون مردم محسوب می¬شود، باشد، اعتبار دارد.
3️⃣ روایات متعددی از امیرالمومنین و معصومین علیهم السلام با مضمون تمسک به رأی مردم و انعقاد اصل حکومت را رأی مردم ذکر شده است.
—————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_علیدوست
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی تصریح کرد؛
🔻 اقتضای عدل در واگذاری مسئولیتها
1️⃣ قاعده کلی چنین است که واگذاری کار در نظام باید بر مبنای شایستگی و توانایی باشد؛ مثلا وقتی میخواهند به کسی کارت بازرگانی بدهند، باید علم و توانایی فرد برای انجام این کار احصا شود.
⬅️ یکی از ادله نظارت استصوابی شورای نگهبان، تشخیص براساس توانایی و شایستگی افراد است؛ یعنی باید احراز شود فرد توانایی لازم را برای تصدی مسئولیت دارد. اصل عملی در اینجا استصحاب عدم است، یعنی اصل این است که فرد از بدو تولد توانایی لازم را برای این کار نداشته است و تا زمانی که توانایی او اثبات نشود، استصحاب عدم جاری است.
2️⃣ فرصت دادن به استعدادها برای رشد: بر اساس اقتضای عقل و متون روایی، در تعلیم و تربیت نباید به گونهای برنامه ریزی کرد که تعدادی از افراد محروم شوند. همچنین تفاوتهای طبیعی نباید زمینه ساز محرومیت افراد از آموزش شود. بلکه آموزش باید به نحوی برای همه فراهم شود تا هر کسی که استعداد دارد، بتواند به فعلیت برساند.
⬅️ اگر تفاوت طبیعی منجر به شایستگی خاصی شد، می تواند در واگذاری مسئولیتها تاثیر داشته باشد. مانند شایستگی بانوان در تصدی شغلهایی که اختصاص به بانوان دارد.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیتالله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» تصریح کرد؛
⬅️ اگر مراد از حسن خلق را رفتارهای پسندیده در سطوح متعارف ارتباطی معنا کردیم، مصادیقی برای آن وجود دارد که به وسیله عرف و روایات به دست میآید.
⬅️ بروز حسن خلق در رفتارهای ظاهری و در مقام تعامل با دیگران در ابعاد مختلف رخ میدهد که یک بعد آن صورت انسان است؛ یعنی حالاتی که در چشم، نگاه کردن، خنده و گشاده رویی از انسان بروز می کند، عرف حسن خلق را متوجه میشود.
⬅️ بعد دیگر ظهور حسن خلق، گفتار است که همان سخن گفتن با نرمی، لطافت و ظرافت با دیگران است.
⬅️ بعد دیگر حسن خلق در اعضا و جوارح انسان نمایان میشود مانند ایستادن، نشستن، بدرقه کردن، مصافحه و انواع رفتارهای دیگر که نشان دهنده احترام، قدردانی و ارزشگذاری است
🔻 در نسبت میان حسن خلق و مصادیقش دو احتمال وجود دارد:
1️⃣ یک احتمال این است که بگوییم روایاتی که ما را به حسن الخلق با عنوان مطلق و عام ترغیب کرده است، در مقام بیان حکم نیست بلکه حسن خلق را یک عنوان انتزاعی مشیر به اعمال مستحبی دانسته است و بار حکمی خاص ندارد.
2️⃣ احتمال دوم که اقرب است عبارتند از این که حسن خلق یک عنوان جامع و مستحب است و هر آنچه از آن در روایات ذکر شده است از باب ذکر مصادیق است.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_روابط_اجتماعی
#آیت_الله_اعرافی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله احمد عابدی در درس خارج «جهاد» عنوان کرد؛
⬅️ بیشترین مباحث مطروحه در کتاب الجهاد درباره میدان جنگ است. اما در خصوص موضوعات مرتبط با جهاد فرهنگی، جهاد اجتماعی، جهاد انتخاباتی، جهاد اقتصادی و… مطالبی بیان نشده است.
⬅️ اگر فردی در جهاد نظامی کشته شود شهید است ولی آیا در جهادهای دیگر چنین احکامی وجود دارد؟ باید بدانیم که میان احکام جهاد نظامی با جهادهای دیگر تفاوت وجود دارد.
🔻 یکی از قواعد جهاد در اسلام، قوی شدن است. منبع ایجاد قدرت را میتوان در چند بخش خلاصه کرد؛
1️⃣ قدرت سخت که منظور از قدرت سخت سلاح، قدرت بدنی و… است.
2️⃣ قدرت نرم که شامل مباحثی همانند علم، تخصص، اخلاق، آیین، آداب، رسوم، دین، تمدن و… میشود. بیان امیرمؤمنان(ع) که میفرماید «العلم سلطان.» اشاره به قدرت نرم دارد.
3️⃣ قدرت صنعت. برای نمونه ساخت اهرام مصر و دیوار چین نوعی از قدرت صنعت محسوب میشوند.
4️⃣ امدادهای الهی و غیبی را نوع دیگری از قدرت هستند
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_جهاد
#آیت_الله_احمد_عابدی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظامهای اسلامی مطرح کرد:
🔻 دلیل سوم قائلین به کفایت عدم مغایرت و امضا:
⬅️ اکتفاء به روش عدم مغایرت به وسیله استفاده از اختیارات ولی فقیه با استناد به آیه « أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُم». اطلاق آیه شامل ولی فقیه هم میشود(علی المبناء)
⬅️ قوای سه گانه به عنوان بازوان ولی فقیه و مجمع تشخیص مصلحت به عنوان بازوی مشورتی ولی فقیه میتوانند مشمول ادله شوند.
⬅️ اطلاق این آیه یک مخصص دارد که «لاطاعة لمخلوق فی معصیة الله» است؛ یعنی اگر در جایی معصیت خالق احراز نگردد باید از ولی فقیه اطاعت شود.
🔻نقد دلیل سوم:
⬅️ دلیل اخص بر مدعاست و تمسک به عام در شبهه مصداقیه پیش میآید. ولی فقیه بازوی قانونگذاری دارد که باید بر اساس حکم اولیه قانون را وضع کند؛ از این رو شورای نگهبان مادامی که شک دارد نمیتواند با تمسک به اطلاق ولایت قانونی را تصویب کند.
⬅️ در استخراج نظام اقتصادی، استنباط احکام جزئی کفایت نمی کند.
⬅️ اصل عمل شورای نگهبان در مقام احتیاط است؛ زیرا در صورتی میتواند خلاف حکم اولیه قانونی را تایید کند که احراز مصلحت شود. بنابراین باید برای مصلحت ضابطه داشته باشند و الا باید به حکم اولی عمل شود.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی
#حجت_الاسلام_یوسفی
🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیتالله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛
⬅️ در اسلام اعطای امتیازهای اقتصادی به دلیل وجود روابط قبیله ای و فامیلی وجود ندارد.
⬅️ یکی از قواعد مهم در نظام اسلامی، از بین بردن بردگی است؛ از این رو بردگی بر خلاف نظام الهی در نظامات اجتماعی رایج بوده است.
⬅️ به دلیل اینکه نظام بردگی زندگی اجتماعی مردم آن روزگار را احاطه کرده بود، اسلام برای الغای آن، برنامه تدریجی را به کار برد تا به تدریج بردگی به طورکامل لغو شود. در اصل، قرآن کریم و اسلام مسئله بردگی را قبول ندارد.
⬅️ مراد از تفاوت اجتماعی که در اسلام نفی شده است، رسوماتی است که در خیلی از جوامع مرسوم میباشد. مثلا اگر کسی از طبقه اجتماعی خاصی است، با طبقه اجتماعی پایینتر از خود ازدواج نمیکند. و این منحصر در مسأله ازدواج نیست و شامل مسائل دیگر مثل رفتوآمد و همنشینی و شرکت در اجتماعات و… نیز میشود.
⬅️ نمونه مهم و بسیار اثر گذار مبارزه با امتیازهای اجتماعی مبتنی بر تفاوت طبقه اجتماعی، داستان تزویج زید از سوی رسول خدا(ص) با زینب بنت جحش _ دختر عمه رسول خدا(ص)_ است و جریاناتی که بعد از این تزویج اتفاق افتاد.
. —————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
❇️ آیت الله کعبی در جلسه هم اندیشی فقه نظام(بخش اول):
⬅️ «اگر بخواهیم فقه متحرک باشد و اهداف و مکتب انبیاء را در ساحت عمل محقق کند مجموعه الزاماتی دارد که نیاز است فقیه به آن ها پایبند باشد و این موارد در استنباط، محتوا، ساختار، نتایج و خروجی سیستم موثر است: اول...»
———————————-
#سلسله_نشستهای_هم_اندیشی_فقه_نظام
#فقه_نظام
#آیت_الله_کعبی
🔎 @fiqhenezam_com
❇️ آیتالله هادوی تهرانی در درس خارج مکتب اقتصاد اسلامی مطرح کرد؛
⬅️ برخی این پرسش را مطرح میکنند که در اقتصاد اسلامی، نقش دولت پررنگتر است یا نقش بازار؟ در پاسخ باید گفت این نوع قضاوت، سطحی است؛ یعنی اینکه اگر بگوییم نقش دولت در اقتصاد اسلامی پررنگتر است، سوسیالیستی است و اگر نقش بازار پر رنگتر است، سرمایهداری است، اشتباه میباشد.
⬅️ همان گونه که امام راحل، شهید صدر و شهید مطهری فرمودهاند اقتصاد اسلامی نه اقتصاد دولتی است مانند اقتصاد کمونیستی، مارکسیستی و سوسیالیستی و نه اقتصاد سرمایهداری است.
⬅️ تفکر سرمایهداری و سوسیالیست علیرغم تمام تفاوتها و درگیریهای سیاسی که با یکدیگر دارند در ریشه متحد هستند، یعنی هر دو مبتنی بر امانیسم و انسان گرایانه هستند و نقشی برای خدا، ایمان و دین در فعالیتهای اجتماعی قائل نیستند.
⬅️ از دیدگاه اسلام مالکیت اصلی برای خداوند است که در دست انسانها امانت میباشد؛ بنابراین مبانی و نگرش اسلام با نگرش سرمایهداری و سوسیالستی از نظر جوهری متفاوت هستند. البته در موضوعاتی، اقتصاد اسلامی با اقتصادهای سوسیالیستی و سرمایهداری بسیار به یکدیگر نزدیک میشوند، ولی مبانی هر کدام متفاوت است.
⬅️ سیستم اقتصاد اسلامی زمانی شکل میگیرد که نهادهای دولتی و غیر دولتی با یکدیگر به صورت درست عمل کنند، و الا نتایج مورد نظر حاصل نمیشود.
⬅️ اسلام نقش دولت و بازار را پذیرفته و برای آنها نقش و مبانی بیان کرده و این دو با یکدیگر در هم تنیده هستند
. —————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#مکتب_اقتصاد_اسلامی
#آیت_الله_هادوی_تهرانی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله اعرافی در درس خارج فقه تربیتی مطرح کرد؛
⬅️ از نظر فقهی، قواعد واصولی حاكم بر اعمال، روش های تأدیب و تربیت خانواده وجود دارد که عبارتند از؛
1) اصل عدم تکلیف متربی به امری که محال ذاتی است.
2) اصل عدم تکلیف متربی به امری که وقوعاً محال است.
3) اصل عدم تکلیف به امری که برای دیگری و متربی دارای حرج است.
🔻 اصل سوم با دو دلیل ثابت می شود.
1️⃣ اصل عدم تکلیف به امر حرجی؛ یعنی مواری که افعال تربیتی برای مربی و متربی عسر و حرج دارد. در این صورت ادله لاحرج این تکلیف را بر میدارد.
2️⃣ تنقيح مناط قاعده عسر و حرج؛ بر اساس این دلیل آنچه تکلیف تربیت را از مربی رفع می کند، استفاده از تنقیح مناط است؛ به این معنا که حکم رفع حرج شامل ایقاء درحرج هم میشود. زمانی که تکلیف به هر دلیلی از عهده مکلف برداشته می شود به طریق اولی مربی نیز نسبت به آن تکلیفی ندارد.
⬅️ بنابراین اگر انجام فعل تربیتی، برای مربّی حرجآور باشد، ادله لاحرج آن را شامل میشود و اگر برای او حرجی نیست؛ ولي عسر و حرج برای متربی ایجاد میکند، الغاء خصوصیت میشود و تکلیف برداشته میشود.
⬅️ در اموری مانند اصل ایمان، اعتقادات، نماز و امثال این موارد، وجود عسر و حرج مانع از انجام تکلیف نیست. این امو از ارتکاذات فقهي وعقلائي است که مانع از شمول اطلاق ادله در این موارد میشود.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_تربیت
#آیت_الله_اعرافی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛
⬅️ در منابع دینی برای شخصی که برای ولایت تفیض مانند وزارت، فرمانداری و ... انتخاب میشود علاوه بر سه شرط علم، عدل و کفایت شرایط دیگری نیز ذکر شده است.
⬅️ احراز شروط زائد باید در دو قسم ایجابی و سلبی انجام شود. مراد از شروط ایجابی صفاتی است که باید در کسی که ولایت به او سپرده میشود وجود داشته باشد و مراد از شروط سلبی صفاتی است که نباید در کسی که به او ولایت واگذار میشود وجود داشته باشد.
🔻 برخی از شروط ایجابی عبارتند از؛
1️⃣ تجربه: تجربه به دو نحو است؛ نخست خود آن کسی که ولایت به او واگذار میشود، در مأموریتهای دیگر و کارهایی که به او واگذار شده، تجربه شده و آزموده شده باشد. دوم این که خود شخص هم تجربه داشته باشد یعنی کارهایی از این قبیل و نظایر آن را در سطوح پایینتر انجام داده باشد.
2️⃣ حیا: کسی که ولایت به او واگذار میشود نباید نسبت به ناهنجاریها گستاخ و روحیه شکستن اخلاقیات متعارف را داشته باشد. یکی از دلایلی که برخی جرأت دارند به بیتالمال دست برد بزند، بی حیایی است. در فرهنگ غرب اولین کاری که میکنند حیاء فطری را در نوجوانان میشکنند؛ آموزشهای جنسی که در مثل سند ۲۰۳۰ آمده است برای شکستن همین سد و نیروی الهی است.
3️⃣ ریشه خانوادگی صالح: البته همیشه این گونه نیست که اگر خانوادهای صالح نبودند، فرزند آنها نیز غیر صالح باشد؛ لکن معمول و غالب چنین است که وراثت عامل زمینه ساز ارتکاب نابهنجاری است.
. —————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛
❇️ تعیین حکم سوء ظن به وسیله رجوع به ادله قرآنی.
⬅️ نخستین دلیل قرآنی، آیه 11 سوره نور است که در خصوص داستان افک و تهمتی است که به یکی از زنان پیامبر وارد شد «لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ».
1️⃣ نکته اول: ادات تحضیض: «لولا» از ادات تحضیض است که برای توبیخ به کار میرود و طبعاً مفید حکم شرعی است. از سویی دیگر «لولا» مشتمل بر بعث و حکم است و از این جهت بسیار قریب است که بگوییم دلالت بر وجوب و الزام میکند.
2️⃣ نکته دوم: التفات در آیه از خطاب به غیبت.
توقع میرفت خداوند بیان کند: وقتی شنیدید چرا گمان نیک نبردید، اما میفرماید: وقتی شنیدید چرا گمان نیک نبردند، این التفات است که از خطاب به غیاب رفته است. برای التفات وجوهی ذکر شده است که مهمترین وجه آن تأکید بر توبیخ است.
3️⃣ نکته سوم: وصف مشعر بر علیت است. یعنی فاعل فعلی که به شکل غایب به کار رفته است، مؤمن میباشد. حال اگر گفته میشود وصف مشعر به علیت است، یعنی چیزی که میتواند شما را از این ظن سوء رها و به ظن نیک هدایت کند، ایمان میباشد.
4️⃣ نکته چهارم: تأکید بر یکپارچگی جامعه ایمانی.
5️⃣ نکته پنجم در بکار بردن کلمه «بأنفسهم» است که تأکیدی است بر یکپارچگی جامعه اسلامی و ایمانی. در واقع خداوند با بکار گیری کلمه «انفسهم» میخواهد بگوید این جامعه یک پیکر است و تعرض به دیگری تعرض به خود افراد است.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_روابط_اجتماعی
#آیت_الله_اعرافی
🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛
⬅️ تفاوتهای طبیعی باید منشأ تفاوت در کاربرد باشد نه منشأ تفاوت در امتیاز؛ مثلاً در سپردن کار باید میان فردی که از لحاظ طبیعی بدن قوی دارد، با فردی که بدن ضعیفی دارد تفاوت باشد؛ از این روکاربرد اجتماعی زن و مرد متفاوت است. یکی از فرهنگهای غلطی که در غرب اتفاق افتاده است بهم ریختن این کاربردها میباشد.
⬅️ این تقسیمکار نه تنها منافاتی با عدل ندارد؛ بلکه عدل همین است که تقسیمکار مطابق با توانایی هر فرد باشد.
⬅️ این افتخار نیست که زن راننده کامیون شود. برخی کارها مثل قابله گری یا پزشکی زنان، مخصوص بانوان است لذا بر دولت اسلامی واجب است زنانی را برای کارهایی که مخصوص بانوان است تربیت کند.
⬅️ تمدن اروپایی زنانگی را از زن گرفت؛ اینکه زن کار مردانه انجام دهد زنانگی را از او میگیرد. وقتی زیبایی، لطافت و عطوفت از بین برود، زن خشن میشود و دیگر نمیتواند نقش زنانگی را ایفا کند.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_سیاسی
#آیت_الله_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ حجت الاسلام عبادی در درس گفتار «جایگاه ابزارهای فقهی در بانکداری بدون ربا» مطرح کرد؛
🔻 فقها و اندیشمندان اسلامی در رابطه با قراردادهای امروزی و عقود اسلامی، به سه دسته تأسیسی، امضائی منحصری و امضائی غیرمنحصری تقسیم میشوند.
1️⃣ تأسیسی: معتنقد هستند بر اساس عمومات ادله همه بیعهای گذشته، بیعهای مربوط به زمان شارع و بعد از آن به صورت مشروط مورد تأیید است.
2️⃣ امضائی منحصری: معتقدند اگرچه شارع عقودی را امضاء کرده است اما آنچه در حضور خود شارع امضاء شده است، صحیح میباشد. طرف داران این نظریه با مطرح شدن عقد جدیدی مانند بیمه، تمام تلاششان را میکنند تا بتوانند عقد جدید را در قالب عقدهای قدیمی ارائه دهند.
3️⃣ امضائی غیر منحصری: معتقدند مطابق با عمومات ادله «اوفوا بالعقود» همه عقود صحیح است.
⬅️ مطابق با نظر دو گروه اول میتوان از بعضی عقود همچون صلح، جعاله و وکالت (امهات العقود) برای تثبیت عقود جدید استفاده بسیاری نمود. به عبارت دیگر به راحتی میتوان همه فعالیتهای بانکی را با این سه عقد انجام داد.
⬅️ طیف زیادی از فقهای متقدم و متأخر از جمله مراجع فعلی، قائلند که قراردادها اولاً امضائیاند و ثانیاً منحصر به قراردادهای زمان شارع نیستند. به عبارت دیگر همه عقود مورد استفاده مردم در همه دورانها مورد تأیید اسلام است به شرط اینکه ضوابط شرعی لاضرر، لاغرر، لاربا، ممنوعیت اکل مال به باطل و لاقمار رعایت گردد.
—————————
#فقه_نظام
#درس_گفتار
#فقه_بانک
#حجت_الاسلام_عبادی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛
⬅️ بررسی روابط مسلمانان با غیرمسلمانان به صورت یکجا و نظاممند، تعیین کننده دیدگاه کلان اسلام در عرصۀ روابط خارجی است.
⬅️ روابط خارجی عبارت است از هرگونه رابطه، به ویژه در عرصۀ ارتباطات و مراودات سیاسی با بیگانگان و افراد خارج از چارچوب کشور یا خارج از تابعیت حکومت اسلامی (اعم از افراد، ساختارهای اجتماعی و حکومتها).
⬅️ مراد ما از روابط خارجی صرفاً روابط دیپلماتیک به معنای هنر ارتباط با دیگران نیست. هرچند که اکنون دیپلماسی نیز گستردهتر شده و شامل دیپلماسی اقتصادی، فرهنگی و حتّی نظامی میشود.
⬅️ روابط خارجی در یک تقسیمبندی به «روابط خصمانه» و «روابط غیرخصمانه» تقسیم میشود. غالب موضوعات در زمینۀ روابط خصمانه و غیرخصمانه با خارجیها در چارچوب «فقه الجهاد» مطرح شدهاند؛ بنابراین یکی از منابع ما در این بحث، فقه الجهاد است.
⬅️ مراد از بیگانگان کسانی هستند که جزء اعضای امّت اسلامی به شمار نمیآیند و منتسب به «دار الاسلام» نبوده و به نوعی منتسب به «دارالکفر» و «دارالشرک» میباشند. به این ترتیب، اولّین مسئله که باید بررسی شود این است که «وطن اسلامی» به کجا اطلاق میشود و به چه معنایی است.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی
#آیت_الله_ملک_زاده
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله اعرافی در درس خارج فقه تربیتی مطرح کرد؛
🔻 از نظر فقهی، قواعد واصولی حاكم بر اعمال، روش های تأدیب و تربیت خانواده وجود دارد که عبارتند از؛
4️⃣ اصل عدم وجود پيامدهاي مخرّب:
⬅️ در مواقعی اقدام تربیتی، پیامدهای مخرّبی از باب تزاحم دارد؛ يعني اگر كسي در زمان خاص یا مکان خاص اقدام به امر تربیت کند، موجب ضرر بالاتری میشود؛ به عنوان نمونه مربي بخواهد یک امر تربیتی را آموزش بدهد، اما به دلیل اینکه در شرایط مناسبی نیست موجب خروج متربی از دین میشود؛ از این رو در این مواقع اقدام لازم نیست و بايد اهمّ و مهمّ نمايد.
5️⃣ اصل احتمال تأثیر:
⬅️ آیا آموزش تکالیف الزامی و استحبابی یا تأدیب، مقیّد به قید احتمال تأثیر است؟ یا این که در هر صورت باید انجام داد هرچند احتمال تأثیر ندهد؟ سه احتمال وجود دارد؛ نخست مقیّد به اطمینان، دوم مقيّد به احتمال و سوّم عدم تقید به چیزی.
⬅️ در ما نحن فيه، دلیل خاص مبنی بر مقید بودن وجود نداد و ادله هم اطلاق دارد؛ یعنی همه ادله میگویند: قرآن و احکام را یاد بده و به نماز وادار، همه آنها (چه الزامیات و چه استحبابیات) اطلاق دارد. اما مقیّد به احتمال تأثیر است نه اطمینان تأثیر. زیرا نفس عمل و مکلف کردن او رجحان دارد ولو تأثیری نداشته باشد.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_تربیت
#آیت_الله_اعرافی
🔎@fiqhenezam_com
✅ آیتالله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی بیان داشت؛
⬅️ از نمونههای مخالفت با امتیاز سیاسی بر مبنای تفاوت روابط اجتماعی، جریان مخالفت امیرالمؤمنین(ع) با نصب معاویه بر ولایت شام است. افراد متعددی به حضرت میگفتند فعلا معاویه را رها کن تا حکومت خودت تثبیت شود سپس با او مخالفت کن.
⬅️ نصب یزید بن ابیسفیان و معاویه، به دلیل جایگاه اجتماعی آنها بود و خلیفۀ دوم معتقد بود که باید برای این مسئولیتها از افرادی کمک گرفته شود که جایگاه اجتماعی برجستهای دارند. این تفکر او حتی در مسئله اقتصاد نیز جریان داشت. ایشان معتقد بود بیت المال را باید بر اساس تفاوتهای اجتماعی تقسیم شود؛ از این رو به اشخاصی که جایگاه اجتماعی برتری داشتند، بیشتر میداد.
⬅️ همان گونه که تفاوت اجتماعی در نظام اسلامی نمیتواند منشأ امتیاز سیاسی باشد، منشأ امتیاز اقتصادی نیز نمیتواند باشد.
⬅️ طلحه و زبیر از امیرالمومنین علیه السلام امتیاز سیاسی و هم اقتصادی میخواستند؛ امتیاز سیاسی این بود که میگفتند چرا امورات حکومت با رأی و مشورت ما انجام نمیشود، ما صاحب سابقه در اسلام هستیم و این همه فضیلت داریم لذا ما را باید شریک خودت در حکومت بدانی.
⬅️ برخورد امیرمؤمنان(ع) با طلحه و زبیر امتیاز سیاسی و اقتصادی بر مبنای تفاوتهای اجتماعی مبتنی بر حسب و نسب را نفی میکند.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_سیاسی
#آیت_الله_اراکی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله سید منذر حکیم در درس خارج «فقه عفاف» مطرح کرد؛
⬅️ هماهنگی مطلع سوره عادیات(کفران نعمت) و بخش پایانی سوره تکاثر(مسئولیتپذیری در برابر نعمت) گویای این نکته است؛ تا زمانی که مسئولیت در برابر نعمت نباشد، ناسپاسی معنا ندارد. لذا تا درک این مسئولیت نباشد انسان به روحیه تکاثری مبتلاست. «إِنَّ الْإِنْسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ»، «ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ.»
⬅️ در سوره کوثر نیز «کوثر» مصداقی از نعمت بیکران الهی است که دو مسئولیت بر آن مترتب است که عبارتند از؛ «فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ» و در صورت مسئولیتگریزی، انسان به آثار دنیوی و اخروی آن دچار میشود «إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَر.»
⬅️ در حقیقت این سه سوره علاوه بر بیان قواعد کلی مسئولیتپذیری و مسئولیتگریزی، مصادیق آنها را نیز آشکار می کنند.
⬅️ کوثر میتواند عرض عریضی باشد از آیات قرآن کریم، اهلبیت(ع) و تجلیات قرآن در سیره و سیمای ایشان. همچنین تجلیات آن در فرزندان برومند کوثر رسالت از حیث کثرت فرزندآوری و فرزند پروری که لازمه تشکیل خانواده الگو است. در این صورت است که کوثر رسالت میتواند عهدهدار سلامت رسالت باشد و نقش خود را در عفاف فردی و اجتماعی ایفاء نماید.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_عفاف
#آیت_الله_سید_منذر_حکیم
🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیتالله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛
⬅️ مقام معظم رهبری در درس خارج فقه فرمودند: «اگر ما میتوانستیم کتاب حدود و کتاب قصاص و کتاب دیات را به شکل تقسیم حقوق جزایی عمومی و حقوق جزایی اختصاصی تبویب بکنیم پیشرفت بسیار خوبی در تقسیمبندی بود که این کار نشده است.» از سخنان مقام معظم رهبری پی میبریم که طرح مباحث بر اساس تقسیمبندی علم حقوق معاصر، نیکوست.
⬅️ همان گونه که شریعت و فقه اسلامی علت محدثۀ انقلاب اسلامی ایران بوده است، علت مبقیۀ آن نیز میباشد؛ از این رو اگر مباحث فقه دولت اسلامی تنقیح و تعمیق نشود، نظام در آینده دچار چالش جدی خواهد شد.
⬅️ مباحث فقه حقوق اساسی در منابع زیر مورد بررسی قرار گرفته است:
1️⃣ بخشی از این مباحث تحت عنوان مباحث امامت و خلافت در کتب کلامی تدوین شده است.
2️⃣ بخشی از مباحث در کتب فلسفه اخلاق مطرح شده است مانند کتاب اخلاق ناصری.
3️⃣ بخش دیگری در کتبی است که به بررسی آداب و احکام پادشاهان میپردازند مانند درر السلوک فی سیاسة الملوک.
4️⃣ برخی از مباحث نیز ذیل مباحث فقهی حسبه بحث میشود
5️⃣ برخی از مباحث نیز در کتبی است که مربوط به سیاست شرعی میباشد مانند السیاسة الشرعیة فی اصلاح الراعی و الرعیة.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#حقوق_اساسی
#آیت_الله_کعبی
🔎@fiqhenezam_com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
❇️ آیت الله علیدوست در جلسه هم اندیشی فقه نظام(بخش اول):
⬅️در شریعت مطهر اسلام مجموعه احکام به دو صورت خرد و قاعده هستند. نهاد دیگری نیز در شریعت وجود دارد به نام مقاصد شریعت یعنی اهداف کلانی که مدنظر شارع در بعث رسل، انزال کتب و تشریع مقرات است.———————————-
#سلسله_نشستهای_هم_اندیشی_فقه_نظام
#فقه_نظام
#آیت_الله_علیدوست
🔎 @fiqhenezam_com
❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظامهای اسلامی مطرح کرد؛
⬅️ چارچوب کلی اقتصاد مکتبی ما و بستر شکلگیری آن، دین است؛ لذا نظام اقتصادی که بتواند انسان و جامعه انسانی را به اهداف والای خود برساند، حتماً باید نظامی برگرفته از دین باشد.
🔻 منشأ شکلگیری و دگرگونی روابط توزیعی در نظام اجتماعی چیست؟
⬅️ بدیهی است که فرایند تولید با رشد علم، پیوسته در حال دگرگونی و تحول بنیادین است. فرایند تولید، نیروی تولید یا شیوه تولید به طور کلی ناظر به یک مفهوم و معنا میباشند و آن ابزار تولید به معنای اعم آن است.
⬅️ مردمی که به وسیله ابزار تولید در حال تولید هستند، به مرور زمان پیوندها و روابطی را میان خود برقرار میسازند که تعیین کننده روابط آنها با یکدیگر در شئون مختلف زندگی است. این پیوند همان «نظام اجتماعی» است که همه روابط از جمله روابط توزیع ثروت تولید شده، ذیل آن قرار میگیرد.
⬅️ روابط توزیعی تعیین میکند چه کسانی چه میزان از ثروت تولید شده توسط مردم را بهرهمند می شوند.
⬅️ در خصوص رابطهای میان دگرگونی شکلهای تولید و تحول روابط اجتماعی، مکتب مارکسیسم و مکتب اسلام دو دیدگاه متفاوت دارند.
—————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی
#حجت_الاسلام_یوسفی
🔎@fiqhenezam_com