🍃معلم پژوهنده میکوشد بر اساس کنجکاوی و ذهنیت خود، درباره آموزش و یادگیری در کلاس درس، پرسشهای پژوهشی مطرح کند. این پرسشها برخاسته از نیازهای کلاس درس و نیازهای دانشآموزان و نشات گرفته از هدف بهسازی و حل مساله مبتلا به آموزش و یادگیری در کلاس های درس است.
❌منظور از معلمان پژوهشگر، افرادی نیستند که خارج از کلاس درس و به منزله پژوهشگران حرفهای به پژوهش میپردازند، بلکه معلمانی هستند که شخصا درگیر کلاسهای درس و آموزش اند و با تفکر انتقادی و چون و چرا کردن در مسائل آموزشی، هدفشان اصلاح جریان آموزش و یادگیری توسط خود و دیگر همکارانشان در محیطهای آموزشی است.
🔰هدف عمده و اصلی معلمان پژوهشگر، نه صرفا تولید دانش نظری؛ بلکه بهبود وضعیتهای نامطلوب موجود و سپس دانش عملی است که بلادرنگ بتوانند در امور آموزشی، اصلاح و تغییر و تحول مناسب با نیازهای دانشآموزان و محیطهای آموزشی ایجاد کنند. از این رو دانشهای نظری بدون توجه به کاربرد و تاثیر عملی آنها در امور روزمره آموزشوپرورش، هدف معلمان پژوهنده نیست. معلمان پژوهنده، افرادی فکور و اندیشمندی هستند که میخواهند با انتقاد و تحلیل وضعیت موجود، برای بهبود آن، راهکارهای عملی و کارساز پیدا کنند. بحثهای نظری و خارج از نیازهای کلاس درس یا مباحث کلی و غیرعملی، هدف معلمان پژوهنده نیست! تاکید بر عمل و بهسازی و اثربخشی و تغییر و تحول بیش از تفسیر برای معلمان پژوهنده اهمیت دارد. اگر معلم پژوهنده رخدادی را تفسیر میکند، هدفش رسیدن به عمل کارساز و بهبودبخش است؛ نه صرفا بحث و تحلیل و ارتقای دانش نظری و ذهنی. در این دیدگاه، پژوهندگی، عنصر جداییناپذیر از شغل معلمی تلقی میشود؛ همچنان که معلمان باید از روشهای تدریس و اصول آموزش و یادگیری و دیگر دانشها و مهارتهای لازم برای شغل معلمی آگاه گردند؛ ضرورت دارد از روشهای تحقیق مناسب برای پژوهندگی در کلاس درس و جریان آموزش و یادگیری نیز آگاه شده و خود را به مهارتهای لازم در این مورد مجهز سازند. مناسب و نامناسب بودن عمل تربیتی در ربط با کلاس و پیشرفت دانشآموزان وی؛ مفهوم پیدا می کند. چیزی از پیش درست یا نادرست تلقی نمیشود. عمل، ملاک قضاوت وی در کلاسهای درس است، عملی که دانشآموزان کلاس او را به کار آید، مفید و در غیر این صورت اگر نگوییم غلط؛ بلکه ناکارآمد ارزیابی خواهد شد.
💡معلم پژوهشگر، نقاد وضع موجود؛ به ویژه وضع #نامطلوب است. نقد درست، مستلزم داشتن آگاهیهای وسیع در عرصههای گوناگون و مرتبط با آموزش و یادگیری و به طور کلی تربیت است. معلم پژوهشگر باید بتواندخوب #تحلیل کند؛ از تعصب دور باشد و بتواند برای نقد و تحلیل، از اطلاعات روز و منطقی بهره گیرد. پژوهندگی، مستلزم اندیشهورزی و مجهز شدن به مهارتهای ویژه است. گفتیم که عمده #هدف معلم پژوهشگر، اصلاح و اثربخشی آموزش و یادگیری در کلاسهای درس و مدرسه است. یادآور می شویم برای بهتر شدن، لازم نیست حتما مریض شده باشیم. اصلاح و بهبود وضع موجود، یک ضرورت همیشگی است؛ پس همه معلمان و نه گروهی از آنان یا معلمان نخبه و خلاق و نوآور، لازم است به دلیل ویژگیهای شغلی شان بکوشند وضعیت آموزشی خود را همواره بهتراز پیش کنند؛ چرا که دانشآموزان بالقوه دارای استعدادها و تواناییهای فراوان هستند و امکان بهتر شدنشان تمام ناشدنی است، پس پژوهش نیز که ناظر به بهسازی وضعیت این دانشآموزان است تمام نشدنی و همیشگی خواهد بود؛ تا زمانی که آموزش هست، پژوهش نیز باید باشد. شعار پژوهش همراه با آموزش، میتواند #شعار همه معلمان باشد. در این رویکرد، علم برای علم جای خود را به علم برای #عمل می دهد.
از این رو. هدف معلم پژوهنده، تولید دانشی است که بلافاصله در آموزش و یادگیری، وی را به کار آید؛ بیگمان، چنین دانشی به دلیل وسیع بودن اهداف معلم، گسترده خواهد بود؛ گرچه ماهیت آنها ریز و محدود به کلاس درس و مدرسه خودمان خواهد بود؛ اما از نظر اهمیت، دست کمی از نظریهها و یافتههای کلی و جهانی نخواهد داشت؛ چرا که در محیط کلاس و مدرسه آزموده شده و به کار آمده، پس روا و معتبر است.
#آموزشی #اقدام_پژوهی
🆔 shad.ir/edutechisf
✨ضرورت و #اهمیت معلم پژوهنده: ماهیت و ارزش و تاثیر پژوهش کلاسی
🧑💻داور و بازیگر اصلی در رهبری آموزشی و فرآیند یاددهی #معلم است. معلمان هستند که در نهایت باید دست به #عمل آموزشی بزنند و بالندگی دانشآموزان را فراهم سازند؛ پس میزان آگاهی و تواناییهای آنان چه از نظر محتوای آموزش و چه از نظر روش و اصول بسیار مهم است. لذا #پژوهش و نقادی مداوم، سبب بهبود این مهارتها و تواناییهای معلمان میشود و آموزش را همواره با روشهای غنیتر پیش میبرد. ضرورت دارد برنامههای درسی، همراه و به موازات تحولات داخل و خارج از کلاس و مدرسه متحول و نو گردد. این تغییر و تحول در درجه نخست بایدی و منطقی است که به دست کارکنان آموزشی در مدارس صورت گیرد. اگر پذیرفته باشیم که اول #پژوهش؛ بعد #برنامهریزی؛ اول #پژوهش؛ بعد #آموزش و یا به سخن نیکوتر، پژوهش همراه آموزش در این صورت پژوهشگران صالحتر از معلمان در میان نخواهد بود.
🕺امروزه همه مشاغل، بهسوی حرفهای شدن و تخصصی شدن حرکت میکنند. معلمی نیز افزوده بر هنر بودن؛ مستلزم مهارت داشتن در حرفه خود است. همچنان که پزشک برای عمق دادن به حرفه خود، روی بیماران و بیماریها دست به پژوهش میزند تا نحوه مداوا را بهتر از پیش گرداند؛ معلمان نیز ضرورت دارد برای بهسازی حرفه خود که همانا آموزش و یادگیری و رهبری دانشآموزان در راه بالندگی و رشد همه جانبه است؛ از مهارتهای پژوهشی، دستکم از پژوهش در سطح کلاس درس و مدرسه برخوردار باشند. قضاوتهای معلمان اگر مبتنی بر یافتههای پژوهشی برخاسته از کلاس درس و محیط مدرسه نباشد، از اعتبار بالایی برخوردار نخواهد بود. پژوهندگی معلمان منجر به آزادگی و استقلال رای رهنمون میشود. وقتی معلم دست به پژوهش می زند، خود را از قیودات القا شده توسط دیگران رها میسازد. معلم، از صورت کارگزار صرف بودن و مطیع اوامر بالادستیها شدن خارج میشود و خود به عنوان داور حرفه آموزشی یعنی حرفه معلمی آزادانه و اندیشمندانه تصمیم گرفته و عمل می کند؛چرا که عملشان بر مبنای پژوهش و بازتاب سنجیده حاصل از جریانات کلاس و مدرسه خواهد بود.
📜با پژوهشگر شدن معلمان، فاصلهی نظر و عمل که همواره مورد انتقاد اکثر صاحب نظران و دست اندرکاران است، از میان میرود. میان نظرات علمی و دانشگاهی و کلاس درس پیوند حاصل میشود. خود معلمان بالنده شده و رشد می یابند؛ خودباوری در آنان تقویت می شود. به موضوعها و مسائل محلی و منطقهای توجه کافی میشود. حس تعلق و مشارکت جویی در آنان تقویت می شود؛ اعتبار کارشان بیشتر میشود و خلاقیتهایشان گسترش مییابد.
📚پژوهندهشدن معلمان، سبب رشد پرسشگری در محیط مدرسه و کلاس میشود. اگر آموزش مبتنی بر #پژوهش باشد؛ به ناچار، بافت مدارس، سراسر بر مبنای پرسشها و پاسخها شکل خواهد گرفت؛ در نتیجه، ضمن بالندهشدن خود معلمان، دانشآموزان نیز روحیه پژوهشگری و پرسشگری پیدا خواهند کرد. محک تمام ارزشها و نظرات و عملها پژوهش خواهد شد. در چنین فرایندی در کلاس و مدرسه، قطعیت و مطلق، جای خود را به نسبیت و #خردورزی خواهد داد. هیچ چیز از پیش برای معلم و شاگرد–البته در عرصه علوم و فنون و نحوه اندیشیدن و جز اینها– قطعی و یقینی نخواهد بود. تفکر و عمل، نقش محوری خواهد داشت که در هر محل و منطقه به صورتهای گوناگون مطرح میشود.
📖رابطه دوسویه میان بالا و پایین بدنه آموزشوپرورش تحقق مییابد. برنامههای صادر شده از مرکز آموزشوپرورش، در قاعده هرم آموزشی و در سراسر آن مورد ارزیابی و نقادی قرار میگیرد و مشارکت عمومی در برنامهریزی و تصمیمگیری و عدم تمرکز و مدرسه تحقق مییابد. سرعت پاسخگویی به مشکلات افزایش مییابد. به دلایل عملی و اصلاحگرانه پژوهشی معلمان پژوهشگر را دارای اعتبار میدانند. این اعتبار و روایی برخاسته از محک عمل و ایجاد تغییر و تحول است.
#آموزشی #اقدام_پژوهی
🆔 shad.ir/edutechisf
animation.gif
52.3K
🔻به طور مشخص، این نظریه دربرگیرندۀ ویژگیهای دانشآموز، آموزش و بازدههای یادگیری است. بسیاری از معلمان با درک مفاهیم موجود در این موضوع توانستهاند با طراحی و اجرای تدریس اثربخش، پیشرفت تحصیلی مناسبتری را برای دانشآموزان خود فراهم آورند(بلوم، ترجمه سیف، 1363).
👍اقدام برای تدریس متناسب با مسیر یادگیری در حد تسلط منوط به رشد حرفه ای معلم است و #معلم حرفهای و #فکور بر بستر #اقدامپژوهی شکل می گیرد. به این ترتیب، هدف اصلی اقدام پژوهی، بهبود عمل است.
✨بینش بدون #عمل، رویایی بیش نیست! عمل بدون #بینش تنها هدر دادن زمان است. بینش باعمل است که میتواند جهان را تغییر دهد(بارکر، 1990 به نقل از شعبانی ورکی و دیگران).
📖پیوند واژههای «عمل» و «پژوهش» مشخصۀ اصلی اقدام پژوهی را روشن و برجسته میسازد. این مشخصه یا ویژگی عبارت است از: آزمون و بررسی اندیشهها در عمل به مثابۀ وسیله و ابزاری که به بهبود شرایط اجتماعی و افزایش دانش میانجامد(هاتن و همکاران،1997).
#اقدام_پژوهی #آموزشی
🆔 @edutechisf
فناوری اطلاعات و توسعه پژوهش ناحیه ۶
💡#اقدامپژوهی #فرصتی برای معلمان تا کلاسهای درس خود را مطالعه کنند - برای مثال، روشهای آموزشی خودش
📚اقدامپژوهی«action research» را تحقیقی نظامدار، #گروهی، مبتنی بر همکاری، #خوداندیشیده و #انتقادی تعریف کردهاند که توسط شرکتکنندگان در این پژوهش انجام میپذیرد(آهنچیان و همکاران، 1383). به بیان سادهتر، اقدامی در جهت حل مسالهای #ملموس است که فرد در ضمن کار خود با آن مواجه میشود و گام به گام و طی مراحل مختلف زمانی، توسط خود افراد و ضمن کارشان صورت میپذیرد. در واقع، پژوهش در #عمل، فعالیتی آموزشی و پژوهشی است که توسط #معلم برای حل سریع مشکلاتی که در حین فعالیت یاددهی یادگیری با آن مواجه میشود، صورت میپذیرد(آهنچیان، 1382).
📖سابقه اقدامپژوهی در نظام تعلیم و تربیت در جهان به نیمه دوم قرن بیستم میرسد و سوابق نشان میدهد که این رویکرد از انگلستان آغاز گردید(امیرحسینی، 1384). اقدام پژوهي را منتسب به کورت لوين(kurt lewin) و طرح آن را از سال 1944 توسط وي ميدانند. وي معتقد بود که اگر پژوهش اجتماعي صرفا منجر به توليد دانش گردد، بدون آنکه در چرخه فعاليتهاي اجتماعي بهبودي و تغيير ايجاد کند به مقصود خود #نرسيده است. از ديدگاه وي، هدف پژوهش تنها شناخت جهان و تفسير آن نيست؛ بلکه #تغيير آن نيز ميباشد. وي، اقدام پژوهي را عاملي نيرومند براي نيل به اين هدف مهم ميدانست.
🔍زیچنر(2001) و هاپکینز (2002)، اقدامپژوهی را بهعنوان یک سنت پژوهشی معرفی میکنند؛ این در حالی است که در دو دهه گذشته، اقدامپژوهی در آمریکا محبوبیت گستردهای یافته و بیشتر توسط دانشگاهها حمایت میگردد. در این زمینه، زیچنر خاطرنشان میکند که بیشتر اقدامپژوهیهایی که در گذشته اجرا شدهاند در سطوح دانشگاهی و در ارتباط با معلمان بوده است(والسا کوشای، 1390). بررسیها نشان میدهد اقدامپژوهي از بستر تحقيقات کيفي متولد شده است.
📚دبیرخانۀ بیستوهشتُمین برنامۀ معلم پژوهندۀ اصفهان مستقر در آموزشوپرورش ناحیه۶
🆔 eitaa.com/edutechisf
🆔 shad.ir/edutechisf