🗓️ دوشنبه 9 مهر 1403
🔅 الٓمٓ (1) ذٰلِكَ الكِتٰبُ لارَيبَ فيهِ هُدًی لِلمُتَّقينَ (2) (بقره/1و2)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ نکات لغوی-ادبی
2️⃣ شرح تفسیری
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
#نکات_لغوی_ادبی (بقره/2)
ذٰلِكَ الكِتٰبُ: آن کتاب، يعنی قرآن. اشاره با «ذلک» به خاطر تعظيم و بزرگداشت است.
لارَيبَ فيهِ: حق است، جای شک در آن نيست.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص16
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#شرح_تفسیری_آیه
ذٰلِكَ الكِتٰبُ لارَيبَ فيهِ هُدًی لِلمُتَّقينَ (بقره/2)
این کتاب باعظمت که هیچ شکی در آن وجود ندارد، هدایتی برای پرهیزکاران است.
❓ چرا قرآن فقط پرهیزکاران را هدایت میکند؟ مگر قرآن برای هدایت همه مردم نیست؟
✅ در پاسخ به این سؤال میتوان گفت: قرآن برای هدایت همه نازل شده است ولی افراد، توانایی استفاده از آن را باید داشته باشند. کسی که به دنبال فهم حقیقت نیست و برای رسیدن به آن از خواستهها و لذتهای خود نمیگذرد توان لازم برای دریافت هدایتهای قرآن را ندارد.
✅ در مقابل، بسیاری از مردم حجاز در اولین برخوردشان با پیامبر گرامی اسلام و پس از شنیدن قرآن از زبان آن حضرت، بدون هیچ تردیدی اسلام را میپذیرفتند و از نعمت هدایت آن بهرهمند میشدند. این درحالی بود که دشمنان پیامبر سعی میکردند که هر کاری بکنند تا صدای قرآن به مردم نرسد. آیا چنین افرادی توان لازم برای هدایتهای قرآن را دارند؟
✅ پیامبر گرامی اسلام «ص»: «هرکس قرآن را پیش روی خود قرار دهد، قرآن او را به #بهشت راهنمایی میکند، و هرکس قرآن را پشت سرش بیندازد، قرآن او را به #دوزخ میراند.»
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه دانشآموزان)، چاپ مرکز طبع و نشر قرآن کریم، ص2؛ قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص2.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#اشاره_روایی (بقره/1و2)
❇️ عَنِ الحَسَنِ العَسکَرِيّ عَلَیهِ السَّلامُ: كَذَّبَت قُرَيشٌ وَاليَهودُ بِالقُرآنِ وَقالوا سِحرٌ مُبينٌ تَقَوَّلَه. فَقالَ اللهُ «الٓمٓ ذٰلِكَ الكِتٰبُ» اَي يا مُحَمَّدُ هٰذَا الكِتابُ الَّذي اَنزَلناهُ عَلَيكَ هُوَ الحُروفُ المُقَطَّعَةُ الَّتي مِنها اَلِفٌ لامٌ ميمٌ، وَهُوَ بِلُغَتِكُم وَحُروفِ هِجائِكُم فَأتوا بِمِثلِهٖ اِن كُنتُم صادِقينَ.
💢 «لِلمُتَّقینَ» الَّذینَ یَتَّقونَ الموبِقاتِ وَیَتَّقونَ تَسلیطَ السَّفَهِ عَلیٰ اَنفُسِهِم حَتّیٰ اِذا عَلِموا ما یَجِبُ عَلَیهِم عِلمُه عَمِلوا بِما یوجِبُ لَهُم رِضا رَبِّهِم.
❇️ امام حسن عسکری علیهالسلام: قريش و يهود به قرآن، نسبت ناروا دادند گفتند: قرآن، سحر است، آن را خودش ساخته و به خدا نسبت داده است، خداوند فرمود: «الٓمٓ ذٰلِكَ الكِتٰبُ» يعنى: اى محمد! كتابى كه بر تو فروفرستاديم از همين حروف مقطعه مانند الف، لام و میم تشکیل شده که به زبان خودتان و از همان حروف الفباى شماست. اگر راستگو هستید مثل آن را بیاورید.
💢 «لِلمُتَّقینَ» همان کسانی که از گناهان هلاککننده پرهیز میکنند و از اینکه کمخردی بر آنان چیره شود [و از درک حقایق بازمانند] خود را برکنار میدارند؛ و چون بر واجبی آگاه شوند، آن را به کار میبندند تا سزاوار خشنودی پروردگارشان شوند.
🔸 منبع: معانی الاخبار، ص24
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/2)
💢 ذٰلك:
این کلمه، از لحاظ رسم، با اتفاق جمیع علما و کاتبین، هم در نگارش املای عربی و هم در کتابت قرآن، همواره بدون الف مدی آمده است و همگی آن را با #الف_کوچک بر روی ذال نوشتهاند.
✓ نکته مربوط به علامتگذاری این کلمه، وجود حرکت #فتحه همراه الف کوچک در #ضبط_مصری است و در ضبطهای ایرانی و ترکی و هندی و #کم_علامت ، فقط الف کوچک بهتنهایی آمده و حرکت دیگری همراه آن نیست.
💢 الکتٰب:
این کلمه که در کل قرآن به تعداد زیادی وجود دارد، بر اساس رسمالمصحف -به جز 4 موضع- همواره با حذف الف وسط کلمه (کتٰب) نوشته میشود و البته در #ضبط_مصری همراه الف کوچک، حرکت فتحه نیز آمده است.
✓ در 4 موضعی که اشاره شد، این کلمه در همه مصاحف جهان اسلام با اثبات الف (کتاب) نوشته شده است که عبارتند از: رعد/38، حجر/4، کهف/27 و نمل/1.
💢 هدًی:
این کلمه از نظر رسم، نکتهای ندارد اما در حوزه ضبط، جای علامت تنوین بر اساس ضبطهای مختلف، متفاوت است:
✓ ضبط #ترکی روی حرف «ی»: (هدیً)
← که در این حالت، در صورت رعایت منطق علامتگذاری میتوان آن را به اشتباه، «هُدْیًا» (با سکون حرف دال و خوانا بودن حرف یاء و تنوین گرفتن آن) قرائت کرد.
✓ ضبط #مصری و #ایرانی و #کم_علامت روی حرف «د»: (هدًی)
← که در این صورت بر اساس منطق علامتگذاری، یاء ناخوانا و تنوین مربوط به دال میباشد.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
هدایت شده از شورای عالی قرآن
💠 جامعه قرآنی کشور برگزار میکند:
✅ تــجمع قــرآنــیان
🏴 بزرگداشت مجاهد کبیر و پرچمدار مقاومت
🌹 شهید سید حسن نصرالله
🗓 چهارشنبه ۱۱ مهر ـ ساعت ۱۹
📍میدان فلسطین ـ مسجد امام صادق (ع)
•┈•✾•☘️🌸☘️•✾•┈•
💠 کانال رسمی شورای عالی قرآن
🆔 @quranshora
🗓️ سهشنبه 9 مهر 1403
🔅 اؘلَّذينَ يُؤمِنونَ بِالغَيبِ وَ يُقيمونَ الصَّلوٰةَ وَ مِمّا رَزَقنٰهُم يُنفِقونَ (بقره/3)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ نکات لغوی-ادبی
2️⃣ اشاره روایی
3️⃣ شرح تفسیری
4️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
5️⃣ معرفی نسخه
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/3)
يُقيمونَ: برپا میدارند، میخوانند.
يُنفِقونَ: [در راه خدا] خرج میکنند. «انفاق» لزوماً به معنای صدقه دادن و امثال آن نيست، بلکه انفاق يعنی: «خرج کردن مال»
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، صص16و17
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #اشاره_روایی (بقره/3)
✅ عَنِ الصّادِقِ عَلَیهِ السَّلامُ: «اؘلَّذينَ يُؤمِنونَ بِالغَيبِ» قال: يُصَدِّقونَ بِالبَعثِ وَالنُّشورِ وَالوَعدِ وَالوَعيدِ.
✅ امام صادق علیه السلام در توضیح جمله «همان کسانی که به غیب ایمان دارند» فرمودند: زنده و برانگیخته شدن مردگان و همچنین مژدهها و تهدیدهای خدا را تصدیق میکنند.
🔸منبع: تفسیر قمی، ج1، ص30
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
...وَ مِمّا رَزَقنٰهُم يُنفِقونَ (بقره/3)
پرهیزکاران کسانی هستند که از آنچه به آنان #روزی دادهایم، (در راه خدا) انفاق میکنند.
✅ باید توجه داشت که رزق و #روزی به مادیات و آب و نان خلاصه نمیشود، بلکه هر آنچه که انسان برای کمال خویش به آن نیاز داشته باشد، #رزق است. به همین دلیل در دعاهایی که از معصومین علیهمالسلام به ما رسیده است چیزهایی مانند: عقل کامل، علم سودمند، مال فراوان و حلال، شخصیت والا، فرزند صالح، ایمان ثابت، خیر دنیا و آخرت، زندگی پاکیزه، شفاعت، حج خانه خدا، زیارت قبور معصومین، دفن شدن کنار مزار معصومین و محشور شدن با اهلبیت، بهعنوان رزق، از خداوند طلب شده است.
✅ همچنین امام صادق علیهالسلام #علم را یکی از رزقهای الهی میدانند و تعلیم آن را نوعی #انفاق بیان میفرمایند.
🔸منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص 2
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/3)
💢 «یؤمنون»:
چنانکه پیش از این گفته شد، حروف «و، ا، ی» در کل قرآن کریم، تحت شرایط مختلفی بهعنوان حروف #ناخوانا آمدهاند. یکی از این شرایط، هنگامی است که بهعنوان #پایه_همزه قرار میگیرند؛ در این صورت، واو، ناخوانا شده و حرف همزه، تلفظ میشود.
✓ این شکل از همزه (ؤ)، همیشه در شرایطی نوشته میشود که قبل از همزه، حرکت ضمه آمده باشد: «یُؤ».
✓ در علامتگذاری این کلمه در همه شیوهها -بهجز شیوه کمعلامت-، روی همزه، علامت سکون قرار دارد (یؤْ) درحالیکه در شیوه کمعلامت، هیچ علامتی قرار نگرفته است (یؤ).
💢 «الصَّلوٰة»:
در نگارش کلمه «الصلاة» به صورت بالا، بین همه علمای رسم و کاتبان مصاحف، اتفاقنظر وجود دارد و در تمام مصاحف جهان، حرف الف در این کلمه بر مبنای قاعده اِبدال، به واو تبدیل شده است و بهصورت «الصّلوٰة» نگاشته میشود. در مصحف #کم_علامت نیز حرف واو، پایه الف کوچک قرار گرفته است.
✓ در ضبط #مصری ، روی حرف لامِ قبل از واو، حرکت فتحه آمده است (الصلَوٰة).
در ضبط #هندی و #ترکی ، الف کوچک روی لام گذاشته شده و حرف واو، بیعلامت است (الصلٰوة).
در ضبط #ایرانی و #کم_علامت ، الف کوچک روی حرف واو آمده است (الصلوٰة).
💢 «رَزَقنٰهُم»:
نگارش این کلمه در رسمالمصحف، اساسا بدون الف است و مبنای حذف الف در این کلمه، قاعده حذف الف از #ضمیر_فاعلی «نا» است هنگامی که با #ضمیر_مفعولی آمده باشد؛ مانند کلمات «اَنجینٰکم»، «اَغوَینٰکم»، «اَنزلنٰـه» و...
✓ در ضبط مصری، الف کوچک به همراه حرکت فتحه آمده است (رزقنَـٰهم).
در ضبط هندی و کمعلامت، روی حرف نون، فقط الف کوچک نوشته شده است (رزقنٰهم).
✖️ شایان توجه است که نگارش این کلمه در مصاحف ترکی و ایرانی با الف مدی است که از لحاظ علمی، مخالف اصول و قواعد #رسم_المصحف است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹