✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟ (بخش دوم و پایانی) 🔸بى شك نخستين مدرسه هر انسانى دامان #مادر و آغوش #پدر اوست، و در همين جا است كه نخستين درسهاى #فضيلت يا #رذيلت را مى آموزد. و اگر مفهوم تربيت را اعم از «تكوينى» و «تشريعى» در نظر بگيريم #نخستين_مدرسه، رحم مادر و صلب پدر است كه آثار خود را بطور #غيرمستقيم در وجود #فرزند مى گذارد، و زمينه ها را براى فضيلت و رذيلت آماده مى سازد. در #احاديث_اسلامى تعبيرات بسيار لطيف و دقيقى در اين قسمت وارد شده كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى شود: 7⃣در حديثی #پيامبر_اکرم (صلّی الله علیه و آله) می‌ فرماید: «ما نَحَلَ والِدٌ وَلَدَهُ اَفْضَلَ مِنْ اَدَب حَسَن؛ [۱] بهترين بخششى يا ميراثى كه #پدر براى فرزندش مى گذارد، همان #ادب و #تربيت_نيك است». 8⃣#امام_سجّاد (عليه السلام) در همين زمينه تعبير رسایی فرموده است؛ حضرت ميفرمايد: «وَ اِنَّكَ مَسُؤُولٌ عَمّا وَلِّيْتَهُ بِهِ مِنْ حُسْنِ الاَْدَبِ وَ الدَّلالَةِ عَلى رَبّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْمَعُونَة لَهُ عَلى طاعَتِهِ؛ [۲] تو در برابر آنچه ولايتش برعهده تو گذارده شده است [از خانواده و فرزندان] #مسئول هستى نسبت به #تربيت‌نيكوی‌آنها و هدايت به سوى پروردگار و اعانت او بر اطاعتش». 9⃣#اميرالمؤمنين (عليه السلام) در يكى از كلمات خود تعبيرى دارد كه نشان مى دهد خُلق و خوى #پدران ميراثى است كه به #فرزندان مى رسد؛ حضرت ميفرمايد: «خَيْرُ ما وَرَّثَ الاْباءُ اَلاَْبْناءَ اَلاَْدَبَ؛ [۳] بهترين چيزى كه #پدران براى فرزندان خود به ارث مى نهند #ادب و #تربيت_صحيح و #فضائل_اخلاقى است». 🔟#امام_على (عليه السلام) در نهج البلاغه، به هنگام شرح شخصيّت و بيان موقعيّت خود براى ناآگاهانى كه او را با ديگران مقايسه مى كردند مى فرمايد: «وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعى مِنْ رَسُولِ اللهِ بِالْقِرابَةِ الْقَريبَةِ وَ الْمَنْزِلَةِ الْخَصيصَةِ وَضَعَنى فى حِجْرِهِ وَ اَنَا وَليدٌ يَضُمُّنى اِلَى صَدْرِهِ ... يَرْفَعُ لى كُلَّ يَوْم عَلَماً مِنْ اَخْلاقِهِ وَ يَأمُرُنى بِالاِْقتِداءِ؛ شما قرابت و نزديكى مرا با پيامبر (ص) و منزلت خاصّم را نزد آن حضرت به خوبى مى دانيد؛ كودك خردسالى بودم پيامبر (ص) مرا در دامان خود مى نشاند و به سينه اش مى چسباند... او هر روز براى من پرچمى از #فضائل_اخلاقى خود مى افراشت و مرا امر مى كرد كه به او اقتدا كنم و اين #خلق‌وخوى من زائيده آن تربيت است». 🔹جالب اينكه امام در لابه‌لاى همين سخن، هنگامى كه از #خلق‌وخوى‌پيغمبراكرم (ص) بحث مى كند، چنين مى فرمايد: «وَ لَقَدْ قَرَنَ اللّهُ بِهِ (ص) مِنْ لَدُنْ اَن كانَ فَطيماً اَعْظَمَ مَلَك مِن ملائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَرِيقَ الْمكارِمِ وَ مَحاسِنَ اَخْلاقِ الْعالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهارَهُ؛ [۴] از همان زمان كه #رسول_خدا (ص) از شير بازگرفته شد، خداوند بزرگترين فرشته از فرشتگان خويش را مأمور ساخت تا شب و روز وى را به راههاى #مكارم_اخلاق و #صفات_نيك جهان سوق دهد». 🔹بنابراين #پيامبر (ص) خود نيز از تربيت يافتگان فرشتگان بود. درست است كه اخلاق و صفات روحى انسان اعم از خوب و بد، از درون او برمی‌خیزد و با اراده او شكل مى گيرد، ولى انكار نمى توان كرد كه زمينه هاى متعدّدى براى شكل گيرى اخلاق خوب و بد وجود دارد، كه يكى از آنها #وراثت از پدر و مادر و همچنين #تربيت_خانوادگى است؛ 🔹و اين مسأله قطع نظر از تحليل هاى علمى و منطقى، #شواهد_عينى و تجربى فراوان دارد كه قابل انكار نيست. به همين دليل براى ساختن فرد يا جامعه آراسته به زيورهاى اخلاقى، بايد به مسأله #وراثت_خانوادگى و تربيت هايى كه از نونهالان در دامن مادر و آغوش مادر مى بينند توجّه داشت و اهمّيّت اين دوران در ساختار شخصيّت انسانها را هرگز فراموش نكرد. پی نوشت‌ها؛ [۱] كنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، علی بن حسام الدين المتقی الهندی، ج ۱۶، ص ۶۲۴ [۲] بحارالأنوار، مجلسى، ج ۷۱، ص ۶، باب ۱ [۳] غرر الحكم و درر الكلم‏، تميمى آمدى، ص ۳۵۹، ح ۸۸ [۴] نهج البلاغة (صبحی صالح)، شريف الرضى، فيض الإسلام‏، ص ۳۰۰، خ ۱۹۲ (خطبه قاصعه). 📕اخلاق در قرآن‏، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب(ع)، چ اول، ج ۱، ص ۱۷۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #تربيت #تربیت_فرزند #خانواده #والدین #پدر #مادر @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️دیدگاه اسلام در مورد تعلیم و تربیت فرزندان چیست؟ 🔹دستور «امر به معروف» و «نهى از منکر»، یک دستور عام است، که همه مسلمین نسبت به یکدیگر دارند؛ ولى از آیات قرآن، و روایاتى که درباره #حقوق_فرزند و مانند آن در منابع اسلامى وارد شده، به خوبى استفاده مى شود که انسان در مقابل #همسر و #فرزند خویش، مسئولیت سنگین ترى دارد، و موظف است تا آنجا که مى تواند، در #تعلیم و #تربیت آنها بکوشد، آنها را از #گناه بازدارد و به #نیکیها دعوت نماید، نه این که تنها به تغذیه جسم آنها قناعت کند. 🔹در حقیقت، اجتماع بزرگ از واحدهاى کوچکى تشکیل مى شود که #خانواده نام دارد، و هرگاه این واحدهاى کوچک، که رسیدگى به آن آسانتر است اصلاح گردد، کل #جامعه اصلاح مى شود، و این مسئولیت در درجه اول بر دوش #پدران و #مادران است. مخصوصاً در عصر ما که امواج کوبنده #فساد در بیرون خانواده ها بسیار قوى و خطرناک است، براى خنثى کردن آنها از طریق تعلیم و تربیت خانوادگى، باید برنامه ریزى اساسى تر و دقیق تر انجام گیرد. نه تنها آتش هاى قیامت، که آتش هاى دنیا نیز از درون وجود انسان ها سرچشمه مى گیرد، و هر کس موظف است #خانواده خود را از این آتش ها حفظ کند. 🔹در حدیثى مى خوانیم: هنگامى که آیه: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النّاسُ وَ الْحِجارَةُ؛ [تحریم، ۶] اى کسانى که #ایمان آورده اید! #خود و #خانواده_خویش را از آتشى که هیزم آن انسان ها و سنگ ها هستند نگاه دارید»، نازل شد، کسى از یاران پیامبر (ص) سؤال کرد: چگونه #خانواده خود را از آتش دوزخ حفظ کنم؟ حضرت فرمود:  «تَأْمُرُهُمْ بِما أَمَرَ اللّهُ، وَ تَنْهاهُمْ عَمّا نَهاهُمُ اللّهُ، إِنْ أَطاعُوکَ کُنْتَ قَدْ وَقَیْتَهُمْ، وَ إِنْ عَصُوکَ کُنْتَ قَدْ قَضَیْتَ ما عَلَیْکَ؛ [۱] آنها را #امر_به_معروف و #نهى_از_منکر مى کنى، اگر از تو پذیرفتند آنها را از آتش دوزخ حفظ کرده اى، و اگر نپذیرفتند وظیفه خود را انجام داده اى». 🔹در حدیث جامع و جالب دیگرى از رسول اکرم (ص) آمده است: «أَلا کُلُّکُمْ راع، وَ کُلُّکُمْ مَسْؤُلٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ، فَالاْ َمِیْرُ عَلَى النّاسِ راع، وَ هُوَ مَسْؤُلٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ، وَ الرَّجُلُ راع عَلى أَهْلِ بَیْتِهِ، وَ هُوَ مَسْؤُلٌ عَنْهُمْ، فَالْمَرْئَةُ راعِیَةٌ عَلى أَهْلِ بَیْتِ بَعْلِها وَ وَلَدِهِ، وَ هِىَ مَسْؤُلَةٌ عَنْهُمْ، أَلا فَکُلُّکُمْ راع، وَ کُلُّکُمْ مَسْؤُلٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ؛ [۲] بدانید! همه شما نگهبانید، و همه در برابر کسانى که مأمور نگهبانى آنها هستید، #مسئولید، امیر و رئیس حکومت اسلامى نگهبان مردم است و در برابر آنها مسئول است، #مرد، نگهبان خانواده خویش است و در مقابل آنها مسئول، #زن نیز، نگهبان خانواده شوهر و فرزندان است و در برابر آنها مسئول مى باشد؛ بدانید! همه شما نگهبانید و همه شما در برابر کسانى که مأمور نگهبانى آنها هستید مسئولید!». 🔹این بحث دامنه دار را با حدیثى از اميرالمؤمنين (ع) پایان مى دهیم؛ امام علی (ع) در تفسیر آیه فوق فرمود: «عَلِّمُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمُ الْخَیْرَ، وَ أَدِّبوُهُمْ؛ [۳] منظور این است که خود و #خانواده_خویش را نیکى بیاموزید و آنها را ادب کنید». پی نوشت‌ها؛ [۱] «نور الثقلين»، ج ۵، ص ۳۷۲ [۲] «مجموعه ورّام»، ج ۱، ص ۶ [۳] «درّ المنثور»، ج ۶، ص ۲۴۴ 📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دار الکتب الإسلامیه، چاپ بیست و ششم، ج ۲۴، ص ۳۰۵ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #تعلیم #تربیت #خانواده #فرزند #تربیت_فرزند #امر_به_معروف #نهى_از_منکر @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

⭕️تمسخر 🔹#تمسخر نوعی تحقیر است؛ #تحقیر یک انسان موجب #خردشدن‌شخصیت او می شود. این اثر ممکن است گاهی آن چنان شدید باشد که نه تنها #شخص‌تحقیرشده را از بالندگی در زندگی و ایفای نقش در جامعه باز دارد، بلکه آثار سوء آن به #خانواده و #نسل او نیز سرایت کند، و بدین سان یک #تمسخر و دست انداختن ساده، می تواند از جنایتی عظیم که حد و اندازه آن قابل برآورد نیست، سر در آورد. 📕 #نردبان_سعادت (تلخیص و تحریر کتاب معراج‌السعادة)، ص ۳۶۰ منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌ الله العظمی بهجت (ره) #تمسخر #تحقیر @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد